درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: تحقق پرونده الکترونیک دندان پزشکی با مشکلات متعددی روبرواست. قابلیت های محدود نرم افزار های دندان پزشکی یکی از موانع استفاده از این سیستم ها می باشد؛ بنابراین، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و مقایسه قابلیت های پرونده الکترونیک دندان پزشکی تخصصی انجام شد. روش کار: این پژوهش توصیفی-تطبیقی در سال 1395 انجام شد. جامعه پژوهش شامل 140 سیستم پرونده الکترونیک دندان پزشکی از کشورهای مختلف بود که بر اساس متون شناسایی شد. به وب سایت این برنامه ها مراجعه شد. نرم افزارهایی که وب سایت فعال نداشتند یا سیستم مورد نظر برای استفاده در دندان پزشکی عمومی معرفی شده بود، از مطالعه حذف شدند. در نهایت 23 سیستم به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. چک لیست مورد استفاده بر اساس بررسی متون طراحی شد و روایی آن، با دریافت نظرات متخصصین تایید شد. پژوهشگر نسخه آزمایشی و فهرست قابلیت های این نرم افزارها را در وب سایت آنها بررسی کرد. برای تحلیل داده ها، از آمار توصیفی (فراوانی و درصد فراوانی) استفاده شد. یافته ها: رایج ترین قابلیت های سیستم های پرونده الکترونیک دندان پزشکی تخصصی عبارتند از: مدیریت قرارملاقات ها (9/73درصد)، رسم نمودارهای بالینی مختلف (9/60درصد)، ردیابی مسائل مالی مطب (5/56درصد)، یادآور برای امور اداری(5/43 درصد)، هشدارهای مختلف در موضوعات بالینی (8/34 درصد)، ایجاد گزارش های مختلف (4/30درصد)، پیگیری درخواست های بیمه ای (4/30 درصد)، ثبت تصویر دهان و دندان بیمار (26درصد) و مدیریت فرآیند پرداخت (7/23درصد). نتیجه گیری: توجه نکردن به قابلیت های سیستم های پرونده الکترونیک دندان پزشکی موجب مشکلاتی در پذیرش این سیستم ها می شود. توجه به کارکردها و قابلیت ها بر اساس نیاز کاربران و ذینفعان این سیستم برای طراحان نرم افزار در راستای برطرف کردن مشکلات سیستم و تامین نیازهای مدیریتی و بالینی ضروری است.

مقدمه: انتخاب بیمارستان دولتی یا خصوصی می تواند تحت تأثیر عوامل متعددی مانند درآمد، سن، جنس، تحصیلات و شدت بیماری افراد قرار گیرد. هدف از انجام این تحقیق بررسی مهم ترین علل تمایل خانوارها در مناطق منتخب شهر مشهد برای مراجعه به بیمارستان های خصوصی یا دولتی بوده است. روش کار: این مطالعه توصیفی- تحلیلی و از نوع مقطعی بوده است که در سال 1393 در دو منطقه برخوردار و کم برخوردار شهر مشهد انجام گردید. با استفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ای تعداد 1000 نمونه از خانوارها انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. ابزار مطالعه، پرسشنامه ای بود سه بخشی که روایی و پایایی آن در مطالعات قبلی سنجیده شده بود. داده ها با استفاده از شاخص های توصیفی و استنباطی آماری در نرم افزار SPSS تحلیل گردید. یافته ها: مهم ترین عوامل مؤثر در تعیین تمایل افراد برای مراجعه به بخش دولتی یا خصوصی، وجو د کادر پزشکی و پرستاری مجرب، سن و جنس پاسخگو، اهمیت حوزه دسترسی به حمایت خانواده و اجتماع، وضعیت سلامت فرد، کیفیت امکانات رفاهی، اهمیت حوزه ارتباطات و نوع آخرین مرکز دریافت خدمات سلامت از بودند. نتیجه گیری: تمایل بیشتر خانوارها برای مراجعه به یک بخش خاص (دولتی یا خصوصی) می تواند پیامد کیفیت ارائه خدمات به ویژه کیفیت غیر بالینی خدمات مذکور باشد. نوع این پیامد به گونه ای می باشد که تغییر در آن نیازمند برنامه های بلند مدت است. تدوین و اجرای این برنامه ها با توجه به گستردگی بخش دولتی در ارائه خدمات سلامت، باید موردتوجه قرار گیرد.

مقدمه: توجه به کارآفرینی سازمانی و اشتغال مولد در سازمانهای متصدی امر بهداشت و درمان به دلیل تنوع و تعدد فعالیتها و خدمات بهداشتی و درمانی و لزوم ارتقاء کیفیت آنها، بسیار ضرورت دارد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای توانمندسازی روانشناختی در میان رهبری خدمتگزار و کارآفرینی سازمانی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان انجام گرفته است. روش کار: با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 187 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان انتخاب شدند و به پرسشنامه های خودگزارشی (ترکیبی) رهبری خدمتگزار، توانمندسازی روانشناختی و کارآفرینی سازمانی پاسخ دادند. جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر به وسیله نرم افزار لیزرل استفاده گردید. یافته ها: یافته های پژوهش به طور کلی نشان داد که رابطه رهبری خدمتگزار و کارآفرینی سازمانی تحت تأثیر مؤلفه های توانمندسازی روانشناختی قرار دارد به طوری که رهبری خدمتگزار از طریق مؤلفه های توانمندسازی روانشناختی بر کارآفرینی سازمانی به صورت غیر مستقیم و مثبت اثر می گذارد. نتایج همچنین نشان داد که بیشترین اثر غیرمستقیم بر کارآفرینی سازمانی از میان مؤلفه های رهبری خدمتگزار، مربوط به مؤلفه های خدمت رسانی و تواضع و فروتنی می باشد. نتیجه گیری: بر مبنای نتایج پژوهش مدیران دانشگاه علوم پزشکی می توانند به وسیله مهرورزی، تواضع و فروتنی و خدمت رسانی به کارکنان، ضمن فراهم کردن زمینه رشد مؤلفه های توانمند سازی روانشناختی در کارکنان به افزایش کارآفرینی سازمانی کمک نمایند.  

