آموزش و ارزشیابی(علوم تربیتی)
آموزش و ارزشیابی سال سیزدهم بهار 1399 شماره 49 (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
هدف از انجام پژوهش حاضر طراحی و آزمون الگویی از اثر خودباوری تحصیلی و هیجانات تحصیلی بر عملکرد تحصیلی با در نظر گرفتن نقش واسطه ای انگیزش تحصیلی در دانشجویانبود. در این مطالعه توصیفی- همبستگی، جامعه آماری را کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 210 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ارزیابی مدل پیشنهادی با استفاده از روش تحلیل مسیر انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد رابطه های مستقیم خودباوری تحصیلی به عملکرد تحصیلی (0.169=β, p<0.01)؛ خودباوری تحصیلی با انگیزش تحصیلی (0.145=β, p<0.05)؛ هیجانات مثبت تحصیلی با انگیزش تحصیلی (0.139-=β, p<0.05)؛ هیجانات منفی تحصیلی به عملکرد تحصیلی (0.462-=β, p<0.01)؛ هیجانات منفی تحصیلی به انگیزش تحصیلی (0.413-=β, p<0.01) و انگیزش تحصیلی با عملکرد تحصیلی (0.169-=β, p<0.01) معنادار شدند، اما رابطه هیجانات مثبت تحصیلی با عملکرد تحصیلی (0.096=β, p0.05) معنادار نشد. همچنین، رابطه غیرمستقیم خودباوری تحصیلی با عملکرد تحصیلی با نقش واسطه ای انگیزش تحصیلی(0.002=β, p<0.05)، رابطه غیرمستقیم هیجانات مثبت تحصیلی با عملکرد تحصیلی با نقش واسطه ای انگیزش تحصیلی (0.002=β, p<0.05) و رابطه غیرمستقیم هیجانات منفی تحصیلی با عملکرد تحصیلی با نقش واسطه ای انگیزش تحصیلی(0.002-=β, p<0.05) معنادار شدند. بر اساس نتایج این پژوهش، الگوی پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار است.
اثربخشی آموزش مهارت های تنظیم هیجانی بر کارکردهای اجرایی در دانش آموزان با علایم اهمال کاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت های تنظیم هیجانی بر کارکردهای اجرایی در دانش آموزان با علایم اهمال کاری بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی (نیمه تجربی) و با طرح پیش آزمون- پس آزمون با یک گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری تحقیق کلیه دانش آموزان دختر مشغول تحصیل در پایه یازدهم مدارس دوره دوم متوسطه شهر ماکو به تعداد 480 نفر در سال تحصیلی 98-97 بودند که از بین آنها 15 نفر برای گروه آزمایش و 15 نفر هم برای گروه کنترل به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. از پرسشنامه های اهمال کاری تحصیلی (PAS) و آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین (WCST) برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. گروه آزمایش طی 10 جلسه تحت آموزش مهارت های تنظیم هیجان قرار گرفتند و در این مدت گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. داده ها از طریق آزمون تحلیل کواریانس تک متغیره و چندمتغیره در نرم افزار spss تحلیل شد. نتایج نشان داد آموزش مهارت های تنظیم هیجانی منجر به کاهش میانگین نمرات گروه آزمایش در کارکردهای اجرایی و ابعاد آن شامل خطای در جاماندگی و خطای کل نسبت به گروه کنترل شده است (01/0>P). با توجه به نتایج می توان مطرح کرد که آموزش مهارت های تنظیم هیجانی بر بهبود کارکردهای اجرایی و ابعاد آن در بین دانش آموزان اثر مثبت دارد. در مجموع نتایج حاصل از پژوهش حاضر حاکی از اهمیت بالای آموزش مهارت های تنظیم هیجان در بهبود کارکردهای اجرایی دانش آموزان دارای علائم اهمال کاری تحصیلی می باشد
رابطه نگرش به درس کار و فناوری با نگرش فناورانه دانش آموزان مقطع متوسطه ناحیه یک تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه نگرش به درس کار و فناوری با نگرش فناورانه دانش آموزان متوسطه ناحیه یک تبریز در سال تحصیلی 98-97 بود. برای تحقق این هدف از روش توصیفی- همبستگی استفاده شد. از بین 15386 نفر جامعه ی آماری، کلیه دانش آموزان مشغول به تحصیل در دوره متوسطه در سال تحصیلی 98-97 بودند. تعداد 415 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی از هر سه پایه (هفتم، هشتم، نهم) انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه نگرش به فناوری(لی آ و کوآ، 2014) و پرسشنامه محقق ساخته نگرش به درس کار و فناوری استفاده شد. برای تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) نرم افزار Smart PLS3.2.8 استفاده شد. یافته ها نشان داد نگرش به درس کار و فناوری (44/0 خودکارآمدی فناوری، 56/0 ارزش یادگیری فناوری، 56/0 راهبردهای یادگیری فناوری، 63/0 جهت گیری هدف فناوری، 64/0 محرک محیطی فناوری، 54/0 ایجاد خودتنظیمی، 68/0 پیاده سازی خودتنظیمی) را در نگرش فناورانه دانش آموزان تبیین می کند. اهمیت بالای نگرش مثبت به درس کار و فناوری در داشتن رابطه مثبت با مؤلفه های ارزشمند (خودکارآمدی، ارزش یادگیری، راهبردهای یادگیری، جهت گیری هدف، محرک محیطی، ایجاد و پیاده سازی خودتنظیمی) یادگیری فناوری می باشد. با توجه به این روابط، پیشنهاد می شود برنامه درسی کار و فناوری بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد و اهداف و محتوا و راهبردهای یاددهی-یادگیری آن به طور کاربردی و عملی تهیه و اجرا شود.
