درخت حوزه‌های تخصصی

در حالیکه جهانی شدن و ابعاد مختلف آن سیستم وستفالیا و حاکمیت های سنتی ناشی از آنرا به مبارزه فرا خوانده است دولت و ملت ها تا کنون در برابر این پدیدار در حال گسترش پناهگاه مستحکمی نیافته اند در واقع شتاب و جهش جهانی شدن جدید بزرگترین چالش را برای تداوم بقای این بازیگران قدیمی فراهم ساخته است این در حالی است که منطقه گرایی جدید نیز به موازات این پدیدار در حال شکل گرفتن است گروهی بر این باورند که منطقه گرایی و جهان شدن در یک راستا عمل می کنند و در واقع مکمل یکدیگرند و عده ای دیگر منطقه گرایی را آلتراناتیو یا حتی آنتی تزی در برابر جهانی شدن می دانند این پژوهش ضمن بررسی اجمالی این دو مفهوم در صدد بر آمده است تا ارتباط این دو فرایند را مشخص نموده و به ویژه نقش منطقه گرایی را در تعدیل اثرات جهانی شدن بر سیستم وستفالی روشن نماید

نقش ویژه جغرافیای سیاسی، سازماندهی فضا در سطح ملی، ناحیه ای و محلی است. در مورد ایران، چگونگی سازماندهی سیاسی فضای درون کشوری؛ در مرحله نخست از ویژگیهای جغرافیایی آن تاثیر می پذیرد و در مرحله بعد، تابع نوع نظام سیاسی حاکم بر این کشور است. بررسی فای جغرافیایی کشور ایران، ویژگیهایی مانند تکثر، تنوع و تعدد کارکردهای محیطی و عملکردهای گروههای انسانی را نمایان می سازد. این مسئله منجر به شکل گیری حوزه فرهنگ های متعددی در درون این فضا شده که یکپارچگی سرزمینی و وحدت ملی را با مشکل روبرو می سازد. برای رفع این مشکل بنظر می رسد که ((نظام سیاسی ناحیه ای)) که هم اکنون در کشورهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرد، ضمن هدف قرار دادن وحدت ملی، موجبات مشارکت تمامی آحاد را در یک روند تعاملی برای توسعه سیاسی فراهم می سازد. در ((نظام سیاسی ناحیه ای)) ضمن حفظ اقتدار دلت مرکزی، با اعطای پاره ای اختیارات محلی، مشخص و نسبی به واحدهای درون کشوری (استانها)، گروههای قومی مختلف می توانند در برخی امور مربوط به محل خویش، فارغ از دخالت مستقیم دولت مرکزی تصمیم گیر و مجری باشند. هر چند در امور حساس و ملی تابع نظارت و تصمیمات دولت مرکزی باقی می مانند.

هیدروکلیماتولوژی برف از اهمیت زیادی در کشورهای خشک نظیر ایران برخوردار است . ماهیت ‘ توزیع‘ فرایندهای کنترل کننده ذوب ‘ جابه جایی برف...از یک سو و پیش بینی رواناب‘سیل‘بهمن از سوی دیگر ازجمله مواردی است که در این مقاله موردبررسی قرار گرفتند. از سوی دیگر با توجه به گرم شدن هوا دربهار‘ ما شاهد وقوع بهمن های زیادی خواهیم بود و بنابراین‘برنامه ریزی درخصوص وقوع سیل و بهمن و جلوگیری از آثا رمخرب آنها از جمله موارد مهم تلقی می گردد. ایجاد پوشش گیاهی و بویژه جنگل و ایجاد تورهای سیمی... در دامنه های بهمن خیز به خوبی نشان داده شده است . تراکم برف در شهرها و جاده های بین شهری نیاز به تدارکات گسترده ای برای اجتناب از خطرات و خسارات دارد ودر این خصوص سرمایه قابل ملاحظه ای باید اختصاص یابد.

عکس روی جلد مجله را ملاحظه بفرمایید: 28/11/1380، محل دفن زباله در یکی از شهرهای کشور!بچه ها از زباله نان می خورند، آن جا کار می کنند، مواد زاید جامد را بازیافت می کنند، از مواد غذایی دور ریز داخل زباله ها می خورند، و زندگی شان را درون زباله های می کاوند. اکثر آن ها از دهات دور و نزدیک به امید یافتن زندگی بهتر به شهر آمده اند ...

