درخت حوزه‌های تخصصی

اقتصاد بخشی،اقتصاد صنعتی،کشاورزی،انرژی،منابع طبیعی،محیط زیست

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۱۰۱ تا ۲٬۱۲۰ مورد از کل ۸٬۲۲۵ مورد.
۲۱۰۱.

برآورد حمایت از تولیدکننده بخش کشاورزی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران نرخ ارز بخش کشاورزی برآورد حمایت از تولیدکننده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۴ تعداد دانلود : ۵۱۸
انگیزه اصلی سیاست های حمایتی در بخش کشاورزی را می توان کمک به رشد و توسعه اقتصادی، حمایت از اشتغال و سرمایه گذاری ، حفظ تولید داخلی و کاهش وابستگی به خارج برای دستیابی به شرایط مناسب زندگی نام برد. مطالعه حاضر به محاسبه شاخص برآورد حمایت از تولیدکننده بخش کشاورزی برمبنای سه نرخ ارز موجود در کشور (نرخ ارز رسمی مبادله ای، بازار آزاد و واقعی) و بر پایه قیمت های ثابت سال1376 و قیمت های جاری پرداخته است. با توجه به محدودیت های آماری در مورد برخی از سری های زمانی(از جمله آمار هزینه حمل و نقل جاده ای)، دوره89-1374 در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که شاخص برآورد حمایت از تولیدکننده (PSE) در طی سال های مورد بررسی دارای نوسان های متعددی است و به صورت منظم، روند صعودی یا نزولی را طی نمی کند به طوری که درصد برآورد حمایت از تولیدکننده براساس نرخ ارز رسمی در قیمت جاری در دوره 1374-1380 روند افزایشی داشته اما در دوره 1380-1385 با کاهش همراه بوده است. البته در این میان، حمایت ها در سال 1383 افزایش چشمگیری داشته است که دلیل آن اختصاص حداکثر حمایت بودجه ای دولت بوده است. پس از آن، حمایت ها روند صعودی یافته به طوری که بیشترین میزان حمایت در طول دوره، متعلق به سال 1387 می باشد. این نتیجه تقریباً برای هر سه نرخ ارز صادق است. طبقه بندی JEL : Q26
۲۱۰۲.

سرریز نوسان قیمت در بازار محصولات کشاورزی: مطالعه موردی بازار گوشت گوسفند استان آذربایجان شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گوشت گوسفند مدل MV-TGARCH سرریز نوسان قیمت روش BEKK

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۰ تعداد دانلود : ۶۹۴
هدف از این بررسی، ارزیابی و تحلیل تاثیر سرریز نوسان قیمت در سطوح عمودی بازارهای گوشت گوسفند استان آذربایجان شرقی، بین سه سطح نهاده های تولیدی، خرده فروشی و سرمزرعه گوشت گوسفند می باشد. بدین منظور از الگوی خودتوضیحی واریانس ناهمسانی شرطی تعمیم یافته آستانه ایی چندمتغیره (MV-TGARCH) با استفاده از روش BEKKو داده های قیمت های هفتگی از فروردین 1377 تا اسفند 1390 بهره گیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان سرریز نوسان قیمت دوسویه از بازار خرده فروشی گوشت گوسفند به بازار نهاده های تولیدی و کمترین آن از بازار نهاده های تولیدی گوسفند به بازار سرمزرعه گوشت گوسفند صورت می گیرد. بنابراین عامل های تقاضای محصول بیش از عامل های عرضه (نهاده های تولیدی) آن باعث ایجاد نوسان ها در بازار گوشت گوسفند می شوند، لذا کنترل نوسان ها قیمت خرده فروشی می تواند به مدیریت خطر (ریسک) قیمت در بازار گوشت گوسفند کمک کند. از این رو تمرکز بر روی عامل های طرف تقاضای گوسفند به منظور کنترل نوسان های قیمتی در این بازار توصیه می شود.
۲۱۰۳.

