مدیریت تولید و عملیات

مدیریت تولید و عملیات

مدیریت تولید و عملیات سال 14 تابستان 1402 شماره 2 (پیاپی 33) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مسئلۀ زمان بندی و تخصیص جریان کارگاهی در اورهال تجهیزات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اورهال تجهیزات تخصیص کارها زمان بندی جریان کارگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 729 تعداد دانلود : 363
در این مقاله، یک مسئله زمان بندی جریان کارگاهی به منظور اورهال تجهیزات ارائه شده است. این مسئله شامل سه مرحله است که در مرحله اول، عملیات تفکیک اجزای یک تجهیز و در مرحله دوم، عملیات تعمیرات و اورهال بر قطعات تفکیک شده مرحله اول انجام می شود؛ سپس در مرحله سوم، قطعات اورهال شده مرحله قبل بر هم سوار می شوند. در مرحله سوم، کارگاه های موازی، عملیات را به صورت موازی انجام می دهند. تابع هدف مسئله، بیشینه زمان تکمیل کارهاست و توالی پردازش کارها باید به نحوی باشد که مقدار تابع هدف، کمینه شود. به منظور حل مسئله، یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح آمیخته برای سایز کوچک ارائه شده است که براساس موقعیت هر کار، توالی پردازش کارها را مشخص می کند. برای حل مسئله در ابعاد بزرگ، الگوریتم ژنتیک به کار رفته است. با افزایش سایز مسئله و در سایزهای مختلف، نتایج بررسی و تجزیه و تحلیل شده است که این کارایی مدل و الگوریتم ارائه شده را نشان می دهد.
۲.

مرور نظام مند مطالعات تاب آوری زنجیرۀ تأمین پس از کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری زنجیره تأمین مرور نظام مند پیشینه تحقیق پروفایل تحقیق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 958 تعداد دانلود : 507
در دو سال گذشته، با وقوع پدیده همه گیری کووید-19، اختلالات گسترده ای در زنجیره های تأمین پدیدار شد. به دلیل اهمیت این پدیده برای تاب آوری زنجیره تأمین، تحقیقات زیادی در این حوزه انجام شد و پیشینه آن گسترش یافت. هدف این مقاله، مروری بر پیشینه تحقیق تاب آوری زنجیره تأمین پس از کووید-19، از طریق مرور نظام مند است. در این پژوهش 57 مقاله به منظور مرور بر پیشینه تحقیق تاب آوری زنجیره تأمین پس از کووید-19، در بین سال های 2020 تا 2022 بررسی شده و همچنین از نرم افزارهای Microsoft Excel و VOS viewer استفاده شده است. پس از بررسی، مقالات براساس سه دسته، شامل محتوا، حوزه و روش تحقیق بررسی شدند و مشخص شد که در محتوای پژوهش، مقالاتی با موضوعات راجع به اهمیت تاب آوری، بیشترین سهم را داشتند. در حوزه تحقیق، بیشترین مقالات مربوط به بخش صنعت بودند، در میان صنایع بیشترین مقدار مربوط به صنایع غذایی بود و در بخش روش تحقیق، مطالعات تجربی، بیشتر مقالات را به خود اختصاص داد. کلیدواژه COVID-19 پرکاربردترین کلیدواژه در حوزه مدنظر بود. همچنین، مشخص شد در سال 2021، تعداد مقالات منتشرشده به طرز چشمگیری اقزایش یافته است. براساس تجزیه و تحلیل مقالات مطالعه شده، این مطالعه یک چارچوب مفهومی را از تاب آوری زنجیره تأمین ایجاد کرد و مسیرهای بالقوه را برای تحقیقات آینده، با محوریت مفاهیمی ترسیم کرد که در پیشینه تحقیق موجود، تعریف شده است.
۳.

