محمد حسن زاده

زمینه و هدف: رانت منابع طبیعی، می تواند به عنوان یک عامل دوگانه عمل کند؛ از یک سو، تأمین مالی برای پروژه های سبز را فراهم می آورد و از سوی دیگر، ممکن است به وابستگی به صنایع آلاینده و کاهش انگیزه برای سرمایه گذاری در فناوری های پایدار منجر شود. ریسک ژئوپلیتیک در کشورهای غنی از منابع طبیعی، به ویژه در مناطق ناپایدار، می تواند به عدم قطعیت در سرمایه گذاری ها و کاهش تمایل به توسعه پروژه های اقتصادی سبز منجر شود، که این امر به تضعیف رشد پایدار کمک می کند. عدم قطعیت در سیاست های اقتصادی، به ویژه در زمینه قوانین زیست محیطی و مالیات، می تواند به کاهش اعتماد سرمایه گذاران و تأخیر در اجرای ابتکارات سبز منجر شود و در نتیجه، رشد اقتصادی پایدار را تحت تأثیر قرار دهد. روش شناسی: در این پژوهش، به بررسی اثرات رانت منابع طبیعی، ریسک ژئوپلتیک و عدم قطعیت های اقتصادی و متغیرهای کنترلی دیگر چون توسعه مالی، تجارت خارجی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی، تشکیل سرمایه ثابت بر رشد اقتصادی سبز در کشور عراق با استفاده از الگوی خودتوضیحی با وقفه های گسترده (ARDL) و داده های فصلی طی دوره زمانی 2022-1995، پرداخته می شود. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج حاصل از برآورد مدل، نشان می دهند که رانت منابع طبیعی، ریسک ژئوپلتیک و عدم قطعیت سیاست های اقتصادی، اثر منفی و معناداری بر رشد اقتصادی سبز در این کشور دارند. همچنین، توسعه مالی، تجارت خارجی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تشکیل سرمایه ثابت، اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی سبز در کشور عراق دارند.

هدف: هدف پژوهش حاضر اولویت بندی اقدامات کتابخانه های عمومی ایران در جهت افزایش رضایت کلی کاربران براساس مدل کانو و تأثیر عملکرد نامتقارن است. روش: روش پژوهش از نظر گردآوری داده ها پیمایشی- توصیفی و از نظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش، تعداد 10000 کاربر کتابخانه عمومی در ایران است که تعداد400 نفر طبق جدول مورگان به عنوان نمونه به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه ای است که توسط محقق ساخته و اعتباریابی شد. داده ها با نرم افزار اس.پی.اس.اس. نسخه 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که سه ویژگی خدمات کتابخانه های عمومی، برنامه های اجتماعی و فرهنگی، تبلیغ و معرفی کتابخانه جزو خدمات اساسی با عملکرد پایین و ویژگی هزینه های کتابخانه جزو خدمات اساسی با عملکرد بالا هستند. ویژگی اشتهار و معروف بودن کتابخانه جزو خدمات عملکردی با عملکرد پایین و ویژگی های کتابداران، تجهیزات، و مجموعه ها جزو گروه خدمات عملکردی با عملکرد بالا هستند. ویژگی های خدمات جانبی و مشارکت اجتماعی جزو خدمات انگیزشی با عملکرد پایین و ویژگی های زمان فعالیت، فضا، مکان، احساس راحتی و امنیت، و سامانه و نرم افزار کتابخانه جزو خدمات انگیزشی با عملکرد بالا هستند. نتیجه گیری: خدمات اساسی و عملکردی با عملکرد پایین باعث نارضایتی از کتابخانه های عمومی هستند که باید در اولویت نخست اقدام برای افزایش رضایت کاربران قرار گیرند. در اولویت دوم خدمات انگیزشی با عملکرد پایین، باید به عملکرد بالا ارتقاء یابند و در اولویت آخر سطح خدمات اساسی، عملکردی و انگیزشی با عملکرد بالا، در سطح فعلی حفظ شود. این نوع از اولویت بندی اقدامات در کتابخانه های عمومی با در نظر گرفتن دو اصل برجسته بودن عملکرد منفی در مقایسه با عملکرد مثبت و همچنین قابلیت به یادسپاری وقایع مثبت در مقابل وقایع منفی، انجام شده است.  

