درخت حوزه‌های تخصصی

تقویت نقش شرکت های کوچک و متوسط در عصر اقتصاد دیجیتال و توسعه کارآفرینی دیجیتال در آن ها با اهمیت است، چراکه این شرکت ها به ویژه اگر دانش بنیان باشند، منابع مهم درآمد، اشتغال و درنهایت نیروی محرکه تأثیرگذار بر توسعه اقتصادی شناخته می شوند. بر این اساس هدف پژوهش، ارائه مدلی برای توسعه کارآفرینی دیجیتال در شرکت های دانش بنیان کوچک و متوسط به منظور توانمند سازی آنها است. بنابراین در گام اول پژوهش، از مطالعه پیشینه تحقیق، مصاحبه های نیمه ساختاریافته  و روش کیفی تحلیل مضمون برای شناسایی عوامل اثرگذاردر توسعه کارآفرینی دیجیتال و ایجاد چارچوب اولیه استفاده شده و سپس با استفاده از روش مدلسازی ساختاری تفسیری، به مدلسازی مضامین پرداخته شده. نتایج تحقیق هفت عامل اثربخش مدل کسب وکار، استراتژی نوآوری محصول،پیکربندی منابع،عوامل محیطی، اکوسیستم کارآفرینی دیجیتال،عوامل فردی وعوامل سازمانی را در توسعه کارآفرینی دیجیتال در سه بعد ساختاری، زمینه ای و محتوایی نشان می دهد، که عوامل محیطی و اکوسیستم کارآفرینی دیجیتال در بعد زمینه ای بیشترین  تاثیرگذاری را در توسعه کارآفرینی دیجیتال در شرکت های دانش بنیان کوچک و متوسط دارا هستند.  

  مطالعه حاضر با هدف، بررسی نقش میانجی گری مشارکت ورزشی در تبیین ارتباط بین میزان استفاده از ابزارهای ارتباطی فناوری اطلاعات (تلفن همراه، اینترنت، اینستاگرام و تلگرام) با کاهش افسردگی نوجوانان منطقه آزاد ماکو، انجام شد. جامعه آماری پژوهش به صورت تصادفی ساده و به تعداد 265 نفر از بین نوجوانان منطقه آزاد ماکو که حداقل سه جلسه در هفته ورزش می کردند، انتخاب شد. پژوهش حاضر توصیفی، پیمایشی از نوع همبستگی است. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه استفاده شد. روایی(محتوی، همگری، واگرا) و پایایی(بار عاملی، ضریب پایایی مرکب و ضریب آلفای کرونباخ) پرسش نامه ها در حد قابل قبول و خوب بودند(α= %94). روابط میان متغیرها با به کارگیری مدل سازی معادله ساختاری ایموس و با استفاده وزن های رگرسیونی عادی و استاندارد شده به روش برآورد حداکثر درستنمایی تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد، ابزارهای اطلاعاتی و ارتباطی(اینترنت، موبایل و شبکه های مجازی) باعث افسردگی نوجوانان می شود همچنین مشارکت ورزشی می تواند به عنوان متغیر میانجی اثر منفی ابزارهای اطلاعاتی و ارتباطی بر افسردگی نوجوانان را کاهش دهد؛ بنابراین استفاده از اینترنت، موبایل و شبکه های مجازی به دلیل جذابیت های کاذبی که برای کاربران ایجاد می کند، سبب از بین رفتن ارتباطات رو در رو شده و باعث درون گرا شدن افراد می شود به این ترتیب افراد کم کم از ارتباطات مستقیم دوری می کنند، درنهایت عامل افسردگی و تنهایی آن ها می شود.  

