آموزش و ارزشیابی(علوم تربیتی)

تحقیق حاضر با هدف پیش بینی سازگاری تحصیلی بر اساس راهبردهای مقابله ای و اخلاق تحصیلی دانش آموزان انجام شد که از پایان نامه ی کارشناسی ارشد استخراج شده است. نوع تحقیق، کاربردی و روش اجرای آن توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق شامل دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهرستان کرج در پایه های یازدهم و دوازدهم بود که تعداد 120 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه های استاندارد سازگاری تحصیلی سینها و سینگ (1993) با پایایی 86/0، پرسشنامه راهبردهای مقابله ای بیلینگز وموس (1984) با پایایی 79/0 و پرسشنامه اخلاق تحصیلی گل پرور (1389) با پایایی 75/0 بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss 24 و آزمون های نرمالیتی و رگرسیون انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد راهبردهای مقابله ای و اخلاق تحصیلی در مجموع می توانند 42 درصد از تغییرات سازگاری تحصیلی دانش آموزان را پیش بینی نمایند. راهبردهای مقابله ای با سازگاری تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری دارد، همچنین اخلاق تحصیلی با سازگاری تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری دارد.

چالش های تحصیلی و مسائل مربوط به دوره رشدی جوانی سبب برخی از آشفتگی ها در دانشجویان می شود، که می تواند سازگاری تحصیلی آن ها را به مخاطره اندازد. از سوی دیگر، براساس نظریات صفت فرض می شود برخورداری از برخی صفات و منش ها توانایی سازگاری با چالش های مختلف را برای فرد فراهم می کند. لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ساختاری بین منش های اخلاقی آداب گرا، وظیفه گرا، بخشش گرا و پارسایانه با سازگاری تحصیلی در دانشجویان دانشگاه شیراز بود. به منظور انجام پژوهش چهار دانشکده از دانشکده های علوم انسانی و دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و بدین ترتیب 248 نفر از دانشجویان این دانشکده ها به صورت گروهی در پژوهش شرکت کردند؛ و به پرسشنامه های منش اخلاقی و سازگاری تحصیلی پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزارهای آماری SPSSv21 و AMOSv21 استفاده شد. نتایج نشان داد که منش های مثبت اخلاقی قادر به پیش بینی سازگاری تحصیلی به صورت مثبت هستند (65/0=، 001/0=p). یافته های این پژوهش از دو بُعد نظری و عملی شامل مضامین جدیدی است. نتایج پژوهش حاضر به لحاظ نظری به افزایش دانش موجود در مورد پیشایندهای درون فردی سازگاری تحصیلی منجر گردید. به لحاظ کاربردی نیز می توان با آموزش منش های اخلاقی به افزایش سازگاری تحصیلی کمک نمود. 

هدف این پژوهش تعیین تفاوت اثربخشی روش های آموزشی رجیوامیلیا و های اسکوپ بر خلاقیت و مهارت های اجتماعی نوآموزان پیش دبستانی بود. در قالب طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و اجرای آزمون تورنس فرم ب تصویری و آزمون مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت (SSRS) اطلاعات لازم جمع آوری شد. جامعه آماری شامل نوآموزان 4 و 5 ساله ی شهر تبریز در سال تحصیلی 99-98 بود. نمونه شامل 60 نوآموز بود که 40 نفر به عنوان گروه آزمایشی و 20 نفر به عنوان گروه کنترل به روش نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب شدند. پس از برگزاری کلاس های آموزشی رجیوامیلیا و های اسکوپ طی 3 ماه و تحلیل داده ها با روش کوواریانس، نتایج نشان داد که روش های آموزشی رجیوامیلیا و های اسکوپ بر خلاقیت و مهارت های اجتماعی نوآموزان مؤثرند. نتایج آزمون تعقیبی نشان داد اثرگذارترین روش آموزشی بر خلاقیت نوآموزان، مربوط به رویکرد آموزشی رجیوامیلیا است، همچنین در افزایش مهارت های اجتماعی روش های اسکوپ تأثیر بیشتری دارد.

