پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی

بحث ترجمه اسامی خاص، یکی از مباحث چالش برانگیز مطالعات ترجمه و به طریق اولی، ترجمه ادبی محسوب می شود و از دو حیث اهمیت دارد. اول: اسامی خاص از جمله مقولات فرهنگ مادی و معنوی هر زبان و فرهنگ، و مرتبط با هویت و ایدئولوژی آن فرهنگ است. دوم: شگردهای مترجمان در ترجمه اسامی خاص ممکن است به نوعی از سبک و به طریق اولی، از حضور و صدای مترجمان هم خبر بدهد. ترجمه گری اسامی خاص را از رهگذر الگوها و رویکردهای گوناگون بررسی می کنند. این مقاله، سبک صالح حسینی را در مقام مترجم ادبی از منظر الگوی لپیهالم در پنج رمان از دو نویسنده بررسی می کند: حسینی از رهگذر شگردهای حفظ صورت و جایگزینی نام های خاص که از جمله مولفه های الگوی لپیهالم است، و به ترتیب با راهبردهای ترجمه غرابت زا و غرابت زدا متناظر است، از یک سو، سبک نویسندگان، و از دیگر سو، سبک و حضور خود را نشان داده است. این مقاله با تأسی به الگوی لپیهالم و با روش گردآوری گزیده ای از اسامی خاص در پیکره ای متشکل از پنج رمان از دو نویسنده یعنی مزرعه حیوانات و ۱۹۸۴ (اُرول)، و خشم و هیاهو، آبشالوم ! آبشالوم! و برخیز ای موسی (فاکنر) نشان می دهد حسینی در ترجمه گری اسامی خاص این آثار کوشیده است میان حفظ سبک این نویسندگان و بروز سبک خود هماهنگی برقرار کند و نشان بدهد اگر در متن اصلی، «سبک، خود نویسنده است»، در ترجمه نیز سبک، خود مترجم است.

این پژوهش به بررسی تاثیر خلاقیت در بازی های آموزشی و نقش آن در عملکرد خودمختار زبان آموزان در قالب فضای آموزشی می پردازد. با توجه به نظریه های متفاوت آموزشی، فلسفی، جامعه شناختی و روانشناختی راجع به نقش خلاقیت در خودمختاری در آموزش و هویت بخشی فردی در امر یادگیری سعی شده است روش جدیدی راجع به مقوله خودمختاری در امر یادگیری میسر گردد. در این مقاله با اهتمام به این تحلیل نظری، عملکرد ذهنی و فعلی دانشجویان زبان آلمانی در خصوص خودمختاری و هویت فردی با توجه به پیش زمینه های نظری آن مورد چالش قرار می گیرد. بدین منظور به دانشجویان یک سری از متون ادبی به زبان آلمانی ارایه می گردد و از آنها خواسته می شود با تغییراتی در متن و بدون تغییر محتوای آن متون نمایشی تولید و آنها را بازی کنند. تغییر نوع متون ادبی و منحصر به فرد سازی امر یادگیری زمینه ای برای هویت و خودمختاری زبان آموزان فراهم کند. سوال این است که چگونه این امر آنها را در بهبود و نکامل راهکارهای یادگیری زبان بالاخص در سطح فراشناختی یاری می دهد و از این طریق انعکاس رفتار آموزشی آنها مورد بررسی قرار می گیرد. هدف مقاله این است که با توجه به نظریه های تحلیل شده عملکرد خودمختار زبان آموزان در قالب فضای آموزشی ایجاد شده را تحلیل و پیشرفت یادگیری زبان آموزان را بسنجد.

این پژوهش با هدف بررسی خوانایی و دشواری متن های کتاب ها ی انگلیسی دبیرستان (متوسطه دوم) موسوم به ویژن انجام شده است. متن های خواندنی کتاب ها ی دانش آموز و کتاب ها ی کار سه سال دبیرستان که مجموعا شش کتاب را شامل می شد جمع آوری و به وسیله ابزارهای خوانایی مختلف مانند ماتریس انسجام و فلش-کنیکاید تجزیه و تحلیل گردید. هدف، ارزیابی متون از نظر پیچیدگی واژگانی و نحوی و همچنین انسجام بود که شامل روایی، سادگی نحوی، ملموس بودن واژگان، انسجام ارجاعی و انسجام عمیق بود. هر یک از این مولفه ها قادر به افزایش یا کاهش بار انسجام در متن بودند. علاوه بر این، تجزیه و تحلیل کلی تعیین کرد که سطح دشواری متن ها در چه حد بوده است. یافته ها نشان داد که بین فهرست واژه های استاندارد CEFR و NGSL و تعداد واژگانی که زبان آموزان در طول یادگیری زبان رسمی مدرسه خود مطالعه می کنند، درجاتی از ناهماهنگی وجود دارد. علاوه بر این، متون کتاب ها ی کار به درجات مختلف با یکدیگر ناسازگار بودند. بررسی دقیق برخی از ویژگی های دیگر هر متن را آشکار ساخت. ارزیابی این کتاب ها ممکن است برای جامعه بین المللی، معلمان، تولیدکنندگان مواد درسی و نویسندگان مفید باشد تا پس از تعیین مشکلاتی که ممکن است برای زبان آموزان پیش می آید اقداماتی برای بهبود مهارت های خواندن و نوشتن آنها صورت دهند.

