آموزش و ارزشیابی(علوم تربیتی)

آموزش و ارزشیابی(علوم تربیتی)

آموزش و ارزشیابی سال ششم زمستان 1392 شماره 24

مقالات

۱.

مقایسه مشکلات رفتاری فرزندان در مادران باهوش هیجانی بالا و پایین

کلید واژه ها: مشکلات رفتاری کودکان هوش هیجانی مادر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۳ تعداد دانلود : ۴۶۸
پژوهش حاضر با هدف مقایسه مشکلات رفتاری در فرزندان مادران باهوش هیجانی بالا و پایین صورت گرفته است. در یک مطالعه علی – مقایسه ای تعداد 200 مادر دانش آموز ابتدایی (100 مادر باهوش هیجانی بالا و 100 مادر باهوش هیجانی پایین) به روش نمونه گیری ملاکی از بین 386 مادر 30 الی 45 ساله دانش آموزان ابتدایی شهر تبریز انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از چک لیست تجدید نظر شده مشکلات رفتاری کوای و پترسیون (RBPC) و پرسشنامه هوش هیجانی شرینگ و از روش های آماری تی تست برای تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون تی مستقل نشان داد، میانگین مشکلات رفتاری (اختلال سلوک، پرخاشگری اجتماعی، مشکلات توجه – ناپختگی، اضطراب – گوشه گیری) در فرزندان مادران باهوش هیجانی بالاکمتر است (P<0.01). دختران نسبت به پسران در میانگین رفتاری (اختلال اختلال سلوک، پرخاشگری اجتماعی، مشکلات توجه – ناپختگی، اضطراب – گوشه گیری) نمرات کمتری داشتند (P<0.05).
۲.

بررسی اثر بخشی آموزش مهارت های زندگی در محیط کار بر افزایش کنترل استرس کارکنان کارخانه ماشین سازی تبریز

کلید واژه ها: مدیریت استرس محیط کار کنترل استرس مهارت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۸ تعداد دانلود : ۸۰۹
پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش گروهی مهارت زندگی (مقابله با استرس) در افزایش کنترل استرس کارکنان کارخانه ماشین سازی تبریز انجام شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه کارکنان کارخانه ماشین سازی تبریز بود. نمونه آماری پژوهش حاضر 60 نفر از کارکنان کارخانه ماشین سازی تبریز می باشند، که به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شده اند. ابزار گردآوری داده ها، مقیاس استرس کوهن 1983 می باشد که یک بار پیش از آغاز برنامه ی آموزش مهارت زندگی و یک بار نیز در پایان دوره ی آموزشی توسط کارکنان تکمیل شدند. داده های بدست آمده با روش های آمار توصیفی از جمله فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد و فرضیه های تحقیق با استفاده از تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد برنامه آموزش گروهی مهارت زندگی در محیط کار در افزایش مدیریت استرس کارکنان مؤثر است.
۳.

بررسی اثر معنادرمانی بر نگرش به ازدواج دانشجویان و امید به زندگی آنان

کلید واژه ها: معنادرمانی امید به زندگی نگرش به نحوه انتخاب همسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۵ تعداد دانلود : ۶۹۷
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر بخشی آموزش مبتنی بر نظریه معنادرمانی، بر نگرش نسبت به نحوه انتخاب همسر و امید به زندگی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شد. جامعه آماری این تحقیق عبارت بود از کلیه دانشجویانی که در سال 1390 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز مشغول به تحصیل بودند. تحقیق حاضر از نوع پژوهش های نیمه آزمایشی است. نمونه آماری تحقیق حاضر 80 نفر از دانشجویان مجرد دانشگاه جهت انتخاب نمونه از روش نمونه گیری غیرتصادفی و از نمونه داوطلبانه استفاده شد و جایگزینی آزمودنی ها در گروه های آزمایش و کنترل با توجه به نمرات آنها در پرسشنامه نگرش نسبت به نحوه انتخاب همسر لارسون صورت گرفته است. بدین صورت که از بین افراد نمونه با توجه به نمره آنها در پیش آزمون، از کسانی که بالاترین نمرات را داشتند 40 نفر (20 نفر پسر، 20 نفر دختر) به عنوان گروه آزمایش و 40 نفر دیگر (20 نفر پسر و 20 نفر دختر) که نمرات پایین تری داشتند در گروه کنترل جایگزین شدند. افراد گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش مبتنی بر معنادرمانی قرار گرفتند. قبل از شروع آموزش معنادرمانی و بعد از آن افراد مقیاس نگرش به نحوه انتخاب همسر و پرسشنامه امید به زندگی را تکمیل کردند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و تحلیل کواریانس استفاده شد. تحلیل داده ها نشان داد که آموزش مبتنی بر نظریه معنادرمانی بر نگرش نسبت به نحوه انتخاب همسر و امید به زندگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز مؤثر است.
۴.

