فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۲۸۲ مورد.
منبع:
حوراء شماره ۱۸
حوزه های تخصصی:
جنبش فمنیسم جنبشی غربی است که پیش از این به جنبش آزادی سازی زن شهرت یافته بود و سپس با تهاجم نظامی و فرهنگی به جوامع عربی و اسلامی وارد شد و از چندین دهه پیش، امت اسلام را گرفتار کرد و هنوز نیز این افکار پیاپی و با توجه به تحولات فکری آن در سرزمین اصلی خود وارد جوامع ما می شود.پیروان فمنیسم آن را این چنین تعریف کرده اند: فلسفه ای است منکر اختصاص توانایی ها و مهارت های انسان به مهارتهای مرد و ارایه فلسفه و تصوری در مورد اشیا از دیدگاه زن. در نوشتار پیش رو به بررسی نحله های جدید فمنیستی می پردازیم.
نقش کتاب مقدس و ارباب کلیسا در ظهور فمینیسم (قسمت اول)
حوزه های تخصصی:
در میان عوامل مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی که در ظهور فمینیسم نقش داشتهاند، عامل دین مهمترین نقش را ایفا کرده است. تأثیر و نفوذ دین در اروپا از یک سو و رویکرد تبعیضآمیز جنسیتی کتاب مقدس و ارباب کلیسا از سوی دیگر، موجب شد که جنبش زنان در ابتدا با تفسیر و توجیه دلخواهانه از آموزههای مسیحیت و سرانجام با نفی و طرد کامل آن، به تدریج به موضع رویارویی با آموزههای کتاب مقدس سوق پیدا کند. این نوشتار به اختصار به سیر تحول جنبش زنان و مواضع ضد دینی هستههای اولیه تشکیلاتی فمینیستها از جمله زنان سالندار، انجمن جوراب آبیها، لژهای زنانه، فراماسونری و کوئیکرها اشاره میکند و سرانجام در جهت ردیابی بازتاب تشکیلات مذکور بر فمینیسم، به معرفی و تبیین اجمالی نظریات سه تن از بزرگان این نهضت، جان استوارت میل، برتراند راسل و سیمون دوبوار، میپردازد.
نقض حقوق زنان در غرب؛ تحلیلی از جایگاه ز در کشورهای اروپایی و آمریکا
حوزه های تخصصی:
با توجه به نقض حقوق زنان از گذشته تا به امروز این پژوهش قصد دارد تاریخچه و موارد نقض حقوق زنان مانند نگاه جنسی به زن، ممنوعیت حجاب و خشونت علیه زنان و... را در کشورهای غربی بررسی کند و در این راستا تحلیلی از جایگاه زن در کشورهای اروپایی و آمریکا ارائه دهد.
پوشش زن در ایران باستان
حوزه های تخصصی:
این مقاله با عنوان «پوشش زن در ایران باستان» سعی در بررسی سیر تحول پوشش زن در ایران باستان دارد. آنچه درخواهیم یافت این است که در دوره ماد، هخامنشی و اشکانی یکسانی خاصی در پوشش زنان مشاهده می شود؛ به طوری که نوع پوشش مادها در پوشش چین دار هخامنشیان بروز کرده بود و سپس پوشش زنان اشکانی تحت تأثیر سنن هلنیستی و هخامنشی شکل تازه ای به خود گرفت. اما در دوره ساسانی، این پوشش در طرح های متنوعی شکل گرفت و در طراحی لباس، تأثیر هنر یونان پایان پذیرفته و بازگشت به عصر هخامنشی احیاء شده بود.