نتایج شبیه سازی عملکرد نیروگاه فتوولتاییک دانشگاه یزد و سنجش اعتبار آن با داده های تجربی ضمن ارائه راهکارهای افزایش راندمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انرژی نیروگاه شبیه سازی نرم افزار فتوولتاییک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۸ تعداد دانلود : ۱۳۴۱
در این تحقیق سعی شده است که با محوریت انرژی خورشیدی بر روی شبیه سازی نیروگاه های فتوولتاییک کار شود. برای تاسیس یک نیروگاه فتوولتاییک، ابتدا باید از یک نرم افزار مطمئن برای برآورد هزینه و میزان تولید سالانه بهره جست. از نرم افزارهای مطرح در این زمینه، نرم افزارهای PVsyst و Sunny design هستند که قابلیت اطمینان آن ها با مطالعه ی موردی نیروگاه فتوولتاییک دانشگاه یزد و مقایسه با داده های تجربی اندازه گیری شده در محل نیروگاه، دنبال می گردد. داده های این نرم افزارها از اطلاعات جغرافیایی محل نیروگاه و مشخصات فنی سیستم های نصب شده در نیروگاه تامین گردیده است. پس از مرحله شبیه سازی، خروجی نرم افزارها شامل جداول و نمودارهایی هستند که روند تولید ساعتی، ماهانه و سالانه ی انرژی تولید شده از هر متر مربع پانل ها، راندمان سیستم، پراکندگی تولید انرژی، افت های سیستم و ... را نشان می دهند. در این مقاله دو راه برای افزیش توان نیروگاه پیشنهاد می شود . یکی قرار دادن سیستم در حالت ردیاب که افزایش قابل ملاحظه ی تولید انرژی، از روی نتایج نرم افزار قابل رویت است و دیگری تمیز کردن سطح سلول که با طراحی یک آزمایش بر روی پانل ها و مقایسه داده های تجربی تاثیرش دیده می شود. در آخر نیز اطلاعات خروجی این دو نرم افزار، با اطلاعات تجربی به دست آمده از خود نیروگاه، مقایسه شده است.
۲۱۰۴.

رشد صنعت و خروج بنگاه های صنعتی: رهیافت مدل شبکه های عصبی مصنوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شبکه عصبی مصنوعی برنامه سوم توسعه رشد صنعت خروج بنگاه صنعتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۶ تعداد دانلود : ۵۸۶
بنگاه های صنعتی از نظر ایجاد اشتغال و تولید در اقتصاد هر کشور دارای نقش مهمی بوده و از این رو بقای آنها از هر حیث اهمیت می یابد. این در حالی است که مطالعات موجود در زمینه توقف فعالیت یک بنگاه نشان می دهد عوامل متعددی بر خروج بنگاه از صنعت نقش داشته و در این میان رشد صنعتی که بنگاه در آن فعالیت می کند از مهم ترین آنها محسوب می شود. متغیر رشد صنعت به صور مختلف بر خروج بنگاه تأثیرگذار بوده و به عنوان مثال، صنایعی با رشد بالاتر دارای نرخ ورود بالاتری بوده و ورود بیشتر در قدم بعدی می تواند خروج بنگاه های موجود آن صنعت را به صورت معنی داری تحت تأثیر قرار دهد. بر این اساس، این مطالعه با هدف اصلی بررسی تأثیر رشد صنعت بر خروج بنگاه های صنعتی طراحی گردیده و برای این منظور از مدل شبکه های عصبی مصنوعی استفاده شده است. این بررسی 10 هزار بنگاه صنعتی در سطح کدهای چهاررقمی ISIC را طی دوره برنامه سوم توسعه (83-1379) که امکان دسترسی به داده های آن فراهم گردیده، در بر می گیرد. رشد صنعت نیز با استفاده از معیارهای متفاوتی چون رشدمطلق و رشد در طول دوره محاسبه شده است. نتایج به دست آمده نشان داده است که بین متغیرهای منتخب، رشدصنعت پس از اندازه بنگاه، بیشترین توانایی تبیین خروج بنگاه را دارا است.
۲۱۰۵.

اندازه گیری زیست کارآیی پالایشگاه های نفت ایران با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارایی فنی آلودگی پالایشگاه نفت روش تحلیل پوششی داده ها زیست کارایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲۵ تعداد دانلود : ۶۸۲
با توجه به افزایش روز افزون نگرانی جهان امروز در رابطه با مسائل زیست محیطی، در این تحقیق به ارزیابی زیست کارآیی پالایشگاه های نفت کشور که از یک سو، نقش ارزنده ای در اقتصاد ملی دارند و از سوی دیگر با مصرف بالای سوخت فسیلی و در نتیجه انتشار CO2، باعث آلودگی محیط زیست می شوند، پرداخته شده است. با استفاده از نرم افزار Windeap و روش DEA ستانده محور و با در نظر گرفتن خروجی نامطلوب، زیست کارآیی محاسبه شده است. نتایج نشان می دهد که، پالایشگاه بندرعباس کاراترین پالایشگاه نفت طی دوره 88-1382 استونرخ رشد زیست کارآیی پالایشگاه ها طی دوره مورد مطالعه مثبت است.نتایج رگرسیون توبیت نیز نشان می دهد که، سوخت های نفت کوره و نفت گاز اثر منفی بر زیست کارآیی دارند و گاز طبیعی و گازهای پالایشگاهی و گاز مایع اثر مثبت بر زیست کارآیی دارند. از سوی دیگر، هر چه پالایشگاه در حدی بیشتر از ظرفیت اسمی، نفت خام پالایش کند، زیست کارآیی پالایشگاه بیشتر کاهش می یابد.
۲۱۰۶.

