مدیریت تولید و عملیات

در اقتصاد نوین شرکت ها، سلول های حیاتی تبدیل منابع زمین به ثروت اند و اهمیت و جایگاه ویژه ای در ایجاد پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی دارند؛ بنابراین پایداری سیستم، سبک نوین مدیریت در جهت متوازن کردن جنبه های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی شناخته شده است. رویکرد جدید نسبت به مسئله پایداری می تواند توسط سازمان های خصوصی و دولتی به عنوان یک راه حل برای تصمیم گیری بهتر، برای بهبود کسب و کار، با توجه به افزایش انعطاف پذیری و سازگاری استفاده شود. در این میان با توجه به اینکه صنع ت گردش گری مناف ع فرهنگ ی و اقتص ادی و اجتماع ی چش مگیری دارد، می تواند ب ا توجه ویژه به پایداری سیستم، ب ه مزی ت رقابت ی، مدیریت هزین ه، عملک رد مال ی س ودآور و درنهایت رضایتمندی مشتری دس ت یابد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی سطح رضایتمندی مشتریان در گذر زمان در چارچوب پایداری سیستم در هتل های چهار و پنج ستاره استان یزد، با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم است. در این تحقیق ابتدا با روش دلفی فازی متغیرهای تأثیرگذار بر مدل تعیین شد و سپس با استفاده از پویایی شناسی سیستم و با بهره گیری از روابط علت و معلولی بین متغیرهای مسئله و حلقه های بازخور، نشان داده شد که متغیرهای مذکور بر رضایتمندی مشتریان و پایداری سیستم تأثیرگذارند ؛ همچنین سعی بر آن شده است تا مدل جامعی ارائه شود که بتواند دیدگاه های مختلف کیفیت خدمات، رضایتمندی و پایداری سیستم را هم زمان سنجش کند. نتایج بررسی سناریوهای ارائه شده نشان می دهد سیستم به تعداد برند حساس است و با افزایش تعداد برند، اگر هتل در راستای بهبود عملکردهای خود اقدام نکند، مشتریان خود را از دست خواهد داد و همچنین بهترین سرمایه گذاری در بحث نقدینگی، سرمایه گذاری در تبلیغات است؛ زیرا تبلیغات علاوه بر معرفی محصول، به طور غیرمستقیم بر شکل گیری انتظارات مشتریان تأثیرگذار است و به معرفی سازمان منجر می شود و همین امر تعداد مشتریان را افزایش می دهد.

یک بارانداز عبوری، در راستای دستیابی به اهداف مدیریت زنجیره تأمین ناب، ایجاد و توسعه یافته است. بارانداز عبوری یکی از راهبردهای مشهور توزیع است که در آن اقلام و محموله ها از کامیون های ورودی به کامیون های خروجی، بدون نیاز به استقرار آ نها در انبار، انتقال می یابند. بارانداز عبوری با حذف فعالیت های انبارش و آماده سازی سفارش ها، می تواند در مقایسه با انبار سنتی کاراتر عمل کند. این مزیت ها سبب شده است که بارانداز عبوری به یک سیستم لجستیک جذاب تبدیل شود. معرفی مشخصه های بارانداز عبوری و نیز انواع مسائل موجود در این حوزه، ازجمله اهداف اولیه این مقاله است. هدف اصلی مقاله نیز شناسایی و دسته بندی شکاف های پژوهشی بارانداز عبوری، به منظور تبیین و معرفی مدل ها و افق های پژوهشی نزدیک به مفروضات دنیای واقع است. برای دستیابی به این اهداف با استفاده از روش «فرامرور»، مقالات مروری بارانداز عبوری انگلیسی زبان، بین سال های 2010 تا 2020 به طور نظام مند مطالعه و برای ارزیابی کیفیت مقالات از «برنامه مهارت های ارزیابی حیاتی» (CASP) استفاده شد. براساس مقالات تأییدشده ازلحاظ کیفیت، شکاف های پژوهشی شناسایی و در دو بخش مجزا تفکیک و معرفی شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد دو شکاف پژوهشی لحاظ کردن مهلت زمانی برای زمان بندی کامیون ها و بررسی مسائل بارانداز عبوری در شرایط عدم اطمینان، بیشترین تکرار را از دیدگاه نویسندگان مختلف مقالات مروری داشته اند.