هدف از پژوهش حاضر طراحی و ساخت پرسشنامه علاقه به مدرسه در بین دانش آموزان مقطع ابتدایی است. روش پژوهش توصیفی از نوع روان سنجی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان ابتدایی در پایه های دوم، سوم، چهارم، پنجم و ششم استان آذربایجان غربی در سال تحصیلی 99-1398 بودند که از بین آن ها 420 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تصادفی انتخاب شدند. روایی محتوایی پرسشنامه توسط 14 نفر از اساتید بررسی و تأیید شد. مقدار CVR سؤالات با استفاده از فرمول لاوشه در محدوده 57/0 تا 99/0 و میزان CVI  S-نیز با فرمول میانگین گیری 87/0 به دست آمد. پس از بررسی شاخص های اعتبار هر سؤال، وجود همسانی درونی بالا در پرسشنامه تأیید شد. به منظور بررسی روایی ملاکی، همبستگی نمره کلی پرسشنامه و همبستگی هر گویه با ملاک محاسبه شد که نتایج در سطح 01/0 معنادار بودند. روایی سازه ای پرسشنامه از طریق تحلیل عاملی اکتشافی با سه عامل (مشارکت در فعالیت های مدرسه، تعهد به مدرسه و تعلق به مدرسه)، که در مجموع 18/75 درصد از واریانس کل پرسشنامه را تبیین می کردند و همچنین با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی بررسی و تأیید شد. آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 98/0 و برای هر کدام از عامل ها به ترتیب 979/0، 926/0 و 845/0 به دست آمد. در نتیجه پرسشنامه علاقه به مدرسه با 28 گویه، جهت سنجش علاقه به مدرسه در دانش آموزان مقطع ابتدایی از اعتبار و روایی مطلوبی برخوردار است

پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر برنامه توانمندسازی روان شناختی معلم بر تعامل معلم دانش آموز، هیجانات و خوش بینی تحصیلی گروهی از معلمان زن انجام شد. در یک مطالعه شبه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل غیرمعادل و همراه با پیگیری دو ماهه، 60 معلم زن در دو گروه آزمایش (30 نفر) و کنترل (30 نفر) که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند، قبل و بعد از آموزش به پرسشنامه تعامل معلم (QTI؛ لارداسمی  و کنی، 2001)، سیاهه هیجان معلم (TEI، چن، 2016)، و مقیاس خوش بینی تحصیلی معلمان (TAOS، وولفولک هوی، هوی و کارز، 2008)  پاسخ دادند. از طریق 10 جلسه و هر جلسه دو ساعت، بسته جامع توانمندسازی روانی به شیوه گروهی برای گروه آزمایش اجرا شد. نتایج روش آماری تحلیل واریانس مختلط ساده نشان داد که در کوتاه مدت و بلندمدت، برنامه توانمندسازی روان شناختی معلم در افزایش هیجانات مثبت معلم، خوش بینی تحصیلی معلمان، وجوه انطباقی مدل رفتار رابطه بین فردی معلم دانش آموزان و در نهایت، در کاهش هیجانات منفی معلم و وجوه غیرانطباقی مدل رفتار رابطه بین فردی معلم دانش آموز، به طور تجربی، مؤثر بود. در مجموع، نتایج مطالعه حاضر همسو با دغدغه محققان تربیتی علاقه مند به قلمرو مطالعاتی روان شناسی سلامت حرفه ای در معلمان نشان می دهد که تحقق ایده توانمندسازی روانی معلمان به منظورت بقاء روانی و بالندگی حرفه ای آنها به تأمین بیش از پیش خصیصه سرمایه روان شناختی در معلمان مربوط می شود. 

توجه مشروط والدین یک راهبرد مهم و تأثیرگذار در تربیت فرزندان است در این راهبرد والدین عشق و توجه خود را به شیوه رفتاری فرزندان وابسته می کنند بدین صورت که در توجه مشروط مثبت والدین بیش از حد از رفتار فرزند قدردانی کرده و در توجه مشروط منفی توجه و عشق خود را از فرزندان دریغ می کنند. هدف این مطالعه رواسازی مقیاس توجه مشروط مادر در دانش آموزان شهرستان یزد بود. جامعه مورد مطالعه کلیه دانش آموزان دوره اول دبیرستان های شهرستان یزد در سال تحصیلی 99-98 بودند. شرکت کنندگان ۳21 نفر از دانش آموزان دختر و پسر بودند (152 دختر و 169 پسر) که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند همه آنها مقیاس توجه مشروط مادر و مقیاس طرد و پذیرش والدین را تکمیل کردند. تحلیل اعتبار، تحلیل عاملی تأییدی و همبستگی سؤال نمره کل برای بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس توجه مشروط مادر اجرا شد. یافته ها نشان داد مقیاس توجه مشروط از چهار عامل توجه مشروط و مثبت تحصیلی، توجه مشروط و منفی تحصیلی، توجه مشروط و مثبت هیجانی و توجه مشروط و منفی هیجانی اشباع شده است. ضرایب آلفای کرونباخ برای تمام خرده مقیاس ها و کل مقیاس در هر دو جنس و کل شرکت کنندگان از نظر روان سنجی، مطلوب بوده و دامنه اکثر همبستگی های مجموعه ماده ها مطلوب بود. نتایج تحلیل عاملی حاکی از برازش مطلوب داده های مدل بود. به علاوه، الگوی ضرایب همبستگی بین خرده مقیاس ها و روایی ملاکی هم زمان پرسش نامه، با مقیاس طرد و پذیرش والدین بیانگر روایی خوب این مقیاس بود. در نتیجه نسخه فارسی پرسش نامه توجه مشروط مادر در جامعه دانش آموزان از ویژگی های روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان آن را به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های روان شناختی استفاده کرد

