پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی

مقاله حاضر شباهت ها و تفاوت های مقوله صفت در زبان های فارسی و فرانسه را با توجه به ملاک های ساختواژی و نحوی بررسی می کند. مهم ترین تمایز صفت در زبان فارسی و فرانسه وجود جنس دستوری در زبان فرانسه و عدم وجود آن در زبان فارسی است. صفات در زبان فرانسه در اغلب موارد به لحاظ جایگاه پسین یا پیشین بودن با صفات زبان فارسی مطابقت دارند. برخی صفات زبان فرانسه از جمله صفات ملکی در فارسی معادلی ندارند. از نظر نحوی صفات در هر دوی این زبان ها دارای نقش وصفی و اسنادی هستند. جزء آنکه کاربرد خاصی از صفت، تحت عنوان صفتِapposéدر زبان فرانسه وجود دارد که زبان فارسی فاقد آن است. بیشتر صفات در هر دو زبان دارای ملاک های صوری برای تشخیص آسان هستند. از نظر نحوی صفات در هر دوی این زبان ها دارای نقش وصفی و اسنادی هستند. جزء آنکه کاربرد خاصی از صفت، تحت عنوان صفتِapposéدر زبان فرانسه وجود دارد که زبان فارسی فاقد آن است.

از دیرباز میان نواحی شمالی ایران و روسیه، به علت همجواری، روابط مختلف تجاری، نظامی، سیاسی و فرهنگی حاکم بوده و این روابط دو جانبه در نهایت به تاثیر و کنش متقابل زبان های ساکنین این مناطق نیز منجر شده است. از این رو شاهد وامواژه های روسی بسیاری در زبان های کرانه جنوبی دریای مازندران و زبان فارسی هستیم. در این مقاله با تکیه بر فرهنگ های واژگان و تحقیقات میدانی در استان های گیلان و مازندران، فهرستی از وامواژه های روسی در حوزه شیلات و نام ماهیان دریای مازندران تهیه و به بررسی تغییرات آوایی، دستوری، معنایی و ریشه شناسی آن ها در زبان مقصد می پردازیم. حضور این دست از وامواژه های روسی در زبان فارسی، بیشتر در کتب و متون تخصصی و حرفه ای به چشم می آید. در پایان با جمع بندی این تجزیه و تحلیل ها، سعی شده است ویژگی های کلی روند وامگیری مورد بحث تدقیق و معرفی شود.

امروزه آموزش ترجمه در دانشگاه، هدفی فراتر از ترجمه متن مبدا دارد. این پژوهش به بررسی فعالیت ها و مواد آموزشی می پردازد که در واحد درسی کارگاه ترجمه دوره کارشناسی ارشد رشته مترجمی به کار گرفته می شود. هم چنین میزان تاثیر این آموزه ها در به دست آوردن مهارت های بایسته نیاز دانشجویان در محیط واقعی بررسی می شود. بدین منظور، دانشجویان کارشناسی ارشد رشته مترجمی که واحد درسی مزبور را گذرانده اند، جامعه آماری پژوهش ما را تشکیل می-دهند. برای مطالعه نمونه آماری، ابتدا پرسشنامه ای آزمایشی، هم سوبا پرسش های پژوهشی به دانشجویان کارشناسی ارشد رشته مترجمی داده شد. سپس داده ها بررسی و طبقه بندی شدند و 44 سوال بسته پاسخ در 4 گستره، مطابق با مقیاس پنج درجه ای لیکرت تهیه شد. یافته ها حاکی از آن است که شرکت کنندگان در این تحقیق از مواد آموزشی و فعالیت های این واحد درسی رضایت کافی ندارند و آموزش ترجمه در درس عملی کارگاه ترجمه از نیاز های واقعی دانشجویان فاصله دارد.

کنش های گفتاری عبارتند از گفته هایی که همزمان با تولید آن عملی را که از آن نام برده می شود، محقق می سازند. زبانشناسان طبقه بندی های گوناگونی از آن ارائه داده اند که نخستین آنها متعلق به ج. اُستین می باشد. در این طبقه بندی ها با توجه به شکل به کارگیری سه کنش همزمان بیانی، منظوری و تاثیری، گروه های مختلفی متمایز است. یکی از این گروه ها را کنش های گفتاری امری-ارشادی و یا محرک می خوانند. مقصود از آنها آن دسته از گفته هایی است که موجب تحریک شنونده برای دست زدن به عملی می شوند. این گروه خود شامل زیرگروه های دیگری چون "پیشنهاد"، "دعوت"، "درخواست" و ... است. در پژوهش حاضر به بررسی و مشخص ساختن فرمول های اصلی که در محیط کلامی روسی برای بیان "پیشنهاد" به کار می روند، خواهیم پرداخت. عناصر زبانی ای را که در شکل گیری "پیشنهاد" نقش دارند می توان به سه گروه اصلی فعلی، صفت کوتاه و اجزاء تقسیم نمود. در گروه فعلی، افعالی چون хотеть (خواستن)، мочь (توانستن)، согласиться (موافقت کردن)، صورت منفی فعل возражать (مخالفت کردن) و... قرار می گیرند. согласен/согласна/согласны (موافق هستی؟/ موافق هستید؟) صورت صفت کوتاه است که برای بیان "پیشنهاد" از آن استفاده می شود. در دایره ی اجزاء که جزء کمکی کلام هستند، جزء پرسشی ли (آیا)، бы (کاش)، جزء منفی ساز не و جزء محرک давай(-те) (بیا/ بیایید) قرار دارند. استفاده از عناصر زبانی مذکور، به کارگیری آهنگ پرسشی و نیز توجه به رعایت راهکارهای مودب بودن، بلندهمتی، تواضع، تائید و توافق همگی موجب مودبانه تر شدن فرمول "پیشنهاد" می شوند.