هدف: هدف پژوهش حاضر بهبود پنج مرحله متدولوژی شالمو برای تحول دیجیتال مدل کسب و کار با استفاده از مدل ارزیابی بلوغ دیجیتال شوماخر و رویکردهای سه گانه تحول مدل کسب و کار بر اساس توصیه های هایکیلا است. روش: این پژوهش از لحاظ روش شناسی یک رویکرد ترکیبی دارد که در آن ترکیبی از روش مطالعه مروریِ روایی و روش اقدام پژوهی استفاده شده است. این متدولوژی بهبودیافته در طرح ریزی راهبردی برای تحول دیجیتال مدل کسب وکار شرکت رسیس سازه آسیا که در زمینه تولید مصنوعات فلزی اپراتورهای مخابراتی فعال می باشد، استفاده شده است. نتایج: پس از بهبود چارچوب شالمو، چارچوب بهبودیافته برای ترسیم نقشه راه تحول دیجیتال شرکت هدف مورد استفاده قرار گرفت و وضع موجود، وضع مطلوب، تحلیل شکاف دیجیتال و نقشه راه تحول دیجیتال این شرکت تدوین گردید و مورد تأیید تیم کارشناسی و هیئت مدیره این شرکت برای اجرا قرار گرفت. همچنین به منظور آزمودن دستاوردها، بخشی از آن نیز در خط کسب و کار دیجیتالی سازی کارخانه ها اجرایی شد. از آنجایی که مالکان و ذی نفعان راهبردی این شرکت علاقه مند به سرمایه گذاری و ورود به حوزه کسب وکارهای داده محور بودند، ملاحظات مختلف درباره این موضوع مدنظر قرار گرفت. نتیجه گیری: از آنجایی که تحول دیجیتال یک تحول پیچیده و چندبعدی است، بنابراین، طراحان طرح های تحول دیجیتال باید به ابزارها و به روش های آزموده شده ای مجهز باشند که بتوانند در هنگام طرح ریزی به آن ها اعتماد کنند. از آنجایی که مدل پیشنهادی این پژوهش علاوه بر بهبود مدل شالمو، در یک شرکت واقعی اجرا شده است، به نظر می رسد قابلیت بکارگیری توسط معاونت های برنامه ریزی، طرح و برنامه و همچنین مشاوران فعال در زمینه تحول دیجیتال و برنامه ریزی راهبردی، به ویژه در شرکت های تولیدی را دارد.

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی چالش های دستیابی تحقیقات علوم انسانی و اجتماعی به اثربخشی در کشور است. به همین منظور، چالش ها نه تنها از دیدگاه افراد دخیل در حوزه پژوهش، بلکه از دیدگاه کاربران بالقوه نتایج تحقیقات مورد بررسی قرار گرفتند. روش شناسی: این پژوهش کیفی و دارای رویکردی تفسیرگرایانه است. مشارکت کنندگان شامل محققان حوزه های علوم انسانی و اجتماعی، مدیران حوزه پژوهش و نمایندگان سازمان هایی بودند که نقش اصلی را در تولید علم و یا به کارگیری نتایج تحقیقات به عهده داشتند. انتخاب مشارکت کنندگان بر مبنای نمونه گیری زنجیره ای بود و مصاحبه ها با 16 مشارکت کننده انجام شد. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری گردید. تحلیل داده ها نیز از طریق روش داده بنیاد انجام و سپس نظریه نهایی پژوهش ارائه شد. نتایج:با تحلیل داده های جمع آوری شده، در مرحله کدگذاری باز، تعداد 59 کد از محتوای مصاحبه ها استخراج گردید و در ادامه فرآیند تحلیل داده ها از طریق کدگذاری محوری، دسته ها در قالب هشت مفهوم انتزاعی تر طبقه بندی شدند. در نهایت، این مفاهیم در شش دسته مقوله هسته، شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها دسته بندی گردیدند. نتیجه گیری: مدل ارائه شده در این پژوهش مشخص می کند که مانع بنیادین در دستیابی پژوهش های علوم انسانی و اجتماعی به اثربخشی در جامعه، عدم به کارگیری تعریفی مناسب از انتقال دانش برای نتایج علوم انسانی و اجتماعی می باشد. تعاریف و ساختارهای انتقال دانش در حال حاضر در دانشگاه ها با ویژگی های نتایج تحقیقات در این حوزه ها هماهنگ نبوده و همچنین مشوق ها و حمایت های معناداری را ارائه نمی دهند.

