بورس اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار سال چهاردهم بهار 1400 شماره 53 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارتقای سطح کارایی سرمایه گذاری براساس کاهش تورش رفتاری مدیرعامل: رویکرد تحلیل ویکور خاکستری و تحلیل راف(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارایی سرمایه گذاری تورش های رفتاری ادراک مدیرعامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 736 تعداد دانلود : 451
رشد و توسعه پایدار بازارسرمایه همواره به عنوان یکی استراتژی های کشورها به منظور ایجاد ثبات اقتصادی مدنظر بوده است. اما وجود تورش های رفتاری در تصمیم گیری ها در بازارسرمایه باعث شده است این بازار به خصوص در کشورهای در حال توسعه دچار بازده کمتر و مشکلاتی همچون عدم کارایی سرمایه گذاری در سطح کلان و وجود محدودیت های مالی در سطح خرد در بازار رقابتی باشد. هدف این پژوهش ارتقای سطح کارایی سرمایه گذاری براساس شناخت سوگیری های رفتاری مدیران از طریق تحلیل تئوری راف می باشد. روش شناسی این پژوهش ترکیبی بوده است که در گام اول به منظور شناسایی مولفه ها کارایی سرمایه گذاری و سوگیری های رفتاری مدیران از تحلیل فراترکیب با مشارکت ۱۸ نفر از متخصصان دانشگاهی صورت پذیرفت. سپس از طریق تحلیل دلفی شاخص های شناسایی شده مورد بررسی قرار گرفتند که از مجموع ۳۸ شاخص شناسایی شده، ۲۱ شاخص مورد تایید نهایی قرار گرفت. در تحلیل راف مولفه های شناسایی شده در مورد سوگیری های رفتاری مدیرعامل بر شاخص های کارایی سرمایه گذاری مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد، کاهش سوگیری های رفتاری منفعت طلبانه مدیرعامل می تواند به افزایش اثربخشی کارایی سرمایه گذاری منجر شود.
۲.

نظارت نهادهای ناظر بر حسابرسان مستقل، کیفیت حسابرسی و کیفیت گزارشگری مالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت حسابرسی کیفیت گزارشگری مالی نظارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 850 تعداد دانلود : 595
براساس تجربه جهانی، نظارت های برون سازمانی بر حسابرسان موجب بهبود کیفیت حسابرسی شده است که در ایران نیز نهادهای مختلفی هم چون سازمان بورس و اوراق بهادار از سال 1386 علاوه بر سازمان حسابرسی و جامعه حسابداران رسمی ایران، بر مؤسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس نظارت می کند. در این پژوهش میزان اثربخشی نظارت این سازمان بر مؤسسات حسابرسی معتمد از طریق بررسی تأثیر آن بر کیفیت حسابرسی و کیفیت گزارشگری مالی مورد بررسی قرار گرفته است. برای اندازه گیری کیفیت حسابرسی، از اقلام تعهدی غیرعادی، و برای سنجش کیفیت گزارشگری مالی، از میزان مربوط بودن اطلاعات مالی شرکت ها (ضریب تعیین مدل قیمت، سود و ارزش دفتری)، استفاده شده است. برای دستیابی به هدف تحقیق دو فرضیه تدوین شد که با استفاده از نمونه ای متشکل از 86 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1380 تا 1397 مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحقیق داده است که کیفیت حسابرسی و کیفیت گزارشگری مالی شرکت ها پس از اعمال نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار (1386) نسبت به قبل از آن، به صورت قابل توجهی بهبود یافته است.
۳.