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر آمادگی به یادگیری الکترونیکی و یادگیری خود راهبر در دانشجویان مشغول به تحصیل در دوره های مجازی انجام شد. روش تحقیق حاضر از نوع نیمه آزمایشی و طرح پژوهش پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان رشته روانشناسی دانشگاه پیام نور تبریز تشکیل می دادند که در سال تحصیلی 1400-1399 به صورت مجازی مشغول به تحصیل بودند و از میان آن ها تعداد 30 نفر با روش نمونه گیری در درسترس با توجه به معیارهای ورود و خروج به عنوان نمونه انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. پکیج آموزشی راهبردهای خودتنظیمی یادگیری (کرمی، کرمی و هاشمی، 1392) برای گروه آزمایشی در 8 جلسه یک ساعته به صورت گروهی اجرا گردید. پیش و پس از آموزش، پرسشنامه یادگیری خود راهبر فیشر و همکاران (2001) و یادگیری الکترونیکی واتکین و همکاران (2004) تکمیل شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس و نرم افزار SPSS-25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر آمادگی به یادگیری الکترونیکی و یادگیری خود راهبر در دانشجویان مؤثر بود. با توجه به این یافته ها، آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی برای دانشجویان دوره های آموزشی الکترونیکی در جهت افزایش آمادگی به یادگیری الکترونیکی و یادگیری خود راهبر پیشنهاد می شود.

این پژوهش با هدف سنجش اثربخشی نرم افزار چندرسانه ای آموزشی کودک نابغه بر نگرش و یادگیری مهارت زبان آموزی کودکان پیش دبستانی انجام گرفت. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش، کلیه کودکان پیش دبستانی شهرستان مرند در سال تحصیلی 99-98 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی یک مدرسه به عنوان نمونه جهت اجرای پژوهش انتخاب شد و دانش آموزان آن به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) گمارده شده اند. جهت سنجش نگرش کودکان از پرسشنامه تریهیرن (2003) و جهت سنجش متغیر یادگیری از آزمون یادگیری محقق ساخته استفاده شد. روایی ابزارها توسط متخصصان تأیید شد و پایایی ابزار نگرش با استفاده از آلفای کرونباخ 0.88 و پایایی ابزار یادگیری با استفاده از روش کودر-ریچاردسون 0.89 بدست آمد. قبل از اجرای پژوهش، از هر دو گروه پیش آزمون یادگیری به عمل آمد، گروه آزمایش آموزش مهارت زبان آموزی را از طریق نرم افزار کودک نابغه دریافت کردند و گروه کنترل این مهارت را به صورت متداول آموزش دیدند. بعد از اجرای دوره ها، پس آزمون یادگیری و همچنین پس آزمون نگرش اخذ شد. آموزش مهارت زبان آموزی در 16 جلسه انجام شد. داده ها با استفاده از روش تی مستقل و تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که نرم افزار چندرسانه ای کودک نابغه بر نگرش کودکان نسبت به آموزش مهارت زبان آموزی تأثیر مثبت دارد (P=0.001≤0.05)، همچنین استفاده از این نرم افزار یادگیری کودکان در مهارت زبان آموزی را ارتقاء می دهد (P=0.001≤0.05). براین اساس، توصیه می شود مدارس پیش دبستانی از نرم افزار کودک نابغه برای ارتقای مهارت زبان آموزی کودکان استفاده کنند.