پژوهش های حسابداری مالی

حسابداری مقوله ای با اهمیت در متون کسب و کار است که تأثیرات بالقوه ای از طریق اثرگذاری بر گزارشگری مالی میان شرکت ها و ذی نفعان دارد. از اینرو نحوه استفاده از آن ها بسیار با اهمیت است. پژوهش حاضر به بررسی کمّی شیوه استفاده از استانداردهای حسابداری اختصاص دارد. در این پژوهش شاخصی به منظور مشخص کردن سطح اصل محوری و یا قاعده محوری استانداردها استفاده شد و سپس بر اساس متغیرهای توضیح دهنده برآمده از تئوری اثباتی حسابداری بررسی شد. به منظور انجام این پژوهش از داده های مربوط به شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار تهران در بازه سال های 1379 تا 1393 استفاده شد و سعی شد از روش سرشماری برای انجام آزمون های آماری استفاده شود. نتایج نشان داد که شرکت های دارای هزینه سیاسی تمایل بیشتری به استفاده از استانداردهای قاعده محور دارند، در حالی که شرکت هایی که دارای هزینه بدهی و هزینه جبران خدمات پاداش محور بالاتر بودند، بیشتر از استانداردهای اصل محور استفاده کرده اند. افزون بر این، نتایج پژوهش بیان می دارد که شرکت ها با افزایش سطح بحران و محدودیت مالی به استانداردهای اصل محور سوق پیدا می کنند.

افزایش نوسآن های غیرمنتظره جریان های نقدی، مربوط به شرایط رقابتی فزاینده برای شرکت هایی است که قدرت بازار کمی دارند، در حالی که شرکت های با قدرت بازار بیشتر، توانایی بالاتری برای انتقال شوک های منفی جریان نقدی به مصرف کنندگان و دسترسی به جریان های نقدی هموارتر داشته و مورد توجه سرمایه گذاران ریسک گریز قرار می گیرند. ریسک پایین شرکت های دارای قدرت بازار بیشتر، آن ها را ترغیب به اجتناب مالیاتی می کند که می تواند بر بازدهی و آگاهی دهندگی قیمت سهام تأثیرگذار باشد. بنابراین در این پژوهش تأثیر قدرت بازار محصول بر بازدهی و آگاهی دهندگی قیمت سهام و تأثیر اجتناب مالیاتی بر آن با تحلیل رگرسیون مبتنی بر داده های تلفیقی 86 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1383 تا 1393 بررسی شد. نتایج نشان داد که قدرت بازار محصول باعث کاهش بازدهی و افزایش آگاهی دهندگی قیمت سهام می شود. همچنین معیارهای مختلف اجتناب مالیاتی بر شدت تأثیر قدرت بازار محصول بر آگاهی دهندگی قیمت سهام تأثیری ندارند، ولی با لحاظ نرخ دفتری بلندمدت، تأثیر قدرت بازار محصول بر بازدهی سهام منفی تر می شود.

هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر قابلیت مقایسه صورت های مالی به عنوان یکی از ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری بر همزمانی قیمت سهام است. همزمانی قیمت سهام معیاری است که به طور معکوس برای سنجش محتوای اطلاعاتی قیمت سهام استفاده می شود. در راستای هدف پژوهش تعداد 86 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1385 تا 1392، به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از الگوی رگرسیون چند متغیره با استفاده از داده های ترکیبی و نیز آزمون تفاوت میانگین ها استفاده گردید. نتایج گویای آن است که قابلیت مقایسه صورت های مالی بر همزمانی قیمت سهام تأثیر منفی و معناداری دارد. همچنین نتایج نشان می دهد در شرکت هایی با همزمانی کمتر، عدم تقارن اطلاعاتی کمتر است. بر مبنای این یافته ها چنین استدلال می شود که قابلیت مقایسه صورت های مالی باعث می شود تا میزان بیشتری از اطلاعات خاص شرکت در قیمت های سهام منعکس شود.