نوآوری مدل کسب و کار (BMI)، یک فرآیند نوآوری است که با هدف ایجاد و حفظ مزیت های رقابتی، تغییراتی اساسی (طراحی شده، بدیع و غیر پیش پا افتاده) در پیکربندی مدل کسب و کار فعلی شرکت ایجاد می کند. از موضوعات مهمی که در خصوص این مفهوم مورد توجه است، محرک هایی است که موجب شکل گیری این سطح از نوآوری در کسب و کارها می گردد. لیکن با وجود علاقمندی بسیاری از پژوهشگران به مفهوم BMI در سال های اخیر، مقالات اندکی به مطالعه مستقیم و جامع پیشران های آن پرداخته اند و بیشتر در مطالعات موردی به آن توجه شده است. به همین جهت در این مطالعه تلاش شده تا با روش فراترکیب، عوامل پیشران گزارش شده در مطالعات موردی پراکنده، ادغام شده و ضمن تلفیق آن ها با روش تحلیل مضمون، لیست تجمیع شده ای از محرک های نوآوری مدل کسب و کار ارائه گردد. بدین منظور پس از جستجوی مقالات مرتبط در پایگاه اسکوپوس و پالایش عناوین و چکیده مقالات یافت شده، 140 مطالعه موردی گزارش شده در مقالات منتخب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. استخراج مصادیق محرک ها، کدگذاری، جستجوی مضامین و نامگذاری آن ها طی مراحل بازگشتی روش تحلیل مضمون، منجر به شناسایی 10 مضمون اصلی مشتمل بر 30 مضمون فرعی شد. در این مقاله گزارش پژوهش انجام شده به همراه تعریف محقق از تمامی 10 محرک اصلی و 30 محرک زیرمجموعه ارائه شده است.

مطالعات میان رشتگی چندی است که در غرب به حوزه مطالعاتی مهمی تبدیل گشته که هم حوزه آموزش و هم پژوهش را تحت تأثیر خود قرار داده است. در کشور ما نیز چندی است که برخی از نهادهای پژوهشی به این مطالعات تشویق می کنند. پرسش اساسی این است که آیا این مطالعات اساساً در حوزه علوم اسلامی قابل پی گیری است یا خیر؟ خاستگاه و بایسته های آن چیست؟ این مقاله با بررسی خاستگاه وجودی معرفت شناسانه و غیرمعرفت شناسانه میان رشتگی و همچنین بایسته های ذاتی و تحقق میان رشتگی امکان این امر را بررسی کرده است. بررسی های صورت گرفته در نوشتار حاضر نشان می دهد امکان بازخوانی و بازتعریف میان رشتگی با امعان نظر به خاستگاه و بایسته های آن در حوزه علوم اسلامی وجود دارد؛ درحالی که در صورت عدم توجه به خاستگاه های بیان شده، دچار استحاله فکری و فرهنگی در این مطالعات می شویم و هویت علمی خود را در مواجه با این سنخ دانش از دست می دهیم. این مقاله با روش تحلیلی - تطبیقی نگاشته شده است.

با حرکت سریع جهان به سمت شبکه های 3G و T4G استفاده کنندگان تلفن همراه به سرعت رفتار مصرف، برتری ها و سلایق خرید را تغییر می دهند. از این رو، تولیدکنندگان باید به شناختی صحیح از بازارهای هدف دست یابند و پیشنهاد فروش ویژه ای را به مشتریان عرضه کنند. با هدف دستیابی به درکی صحیح از بازار هدف، رفتار مصرف و سبک زندگی خرده بازارهای پژوهش، پس از نقد روش های سنتی و معرفی تکنیک های بخش بندی مبتنی بر شبکه های عصبی، با بهره مندی از روش دلفی فازی، متغیرهای بخش بندی بازار هدف انتخاب شد و از طریق شبکه های خودسازمان ده کوهنن، تعداد خوشه های مناسبی از جامعه آماری به دست آمد و در نهایت با استفاده از تکنیک میانگین کا و تکنیک تجمعی، به تدقیق خوشه بندی ها و بخش بندی بازار پرداخته شد. جامعه آماری این پژوهش، مصرف کنندگان تلفن همراه شهر تهران با حجم نمونه 130 نفر است. پس از جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه و تجزیه وتحلیل آنها، یافته ها نشان داد بازار تلفن همراه تهران در پنج خوشه دسته بندی می شود که هر یک می تواند قابلیت پیاده سازی استراتژی های بازاریابی مجزا، با در نظر گرفتن مزیت های رقابتی شرکت های حوزه ICT ، برای حداکثر سازی تقاضا و حاشیه سود، داشته باشد.