تدوین الگویی برای سنجش اشتیاق سرمایه گذاری با استفاده از هزینه های نمایندگی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محدودیت ملایم بودجه اشتیاق سرمایه گذاری هزینه های نمایندگی محدودیت تأمین مالی حساسیت جریان نقد سرمایه گذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 827 تعداد دانلود : 93
سرمایه گذاری سودآور نبض حیات شرکت و عاملی بنیادین در تعیین ارزش آن تلقی می گردد. مدیران شرکت ها، با شناخت عوامل موثر بر سرمایه گذاری و با به کارگیری آنها در رسیدن به سطح سرمایه گذاری بهینه، می توانند نهایت بازدهی را ایجاد کنند. از جمله این عوامل اشتیاق سرمایه گذاری است، که اولین بار توسط دنگ و همکارانش در سال 2017 با استفاده از مفهوم محدودیت ملایم بودجه ارائه گردیده است. هدف این مقاله توسعه مدل دنگ و همکارانش با بررسی ارتباط هزینه های نمایندگی و حساسیت جریان های نقدی سرمایه گذاری با اشتیاق سرمایه گذاری با توجه به کنترل محدودیت مالی می باشد. این تحقیق اطلاعات مالی 161 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1388 الی 1397 را مورد بررسی قرار داده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که حساسیت جریان نقد سرمایه گذاری در طبقات مختلف شرکت های با محدودیت مالی و بدون محدودیت مالی ارتباط منفی معنی داری با اشتیاق سرمایه گذاری دارد و حساسیت جریان نقد سرمایه گذاری می تواند اشتیاق سرمایه گذاری را در هر دو شاخص WW و SA تبیین نماید. در این تحقیق هزینه های نمایندگی با استفاده از نسبت های کارایی اندازه گیری شده است و نتایج تحقیق حاکی از آن است که در کل ارتباط معنی داری بین هزینه های نمایندگی و اشتیاق سرمایه گذاری در شاخص SA وجود ندارد ولی بین هزینه های نمایندگی و اشتیاق سرمایه گذاری در شاخص WW ارتباط منفی معنی داری وجود دارد.
۴.

سنجش ریسک عدم تقارن اطلاعات نمادهای معاملاتی شرکت های بیمه در بورس اوراق بهادار تهران با معیار احتمال معاملات آگاهانه (PIN) و بررسی اثرات تقویمی و اثرات ثابت شرکتی بر شاخص عدم تقارن اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عدم تقارن اطلاعات بورس اوراق بهادار تهران احتمال معاملات آگاهانه (PIN) اثرات تقویمی اثرات ثابت شرکتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 328 تعداد دانلود : 729
اهداف این پژوهش سنجش میزان ریسک عدم تقارن اطلاعات بین فعالان بازار در خریدوفروش نمادهای فعال شرکت های بیمه در بورس از طریق معیار احتمال معاملات آگاهانه (PIN) در هر روز معاملاتی، رتبه بندی نمادهای معاملاتی شرکت های بیمه براساس شاخص ریسک عدم تقارن اطلاعات (1-PIN) و ارزیابی اثرات تقویمی و اثرات ثابت شرکتی با استفاده از رگرسیون داده های تابلویی بر احتمال معاملات آگاهانه است. داده های مورد استفاده شامل مظنه های برتر خریدوفروش ثبت شده به صورت لحظه ای (میلی ثانیه ای) و تمامی اطلاعات حجم، تعداد و قیمت معاملات در یک روز معاملاتی به صورت لحظه ای از ابتدای بازشدن تا بسته شدن بازار (9:00 تا 12:30) در هرروز معاملاتی از فروردین 1394 تا پایان اسفند 1395 است. نتایج تحقیق نشان می دهد که: سال 1395 در بین 8 نماد فعال شرکت های بیمه در بورس (ما1، البرز1، ملتح1، دانا1، آسیا1، ملت1، پارسان1، پارسیانح1)، بیشترین مقدار شاخص ریسک عدم تقارن اطلاعات مربوط به نماد موسسه بیمه ما 86/0 و کمترین مقدار مربوط به نماد هلدینگ بیمه پارسیان (پارسیانح1) 72/0 است؛ به عبارتی برآورد احتمال معاملات آگاهانه نماد ما1 تقریبا 14 درصد و نماد پارسیانح1 تقریبا 28 درصد است. فرضیه وجود اثرات ثابت شرکتی در هر سال تایید شده است. در سطح اطمینان 95% اثرات تقویمی مانند تعطیلات رسمی بر شاخص PIN تاثیر معنی دار نداشته ولی اثرات تقویمی مانند تغییر ماه و فصل تاثیر معنی دار دارند. احتمال معاملات آگاهانه نمادهای صنعت بیمه از سطح 3/0 درصد در سال 1394 به سطح 7/16 درصد در سال 1395 افزایش یافته و در نتیجه شاخص ریسک عدم تقارن اطلاعات در مبادله سهام صنعت بیمه کاهش یافته است.
۵.