این پژوهش مبتنی بر آنست که مسئله ضمانت تهیه غذا در ایران که همراه با هدفمندیهای توسعه و رفاه است ، در مقطعی از زمان یعنی دو دهه گذشته ، مورد بررسی و تحلیلهای جغرافیایی قرار گیرد . با با توجه به مفاهیم نظری و علمی ارائه شده توسط دانشگاههای معتبر جهان جهت تأمین ضمانت کافی و موفق در زمینه تهیه و تولید غذا ، در کشورمان می توان به عناوینی چون انقلاب سبز ، ترویج کشاورزی و روستایی ، نوآوری ، تکنولوژی زیستی و نیز مدلهای توسعه و توسعه پایدار که برخی از کشورهای آسیایی هم ارائه شده اند ، بذل توجه نمود . در هر حال ، با آینده نگری ، مسئله ضمانت تهیه غذا اهمیت بیشتری خواهد یافت . درصد شاغلان در فعالیتهای کشاورزی معادل یا 6/27 می باشد که وضعیتی حد متوسط و خوب از کشورمان را در آسیا نشان می دهد . مسائل مورد مطالعه در این تحقیق مشتمل بر تولید و بازرگانی در محصولات اصلی غذایی گیاهی و تولید و بازرگانی محصولات غذایی دامی می باشند . سنجش و تحلیل مورد نظر درباره اقلام مذکور از لحاظ جنبه های مربوط به میزان تولید و ملاحظات واردات و صادرات مرتبط در مقطع زمانی مورد مطالعه و به ازای هر یک هزار نفر از جمعیت کشور در سال خاص انجام یافته است . کشور ما در آغاز بهره گیری از کاربرد انقلاب سبز در کشاورزی ( زراعی و دامی ) قرار دارد و نیاز به افزایش تولید کافی و تخصصی مواد غذایی دارد . بهره مندیها از سرمایه گذاریهای مالی مملکتی در سطوح ناحیه ای و ملی در ابقاء و توسعه مراکز مهم کشاورزی و روستایی که تولید کننده غذا هستند ، حیاتی محسوب خواهند شد و خودکفایی غذایی ما در آینده بطور قاطعانه تری تضمین خواهند نمود .

استقرار صنعت در روستا و در قالب ایجاد نواحی صنعتی با هدف دستیابی به توسعه پایدار روستایی ، در دهه اخیر مورد توجه برنامه ریزان توسعه روستایی کشور بوده است . به منظور ارزیابی اثرات و پیامدهای ایجاد نواحی صنعتی در مناطق روستایی، با مطالعه موردی استان مرکزی در سطح 5 ناحیه صنعتی و 85 نفر از شاغلین واحدهای تولیدی ، نتایج تحقیق نشان می دهد که ایجاد فرصتهای شغلی برای روستائیان موفقیت آمیز نبوده است ؛ چرا که اکثریت شاغلین نواحی صنعتی روستایی را ساکنان مناطق شهری تشکیل می دهند . استفاده اندک از منابع محلی ، عدم صدور کالاهای تولیدی و فقدان نظام آموزشی از دیگر یافته های تحقیق است . بررسی شاخص های توسعه نزد شاغلین نواحی صنعتی و ساکن در مناطق روستایی در دو دوره قبل و بعد از اشتغال ، بیانگر وجود تفاوت معنادار در الگوی مصرف مواد غذایی و استفاده ازکالاهای مصرفی بادوام است . همچنین مالکیت خصوصی مسکن ، بیمه و تأمین اجتماعی ، مشارکتهای روستایی و ضریب امنیت شغلی در دو دوره قبل و بعد از اشتغال در سطح آلفا 05/0 از تفاوت معناداری برخوردار بوده اند .

آب و هواشناسی کاربردی، داشته های اقلیمی را، در اجرای هدف های علمی، اقتصادی، و صنعتی به ویژه در سال های اخیر بسیار به کار می گیرد. همچنین تاثیرهای اقلیمی محیط در زمینه پزشکی نیز بسیار اهمیت دارد. اما جنبه های جغرافیایی بررسی های اقلیم، کاربرد متداول تری یافته و توسعه اقلیم شناسی کاربردی زمینه ای اساساً جغرافیایی دارد. در بررسی انجام شده رابطه عامل های اقلیم و آلودگی هوا و تعداد مراجعه کنندگان بیماری سکته قلبی در تهران در دوره آماری 94-1990با روش های آماری توصیفی، همچنین استفاده از ضریب همبستگی بین متغیرها سنجیده شده، و فرضیه ها با استفاده از آزمون t استیودنت آزمایش شده و نتایج زیر حاصل گردیده است. هر جا با افزایش تعداد مراجعه کنندگان به بیمارستان ها رو به رو هستیم میزان برخی از عامل های آلودگی هوا به ویژه منواکسیدکربن (CO)، دی اسیدنیتروژن (NO2) و دی اکسیدگوگرد (SO2) به میزان قابل ملاحظه ای افزایش داشته است. همچنین تعداد مراجعه کنندگان در فصل زمستان به دلیل فراوانی و تنوع اینورژن، طولانی بودن شب ها و افزایش میزان آلودگی هوا بیشتر است. بروز بیماری سکته قلبی به عامل های گوناگون بستگی دارد، از جمله آن ها آلودگی هوا است و پژوهش حاضر موید آن است.