از آنجا که دسترسی به افراد خبره با محدودیتهای زمانی و مکانی همراه است، سامانه های خبره با هدف در دسترس قرار دادن مهارتهای خبرگان به منظور از میان برداشتن این محدودیتها به وجود آمده اند. از طرفی مدیریت دانش با هدف بهبود و ارتقای عملکرد سازمانی از اهمیت زیادی برخوردار است. در این راستا هدف این پژوهش ارائه سامانه خبره فازی به منظور پیشنهاد مناسبترین ابزارهای مدیریت دانش است. برای دریافت دانش مربوط از ده نفر خبره در زمینه مدیریت دانش بهره گرفته شده است. سامانه پیشنهادی شامل پایگاه دانش قواعد فازی، موتور استنتاج بر پایه منطق فازی و استنتاج ممدانی، و واسط کاربری گرافیکی در نرم افزار متلب است. ورودی های سامانه شامل ساختار سازمانی، راهبرد سازمان، راهبرد مدیریت منابع انسانی، سطح بلوغ فناوری اطلاعات، اندازه سازمان و نبود اطمینان محیطی است. خروجی این سامانه ابزارهای مناسب مدیریت دانش است که بر اساس نوع فرایند انتخاب شده به کاربر پیشنهاد می شود. برای تعیین عملکرد سامانه خبره طراحی شده، شرکت هلدینگ آرش شامل 500 کارمند مورد بررسی قرار گرفت و نتایج به تفکیک فرایندهای مدیریت دانش ارائه شد. کاربران سامانه پیشنهادی عبارت است از: دانشجویان، سازمانها، پژوهشگرانی که قصد توسعه چنین سامانه هایی را دارند و افرادی که قصد استفاده از دانش سامانه را دارند.

بازی کاری، استفاده از تفکر مبتنی بر بازی برای تشویق افراد، ایجاد انگیزه و حل مسئله توسط آنهاست. ازسوی دیگر، اشتراک دانش یکی از حوزه های مهم مدیریت دانش است که در بطن پردازش دانش قرار دارد؛ جایی که دانش ایجاد می شود و مورد استفاده قرار می گیرد. مطابق یافته های بسیاری از پژوهشگران، سازمان ها در اجرای فرایند تسهیم دانش و ایجاد انگیزه برای کارکنان خود دچار چالش هستند. پژوهش حاضر درصدد است تا با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری، شاخص ها و مؤلّفه های اثرگذار بازی کاری بر تسهیم دانش را که در تحقیقات پیشین استخراج شده است، بررسی نماید و وجود ارتباطات معنی دار میان آنها را بسنجد. جامعه آماری پژوهش، خبرگان، پژوهشگران و دانشجویان دانشگاه های منتخب شهر تهران است که ازاین میان، 120 نفر آشنا به مفهوم بازی کاری با رویکرد خوشه بندی و به طور هدف مند، به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق این پژوهش، تحلیلی توصیفی با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و ابزار سنجش، پرسشنامه پنج گزینه ای مبتنی بر مقیاس لیکرت است. برای بررسی پایایی ابزار گردآوری داده ها از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی (CR) و برای بررسی روایی از ابزار AVE استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که ابعاد بازی گونه (شامل سازوکارها، دینامیک ها و زیبایی شناسی)، بستر بازی کاری (شامل پلتفرم، درآمدها، هزینه ها، بازی کنندگان و...) و عوامل پشتیبانی (شامل حمایت مدیریت، ارزیابی پروژه، فرایند تسهیم دانش و...) بر تسهیم دانش موثر است که دراین میان، عوامل پشتیبانی، بیشترین بار عاملی را داراند، لذا مراکز دانشگاهی باید توجه ویژه ای به این عامل داشته باشند. البته دو عامل دیگر بازی کاری (ابعاد بازی گونه و بسترهای بازی کاری) نیز، مطمئنا سهم بالایی در تسهیم دانش دارند. درآخر، به مراکز دانشگاهی توصیه می شود ضمن توجّه به ابعاد بازی کاری، از آن درراستای تسهیل تسهیم دانش، استفاده نمایند.