بررسی پایایی و روایی پرسشنامه انگیزش یادگیری علم

کلید واژه ها: خودکارآمدی انگیزش یادگیری علم استراتژی یادگیری فعال ارزش یادگیری علم هدف پیشرفت هدف عملکرد تحریک محیط یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۰ تعداد دانلود : ۶۰۲
به منظور بررسی پایایی و روایی پرسشنامه انگیزش یادگیری علم، نمونه ای متشکل از 258 زن و 117 مردِ 17 تا 24 ساله (میانگین سنی 22 سال) از دانشجویان پیام نور مرکز ملایر، پرسشنامه مذکور را تکمیل نمودند. بررسی همسانی درونی پرسشنامه نشان داد که تمام 35 گزارة این مقیاس با نمرة کل همبستگی بالایی داشتند. مقدار پایایی پرسشنامه از طریق محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ و پایایی گاتمن، برای کل مقیاس به ترتیب 838/0 و 875/0 به دست آمد. هم چنین، در بازآزمایی پرسشنامه با فاصله زمانی 2 هفته، ضریب همبستگی 667/0 به دست آمد که در سطح 001/0 معنی دار بود. جهت بررسی روایی محتوا، تعدادی از استادان روان شناسی، قابلیت پرسشنامه را در سنجش انگیزش یادگیری علم تأیید کردند. تحلیل عاملی اکتشافی، برای بررسی روایی درونی به استخراج 6 عامل، منطبق با خرده مقیاس های این پرسشنامه منجر شد که در مجموع 05/56 درصد از واریانس کل را تبیین کردند. هم چنین، آلفای کرونباخ از 728/0 تا 847/0 و میانگین همبستگی از 092/0 تا 477/0 برای خرده مقیاس ها، نشان دهنده پایایی درونیوروایی تشخیصیپرسشنامه بود. یافته های پژوهش نشان دادند که پرسشنامه انگیزش یادگیری علم در جامعه دانشجویان ایرانی از پایایی و روایی مناسبی برخوردار است.
۵.

بررسی تأثیر بازخورد در ارزشیابی تکوینی بر پیشرفت تحصیلی درس ریاضی دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان میاندوآب در سال تحصیلی 90 – 89

کلید واژه ها: پیشرفت تحصیلی درس ریاضی بازخورد ارزشیایبی تکوینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۱ تعداد دانلود : ۴۷۴
هدف از این تحقیق تعیین تأثیر بازخورد ارزشیابی تکوینی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان میاندوآب بوده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر شبه آزمایشی یا شبه تجربی بوده است و جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی مدارس شهر و روستاهای میاندوآب که به تعداد 220 کلاس می باشد. از بین این کلاس ها 8کلاس به روش خوشه ای و به طور تصادفی به عنوان نمونه آماری که 4 کلاس از شهر و 4 کلاس از روستا انتخاب شدند و جایگزینی کلاسها در دو گروه کنترل و آزمایش بصورت تصادفی انجام گرفت. سپس آزمون های پنجگانه از درس ریاضی پایه پنجم ابتدایی در طول نیمسال دوم 90-89 به منظور تعیین میزان تأثیر آزمون ها بر پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی انجام شد. و برای سنجش پایایی آزمون ریاضی از آلفای کرونباخ استفاده شد و هم چنین ضریب پایایی آزمون فیلیپس و چک لیست از روش کودر ریچاردسون استفاده شد که پایایی آنها به ترتیب 84/0 و96/0 بدست آمد. به منظور توصیف داده های بدست آمده از فنون آمار توصیفی (مانند تشکیل جداول توزیع پراکندگی معدل – ترسیم نمودارها) استفاده شد و به منظور بررسی تأثیر بین متغیرها از آزمون t مستقل استفاده شد که کلیه فرایند تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS17 انجام شد. نتایج نشان داد که: انجام ارزشیابی تکوینی در جریان نیمسال یا ترم در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضی پایه پنجم ابتدایی تأثیر بیش تری دارد و در بین گروه ها تفاوت معنی داری مشاهده شد. و هم چنین از نظر تسهیل آزمون پایانی (احساس راحتی در پاسخگویی به سؤالات) در درس ریاضی پایه پنجم ابتدایی بین دانش آموزانی که آزمون های تکوینی برای آنها اجرا می شود با دانش آموزانی که برای آنها ارزشیابی تکوینی اجرا نمی شود تفاوت معنی داری وجود دارد و از نظر میزان کاهش ترس و اضطراب از امتحان ریاضی پایه پنجم ابتدایی بین دانش آموزانی که آزمون های تکوینی برای آنها اجرا می شود با دانش آموزانی که برای آنها ارزشیابی تکوینی اجرا نمی شود تفاوت معنی داری وجود دارد.
۶.