تجزیه و تحلیل خسارت های رفاهی ناشی از آلودگی های زیست محیطی در ایران (با رویکرد دینامیک سیستم)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رشد اقتصادی اقتصاد ایران آلودگی پویایی های سیستم خسارت های رفاهی ناشی از آلودگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴۱ تعداد دانلود : ۱۰۰۷
هدف اصلی مقاله تجزیه و تحلیل خسارات رفاهی آلودگی ناشی از فعالیت های اقتصادی در ایران می باشد. که با استفاده از چهارچوب الگوی رشد تعمیم یافته، یک الگوی سیستم دینامیک(SD)[1] اقتصادی- زیست محیطی برای اقتصاد ایران طراحی گردیده است. عناصر الگو شامل توابع رفاه اجتماعی، خسارت رفاهی، تولید، انباشت سرمایه فیزیکی و انسانی، انباشت آلودگی، توزیع درآمد و شرایط اولیه می باشد. در این جهت، با در نظر گرفتن سال پایه1384 و به کارگیری مقادیر پارامترهای متناظر با اقتصاد ایران، مسیر متغیرهای آلودگی سرانه و خسارت رفاهی ناشی از آن در یک افق 20 ساله شبیه سازی شده است. نتایج شبیه سازی بیانگر این است که با ادامه وضع موجود، آلودگی سرانه و خسارت رفاهی ناشی از آن با نرخ مثبتی افزایش پیدا می کند. براین اساس با ادامه وضعیت فعلی اهداف توسعه پایدار در افق مورد نظر قابل دستیابی نخواهد بود. بنابراین بهبود وضعیت آتی محیط زیست نیازمند مداخله دولت از طریق ابزارهای سیاستگذاری مناسب است. نتایج تحلیل حساسیت پارامترهای سیاستی بیانگر تأثیر منفی پارامترهای انتشار تکنولوژی پاک و ترجیحات زیست محیطی تولیدکنندگان بر آلودگی سرانه و خسارت رفاهی وارده بر جامعه می باشد. علاوه بر این با افزایش ترجیحات زیست محیطی مصرف کنندگان، میزان خسارت وارده بر رفاه جامعه افزایش پیدا می کند. متغیرهای آلودگی سرانه و خسارت رفاهی ناشی از آن به ترتیب از بیشترین حساسیت نسبت به پارامترهای ترجیحات زیست محیطی تولید کنندگان، ترجیحات زیست محیطی مصرف کنندگان و انتشار تکنولوژی پاک برخوردار می باشد. این نتایج می تواند برای برنامه ریزی جهت دستیابی به توسعه پایدار مورد توجه قرار گیرد.
۲۱۰۷.

بررسی اثر سیاست های ارزی بر شاخص های حمایت از زیربخش های کشاورزی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انحراف نرخ ارز شاخص برآورد حمایت از تولیدکننده شاخص برآورد حمایت از مصرف کننده شاخص برآورد حمایت کل زیربخش های کشاورزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸۶ تعداد دانلود : ۹۸۳
لازمه شکل گیری یک بخش توانمند کشاورزی، اجرای سیاست های حمایتی مناسب است که بدون وجود تصویری از ساختار حمایت های موجود امکان پذیر نیست. از این رو در این مقاله، شاخص های برآورد حمایت از تولیدکنندگان(PSE) و مصرف کنندگان(CSE) و شاخص برآورد حمایت کل(TSE) از بخش کشاورزی و زیربخش های آن با استفاده از نرخ های ارز حقیقی و تعادلی و اثر انحراف نرخ ارز بر آنها برای سال های 90-1360 محاسبه و برای برنامه پنجم توسعه پیش بینی شد. براساس نتایج، مقدار حمایت ها به فروض جایگزین نرخ ارز، سیاست های قیمتی و بودجه ای دولت حساس است و با توجه به تغییر مداوم سیاست ها با نوسان زیادی روبه روست. به طوری که در دوره جنگ با بیش برآورد ارزش ریال، تولیدکنندگان 4/14درصد حمایت شدند، درحالی که در برنامه چهارم با کم برآورد ارزش ریال 3/10-درصد مالیات پنهان پرداختند که علامت شاخص حمایت از مصرف کنندگان برعکس تولیدکنندگان بود. شاخص حمایت کل از زیربخش های زراعت و دامپروری در همه دوره ها مثبت و در زیربخش ارزآور باغبانی در بیشتر سال ها منفی بود. پیشنهاد می شود، ترکیب سیاست های ارزی و بخشی با افزایش رقابت پذیری جهانی، حمایت کننده تولیدکنندگان و مصرف کنندگان بخش کشاورزی باشد.
۲۱۰۸.

