مطالعات اجتماعی ایران

مطالعات اجتماعی ایران

مطالعات اجتماعی ایران سال یازدهم تابستان 1396 شماره 2 «ویژه ایلام» (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تحلیل جامعه شناختی گرایش به هویت ملی و هویت قومی با تأکید بر احساس محرومیت نسبی دربین جوانان شهر ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احساس محرومیت نسبی جوانان هویت هویت ملی هویت قومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۴۷۸
مقالة حاضر حاصل مطالعه ای تجربی درباب هویت ملی، هویت قومی واحساس محرومیت نسبی است. جامعة آماری پژوهش را جوانان 15تا 29سالة ساکن در شهر ایلام تشکیل داده اند که 400 نفر از آنان به منزلة نمونة آماری، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، انتخاب شده اند. برای جمع آوری اطلاعات از روش پرسشنامه استفاده شده است. پیدایش احساس محرومیت نسبی پدیده ای جدید و ناشی از تغییر اجتماع بشری و خروج جامعه از لفاف ایستای سنتی است، احساسی که ممکن است منشأ ناهنجاری های اجتماعی و سیاسی بسیاری باشد. در چارچوب نظری، از نظریة محرومیت نسبی رابرت گر و نظریات هویت جنکینز و اسمیت استفاده شده است. یافته ها نشان میدهد میان میزان احساس محرومیت نسبی در بعد اقتصادی و میزان گرایش به هویت ملی در بعد سیاسی رابطه ای معنادار و معکوس وجود دارد. میان میزان احساس محرومیت نسبی در بعد اقتصادی و میزان گرایش به هویت قومی در بعد سیاسی نیز رابطة معنادار و مستقیم وجود دارد.
۲.

مطالعة پدیدة بی هنجاری دینی در بین دانشجویان دانشگاه های ایلام (ارائة نظریة مبنایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشجویان نظریه مبنایی بی هنجاری دینی دین داری خودمرجع ناحتمیّت دین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۶ تعداد دانلود : ۶۸۲
دین یکی از کهن ترین نهادهای بشری است که به دلیل مشروعیت داشتنِ هنجارهایش انسجام آفرین است، اما دگرگونی های اجتماعی ممکن است سبب کاهش مشروعیت هنجارهای دینی در جامعه و استقرار هنجارهای جدید و خویش آفرین شوند که به پدیده ای به نام بی هنجاری دینی خواهد انجامید. در این مقاله، به منظور مطالعة وضعیت بی هنجاری دینی دربین دانشجویان دانشگاه های ایلام، پس از مرور مطالعات پیشین و تدوین چارچوب مفهومی در چارچوب پارادایم کیفی، سنت تفسیری و نظریة مبنایی، و با بهره گیری از ابزار مصاحبة نیمه ساختمند، داده های تحقیق جمع آوری شد. یافته ها نشان دهندة وجود پدیدة بی هنجاری دینی دربین گروهی از دانشجویان است که شامل مراحل دین عادی، ورود به دانشگاه، تحولات زیست دانشجویی، تردید در هنجارهای دینی، بحران مشروعیت هنجارها و استقرار نظام هنجاری جدید است. دانشجویان به منظور رهایی از تعارض های ناشی از بی هنجاری دینی، به ایجاد گونه هایی از دین داری خودمرجع و خنثی سازی اثرهای آن اقدام می کنند. مقولة کانونی این مطالعه ناحتمیّت دین است. در این مطالعه، الگوی پارادایمیک اخذشده از داده ها در چارچوب نظریة مبنایی درقالب عوامل علّی، زمینه ای، مداخله ای ، راهبردی و پیامدی ترسیم، توصیف و تشریح شده است.
۳.

بررسی تأثیر ساختارِ شبکه های اجتماعی بر ویژگی های کارآفرینانه درمیان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ویژگی کارآفرینانه کارآفرین اندازه شبکه تنوع شبکه شبکه روابط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸
پژوهش حاضر بر این فرض بنا شده است که حوزه اجتماعی فرد یا شبکه های ارتباطی، اطلاعات و منابعی برای آگاهی، نیاز، تخیل و... فراهم می کند و به شخصیت و ویژگی کارآفرین سمت وسو می دهد. هدف پژوهش بررسی تأثیر ساختارِ شبکه های اجتماعی بر ویژگی های کارآفرینانه است. روش پژوهش پیمایش است و جامعه آماری را دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه ایلام در سال تحصیلی 1396-1397 تشکیل داده اند که تعداد آنها 586 دانشجو بوده است. 250 نفر ازمیان جامعة آماری با روش نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند انتخاب شده اند. یافته ها مبین آن است 50 درصد دانشجویان در شبکه های روابط کوچک قرار دارند که دارای تنوع زیاد (44/0)، تراکم زیاد (0/60 )، ولی قدمت تقریباً کم (0/18) است. 58 درصد دانشجویان کمترین ارتباط را با کارآفرینان داشته اند و 32 درصد دانشجویان نیز کمترین ارتباط را با شاغلان داشته اند. این وضعیت از ساختارِ شبکه روابط بر کارآفرینی دانشجویان تأثیر گذاشته است. به عبارتی، ساختار شبکه اجتماعی بر همة ویژگی های کارآفرینانه (خطرپذیری متعادل، کانون کنترل، نیاز به موفقیت، سلاست فکری، عمل گرایی، تحمل ابهام، رؤیاپردازی و چالش طلبی) دارای تأثیر معنادار است. نتیجه کلی نشان می دهد کارآفرین بودن اتفاقی نیست و کارآفرینی افراد منوط به ویژگی هایی است که در موقعیت های مختلف و با توجه به نحوة قرارگرفتن در گروه های اجتماعی، متفاوت خواهد بود.
۴.

بررسی عوامل مؤثر بر ارتقای سرزندگی در بین روستائیان ایل ارکوازی از توابع شهرستان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرزندگی روستاییان ایل ارکوازی شهرستان ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱
ایجاد حس سرزندگی در جامعه ی روستایی موجب تعاملات بیشتر و بهتر مردم روستا و افزایش سرمایه ی اجتماعی، بهبود اقتصاد روستایی می شود، بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر ارتقای سرزندگی در بین روستائیان ایل ارکوازی از توابع شهرستان ایلام به انجام رسید. تحقیق حاضر کاربردی و توصیفی- پیمایشی است. جامعه ی آماری روستائیان 36 روستای قوم ارکوازی هستند (5730 نفر). 259 نفر به صورت نمونه گیری چند مرحله ای مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان داد که امکانات و زیرساخت های روستایی، امنیت و ایمنی، انسجام اجتماعی، ارتباط خوب با دیگران، زیبایی ظاهری و بصری روستا و درآمد متغیرهایی هستند که 88 درصد از تغییرات واریانس سرزندگی را پیش گویی می کنند. بر اساس یافته های تحقیق توصیه هایی ارائه شده که می تواند در ارتقای سرزندگی روستائیان مؤثر باشد: گسترش امکانات، به کارگیری نیروهای جوان، بازسازی اماکن قدیمی و بهبود انسجام اجتماعی.
۵.

بازسازی معنایی نزاع بین فردی درمیان محکومان نزاع(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نزاع نزاع بین فردی نظریه زمینه ای بی سازمانی اجتماعی ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۴۳۴
پژوهش حاضر با هدف بازسازی معنایی نزاع بین فردی درمیان محکومان نزاع دراستان ایلام، با استفاده از روش نظریة زمینه ای انجام گرفته است. مسئلة تحقیق این است که چگونه میتوان از نزاع بین فردیی بازسازی معنایی ارائه داد. پروندة منازعان دستگیرشده یا مراجعان به کلانتریهای شهر ایلام بخشی از جامعة آماری پژوهش حاضر را تشکیل داده است. درکنار آن، با شش نفر از فرماندهان و افسران شاغل در کلانتریها نیز مصاحبه صورت گرفته است. روش نمونه گیری در این پژوهش هدفمند یا نمونه گیری نظری بوده است. در فرآیند تحلیل دادهها، از روشهای معمول کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شده است. به این منظور، هشت مقولة اصلی شناسایی شد که بی سازمانی اجتماعی مقولة مرکزی است. مطابق این نظریه، تجربة مدرنیتة بیقواره ساختار جامعة پیشینِ انتظام یافته برپایة کنترل غیررسمی را با آشفتگی مواجه کرده است
۶.

بررسی نقش حمایت اجتماعی و مصرف ورزش در تبیین مشارکت ورزشی (مطالعه ای درباره زنان استان ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حمایت اجتماعی مصرف ورزش مشارکت ورزشی زنان ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۶
هدف تحقیق حاضر بررسی نقش حمایت اجتماعی و مصرف ورزش در تبیین مشارکت ورزشی زنان است. این تحقیق با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. داده ها ازطریق پرسش نامه جمع آوری، استخراج و تحلیل شد. جامعه آماری تحقیق را زنان 19سال به بالای استان ایلام با حجم نمونه 500 نفر تشکیل داده اند. نمونه ها به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای شناسایی شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و آزمودن الگوی تحقیق، از رگرسیون تک متغیره و الگوسازی معادله های ساختاری با نرم افزار آموس استفاده شده است. نتایج نشان داد که زنان استان ایلام به ترتیب در ورزش حرفه ای (15 درصد)، ورزش منظم (18.8 درصد)، ورزش سلامت محور (17 درصد)، ورزش تفریحی (15.2 درصد) و فعالیت بدنی کم و نامنظم (8 درصد) مشارکت دارند. علاوه براین، 26 درصد زنان هیچ فعالیت ورزشی ای ندارند. میانگین مشارکت ورزشی زنان استان ایلام 125 دقیقه بوده در هفته و دامنه آن برای افراد ورزشکار بین 10 تا 600 دقیقه نوسان داشته است. نتایج تحلیلی تحقیق حاکی از این است که حمایت اجتماعی و مصرف ورزش توانسته اند به ترتیب 0.53 و 0.46 و درمجموع به طور معناداری تا 0.62 از واریانس مشارکت ورزشی زنان را پیش بینی کنند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۹