بورس اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار سال 16 زمستان 1402 شماره 64 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تبیین اثربخشی افشای اطلاعات غیرمالی در گزارش های حسابداری با رویکرد گزارشگری یکپارچه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اثربخشی افشای اطلاعات غیر مالی گزارش گری یکپارچه گزارش گری مالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۵
هدف پژوهش حاضر تبیین اثربخشی افشای اطلاعات غیرمالی در گزارش های حسابداری با رویکرد گزارش گری یکپارچه می باشد. بدین منظور کلیه گزارش های حسابداری شرکت های بورسی که جنبه غیرمالی (کیفی) دارند جهت استخراج متغیرهای غیر مالی مورد بررسی قرار گرفت و 50 متغیر غیر مالی شناسایی و بصورت یک چک لیست جهت اخذ امتیاز از صاحب نظران بر اساس جدول مورگان به 380 نفر ارسال گردید، پالایش نظرات خبرگان پژوهش را به 23متغیر غیر مالی رسانید و نهایتا جهت سنجش اثربخشی متغیرهای فوق از 5معیار شامل: نقد شوندگی سهام، عدم تقارن اطلاعاتی، عملکرد مالی، همزمانی قیمت و هزینه سرمایه بعنوان متغیر وابسته برای دوره زمانی 1391 تا 1400 استفاده گردید. روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه جمع آوری داده ها توصیفی است. ازنظر نوع داده ها پژوهشی کیفی و کمی است و از نظر شیوه تحلیل داده ها پژوهشی با روش آمیخته است که در بخشی از پژوهش از روش کیفی و در بخش دیگر از روش کمی استفاده خواهد شد. و برای تحلیل داده ها از نرم افزار استاتا نسخه 15 و الگوی داده های تابلویی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد از بین 23متغیر غیرمالی شناسایی شده در مرحله اول 5 متغیر غیر مالی به شرح: 1-دانش هیئت مدیره 2-جایگاه شرکت در صنعت 3-رضایت مشتری 4-گزارش عملکرد اجتماعی 5-رتبه کیفیت افشا بر همه معیارهای 5گانه اثربخشی تاثیر معنادار دارد. همچنین با در نظر گرفتن معیارهای 5گانه بصورت جداگانه نتایج نشان می دهد اکثر متغیرهای غیرمالی شناسایی شده بر معیارهای 5گانه اثربخشی تاثیر معنادار دارد.
۲.

نقش خودشیفتگی مدیر عامل صاحبکار در انتخاب حسابرسان زن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انتخاب حسابرس خودشیفتگی کیفیت حسابرسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۶
حسابرسان مستقل، در اعتباردهی به صورتهای مالی نقش بسزایی دارند.انتخاب حسابرس مستقل، مهم ترین تصمیم سهامداران برای اعتباربخشی به صورتهای مالی است. عوامل مختلفی بر انتخاب حسابرس تاثیر میگذارند، از جمله این عوامل میتوان به ویژگی های روانشناختی مدیریت صاحبکار همانند خودشیفتگی مدیرعامل اشاره نمود. همچنین، با توجه به نقش مهم زنان در حرفه حسابرسی و نقش خودشیفتگی مردان در زن ستیزی و باورهای مردسالارانه، هدف این پژوهش بررسی نقش خودشیفتگی مدیرعامل صاحبکار در انتخاب حسابرس زن بوده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با رویکرد توصیفی-همبستگی انجام شده است و داده های لازم با استفاده از جامعه آماری شامل 134 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1389 تا 1398 به روش رگرسیون چند متغیره لاجستیک باینری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج پژوهش نشان داد که خودشیفتگی مدیرعامل صاحبکار رابطه منفی و معنی داری با انتخاب حسابرس زن دارد. همچنین، گزارش زیان رابطه ای منفی و معنی دار و درصد سهام متعلق به سهامدار عمده رابطه ای مثبت و معنی دار با احتمال انتخاب حسابرس زن دارند. از آنجایی که زنان حسابرس در مقایسه با مردان حسابرس ، دقت نظر و کیفیت حسابرسی بیشتری دارند. از این رو، می توان گفت که خودشیفتگی مدیرعامل می تواند معیاری برای کاهش کیفیت گزارشگری مالی و کیفیت حسابرسی باشد.
