کارآفرینی به عنوان موتور محرکه توسعه اقتصادی و اجتماعی نقش اساسی درفرآیند توسعه جوامع دارد. کسب و کارهای کوچک بهترین مامن برای فعالیت های کارآفرینانه است واین امر مستلزم آن است که صاحبان و کارکنان کسب و کارهای کوچک از مهارت ها و توانایی های کارآفرینانه برخوردار باشند. دراین مقاله که مستخرج از تحقیقی میدانی است، ضمن پرداختن به برخی مفاهیم کارآفرینی،چالش ها و اهداف آموزش کارآفرینی و چرخه حیات کسب و کارهای کوچک مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه نیز ضمن تعریف مساله، سوالات پژوهش، روش تحقیق، جامعه و نمونه آماری و قلمرو تحقیق بیان شده و در بخش دیگر نیز اطلاعات حاصل از مشاهدات، مصاحبه ها و پرسشنامه تحقیق تجزیه و تحلیل شده و در پایان نیز پیشنهاداتی درباره طراحی و اجرای دوره های آموزش کارآفرینی بیان شده است.
چکیده پژوهش حاضر، با هدف بررسی و مقایسه مولفه های کارآفرینی در بین دانش آموزان سال آخر مدارس متوسطه شهرستان گرمسار در سال تحصیلی87-1386 انجام شد. شیوه انجام تحقیق زمینه یابی (پیمایشی) بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان سال آخر شاخه نظری، فنی و حرفه ای و کاردانش (1033 نفر) تشکیل داد. حجم نمونه مطابق با جدول مورگان 493 نفر برآورد گردید. شیوه نمونه گیری خوشه ای و تصادفی طبقه ای بود.برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته بر اساس نظریه مک کله لند(1963) و بروکهاوس (1980) استفاد شد. این ابزار شاخص های انگیزه پیشرفت، استقلال طلبی، گرایش به خلاقیت، ریسک پذیری، کنترل درونی، تحمل ابهام، تیم کاری وآینده نگری را در بر می گرفت. برای تعیین ویژگی های روان سنجی پرسشنامه، روایی محتوایی آن با نظر خواهی از متخصصان دیربط مورد تایید قرار گرفت.علاوه بر آن به منظور برآورد همسانی درونی سوال ها ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه به میزان 84% محاسبه شد.داده های گردآوری شده با استفاده از شاخص میانگین، انحراف معیار و تحلیل واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین قابلیت های کارافرینی دانش آموزان شاخه های نظری ، فنی و حرفه ای و کاردانش در سطح (01/0) تفاوت معناداری وجود دارد.
مدیران کارآفرین چه ویژگی هایی باید داشته باشند. آیا مدیران همان کارآفرینان هستند، یا متفاوت از کارآ،رینان؟ چگونه باید نگرش و شخصیت آن ها را شناخت؟ نگرش سنجی یکی از روش های شناسایی این بعد از ویژگی های رفتاری است. ویژگی ها تا حدودی ریشه رفتارها هستند. این مقاله درصدد است با توجه به تنوع ویژگی های رفتاری در کارآفرینان که بر اساس تحقیقات دانشمندان این حوزه جمع بندی شده است، این ویژگی ها را در مدیران شرکت مخابرات ایران اندازه گیری کند. ویژگی هایی از قبیل انعطاف پذیری، پشتکار، عمل گرایی، ریسک پذیری، فرصت طلبی، اعتماد به نفس، قاطعیت، درون گرایی و ... که آنها را جز جدایی ناپذیر شخصیت کارآفرینان می دانند. با توجه به تنوع این ویژگی ها، 15 مشخصه از مجموع ویژگی ها انتخاب و در میان 82 نفر از مدیران شرکت مخابرات ایران توزیع و سپس تحلیل شد. نتیجه پژوهش نشان می دهد که کارآفرین بودن با سابقه کار، جنسیت و پست سازمانی رابطه نداشته و همچنین میانگین نمرات به دست آمده از پرسشنامه نشان می دهد که در همه ابعاد، نمره ویژگی های مدیران بیش از متوسط نظری (2.5) و در فاصله بین 3 الی 3.3 بوده است. البته به دست آمدن اعداد یاد شده از نظر آماری نشانگر وجود ویژگی های کارآفرینی در مدیران بوده و این حقیقت نیز پنهان نیست که این ویژگی ها به صورت بالقوه است. ممکن است این ویژگی ها در عمل منجر به فعالیت ها و رفتارهای هم راستا نشود. برای مشاهده این تفاوت ها باید بالفعل بودن رفتارها و کارکردهای کارآفرینی را ارزیابی کرد.
کارآفرینان نقشی کلیدی در توسعه اقتصادی و تحولات اجتماعی هر جامعه دارند. کارآفرینان به عنوان عناصر اصلی در تسریع توسعه کشورهای در حال توسعه و در تجدید حیات و استمرار توسعه کشورهای صنعتی مورد توجه و مطالعه بوده اند. در شرایط کنونی اقتصاد ایران که با مسائل و نارسایی های مهمی نظیر فرار مغزها، بیکاری یا کم کاری به ویژه در بین دانش آموخته گان دانشگاه ها و نیروی انسانی متخصص ، کاهش سرمایه گذاری دولت ، عدم تحرک و رشد اقتصادی ناکافی روبرو است ، پرورش و آموزش کارآفرینان از اهمیت بیشتری برخوردار است . بنا براین بررسی وضعیت دانش آموخته گان دانشگاه ها از نظر نوع اشتغال می تواند مفید باشد. بر اساس نتایج این پژوهش، احتمال کارآفرینی دانش آموخته گان دانشگاه فردوسی در مقایسه با اشتغال دستمزدی بخش عمومی و خصوصی دانش آموخته گان دانشگاه ها، رابطه ای مثبت با سن و درآمد و نیز با تحصیلات پدر و مادر دانش آموخته گان دانشگاه ها دارد. در حالی که از نظر ارتباط رشته تحصیلی با شغل اصلی رابطه منفی وجود داشته و در میان مردان نسبت به زنان بیشتر است.