با توجه به اهمیت برنامه آموزش زبان انگلیسی و با در نظر گرفتن تغییرات انجام شده در پایه های اول و دوم دبیرستان در سال های اخیر و لزوم ارزیابی آن، این پژوهش برنامه آموزش زبان انگلیسی این دو پایه را بر اساس مدل سی ای پی پی(CIPP) مورد بررسی قرار داده است. شرکت کنندگان در این پژوهش عبارت بودند از: دانش آموزان پایه های اول و دوم، معلمان، سیاست گذاران آموزشی و مؤلفان کتاب های درسی. داده ها از طریق پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده کلاس ها، بررسی اسناد، اهداف آموزشی و بررسی کتاب های درسی گردآوری شد. نتایج تحقیق در زمینه محیط آموزشی نشان داد که امکانات و وقت ناکافی، تعداد زیاد دانش آموزان و هم سطح نبودن آنها مورد انتقاد شرکت کنندگان بود. در زمینه درونداد مشخص گردید اهداف به خوبی تبیین شده اند و صرفاً نیاز به اطلاع رسانی جامع و دقیق آن است. در زمینه نتایج فرآیند، کتاب های جدید مورد تأیید همه دست اندرکاران قرار گرفت. در نهایت پیشنهاد هایی بر اساس نتایج، در جهت ارتقای برنامه ارائه گردیده است.

یادگیری زبان انگلیسی، یکی از چالش های نظام های آموزشی در ایران می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه راهبردهای یادگیری و نگرش نسبت به یادگیری زبان با موفقیت در درس زبان انگلیسی عمومی در بین دانشجویان کارشناسی دانشگاه بیرجند بود. جامعه آماری عبارت بود از 4125 نفر که بر اساس جدول مورگان و به شیوه ی خوشه ای تصادفی تعداد 351 نفر انتخاب و موردبررسی قرار گرفتند. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش، پرسش نامه راهبردهای یادگیری زبان آکسفورد و نگرش نسبت به یادگیری زبان انگلیسی گاردنر بود و برای تجزیه وتحلیل داده ها از ضرایب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده شد. تحلیل داده ها نشان داد مؤلفه نگرش به زبان انگلیسی پیش بینی کننده موفقیت تحصیلی دانشجویان می باشد (05/0p<). همچنین نتایج نشان داد فرآیند فراشناختی و فرآیند عاطفی از مؤلفه های راهبردهای یادگیری پیش بینی کننده نگرش به زبان انگلیسی در دانشجویان است (01/0p<). با توجه به رابطه نگرش نسبت به زبان با موفقیت تحصیلی در درس زبان انگلیسی و نقش راهبردهای یادگیری زبان انگلیسی بر نگرش نسبت به زبان انگلیسی آموزش راهبردهای یادگیری زبان بسیار مهم می نماید.

این مقاله به بررسی نقش انواع بازخورد تصحیحی در فراگیری جمله های شرطی توسط ایرانیان فراگیر انگلیسی به عنوان زبان دوم می پردازد. پنجاه زبان آموز، به طورتصادفی، به پنج گروه 10 نفره تقسیم شدند. غیر از گروه شاهد، دیگر گروه ها آموزش مبتنی بر فرم دریافت کردند و سه گروه از آن ها افزون بر آموزش مبتنی بر فرم، یکی از انواع بازخورد تصحیحی بازتولیدی، فرازبانی و استخراجی را دریافت کردند. انواع جمله های شرطی در جلسات جداگانه آموزش داده شد. پیش از آغاز دوره آموزشی، آزمون قضاوت صحت دستوری به زبان آموزان داده شد. پس آزمون فوری، یک جلسه بعد از آموزش انواع جمله های شرطی، و پس آزمون تاخیری نیز دو هفته بعد از آموزش انجام شد. یافتهها گویای آن بودند که نوع ساخت زبانی، نوع بازخورد تصحیحی و زمان پس آزمون نقش مهمی در میزان فراگیری ساختار شرطی دارند. آگاهی از آثار مفید بازخوردهای تصحیحی بر دانش زبانی فراگیران در زمینه دستور زبان، می تواند برای برنامه ریزان درسی روشنگر باشد.

در تلاش برای بررسی اثربخشی روشی نوین برای رسیدگی به خطاهای گرامری نوشتاری زبان آموزان، مطالعه ی حاضر اثرات بازخورد تصحیحی نوشتاری متمرکز غیرمستقیم و نمونه ی درونداد برجسته شده ی انگیزشی (شبه بازخورد )را بر دقت زبان آموزان در استفاده از حروف تعریف زبان انگلیسی بررسی می کند. با استفاده از سه کلاس دست نخورده در سطح متوسط متشکل از 46 دانش آموز، سه گروه تشکیل داده شد: (1) گروه بازخورد تصحیحی نوشتاری،(2) گروه شبه بازخورد (یک نمونه ی نوشتاری که ساختار مورد نظر آن برجسته شده است)، و (3) گروه کنترل. در حالی که هیچ تفاوتی در اثر بخشی بازخورد تصحیحی نوشتاری و شبه بازخورد پیدا نشد، گروه های آزمایشی در پس آزمون های فوری و تاخیری از گروه کنترل بهتر عمل کردند. نتایج نشان می دهد، با توجه به عملی بودن بالای شبه بازخورد، این روش می تواند جایگزین مناسبی برای بازخورد تصحیحی نوشتاری به منظور تصحیح خطاهای دستوری باشد.