مقدمه: رنگ ها از راه های مختلف بر زندگی انسان تأثیر می گذارند. اصول پایه هر رنگ و چگونگی استفاده مناسب از آن ها در ایجاد یک محیط مناسب در مراکز درمانی اهمیت دارد. هدف از این مطالعه معرفی پدیده رنگ درمانی و کاربرد آن در مراکز درمانی به ویژه بیمارستان هاست. مروری بر مطالعات: مطالعه حاضر یک پژوهش مروری است که قصد دارد برای اولین بار در ایران، در حیطه مراقبت سلامت به معرفی رنگ درمانی و تأثیر آن در خلق و خوی انسان ها و بیماران بپردازد. لذا در این مطالعه با انتخاب 5 کلید واژه و بهره برداری از چندین سایت و موتورهای جستجوگر معتبر و 120 منبع، تعداد 78 منبع مورد استفاده قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری: پدیده رنگ درمانی با حیطه های مختلفی ارتباط دارد که از آن جمله می توان به ارتباط رنگ درمانی با ماهیت فرهنگ های مختلف، تأثیر آن بر رفع یا کاهش اختلالات جسمی، فیزیکی، و روحی و روانی، تأثیر رنگ درمانی بر محیط های کاری و روانشناسی صنعتی، خلاقیت و بویژه کاربرد آن در حیطه های پزشکی و بیمارستانی اشاره کرد. اگرچه رنگ درمانی فواید بی شماری در پی دارد، اما اگر از رنگ ها بطور نامناسب استفاده شود، اثرات زیان باری را به دنبال خواهد داشت. لذا اغلب روانشناسان و پزشکان به رنگ درمانی با دیده شک و تردید نگاه می کنند و بر این باورند که اثرات رنگ درمانی بر بیماران موقتی است. بنابراین توصیه می شود این پدیده تنها بعنوان عامل درمان کننده و التیام بخش مورد توجه قرار نگیرد، بلکه از آن به منظور حمایت از دیگر روش های درمانی و ارتقاء وضعیت روحی و روانی بیماران در بیمارستان ها استفاده شود. :

مقدمه: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران یکی از مهم ترین تولیدکنندگان اطلاعات سلامت برای بیماران، مراقبان بیماران و عموم افراد جامعه است. هدف از پژوهش حاضر بررسی کیفیت و خوانایی اطلاعات سلامت برخط تولید شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان های وابسته به آن می باشد. روش ها: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی- توصیفی است. وب سایت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به همراه وب سایت ۴۸ دانشگاه علوم پزشکی وابسته به این نهاد در بازه زمانی فروردین تا تیرماه ۱۳۹۷ مورد بررسی قرار گرفتند. از میان ۱۰۷۸۰ رکورد شناسایی و دانلود شده، ۷۱۶۴ رکورد که با هدف آموزش به بیمار تهیه شده بودند، وارد پژوهش شدند. نمونه ای تصادفی شامل ۲۱۵ رکورد انتخاب و توسط دو پژوهشگر مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی کیفیت اطلاعات از پرسش نامه DISCERN و به منظور تعیین سطح خوانایی اطلاعات از شاخص فلش دیانی استفاده شده است. یافته ها: میانگین کیفیت اطلاعات سلامت، مقدار ۱/۴۱ و میانگین سطح خوانایی اطلاعات، مقدار ۳/۳۵ به دست آمد که نشانگر کیفیت متوسط و خوانایی پایین اطلاعات مورد بررسی است. بالاترین سطح کیفیت در اطلاعات تولید شده مربوط به دانشگاه علوم پزشکی تبریز با میانگین امتیاز ۵۰/۴۹ و بالاترین سطح خوانایی اطلاعات مربوط به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با میانگین امتیاز ۲۸/۵۴ بوده است. نتیجه گیری: اطلاعات مورد بررسی از نظر کیفیت در سطح بین ضعیف تا متوسط قرار داشته و از نظر خوانایی نیز اغلب دشوار بودند. به منظور برطرف ساختن این مشکل توصیه می شود پیش از تولید بسته های اطلاعاتی آموزش به بیمار، استانداردهای تولید محتوا برای بیماران مورد توجه قرار گیرد.