۳.

بسط اکتشافی ابعاد زمینه ای گزارشگری منابع انسانی سبز: ارزیابی ماتریس مرجع حسابداری پایداری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گزارشگری منابع انسانی سبز حسابداری پایدار سیستم اطلاعات مدیریت سبز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۴
این پژوهش به دنبال بسط اکتشافی ابعاد زمینه ای گزارشگری منابع انسانی سبز و ارزیابی ماتریس مرجع حسابداری پایدار در سطح شرکت های بازار سرمایه می باشد. نوع روش شناسی پژوهش، ترکیبی است و برمبنای نتیجه در دسته پژوهش های توسعه ای قرار می گیرد. در این پژوهش جهت جمع آوری داده ها در بخش کیفی از مصاحبه استفاده شد و در بخش کمی چک لیست های ماتریسی جهت مقایسه زوجی مورد توجه بود. جامعه هدف در بخش کیفی ۱2 نفر از متخصصان دانشگاهی بودند که چه به لحاظ علمی و چه به لحاظ تجربی، خبره تلقی می شدند. نمونه گیری در بخش روش شناسی کیفی، نمونه گیری نظری و نحوه تعیین نمونه گلوله برفی بود. اما جامعه هدف در بخش کمی 20 نفر از مدیران مالی شرکت های بورسی بودند، که براساس تجربه های کاری و سطح دانش فنی و تخصصی از طریق نمونه گیری همگن انتخاب شدند. نتایج پژوهش در بخش کیفی از وجودِ ۳ مقوله؛ ۶ مولفه و 36 مضمون مفهومی در قالب یک مدل ۶ بعدی حکایت داشت که طی سه مرحله کدگذاری در تحلیل نظری داده بنیاد کسب گردید. همچنین نتایج در بخش کمی نشان داد، درصد تاثیرگذاری مولفه ی افشاء سیستم اطلاعات مدیریت منابع انسانی سبز نسبت به بقیه ابعاد زمینه ای گزارشگری منابع انسانی سبز نقش مؤثرتری در توسعه حسابداری پایدار دارد. نتیجه کسب شده گویایی این واقعیت است که سیستم اطلاعات منابع انسانی سبز به دلیل چرخه ی اطلاعاتی ایجاد شده، با ارزیابی محیط بیرون شرکت تلاش می کند تا نسبت به تغییرات زیست محیطی از انعطاف پذیری بالاتری برای پاسخگویی برخوردار باشد.
۴.