تحلیل داده های ارزش گذاری مشروط با انتخاب دوگانه یک بعدی به روش غیرپارامتری و مقایسه آن با روش پارامتری به منظور حفاظت از گل سوسن چراغ در استان گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)

۲۱۱۰.

هزینه های مبادلاتی سازماندهی در شرکت ملی نفت ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: قرارداد تابع هزینه سازماندهی شرکت ملی نفت ایران نهاد اقتصاد هزینه مبادله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۰ تعداد دانلود : ۴۱۴
شرکت ملی نفت ایران از نهادهای بسیار مهم کشور است که بررسی رفتار آن اهمیت بالایی دارد. در این راستا بررسی تصمیمات شرکت ملی نفت ایران نسبت به ادغام عمودی فعالیت ها و یا همان تصمیم «ساخت یا خرید» در ارتباط با قراردادهای طرح های توسعه ای بالادستی شرکت مذکور از طریق کاربرد نظریه اقتصاد هزینه مبادله اهمیت دارد. بنابراین برای تبیین ساختارهای درهم تنیده روابط قراردادی بین شرکت ملی نفت ایران و مجموعه پیمانکاران طرح های توسعه ای بالادستی، قراردادهای بیع متقابل به عنوان گزینه خرید و سایر قراردادها به عنوان گزینه ساخت در نظر گرفته شده اند. در گام نخست نتایج به طور نسبی از فرضیات اقتصاد هزینه مبادله به عنوان عوامل تعیین کننده اَشکال سازماندهی حمایت به عمل آورده است. علاوه بر این، توابع هزینه مبادلاتی سازماندهی درونی و بازاری شرکت ملی نفت ایران به عنوان محور بحث نیز برآورد شده اند. با تخمین این توابع هزینه ، تفکیک اثرات ویژگی های مبادله بر اَشکال سازماندهی ساخت یا خرید مقدور گشته که این موضوع سبب گسترش دانش ما پیرامون اثرات نسبی خطرات مبادله بازاری و هزینه های سازماندهی درونی بر روی تصمیمات مرتبط با ادغام شده است. تخمین توابع هزینه ا ی مذکور به منظور برآورد هزینه های مبادلاتی و منافع برون سپاری نیز می توانند سودمند باشند. در ابتدا نیز مفهوم و ماهیت هزینه به بحث گذاشته شده است.
۲۱۱۱.

بررسی تأثیر شوک های نفتی با تأکید بر اثرات نامتقارن آن بر رشد اقتصادی ایران طی سال های 1387-1350(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رشد اقتصادی بیماری هلندی تجزیه واریانس الگوی خودتوضیح برداری شوک های قیمت نفت درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱۱ تعداد دانلود : ۶۲۰
اقتصاد ایران آسیب پذیری زیادی در مقابل نوسانات قیمت نفت دارد. مطالعه حاضر به بررسی تأثیرات پویای شوک های قیمت نفت بر روی متغیرهای کلان اقتصادی با تأکید بر رشد اقتصادی با استفاده رویکرد خودتوضیح برداری (VAR) پرداخته است. به منظور آزمون فرضیه متقارن بودن اثرات شوک های مثبت و منفی بر روی رشد اقتصادی، با استفاده از روش مورک (1989) شوک های مثبت و منفی مورد شناسایی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از آن است شوک مثبت و منفی قیمت نفت، اثرات نامتقارنی بر روی رشد اقتصادی بر جای می گذارد.همچنین نتایج حاصل از تجزیه واریانس (VDCs) رشد اقتصادی نشان می دهد که شوک های مثبت قیمت نفت نقش بسیار مهمتری نسبت به شوک های منفی در توضیح نوسانات رشد اقتصادی دارند. از طرف دیگر نتایج حاصل از توابع عکس العمل آنی حاکی از آن است که شوک های مثبت و منفی قیمت نفت به ترتیب اثر مثبت و منفی بروی رشد اقتصادی دارند؛ اما اندازه تأثیر شوک های مثبت بر رشد تولید در بلندمدت به مراتب بیش از شوک های منفی می باشد. علاوه بر آن نتایج حاصل از برآورد یک مدل VAR نشان می دهد که یک همبستگی و ارتباط بالا و مثبتی بین تولید ناخالص داخلی و درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت وجود دارد که وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی را مجدداً مورد تأیید قرار می دهد.
۲۱۱۲.

