درخت حوزه‌های تخصصی

در سال های اخیر، شاهد تغییر کتاب های درسی زبان انگلیسی در تمام مقاطع تحصیلی به ویژه در دوره دوم متوسطه بوده ایم. به نظر می رسد که مناسب نبودن منابع درسی پیشین، مؤلفان این کتاب ها را به اعمال تغییرات ساختاری و محتوایی در این کتاب ها وا داشته است. بنابراین، انتظار می رود که در نگارش کتاب های تازه تألیف، دیدگاه های مختلف علمی مورد توجه قرارگرفته باشد و با نظریه های علمی روز همسویی داشته باشند. دستور نقش گرای نظام بنیاد هلیدی (2004) ازجمله نظریه هایی است که در کاربردی کردن نظریه های زبان شناسی در امر آموزش زبان توفیق بسیار داشته است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی کتاب های درسی زبان انگلیسی دوره دوم متوسطه در ایران از منظر فرانقش متنی دستور نقش گرای نظام بنیاد هلیدی و تعیین بسامد و نوع آغازگرهای متنی در متون خواندن این سه کتاب است. برای این کار، 301 بند در بخش خواندن این سه کتاب انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که مؤلفان این کتاب ها با این مفاهیم آشنایی داشته و در بسیاری از موارد در انتخاب متون خواندن، ازنظر نوع و تعداد آغازگر و تعداد بندهای ساده و مرکب، این مؤلفه ها را مدنظر داشته اند، اما در مواردی هم در نحوه توزیع مؤلفه های مذکور، به خصوص در توزیع درس به درس با توجه به پایه تحصیلی، دقت لازم را نداشته اند.

پژوهش حاضر برای بررسی یادگیری توصیف کنندگان اسم در زبان آموزان عربی بعنوان زبان سوم صورت گرفت؛ بدین منظور 32 زبان آموز سطح متوسط انگلیسی بعنوان زبان دوم که زبان اولشان فارسی بود انتخاب شدند و از آزمون شامل آزمون قضاوت دستوری و آزمون ترجمه جهت بررسی جایگاه و تطابق توصیف کنندگان اسم در زبان عربی استفاده شدند. پس از تحلیل داده ها، نتایج بدست آمده به وسیله نرم افزار آماری، نشان داده شد که ساختار مورد نظر بیشتر از زبان دوم تا از زبان اول و یا معجونی از زبان اول و دوم به زبان سوم منتقل می شود و زبان دوم نقش عمده ای در فراگیری این ساختار ایفا می کند. مقاله حاضر نقش زبان های از قبل آموخته شده را در فراگیری زبان سوم بررسی می کند. نتایج تحقیقات محققان، انتقال دانش زبانی را از زبان اول، زبان دوم و یا مخلوطی از دانش زبانی اول و دوم به زبان سوم می دانند. اهمیت فوق العاده این مطالعه به خاطر مسائل تئوری و آموزشی آن است.

ارزیابی موفقیت مدرسان در امر آموزش، و استفاده از دانش و تجربه مدرسان حرفه ای که توانایی تشخیص نیازهای زبان آموزان را دارند، در دهه های گذشته، به یکی از مسائل حائز اهمیت تبدیل شده است. پژوهش حاضر، به ارزیابی اهمیت و میزان تأثیر برنامه های پیشرفت حرفه ای، بر موفقیت مدرّسان، براساس دیدگاه دانش آموزان می پردازد. برای این منظور، مدل ساختاری پیشنهاد شد و از نرم افزار SmartPLS و رویکرد کمینه مربعات جزئی معادلات ساختاری برای بررسی آن استفاده شد. برای دستیابی به اهداف پژوهش، 316 مدرس زبان انگلیسی و 828 دانش آموزدر این تحقیق شرکت کردند. یافته ها نشان داد که راهبردهای پیشرفت حرفه ای، رابطه مؤثری با موفقیت مدرسان دارد. سازه های «همکاری» و «به روز رسانی» بیشترین بار را نشان می دهند. سازه «تأمل» به طور متوسط بر «همکاری» تأثیرگذار است. دو سازه «همکاری» و «تأمل» به میزان چشمگیری، تحت تأثیر«به روز رسانی» قراردارند. نتایج تأثیر معنادار سازه «تصمیم گیری» بر «موفقیت مدرسان» را به مثابه عامل پیش بینی کننده «موفقیت مدرسان» نشان می دهد.