هدف از مقاله حاضر مطالعه توصیفی-تحلیلی همبستگی احتمالی بین توالی صفت/ مبنای مقایسه و مفعول/فعل و بررسی توالی غالب صفت/مبنای مقایسه و مفعول/فعل در گونه های زبانی تالشی و گیلکی، از زبان های شمال غربی ایران، بر اساس نظریه سوی انشعاب درایر می باشد. به همین منظور پس از بررسی گرایش و همبستگی غالب توالی های فوق، نتایج با الگوهای مشاهده شده درایر مقایسه شد. جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه ساختاریافته بر اساس پرسشنامه تدوین شده ای شامل 60 جمله و عبارت فارسی با 10 گویشور سالخورده بی سواد و کم سواد از هر یک از گونه های تالشی و گیلکی به ترتیب از اهالی شهرستان های هشتپر و بندرانزلی در استان گیلان گردآوری شد. نتایج نشان می دهد همبستگی آشکاری بین توالی مبنای مقایسه-صفت با توالی مفعول-فعل در گونه تالشی وجود دارد که به خوبی با یافته های درایر مطابقت دارد، ولی در گونه گیلکی هر دو توالی صفت-مبنای مقایسه و مبنای مقایسه-صفت با توالی مفعول-فعل بطور مساوی کاربرد دارد. بنابراین هیچ ادعای قطعی دال بر بسامد توالی مبنای مقایسه-صفت که با نظریه سوی انشعاب درایر مطابقت داشته باشد در گونه گیلکی وجود ندارد. گرچه هر دو گونه تالشی و گیلکی به گروه زبانهای فعل پایانی تعلق دارند اما گرایش توالی صفت/مبنای مقایسه می تواند وجه تمایزاین گونه های زبانی به شمار رود. این مطالعه می تواند بستر مناسبی در راستای بررسی بیشتر سطح گسترده ای از توالی واژه گونه های زبانی متعلق به یک خانواده زبانی باشد.

گوش دادن در ارتباطات روزانه و فرآیند آموزشی از اهمیت بسزایی برخوردار است. داشتن تسلط خوب به زبان دوم (L2) برای برقراری ارتباط موفق در زبان دوم ضروری است. علیرغم اهمیت آن، در فراگیری زبان دوم، تحقیق، تدریس و ارزیابی مورد توجه کمی قرار گرفته است. هدف ازاین مطالعه مقایسه عملکرد زبان آموزان دو زبانه و تک زبانه بین دو جنس از نظر درک شنیداری و استفاده از استراتژی های شنیداری است. علاوه بر این، مطالعه حاضر به بررسی ارتباط بین استراتژی های شنیداری و درک شنیداری زبان آموزان می پردازد. برای تحقق این منظور، 112 فراگیر تک زبانه (67 پسر و 45 دختر) و 120 فراگیر زبان های خارجی دو زبانه (61 پسر و 59 دختر) برای شرکت در مطالعه انتخاب شدند و پس از پر کردن پرسشنامه استراتژی های شنیداری، در آزمون درک مطلب شنیداری شرکت کردند. نتایج تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه و آزمون درک مطلب با استفاده از آزمون تحلیل واریانس (ANOVA) و همبستگی پیرسون نشان داد که تفاوت معناداری بین فراگیران زبان تک زبانه و دوزبانه، به نفع گروه دوم، از نظر درک شنیداری و استراتژی های شنیداری وجود دارد. همچنین یافته ها حاکی از این بود که تأثیر جنسیت بر درک شنیداری واستفاده از استراتژی های شنیداری معنی دار نبود. در نهایت، همبستگی مثبت معناداری بین درک شنیداری و استفاده از استراتژی های شنیداری مشاهده شد. مطالعه ی فوق در بردارنده ی مفاهیم اساسی برای طراحان برنامه های درسی و تهیه کنندگان مواد درسی می باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سن و راهبردهای گفتاری بزرگسالان در فراگیری زبان آلمانی (سطح مقدماتی A1) می باشد. به منظور درک درست تر این موضوع، لازم است تأثیر سن بر عناصر زبانی (روند یادگیری، تلفظ، یادگیری دستور زبان و واژگان) و مهارت های زبانی (درک گفتاری - نوشتاری و تولید گفتاری- نوشتاری) بررسی شود. در این مقاله میانگین استفاده از راهبردهای آموزش زبان برای هر راهبرد محاسبه و براساس سن شرکت کنندگان مقایسه شد. راهبردهای گفتاری طبق مدل آکسفورد، مشتمل بر: راهبردهای عاطفی، اجتماعی، شناختی، فراشناختی و جبرانی می باشد. نتایج حاکی است تاثیر سن در یادگیری زبان و یادگیری از طریق تفسیر کردن و مهارت گفتاری شرکت کنندگان در سنین مختلف متفاوت است بطوریکه بالاترین نمره متعلق به گروه سنی پائین تر است و پائین ترین نمره مهارت گفتاری مربوط به گروه های سنی بالا است. همچنین تفاوت نمره مهارت گفتاری بین شرکت کنندگان از نظر آماری معنی دار است (P<0.05). بدین معنی می توان گفت افزایش نمره کسب شده در مهارت های گفتاری شرکت کنندگان با افزایش سن کاهش می یابد و افراد در سنین پائین تر می توان در زبان آموزی موفق تر باشند. در این مطالعه نمره آزمون گروه سنی 17 تا 27 سال با گروه های سنی 45 سال به بالا و گروه سنی 27 تا 35 سال از نظر آماری تفاوت معنی دار نشان داد (P<0.05). همچنین نمره گروه سنی پائین تر از 17 سال با گروه سنی بالاتر از 45 سال هم از نظر آماری معنی دار شده است (P<0.05).