پیش بینی شاخص کل قیمت سهام با استفاده از الگوی خاکستری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوریتم خاکستری سری زمانی شاخص کل قیمت سهام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 865 تعداد دانلود : 89
پیش بینی بازار سهام به عنوان یک کار پر چالش در حوزه ی پیش بینی سری های زمانی مالی در نظر گرفته شده است. علت مهم این امر عدم وجود قطعیت در نحوه ی حرکت بازار سهام می باشد. هم چنین تحلیل داده های سری زمانی قیمت های سهام به علت غیر خطی بودن و وجود نویز زیاد مشکل می باشد. هدف این پژوهش پیش بینی بازار سرمایه با استفاده از الگوی پیش بینی خاکستری بهبود یافته در بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور از شاخص کل قیمت سهام (TEPIX) استفاده شد. یافته های حاصله بیان گر این است که که الگوریتم خاکستری بهبود یافته برازش یافته با به حداقل رساندن خطای پیش بینی یک الگوریتم مناسب برای پیش بینی نوسان شاخص کل قیمت سهام می باشد. پیش بینی بازار سهام به عنوان یک کار پر چالش در حوزه ی پیش بینی سری های زمانی مالی در نظر گرفته شده است. علت مهم این امر عدم وجود قطعیت در نحوه ی حرکت بازار سهام می باشد. هم چنین تحلیل داده های سری زمانی قیمت های سهام به علت غیر خطی بودن و وجود نویز زیاد مشکل می باشد. هدف این پژوهش پیش بینی بازار سرمایه با استفاده از الگوی پیش بینی خاکستری بهبود یافته در بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور از شاخص کل قیمت سهام (TEPIX) استفاده شد. یافته های حاصله بیان گر این است که که الگوریتم خاکستری بهبود یافته برازش یافته با به حداقل رساندن خطای پیش بینی یک الگوریتم مناسب برای پیش بینی نوسان شاخص کل قیمت سهام می باشد.
۶.

بررسی رفتار سرمایه گذاران در انتخاب سطوح تکنولوژی و قابلیت پیش بینی بازده سهام با استفاده از نظریه قیمت گذاری نادرست(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سطوح تکنولوژی قابلیت پیش بینی بازده سهام دیدگاه سرمایه گذاران ریسکی دیدگاه سرمایه گذاران غیر ریسکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 400 تعداد دانلود : 513
هدف این پژوهش، تفکیک نقش سرمایه گذاران مبتنی بر رویکرد ریسکی و غیر ریسکی بر قابلیت پیش بینی بازده سهام بر اساس سطوح مختلف تکنولوژی می باشد. سطوح مختلف تکنولوژی از طریق میانگین نسبت تعداد کارکنان دارای تحصیلات عالی، نسبت تعداد کارکنان تولیدی، نسبت ارزش افزوده تولید و نسبت افزایش سرمایه اندازه گیری شده است. در این پژوهش، تمرکز بر استفاده از سه مدل رگرسیون با قابلیت جایگزینی در ضریب متغیر سطح تکنولوژی می باشد که بتواند قابلیت پیش بینی بازده سهام را از دیدگاه سرمایه گذاران به ریسکی و غیر ریسکی تفکیک نماید. نمونه پژوهش شامل 113 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که در یک دوره زمانی ده ساله از ابتدای سال 1387 تا انتهای سال 1396 را شامل می شود. نتایج نشان می دهد که در قابلیت پیش بینی بازده سهام، رفتار سرمایه گذاران در استفاده از سطوح مختلف تکنولوژی متفاوت می باشد بطوریکه قابلیت پیش بینی بازده سهام برای سرمایه گذاران مبتنی بر رویکرد ریسکی، تنها زمانی که سطح تکنولوژی متوسط است وجود دارد و در مقابل زمانی که سطوح تکنولوژی بالا و پایین است، قابلیت پیش بینی بازده سهام بر اساس رویکرد غیر ریسکی سرمایه گذاران انجام می شود در نتیجه، سطوح تکنولوژی دارای نقش با اهمیتی بر اساس مبانی رویکرد غیر ریسکی است و زمانی که به عنوان عامل غیر ریسکی توسط سرمایه گذاران استفاده می شود، قابلیت پیش بینی بازده سهام را افزایش می دهد.
۷.

