فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۷۴۱ تا ۳٬۷۶۰ مورد از کل ۶٬۱۱۵ مورد.
۳۷۴۱.

نیاز برآورده نشده بهداشت بارداری و تعیین کننده های آن در میان زنان کُرد شهر مهاباد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تنظیم خانواده حاملگی ناخواسته زنان کرد مهاباد نیاز برآورده نشده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۳۴
نیاز برآورده نشده شکاف بین ایده آل ها و رفتار باروری زنان را نشان می دهد. هدف از این مقاله اندازه گیری و بررسی تعیین کننده های این نیاز در میان زنان کُرد 49-15 ساله ی همسردار شهر مهاباد است. این پژوهش با استفاده از داده های پیمایش باروری مهاباد در فروردین 1391 و با انتخاب نمونه ای بالغ بر 700 خانوار انجام شده است. بر پایه ی این بررسی، میزان نیاز برآورده نشده برای فاصله گذاری و توقّف فرزندآوری، و نیاز برآورده نشده برای استفاده از روش های مُدرن پیش گیری از حاملگی به ترتیب 85/10 و 85/9 درصد، و مجموع نیاز برآورده نشده 7/20 درصد است. ترس زنان از عوارض جانبی وسایل پیش گیری از حاملگی بیش ترین سهم را در عدم استفاده ی آن ها از این وسایل دارد. محدودیّت های اجتماعی و فرهنگی شامل مخالفت همسر و اطرافیان، و عوامل مذهبی در اولویّت های بعدی قرار می گیرند. یافته های تحقیق در تأیید نظریه های بوشان و بولاتو می باشد. با توجّه به نقش تعیین کننده ی برخی از مشخّصه های فرهنگی در کنار سایر مشخّصه های اقتصادی اجتماعی و عوامل مرتبط با تنظیم خانواده در پیش بینی احتمال نیاز برآورده نشده ی تنظیم خانواده، انجام مطالعات تطبیقی با روش های ترکیبی در مناطق ناهمگن از نظر قومی و فرهنگی به منظور سنجش نیاز برآورده نشده ی تنظیم خانواده و استخراج مضامین فرهنگی مؤثّر بر این پدیده پیشنهاد می شود.
۳۷۴۲.

خویشاپیوندی در متون پهلوی و بازتاب آن در شاهنامه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران باستان ازدواج با محارم خودوده دین پهلوی شاهنامه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۱۳
خویشاپیوندی یا ازدواج با محارم، ترجمه مصطلح واژه پهلوی خودوده (xw?d?dah) است؛ موضوعی که اغلب آن را به ایرانیان باستان منسوب می دارند. اما این موضوع هرگز خاص ایرانیان نبوده است و نمونه-هایی از آن را در فرهنگ های دیگر نیز می توان یافت. این مقاله پس از بیان نمونه هایی از فرهنگ های دیگر و ایرانیان باستان، به شاهنامه و نمونه های موجود در آن می پردازد. در این نامه کهن در مقام بازگویی داستان های ایرانیان باستان، ازدواج با محارم طرح می گردد و در توجیه آن دو نظر بیان شده است: که نخستین از آنِ دقیقی زرتشتی است که این ازدواج ها را بر اساس متون مزدایی توجیه کرده و آیین عجم می خواند و دیگری از آنِ فردوسی است که از آن با عنوان «دین پهلوی» یا روشی شاهانه نام برده است. این جستار این دو نظریه را گزارش و تحلیل می کند.
۳۷۴۳.

