ادبیات عرب

ترتیب بر اساس: جدیدترین پربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.

نمایش ۱٬۶۸۱ تا ۱٬۷۰۰ مورد از کل ۱٬۹۱۱ مورد.

۱۶۸۱.

بررسی عوامل و زمینه های رشد و تطور ادب عربی در عصر طلائی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالحسین فقهی

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۵ شماره ۱۷۸

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۲۸ تعداد دانلود : ۶۱۱

مطالعه تحولات شگرف در ادبیات ، و عوامل و زمینه هایی که این تحولات را بوجود آوردند، یکی از شاخه ها و زمینه های مطالعاتی در حوزه "" تاریخ ادبیات "" می باشد . شناخت تحولات و ویژگی ها و عوامل تاثیرگذاری ، ما را در فهم و تحلیل و تبیین متون ادبی بویژه : متون مصنوع ، یاری می کند . چراکه : ظهور یک سبد ادبی و بیانی ، معلول یکسری تحولات و زمینه های اجتماعی و فرهنگی است . اگر آن زمینه ها شناخته نشود پیام و مفاد آثار ادبی به طور کامل به دست نخواهد آمد . در این مقاله تلاش داریم برخی از عوامل نهضت ادبی در ادب عربی پس از امویان را که می توان آن را انقلابی ادبی نامید شناسایی و تحلیل کنیم .

۱۶۸۲.

تطور الروایة فی بلاد الشام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا رضایی

منبع: زبان و ادب پارسی (زبان و ادب سابق) پاییز ۱۳۸۵ شماره ۲۹

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب

تعداد بازدید : ۹۱۴ تعداد دانلود : ۵۶۸

۱۶۸۳.

بوی گلهای سیب است (جستاری در موقف شعر معاصر در ملاقات با مقام نبوی)

نویسنده: زهیر توکلی

منبع: خردنامه همشهری بهمن ۱۳۸۵ شماره ۱۱

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب شعر

تعداد بازدید : ۱۰۵۷ تعداد دانلود : ۶۵۲

۱۶۸۴.

جلوه های نحوی و بیانی در آیات قرآنی (1)

نویسنده: فاضل السامرایی علی چراغی

منبع: رشد آموزش معارف اسلامی بهار ۱۳۸۵ شماره ۶۰

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب نحو

تعداد بازدید : ۱۳۲۵ تعداد دانلود : ۸۱۹

۱۶۸۵.

نگاهی به زندگی فکری و ادبی صالح بن عبدالقدوس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامعباس رضایی هفتادر

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۶ شماره ۱۸۱

کلیدواژه‌ها: زندیق ثنویت صالح بن عبدالقدوس نور و ظلمت مهدی عباسی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۱۴ تعداد دانلود : ۷۸۷

از سال میلاد«صالح بن عبدالقدوس»اطلاعی در دست نیست ،ولی اغلب منابع،سال مرگش را 167ه ق یادکرده اند.وی در دوره ای می زیست که کتب گوناگونی از فارسی،یونانی و ...به عربی ترجمه می شد و بازار بحثها و جدلهای کلامی ،بسیار رایج بود.صالح درآغاز جوانی به مجالس واعظان و متکلمان رفت و آمد داشت.از همین رو،دیر نپایید که افکارش مشوش شدو کتاب «الشکوک»را به رشته تالیف در آورد.سرانجام،متهم به زندقه گشت و به همین جرم در بغداد کشته شد.این مقاله بر آن است تا ضمن بررسی زندگی فکری و ادبی صالح،بررسی کند که بی شک،وی تحت تاثیر فرهنگهای بیگانه بوده است ،ولی نه به آن اندازه ای که بتوان وی را زندیق (کافر و ملحد)لقب داد.صالح ،شاعری حکیم و متکلم بود و همه اشعارش مشتمل بر مثل و اندرز و آداب است و در جمله اشعارش،بیتی که بر کفر و زندقه دلالت کند،یافت نمی شود.

۱۶۸۶.

تشاوم در شعر ابوالعلای معری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود خرسندی رسول دهقان ضاد شهرضا

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۶ شماره ۱۸۱

کلیدواژه‌ها: تهاجم انزوا ابوالعلاء تشاوم لزومیات

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۹۵ تعداد دانلود : ۱۰۲۱

در این مقاله سعی شده تا تشاوم در دیوان لزومیات ابوالعلای معری مورد بررسی قرار گیرد،بنابراین ابتدا به زندگی شاعر پرداخته و در ادامه مبحثی در معرفی دیوان لزومیات وی ارائه شده است؛در بخش دوم،معنی لغوی و عرفی تشاوم آمده است و در بخش سوم،شواهد تشاوم در دیوان لزومیات ابوالعلاء ارائه گردیده که قسمت اصلی مقاله را همین بخش به خود اختصاص داده است.

۱۶۸۷.