امکان سنجی استفاده از صکوک جهت تامین مالی نظام سلامت ایران: مطالعه موردی ارائه کنندگان مراقبت های بهداشتی-درمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تامین مالی نظام سلامت صکوک صنعت مراقبت های بهداشتی درمانی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 78 تعداد دانلود : 863
تأمین مالی، یکی از چالش های اساسی نظام سلامت محسوب شده و نقشی اساسی در تضمین ارائه اثربخش خدمات نظام سلامت دارد. در چند سال اخیر، اجرای طرح تحول نظام سلامت در ایران و عدم رشد بودجه این بخش متناسب با رشد جمعیت، تورم و نیازهای فزاینده این حوزه، اهمیت برنامه ریزی و ارائه الگوهای نوین برای رفع معضلات تأمین مالی را دوچندان نموده است. سؤال پژوهش حاضر این است که برای نیازهای مختلف تأمین مالی صنعت ارائه کنندگان مراقبت های بهداشتی درمانی، کدام ساختار(های) صکوک مناسب تر است؟ در این راستا به روش توصیفی تحلیلی پس از احصای انواع نیازهای این صنعت در شش حوزه ی ساخت و احداث، تعمیر و بازسازی، تأمین مواد اولیه مصرفی، تأمین تجهیزات و تأسیسات، تأمین خدمات و سرمایه در گردش؛ به بررسی انواع صکوک قابل استفاده برای رفع این نیازها پرداخته شده است. در این پژوهش با نظرسنجی از خبرگان نظام سلامت و بازار سرمایه و با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، اولویت صکوک احصاشده برای هریک از نیازهای شش گانه تعیین شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد در زمینه نیازهای ساخت و احداث، تعمیر و بازسازی، خدمات بهداشتی-درمانی، تامین مواد اولیه مصرفی، تامین تجهیزات و تاسیسات و سرمایه در گردش، به ترتیب صکوک استصناع، منفعت، منفعت، مرابحه، اجاره و خرید دین دارای بالاترین اولویت بوده و جهت تامین مالی به سیاستگذاران و مدیران اجرایی این صنعت پیشنهاد می شود.
۸.

ساختار مالکیت و هموارسازی تقسیم سود شرکت ها (شواهد تجربی: بورس اوراق بهادار تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حمایت از سرمایه گذار هزینه توسعه سرمایه گذاری حق الزحمه حسابرسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 900 تعداد دانلود : 472
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر حمایت از سرمایه گذار بر رابطه هزینه توسعه سرمایه گذاری و حق الزحمه حسابرسی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال 1388 تا سال 1395 است که 188 شرکت به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از مدل رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شده است. در این پژوهش از آمار توصیفی شامل جداول و نمودارها، شاخص های گرایش مرکزی، پراکندگی، توزیعی جهت توصیف نمونه موردبررسی و از روش رگرسیون مبتنی برداده های ترکیبی جهت تحلیل داده های مرتبط به جنبه های تحقیق استفاده شد. برای استخراج داده ها از نرم افزار اکسل و برای انجام آزمون های آماری از نرم افزار ایویوز استفاده گردید آزمون نرمال بودن متغیرهای تحقیق بر اساس آماره جارکو-برا و احتمال آن در سطح خطای 5 درصد ارائه شده است. و از آزمون چاو برای بررسی این که آیا داده های ترکیبی جهت برآورد تابع مورد نظر کارآمدتر خواهد بود یا نه، و برای بررسی معنی دار بودن مدل رگرسیون از آماره فیشر استفاده شده است. نتایج نشان داد که یافته های پژوهش نشان می دهد که حمایت از سرمایه گذار و هزینه توسعه سرمایه گذاری بر حق الزحمه حسابرسی تأثیر معناداری ندارند، اما حمایت از سرمایه گذار بر رابطه هزینه توسعه سرمایه گذاری وحق الزحمه حسابرسی تأثیر منفی و معناداری دارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۲