مقدمه: یکی از اصیل ترین وظایف مراکز آموزش نیروی انسانی، ارائه آموزش های متناسب با نیازهای بازار کار است. [1] بررسی نوشتارهای حوزه کتابداری عام در ایران بیانگر آن است که صاحب نظران، برنامه های آموزشی این حوزه را به دلیل پیروی درس ها از پارادایم سنتی و نسبتاً منسوخ کتابخانه، کم توجهی به آموزش مهارت های مورد نیاز در جامعه ی اطلاعاتی نوین، وجود درس های کم ارتباط یا غیرتخصصی، استفاده نکردن از واژگان مناسب، ضعف در ارائه محتوای درس ها و عدم همگامی با تحولات فن آوری ناکارآمد دانسته و خواستار بازنگری در سرفصل ها شده اند. [2] یکی از مشکلات گرایش پزشکی این رشته علاوه بر مشکلات ذکر شده، همپوشانی و مشابهت بیش از 60 درصد سرفصل های هر سه مقطع آن با سرفصل گرایش های غیرپزشکی رشته است که جای تأمل بسیار دارد. [3] بنابراین، لازم است جنبه بالینی و پزشکی این گرایش با راهکارهایی همچون افزودن مباحث پزشکی و استفاده ترکیبی از مدرسان کتابداری و بالینی تقویت شود تا این رشته بر گرایش پزشکی خود تمرکز بیشتری کرده و بخش خدمات آن به جامعه پزشکی و بیماران برجسته تر شود. تنها در این صورت است که نیاز به آن در نظام سلامت ایجاد یا تقویت خواهد شد و در غیر این صورت محکوم به حذف بوده و جای خود را به رشته های دانشگاهی جدیدتر خواهد داد. [1] بدین منظور پیشنهاد می شود که گرایش یا رشته جدیدی با عنوان کتابداری بالینی در مقطع کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی بنا به دلایل و ضرورت های زیر ایجاد شود: اهمیت ارائه خدمات کتابداری بالینی به جامعه پزشکی: این خدمات می تواند برای گروه های هدفی چون تیم درمان، بیمار، خانواده بیمار و نظام کلی سلامت باشد و تنها افراد دارای آموزش و تجربه لازم قادر به ایفای این نقش می باشند. [4] اهمیت بازنگری برنامه های درسی در نظام آموزش عالی: پایش و بازنگری برنامه ریزی درسی به طور نظام مند می تواند سبب بهبود فرآیند آموزش و در نتیجه افزایش مهارت های نیروی انسانی، هماهنگی با بازار کار و نیازهای زمانی و مقطعی جامعه، هماهنگی با تحولات و پارادایم های علمی و ایجاد روحیه خلاق و تفکر انتقادی شود. [3] مطابقت با اسناد بالادستی و سیاست های کلی وزارت بهداشت در خصوص بسته های تحول و نوآوری در آموزش پزشکی: می توان براساس دو بسته از بسته های مذکور بحث ضرورت ایجاد گرایش یا رشته کتابداری بالینی را تبیین نمود. این دو بسته عبارتند از بسته "آموزش پاسخگو و عدالت محور" و بسته " توسعه راهبردی، هدفمند و مأموریت گرای برنامه های آموزش عالی سلامت" که بر بازنگری و تدوین برنامه های آموزشی متناسب با نیازهای کشور تأکید می کنند. [5] فقدان برنامه آموزشی رسمی و غیررسمی برای کتابداری بالینی در کشور: در حال حاضر کارگاه های آموزشی محدودی در حوزه کتابداری بالینی توسط وزارت بهداشت برگزار شده است. اما، ایجاد جایگاه قانونی و رسمی برای کتابداری بالینی نیازمند برنامه آموزشی رسمی و مشخصی است که توانمندی های تخصصی لازم را در افراد ایجاد کند. نتیجه گیری با توجه به مواردی که مطرح شد، می توان در یک جمع بندی چنین نتیجه گرفت که یکی از مباحث جدید در حوزه اطلاعات بالینی، بحث کتابدار بالینی است که به صورت موفق در برخی کشورها اجرا شده و براساس مطالعات انجام شده، از سوی متخصصین بالینی نیز پذیرفته شده است. بر اساس این مطالعات، کتابدار بالینی نیازمند کسب دانش و مهارت هایی از قبیل آشنایی با مباحث پایه بالینی، پزشکی مبتنی بر شواهد، آمار و اپیدمیولوژی، بازیابی اطلاعات بالینی، و ارزیابی نقادانه شواهد از طریق آموزش و تجربه است. از آنجایی که نظام آموزش عالی و سیاست های وزارت بهداشت در حوزه آموزش پزشکی نیز بر تدوین و بازنگری در برنامه های آموزشی مبتنی بر نیازهای جامعه تأکید دارد و تاکنون برای ایفای نقش یا شغل کتابدار بالینی در ایران برنامه ریزی اصولی، مدون و رسمی صورت نگرفته است، یکی از راه های مؤثر در تربیت این افراد در کنار آموزش ضمن خدمت برای دانش آموختگان قبلی این رشته، می تواند ایجاد رشته یا گرایش کتابداری بالینی در مقطع کارشناسی ارشد برای دانشجویان جدیدالورود باشد.