بررسی سودمندی گزارش تفسیری مدیریت: دیدگاه استفاده کنندگان، تهیه کنند گان و نهادهای ناظر و تدوین کننده مقررات بازار سرمایه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عدم تقارن اطلاعاتی افشاء شرکتی رویکرد سودمندی در تصمیم سودمندی گزارش تفسیری مدیریت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۳
این پژوهش، سودمندی گزارش تفسیری مدیریت کنونی را برای اولین بار در ایران از منظر استفاده-کنندگان این گزارش، تهیه کنند گان آن و نهادهای ناظر و تدوین کننده مقررات بازار سرمایه مورد بررسی قرار می دهد. به منظور جمع آوری داده های پژوهش، ابتدا بر مبنای ادبیات و مبانی نظری مرتبط، فرضیه های مرتبط با سودمندی گزارش تفسیری مدیریت تدوین گردید. سپس به شیوه پیمایشی داده های مربوط به دیدگاه سه گروه یاد شده در سال 1400 جمع آوری و فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون تک نمونه ای ویلکاکسون مورد بررسی قرار گرفتند. بر مبنای یافته های این پژوهش، استفاده کنندگان اصلی گزارش های مالی، گزارش تفسیری مدیریت کنونی را در هنگام تصمیم گیری سودمند نمی دانند. همچنین تهیه کنندگان گزارش تفسیری مدیریت، این گزارش را از جنبه عدم افزایش هزینه های مستقیم و غیرمستقیم شرکت و ایفای بهتر مسئولیت شرکت در برابر بورس اوراق بهادار سودمند دانسته اما از جنبه کاهش هزینه تأمین مالی و افزایش مشروعیت شرکت سودمند نمی دانند. افزون بر این، نهادهای ناظر و تدوین کننده مقررات بازار سرمایه این گزارش را از هیچ یک از جنبه های افزایش کارایی (اطلاعاتی)، نقدشوندگی بازار سهام، افزایش تعداد سرمایه گذاران و تحلیل گران بازار سودمند نمی دانند. نتایج این پژوهش می تواند شرکت ها و نهاد های ناظر و تدوین کننده مقررات بازار سرمایه در کشور (سازمان بورس اوراق بهادار و سازمان حسابرسی) را در رابطه با میزان سودمندی گزارش تفسیری مدیریت کنونی و لزوم هرگونه تجدید نظر و به روزرسانی رهنمودها و یا استانداردهای مربوط به تهیه آن آگاه سازد.
۵.

ناکارآمدی قیمت گذاری و معاملات بازخورد در صندوق های قابل معامله طلا در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صندوق قابل معامله طلا معاملات بازخورد ناکارآمدی قیمت گذاری انحراف قیمت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۵
یکی از انواع دارایی های مالی که از اواخر دهه 1990 رشد چشمگیری داشته، صندوق های قابل معامله در بورس است که نشان دهنده یک نوآوری با محبوبیت زیاد در بین سرمایه گذاران خرد و نهادی می باشد. وجود انحراف قیمت بین صندوق های قابل معامله و خالص ارزش دارایی آن ها می تواند منجر به ایجاد استراتژی معاملات بازخورد در بین معامله گران این دارایی ها شود. در این راستا با استفاده از مدل سنتانا-وادوانی (1992) و داده های صندوق های قابل معامله طلا در بورس کالای ایران طی دوره زمانی 1396/03/20 الی 1401/06/12، به بررسی وجود معاملات بازخورد بین معامله گران این بازار پرداخته شد. نتایج نشان داد که نوسان بازدهی این صندوق ها در مقابل اخبار مختلف، نامتقارن و منفی بوده که نشان از تأثیر بیشتر اخبار مثبت نسبت به اخبار منفی دارد. ضریب مربوط به معاملات بازخورد نشان داد که هیچگونه شواهدی مبنی بر وجود معاملات بازخورد در بازار این صندوق ها وجود ندارد. به دلیل وجود دو بازار رسمی (گواهی سپرده با هم پوشانی کامل زمان معاملات) و غیررسمی (بازار آزاد با هم پوشانی ناکامل زمان معاملات) برای معاملات دارایی پایه در ایران، معامله گران توجهی به انحراف قیمت صندوق ها نسبت به خالص ارزش دارایی آن ها ندارند. ضریب مربوط به ناکارآمدی بازار نشان داد که معامله گران این صندوق ها رفتار هدایت شده اطلاعاتی دارند. معاملات صندوق های مورد بررسی، بر پایه ناکارآمدی بازار بوده و اخبار و اطلاعات منتشره در بازار بیشترین تأثیر را بر معاملات آن ها دارد.
۶.