مدیریت زنجیره تأمین چرخه ای یک موضوع تحقیقاتی در حال ظهور در اقتصاد چرخه ای است که در چند سال اخیر اهمیت پیدا کرده و هنوز هم برجسته است. ترکیب و یکپارچه سازی اقتصاد چرخه ای با مدیریت زنجیره تأمین، با عنوان مدیریت زنجیره تأمین چرخه ای است. این موضوع براساس طراحی و بازطراحی زنجیره تأمین، با تفکر چرخه ای و شامل چشم انداز اقتصاد بدون زباله و چرخه های احیاکننده است؛ با این حال، مطالعات کمی به طور جامع پژوهش های منتشرشده این حوزه را بررسی کرده اند. تا جایی که دانسته شد این تحقیق یکی از اولین تلاش ها برای تحلیل ساختار شبکه های اجتماعی در این حوزه با روش های کتاب سنجی و علم سنجی است. هدف، نقشه برداری کتاب سنجی برای تحلیل ساختار شبکه اجتماعی، هم رخدادی، هم نویسندگی و هم استنادی در این حوزه با استفاده از شاخص های تحلیل شبکه اجتماعی است. این مطالعه یک تحلیل کتاب سنجی ارائه می کند تا تولیدات علمی را در این موضوع با استفاده از نرم افزارهای منبع باز آر بیبلیومتریکس و وسویور نشان دهد. برای خوشه بندی، شبکه های همکاری و هم رخدادی، با استفاده از وسویور برای تشکیل یک شبکه نمای کلی برای بررسی سیستماتیک پژوهش مربوطه ایجاد شدند. جامعه آماری شامل اسناد استخراج شده از اسکوپوس و پایگاه علوم از سال 2010 تا 2021 است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های علم سنجی و آمار توصیفی استفاده شده است. این مطالعه همچنین تحلیل هم رخدادی کلمات کلیدی، همکاری بین نویسندگان، کشورها، مؤسسات، استناد و تحلیل هم استنادی براساس داده های استخراج شده از اسکوپوس را ارائه می کند. در پایان پیشنهادهایی برای کاربرد و تحقیقات آینده ارائه می شود.

امروزه فناوری های نوظهور، یکی از دغدغه های اصلی جامعه شده است. حکومت ها و جوامع به خوبی دریافته اند که آینده اقتصادی شان و البته بقا در دنیای پر از تغییر امروزی، با فناوری های نوین به ویژه فناوری هوش مصنوعی گره خورده است. فناوری هوش مصنوعی که به دنبال بهره برداری از هوش انسانی برای تجزیه و تحلیل مسائل مختلف و تقلید از مغز انسان و تصمیم گیری همانند انسان در شرایط و موقعیت های مختلف است، در زمره مقولاتی قرار گرفته است که به شدت مطمح نظر مدیران، کارورزان و سیاست گذاران است. هدف از این مقاله نیز کمک به افراد مذکور در جهت اولویت بندی پیاده سازی فناوری هوش مصنوعی در حوزه های کاربردی، مانند حمل ونقل، بهداشت و سلامت، امنیت، آموزش و پژوهش است. جامعه آماری این پژوهش، کارشناسان، استادان و مدیران مدیریت صنعتی، فناوری اطلاعات و نیز متخصصان عرصه سیاست گذاری در حوزه فناوری های نوظهورند. در این پژوهش، پس از تتبع نسبتاً کامل در پژوهش های حوزه هوش مصنوعی، معیارهای اولویت بندی فناوری های نوظهور به روش فریدمن احصا و وزن دهی شد؛ پس از آن نیز حوزه های کاربردی به روش تحلیل مضمون شناسایی و در فرجام به کمک تکنیک تصمیم گیری چندمعیاره COPRAS حوزه های کاربردی هوش مصنوعی رتبه بندی شد. با توجه به رتبه بندی صورت گرفته، سه حوزه اقتصاد، حمل ونقل و حکمرانی به ترتیب، اولویت بالاتری را برای کاربست فناوری هوش مصنوعی به خود اختصاص دادند؛ بنابراین نوآوری اصلی این مقاله، ارائه یک اولویت بندی اتکاشدنی از حوزه های کاربردی، با استفاده از معیارهای علمی و مناسب است.