موجودی کالا از مهم ترین و پیچیده ترین شرکت ها برای مدیریت در سطح شرکت و در سطح اقتصاد کلان است. تفکیک مالکیت از مدیریت در شرکت های جدید منجر به استدلال های متعددی درباره ارتباط بین مالک و مدیر شده است. جنسن و مکلینگ (1976)، این سناریو را به عنوان ارتباط نمایندگی بیان کرده و استدلال کردند که نماینده (برای مثال مدیر اجرایی)، منافع شخصی را ترجیح خواهد داد. بنابراین، سازوکارهای نظارتی داخلی و خارجی برای کاهش تضاد منافع، ضروری هستند. هدف این مطالعه بررسی ارتباط بین ویژگی های هیأت مدیره، رقابت در صنعت، چرخه عمر شرکت و مدیریت موجودی کالاست. نمونه مورد استفاده دربرگیرنده 155 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1385 تا 1392 است. برای پردازش و آزمون فرضیه ها از الگوی اثرات ثابت و روش حداقل مربعات تعمیم یافته برآوردی استفاده شده است. نتایج نشان داد که اندازه هیأت مدیره، استقلال هیأت مدیره و رقابت در صنعت ارتباطی مستقیم و معنادار با مدیریت موجودی کالا دارند. علاوه بر این مشخص شد که مدیریت موجودی کالا طی چرخه عمر شرکت، متفاوت است. با استفاده از معیار چرخه عمر دیکینسان مشخص گردید که در مراحل رشد و بلوغ، مدیریت موجودی کالا بهینه تر بوده و در مراحل معرفی، عدم ثبات و افول غیربهینه تر است. ضمناً نتایج بررسی ها نشان داد که رابطه مستقیم بین استقلال هیأت مدیره و مدیریت موجودی کالا در شرکت هایی که در مرحله افول هستند، قوی تر است.

این پژوهش درصدد بررسی این موضوع است که آیا معاملات برخط سهام بر عدم تقارن اطلاعاتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تأثیری داشته یا خیر؟ جامعه آماری پژوهش حاضر را، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی مهرماه 1389 تا پایان شهریور 1392 تشکیل می دهند. برای آزمون فرضیه ها، از تحلیل رگرسیون چندمتغیره (EGLS) و روش داده های ترکیبی با استفاده از نرم افزار Eview’s 8 استفاده شده است. نتیجه کلی پژوهش بیانگر تأثیر منفی و معنادار معاملات برخط سهام بر عدم تقارن اطلاعاتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. از نتایج پژوهش حاضر اینگونه برداشت می شود که معاملات برخط سهام در بورس اوراق بهادار تهران از یک طرف موجب افزایش تعداد معامله گران و به دنبال آن افزایش رقابت بین آن ها می شود و از طرف دیگر موجب کاهش هزینه های معاملاتی و هزینه های انتخاب نامطلوب می گردد که این عوامل در نهایت موجب کاهش عدم تقارن اطلاعاتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می گردد.

یافته های پژوهش های تجربی بیانگر آن است که تخصص حسابرس مستقل در صنعت، موجب بهبود کیفیت حسابرسی می شود. هم چنین، انتظار می رود حسابرسان از طریق نقش اطلاعاتی و راهبریِ خود، با کاهش هزینه نمایندگی، هم سویی منافع مدیران و سرمایه گذاران، کاهش تخلفات به وسیله مدیران، بهبود تصمیم گیری های عملیاتی و افزایش کیفیت گزارشگری، خطر سقوط قیمت سهام را کاهش دهند. بنابراین هدف این پژوهش، بررسی تأثیر تخصص حسابرس مستقل در صنعت بر رابطه بین محافظه کاری حسابداری و خطر سقوط آتی قیمت سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بدین منظور چهار فرضیه برای بررسی این موضوع تدوین و داده های مربوط به 99 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی بین سال های 1384 تا 1393 تجزیه و تحلیل شد. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش داده های تابلویی با اثرات ثابت، بررسی و آزمون شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد نخست اینکه تخصص حسابرس در صنعت تأثیر منفی معناداری بر محافظه کاری حسابداری دارد دوم اینکه تخصص حسابرس در صنعت و محافظه کاری حسابداری تأثیر منفی معناداری بر خطر سقوط آتی قیمت سهام دارند. هم چنین نتایج پژوهش نشان می دهد تخصص حسابرس در صنعت تأثیر مثبت معناداری بر رابطه بین محافظه کاری حسابداری و خطر سقوط آتی قیمت سهام دارد.