طراحی سازوکار مشارکت سهامداران خرد در مدیریت شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حق رأی هیئت مدیره حاکمیت شرکتی سهامداران خرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۴
هدف تحقیق طراحی سازوکاری برای افزایش مشارکت سهامداران خرد در اداره بنگاه های اقتصادی می باشد. از طریق این افزایش، بهبود حاکمیت شرکتی، کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و افزایش آگاهی سهامداران خرد اتفاق می افتد. این تحقیق پس از مطالعات کتابخانه ای، از طریق پرسشنامه و نظرسنجی از خبرگان و سهامداران خرد به ارائه مدل مشارکت سهامداران خرد در مدیریت شرکتهای بورسی و فرابورسی پرداخته و از طریق روش دلفی فازی مدل تایید گردید. در مدل پیشنهادی سهامداران خرد می توانند حق رأی خود را در زمان نزدیک به مجمع سالیانه از طریق نهاد واسط خریدوفروش کنند. بنابراین طی این فرایند سهامدارانی که تمایل دارند از قدرت اعمال رأی بیشتری در مجامع برخوردار باشند، حق رأی دیگر سهامداران خرد را خریداری می نمایند. علاوه بر این قادر هستند با استفاده از بستر فراهم شده در مدل پیشنهادی به وسیله ائتلاف رأی خود، یک نماینده از بین خودشان جهت حضور در هیئت مدیره شرکت ها انتخاب کنند. با پیاده سازی چنین سازوکاری به طورکلی امکان اخذ 511 کرسی هیئت مدیره توسط سهامداران خرد در شرکت های بورسی و فرابورسی امکان پذیر خواهد شد. نتایج تحقیق نشان داد مدل پیشنهادی موجب افزایش انگیزه سهامداران خرد جهت شرکت در مجامع، افزایش آگاهی سهامداران و ارتقاء شفافیت خواهد شد.
۷.

تاثیر پیشینه مالی و ویژگی های دموگرافیک بر نگرانی و نشخوار ذهنی مالی سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار با درنظر گرفتن نقش تعدیل کنندگی عوامل مالی کنونی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نگرانی مالی نشخوار ذهنی مالی عوامل مالی ویژگی های جمعیت شناختی بورس اوراق بهادار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۱۱
در مباحث اقتصاد و مالی رفتاری از نگرانی مالی و نشخوار ذهنی مالی به عنوان دو نوع از پریشانی های سرمایه گذاران بازار مالی ذکر می شود. با وجود آنکه هم نشخوار ذهنی و هم نگرانی مرتبط با اضطراب و سایر وضعیت های منفی هیجانی هستند. نشخوار ذهنی بر احساسات بد و تجارب گذشته تمرکز دارد در حالی که نگرانی بر امکان بالقوه وقوع حوادث بد در آینده تمرکز می کند. با توجه به ارتباط نشخوار ذهنی مالی و نگرانی مالی با وضعیت مالی افراد در گذشته و حال و آینده از نظر مفهومی، در این تحقیق ارتباط پیشینه مالی و ویژگی های دموگرافیک با این دو متغیر مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری، سرمایه گذاران بورس منطقه ای یزد می باشد که با توجه به یکنواختی جامعه، روش نمونه گیری ساده تصادفی انتخاب شد. تحقیق از نظر هدف کاربردی است و با به کارگیری پرسشنامه و حجم نمونه 123 نفر، داده های مورد نیاز جمع آوری و تایید روابط میان متغیر ها و عوامل از طریق تحلیل عاملی تاییدی و تکنیک مدل سازی PLS انجام گرفته است. آزمون های انجام شده نشان دهنده روایی و پایایی پرسشنامه می باشد. نتایج تحقیق نشان داد متغیرهای شرایط کنونی مالی، شرایط آینده مالی، عوامل مالی کنونی و جمعیت شناختی بر روی ادراکات و عواطف نگرانی مالی تاثیر معنی داری دارند. همچنین متغیرهای شرایط گذشته و جمعیت شناختی بر روی ادراکات و عواطف نشخوار ذهنی مالی تاثیر معنی داری دارند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۶