تعیین مقدار بهینه اقتصادی مصرف آب و نهاده های آلاینده محیط زیست در تولید گندم آبی مطالعه موردی دشت سیدان- فاروق شهرستان مرودشت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کشاورزی محیط زیست گندم تابع تولید ترانسلوگ مصرف بهینة اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۸ تعداد دانلود : ۴۲۲
استفاده بهینه از منابع، حفظ کیفیت محیط زیست و ارتقای سلامت بوم نظام از مؤلفه های اساسی توسعه پایدار است. با این حال، به استناد پژوهش های صورت پذیرفته، بسیاری از نظام های کشاورزی با هزینه های بالا و غیرقابل قبول زیست محیطی در فرایند گذار از کشاورزی سنتی به کشاورزی مدرن در حال گسترش اند. این مطالعه با هدف تعیین میزان بهینه اقتصادی استفاده از آب و نهاده های آلاینده محیط زیست برای تولید گندم آبی در دشت سیدان- فاروق شهرستان مرودشت انجام شد. داده ها و اطلاعات مورد نیاز مربوط به سال زراعی 1389 -90 بوده که از طریق مصاحبه و تکمیل تعداد 106 پرسش نامه و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای گردآوری شده است. مهم ترین نتیجه مطالعه حاضر این است که بهره برداران گندمکار نهاده آب و نهاده آلاینده کود اوره را به ترتیب به میزان 2643 مترمکعب و 67 کیلوگرم در هکتار بیشتر از حد بهینه اقتصادی مورد استفاده قرار داده اند. از این رو، به کارگیری سیستم های نوین آبیاری با بازده بالاتر به جای استفاده صرف از ابزارهای قیمتی در مدیریت مصرف آب- که براساس تجربه در منطقه مورد مطالعه عمدتاً ناکارا بوده است- توصیه می گردد. در مورد نهاده کود اوره نیز پیگیری فرایند هدفمند کردن یارانه نهاده های تولید با توجه به حاشیه سود معقول برای کشاورزان در کنار اقدامات ترویجی می تواند آثارمفیدی در راستای بهینه سازی مصرف این نهاده داشته باشد. علاوه بر این، یافته های این تحقیق نشان دهنده استفاده بهینه از نهاده سم توسط گندمکاران منطقه بوده است. طبقه بندی JEL: D24، Q10، Q25، Q53
۲۱۱۳.

بررسی رابطه هم جمعی میان آلودگی هوا، تولید ناخالص داخلی، شدت انرژی و تجارت باز در ایران (کاربرد نظریه محیط زیستی کوزنتس)(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد بین الملل تجارت تجارت و محیط زیست
  2. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد بخشی،اقتصاد صنعتی،کشاورزی،انرژی،منابع طبیعی،محیط زیست اقتصاد محیط زیست محیط و توسعه،توسعه و تجارت،پایداری، حسابداری محیط زیست،سهم محیطی،رشد آلودگی
تعداد بازدید : ۱۱۹۷ تعداد دانلود : ۵۵۳
امروزه تخریب محیط زیست به یکی از موضوعات بحث برانگیز در بین اقتصاددانان محیط زیست تبدیل شده است. با افزایش انتشار گازهای گلخانه ای از جمله دی اکسید کربن، جهان با خطر گرم شدن کره زمین، افزایش سطح آب دریاها و همچنین تغییرات عمده ای در اکوسیستم های طبیعی روبه رو می باشد. در پژوهش حاضر، رابطه بلندمدت و کوتاه مدت میان متغیرهای دی اکسید کربن، شدت انرژی، رشد اقتصادی و تجارت باز، در قالب فرضیه محیط زیستی کوزنتس و با استفاده از الگوی خودرگرسیونی با وقفه توزیعی (ARDL) طی سال-های 1965–2011 برای ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این مطالعه نشان داد که هم در بلندمدت و هم در کوتاه مدت رابطه درجه سوم (حالت N شکل) فرضیه محیط زیستی کوزنتس تأیید شده است. علاوه بر این، متغیر تجارت باز در بلندمدت معنی دار نشده ولی در کوتاه مدت اثر مستقیمی بر انتشار دی اکسید کربن داشته و باعث افزایش آلودگی شده است. همچنین، متغیر شدت انرژی در بلندمدت اثر مثبت و معنی داری بر انتشار دی اکسید کربن داشته است و ضریب این متغیر (86/0) بدست آمده که بیانگر این است که به ازای یک درصد افزایش در میزان شدت انرژی به اندازه 86/0 درصد منجر به افزایش انتشار دی اکسید کربن می شود. از این رو، باید اقدامات لازم جهت اصلاح الگوی مصرف انرژی در کشور صورت پذیرد تا سبب کاهش انتشار دی اکسید کربن شود.
۲۱۱۴.