تأثیر آموزش برنامه نویسی با نرم افزار اسکرچ بر مهارت حل مسئله دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تأثیر آموزش برنامه نویسی با نرم افزار اسکرچ بر مهارت حل مسئله دانش آموزان پایه دوم ابتدایی شهرستان فراهان در سال تحصیلی 97-1396، انجام گرفته است. نرم افزار اسکرچ به کودکان کمک می کند تا ضمن طراحی بازی یا داستان های تعاملی، اصول برنامه نویسی را بیاموزند. این پژوهش از نوع کاربردی است و از لحاظ ملاک نحوه جمع آوری اطلاعات روش نیمه تجربی است. جهت انجام پژوهش یکی از مدارس ابتدایی دخترانه شهرستان فراهان انتخاب شد و به طور تصادفی یکی از کلاس ها به عنوان گروه آزمایش و کلاس دیگر بعنوان گروه کنترل در نظر گرفته شدند. تعداد کل نمونه 34 دانش آموز دوم ابتدایی بود یعنی 17 نفر در گروه آزمایش و 17 نفر در گروه کنترل بودند. ابزارها در این پژوهش عبارت اند از پرسشنامه حل مسئله هپنر که بعنوان پیش آزمون و پس آزمون بکار گرفته شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی برای تعیین فراوانی و میانگین و از آمار استنباطی برای تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته های بدست آمده از تجزیه و تحلیل ها، نشان داد که تفاوت بین دو گروه گواه و آزمایش از نظر آماری در سطح 05/0>a و با سطح اطمینان 95/0 معنادار می باشد. نتایج بدست آمده نشان داد که آموزش برنامه نویسی با نرم افزار اسکرچ بر مهارت حل مسئله دانش آموزان ، تأثیر معناداری داشته است. دانش آموزان طی دوره آموزشی، به طور فعال با حل مسائل مختلف در نرم افزار اسکرچ درگیر شدند و برای حل این مسائل باید مسئله را تجزیه و تحلیل کرده و راه حل های مختلف را مورد آزمایش قرار می دادند، درگیر شدن دانش آموزان با این چالش ها موجب بهبود مهارت حل مسئله آنها شد.
رابطه بین ادراک از محیط کلاس و تحصیل گریزی دانش آموزان: نقش واسطه ای ادراک خود(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه گری ادراک خود (ادراک کنترل و همانندسازی با مدرسه) در رابطه بین ادراک از محیط کلاس و تحصیل گریزی (بیزاری از تحصیل و مدرسه گریزی) دانش آموزان بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان کلاس دهم شهر تهران است. مشارکت کنندگان شامل 661 دانش آموز کلاس دهم دبیرستان ها و هنرستان های شهر تهران بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به پرسش نامه ادراک از محیط کلاس (فراسر و همکاران، 1996) مقیاس ادراک خود (فال و روبرتز، 2012) و مقیاس تحصیل گریزی (خرمایی، 1393) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش معادلات ساختاری با نرم افزار ایموس مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد ادراک از محیط کلاس بر ادراک خود (همانندسازی با مدرسه و ادراک کنترل) دانش آموزان به صورت مثبت و معنی دار اثرگذار است و بر تحصیل گریزی (بیزاری از تحصیل و مدرسه گریزی) نیز به صورت منفی و معنی دار اثر دارد. ادراک از محیط کلاس همچنین با واسطه گری همانندسازی با مدرسه و ادراک کنترل توانست به طور غیرمستقیم تحصیل گریزی را پیش بینی کند. همچنین نتایج نشان داد افزایش ادراک از محیط کلاس در دانش آموزان از طریق همانندسازی با مدرسه و ادراک کنترل، موجبات کاهش تحصیل گریزی دانش آموزان می شود. بنابراین طراحی فضاهای آموزشی مناسب و تعلیم کادر آموزشی در جهت رشد ادارک خود دانش آموزان به منظور پیشگیری از پیامدهای منفی تحصیلی امری ضروری به نظر می رسد.