امروزه توجه به مدیریت دانش سازمانی به عنوان یکی از حوزه های راهبردی و کلیدی بهبود و تعالی سازمانی، در حال گسترش روز افزون است. جایگاه خاص مدیریت دانش در استانداردها و مدل های بهبود و تعالی سازمانی در چند سال گذشته متحول شده و به عنوان یکی از حوزه های اصلی کسب و کار سازمان، مورد ارزیابی و بررسی قرار می گیرد. این تغییر در نسخه جدید مدل تعالی سازمانی بنیاد مدیریت کیفیت اروپا (EFQM) که در سال 2020 منتشر شده کاملا محسوس و قابل توجه است. از سوی دیگر بکارگیری مدل جامع و بین المللی در راستای ارتقاء و بهبود مدیریت دانش سازمانی یکی از مسائل و چالش های پیش روی سازمان ها است. بر این اساس هدف مطالعه پیش رو بررسی تاثیر بهبود استقرار مدیریت دانش به عنوان یکی از مولفه های اصلی زنجیره ارزش سازمانی و تاثیر نهایی آن بر عملکرد استراتژیک و عملیاتی سازمان، از طریق بکارگیری مدل تعالی جدید ویرایش 2020 است. جامعه آماری تحقیق حاضر بالغ بر 90 شرکت و موسسه تابعه ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) با تجربه حضور در فرایند ارزیابی تعالی سازمانی می باشند که پرسشنامه طراحی شده از طریق واحد اصلی متولی تعالی در دفتر مرکزی ستاد برای شرکت های زیر مجموعه و متولیان تعالی ارسال و 67 پرسشنامه خبرگی تکمیل و دریافت شد. جهت تحلیل داده ها از رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری با روش حداقل مربعات جزئی و نرم افزار Smart PLS استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که مدل جدید تعالی سازمانی به لحاظ تعمیق موضوع مدیریت دانش چارچوبی مناسبی جهت بهبود استقرار مدیریت دانش خصوصاً از منظر فرهنگ سازمانی و رهبری دانش محور و تعامل دانشی با ذینفعان کلیدی است و نهایتاً منجر به بهبود عملکرد راهبردی و عملیاتی سازمان ها می شود.

با پیدایش بانکداری اینترنتی، نسل جدیدی از مشتریان پا به عرصه گذاشتند. بانک ها نیز به منظور دست یابی به سهم بیشتری از سود بازار رقابتی، می بایستی نسبت به جذب هر چه بیشتر این نسل مشتریان و وفاداری آنها، اقدام کنند و بانک تجارت نیز از این مقوله جدا نیست. از این رو، پژوهش پیش رو به شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر وفاداری الکترونیکی مشتریان بانک تجارت در شهر تهران پرداخته است. این مطالعه، پژوهشی توصیفی به روش همبستگی بوده که پژوهشی کاربردی نیز شمرده می شود. از نظر زمان، پژوهشی مقطعی، از نظر مکان محدود به شهر تهران و از نظر نوع داده ها، کمّی است. در این نوشتار، روش پژوهش برپایه ی شش متغیر، کیفیت تارنما، اعتماد، کیفیت خدمات، ارزش ارائه شده، رضایتمندی و ویژگی خرید، مورد بررسی و آزمون قرار گرفته و میزان تأثیر هر یک بر وفاداری الکترونیکی تحلیل شد. جامعه ی آماری آن، همه ی مشتریان الکترونیکی بانک تجارت در شهر تهران و نمونه ی آماری براساس فرمول کوکران و به روش تصادفی ساده، 278 نفر انتخاب شدند. نتایج پژوهش بر تأثیر مستقیم و مثبت همه ی متغیرهای مدل بر وفاداری الکترونیکی تأکید داشته و رتبه بندی تأثیر این متغیرها به ترتیب اولویت، کیفیت خدمات، ویژگی خرید، کیفیت تارنما، سطح اعتماد، ارزش ارائه شده و رضایتمندی است.