نقش کتاب مقدس و ارباب کلیسا در ظهور فمینیسم2
حوزه های تخصصی:
در میان عوامل مختلفی که در ظهور فمینیسم نقش داشتهاند، عامل دین مهمترین نقش را ایفا کرده است. درآمدی کوتاه به دیدگاه منفی کتاب مقدس نسبت به جنس زن و در پی آن رویکرد تبعیضآمیز جنسیتی متفکرین مسیحی، چالش میان جنبش زنان و آموزههای دینی را موجه مینماید. نظام الهیات مسیحی دارای صبغه و ماهیتی کاملاً جنسیتی است. در این ساختار، زن مقصر در ارتکاب گناهی است که به نحوی ذاتی به فرزندان آدم به ارث میرسد. سنگینی این گناه تا حدی است که برای پاک کردن بشریت از آن، خداوند در هیأت مسیح (ع) تجسد پیدا کرده و با تصلیب خویش، انسان مسیحی را از آلودگی این گناه تطهیر مینماید. در این نوشتار، مواضع عقیدتی آموزههای دینی مسیحیت دربارهی زنان بر اساس کتاب مقدس و تفاسیر و اندیشههای کلامی متفکرین مسیحی در قرون اولیه و میانه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
جامعه شناسی تاریخی سکولاریسم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در نوشتار حاضر با استفاده از مطالعات جامعه شناسی تاریخی در مورد سکولاریسم و تحلیل روند شکل گیری سنت جمهوری و سکولار شدن کشور فرانسه، به تحلیل علل مطرح شدن قانون ممنوعیت استفاده از علایم مذهبی در مدارس دولتی این کشور می پردازیم. بدین منظور ابتدا با توجه به زمینه های تاریخی و جامعه شناختی موثر بر شکل گیری سنت جمهوری فرانسه، تعریفی از سکولاریسم، شهروندی و ارزش های جمهوری را ارایه و سپس بحث مربوط به قانون منع حجاب و عقاید مخالفان و موافقان آن را شرح می دهیم؛ در انتها نیز، موانع و چالش های قانونی احتمالی، که دولت فرانسه با آنها مواجه است، مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.
نتایج بحث نشان می دهد که مطرح شدن این قانون و مخالفت آشکار آن با حجاب دختران مسلمان، از ارزش های جمهوری فرانسه و روند سکولار شدن، که به نوبه خود ریشه در انقلاب کبیر فرانسه دارد، نشات می گیرد و دولتمردان فرانسه پای بندی به اصول سکولاریسم، جمهوری و ویژگی های یک شهروند را که بر اساس آنها فرانسوی ها وارد فرآیند جامعه پذیری می شوند، به عنوان عوامل اصلی مطرح شدن این قانون در نظر می گیرند.
تأثیر فمینیسم بر دختران در غرب
منبع:
حوراء سال ۱۳۸۸ شماره ۳۴
حوزه های تخصصی:
کتاب «تأثیر فمینیسم بر دختران در غرب» یکی از ده جلد کتابی است که اداره مطالعات زنان و خانواده نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها جهت تحقق نقد دینی فمینیسم عرضه کرده است. این کتاب ترجمه و تلخیص سه جلد کتاب با عناوین «ایجاد کردن دیدگاه جنسی در مورد دختران»، «مادهخوکهای شوونیست» و «بهای سنگین مادیگرایی» است. در نوشتار پیش رو گزارشی کوتاه از این کتاب را تقدیم خوانندگان عزیز می کنیم.
نقش کتاب مقدس و ارباب کلیسا در ظهور فمینیسم3
حوزه های تخصصی:
در میان عوامل مختلفی که در ظهور فمینیسم نقش داشتهاند، مسیحیت مهمترین نقش را ایفا کرده است. نظام الهیات مسیحی دارای ماهیتی کاملاً جنسیتی است و نگرش منفی به زن را القاء میکند. شاهد این مدعا، آموزههای الاهیات مسیحی و به طور خاص آموزههای مربوط به زنان است که در آراء و اندیشههای فلاسفه، متکلمان و متألهان مسیحی و آباء کلیسا به طور برجسته و بارزی نمودار است. این نوشتار در راستای بحث از خاستگاه اصلی جنبش زنان، پس از بررسی آراء اندیشمندان مسیحی قرون اولیه و میانه در شمارة پیشین نوشتار، به بررسی اهم مواضع و رویکردهای تبعیضآمیز جنسیتی متفکرین مسیحی از دوره رنسانس تا عصر حاضر میپردازد. بررسی این مواضع، عمق کینهورزی مسیحیت با جنس مونث را آشکار کرده و نشان خواهد داد که فمینیسم مواجهة طبیعی زن غربی با آموزههای زن ستیز مسیحیت است.