یکی از مشکلات اصلی زبان آموزان در یادگیری زبان دوم، دستور زبان است. در این پژوهش تلاش شده است با استفاده از دستاوردهای رده شناسی زبان، یادگیری دستور زبان فارسی برای فارسی آموزان ایتالیایی تسهیل شود. بدین منظور، بر پایه ی مؤلفه-های رده شناسی ترتیبِ واژه، شباهت ها و تفاوت های رده شناختی زبان فارسی و زبان ایتالیایی معیار، تعیین گردید. در مرحله بعد، بدون اشاره به شباهت ها و تفاوت های رده شناسیِ دو زبان فارسی و ایتالیایی، نکات دستوری به آزمودنی ها، آموزش داده شد و سپس از آنها پیش آزمون به عمل آمد. آزمون دارای سه بخش بود. بخش اول: جملاتی از زبان ایتالیایی ارائه شد و آزمودنی ها می بایست که معادل آنها را از میان چهار گزینه انتخاب کنند. در بخش دوم: از آزمودنی ها خواسته شد که جملات ایتالیایی را به فارسی ترجمه کنند. در بخش سوم: آزمودنی ها یک متن ایتالیایی طراحی شده را به فارسی ترجمه کردند. در پایان، پس از گذشت مدت زمان مشخص، مجدداً نکات دستوری مدنظر این بار با تاکید بر تفاوت ها و شباهت های رده شناختی بین دو زبان فارسی و ایتالیایی به آزمودنی ها آموزش داده شد و سپس پس آزمون به عمل آمد. تجزیه و تحلیل نتیحه آزمون ها نشان داد که میانگین نمرات آزمودنی ها در پس آزمون از میانگین نمره های آنها در پیش آزمون بالاتر است. تحلیل آمار استنباطی نیز نشان داد که بین نمره ی آزمودنی ها در پیش آزمون و پس آزمون اختلاف معناداری وجود دارد. از این رو، می توان نتیجه گرفت که هرچه آگاهی فارسی آموزان ایتالیایی از شباهت ها و تفاوت های رده ای زبان فارسی و زبان ایتالیایی بیشتر باشد، یادگیری زبان فارسی برای آنها راحت تر و سریع تر می شود.

