آموزش و ارزشیابی(علوم تربیتی)

آموزش و ارزشیابی(علوم تربیتی)

آموزش و ارزشیابی سال نهم زمستان 1395 شماره 36 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارزیابی تجربه های زیسته معلمان و دانش آموزان درباره نقش اثر موجی کودکان رهبر در محیط کلاس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پدیدارشناسی تجربه زیسته اثر موجی کودکان رهبر پزوهش کیفی و دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳۵ تعداد دانلود : ۱۱۰۹
اثر موجی در کودکان رهبر به انتقال انرژی از این کودکان به سایر کودکان که باعث دگرگونی در آن ها می گردد، اطلاق می شود. هدف تحقیق، ارزیابی تجربه های زیسته معلم ها و دانش آموزان در مورد اثر موجی کودکان رهبر بر سایر دانش آموزان هست. این مطالعه یک پژوهش کیفی به روش پدیدارشناسانه هست. جامعه آماری شامل معلم ها و دانش آموزان پایه پنجم هست که نمونه گیری به صورت هدفمند به تعداد 6 معلم با دامنه سنی 28 تا 54 سال و سابقه تدریس 6 تا 35 سال و تعداد 15 دانش آموز پایه پنجم ابتدایی ناحیه یک شهر ارومیه انجام گرفت. ابزار پژوهش عبارت از مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از روش هفت مرحله ای کلایزی (روش رده ای) انجام گرفت. تم های اصلی با استفاده از مصاحبه استخراج و مقایسه شد. تم های اولیه عبارت از کشف خصوصیات کودکان رهبر و عوامل تأثیر گذار بود و در مرحله بعدی تم های: برتربینی، اعتمادبه نفس، احساس مسئولیت، توانایی برنامه ریزی، خلاقیت، پایداری در نظر، تبعیت و هم دلی اعلام گردید. با توجه به مفاهیم استخراج شده از تجارب زیسته معلمان و دانش آموزان می توان نتیجه گرفت که کودکان رهبر بر قلب ها حکم می رانند، شور بپا می کنند، خلاق و آرمان گرا هستند، انگیزه می بخشند و همه را در جهت چشم انداز بسیج می کنند. سایر دانش آموزان چون ایده ها و احساسات نهفته خود را در آن ها می بینند، سعی می کنند تا از روی میل و اشتیاق از این کودکان رهبر تبعیت نمایند؛ بنابراین می توان از تأثیر این کودکان در سایر دانش آموزان در جهت بهبود امر آموزش و کمک در جهت مشکلات مدرسه و همکاری با معلمان در امور مربوط به مدرسه استفاده نمود.
۲.

نقش ادراک از جهت گیری هدفی والدین، ناهماهنگی خانه و دانشگاه و فضای محل زندگی در رفتارهای تقلب تحصیلی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تقلب تحصیلی هدف تبحری والدین هدف عملکردی والدین ناهماهنگی خانه و دانشگاه فضای محل زندگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط مدرسه
تعداد بازدید : ۸۹۳ تعداد دانلود : ۴۶۹
هدف این پژوهش تعیین نقشِ ادراک ازجهت گیری هدفی والدین، فضای محل زندگی و ناهماهنگی خانه و مدرسه، در تقلب تحصیلی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بود. بدین منظور از بین کلیه دانشجویان دانشگاه مذکور که به تعداد تقریبی 6000 نفر بودند، نمونه ای با حجم 404 نفر به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری متغییرها، مقیاس های الگوهای یادگیری سازگارانه (PALS) میجلی و همکاران (2000) بود. پایائی ابزارهای اندازه گیری در زیر مقیاس های مختلف متفاوت، ولی همه آنها قابل قبول بودند (بالای 70/. ). داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS، و با روش رگرسیون چندگانه گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. متغییرهایِ ادراک از اهداف والدین، فضای محل زندگی و ناهماهنگی خانه ودانشگاه، به عنوان متغییرهای مستقل، در مجموع توانستند 12/0 درصد از کل واریانس تقلب تحصیلی را تبیین کنند. از بین متغییرهای مستقل، متغییرهایِ ناهماهنگی بین خانه و دانشگاه و ادراکِ هدف تبحری بودنِ والدین، توانستند رفتار تقلبی دانشجویان را به شیوه معنی دار پیش بینی نمایند. متغییرِ ناهماهنگی بین خانه و دانشگاه با ضریب بتای استاندارد 293/0 بیشترین سهم، و متغییرِ ادراک هدف تبحری بودن والدین، با ضریب بتای124/0، بیشترین سهم بعدی معنی دار را در پیش بینی تقلب تحصیلی دانشجویان داشتند. می توان نتیجه گرفت که هر چقدر ناهماهنگی بین خانه و دانشگاه بیشتر باشد، و نیز هر چقدر ادراک دانشجویان از جهت گیری هدفی والدین تبحری تر باشد، احتمال رفتار تقلب تحصیلی دانشجویان افزایش خواهد یافت
۳.

مؤلفه های سه گانه ارزشیابی توصیفی: بازخوردها، خود سنجی و همسال سنجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: بازخورد ارزشیابی توصیفی خود سنجی و همسال سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸۲ تعداد دانلود : ۳۵۷۳
در یک دهه اخیر ارزشیابی توصیفی در مدارس ابتدایی توسط آموزش وپرورش رواج یافته است. از تکنیک های مورداستفاده در این شیوه ارزشیابی، استفاده از بازخورد، خود سنجی و همسال سنجی است. مطالعه کمی-کیفی ارزشیابی توصیفی از طریق پاسخگویی به این سؤال که کیفیت بازخوردهای معلمین، خود سنجی و همسال سنجی دانش آموزان چگونه بوده؟ هدف این مقاله است. شیوه تحقیق تلفیقی از روش های «اسنادی – توصیفی و پیمایشی» است. 64 مدرسه در 30 منطقه آموزشی در استان های منتخب به عنوان نمونه انتخاب شدند. از 1 فرم وارسی برای سند کاوی کارپوشه و 1 فرم مصاحبه با پایایی و روایی مناسب استفاده شد. داده های کمی با روش توصیفی و داده های حاصل از وارسی محتوای کارپوشه ها و مصاحبه ها با استفاده از روش های ناظر بر مطالعات کیفی تحلیل شد. نتایج نشان داد معلمان تا حدودی فراتر از عملکرد دانش آموز به آنان بازخورد می دهند، محتوای بازخوردهایشان باهدف های یادگیری مربوط نیست، جذابیت توصیف ها در حد متوسطی است و با سطح رشد دانش آموزان کمتر تناسب دارد. در بازخوردها کمتر اثری از عباراتی بود که برای جبران کاستی های یادگیری دانش آموز فرصتی فراهم شود اما لحن بازخوردها تا حدودی محترمانه است. در خود سنجی دانش آموزان در پرسش از خود مهارت لازم ندارند و ضعف در مهارت های چهارگانه خود سنجی در پایه های پایین ، بیشتر مشهود است. معلمان از روش های محدودی برای همسال سنجی استفاده می کنند و آشنایی اندکی با مفاهیم و روش های همسال سنجی دارند
۴.

تأثیر نمایش خلاق بر سازگاری اجتماعی، قضاوت اخلاقی و خلاقیت دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خلاقیت دانش آموزان سازگاری اجتماعی قضاوت اخلاقی نمایش خلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۴ تعداد دانلود : ۱۸۱۵
هدف مطالعه حاضر تعیین تأثیر نمایش خلاق بر سازگاری اجتماعی، قضاوت اخلاقی و خلاقیت دانش آموزان دختر پایه ی چهارم مقطع ابتدایی شهرستان ایلام می باشد. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. روش نمونه گیری در این پژوهش، نمونه گیری در دسترس بود. به نحوی که ابتدا از معلمان مدارس مقطع ابتدایی خواسته شد از بین دانش آموزان، افرادی را که احتمال می دهند در زمینه ی سازگاری اجتماعی، قضاوت اخلاقی و خلاقیت کم توان باشند معرفی کنند. پس از مشخص شدن این افراد و گرفتن آزمون، 60 دانش آموز که پایین ترین نمره را در آزمون شخصیتی کالیفرنیا کلارک، تورپ و تیگز، قضاوت اخلاقی دورگانداسینها و میراوارما و خلاقیت شیفر بدست آوردند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش در 10 جلسه نمایش خلاق شرکت کردند. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس تک متغییری نشان دهنده تفاوت معنی دار بین گروه آزمایش و کنترل بود. نتیجه گیری اینکه نمایش خلاق بر سازگاری اجتماعی، قضاوت اخلاقی و خلاقیت دانش آموزان دختر پایه ی چهارم مقطع ابتدایی تأثیرگذار بوده است
۵.

اثربخشی آموزش پرتاب دارت از طریق خودگویی در نوآموزان مرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: خودگویی نوآموز خودانتخابی آموزش پرتاب دارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۷ تعداد دانلود : ۴۴۴
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش پرتاب دارت از طریق انواع خودگویی در نوآموزان مرد بود. بدین منظور 48 نوآموز مرد (میانگین سن 23 سال) با استفاده از روش تصادفی ساده از بین برنامه های آموزشی انجمن دارت شهرستان ارومیه انتخاب و در چهار گروه 12 نفره جای گرفتند. مداخلات آزمایشی برای گروه ها عبارت بودند از 1) گروه انتخاب مربی: خودگویی عبارت «مرکز-هدف»، 2)گروه انتخاب آزاد: خودگویی هر عبارتی که تمرکز و توجه را تقویت کند، 3)گروه انتخاب گزینشی: خودگویی یکی از گزینه های «هدف-مرکز»، «هدف»، «مرکز»، «انگشت-مرکز»، «خال وسط» و «انگشت هدف» و 4 گروه کنترل: بدون خودگویی. داده های گردآوری شده از پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی LSD در سطح اطمینان 95 درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که پس از کنترل سطوح پیش آزمون، اثر اصلی گروه بر نمرات خطای عملکرد پرتاب دارت در پس آزمون معنادار است. مقایسه های تعقیبی نشان داد که خطای عملکرد در گروه گزینشی به طور معناداری پایین تر از سایر گروه هاست. همچنین، خطای عملکرد در گروه انتخاب آزاد پایین تر از گروه کنترل بود، اما با خطای عملکرد گروه انتخاب مربی تفاوت معناداری نداشت. علاوه براین، بین خطای عملکرد گروه انتخاب مربی و کنترل تفاوت معناداری مشاهده نگردید.یافته های پژوهش حاضر پیشنهاد می کند که آموزش مهارت های حرکتی از طریق خودگویی، به ویژه زمانی که نوآموزان مجاز به گزینش نشانه های کلامی باشند، اثربخشی آموزشی را بهبود می بخشد
۶.

بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی پرسشنامه سلامت سازمانی مدرسه (SOHQ) در نمونه ای از معلمان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روایی پایایی معلمان روانسنجی سلامت سازمانی مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۰ تعداد دانلود : ۱۲۸۷
هدف اصلی در پژوهش حاضر، بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی پرسشنامه سلامت سازمانی مدرسه (SOHQ) در نمونه ای از معلمان ایرانی بود. به این منظور، از بین کلیه معلمان شهرستان های اشکذر و میبد در تمامی دوره های تحصیلی، 448 معلم به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های سلامت سازمانی مدرسه هارت و همکاران (2000)، تعهد سازمانی مادوی و همکاران (1979) و وضعیت محیط مدرسه رنتول و فریزر (1983) پاسخ دادند. در نهایت، داده های گردآوری شده با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی، همبستگی پیرسون و آزمون t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که پرسشنامه سلامت سازمانی مدرسه از روایی محتوایی و صوری قابل قبولی برخوردار بود. همچنین، ساختار عاملی سه فرم 54 سؤالی، 38 سؤالی و 16 سؤالی این پرسشنامه، با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی، مورد تأیید قرار گرفت. پرسشنامه سلامت سازمانی مدرسه دارای روایی تمایزی معنی داری بود، همچنین روایی همگرای معنی داری با تعهد سازمانی معلم و جو سازمانی مدرسه داشت. پایایی بازآزمایی این پرسشنامه در فرم های 54 سؤالی، 38 سؤالی و 16 سؤالی به ترتیب برابر 71/0، 78/0، و 81/0 و آلفای کرونباخ آن به ترتیب 94/0، 87/0 و 76/0 بود. به طور کلی، بررسی یافته های پژوهش نشان می دهد که نسخه فارسی پرسشنامه سلامت سازمانی مدرسه هارت و همکاران (2000) در نمونه معلمان ایرانی شرکت کننده در پژوهش حاضر دارای روایی و پایایی قابل قبولی بود
۷.

مقایسه سبک های هویت دانش آموزان با رفتارهای قلدری، قربانی و دانش آموزان عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هنجاری سبک های هویت(اطلاعاتی اجتنابی/سردرگم) قلدر قربانی و دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۵ تعداد دانلود : ۶۳۰
هدف پژوهش حاضر مقایسه سبک های هویت دانش آموزان قلدر، قربانی و عادی بود. طرح پژوهش حاضر از نوع طرح های علی – مقایسه ای می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان پسر دوره متوسطه بود که در سال تحصیلی 94- 93 در شهر تبریز مشغول به تحصیل بودند. نمونه آماری پژوهش را، 372 نفر از دانش آموزان مدارس پسرانه با میانگین سنی 16 سال تشکیل می دادند که به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای و از طریق سرند کردن برگزیده شدند. برای انجام این پژوهش نمونه مد نظر از طریق انتخاب معلمان و تکمیل پرسشنامه قلدر- قربانی الویوس انتخاب و به وسیله پرسشنامه سبک های هویت برزونسکی مورد آزمون قرار گرفتند. برای تحلیل داده های جمع آوری شده از روش تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان داد که بین سبک های هویت دانش آموزان قلدر، قربانی و عادی تفاوت معنا دار وجود دارد، به طوری که دانش آموزان قلدر، دارای سبک هویت اجتنابی/ سردرگم و دانش آموزان قربانی دارای سبک های هویت هنجاری و اطلاعاتی و دانش آموزان عادی دارای سبک های هویت هنجاری هستند؛ از نظر تعهد هویت بین سه گروه تفاوت معنا داری مشاهده نشد. یافته های پژوهش حاضر تأثیر ویژگی های قلدری و قربانی را در سبک های هویت برجسته نمود؛ لذا این یافته ها می تواند، راهگشای تحقیقات بیشتر، در خصوص متغیرهای پژوهش، در آینده باشند
۸.

معرفی روش آموزش خلاقیت پریز و ارزیابی اثر آن بر تفکر خلاق در مقایسه با روش های آموزش خلاقیت تریز و بارش مغزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنسیت تفکر خلاق گروه آموزشی بارش مغزی تریز پریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۱ تعداد دانلود : ۵۶۶
پژوهش حاضر با هدف معرفی و ارزیابی اثر روش پریز با روش های آموزش خلاقیت تریز و بارش مغزی بر تفکر خلاق دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد سراب انجام گرفت. برای این منظور نمونه ای به اندازه 120 نفر از دانشجویان دختر و پسر گروه های علوم انسانی، فنی و مهندسی و علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سراب به دو روش نمونه گیری تصادفی و داوطلبانه انتخاب شدند و در چهار گروه شامل گروه آزمایش1، 2 و 3، گروه کنترل مورد بررسی قرار گرفتند، هر گروه مرکب از 30 نفر دانشجو 10 نفر از گروه علوم انسانی(5نفر دختر و 5 نفر پسر)، 10 نفر فنی و مهندسی(5نفر دختر و 5 نفر پسر) و 10 نفر علوم پزشکی (5نفر دختر و 5 نفر پسر) بود . در این تحقیق از طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد که متشکل از سه متغیر مستقلِ آموزش پریز، تریز و بارش مغزی، و یک متغیر وابسته تفکر خلاق بود . ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده ها شامل یک پرسشنامه آزمون خلاقیت تورنس(فرم تصویری ب) بود. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس عاملی تک متغیره مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داد آموزش پریز در مقایسه با روش های آموزش خلاقیت تریز و بارش مغزی، باعث افزایش تفکر خلاق بیشتری در دانشجویان می گردد. همچنین میانگین تفکر خلاق گروه فنی و مهندسی بالاتر از میانگین گروه های علوم پزشکی و علوم انسانی بود. میانگین تفکر خلاق پسران از میانگین تفکر خلاق دختران بالاتر بود، اما معنی دار نبود. به عبارت دیگر در حالیکه آموزش پریز باعث افزایش میزان تفکر خلاق می شود، گروه آموزشی و جنسیت موجب تعدیل آن می شود

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۳