تصویر عرفان فمینیستی،گزارشی اجمالی از آثار داریوش مهرجویی
منبع:
حوراء سال ۱۳۸۸ شماره ۳۲
حوزه های تخصصی:
سینما، رسانه ای غربی است و شهید سید مرتضی آوینی پس از سالها تلاش در این عرصه عنوان کرد؛ «سینما شاید آن چنان که هست، مسلمان نشود؛ اما شاید بتوان آن را در خدمت اسلام درآورد.» بررسی سینمای عرفانی یا به تعبیر دیگر عرفان در سینمای ایران نشان می دهد که این محصول غربی، اگر عارف شود اول از همه قائل به تناسخ میگردد. درویشان این سینمای عرفانزده کسانی هستند چون داریوش مهرجویی، بیضایی، عیاری یا کیارستمی. با توجه به اینکه مهرجویی در آثار خود فضایی تلفیقی از عرفان و فمینیست را پدید آورده است و قشر روشنفکر جامعه را پای سینمای خود میخکوب کرده، این اثر به بررسی عرفان فمینیستزده در فیلمهای داریوش مهرجویی میپردازد.
گفتمان فمینیستی در ایران؛ نگرشها و تحلیلها
منبع:
حوراء شماره ۲۷
حوزه های تخصصی:
میزگرد با موضوع «فمینیسم اسلامی» با حضور حجت الاسلام زیبایینژاد، و آقای ابراهیم شفیعی سروستانی که اسفندماه سال جاری در دفتر مطالعات و تحقیقات زنان (قم) برگزار شده است. که دیدگاه های این بزرگواران در این شماره به نظر خوانندگان عزیز می رسد.
لیبرالیسم و فمینیسم لیبرال رادیکال: در سده ??(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فمینیسم لیبرال،بیش تر، جنبشی به نظر می آید که می خواست بر پایه اصول لیبرالیسم و با پرهیز از رادیکالیسم، حقوق اولیه زنان، یعنی آزادی و برابری، را به وسیله استدلال و در قالب قانون به دست آورد، اما با ایستادگی و مقاومت لیبرالیسم، که خود نیز ارزش های آزادی، برابری، و تکیه به روش های استدلال عقلی و تلاش قانونی را تبلیغ می کرد، روبه رو شد.این نوشتاربرای اثبات این فرض که دلیل ایستادگی فرهنگ و سیاست لیبرالی در برابر خواسته های فمینیسم لیبرال تعارض قدرت بوده شکل گرفته و در کنار آن به بررسی واکنش فمینیسم در برابر این مساله نیز پرداخته است. بر پایه این پژوهش، لیبرالیسم، پس از آن که به کمک درآمیختن فشار عینی و فشار فکری یا ترکیب قدرت و استدلال، گفتاری چیره را آفرید،تنها توانست سامانه کهنِ انحصار را اندکی بازتر کند، نه این که آن را کنار بزند. فمینیسم لیبرالنیز می خواست، به همین ترتیب و با استفاده از سخنان فیلسوفان لیبرال، راستی خود را به سامانه لیبرالی اثبات کند، اما کم کم ضرورت به کارگیری فشار و دگرگونی تعادل قدرت را درک کرد و سرانجام توانست، هم چون خود لیبرالیسم، به کمک چیزی بیش تر از استدلال، یعنی قدرت، مطرح شود. به دلیل آن که بخشی از منابع این فشار و قدرت ورزی را گرایش های رادیکال تر درون جنبش فمینیسم لیبرالسده 19 فراهم آورد، می توان این جنبش را فمینیسم لیبرال رادیکالسده 19 نامید.روش این پژوهش تحلیلی تاریخی، و گرد آوری داده ها به صورت کتابخانه یی است.