تانیث و زبان عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود شکیب سایر: گنجعلی گنجعلی

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۶ شماره ۱۸۱

کلیدواژه‌ها: زبان عربی تانیث مونثات سماعی مونثات لفظی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۵۷ تعداد دانلود : ۱۴۱۳

نقش تانیث درزبان عربی،چشمگیر است؛چه به لحاظ واژگانی که در زیرمجموعه مونثهای سماعی قرارمی گیرندو یا مونثهایی که دارای علائم تانیث اند،حال ،تانیث آنها از نوع حقیقی باشد یا مجازی.در همین سمت و سوی ،آن دسته از مونثهای سماعی که در جرگه واژگان دو وجهی قرار می گیرند و از بسامد در خوری بهره وراند،جای قابل ملاحظه خودرادارند،همچنانکه تانیث در دستور زبان عربی-به تبع واحدهایی که زبان از آنها تشکیل شده –نیز حیطه پروستعتی را از آن خویش دارد.این پژوهش ،چند و چون این ویژگی زبانی را مطمح نظر دارد.

۱۶۸۸.

جلوه های نحوی و بیانی در آیات قرآنی (2)

نویسنده: علی چراغی

منبع: رشد آموزش معارف اسلامی پاییز ۱۳۸۵ شماره ۶۲

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب نحو

تعداد بازدید : ۱۲۵۲ تعداد دانلود : ۸۵۷

۱۶۸۹.

شاعری در تصرف شعر ( گفت و گو با دکتر موسوی گرمارودی )

نویسنده: میثم نصراللهی عباس محبعلی

منبع: فروغ وحدت زمستان ۱۳۸۴ و بهار ۱۳۸۵ شماره ۲ و ۳

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب شعر

تعداد بازدید : ۱۱۲۰

۱۶۹۰.

ادبیات

منبع: کتابهای اسلامی بهار و تابستان ۱۳۸۵ شماره ۲۴ و ۲۵

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب شعر

تعداد بازدید : ۷۵۴ تعداد دانلود : ۴۰۳

۱۶۹۱.

سیمای پیامبر در شعر شوقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: طاهره اختری

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۵ شماره ۱۷۷

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۶۷ تعداد دانلود : ۸۵۶

مدیحه سرایی یکی از فنون اصیل و ریشه دار در ادبیات عرب است و از حیث مضمون شاخه های متنوعی دارد که مدح پیامبر یکی از شاخه های آن است . مدح نبوی در عصر حیات آن حضرت پدید آمد و در قرن هفتم با عنوان اصطلاحی بدیعیات استمرار یافت . بدیعیه سرایان غالبا موضوعاتی همچون وصف اخلاق و صفات و فضایل پیامبر ، ذکر اماکن نزول وحی ، وصف حسب و نسبت پیامبر و بیان گوشه هایی از اخبار و سیره آن بزرگوار را مورد توجه قرار داده اند . شوقی که یکی از شاعران بدیعه سرای معاصر است همچون اسلاف خود در تصویر سیمای پیامبر به موضوعاتی چون میلاد ، مناقب ، فضایل پیامبر ، معجزه و کرامات ، معراج ، دین و نظام سیاسی – اجتماعی اسلامی و جهاد و توسل و شفاعت پرداخته است .

۱۶۹۲.

روش شناسی معاجم عربی

نویسنده: احمد شفیعی

منبع: پیام تابستان ۱۳۸۵ شماره ۷۷

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب کلیات منابع

تعداد بازدید : ۱۶۰۸ تعداد دانلود : ۱۰۲۰

۱۶۹۳.

زیاد اعجم.نخستین شاعر عربی گوی ایرانی و تبیین جایگاه شعری او(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضا رضایی

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۵ شماره ۱۸۰

کلیدواژه‌ها: موالی رثاء زیاد اعجم استخر هجاء و فرزدق

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۳۸

این مقاله به بررسی زندگی ،نسب و جایگاه ادبی زیاد اعجم،نخستین شاعر ایرانی عربی گوی می پردازدو توانایی های او را در موضوعات مختلف شعری چون مدح ، مرثیه و هجاء بیان می کند و جایگاه او را در موضوعات مذکور بین سایر شعرای معاصرش تبیین می نماید. او شاعری است که درسده اول هجری می زیست.بعد از قبول اسلام، به سال 23ه ق .به همراه ابوموسی اشعری و عثمان بن ابی العاص،دو فرمانده عرب،شاهد فتح استخر بوده است.با توجه به تعدد احزاب سیاسی آن دوره،چون حزب اموی،حزب خوارج و زبیریان،او از سلک شعرای حزب اموی به حساب آمده است زیرا اکثر اشعار او در مدح امیران و والیان عربی است که در نواحی مختلف ایران چون فارس،اصفهان و خراسان به امارت مشغول بودند.به مهلب بن ابی صفره،حاکم اموی برخراسان که به مبارزه با خوارج مشهور است،تقرب خاصی داشت و او را در مبارزاتش باخوارج ستوده است. تعابیر و مضامین و اسلوب خاص وی در موضوع هجاء سبب شده بود که بر شعرای بزرگی که به مهاجاة با وی برخاسته بودند غالب آید حتی فرزدق که از فحول فن هجاست از رویارویی باوی اظهار عجز کرده است .ناقدان ادبی ،او را در طبقه هفتم از شعرای اسلام قرار داده اند و وفات او را در حدود سال 100 ه ق . نوشته اند.

۱۶۹۴.

مبتکر واقعی فن مقامات

نویسنده: محمد شیخ

منبع: الهیات و حقوق اسلامی دانشگاه سیستان پاییز و زمستان ۱۳۸۴ شماره ۲

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب شعر

تعداد بازدید : ۱۲۰۲ تعداد دانلود : ۷۷۰

۱۶۹۵.

ادبیات

منبع: کتابهای اسلامی بهار ۱۳۸۴ شماره ۲۰

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب شعر

تعداد بازدید : ۷۱۴ تعداد دانلود : ۳۷۸

۱۶۹۶.

ابزارهاى واژه فزائى در زبان عربى(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود شکیب

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۴ شماره ۱۷۳

کلیدواژه‌ها: زبان عربى واژه پردازى فرهنگستانهاى عربى

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۱۶ تعداد دانلود : ۷۰۱

پیشرفت متداوم علوم و دستیابى پیوسته به یافته هاى نوین و در نتیجه پدیدار شدن کلمات و تعابیر تازه و نوظهور و تداول رو به فزونى اصطلاحات علمى و فنى در رشته هاى مختلف توجه دانشمندان علوم لسانى را در جهان عرب، بویژه از سده بیستم به این سوى، سخت به خود معطوف داشته است. هر چند از زمان طهطاوى تاکنون با هدف توانمندسازى و توسعه زبان عربى کوششهایى فردى و سپس گروهى در حال انجام بوده ولى براى دستیابى به نتایج بهتر بیشترین توجه به این امر معطوف شده است که با توجه به ساختار خاص این زبان، چگونه مى توان (1) دامنه تمهیدات شناخته شده و متداول راگسترش داد و (2) با نیم نگاهى به تمهیدات دیگر زبانها چگونه مى توان ابزارهاى واژه پرداز تا زه اى را تجربه کرد.

۱۶۹۷.

ادبیات

منبع: کتابهای اسلامی تابستان ۱۳۸۴ شماره ۲۱

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب شعر

تعداد بازدید : ۷۷۷ تعداد دانلود : ۴۰۶

۱۶۹۸.

جلو ه هاى زکات در شعر فارسى

نویسنده: محتشم مومنى

منبع: فرهنگ جهاد سال دهم زمستان ۱۳۸۳ و بهار ۱۳۸۴ شماره ۳۸ و ۳۹

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب شعر

تعداد بازدید : ۸۱۵ تعداد دانلود : ۵۵۶

۱۶۹۹.

سمواٌل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد دزفو لى

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۴ شماره ۱۷۴

کلیدواژه‌ها: یهود سموأل لامیه شعر جاهلى

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۰۸ تعداد دانلود : ۹۲۶

یکى از شعرهاى مشهور جاهلى، قصید ایست 23 بیتى که به شاعرى یهودى به نام سموأل منتسب است. در این مقاله دربارهء صحت یا عدم صحت انتساب شعر او به دیگران بحث وگفتگو شده، و به ترجمه قصیده پرداخته شده است. در ادبیات عرب، دوره جاهلیت اهمیت ویژه اى دارد، زیرا اهم تاریخ پیش از اسلام را بیان می کند و هم نشان دهنده پیشرفت ادبیات در دوره جاهلیت است که همین امر خود بسترى را در جامعه آن روز فراهم مى سازد تا اعجاز قرآن به شکل عالى اش در نظرها جلوه گر مى شود.

۱۷۰۰.

مقایسه بدیعه کفعمی با بدیعه صفی الدین حلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فیروز حریرچى سید محمدرضى مصطفوى نیا

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۴ شماره ۱۷۴

کلیدواژه‌ها: علم بدیع صفى الدین حلی کفعمى صنعت بدیعى

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۵۱ تعداد دانلود : ۸۷۴

با ظهور شرف الدین محمد بن سعید بوصیرى و سرودن قصیده معروفش ""برده "" و تأثیر شگرف آن بر حوزه های ادبى، دیگر شاعران مدیحه سراى نبوى به پیروى از آن پرداختند و قصاید مدیحه نبویه را همچون برده در بحر بسیط و روی میم سرودند و بدین ترتیب قصاید بدیعیه شکل گرفت، قصایدى که در هر بیت آن یک یا چند نوع صنعت بدیعى بکار رفته است. در این بین صفى الدین حلى شاعر پرآوازه قرن هفتم هجرى با سرودن قصیده بدیعیه اش و روی میم، در میان دیگر بدیعیه سرایان برجستگى ویژه اى یافت، چنانکه از سوى مورخین هم عصر خود همچون ابن شاکرکتبى و عسقلانى و تاریخ نگاران معاصر مانند: محمود رزق سلیم و... به عنوان مبدع و مکمل علم بدیع شناخته شد. در حالیکه در ا ین میان شخصیت ادیبى حاذق چون ""شیخ ابراهیم تقى الدین کفعمى ""که وى نیز صاحبه بدیعیه ارزشمندى است که خود به شرح آن پرداخته، مغفول مانده است.

درخت حوزه‌های تخصصی