وندهای مصغرساز در زبان های دنیا معمول هستند. آنها عمدتاً برای بیان کوچکی و محبت به کار می روند و گاه در مفهوم تحقیر استفاده می شوند. در این تحقیق وندهای مصغرساز در چهار زبان فارسی، انگلیسی، فرانسه و ترکی استانبولی مورد بررسی قرار گرفته است. این مطالعه، به مصغرسازها از منظر صرف می پردازد و هدف آن انجام مطالعه ای قیاسی در خصوص وضعیت وندهای مصغر و میزان استفاده از آنها در زبانهای مذکور است. داده های پژوهش شامل چهار داستان از داستان های هانس کریستین اندرسن و نیز گفتار شصت دقیقه برنامه تلویزیونی از هر زبان است. یافته ها نشان می دهد که در زبان های ترکی استانبولی و فرانسه به کارگیری پسوندهای مصغرساز بیشتر از زبان های فارسی و انگلیسی است. همچنین در داده های دو زبان فرانسه و انگلیسی این وندها در مفهوم تحقیر کاربرد نداشته است. به نظر می آید در چهار زبان مورد بررسی، بسیاری از وندهای مصغرساز در حال واژگانی شدن هستند.

نخستین و ابتدایی ترین ابزاری که در هر گونه ارتباط به کار گرفته می شود، زبان است. حال هر چقدر این ابزار ساده تر باشد، تعداد کاربران آن بیشتر می شود. با ازدیاد جمعیت یک زبان، زبانی که پیچیدگی کمتری را داراست، انواع تبادلات احساسی، معنایی، تجاری، فرهنگی و مشابه آن را به روشنی و با سوتفاهم های کمتر انجام می دهد. ایران از تنوع گویشی، زبان های محلی و قومی زیادی برخوردار است. ولی ارتباطات میان آنها، به دلیل تنوع زبانی، هنوز در سطحی قابل قبول انجام نمی شود. یکی از روش های ارتباط، به کارگیری متون و کتب است. عدم شناسایی و معرفی واج های مبتنی بر علم زبان شناسی و خط یکی از چالش های اساسی در ایجاد ارتباط نوشتاری، برای گویش ها و زبان های بومی بوده است. استفاده ابتکاری از نویسه های مختلف، ورود نابجای فنوتیک در خط، تعصبات قومی، موازی کاری، عدم داشتن الگویی برای طراحی خطی جامع، تک روی ها و بسیاری از حب و بغض های دیگر، موجب واگرایی در طراحی و پردازش ساختاری واحد برای خط در انواع زبان ها و گویش های محلی کشور شده است. پژوهش حاضر با استناد بر زبان هایی که با ابداع خط، بقای خود را تثبیت کرده اند و با ارائه تاریخچه زبان فارسی، الگویی کاربردی و روشمند برای ابداع و یا تصحیح خط در جهت همگرایی گویش ها و زبان های محلی و قومی طبق چارچوب و الگوی واردهاف (2015) و به روش کتابخانه ای ارائه می دهد.

پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی نقش توانایی های شناختی (توجه شنیداری /دیداری، سرعت پردازش، هوش سیال) و بسندگی عمومی زبان خارجه در درک شنیداری بپردازد. در مجموع 103 دانشجوی مقطع کارشناسی رشتة زبان انگلیسی در این پژوهش شرکت کردند. آزمون های توجه شنیداری و دیداری، سرعت پردازش، هوش سیال کلامی و غیرکلامی، بسندگی کلی زبان انگلیسی، و درک شنیداری به شرکت کنندگان داده شد. نتایج نشان داد که مقیاس بسندگی زبان انگلیسی دارای بالاترین همبستگی با آزمون شنیداری بود و پس از آن توجه و سرعت پردازش بالاترین همبستگی را داشتند. تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که 16 درصد از واریانس درک شنیداری با عوامل شناختی توضیح داده می شود. با افزودن بسندگی زبان دوم به مدل رگرسیون در مرحلة دوم، ۱۹ درصد دیگر به مجموع واریانس توضیح داده شده افزوده شد. به عبارت دیگر، بسندگی زبان خارجی، پس از کنترل توانایی های شناختی، می تواند 19 درصد واریانس درک شنیداری را تبیین کند. یافته های حاصل نشان می دهد که توانایی های شناختی تقریباً به اندازة بسندگی زبان خارجی در درک شنیداری موفق حائز اهمیت اند.