« مسئله زنان» در تفکر سیاسی اتوپیایی رادیکال(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نظریات متفکران علوم سیاسی سوسیالیست راجع به زنان همواره جالب توجه و قابل تأمل بوده چرا که پرده از دوگانگی های مکتبی در این بر می دارد...
زنان در تاریخ سیاسی معاصر؛ محترم اسکندری
منبع:
حوراء شماره ۵
حوزه های تخصصی:
محترم اسکندی (1274 ـ 1303 ش) دختر شاهزاده علیخان «محمد میرزا اسکندری»، در سال 1274 شمسی در یکی از خانوادههای اشرافی تهران متولد شد. پدرش یکی از شاهزادگان قاجاری و از بنیانگذاران «انجمن آدمیت» فرخزاد، پوران: کارنمای زنان کارای ایران از دیروز تا امروز، نشر قطره، تهران، 1381؛ و دانشنامه زنان فرهنگساز ج 1 ص 200 و 201 است. او را بیشتر بشناسیم.
اخلاق فمینیستی
منبع:
حوراء سال ۱۳۸۳ شماره ۶
حوزه های تخصصی:
چتر اخلاق فمینیستی رویکردهای بسیاری را نسبت به اخلاق که از انگیزهها و سرگذشتهای متداخل، نشأت میگیرند، در برمیگیرد. این انگیزهها فمینیستی هستند (با اقسام بسیار)؛ سرگذشتها، سرگذشت ستم دیدگی زنان در اموری است که آیریش یانگ، پنج صورت آن را چنین نام گذاری میکند: سوء استفاده مجاز شمرده شده اجتماعی، منزوی کردن، نداشتن اختیارات لازم، امپریالیسم فرهنگی و خشونت نسبت به زنان و دختران. در این مقاله به نحله های مختلف اخلاق فمنیستی پرداخته می شود.
نابرابری و ستم جنسی از دیدگاه اسلام و فمینیسم
منبع:
حوراء سال ۱۳۸۳ شماره ۶
حوزه های تخصصی:
نابرابری و ستم جنسی از دیدگاه اسلام و فمینیسم: نوشته حسین بستان (نجفی)، نشر پژوهشکده حوزه و دانشگاه چاپ اوّل، پائیز 1382، تیراژ 1000 نسخه، قیمت 8000 ریال از جمله فعالترین زمینههای مطالعات در رشتههای علوم انسانی مطالعات تطبیقی است که در آن تلاش میشود تا یک موضوع و یا مسئله از منظر دو یا چند متفکر، مکتب، تمدن و یا دین مورد مطالعه و واکاوی قرار گیرد. و از طریق مقایسههایی که صورت میگیرد مشابهتها و تمایزات (حوزههای مورد مطالعه) در آن مسئله یا موضوع آشکارتر میشود و در نتیجه فهم عمیقتری نسبت به آن موضوع و یا مسئله به دست آمده و ارزیابیها و نقادهای منصفانهتر میشود.در این نوشتار ضمن معرفی کتاب به نقد آن می پردازیم.
