سمیه فضائلی

مقدمه: سیستم اطلاعات داروخانه نقش مؤثری در مدیریت اطلاعات دارویی بیماران دارد که پزشکان را از تجویز ناایمن داروها، مصرف بیش ازحد تجویزشده و تداخلات دارویی احتمالی آگاه می سازد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی سیستم اطلاعات داروخانه با استفاده از مدل همسویی انسان، سازمان و فناوری (HOT-fit) در بیمارستان های آموزشی منتخب دانشگاه علوم پزشکی مشهد صورت گرفت. روش ها: این پژوهش کاربردی با روش تحلیلی-مقطعی در سال 1398 در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول، معیارهای استخراج شده در هم اندیشی خبرگان مطرح و تائید گردید. در مرحله دوم، سیستم اطلاعات داروخانه از دیدگاه 118 کاربران در داروخانه، منشی یا پرستار ثبت کننده درخواست دارو در بخش های بالینی و کارشناس سامانه اطلاعات بیمارستان ارزیابی شد. نتایج ارزیابی با استفاده از آزمون رگرسیون خطی ساده در نرم افزار SPSS 21 تحلیل شد. یافته ها: در هم اندیشی تخصصی 24 معیار تائید و سپس پرسشنامه ای با توجه مدل HOT-fit طراحی و در اختیار کاربران قرار گرفت و در نتیجه 37/55 درصد کاربران عملکرد سیستم را مطلوب ارزیابی نمودند. نتایج نشان داد که طبق بررسی 17 فرضیه مدل HOT-fit بین جنبه ها در سه بعد فنی، انسانی و سازمانی و سود خالص ارتباط معنادار وجود دارد؛ اما ارتباط معنی داری بین جنبه کیفیت اطلاعات در بعد فنی و جنبه استفاده از سیستم در بعد انسانی وجود نداشت. نتیجه گیری: قابلیت استفاده و کیفیت اطلاعات موجب افزایش رضایتمندی در کاربران سیستم های اطلاعاتی می گردد. انتظار می رود در طراحی سیستم اطلاعات بیمارستانی به تطابق سیستم با وظایف کاربر و مطلوبیت خروجی مورد انتظار توجه شود.

مقدمه: انتخاب بیمارستان دولتی یا خصوصی می تواند تحت تأثیر عوامل متعددی مانند درآمد، سن، جنس، تحصیلات و شدت بیماری افراد قرار گیرد. هدف از انجام این تحقیق بررسی مهم ترین علل تمایل خانوارها در مناطق منتخب شهر مشهد برای مراجعه به بیمارستان های خصوصی یا دولتی بوده است. روش کار: این مطالعه توصیفی- تحلیلی و از نوع مقطعی بوده است که در سال 1393 در دو منطقه برخوردار و کم برخوردار شهر مشهد انجام گردید. با استفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ای تعداد 1000 نمونه از خانوارها انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. ابزار مطالعه، پرسشنامه ای بود سه بخشی که روایی و پایایی آن در مطالعات قبلی سنجیده شده بود. داده ها با استفاده از شاخص های توصیفی و استنباطی آماری در نرم افزار SPSS تحلیل گردید. یافته ها: مهم ترین عوامل مؤثر در تعیین تمایل افراد برای مراجعه به بخش دولتی یا خصوصی، وجو د کادر پزشکی و پرستاری مجرب، سن و جنس پاسخگو، اهمیت حوزه دسترسی به حمایت خانواده و اجتماع، وضعیت سلامت فرد، کیفیت امکانات رفاهی، اهمیت حوزه ارتباطات و نوع آخرین مرکز دریافت خدمات سلامت از بودند. نتیجه گیری: تمایل بیشتر خانوارها برای مراجعه به یک بخش خاص (دولتی یا خصوصی) می تواند پیامد کیفیت ارائه خدمات به ویژه کیفیت غیر بالینی خدمات مذکور باشد. نوع این پیامد به گونه ای می باشد که تغییر در آن نیازمند برنامه های بلند مدت است. تدوین و اجرای این برنامه ها با توجه به گستردگی بخش دولتی در ارائه خدمات سلامت، باید موردتوجه قرار گیرد.

مقدمه: نفوذ فن آوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه ی سلامت و توانمندی های چشم گیر آن، در کنار امکان افزایش کارایی ارایه ی خدمات و کاهش هزینه ها، موجب توجه روزافزون به این فن آوری ها برای مقاصد مختلف شده است. بر این اساس تعیین تأثیر توسعه ی سلامت الکترونیک بر کاهش مخارج سلامت خانوارها هدفی است که مقاله ی فعلی به آن پرداخته است. روش بررسی: مطالعه ی توصیفی- کاربردی فعلی در دو مرحله در سال 1391 صورت گرفت که در مرحله ی اول با استفاده از روش کیفی مصاحبه با 93 خانوار از 8 استان کشور براساس چهار سطح شاخص توسعه ی انسانی، به شناسایی اجزای مختلف مخارج سلامت خانوارها پرداخته شد و در مرحله ی بعد با استفاده از پانل نخبگان و با تحلیل محتوایی اجزای شناسایی شده، تأثیر توسعه ی سلامت الکترونیک بر هر یک از اجزای مخارج سلامت خانوار بررسی و اجزا در سه دسته ی مستقیم، غیرمستقیم و بدون تأثیر دسته بندی شد. یافته ها: در مرحله ی اول مطالعه تعداد 73 نوع هزینه ی سلامت خانوار شناسایی شد که در مرحله بعد تعداد 27 نوع از این هزینه ها به عنوان مواردی تشخیص داده شد که توسعه ی سلامت الکترونیک، می تواند به صورت مستقیم آن ها را کاهش دهد. از بین این موارد سلامت الکترونیک، بیش ترین ظرفیت را برای کاهش هزینه های ایاب و ذهاب، اسکان، تغییر شغل و استرس ناشی از تلف شدن وقت دارد. نتیجه گیری: توسعه ی سلامت الکترونیک می تواند به عنوان یک راهبرد مناسب جهت کاهش سهم مردم از هزینه های سلامت در نظر گرفته شود، البته ایجاد زیرساخت های فن آوری اطلاعات و ارتباطات و همکاری بین بخشی برای بهره مندی از نتایج این راهبرد، ضروری به نظر می رسد.