هدف: برای کسب موفقیت در هر سازمانی، توجه به عملکرد شغلی امری ضروری است. عوامل مختلفی در عملکرد شغلی کارکنان موثر است، پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل حیاتی موفقیت مدیریت دانش در صنعت بانکداری انجام شده است. شناسایی عوامل حیاتی موفقیت مدیریت دانش می تواند چراغی برای راهبری طرح های مدیریت دانش باشد. روش: رویکرد پژوهش حاضر کیفی بوده و از روش هفت مرحله ای فراترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل کلیه منابع مرتبط با عوامل حیاتی مدیریت دانش مشتمل بر 102 مقاله، کتاب و پایان نامه از منابع معتبر داخلی و خارجی منتشر شده در پایگاه های اطلاعاتی در بازه زمانی 1400-1380 شمسی و 2000 تا 2020 میلادی است. با در نظر گرفتن میزان ارتباط با موضوع پژوهش، منابع اولیه غربال گردیده و تعداد 102 منبع انتخاب و کدگذاری روی مفاهیم مستخرج از آن ها انجام شد. یافته ها: براساس نتایج مرور نظام مند با رویکرد فراترکیب، تعداد هفت مقوله (رهبری، فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، منابع انسانی، آموزش، پایش-ارزیابی و سنجش، زیرساخت فناوری اطلاعات)، 18 مفهوم و 114 کد برای 18 مفهوم استخراج شده به عنوان عوامل حیاتی موفقیت مدیریت دانش شناسائی شدند. به منظور سنجش پایایی و کنترل کیفیت، از روش کاپا استفاده شد و مقدار شاخص کاپا برای عوامل تشکیل دهنده و حیاتی موفقیت مدیریت دانش محاسبه شد که در سطح توافق عالی قرار گرفته است. نتیجه گیری: بر طبق مطالعات پیشین، به ترتیب عوامل مربوط به رهبری و حمایت مدیران ارشد و فرهنگ سازمانی جزو مهم ترین عوامل موفقیت هستند. عواملی همچون مدیریت منابع انسانی، تأمین مسائل انگیزشی کارکنان، ساختار سازمانی، آموزش، پایش و ارزیابی و فناوری اطلاعات در رتبه های پایین تر قرار دارند.

هدف: هدف پژوهش حاضر تحلیل اثرات واسطه ای مؤلفه های مدیریت دانش در بهبود عملکرد منابع انسانی بر پایه الگوی پایه های ساختمان مدیریت دانش پروست و همکاران (2000) می باشد. روش: این پژوهش از نظر ماهیت پیمایشی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی صورت گرفته است. جامعه آماری در این پژوهش 370 نفر از کارکنان شرکت های پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس جنوبی می باشد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. داده ها به کمک دو نرم افزار SPSS21، Lisrel8 و آزمون ها ی آماری توصیفی و استنباطی(کولموگروف - اسمیرنوف، اسپیرمن و رگرسیون گام به گام) مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند. یافته ها: ضریب همبستگی در سطح خطای (05/0 p