شناخت الگوهای رفتاری مشتریان، خوشه بندی و ارائه خدمت به آن ها یکی از مهم ترین مسائل بانک ها محسوب می شود. در این تحقیق پنج ویژگی هریک از مشتریان شامل آخرین زمان مراجعه، تعداد تراکنش، مبلغ سپرده گذاری، مبلغ وام و مانده معوقات وام ها در طول یک سال فعالیت از پایگاه داده بانک استخراج شد و به کمک الگوریتم کا میانگین، مشتریان خوشه بندی شدند. سپس یک مدل چندهدفه تخصیص خدمات بانک به هرکدام از خوشه ها طراحی گردید. اهداف مدل طراحی شده افزایش میزان رضایت مشتریان، کاهش هزینه ها و کاهش ریسک تخصیص خدمات است. با توجه به آنکه مسئله دارای یک راه حل بهینه نبوده و هر یک از ویژگی های مشتری دارای یک تابع توزیع احتمالی اند، برای حل از شبیه سازی استفاده شد. جهت تعیین جواب نزدیک به بهینه از الگوریتم تبرید در ساخت جواب های همسایه استفاده شد و مدل شبیه سازی اجرا گردید. نتایج به دست آمده بهبود قابل توجهی نسبت به وضعیت فعلی را نشان داد. در این تحقیق از نرم افزارهای وکا و آر-استودیو برای داده کاوی و آرنا برای شبیه سازی و بهینه سازی استفاده شد.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر نوآوری باز بر اجرای مدیریت دانش با در نظر گرفتن فرآیندهای مدیریت دانش در منطقه دوم عملیات انتقال گاز استان اصفهان می باشد. برای نیل به این هدف، از روش پژوهش توصیفی (از نوع پیمایشی) استفاده شد. ابزار تحقیق بر اساس پرسش نامه استاندارد وو و هو (2018) می باشد که پس از سنجش روایی ظاهری، محتوا (روش لاوشه) و روایی سازه (تحلیل عاملی تأییدی) و پایایی (که با روش آلفای کرونباخ، مقدار آن 93/0 برآورد شد)، از طریق مشارکت 84 نفر از مدیران و کارکنان منطقه دوم عملیات انتقال گاز استان اصفهان که با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب شدند، اجرا گردید. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات، در دو سطح توصیفی و استنباطی (مدل معادلات ساختاری) و از طریق نرم افزارهای «SPSS 21» و «Lisrel 8.9» اجرا شد. اعتبار مدل تحقیق، از طریق ضرایب استاندارد و ضرایب معناداری مورد بررسی قرار گرفت و نتایج آن حاکی از برازش قابل قبول برای شاخص های مذکور بوده است. یافته های پژوهش تمامی فرضیه های پژوهش را مورد تائید قرار داد، به صورتی که بیشترین تأثیر را نوآوری باز بر فرآیندهای مدیریت دانش داشته است (β=0.66)، همچنین کمترین تأثیر را نوآوری باز بر اجرای مدیریت دانش داشته است (β=0.25)، در نهایت، فرآیندهای مدیریت دانش به طور کامل، پشتیبانی نوآوری باز از اجرای مدیریت دانش را میانجی گری نموده است.