مقدمه: اهدای خون در کشورهای توسعه یافته 18 برابر بیشتر از کشورهای در حال توسعه است. اگر تنها پنج درصد از کل جمعیت جهان به طور مستمر خون اهدا کنند، ذخیره کافی برای تامین نیازهای جامعه وجود خواهد داشت. این رقم در کشورهای در حال توسعه کمتر از یک درصد است. هدف مطالعه حاضر شناخت رتبه وفاداری اهداکنندگان خون به منظور برنامه ریزی مناسب برای گسترش و تقویت رفتار اهدای خون در جامعه است. روش ها: پژوهش حاضر به روش توصیفی- مقطعی صورت گرفته و نمونه گیری به روش سرشماری بوده است. جامعه پژوهش متشکل از داده های سازمان انتقال خون تهران از آبان 1383 تا خرداد 1388 است. برای تحلیل داده ها از نرم افزار Clementine12.0 استفاده شده است. برای مدل سازی الگوریتم K-Means در دو حالت جمعیت شناختی و مبتنی بر مقادیر تازگی، بسامد و ارزش خون (Recency-Frequency- Monetary (RFM)) اجرا گردید تا ارتباط بین متغییرهای مختلف بدست آید. یافته ها: مقدار میانگین شاخص ریشه میانگین مربع انحراف از معیار برای خوشه بندی مبتنی بر تازگی، بسامد و ارزش خون و جمعیت شناختی 72/10 و 14/11 است و خوشه بندی بهتر داده ها توسط الگوریتم مبتنی بر تازگی، بسامد و ارزش خون را تایید کرد. این الگوریتم داده ها را در چهار خوشه قرار داد که خوشه چهارم شامل مردان مجرد حائز بیشترین رتبه وفاداری اهدای خون و خوشه سه شامل زنان متاهل حائز کمترین رتبه وفاداری گردید. نتیجه گیری: استفاده از رو ش های نوین داده کاوی برای تحلیل و رده بندی اهدا کنندگان خون، شیوه نگرش سازمان های انتقال خون را به روند اهدای خون تغییر می دهد. بررسی رفتار اهداکنندگان به شناسایی سریع تر و دقیق تر وفاداری اهداکنندگان و مدیریت صحیح پایگاه خون کمک می کند.

مقدمه: مدیریت منابع مالی در بیمارستان ها به عنوان یکی از پرهزینه ترین سازمان های ارایه خدمات در نظام سلامت کشور، اهمیت ویژه ای دارد. مدیران بیمارستان ها با تحلیل نقدینگی و عوامل موثر بر آن می توانند بیمارستان را از کمبود نقدینگی رهایی دهند. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر شاخص های مالی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. روش ها: پژوهش حاضر بصورت توصیفی - تحلیلی در دو مقطع زمانی قبل و بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت در سال 1392 و 1394 ، در بین 8 بیمارستان منتخب تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. کلیه داده های مربوط به نسبت های نقدینگی، بدهی، سودآوری و درآمد به ازای هر تخت بوسیله چک لیست های محقق ساخته از واحدهای حسابداری، آمار و سیستم اطلاعات بیمارستان ها جمع آوری و از ضریب همبستگی پیرسون برای اندازه گیری روابط استفاده شد. یافته ها: اجرای طرح تحول نظام سلامت موجب افزایش درآمد سرانه تخت، نسبت سوددهی و نقدینگی در تمامی بیمارستان ها شده است(05/0p<). در بین عوامل بررسی شده، درآمد سرانه هر تخت و درآمد سالانه بیمارستان قبل از اجرای طرح تحول، به ترتیب با ضرایب 3/0 و 22/0و بعد از اجرای طرح تحول با ضرایب 33/0 و 31/0 دارای ارتباط مثبتی با نسبت نقدینگی بود. اگرچه عواملی چون نسبت بدهی و سودآوری دارای ارتباط منفی با نسبت نقدینگی بوده است. نتیجه گیری: بنظر می رسد مدیران جهت بهبود وضعیت مالی بیمارستان، توجه به عواملی چون وضعیت بدهی و درآمد بیمارستان را باید در راس برنامه ریزی های خود قرار دهند.

هدف: به اشتراک گذاری تجارب در محیط آنلاین، یکی از منابع مناسب جمع آوری اطلاعات در خصوص مقاصد گردشگری است؛ بنابراین شناسایی عوامل مؤثر بر تمایل گردشگر به به اشتراک گذاری این تجارب، امری ضروری است. هدف این پژوهش توسعه چارچوب عوامل مؤثر بر به اشتراک گذاری تجارب گردشگر در محیط های آنلاین برند است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه ای کاربردی و از نظر روش، توصیفی هم بستگی است. جامعه آماری گردشگرانی بودند که ضمن داشتن تجربه سفر به ایران در دهه گذشته، تمایل داشتند که این تجربه را در فضای آنلاین به اشتراک بگذارند. بر اساس فرمول کوکران، ۲۰۶ نفر به صورت نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شد. داده ها از طریق روش کتابخانه ای و میدانی و با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته (شامل ۷۸ پرسش اصلی و ۵ پرسش جمعیت شناختی) جمع آوری شدند. روایی صوری پرسش نامه، با بهره مندی از دیدگاه خبرگان و پایایی آن، از طریق محاسبه آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. این داده ها از طریق مدل سازی معادلات ساختاری، به روش حداقل مربعات جزئی، در نرم افزار اسمارت پی ال اس پردازش شدند. یافته ها: به ترتیب عوامل فردی کسب احترام، پذیرفتن تجربه های جدید، برخورداری از دانش تکنولوژیک، امنیت ادراک شده و تمایل به دریافت بازخورد از جانب دیگران و عامل تکنولوژیکی وجود پلتفرم های مناسب، بر بروز رفتار اشتراک تجربه گردشگری در فضای آنلاین اثرگذارند. نتیجه گیری: با توجه به نقش پررنگی که شبکه های اجتماعی روی گردشگران دارد، کسب وکارهای اینترنتی گردشگری با تمرکز بر این عوامل، می توانند با تقویت رفتار اشتراک تجربه، آن را به ابزاری قدرتمند برای افزایش آگاهی مخاطبان تبدیل کنند.