در دو دهه 65-1355 و 75-1365 بسیاری از مسائل اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی ایران را می توان از دیدگاهی تطبیقی بررسی نمود. در این میان، مناطق حاشیه ای به ویژه در غرب و شرق کشور از اهمیت خاصی برخوردارند. در این مقاله، یکی از این مناطق، تنها از جنبه اشتغال مورد توجه قرار گرفته است.تحلیل کمی روند اشتغال در استان خراسان وضعیت هایی نسبتا متفاوت را در دو مقطع زمانی یاد شده نشان می دهد. اگر چه درکل استان کاهش رشد سالانه اشتغال تحولی منفی است، اما کاهش شدید رشد شاغلان خدماتی (8/104 درصد به 1/30 درصد) و رشد قابل ملاحظه شاغلان صنعتی (3/9 درصد به 8/23 درصد) تحولی مثبت تلقی می گردد. در مجموع در قلمرو وسیعی از استان به ویژه درفردوس، تربت حیدریه، گناباد، سبزوار، تربت جام، بیرجند و اسفراین رشد بیشتر اشتغال کشاورزی را فقط در کوتاه مدت می توان فرایندی مثبت تلقی کرد، مگر این که با تدارک زیر ساخت های لازم در بخش روستایی – کشاورزی، توامان امکان رشد و توسعه سایر بخش ها نیز فراهم گردد.

در اداره مطلوب امور کلیه جوامع، مدیریت نقش مهم و سازنده ای ایفا می کند؛ همان گونه که جامعه بدون مدیر گرفتار سرگردانی و پیشانی خواهد شد، مدیران فاقد ابزارهای لازم برای اداره امور نیز قادر نخواهند بود تا قلمرو زیر فرمان خود را به گونه ای مطلوب اداره کنند. این وضعیت بعد از اصلاحات ارضی و در نهایت از سال 1354 و حذف قانون کدخدایی از نظام مدیریت ده، در هر صورت، درجوامع روستایی ایران اتفاق افتاد. قبل از آن و از عمق تاریخ، روستاهای ما هریک کدخدایی داشتند که برخاسته از بطن جامعه، پرورده همان جامعه و دارای سه بعد لازم مدیریت روستا بود، یعنی: 1- دارا بودن ویژگیهای فردی و خانوادگی و به عبارت گویاتر عقل و خدمندی، توان مالی مناسب وبی نیازی نسبی، معتمد بودن، و خلاصه آنچه به لحاظ این مسوولیت مورد نیاز بود، از اصول اساسی انتخاب کدخدا محسوب می شد.2 - دارای بیشترین حق نسق در منابع تولید روستایی و پشتیبانی مالی و اجتماعی از سوی مردم و مالک نیز بود.3- پشتیبانی کامل نیروهای دولتی را در منطقه تحت مدیریت خود (ده) دارا بود. از آن پس، با انتخاب اعضای انجمن ده، شورای اسلامی ده و شورای اسلامی شهر و روستا از طریق صندوق آرا دو بعد از ابعاد سه گانه یاد شده اهمیت ویژه خود را از دست داد و تنها شمارش آرا تعیین کننده مدیر آینده ده گردید؛ آن هم در دوره ای مشخص و البته کوتاه. در مورد بعد سوم ازمشخصات کدخدای سابق، تضادها در واگذاری نقشها، و تعبیرات مختلف از وظایف و اختیارات مدیر ده، موجب شد تا هیچ یک از مدیران نام برده نتوانند هماهنگی اجتماعی ده را که از ضرورتهای تحول اقتصادی، خدماتی و فرهنگی ده به شمار می رود سامان بخشی کنند. نگارنده، بر اساس تجارب و مطالعات طولانی مدت و پیوسته خود کوشیده است تا ویژگیهای هر دو نظام (کدخدایی و شورایی) را طی 40 سال گذشته تحلیل کند، نقاط ضعف و قوت هر یک را در بوته تحلیل قرار دهد، و پیشنهادی در مورد مدیریت آینده جوامع روستایی کشور مطرح سازد، ضمن این که بر این باورنیز هست که کدخدای سابق مدیر زمان خاص خود بود و امروز و آینده جوامع روستایی، نیازمند مدیران زمان خویش اند. در نهایت بر این موضوع نیز تاکید می کند که مدیریت امروزی ده نیز قادر نیست تا نظم مورد نیاز را در ابعاد مختلف حیات مناطق روستایی تامین کند. لذا ابعاد قدرت و مسوولیت آن به سامانی دوباره نیازمند است.