نقش تولید برق از منابع تجدیدپذیر در کاهش گازهای گلخانه ای: یک رویکرد اقتصاد سنجی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آزمون باند انرژی های نو تخریب زیست محیطی فرضیه کوزنتس زیست محیطی خودتوضیحی با وقفه های گسترده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰۴ تعداد دانلود : ۳۴۰۶
اکولوژی و محیط زیست نه تنها برای خود و انسان که برای سیستم اقتصادی نیز اهمیت فراوان دارد و در بسیاری از تولیدات کالایی و خدماتی عامل ایجاد ارزش افزوده است. از این رو شناخت عوامل مخرب آن در جهت پیشگیری و حفاظت از محیط زیست بسیار مهم است. در این میان اصلی ترین عامل مخرب محیط زیست، تولید و مصرف سوختهای فسیلی است. در نتیجه با گسترش تولید انرژی های پاک می توان از بخش اعظمی از تخریب محیط زیست به دلیل مزایای این نوع انرژی ها کاست. در این پژوهش ، رابطه میان تولید انرژی الکتریسیته از منابع تجدید شونده و انتشار کربن دی اکسید در ایران در دوره 1971 تا 2009 با بهره گیری از روش خودتوضیحی با وقفه های گسترده و آزمون باند مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج برآورد ها نشان می دهد که افزایش یک درصدی تولید برق از منابع تجدید پذیر باعث کاهش 0.31 درصدی در بلند مدت و 0.07 درصدی در کوتاه مدت انتشار کربن دی اکسید می شود. فرضیه EKC نیز در بلند مدت و کوتاه مدت برای ایران در دوره مورد مطالعه رد شد.
۲۱۱۵.

تأثیر وفور منابع طبیعی برعملکرد حکمرانی کشورهای برگزیده نفتی و توسعه یافته: رویکرد پانل GMM(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: GMM حکمرانی منابع طبیعی کشورهای نفتی و صنعتی بلای منابع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۱۶۱
به طور بالقوه ثروت منابع طبیعی به ویژه نفت می تواند در رونق اقتصادی کشورها بسیار سودمند باشد، اما تجربه اقتصادی گویای آن است که بیشتر کشورهای عمده صادرکننده منابع طبیعی با رشد اقتصادی بی ثبات، بیماری هلندی، فساد، حکمرانی ضعیف و توسعه نیافتگی روبه رو هستند. با توجه به نقش حیاتی منابع طبیعی در توسعه، پژوهش پیش رو با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) به بررسی رابطه آماری بین صادرات منابع طبیعی(به عنوان متغیر جایگزین وفور) و شاخص های حکمرانی در کشورهای برگزیده نفتی و صنعتی طی دوره 1996-2011 می پردازد. شواهد آماری مستحکم اثر منفی صادرات منابع طبیعی را بر شاخص حکمرانی، کیفیت مقررات، تأمین قضایی و کنترل فساد در کشورهای برگزیده نفتی تأیید می کند. اما به دلیل تقویت ساختارها و نهادهای اجرایی، فنی و نظارتی در کشورهای توسعه یافته عضو OECD،این ارتباط منفی از استحکام آماری برخوردار نیست و برای همین در این باره نمی توان با اطمینان اظهارنظر کرد؛از این رو به نظر می رسد افزایش درآمدهای ارزی ناشی از صادرات منابع طبیعی در کشورهای نفتیِ مورد بررسی موجب کاهش پاسخگویی و شفافیت، چرخش مداوم سیاست های اقتصادی، گسترش رانت جویی، فساد و اقتدارگرایی و تأخیر در نیل به اهداف توسعه اقتصادی خواهد شد.
۲۱۱۶.