مقدمه: مطالعات قبلی انجام شده نشان می دهد که میزان آگاهی و استفاده از پزشکان و متخصصان از منابع پزشکی مبتنی بر شواهد در حد پایینی قرار دارد لذا هدف از انجام این مطالعه شناسایی موانع موجود در استفاده از منابع پزشکی مبتنی بر شواهد می باشد. روش ها: در ابتدا مقالات مرتبط از پایگاه های اطلاعاتی پابمد، وب آو ساینس، ساینس دایرکت، پروکوئست، اسکاپوس، کاکرین، اچ پرینگر، امبیس و دیگر پایگاه ها بازیابی گردید. تعداد کل مقالات به دست آمده 9930 مورد بود که پس از اعمال معیارهای ورودی و خروجی در یافته ها، تعداد کل مقالات مرتبط با هدف پژوهش به 97 مورد رسید. یافته ها: مرور نظام مند انجام شده بر نشان داد که مهم ترین موانع به ترتیب اهمیت، محدودیت های زمانی، دانش و مهارت محدود، محدودیت های مربوط به شواهد، کمبود تسهیلات و امکانات، موانع نگرشی، موانع آموزشی و موانع مربوط به بیماران بود. نتیجه گیری: با توجه به موانع و مشکلاتی که در استفاده مؤثر از این منابع برای پزشکان وجود دارد، به نظر می رسد که با آموزش فرآیند پزشکی مبتنی بر شواهد در تشخیص و درمان و سیاست گذاری های هدفمند برای رفع محدودیت ها در سطح دانشگاه ها و وزارت بهداشت درمان آموزش پزشکی می توان گام های مؤثری در راستای حذف این موانع برداشت. از سوی دیگر،کتابداران بالینی به عنوان افراد متخصص و توانمند در حوزه جستجو و آشنایی با منابع و پایگاه های اطلاعاتی می توانند به عنوان همکار موثر در آشنایی و چگونگی استفاده از شواهد و اجرای پزشکی مبتنی بر شواهد ایفای نقش کنند.

مقدمه: کارآیی اتاق های عمل یکی از عوامل اصلی در تعیین هزینه های بیمارستان است که با افزایش توان آنها همراه با افزایش کیفیت می توان ظرفیت مالی بیمارستان ها را بالا برد. این مطالعه با هدف بررسی کارایی اتاق های عمل بیمارستان های آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شد. روش ها: در این مطالعه توصیفی- کاربردی، کارایی کلیه اتاق های عمل بیمارستان های آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی شیراز به تعداد 78 اتاق عمل، با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها و نرم افزار دیپ طی سال های 1393-1391 تحلیل و بررسی شد. ستانده ها شامل تعداد اعمال جراحی، زمان عمل جراحی، میزان چرخش تخت عمل جراحی، میزان لغو عمل جراحی و نهاده ها نیز مشتمل بر تعداد تخت عمل جراحی و تعداد کارکنان اتاق عمل بود. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از تحلیل پوششی داده ها متوسط کارایی فنی، کارایی مدیریتی (خالص) و کارایی مقیاس به ترتیب (893/0، 912/0 و 980/0) محاسبه شد. همچنین نتایج حاکی از آن است که بازدهی ثابت نسبت به مقیاس بر فرآیند تولید حاکم است. علاوه بر آن ظرفیت مازاد عامل تولید کارکنان اتاق عمل به میزان 72/14 درصد در بیمارستان های تابعه دانشگاه علوم پزشکی شیراز محاسبه شد. نتیجه گیری: حذف نیروی انسانی مازاد در قالب یک برنامه ریزی جامع و بر اساس نتایج روش تحلیل پوششی داده ها نقش عمده ای در بهبود کارایی و در پی آن کاهش هزینه های بیمارستان و بخش بهداشت و درمان ایفا می کند. همچنین، نتایج تحقیق منجر به پیشنهادهایی برای بهبود کارایی بیمارستان ها از طریق صرفه جویی های بالقوه در نهاده ها، 72/14 درصد در تعداد کارکنان و 33/11 درصد در تعداد تخت به طور متوسط گردید.

مقدمه: گردشگری پزشکی، به عنوان یکی از ابعاد گردشگری به توسعه پایدار و پویایی اقتصاد کشور کمک می نماید. پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر در تصمیم گیری گردشگران برای انتخاب ایران به عنوان کشور مقصد می پردازد. روش کار: این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه گردشگرانی است که در زمان یاد شده برای جراحی و درمان وارد شهر شیراز شده اند. برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شد. برای سنجش روایی پرسشنامه از نظر خبرگان استفاده گردید. آلفای کرونباخ کلیه سازه های پرسشنامه از 7/0 بیشتر بودکه نشان دهنده پایایی پرسشنامه است. 96 پرسشنامه توزیع شد که از این تعداد 87 نفر به پرسشنامه ها پاسخ دادند. برای تحلیل داده از روش معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که جستجوی اطلاعات با ضریب مسیر(62/0) اثر بسیار مهمی در انتخاب ایران به عنوان کشور مقصد در گرشگری سلامت دارد. عوامل محرک تقاضا و تسهیل کننده کلان با ضرایب مسیر به ترتیب (31/0 و 12/0) در رتبه های بعدی قرار دارند. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت گردشگری پزشکی و درآمد زایی این صنعت برای کشور، یکی از روش های افزایش جذب گردشگر و تاثیر گذاری بر تصمیم گیری گردشگران برای انتخاب ایران به عنوان کشور مقصد تبلیغات و اطلاع رسانی است. با افزایش تبلیغات و متنوع سازی ابزارهای تبلیغات می توان اطلاعات بیشتری در اختیار گردشگران قرار داد و تقاضا برای گردشگری سلامت را افزایش داد.