استعاره های مفهومی در زندگی روزمره ما حضور گستره ای دارند و بر همین اساس در زبان شناسی شناختی از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند. بسیاری از پژوهشگران بر اهمیت استعاره ها در فرایند زبان آموزی تاکید می کنند. زبان آموزان به هنگام مواجهه با عبارات استعاری در زبان مقصد با چالش هایی روبرو می شوند و از آنجایی که استعاره ها در اغلب بافت های گفتمانی حضور دارند، نمی توان آن ها را نادیده گرفت. لذا این پژوهش به تأثیر آموزش استعاره های مفهومی چندشیوه در بهبود مهارت های خواندن و نوشتن زبان انگلیسی به عنوان یک زبان خارجی بر روی فراگیران فارسی زبانِ ایرانی می پردازد. به منظور بررسی تأثیر آموزش استعاره های مفهومی در کلاس های زبان انگلیسی و ارزیابی سطح توانایی استعاری زبان آموزان، پژوهش در دو بخش – پیش آزمون و پس آزمون- برای دو گروه -کنترل و آزمایش- روی دو مهارت خواندن و نوشتن انجام گردید. در طول این پژوهش دو بخشی، نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش که در معرض آموزش استعاره های مفهومی چند شیوه قرار گرفته اند با نمرات گروه کنترل مقایسه شد. یافته های پژوهش نشان می دهد زبان آموزانی که در معرض آموزش مستقیم استعاره های چند شیوه قرار گرفتند، توانستند به دلیل درک بهتر متون استعاری و افزایش توانایی تولید استعاره، نمرات بهتری کسب کنند. به عبارتی، آموزش مستقیم استعاره های مفهومی چندشیوه در بهبود درک و تولید زبان استعاری در فراگیران زبان انگلیسی تاثیرگذار بوده است.

در این مقاله، در راستای آموزش فرهنگ محور زبان های خارجی، به نقاط تماس و ارتباطی که بین ادبیات و سینمای اقتباسی از باب آموزش زبان خارجی وجود دارد پرداخته می شود. فرض ما در این مقاله این است که این دو پیکره فرهنگی که بومی هستند چنانچه که در برنامه تدریس گنجانده شوند، به ابزاری مناسب در جهت آموزش زبان خارجی با محوریت توانش بینافرهنگی کمک شایانی خواهند داشت. لذا ابتدا به ویژگی های خاص ماهیتی متن ادبی و متن سینمایی یا همان فیلم پرداخته می شود. در این راستا دلایل آموزشی که در کنار منابع درسی معتبر، به استفاده از این نوع منابع بومی در کلاس زبان اعتبار می بخشند مورد بررسی قرار می گیرند. در ادامه سه الگوی بهره بری از این دو پیکره بومی در امر آموزش زبان معرفی و پیشنهاد می گردند. و در ادامه به ابعاد و وجوه متودولوژیک در استفاده از این نوع منابع آموزشی با ارائه سه الگوی تدریس متفاوت اشاره خواهد شد، به گونه ای که بتوان با بهره بردن از ویژگی های ماهیتی و ساختاری یک اثر ادبی و فیلم اقتباسی مربوط به آن، پیشنهاداتی مؤثر و راهکارهایی عملی ارائه داد برای استفاده از این نوع منابع آموزشی در کلاس زبان جهت توسعه دانش فرهنگی از جامعه هدف و کمک به زیرساخت های توانش بینافرهنگی در زبان آموزان.

تمایل به برقراری ارتباط به زبان خارجی همواره یکی از مهم ترین اهداف یادگیری در کلاس های زبان بوده است. این تمایل مولفه ای پایدار و وابسته به یک عنصر خاص نیست، بلکه ماهیتی متغیر و پویا دارد که در هر لحظه در تعاملات کلاسی می تواند با توجه به تغییرات و واکنش لحظه ای مولفه های گوناگون فردی/عاطفی، محیطی/موقعیتی و فرهنگی، بصورتی نوظهور بروز پیدا کند. پژوهش پیش رو، با تکیه بر نظریه سیستم های پویای پیچیده دبات، به بررسی عوامل مهم در تمایل به برقراری ارتباط در کلاس های برخط زبان فارسی مقدماتی در دانشگاه کره، که متشکل از دانشجویانی از ملیت های مختلف است پرداخته، و درکنار بررسی متغیرهای موثر در تمایل زبان آموزان به برقراری ارتباط بصورت کلی، به بررسی نقش نمایه زبانی و پیشینه فرهنگ/آموزشی زبان آموزان در تمایل آن ها به برقراری ارتباط می پردازد. نتایج حاکی از آن است که بصورت کلی، نمایه زبانی و مولفه های فردی/عاطفی نقش مهمی در تمایل دانشجویان به برقراری ارتباط نداشتند، اما در مؤلفه های محیطی/موقعیتی، تفوت های قابل توجهی درمیان دانشجویان شرق آسیا و دانشجویان سایر ملیت ها، بخصوص در نوع تعامل (نوشتاری/گفتاری) و مخاطب (مدرس/همکلاسان) مشاهده شد. همچنین، دانشجویان شرق آسیا تمایل به برقراری ارتباط در موقعیت های چالش برانگیز (بدلیل عدم وجود مهارت های زبانی لازم و یا طرح موضوعات چالش برانگیز) نداشتند، درحالیکه دانشجویان سایر ملیت ها از این موقعیت ها استقبال کرده و آن را زمینه ای برای رشد مهارت های زبانی و ارتباطی خود عنوان کردند.