مبانی حقوق رقابت ماهیتی اقتصادی دارند که تبیین دقیق و رفع ابهام از آن ها به کارآمدی ضوابط حقوقی خواهد انجامید. معیارهای متعددی برای تحلیل و ارزیابی رفتارهای ضد رقابتی مطرح شده است که می توان مهم ترین آن ها را «ممنوعیت ذاتی» و «محدودیت متناسب و منطقی» دانست. درحالی که طبق قاعده «ممنوعیت ذاتی» قالب و موضوع رفتار ْ معیار ِ ممنوعیت قلمداد می شود، قاعده «محدودیت متناسب و منطقی» مستلزم ارزیابی آثار رفتار و ساختار بازار مرتبط است. سایر معیارهای پذیرفته شده در حقوق رقابت نیز، منطبق با رویکرد خاص خود، رفتارهای ضد رقابتی را بررسی می کنند. در این پژوهش تلاش شد، ضمن تحلیل هر یک از معیارهای طرح شده در حقوق رقابت، نقاط ضعف و قوت احتمالی آن ها تبیین شود و با بررسی «قانون سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی» موضع حقوق ایران در ارتباط با این موضوع مشخص شود. به عنوان نتیجه می توان گفت پذیرش هر یک از این معیارها دارای اثر مستقیم در مفاد قوانین و چگونگی مواجهه با رفتارهای ضد رقابتی است و بر مبانی اقتصادی و اهدافی مبتنی است که نظام حقوق رقابت در پی تحقق آن است. در ایران، ابهام مبانی اقتصادی قانون گذار و بی توجهی به معیارهای مورد نظر در این زمینه از علل ناکارآمدی حقوق رقابت محسوب می شود.

«تاریخِ فلسفه تاریخِ سرکوبِ پرسش است». این ناسازه ای است که کتاب پرسش گری چیست؟ همچون بسیاری از دیگر آثار میشل مه ی ر به افشای آن کمر می بندد. اگر پرسش گری در ذات فلسفه ثبت باشد، به موجب کدام فرآیندهای ذهنی و کدام تنگن اهای معرفت شناختی، برترین فیلسوفانِ تاریخ سازه های فلسفی خود را بر سرکوب پرسش بنا کرده ان د؟ در اثر جدید مه ی ر این پرسش انتقادی به طور خاص بن یان ه ای فکریِ افلاط ون، ارسط و، دک ارت و هایدگ ر را نشانه می رود. هدفِ آن سن ج ش نوعی انح راف فلسفی یا ن وعی اخت لال «مسئ له شناختی» است که پرسش بنیادین (پرسش از خودِ پرسش) را به سود یک پیش فرض، یک قضی ه یا یک اصل مسلّم، از روندِ تف ک رِ فلسفی بیرون می راند.

این پژوهش به معرفی و تحلیل و نقد کتاب فرهنگ و تفکر هندوستانی و غزل اردو اثر گوپی چند نارنگ محقق، پژوهش گر، نقاد، زبان شناس، داستان نویس و شاعر اهل هنود هندوستان می پردازد. گوپی چند نارنگ با توجه به تبحر در شیوه نقد و نگارش در ادبیات و زبان هندی و اردو با مطالعه تطبیقی فرهنگ و تفکر و ذهن هندوستانی که بر غزلیات شاعران کلاسیک ادبیات اردوزبان تأثیر به سزائی داشته است را تبیین کرده است. او فرهنگ هندوستان را از زاویای مختلف قبل و بعد از اسلام از دوره ودیک تا ظهور اسلام در سرزمین هند مورد مطالعه تطبیقی قرار داده است. نویسنده این اثر همچون دیگر کارنامه های علمی خود به تبیین و اثبات مطالعات تطبیقی در حوزه اساطیر و فرهنگ و تمدن هندو به به دنبال جستجوی ردپای این فرهنگ در زبان اردوست. یکی از مزایای اصلی این کتاب این است که نویسنده با رویکرد مطالعات تطبیقی در صدد واشکافی و یافتن ادبیات صلح و اشتراک و همدلی در فرهنگ و تمدن باستانی هند با اسلام با نگاهی ادبی و علمی و بدیع است. این کتاب به جنبه های مختلف فرهنگ مشترک در ادبیات هندی و اردو با دقت و مثال های تاریخی به تفسیر اشعار شاعران دوره کلاسیک می پردازد. این مقاله به مهم ترین روش تحقیق و نقد این نویسنده و تجزیه و تحلیل و وجوه مثبت و معایب کار می پردازد.