فضیلت سازمانی از جمله مفاهیم مهم و جدید سازمانی است که از روانشناسی مثبت گرا گرفته شده است. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی فضیلت سازمانی بر اساس رهبری اخلاقی و هوش معنوی انجام گرفته است. این پژوهش کاربردی از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل کارکنان با تحصیلات کارشناسی به بالا در سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان غربی و ابزار گردآوری داده ها سه پرسشنامه استاندارد رهبری اخلاقی براون و همکاران (2005)، پرسشنامه فضیلت سازمانی کامرون و همکاران (2004) و پرسشنامه هوش معنوی کینگ (2008) است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها، از رگرسیون چندگانه به طور همزمان استفاده شد. یافته های حاصل از آزمون فرضیه ها نشان داد که هوش معنوی و ابعاد آن بر ارتقاء فضیلت سازمانی تاثیر مثبت، مستقیم و معناداری دارد. همچنین تاثیر مثبت، مستقیم و معنادار رهبری اخلاقی و ابعاد آن بر ارتقاء فضیلت سازمانی تایید شد. با توجه به نتایج تحقیق، هوش معنوی و رهبری اخلاقی به ترتیب 11 و 17 درصد از تغییرات فضیلت سازمانی را تبیین می کنند. بر اساس این نتایج میتوان گفت با افزایش دو متغیر پیش بین رهبری اخلاقی و هوش معنوی، متغیر ملاک فضیلت سازمانی ارتقاء می یابد. 

مقدمه: با توجه به وسعت بیماری سرطان در ایران و دنیا، بخش سرطان شناسی از مهمترین بخش های بیمارستان می باشد. کیفیت اطلاعات نقش اساسی را در بهبود عملکرد این بخش ایفا می کند. داشبوردها می توانند شاخص های کلیدی را ردیابی و با انتقال اطلاعات به مدیران، عملکرد این بخش را ارتقا دهند. در پژوهش حاضر، با توجه به نیاز های ذینفعان و تصمیم گیران، شاخص های عملکردی متناسب با بخش سرطان شناسی تعیین گردید و سپس داشبورد طراحی و ارزیابی شد. روش ها: در مرحله اول جهت تعیین شاخص ها، پرسش نامه توسط تمام مسئولین بخش سرطان شناسی بیمارستان های دانشگاه های علوم پزشکی و بیمارستان های خصوصی شهر تهران که دارای بخش سرطان شناسی بودند، به تعداد 30 نفر تکمیل شد. در مرحله دوم داشبورد براساس مطالعات قبلی و با استفاده از نرم افزار کلیک ویو طراحی گردید و توسط مدیر بیمارستان و مسئولین بخش سرطان شناسی بیمارستان های شهدای هفتم تیر و فیروزگر به کمک پرسش نامه ارزیابی گردید. یافته ها : شاخص های کلیدی عملکردی در حیطه مدیریتی و مالی بر اساس داده های موجودکه شامل تعداد مراجعین، تعداد روزهای مرخصی، ساعات آموزشی، تعداد پرسنل، تعداد شکایات، درآمد و هزینه بود، برای نمایش در داشبورد انتخاب شد. و در مرحله ارزیابی ، میانگین رضایت مدیر بیمارستان (32/0±5/7)، مسئول فنی بخش سرطان شناسی (39/0±4/7) و مدیر داخلی بخش سرطان شناسی (37/0±3/7) بود. نتیجه گیری: با توجه به پراکندگی اطلاعات این بخش، داشبورد می تواند اطلاعات را از سیستم های گوناگون جمع آوری و آنها را بطور خلاصه در قالب شاخص های کلیدی عملکرد نشان دهد. اطلاعات موجود در داشبورد مدیریت بخش سرطان شناسی می تواند مبنایی برای تصمیم گیری آگاهانه جهت ارتقا عملکرد بخش باشد.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مطالعه اثرگذاری تولیدات علمی پژوهشگران ایرانی در زمینه پنج سرطان شایع که در پاب مد طی سال های 2011-2015 میلادی منتشر شده انجام گرفته است. روش ها : پژوهش حاضر کاربردی از نوع توصیفی-تحلیلی و روش پژوهش آن علم سنجی (با استفاده از شاخص دگرسنجی) بود. جامعه پژوهش شامل تمام مقالات پژوهشگران ایرانی در حوزه سرطان های شایع (معده، روده بزرگ، پستان، پروستات، و ریه) بود که در بازه زمانی 2011-2015 میلادی در پاب مد منتشر شده بود. داده ها با استفاده از ابزار برچسب گذاری دگرسنجه استخراج و با روش های آمار توصیفی در نرم افزار اکسل تحلیل شدند. یافته ها: از مجموع مقالات علمی پژوهشگران ایرانی در حوزه های سرطانی به ترتیب در سال 2011 و 2015 میلادی در سرطان معده 25 و 52، سرطان روده بزرگ 40 و 93، سرطان پستان 88 و 256، سرطان پروستات 20 و 44، و سرطان ریه 15 و 32 رکورد در پاب مد منتشر شد که در هر زمینه درصد کمی از مقاله های دارای نشانگر شی دیجیتال بود؛ از این تعداد نیز درصد محدودی از مقالات دارای نمره دگرسنجی بودند. همچنین در بررسی شبکه های اجتماعی که به مقاله های پژوهشگران ایرانی اشاره شده است، سهم ابزار مدیریت مرجع مندلی از همه بیشتر بود. نتیجه گیری: بطور کلی، تولیدات علمی پژوهشگران حوزه سرطان های شایع در کشور از رشدی طبیعی و قابل قبول برخوردار است، اما تولیدات علمی از نظر نمرات آلتمتریک کسب شده ناهمگون بودند. به نظر می رسد، پژوهشگران حوزه های مختلف با دقت در انتخاب مجلات معتبر و نیز به اشتراک گذاری بروندادهای پژوهشی خود در رسانه های اجتماعی می توانند باعث جلب توجه مخاطبین و بیشتر دیده شدن این مقاله ها شوند.

مقدمه: آموزش های کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی در سطوح مختلف، تعلیم نیروی انسانی را برای کار در کتابخانه های مختلف پزشکی دنبال می کنند. هدف این پژوهش، بررسی صلاحیت های موردنیاز کتابداران دانشگاه های علوم پزشکی کشور و میزان تطابق آن با سرفصل های رشته کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی است. روش کار: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به شیوه پیمایشی در سال 1395 انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش، اعضای هیأت علمی گروه کتابداری پزشکی، مدیران کتابخانه ها و کتابداران شاغل در دانشگاه های علوم پزشکی کشور بودند که 240 نفر به شیوه ی نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته انجام گرفته است. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 22 تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد، از دیدگاه اعضای هیأت علمی صلاحیت های جستجوی اطلاعات، از دیدگاه مدیران کتابخانه ها صلاحیت های مدیریتی و از دیدگاه کتابداران صلاحیت های فردی و اخلاقی به عنوان صلاحیت های اصلی شناسایی شدند، از دیدگاه هر سه جامعه مورد بررسی، صلاحیت های پژوهش، به عنوان کم اهمیت ترین صلاحیت ها بیان شدند. هم چنین میزان انطباق صلاحیت های موردنیاز کتابداران با سرفصل های رشته کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، در مقطع کارشناسی 60 درصد و در مقطع کارشناسی ارشد 66 درصد ارزیابی شد. نتیجه گیری: کتابداران پزشکی به منظور ارتقاء دانش و مهارت های حرفه ای خود لازم است از توانایی های حرفه ای برخوردار باشند و مجموعه صلاحیت های ارائه شده در این پژوهش می تواند برای حرفه کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی مفید و موثر واقع شود.

مقدمه: نظام ثبت بیماری آلزایمر با جمع آوری داده ها در طی زمان، دارای پتانسیل زیادی برای تولید کلان داده می باشد که می توان با ابزارهای تحلیل بصری نظیر داشبوردها، این کلان داده ها را به دانش تبدیل کرد. در پژوهش حاضر، با توجه به نیازهای ذینفعان به تعیین شاخص های کلیدی بیماری آلزایمر و طراحی و ارزیابی داشبورد مبتنی بر نظام ثبت بیماری آلزایمر پرداخته شده است. روش ها: این پژوهش از نوع توسعه ای- کاربردی بود که به روش توصیفی انجام شد. در مرحله اول به منظور تعیین شاخص های کلیدی عملکرد، پرسشنامه با نظر 31 نفر از اعضای هسته پژوهشی بیماری آلزایمر در دانشگاه علوم پزشکی ایران تکمیل شد. در مرحله دوم طراحی داشبورد بر اساس مطالعات قبلی و با استفاده از نرم افزار کلیک ویو انجام گرفت. در نهایت، این داشبورد با نظر چهار نفر از اعضای هسته پژوهشی بیماری آلزایمر و سه نفر از فارغ التحصیلان در رشته های انفورماتیک پزشکی و فناوری اطلاعات سلامت از طریق پرسشنامه مقیاس کاربردپذیری سیستم، ارزیابی شد. یافته ها: از میان 15 شاخص کلیدی عملکرد که توسط اعضای هسته پژوهشی بیماری آلزایمر تائید شد، سه شاخص در مقایسه با سایر شاخصها بیشترین امتیاز را کسب کرد که شامل نسبت بیماران دارای تاریخچه اختلالات روانی به کل بیماران، شاخص نسبت بیماران دارای سابقه افسردگی به کل بیماران و مقایسه شیوع و بروز کل جمعیت بود. سپس، با مقیاس کاربردپذیری ارزیابی داشبورد انجام شد و میانگین نمره 71/07 به دست آمد. نتیجه گیری: پیاده سازی داشبورد بیماری آلزایمر، نقش مهمی در جهت تأمین نیازهای هر یک از ذینفعان و افزایش توانایی تحلیل اطلاعات برای تصمیم گیری بهتر خواهد داشت.

مقدمه: ازآنجایی که رفتار اطلاع یابی سلامت همچون سایر رفتارها یک پدیده روان شناختی است، به نظر می رسد ویژگی های فردی بیمار بر رفتار اطلاع یابی سلامت وی تأثیرگذار باشد. از طرف دیگر، رفتار اطلاع یابی سلامت مناسب می تواند منجر به بهبود روند درمان یا پیشگیری از بیماری ها شود. ازاین رو هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر عوامل فردی بر رفتار اطلاع یابی سلامت بیماران دیابتی شهر اصفهان بود. روش کار: روش مطالعه حاضر پیمایشی است. جامعه پژوهش شامل 6424 نفر بیمار دیابتی بود که از میان آنان 362 نفر به روش تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه رفتار اطلاع یابی لانگو گردآوری شده و از طریق نرم افزار SPSS 20 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: آزمون تی مستقل نشان داد که بین مؤلفه رفتار در جستجوی اطلاعات بین زنان و مردان تفاوت معناداری وجود دارد (001/0>p). ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد بین سطح تحصیلات با اغلب مؤلفه های رفتار اطلاع یابی رابطه مستقیم، بین درآمد با برخی از مؤلفه های رفتار اطلاع یابی سلامت رابطه مستقیم و بین سن با برخی از مؤلفه های رفتار اطلاع یابی سلامت رابطه معکوس وجود دارد. نتیجه گیری: در انتقال اطلاعات سلامت به مردان دیابتی باید از روش غیرفعالانه استفاده کرد. همچنین وقت و انرژی بیش تری را باید صرف انتقال اطلاعات به بیماران دیابتی مسن با سطح تحصیلات پایین و درآمد کم کرد؛ بنابراین با بررسی عوامل تأثیرگذار بر رفتار اطلاع یابی سلامت بیماران دیابتی می توان اطلاعات موردنیاز آنان را به صورت مؤثرتری به آنان منتقل کرد. این روند می تواند منجر به جلوگیری از پیشروی بیماری دیابت شود.