بررسی سیاست های مرزی محصولات باغی در ایران و کشورهای منتخب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران کشاورزی تجارت حمایت محصولات باغی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۵ تعداد دانلود : ۴۹۶
تحقیق حاضر به مطالعه تطبیقی سیاست های حمایت تجاری محصولات باغی در ایران و کشورهای منتخب چین، هند، آمریکا، اتحادیه اروپا و ترکیه طی دهه اخیر می پردازد. به منظور بررسی بیشتر تأثیر سیاست های مرزی بر روند تجارت محصولات باغی در ایران، توابع صادرات و واردات محصولات باغی با استفاده از روش ARDL براورد شد. نتایج مطالعه نشان داد که ایران در مقایسه با سایر کشورهای مورد مطالعه از ابزارهای کمتری برای گسترش صادرات محصولات باغی استفاده می کند. همچنین در نظام تعرفه ای ایران، از ابزارهای متنوع برای کنترل واردات محصولات باغی استفاده نمی شود. این در حالی است که سایر کشورهای مورد بررسی از ابزارهای بیشتری برای کنترل واردات استفاده می کنند. بر اساس نتایج براورد تابع واردات محصولات باغی، متغیرهای نرخ ارز واقعی، تولید داخلی محصولات باغی و تعرفه تأثیر معنیدار بر واردات محصولات باغی به ایران در بلندمدت و کوتاه مدت دارند. در کوتاه مدت، علاوه بر متغیرهای مذکور، متغیر نسبت قیمت وارداتی محصولات باغی جهان به ایران دارای تأثیر آماری معنیدار بر واردات محصولات باغی است. تخمین تابع صادرات محصولات باغی نشان داد که متغیرهای نرخ ارز واقعی، نسبت قیمت صادرات جهانی به داخلی محصولات باغی و شاخص آزادسازی تجاری تأثیر معنیدار بر صادرات محصولات باغی در بلند مدت و کوتاه مدت دارند. در بلند مدت، متغیر تولید داخلی محصولات باغی نیز دارای تأثیر معنیدار بر میزان صادرات محصولات باغی است. طبقه بندی JEL: L11
۲۱۱۷.

شبیه سازی تابع تقاضای برق بخش کشاورزی با استفاده از الگوریتم انبوه ذرات(pso)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بخش کشاورزی شبیه سازی الگوریتم انبوه ذرات تابع تقاضای برق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۱ تعداد دانلود : ۵۶۰
در چند دهه ی اخیر با پیشرفت فناوری تولید و کارایی مصرف انرژی، انرژی هایی با کیفیت بالا مانند الکتریسیته، جایگزین سوخت های با کیفیت پایین مانند زغال سنگ شده است. برق به عنوان یکی از نهاده های تولید در بخش های اقتصادی به خصوص بخش کشاورزی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابر این پیش بینی مصرف و تامین به موقع انرژی الکتریکی مورد نیاز این بخش می تواند باعث افزایش تولیدات کشاورزی، افزایش صادرات غیر نفتی و در نهایت تسریع نرخ رشد اقتصادی کشور گردد. در این مقاله، ابتدا با استفاده از الگوریتم بهینه سازی انبوه ذرات(pso) به شبیه سازی تابع تقاضای برق در بخش کشاورزی برای دوره ی 1385-1357 در قالب معادلات خطی و نمایی پرداخته شده و سپس بر اساس معیارهای موجود، مدل برتر انتخاب شده است. در این مقاله تابع تقاضای برق در بخش کشاورزی تابعی از قیمت واقعی برق در بخش، ارزش افزوده ی بخش، تعداد مشترکین برق در بخش و مصرف دوره ی قبل می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که تقاضای برق در بخش کشاورزی با قیمت واقعی برق، رابطه ی غیر مستقیم و با ارزش افزوده بخش، تعداد مشترکین و مصرف دوره ی قبل رابطه ی مستقیم دارد.
۲۱۱۸.

امکان سنجی ایجاد بازار ظرفیت انرژی الکترسیته برای مشترکین پر مصرف در بورس انرژی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه گذاری نیروگاه برق بازار ظرفیت قیمت گذاری ظرفیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۵ تعداد دانلود : ۴۶۷
سرمایه گذاری مناسب در صنعت برق امروزه از مهم تربن دغدغه های س یاست گذران و متول یان بازارها ی برق است. نوسانات بلندمدت در سرما یه گذاری و به تبع آن در ظرف یت تو لید، امروزه گر یبان گی ر صنعت برق شده است. اما یکی از تمه یدات لازم به منظور پ یش گ ی ری از ناپایداری و نوسانات سرمایه گذاری در ظرفیت برق ، راه انداز ی بازار ظرف ی ت م ی باشد . این تحقیق ضمن معرفی بازار ظرفیت ، بررسی توجیه اقتصادی سرمایه گذاری در احداث نیروگاه با فن اوری های مختلف، در پی بررسی امکان سنجی شکل گیری بازار ظرفیت در بازار برق ایران می باشد. بر اساس نتایج این مطالعه کمترین قیمت انرژی مربوط به فن اوری سیکل ترکیبی و بیشترین قیمت مربوط به نیروگاه خورشیدی است . تقریباً قیمت تمام شده هر کیلو وات ساعت انرژی نیروگاه خورشیدی بیش تر از دو برابر نیروگاه سیکل ترکیبی می باشد. افزایش نرخ ارز در دو سنار یو هز ینه ها ی ظرف ی ت را تقریبا دو برابر نموده است. و این افز ایش هز ینه ها حاک ی از اهم یت نرخ ارز در هز ینه های ظرف یت و تام ین مال ی پروژه ها ی تولید برق است. البته این افزایش در بین فن اوری های مختلف متفاوت است.
۲۱۱۹.