شناسایی و اولویتبندی شاخص های مدیریت زیست بوم با استفاده از رویکردهای دلفی فازی و دیمتل فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت زیست بوم شاخص های زیست بوم روش دلفی فازی تکنیک دیمتل فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 204 تعداد دانلود : 892
بررسی شرایط امروزی محیط زیست، نشان می دهد در دهه های اخیر، کره زمین به علت اقدامات مختلف بشر دچار زیان های جبرانی ناشدنی شده است. برای بیان اهداف مدیریت زیست بوم، لازم است شاخص های آن تعریف شود. هدف مدیریت زیست بوم، به عنوان یک پدیده چندبعدی، ادغام خرده سیستم های اقتصادی، محیط زیستی، اجتماعی و نهادی در یک کل، با مراقبت از تأثیر و تعامل متقابل آنهاست. بر این اساس، در این پژوهش، ابتدا با بررسی پیشینه تحقیق به منظور شناسایی شاخص های مؤثر بر هریک از ارکان مدیریت زیست بوم، فهرستی از شاخص های تأثیرگذار و پراهمیت در هریک از ارکان اقتصادی- اجتماعی، زیست محیطی و نهادی مدیریت زیست بوم تعیین می شود. پس از دسته بندی اولیه، دو پرسش نامه طراحی شده است: یک پرسش نامه طیفی برای ارزیابی شاخص های مؤثر بر مدیریت زیست بوم با روش دلفی فازی و یک پرسش نامه با استفاده از مقایسات زوجی میان چهار رکن اصلی مدیریت زیست بوم، با استفاده از تکنیک دیمتل فازی برای دستیابی به تحلیل دقیق تر در بررسی روابط علت و معلولی بین هریک از ارکان که خبرگان و متخصصان، آنها را تکمیل کرده اند. درنهایت، تحلیل ها نشان داد ارکان نهادی و اقتصادی به عنوان متغیرهای عامل و ارکان بسیار تأثیرگذار در نظر گرفته می شوند. همچنین، معلوم شد که ارکان محیطی و اجتماعی، یک اثر در نظر گرفته می شوند؛ درنتیجه، خبرگان شاخص علم و فناوری را در رکن اقتصادی، کیفیت هوا را در رکن زیست محیطی، فقر را در رکن اجتماعی و به اشتراک گذاری شفاف اطلاعات را در رکن نهادی، به عنوان تأثیرگذارترین شاخص های مدیریت زیست بوم رتبه بندی کردند.
۴.

مکان یابی بهینۀ BTS برای پوشش و ترافیک شبکه های سلولی بی سیم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مکان یابی BTS همپوشانی ترافیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 809 تعداد دانلود : 796
با توجه به اینکه قرارگیری مکان مناسب ایستگاه های پایه(BTS) [i]</sup> از جهت بهبود همپوشانی، هزینه، برقراری ترافیک مدنظر و کنترل تداخل در شبکه های بی سیم، از اهمیت بسزایی برخوردار است، در این مقاله، هدف بهینه سازی تعداد ایستگاه های پایه و مکان آنها در محیط مدنظر، برای کاهش هزینه و پوشش دهی کامل آن، با توجه به تعداد کاربران موجود است؛ به طوری که ترافیک منطقه تأمین و تداخل ناشی از برقراری ارتباطات کنترل شود. توجه به این نکته ضروری است که ابزارهای طراحی واقعی موجود در صنعت، توانایی انتخاب مکان بهینه ایستگاه های پایه را با در نظر گرفتن احتیاجات تعریف شده در شبکه ندارند. به این منظور مدلی بر مبنای برنامه ریزی خطی عدد صحیح برای پوشش برخی از عوامل تأثیرگذار بر مکان یابی تدوین شده است. در این مدل حداقل هزینه، توان، شعاع تحت پوشش، حداکثر ظرفیت هر آنتن، فاصله ایستگاه های مجاور با در نظر گرفتن امکان انتخاب نوع ایستگاه و فاصله بین هر کاربر و ایستگاه لحاظ شده است. عملکرد مدل پیشنهادی با ایجاد یک نمونه تصادفی از کاربران و ایستگاه ها بررسی و با مدل ارائه شده دیگری، مقایسه شده است. [i]Base Transceiver Station
۵.

تحلیل روابط علی و معلولی چالش های پیاده سازی مدیریت زنجیرۀ تأمین پایدار (مطالعۀ موردی: کارخانجات شیشۀ اردکان یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت زنجیره تأمین پایداری فراترکیب دیمتل فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 324 تعداد دانلود : 217
امروزه شناسایی چالش های داخلی و خارجی، یک رویه مهم برای سنجش فرصت ها و تهدیدهای بالقوه در اجرای مدیریت زنجیره تأمین پایدار است که سازمان ها باید این کار را انجام دهند. این کار، سازمان را قادر می کند تا مشکلات احتمالی اجرای مدیریت زنجیره تأمین پایدار را پیش بینی و از شکست اجرای آن جلوگیری کند. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و تحلیل روابط علی و معلولی چالش های پیاده سازی مدیریت زنجیره تأمین پایدار در صنایع آلاینده ایران و به طور خاص، در کارخانه های شیشه اردکان یزد است. این پژوهش ازنظر نتیجه، جزء تحقیقات کاربردی-توسعه ای قلمداد می شود. در مرحله نخست پژوهش، چالش های اجرای مدیریت زنجیره تأمین پایدار با رویکردی نظام مند، با بررسی پژوهش ها و مقالات منتشرشده و با استفاده از روش فراترکیب، شناسایی و دسته بندی شد که نتیجه آن شناسایی 32 چالش در 7 بُعد چالش های فنی، فرآیندی، سازمانی- مدیریتی، انسانی-اجتماعی، نهادی، تأمین کننده و اقتصادی است. در مرحله دوم با استفاده از روش دیمتل فازی، روابط علی و معلولی ابعاد و چالش ها، با توجه به نظر خبرگان شناسایی شدند. یافته ها نشان داد چالش های اقتصادی، تأثیرگذارترین و چالش های فنی، تأثیرپذیرترین چالش ها در پیاده سازی مدیریت زنجیره تأمین پایدار محسوب می شوند. همچنین چالش های اقتصادی، تعامل بیشتری با چالش های دیگر دارد؛ بنابراین وزن (اهمیت) این چالش ها در سیستم بیشتر است. نتیجه این مطالعه و روابط درونی شناسایی شده بین چالش ها، به مدیران صنعت شیشه سازی کمک می کند تا استراتژی هایی را برای پذیرش و پیاده سازی مدیریت زنجیره تأمین پایدار تدوین کنند.
۶.

ارائۀ مدل تحول فرهنگ تعالی محور در صنعت فولاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحول تعالی محور فرهنگ سازمانی صنعت فولاد نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 448 تعداد دانلود : 996
هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل تحول فرهنگ تعالی محور در صنعت فولاد است. برای این منظور، از روش کیفی مبتنی بر روش نظریه داده بنیاد استفاده شده است. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه های ساختارنیافته و از نمونه گیری هدفمند بهره برده شد. مشارکت کنندگان کلیه مدیران خبره به حوزه تعالی و کارشناسان ویژه صنعت فولاد اصفهان، به تعداد 15 نفر بودند. برای رسیدن به مفاهیم، مقوله ها و طبقات، داده های حاصل از مصاحبه ها براساس کدگذاری باز، محوری و انتخابی تجزیه و تحلیل و با کمک نرم افزار MAXqda 18 تحلیل شد. شرایط علی شامل عوامل فناورانه ، فردی و سازمانی، شرایط زمینه ای شامل فرهنگ و محیط، ساختار و فرآیند و بلوغ سازمانی، شرایط مداخله گر شامل عوامل مرتبط با جامعه، عدالت سازمانی و پایش و ارزیابی، راهبرد ها شامل مدیریت مشارکتی، مدیریت انگیزش، توسعه زیرساخت ها و توانمندسازی و پیامد های حاصل، شامل رشد فردی، توسعه سازمانی و اجتماعی به دست آمد. برای سنجش اعتبار، ضریب کندال پس از جمع آوری نظرها به شیوه دلفی محاسبه شد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۲