مقدمه: امروزه نظام های سلامت نه تنها مسئول ارتقای سلامت مردم هستند، بلکه موظف به حفاظت از آنها دربرابر هزینه های مالی بیماری می باشند. پرداخت های غیررسمی پدیده ای است که نظام سلامت بسیاری از کشورها با آن روبه رو هستند و این پدیده به عنوان تهدیدی برای اعتبار حرفه پزشکی تلقی می شود. در نقاط گوناگون جهان، دلایل این پرداخت ها معمولاً بسیار متفاوت است. هدف این مطالعه شناسایی علل پرداخت های غیررسمی در بیمارستان های شهر اربیل در کشور عراق در سال 2021 است. روش ها: این مطالعه از نوع کاربردی و به روش کیفی است که با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته انجام شده است. مصاحبه های هدفمند با نمونه ای متشکل از 60 بیمار، پزشک و سیاست گذار در اربیل عراق انجام شد. افراد مصاحبه شونده فرم رضایت را تکمیل نمودند و مطالعه با تأیید شورای اخلاق پزشکی دانشگاه پزشکی هاولر انجام شد. در این مطالعه، از شرکت کنندگان درباره انگیزه های پرداخت غیررسمی سؤال شد و داده ها با استفاده از تحلیل محتوا ارزیابی شد. یافته ها: از دیدگاه بیماران، دلایل قانونی، فرهنگی، و مرتبط با کیفیت، در پرداخت های غیررسمی نقش دارند؛ از دیدگاه پزشکان و سیاست گذاران، علل دریافت پرداخت های غیررسمی ارائه دهندگان خدمات سلامت شامل جنبه های ساختاری، اخلاقی و مربوط به تعرفه و مواردی است که تخصص و شایستگی ارائه دهندگان را نشان می دهد. نتیجه گیری: درک دلایل پرداخت های غیررسمی در رسیدگی به آن و درنهایت ریشه کن کردن آن بسیار مهم است. یافته های این پژوهش، علل پرداخت های غیررسمی در نظام سلامت عراق را شناسایی کرده است. درک جامع نیازها و انگیزه های ارائه دهندگان و دریافت کنندگان مراقبت های سلامت بر مهار پرداخت های غیررسمی مؤثر است. سیاست گذارانی که درک کاملی از پیامدهای مرتبط با این پرداخت ها دارند می توانند تصمیمات آگاهانه تری بگیرند و از رویکرد سیاسی موردتوافق جمعی اطمینان حاصل کنند. افزایش حقوق ارائه دهندگان خدمات درمانی براساس عملکرد و مهارت آنها، در کنار پیاده سازی سیستم های پرداخت مبتنی بر عملکرد می تواند در کاهش این پدیده در عراق مؤثر باشد؛ علاوه براین ترویج آموزش اخلاق حرفه ای، اعتماد و درک متقابل را در بین افراد تقویت می کند و درعین حال تأثیرات منفی رشوه را نیز برجسته می نماید.

مقدمه: در اقتصاد مدرن امروز، پیگیری اهداف توزیع عادلانه در اقتصاد مهمترین هدف دخالت دولت در اقتصاد به شمار می رود؛ این سیاست های توزیعی تنها مربوط به توزیع نتایج نهایی اقتصاد (مانند درآمد و غیره) نیست و مواردی چون آموزش، بهداشت و خدمات اجتماعی را نیز در بر می گیرد. این موضوع سبب شده است تا تأمین بخشی از نیازهای بهداشتی و آموزشی جامعه نیز به دولت محول شود. روش کار: در مطالعه حاضر، به منظور بررسی میزان تأثیرگذاری هزینه های دولت، بر متغیرهای کمّی دو بخش بهداشت و آموزش در کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی، روش های اقتصادسنجی متداول و مدل ساختار کواریانس با استفاده از داده های دوره زمانی سال های 1991 تا 2005 مورد استفاده قرار گرفته است. یافته ها: نتایج به دست آمده حاکی از تأثیر مثبت و معنی دار هزینه های دولت بر متغیر های مختلف اجتماعی می باشد. در نظر گرفتن مشکلات روش های اقتصادسنجی در تخمین معادلاتی که متغیرهای مکنون و چند بعدی (مانند آموزش و بهداشت) را شامل می شوند، ایجاب می نماید تا با استفاده از مدل «ساختار کواریانس»، نتایج به دست آمده از تخمین های اقتصادسنجی مورد بازبینی قرار گیرد. بحث: استفاده از روش های آماری مختلف نشان می دهد که هزینه های آموزشی و بهداشتی دولت، بیش از آنچه که تخمین های اقتصادسنجی نشان می دهد بر متغیرهای واقعی این دو بخش تأثیر دارند. از این رو، نیل به اهداف توسعه هزاره، نیازمند توجه جدی به کارایی و اثربخشی هزینه های دولت در دو بخش آموزش و بهداشت خواهد بود.