Given the burgeoning interest in the use of technology and electronic tools for educational purposes among students, this study set out with the purpose of investigating medical students’ perception of using e-learning tools and applications in an English for Specific Purposes (ESP) program at an Iranian medical university. The study also aimed to discover the extent to which the students prefer to use paper dictionaries, offline mobile dictionaries, computerbased dictionaries and Internet-based dictionaries. To do so, an electronically-mediated course plan was designed and implemented for eight weeks. The course plan required the students to use different types of resources, including electronic learning tools. Then, a questionnaire eliciting the students’ perception of the significance of using electronic learning tools in the program and asking the students the extent to which they used different resources (paper dictionaries, offline mobile dictionaries, computer-based dictionaries and software and Internet-based applications and tools) was developed and used. The results showed that the majority of the students perceived that employing electronic tools and applications for educational purposes in the program was highly significant. It was also discovered that the students gave a high priority to offline mobile dictionaries; Internet-based applications, paper dictionaries and computer-based dictionaries were other resources they used in the program in order of priority. The study carries practical implications for teachers and educational policymakers, especially in the developing countries where problems with the Internet linger on.

رویکرد مفهوم سازی گزینه-محور از طریق آموزش صورت و معنا -محور، نمایان گر آن است که در محیط های آموزشی غیر انگلیسی زبان، که در آن زبان مادریِ معلم و زبان آموزها یکسان است، یکی از گزینه های که در اختیار معلم قرار دارد، استفاده از زبان مادری برای آموزش زبان آموزها است. در این راستا، پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی تأثیر زبان مادری در آموزش 80  زبان آموز در دو سطح متوسط و پیشرفته بپردازد. در این راستا، زبان آموزها  به چهار گروه 20 نفره تقسیم شدند. برای دو گروه، از آن ها آموزش صورت و معنا-محور با میانجیگری زبان مادری (زبان فارسی) و در دو گروه دیگر آموزش به زبان انگلیسی ارائه شد و عملکرد شفاهی این دو گروه از زبان آموزها اندازه گیری شد. یافته های پژوهش با استفاده از آزمون تی نشان داد که سطح متوسط آموزش زبان انگلیسی با میانجیگری زبان مادری تأثیر بسیاری در میزان دقت و روان بودن بیان شفاهی زبان آموزها داشته است و از این جنبه، تفاوت آشکار و معناداری میان آموزش با میانجیگری زبان مادری در مقایسه با زبان انگلیسی مشاهده شد. آموزش زبان، در سطح پیشرفته نیز استفاده از زبان مادری تفاوت معناداری در دقت گفتار زبان آموزها ایجاد کرد، اما این تفاوت در زمینه روان بودن گفتار معنادار نبود. درنهایت، یافته های این پژوهش، با تکیه بر حوزه روان شناسی زبان و عوامل مؤثری که بر پردازش داده های زبانی تأثیر می گذارند، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.  

پژوهش حاضر به بررسی چگونگی شکل گیری جمله های مجهول در زبان فارسی، بر پایه نظریه پادتقارن پویا (Moro, 2000) و با روش کیفی می پردازد تا عامل به وجود آمدن این جمله ها را از دیدگاهی متفاوت مورد بررسی قرار داده و تبیین نماید. در این مقاله نشان داده می شود آن چه به ساخت مجهول معروف است، فرآورده جانبیِ گرهی نقشی، با عنوان گره جهت با مشخصه [مجهول] است. گره جهت، یک گروه کُنادی را به عنوان متمم خود انتخاب کرده و مشخصه [ف. تصریفِ] گروهِ فعلی سبک را به صورت مجهول، ارزش دار می کند. در صورتی که این گره، با یکی از فعل های شدن، گشتن، آمدن و رفتن، پُر شده باشد؛ فعل به صورت اسم مفعول بازنمود می یابد. بر این مبنا، فعل «شدن» نمی تواند عامل مؤثری در شکل گیری یا عدمِ شکل گیری جمله های مجهول به شمار آید، بلکه این فعل، صرفاً یک نمود آوایی است برای گرهی نقشی با مشخصه [مجهول].  همچنین با توسل به فرضیه یوتا، نشان می دهیم که حضور کنش گر در جمله های مجهول از آن جا ناشی می شود که یگ گروه حرفِ تعریف در جایگاه مشخص گر گروه فعلیِ سبک و پیش از ادغام آن گروه فعلی با گروه کُنادی، ادغام شده است.