رانت منابع طبیعی و فساد درکشورهای عضو اوپک: کاربرد الگوی داده های تابلویی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دموکراسی داده های تابلویی فساد اوپک رانت منابع طبیعی رانت نفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸۷ تعداد دانلود : ۸۰۹
امروزه فراوانی منابع طبیعی و فساد اداری از مقولات مهم و مورد توجه اقتصادی به ویژه در کشورهای در حال توسعه است. در مطالعه حاضر رابطه میان این دو مقوله در کشورهای عضو اوپک با استفاده از روش های حداقل مربعات معمولی ترکیبی و الگوی ای تابلویی طی دوره زمانی 2003-2010 بررسی می شود. در کنار رانت های نفتی و مواد معدنی (به عنوان معیارهای فراوانی منابع طبیعی) از متغیرهای دیگری نظیر درآمد سرانه، درجه باز بودن اقتصاد و دموکراسی به عنوان متغیرهای کنترل استفاده شده است. نتایج برآورد اثر مثبت و معنی دار رانت نفت و مواد معدنی را بر سطح فساد تأیید می کند. با لحاظ کردن معیارهای دیگر به جای رانت های نفتی، وجود این رابطه مجدداً تأیید می شود. درآمد سرانه و درجه باز بودن اقتصاد نیز رابطه منفی معنی داری با سطح فساد دارند و هیچ گونه شواهدی مبنی بر اینکه بهبود دموکراسی سطح فساد را کاهش می دهد، وجود ندارد؛ هرچند که بهبود آن اثر منفی منابع طبیعی را بر فساد تعدیل می کند.
۲۱۲۰.

همکاری بین صادرکنندگان گاز منطقه خزر در صادرات گاز به اروپا با نگاه بر ملاحظات محیط زیستی در چهارچوب نظریه بازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: واردات گاز نظریه باز ی ارزش ماسکین اثر خارجی ملاحظات محیط زیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۹ تعداد دانلود : ۶۲۹
یکی از مه مترین مناطق غنی به لحاظ ذخایر گاز طبیعی، منطقه معروف به کشورهای حاشیه دریای خزر 1 است که شامل سه کشور مهم برای صادرات گاز، یعنی ایران، ترکمنستان و آذربایجان م یشود. یکی از اهداف مهم و اصلی سه کشور یادشده حضور در بازارهای جهانی گاز است. برای صادرات گاز این منطقه، دو خط لوله به نا مهای خط لوله ترانس خزر و خط لوله نابوکو با هدف ارسال گاز از داخل کشورهای یادشده به اروپا در حال اجرا است. از آنجا که روند مصرف گاز طبیعی کشورهای اروپایی در سا لهای اخیر همواره در حال افزایش بوده و از وابستگی زیاد به واردات گاز از روسیه رنج م یبرد، منطقه خزر برای اروپا بسیار مهم تلقی م یشود. در مقاله حاضر در چهارچوب نظریه بازی همکارانه، سعی در بررسی رفتار استراتژیک کشورهای یادشده در خصوص صادرات گاز به اروپا م یشود. از آنجا که یکی از مسایل مهم در خصوص پروژه خط لوله ترانس خزر، ملاحظات محیط زیستی این پروژه است، باید از روشی استفاده شود که بتواند آثار جانبی تشکیل ائتلا فهای مختلف را در باز یهای همکارانه در نظر بگیرد. به همین دلیل از روش ماسکین استفاده شده است. براساس نتایج ب هدست آمده، صادرات مستقیم گاز به اروپا برای هر سه کشور ایران، ترکمنستان و آذربایجان گزینه مناسبی نیست، اما در صورت صادرات گاز از طریق نابوکو، در مقایسه با ترانس خزر منافع بیشتری عاید سه کشور خواهد شد. همچنین براساس نتایج ب هدست آمده از مقاله مشخص م یشود که اثر محیط زیستی موجب عدم تشکیل ائتلاف در راستای صادرات از خط لوله ترانس خزر م یشود. با توجه به اینکه ب هصرف هترین راه ممکن برای صادرات گاز به اروپا، صادرات گاز ترکمنستان و آذربایجان از طریق ایران به ترکیه و اروپا است - که مشکلات محیط زیستی نیز ب هوجود نم یآورد - ازای نرو، ایران م یتواند برای افزایش توان استراتژیک خود، نسبت به ارسال گاز این دو کشور از طریق خاک خود اقدام کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان