درخت حوزه‌های تخصصی

هدف پژوهش حاضر بررسی کیفیّت علل و عوامل نفوذ، حضور و نمود شیعیان امامیّه در ابعاد مختلف ـ جمعیتی، سکونتی، فرهنگی، آموزشی، سیاسی، اماکن مذهبی و برگزاری مراسم مذهبی ـ در کشور هندوستان است. بنابر اهمیّت موضوع ، بررسی آن به روش کتابخانه ای و اسنادی انجام یافته؛ سپس اطلاعات و داده های موجود تنظیم، توصیف و تبیین شده است. یافته های پژوهش، مبیّن آن است که در نفوذ و گسترش مذهب شیعة امامیّه در هند عوامل متعددی مؤثر بوده اند. بسترسازی و تأثیرگذاری تدریجی عوامل مزبور ـ هم اکنون ـ موجبات حضور محسوس و چشمگیر جماعت مورد بحث را در مناطقی از سرزمین هند فراهم ساخته است. آنان توفیق یافته اند تا در ابعاد فرهنگی، علمی، آموزشی، سیاسی، اماکن و آداب و رسوم مذهبی هویتی مستقل، برجسته و قابل توجه به خود اختصاص دهند.

اثر منطقی المُهجة در برخی فهرست نگاری ها از آثار منطقی، به ابن سینا نسبت داده شده است. از آن جا که فهم تطوّر منطق سینوی در گرو شناسایی و بررسی تمامی آثار منطقی وی است مسأله پژوهش حاضر بررسی صحّت و اعتبار این انتساب است. در بررسی استناد هر اثر به مؤلّفی، از روش های بررسی دست نویس ها و مستندات تاریخی، بررسی ساختاری، و تحلیل محتوایی می توان بهره جست. در مستندات تاریخی و دست نویس های المُهجة مطلب قابل استنادی که مؤیّد انتساب یا عدم انتساب اثر به ابن سینا باشد به دست نیامد. بر مبنای تحلیل ساختاری، ساختار اثر متعلق به هیچ یک از سبک های منطق نگاری نیست و حتّی در سیر تحوّلات منطق سینوی با لحاظ این که شیخ الرئیس در منطق نه بخشی آثاری دارد و آغازگر منطق دوبخشی است، جای نمی گیرد. در تحلیل محتوایی علاوه بر وجود کلماتی که در سایر آثار منطقی ابن سینا به چشم نمی خورند و اغلاط منطقی، مواردی متفاوت با آن چه در آثاری که انتساب قطعی به ابن سینا دارند به دست آمد که فرضیه عدم انتساب رساله به شیخ الرئیس را تأیید می کند.

هدف تحقیق توصیفی حاضر، ارزشیابی توسعه سوادآموزی در 57 کشور مسلمان بوده که داد ه های لازم از طریق بررسی اسناد و مدارک مرتبط گردآوری و با استفاده از روش ثانویه داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاکی از آن است که 78 درصد از مردان، 64 درصد از زنان و درمجموع 71 درصد از شهروندان کشورهای مسلمان باسواد و 267 میلیون نفر از شهروندان کشورهای مسلمان بی سواد می باشند که این امر حاکی از آن است که توسعه سوادآموزی مردان کشورهای مسلمان در وضعیت متوسط، توسعه سوادآموزی زنان کشورهای مسلمان نسبتاً پایین و درمجموع، توسعه سوادآموزی در کشورهای مسلمان در وضعیت متوسط قرار دارد.

در فرایند تقریب مذاهب اسلامی چالش ها و موانع بسیاری وجود دارد. بر اساس نظریه «وحدت در عین کثرت» می توان این چالش ها و تهدیدات را به فرصت تبدیل کرد و یا از آنها عبور نمود. حوزه های علمیه شیعه و مدارس دینی اهل سنت به دلیل خواستگاه تاریخی و پایگاه علمی – دینی شان می توانند نقش مهم و ویژه ای در تقریب میان مذاهب اسلامی و اتحاد حداکثری میان مسلمانان و رفع چالش های موجود میان مذاهب ایفا نمایند. در این خصوص، حوزه های علمیه دو کارکرد متفاوت سخت افزاری و نرم افزاری خواهند داشت. نوشتار حاضر در پی آن است تا ابعاد و زوایای این دو کارکرد را تجزیه و تحلیل نموده و در قالب سه مبحث این رسالت را به انجام رساند.

سؤال اصلی: علمای بحرین در مورد علوم قرآن چه فعالیت هایی داشته اند؟ سؤال های فرعی: 1- فضلا و فرهنگیان بحرین چقدر از قرآن برای وحدت اسلامی استفاده کرده اند؟ 2- نویسندگان بحرینی چه آثاری درباره قرآن کریم دارند؟ 3- مجلس علمای بحرین سال 1432 را به چه عنوانی نام گذاری کرده است؟ یکی از مسائل مهم در وحدت اسلامی، نقش قرآن کریم است که باید قبل از هر چیز مورد توجه قرار گیرد علمای بحرین توجه خاصی به آن داشته اند. در این مقاله، آثار هفتاد نفر از علمای بحرین از قرن هشتم تاکنون دربارة قرآن کریم بررسی شده است. از جمله مطالب مطرح شده در این مقاله موقعیت قرآن در جامعه بحرین و انقلاب اخیر آن است. ملت بحرین نیاز دارد تا درباره بیداری فرهنگی و سیاسی خود از قرآن کریم الگو بگیرد و آن را سرلوحه کار خود قرار دهد؛ چیزی که در شعار مردم بحرین به روشنی مشاهده می شود و علمای بحرین امسال را به دلیل ارائه خدمات قرآنی و هوشیاری جامعه و نیز وحدت و انسجام مسلمانان و مبارزه با فساد و منکر، سال نصرت از قرآن نامیده اند. مسائل مطرح شده در این مقاله عبارت است از: 1- نقد و بررسی جایگاه فعلی قرآن در جامعه بحرین؛ 2- کتاب شناسی قرآن مورد توجه محققان؛ 3- تشریح دلایل مثبت و مزایای کتاب های منتشر شده در بحرین؛ 4- سابقه فرهنگی و تاریخی بحرین که در عصر حاضر فرصت های جدیدی را برای توسعه و گسترش وحدت اسلامی فراهم خواهد نمود؛ 5- معرفی یکی از مراکز علمی بحرین و مقایسه آن با سایر مراکز علمی اسلامی مانند: الحله، النجف، قم، شیراز، اصفهان، حیدرآباد و…؛ 6- شناسایی آثار علمای بحرین دربارة قرآن کریم در موضوعات تجوید، تفسیر، قرائت، لغت، معجم، پژوهش های قرآنی و … که در موضوعات متنوع تدوین شده است.