ویژگی های روان سنجی مقیاس منبع کنترل تحصیلی در دانش آموزان دوره متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس منبع کنترل تحصیلی (ALCS) در دانش آموزان دوره متوسطه صورت گرفت. جامعه پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دوره متوسطه اول و دوم شهرستان های اردکان و میبد بود که از بین آن ها 604 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مقیاس منبع کنترل تحصیلی ترایس، منبع کنترل درونی-بیرونی و معدل نیمسال اول تحصیلی جمع آوری و با استفاده از تحلیل همبستگی پیرسون، تحلیل عاملی تأییدی و آزمون t نمونه های مستقل تحلیل شدند. روایی محتوایی و صوری مقیاس مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. یافته ها نشان داد که مقیاس منبع کنترل تحصیلی با منبع کنترل راتر و عملکرد تحصیلی دانش آموزان روایی همگرای معنی داری داشت(01/0>p). همچنین این مقیاس قادر به تمایز دانش آموزان دارای عملکرد تحصیلی بالا از دانش آموزان دارای عملکرد تحصیلی پایین بود. بررسی روایی سازه مقیاس، ساختار تک بعدی آن را مورد تأیید قرار داد. پایایی بازآزمایی مقیاس در فاصله زمانی دو هفته 83/0 (01/0>p) و آلفای آن به شیوه کودر-ریچاردسون 71/0 بدست آمد. با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که نسخه فارسی مقیاس منبع کنترل تحصیلی در نمونه ای از دانش آموزان شرکت کننده در پژوهش دارای روایی و پایایی قابل قبولی است.
ساخت، اعتباریابی و رواسازی پرسشنامه فلسفه زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر ساخت و اعتباریابی پرسشنامه فلسفه زندگی بوده و به روش ترکیبی(کیفی و کمی) انجام گرفته و از جمله طرح های اکتشافی است. جامعه آماری تحقیق را دانشجویان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان تشکیل می دادند که 484 از آنان به عنوان نمونه آماری به روش تصادفی طبقه ای انتخاب و در تحقیق شرکت کردند. فرم اولیه پرسشنامه فلسفه زندگی دارای 36 گویه و 6 زیرمقیاس بود که بر اساس آراء و نظریات فلسفی سودگرایی، لذت گرایی، اگزیستانسیالیسم، سکولاریسم، پوچ گرایی و جبرگریی تهیه شده بودند. برای بررسی روایی و اعتبار آن از تحلیل عاملی تأییدی، تحلیل واریانس چند متغیری، ضرایب همبستگی و آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین برای بررسی روایی تفکیکی پرسشنامه، میانگین نمرات دانشجویان دختر و پسر با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری مورد مقایسه قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده، پرسشنامه نهایی که از 28 گویه تشکیل شده است ( 8 گویه حذف شد) دارای اعتبار و روایی نسبتاً قابل قبولی است. بنابراین، پرسشنامه تهیه شده شایستگی استفاده در پژوهش های علمی را دارا است. همچنین، یک نیمرخ فلسفی برای هر فرد ترسیم می شود که می تواند در توصیف و تفسیر فلسفه زندگی فرد مورد استفاده قرار گیرد.
اثربخشی آموزش حافظه کاری هیجانی بر کاهش مشکلات رفتاری و بازداری رفتاری در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش حافظه کاری هیجانی بر کاهش مشکلات رفتاری و بازداری رفتاری دانش آموزان دختر دوره ی اول متوسطه انجام شد. این پژوهش از نوع مطالعات نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دوره ی اول متوسطه ناحیه 5 شهر تبریز در سال تحصیلی 97-1396 بود. از این جامعه، نمونه ای به حجم 30 نفر دارای مشکلات رفتاری بر اساس نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه مشکلات رفتاری راتر فرم اولیاء و معلمان، بازداری رفتاری برو/ نرو و نرم افزار حافظه کاری هیجانی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آماری تحلیل کوواریانس انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش حافظه کاری هیجانی بر مشکلات رفتاری و بازداری رفتاری دانش آموزان تأثیر معناداری دارد (05/0>P). در واقع آموزش حافظه کاری هیجانی باعث کاهش مشکلات رفتاری و بهبود بازداری رفتاری در دانش آموزان می شود. بنابراین با توجه به نتایج پژوهش حاضر، آموزش حافظه کاری هیجانی نقش مهمی در مشکلات رفتاری و بازداری رفتاری در دانش آموزان دارد