هدف: ارزیابی سطح بلوغ مدیریت دانش در آرشیوهای دیداری شنیداری کشور بر اساس مدل سطح بلوغ مدیریت دانش اِی پی کیوسی. مدیریت دانش در این مراکز نقش مهمی در حفظ میراث دیداری شنیداری کشور ایفا می کند، اما وضعیت بلوغ آن تاکنون مورد بررسی جامع قرار نگرفته است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع پژوهش کمّی و روش گردآوری داده ها از نوع میدانی با راهبرد شیوه های ترکیبی و هدف تحقیق و توسعه (اکتشاف و فهم) با ابزار پرسشنامه استاندارد مدل سطح بلوغ مدیریت دانش اِی پی کیوسی است. جامعه پژوهش ، 11 سازمان بزرگ آرشیوی دیداری شنیداری در کشور است که بر اساس سرشماری انتخاب شدند. تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمون فریدمن و آزمون t تک نمونه ای انجام شد تا رتبه بندی معیارهای بلوغ مدیریت دانش مشخص شود. همچنین برای تبیین انتخاب مدل سطح بلوغ مدیریت دانش اِی پی کیوسی از بین سایر مدل های بلوغ مدیریت دانش، از روش تاپسیس استفاده شد. یافته ها: در ارزیابی سطح بلوغ مدیریت دانش بر اساس مدل اِی پی کیوسی، مراکز آرشیوی سازمان صداوسیما (اداره کل آرشیو، آرشیو فضای مجازی و آرشیو پرس تی وی)؛ کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی؛ مرکز اسناد و موزه های صنعت نفت؛ مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ مرکز اسناد و کتابخانه آستان قدس رضوی؛ آرشیو ارتش جمهوری اسلامی و آلبوم خانه کاخ گلستان در سطح یک؛ پژوهشکده تاریخ معاصر ( مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران) در سطح دوم؛ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (آرشیو ملی) در سطح سوم رتبه بندی شدند. هیچکدام از مراکز آرشیوی امتیاز سطح چهارم و سطح پنجم را کسب نکردند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه در خصوص رتبه بندی سطح بلوغ مدیریت دانش در آرشیوهای دیداری شنیداری بزرگ کشور، می توان گفت که اکثر سازمان های آرشیوی دیداری شنیداری نیازمند برنامه ای جامع در حوزه مدیریت دانش به منظور آگاهی رسانی و شناسایی فرصت ها برای ارتقاء سطح بلوغ مدیریت دانش هستند. دانش حیاتی در این گونه سازمان ها نیازمند توجه و شناسایی است. چراکه این نوع دانش از نوع تخصصی و نیازمند مدیریت ویژه برای حفظ میراث دیداری و شنیداری کشور است. اصالت/ارزش: این مطالعه نخستین پژوهش در زمینه ارزیابی سطح بلوغ مدیریت دانش در آرشیوهای دیداری شنیداری کشور است که مبتنی بر مدل سطح بلوغ مدیریت دانش مرکز بهره وری و کیفیت آمریکا و با پرسشنامه استاندارد این مدل انجام می شود.