با آنکه بهره گیری از فناوری، می تواند به عنوان ابزاری در یاددهی برخط شناخته شود، به نظر می رسد رویکردهای نوین در آموزش زبان، بر ترکیب فناوری با شیوه های حضوری در کلاس تأکید دارند. اما این پرسش بی پاسخ مانده است که آیا آموزش ترکیبی در کلاس های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان اثربخش است. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات یادگیری به شیوه معمول و ترکیبی بر خلاقیت، انگیزش و یادگیری فارسی آموزان غیرایرانی است. در این پژوهش، ابتدا برخی مفاهیم یادگیریِ ترکیبی، مرور شده و کاربرد آن در آموزش زبان به صورت مختصر ارائه می گردد. روش پژوهش، از نوع کاربردی و شبه تجربی است. این پژوهش بر روی40 فارسی آموز غیرایرانی مرکز بین المللی آموزش زبان فارسی دهخدا انجام شده است. داده های پژوهش به کمک پرسش نامه خلاقیت تورنس، پرسش نامه انگیزش پیشرفت هرمنس و پرسش نامه یادگیری جمع آوری گردیده و با استفاده از روش کواریانس تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که تفاوت معناداری میان یادگیری به شیوه ترکیبی با یادگیری به شیوه معمول در پیوند با متغیرهای خلاقیت، انگیزش و یادگیری در میان فارسی آموزان غیرایرانی وجود دارد.  

این نوشته به واکاوی ماهیت و کارکردهای ایدئولوژیک سینمای هالیوود در پویانمایی آقای فاکس شگفت انگیز ، محصول سال 2009 برای رده سنی کودک و نوجوان، با بهره گیری از رویکرد نوینِ چندوجهیت می پردازد. هدف اصلی پژوهش تبیین راهبردهای گفتمان مداری است که به مدد آن ها سواد بصری و به تبع آن نظام اندیشگانی بینندگان فیلم هم سو با گفتمان جهانی سازی و بایسته های آن، مثل مصرف گرایی و نفی ارزش های بومی و ملی، سامان می یابد. چندی است گفتمان جهانی سازی در صدد ایجاد پیوند میان کودکان، فرهنگ مصرف گرایی و سینمای هالیوود است. به همین خاطر با تمرکز بر مسائلی چون جهانی سازی و مصرف گرایی، و بازیگران این عرصه، در صدد پاسخ گویی به این سؤالات هستیم: بازنمود هویت فرهنگی از طریق سازوکارهای چندوجهیت چگونه است؟ رابطه بین چندوجهیت و تجربه زیست جهان چگونه است؟ بازنمودهای چندوجهی چگونه شخصیت های ارائه شده و مجازی را به قهرمانان زنده و واقعی تبدیل می کند؟ کارآمدترین وجه های ایدئولوژی ساز در تجاری سازی سینمای هالیوود چیست؟ یافته های این پژوهش با بهره گیری از جوهره انتقادی چندوجهیت، نشان دهنده کارکردهای ایدئولوژیک مستتر در پویانمایی هاست. با رمزگشایی از دوگانه ما (انسان ها، غربی ها) و آن ها (حیوانات) نشان می دهیم که مشکلات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی جوامع غیرغربی که حیوانات نمایندگان آن هستند چگونه بازنمایی می شود. برای رسیدن به آرمان شهر موعود غرب، حیوانات چگونه با اقرار به ضعف ها و نداشته های خود پذیرای فرهنگ غربی می شوند؛ و مهم تر اینکه، چگونه بینندگان با هم ذات پنداری با حیوانات، با آن ها ابراز هم بستگی و همدلی می کنند. همه این فرایندها مستلزم مشروعیت بخشی به گفتمان سینمای هالیوود هستند که با دست کاری سواد بصری بینندگان فیلم محقق می شود.