جنبش های اجتماعی زنان
حوزه های تخصصی:
جنبش فمینیسم که مبارزه خود را از سال 1890 شروع کرد در طول تاریخ خود همواره سعی در بر آشفتن باورهای پدر سالار و ریشه کن کردن سیطره تبعیض جنسی و کسب حقوق مدنی و آزادی های اجتماعی برای زنان داشته است .تحول این جنبش با گذار از موج اول و دوم به وقوع پیوسته است. هر چند در کشورهای توسعه یافته گذار تحولی جنبش تحقق یافته و افق ها و مسائل جدیدی مطرح شده است اما متاسفانه در کشورهای در حال توسعه ما هنوز با بسیاری از مسائل پیش پا افتاده مربوط به موج اول دست به گریبان هستیم - مانند حضور زنان در استادیوم های ورزشی در کشور خودمان و یا حق رای و حق رانندگی در برخی کشورهای عربی - این مقاله سعی دارد تا سیر تحول فمینیسم را از شروع تاکنون بررسی اجمالی نماید ، در هر مقطع نظریه پردازان تاثیر گذار و نظرات و تاثیرشان در روند جنبش بررسی خواهد شد.
رؤیارویی ایرانیان با فمینیسم از فمینیسم ایرانی تا فمینیسم اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ارمغان مهم رؤیارویی ایرانیان با تجدد، چالش بین سنت های دینی و تجدد بود. حوزه مسائل زنان و خانواده نیز در چنبره این چالش گرفتار آمد. این نوشتار می کوشد با رویکردی جامعه شناختی تاریخی و با روش اسنادی و کتابخانه ای به این پرسش ها پاسخ دهد که تفکر فمینیستی از چه زمانی وارد فضای فکری جامعه ایرانی شد و با تکیه بر چه بسترهایی به اشاعه خود پرداخت و در این مسیر چه مراحلی را پشت سرگذاشت؟ یافته ها حکایت از این دارد که حوادث پیش و پس از انقلاب مشروطه، زمینه آشنایی برخی زنان ایرانی را با جنبش زنان در غرب، فراهم آورد. در این میان، ساختاری شبه جنبش در ایران شکل گرفت که بر زیست بهتر زنان و احقاق حقوق زنان تأکید می کرد. اما با ظهور دوره پهلوی ها، جنبش شکل دولتی به خود گرفته و به موجی آسوده بدل شد. با پیروزی انقلاب اسلامی، موج سومی از جنبش شکل گرفت که همگرایی بیشتری با مبانی فمینیسم غربی داشت. این موج را طیف های متفاوت و گاه متناقضی تشکیل می دهند که علی رغم تفاوت های بسیار، در این نکته مشترکند که مسائل عصر مدرن را نباید با دین توضیح داد. این رویکردها از یک سو، از فقدان نگرش علمی رنج می برند و از سوی دیگر، نوعی الگوبرداری صرف از مسائل زنان در غرب و بی توجه به ظرفیت های فرهنگی و ملی در حل مسائل زنان هستند. افزون بر این، رویکردهای آنان نوعا سیاسی است که می توانند از سوی دشمنان مورد بهره برداری قرار گرفته و خطری بزرگ برای امنیت ملی باشند.
رویکردی تطبیقی به خاستگاه های فلسفی مسائل اجتماعی زنان در اسلام و فمینیسم نگاه اسلام به آموزش و تحصیل زنان
حوزه های تخصصی:
یکی از مسائل مهم اجتماعی در حوزة امور زنان، امر آموزش و تحصیلات است و از فروعات مهم مسئله، پرداختن به این حقیقت است که آیا بین زنان و مردان در اصل محتوی و نحوة آموزش های علمی، دینی و غیره باید تفاوتی قائل شد یا خیر؟ بررسی ابعاد این سؤال مستلزم بررسی و تحقیق، پیرامون محورها و اصولی است که در این مقاله آن ها را پی می گیریم.
فرخ رو پارسای
منبع:
حوراء شماره ۱۹
حوزه های تخصصی:
در این مقاله سعی بر آن است که به شخصیت و زندگی فرخ رو پارسای، یکی از زنان دوران پهلوی که بعدها به قدرت سیاسی دست یافت، پرداخته شود. همچنین گذری خواهیم کرد به فعالیتهای سیاسی و اجتماعی او در پستهای مختلف دولتی از جمله معاونت پارلمانی آموزش و پرورش و در نهایت مقام وزارت آن وزارتخانه.