هدف: بررسی میزان توجه ناشران علم اطلاعات و دانش شناسی به آمیخته های بازاریابی و مقایسه آن، با میزان توجه ناشران برگزیده به عوامل مورد بررسی می باشد. روش:پژوهش حاضر پیمایشی بوده و جامعه آماری کلیه ناشرانی است که به طور تخصصی، کتاب های رشته علم اطلاعات و دانش شناسی را منتشر می کنند. در میان ناشران رشته های دیگر، ناشرانی که در بین مخاطبان و مشتریان خود بیشترین محبوبیت را دارند، انتخاب شدند و بحث دولتی و غیردولتی بودن ناشر مدنظر نبوده است. برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که علاوه بر توزیع در میان کارکنان مؤسسات انتشاراتی مدنظر، در میان نویسندگانی که بیشترین همکاری را طی سال های اخیر با ناشران مذکور داشته اند نیز توزیع گردید. برای انجام محاسبات آماری، از نرم افزار  SPSSو آزمون آماری تحلیل واریانس، تی مستقل و تی تک نمونه ای، آزمون تعقیبی دانکن استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد در رابطه با مولفه های توزیع، قیمت گذاری، ترویج، محصول، شواهد فیزیکی و پرسنل، نشر کتابدار، در ارتباط با فرآیند ناشران، نشر چاپار از بقیه ناشران برتر بوده اند. در بخش ناشران برگزیده در ارتباط با مولفه های توزیع و قیمت گذاری، انتشارات سمت، در بخش ترویج، انتشارات امیرکبیر و در ارتباط با مولفه های محصول، شواهد فیزیکی، فرآیند و پرسنل نیز انتشارات تیمورزاده عملکرد بهتری داشته اند. نتیجه گیری: ناشران رشته علم اطلاعات و دانش شناسی، توجه کمتری به عناصر آمیخته بازاریابی، نسبت به ناشران برگزیده دارند.

هدف: اهمیت هوشمندسازی در فرایندهای کسب وکار صنایع در سال های جاری به شدت افزایش یافته است. از طرفی اهمیت دانش به عنوان یک مزیت رقابتی همچنان در حال افزایش است. برای به دست آوردن این دانش حیاتی، چارچوبی برای شناسایی اجزای ضروری استخراج دانش مورد نیاز است. شناخت و تقویت هر یک از این منابع دانش، به طور سیستماتیک، در صنایع باعث می شود راهی برای استخراج دانش به روش هوشمند پیدا شود. محققان می توانند الگوریتم های استخراج دانش را به صورت سازمان یافته بیابند و به طور خاص بر اهداف هر جزء در فرایندهای کسب و کار تمرکز کرده و دانش را به شیوه ای هوشمند شناسایی و استخراج کنند. در این راستا، هدف پژوهش حاضر شناسایی اجزای ضروری موثر در استخراج هوشمند دانش است. روش: این تحقیق فراترکیب با روش هفت مرحله ای سندلوسکی و بارسو انجام شد. 289 مقاله تحقیقاتی از پایگاه داده ها بازیابی گردید که از این تعداد 36 مقاله برای اهداف پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. هر مقاله تحقیقاتی انتخاب شده یک یا چند مولفه را گزارش کرده است که جداگانه تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: 48 کد در 6 موضوع اصلی (عوامل فردی، آموزش و یادگیری، عوامل فناوری و فناوری هوشمند، دانش، پویایی و چابکی، عوامل سازمانی) طبقه بندی شدند. نتایج نشان می دهد که توانمندسازی افراد در کسب و کار، یکی از مهم ترین مولفه های کسب دانش است که تقویت آن می تواند منجر به استخراج هوشمندانه دانش شود. نتیجه گیری: با توانمندسازی کارکنان و مطالعه طرز فکر و کار آن ها در سازمان، می توان مدل های هوشمندی را برای انجام وظایف تعریف کرد. این امر می تواند منجر به استخراج دانش مفید شود. به عبارت دیگر، هرچه توانایی کارکنان بیشتر باشد، مطالعه رفتار انسان در محل کار منجر به کشف الگوهای هوشمند قوی تری می شود.  