اثر بخشی طرح واره درمانی در تعدیل طرح واره های ناسازگار اولیه و کاهش حساسیت اضطرابی در دانشجویان

کلید واژه ها: اثر بخشی طرح واره های ناسازگار اولیه طرح واره درمانی حساسیت اضطرابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۵ تعداد دانلود : ۴۴۰
حساسیت اضطرابی ترس از اضطراب و نشانه های مرتبط با آن می باشد که ممکن است به عوارض بالقوه آسیب زای بدنی، روان شناختی و اجتماعی منجر شود. حساسیت اضطرابی یک عامل آسیب زا برای ایجاد اختلالات اضطرابی محسوب می شود. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر طرح واره درمانی در تعدیل طرح واره های ناسازگار اولیه و کاهش حساسیت اضطرابی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شد. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح تحقیق پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است. 10 آزمودنی به طور تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به طور تصادفی جایگزین شدند. بوسیله پرسشنامه های فرم کوتاه طرح واره های ناسازگار یانگ و حساسیت اضطرابی رایس و همکاران داده ها جمع آوری و با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که مداخلات مبتنی بر طرح واره درمانی می تواند همه طرح واره ها بجز طرح واره های استحقاق/بزرگ منشی، انزوای اجتماعی/بیگانگی و شکست را به طور معنی داری تعدیل کند. هم چنین مداخلات مبتنی بر طرح واره درمانی می تواند حساسیت اضطرابی دانش آموزان را به طور معنی داری کاهش دهد. نتایج پژوهش شواهدی را پیشنهاد می کند که طرح واره درمانی روش درمانی مناسبی برای تعدیل نمودن طرح واره های ناسازگار اولیه و کاهش حساسیت اضطرابی دانشجویان می باشد. لذا به منظور تعدیل نمودن طرح واره های ناسازگار اولیه و کاهش حساسیت اضطرابی لازم است که بر اساس مداخلات طرح واره درمانی زمینه تغییر یا تعدیل طرح واره ها فراهم شود.
۷.

تأثیر توانمندسازی شناختی رایانه ای بر عملکرد حافظه فعال، توجه، توانایی زبان، توانایی دیداری فضایی و سلیس و روان بودن افراد سالمند

کلید واژه ها: سالمندان توجه حافظه فعال توانمندسازی شناختی رایانه ای توانایی زبان توانایی دیداری فضایی سلیس و روان بودن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۳ تعداد دانلود : ۵۸۷
پژوهش حاضر با هدف تأثیر توانمندسازی شناختی رایانه ای بر عملکرد حافظه فعال، توجه، توانایی زبان، توانایی دیداری فضایی و سلیس و روان بودن افراد سالمند انجام شد. طرح پژوهشی حاضر از نوع طرح های آزمایشی بود که در آن عملکرد شناختی(حافظه فعال، توجه، زمان واکنش دیداری/شنیداری) قبل و پس از ارایه توانمندسازی شناختی رایانه ای بر گروه آزمایشی به مدت 20 جلسه 30 دقیقه ای در طول 8 هفته، مورد بررسی قرار گرفت جامعه آماری این پژوهش سالمندان آسایشگاه خوبان تبریز با گستره سنی 60-65 سال بود. با توجه به طرح پژوهش آزمایشی تعداد نمونه شامل 30 نفر (15 نفر گروه آزمایشی، 15 نفر گروه کنترل) بود که از بین سالمندان به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل جایگزین شده و آزمودنی های گروه کنترل با گروه آزمایشی همتاسازی شد. ابزارهای مورد استفاده در تحقیق حاضر تکالیف شناختی رایانه ای مرکز علوم مغز و شناخت و آزمایش شناختی آدن بروک، نسخه تجدید نظر شده بود. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی مانند میانگین، انحراف استاندارد، فراوانی و نمودار توصیف و برای فرضیه های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کواریانس تحلیل شد. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که توانمندسازی شناختی رایانه ای بر عملکردهای شناختی (حافظه فعال، توجه، توانایی دیداری/فضایی، توانایی زبانی، روان و سلیس بودن) تأثیرگذار است.
۸.

رابطه سبک های یادگیری و صفات شخصیت با پیشرفت تحصیلی دانشجویان در درس زبان انگلیسی

کلید واژه ها: پیشرفت تحصیلی دانشجویان زبان انگلیسی صفات شخصیت سبک های یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۳ تعداد دانلود : ۵۶۷
این پژوهش با هدف بررسی ارتباط سبک های یادگیری (وابسته به زمینه و نابسته به زمینه) و صفات شخصیت (روان رنجورخویی، برون گرایی، پذیرش، سازگاری و وظیفه شناسی) با پیشرفت تحصیلی انجام شد. جامعه این پژوهش همه دانشجویان رشته های علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد بودند. برای انجام این پژوهش 360 دانشجو (196 دختر و 164 پسر) به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. همه آنها پرسشنامه سبک های یادگیری (التمن، راسکین و ویتکین، 1971) و پرسشنامه صفات شخصیت (کاستا و مک کری، 1992) را تکمیل کردند. یک آزمون محقق ساخته به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی زبان انگلیسی در نظر گرفته شد. یافته ها نشان داد که سبک وابسته به زمینه و وظیفه شناسی با پیشرفت تحصیلی رابطه مثبت و معنی دار (p≤0/01)، پذیرش با پیشرفت تحصیلی رابطه مثبت و معنی دار (p≤0/05) و روان رنجور خویی با پیشرفت تحصیلی رابطه منفی و معنی دار داشته است (p≤0/01). وظیفه شناسی، سبک وابسته به زمینه و پذیرش در یک مدل توانستند 49 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را پیش بینی کنند و نیز سهم وظیفه شناسی در پیش بینی پیشرفت تحصیلی بیش از سایر متغیرها بود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۳