انتخاب متدولوژی مناسب توسعه سیستم های اطلاعاتی، یک مسئله جدال برانگیز در میان بسیاری از سازمان هاست و فرهنگ سازمانی حاکم بر تیم های توسعه و مالکان فرآیند، نقش بسیار مهمی در استقرار موفق سیستم های اطلاعاتی دارند. در این تحقیق ضمن شناسایی عوامل و شاخص های فرهنگی تأثیرگذار جدید و بررسی آثار خرده فرهنگ های سازمانی بر انتخاب متدولوژی های توسعه، با ایجاد و ارائه مدل مفهومی و کاربردی، چارچوب و خطوط راهنمایی برای کمک به توسعه دهندگان سیستم در جهت انتخاب درست متدولوژی ها، با در نظر گرفتن شرایط فرهنگی حاکم بر سازمان ارائه شده است. برای نیل به هدف، مدل تلفیقی با استفاده از مدل های دنیسون، کی، وی و نظر خبرگان ایجاد و سپس فرضیه های پژوهش با استفاده از تجزیه و تحلیل آماری، بررسی شده و پس از اندازه گیری فرهنگ سازمانی در شرکت فولاد مبارکه اصفهان، همبستگی بین زیرمعیارها، با استفاده از تکنیک دیمتل تعیین و با روش تحلیل شبکه ای از بین 14متدولوژی رایج، اقدام به انتخاب متدولوژی توسعه شده است. نتایج تحقیق نشان دهنده تأثیر معنی دار و مثبت بیشتر عوامل فرهنگی بر انتخاب متدولوژی هاست و با تغییر و بهبود بعضی از زیرمعیارها ازجمله فرهنگ های ایجاد تغییر، تصمیم گیری گروهی، مشارکت و تیم سازی، بخش های سازمانی آمادگی و تمایل به استفاده از متدولوژی های انعطاف پذیر و جامع با رویکرد چابک را خواهند داشت و با کاهش آنها، متدولوژی های با ریسک پایین و به صورت آبشاری و برنامه محور، گزینه های مناسب تری دارند.

نمودارهای کنترل میانگین متحرک موزون نمایی، به دلیل ترکیب اطلاعات نمونه در طول زمان، توانایی مناسبی در تشخیص تغییرات کوچک در فرآیند یا میانگین محصول دارند. با این حال، در برخی از انواع تغییرات خاص در پارامترهای فرآیند، نمودارهای کنترل تمایل دارند در محدوده کنترل باقی بمانند که این خاصیت «اینرسی» نامیده می شود و برای اندازه گیری آن از شاخصی با عنوان شاخص پایداری در مقابل هشدار استفاده می شود؛ بنابراین شاخص اینرسی به عنوان اندازه مقاومت یا پایداری یک نمودار برای کشف عدم انطباق یا نشان دادن یک تغییر خاص در فرآیند، تعریف شده است. وجود خصوصیت های مناسب اینرسی برای نمودارها، به این معناست که نمودارها در مقابل تغییرات ناگهانی بتوانند از خود عملکرد مثبت نشان دهند، بررسی و تحلیل این خاصیت می تواند اثر مثبتی در افزایش بهره وری و عملکرد مناسب واحدهای تولیدی داشته باشد. در این مقاله تأثیر اینرسی بر عملکرد نمودار کنترل میانگین متحرک موزون نمایی، مبتنی بر توزیع پواسون و نمودار کنترل میانگین متحرک موزون نمایی اصلاح شده برای مشاهدات ناشی از فرآیندهای همبسته، بر پایه توزیع پواسون بررسی و نتایج در دو حالت فوق مقایسه شده اند. به منظور ارزیابی نمودارهای فوق، از نرم افزار متلب استفاده شده است. نتایج نشان می دهد نمودار کنترل میانگین متحرک موزون نمایی اصلاح شده مبتنی بر توزیع پواسون، نسبتاً عملکرد بهتری نسبت به نمودار کنترل میانگین متحرک موزون نمایی بر پایه توزیع پواسون در بدترین حالت پایداری در مقابل هشدار را دارد.