هدف از این تحقیق تحلیل جریان اطلاعات از دانشگاه اراک به جامعه (دستگاههای اجرایی) و شناسایی موانع موجود بر سر راه جریان اطلاعات بوده است . در این تحقیق پس از بررسی دقیق ادبیات موضوع و مصاحبه با اساتید و متخصصان موانع موجود بر سر راه جریان اطلاعات در منبع تولید کننده (دانشگاه)، مقصد دریافت کننده اطلاعات (جامعه و صنعت) و موانع موجود در کانالهای ارتباطی مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از پرسشنامه، میزان تاثیر گذاری هر یک از این موانع مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss انجام گرفت. پس از تحلیل نظر اساتید دانشگاه اراک و مدیران سازمانهای اجرایی این نتایج به دست آمد: بررسی تحقیقات نشان داد: مدیران، عدم اعتماد بخش صنعت و مدیران جامعه به یافته های پژوهشی (میانگین 3.8889) و همچنین عدم رسوخ فرهنگ استفاده از پژوهش ها در بین مدیران (با میانگین 3.8889) و اساتید، غلبه ضوابط اداری بر ضوابط علمی (میانگین 4.2206) را بزرگترین مانع در ضعف جریان اطلاعات می دانند. به طور کلی میان نظرات اساتید و مدیران در موانع جریان اطلاعات تفاوت معنادار مشهود نیست و در سطح معنادار .05 اختلافی مشهود نمی باشد.

هدف: پژوهش حاضر، با هدف شناسایی عوامل موثر بر اطلاع آفرینی در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی انجام شده است. روش : این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر رویکرد، پژوهشی آمیخته است. نمونه گیری بخش کیفی به صورت غیر احتمالاتی و هدفمند انجام پذیرفت و عوامل موثر بر اطلاع آفرینی از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته شناسایی شد. در بخش کمّی، نظرات 30 نفر از اعضای هیئت علمی و دانشجویان دکتری پیرامون اهمیت هر یک از مولفه های شناسایی شده، بررسی شد. نتایج: براساس مطالعه متون، مصاحبه اکتشافی و پالایش تیم پژوهش، عوامل موثر بر اطلاع آفرینی شامل 6 مقوله و 172 مولفه به دست آمد. برای قضاوت در مورد میزان اهمیت هر یک از مولفه ها، میانگین امتیاز اعضای هیئت علمی و دانشجویان دکتری گزارش شد. در میان مولفه های به دست آمده، مولفه انگیزه و پشتکار در مقوله ویژگی های اطلاع آفرینان دارای بیشترین اهمیت (33/4) و مولفه های ایجاد صفحه های زرد الکترونیکی و تبلیغات دسته بندی شده و تبلیغات سیاسی برخط (سیاست مجازی) در مقوله پیشه های اطلاع آفرینی (شغل های اطلاعاتی)،دارای کمترین اهمیت (میانگین 10/3) بودند. نتیجه گیری: در این حوزه پژوهش های اندکی صورت گرفته است. شناسایی عوامل موثر بر اطلاع آفرینی در سیاست گذاری کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی کاربرد دارد. ویژگی های اطلاع آفرینان و سایر عوامل شناسایی شده، می تواند به منزله راهنمایی در حوزه آموزش دانشجویان رشته در راستای تحقق دانشگاه نسل سوم، که دانشگاه کارآفرین است، باشد.

بازی مافیا؛ سرگرمی نوظهور و فراگیر در میان جوانان مسلمان. از آنجا که در این بازی رویکرد اعضای مافیا بر دروغ گویی و فریب شهروندان بازی می باشد، توجه ادله فقهی تحریم کذب به هزل (دروغگویی به شوخی) را به خود جلب نموده است. همچنین ادله ی ادعایی مبنی بر تحریم مطلق هر نوع بازی نیز شمولیت خود را نسبت به مافیا اظهار می نماید. حال باید توجه داشت که بنابر نقد و بررسی ادله استنباطی، تمامیت ادله تحریم کننده کذب به هزل (دروغگویی به شوخی) موجب تحریم بازی مافیا می گردد، هرچند دلالت ادله تحریم مطلق بازی و در نهایت تحریم بازی مافیا تمام نبوده و از این جهت خدشه ای فقهی بدان وارد نمی گردد. پژوهش پیش رو دارای پیشینه ی مؤثر و غیر مؤثر نمی باشد که از این جهت، جلوه های نوپدید و پویایی فقه جعفری را به نمایش می گذارد. این کاوش فقهی با روش توصیفی تحلیلی و با اطلاعات کتابخانه ای سامان یافته و امید آن است که مؤثر واقع شود.