مطالعه حاضر با هدف تبیین تأثیر مهارت های فناوری اطلاعات و ارتباطات مدیران بر ابعاد و شاخص های سازمان یاد گیرنده در شرکت های خدمات مشاوره ای فنی و مهندسی کشاورزی استان اصفهان انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران عامل این شرکت ها بود که از بین آنها 103 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه مشتمل بر دو بخش عمده شامل «سؤالات پرسشنامه استاندارد ابعاد یادگیری سازمانی DLOQ و اتکینز و مارسیک (1998)» و «پرسشنامه ای محقق ساخته برای سنجش مهارت و به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات» بود. داده های توصیفی مختص به ابعاد سطوح یادگیری سازمانی نشان داد در مجموع وضعیت ابعاد و شاخص های سازمان یادگیرنده در شرکت های مطالعه شده در سطح متوسط است. همچنین میزان مهارت مدیران در به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات بر ابعاد و شاخص های سازمان یاد گیرنده اثر مثبت و معنا داری داشت. مدل یابی معادلات ساختاری نیز مبین برازش مطلوب مدل مفهومی مد نظر تحقیق برای بررسی رابطه بین میزان مهارت های فناوری اطلاعات و ابعاد سازمان یادگیرنده بود.

اخلاق یکی از عناصر مهمی است که در کمال و سعادت افراد و جوامع انسانی نقش اساسی دارد. بدین جهت در برخی روایات، اخلاق فردی و اجتماعی به عنوان یکی از ویژگی های منتظران خوانده شده است. اخلاق اجتماعی، برگرفته از عقاید و ارزش ها و هنجارهای اجتماعی است و فرهنگ عمومی را شکل می دهد. ازاین رو نسبت به اخلاق فردی، اهمیت بیشتری دارد. اخلاق اجتماعی از مقوّمات اصلی سرمایه اجتماعی و از ارکان آن معرفی می گردد؛ زیرا با وجود آن، هویت نظام اجتماعی شکل می گیرد و پویا و شکوفا می شود. مقاله حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و با ابزار گردآوری اطلاعات در اسناد موجود از طریق کتابخانه، «اخلاق اجتماعی منتظران در تعمیق سرمایه اجتماعی» را بررسی کرده و ضمن تبیین مفاهیم کلیدی، به این پرسش پاسخ داده است که اخلاق اجتماعی منتظران چه نقشی در تعمیق سرمایه اجتماعی دارد؟ از مهم ترین یافته ها و نوآوری های این مقاله، تبیین نقش اخلاق اجتماعی منتظران در تعمیق سرمایه اجتماعی با تأکید بر مؤلفه های اخلاقی چون اعتماد اجتماعی، عدالت اجتماعی، تعاون و همکاری و... است.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر سرمایه فکری و تسهیم دانش بر نوآوری سازمانی در چارچوب مدل معادلات ساختاری است. داده های لازم با استفاده از پرسشنامه و از بین 30 شرکت نرم افزاری فعال در شهر تهران که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده بودند، گردآوری شده است. پس از تأیید پایایی و روایی ابزارها با استفاده از آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تأییدی، داده های به دست آمده با استفاده از مدل معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان می دهد سرمایه فکری بر تسهیم دانش (27/0= β) و نوآوری سازمانی (48/0= β) تأثیر مثبت و معناداری می گذارد. همچنین بر اساس یافته ها، تسهیم دانش با ضریبی برابر با 30/0 تأثیر مثبتی بر نوآوری دارد. از طرفی دیگر، تسهیم دانش بین سرمایه فکری و نوآوری سازمانی نقش میانجی داشته و سرمایه فکری علاوه بر تأثیر مستقیم بر نوآوری از طریق تسهیم دانش تأثیر غیرمستقیمی نیز بر نوآوری سازمانی دارد.