بررسی سیمای زن در آثار احمد عزیزی

کلید واژه ها: احمد عزیزی هنر و معماری زن الگوسازی ایجاد تقابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۳۰۲
احمد عزیزی به دلیل خلق سبک و زبانی نو و مخصوص به خود، آفرینش مضامین و ترکیبات مبتکرانه و سرشار بودن آثارش از موضوعات اجتماعی متنوع، در میان شعرای پس از انقلاب، چهره ای شاخص و ممتاز به شمار می آید. یکی از مهمترین موضوعات اجتماعی مطرح در آثار عزیزی، موضوع زن و مسائل مرتبط با زنان است. هدف این جستار آن است که با رویکردی توصیفی – تحلیلی به تبیین جنبه های گوناگون این موضوع در گستره آثار ادبی منظوم و منثور این شاعر می باشد. بر اساس نتایج این پژوهش، رویکرد عزیزی به زن از سویی کاملاً متأثّر از عقاید و آموزه های اسلامی، فرهنگ تشیع و ارزشهای انقلابی است و از سوی دیگر جنبه تعلیمی دارد؛ یعنی او با بازآفرینی سیما و منزلت زن در جهان نگری و انسان شناسی اسلام و مکتب تشیع، در هیأت جذّاب هنر و تصاویر و تلمیحات شاعرانه، کوشیده است تا نگاه جامعه به زن و نگاه زن به خودش را با تعالیم قرآن، سیره اهل بیت (علیهم السلام) و ارزشهای انقلاب اسلامی منطبق سازد. او برای نیل به این هدف، از دو ابزار آموزشی الگو سازی و ایجاد تقابل سود جسته است.
۳۷۴۴.

مطالعه فقهی – حقوقی اولویت سنجی اشتغال و خانه داری زنان در نظام حقوقی ایران

کلید واژه ها: نظام حقوقی ایران اشتغال خانه داری اولویت آموزه های دینی اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹۴ تعداد دانلود : ۹۴۰
با افزایش ورود زنان به عرصه اشتغال، تعارضاتی میان وظیفه سنتی خانه داری و مسئولیت شغلی آنان پیش آمد. این تعارض، زنان را با چالش های گوناگونی مواجه ساخت که اثرات این مشکلات در خانواده نیز بروز کرد. پژوهش پیش رو بر آن است که بر اساس آموزه های دینی اسلام، اولویت میان دو امر اشتغال و خانه داری زنان را مورد مطالعه قرار دهد تا زنان جایگاه اصلی خویش را در اجتماع بشناسند و جامعه اسلامی نیز بر مبنای همین جایگاه، قوانینی را در رابطه با حمایت از زنان وضع کند و همسو با این قوانین، آنان را در امور اجتماعی شریک سازد. یافته های پژوهش نشان می دهد با توجه به آموزه های دینی، خانه داری نسبت به اشتغال برای زنان اولویت دارد و زنان میتوانند با حفظ این اولویت، مسئولیت های دیگری را نیز برای خدمت به جامعه بپذیرند، اما قوانین وضع شده در ایران به دلیل نواقصی که دارد، نتوانسته تعارضات نقش های چندگانه زنان را به خوبی حل کند. بنابراین جامعه اسلامی باید با الهام از تعالیم دینی و همسوسازی قوانین در مسیر این اولویت، با اصالت دادن به سنگر خانه و تبیین اهمیت این جایگاه، بر اساس تدابیری که آموزه های دینی برای تحقق این جایگاه اندیشیده، زنان شاغل را در جهت هموار ساختن تعارضات نقش های چند گانه، یاری رساند.
۳۷۴۵.

روند تحولات تاریخی فضاهای گذران اوقات فراغت زنان از قاجاریه تاکنون در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفکیک جنسیتی جنسیت زمان قاجاریه فضای فراغتی فضاهای عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۸۶
یکی از انواع فضاهای عمومی شهر، فضاهای گذران اوقات فراغت می باشد. مهم ترین علت تفاوت فضاهای فراغتی در شهرهای اسلامی با سایر شهرها، تأکید دین اسلام بر مساله جنسیت در فضاهای عمومی و رعایت اصل تفکیک جنسیتی و تعیین شرایط و ضوابط خاص برای حضور زنان و مردان در این فضاهاست. تهران به عنوان مهم ترین کلان شهر ایران و پایتخت یک کشور اسلامی از گذشته تا کنون شاهد تغییرات زیادی در سیمای فضاهای فراغتی خود بوده است. در این مقاله با تکیه بر دو نوع روش تحقیق تاریخی و نیز روش تحقیق توصیفی- تحلیلی سیر تاریخی مساله جنسیت و فضاهای گذران اوقات فراغت زنان از زمان قاجاریه تا کنون در تاریخ شهر تهران بررسی گردد و نقش فرهنگ اسلام و ویژگی های تاریخی- سیاسی در تغییرات حضور زنان در فضاهای فراغتی شهر تهران از آن دوره تا کنون نشان داده شود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که فضاهای فراغتی شهر تهران بر اساس جنسیت، ازدوره قاجار تا دوره معاصر را می توان به سه دسته فضاهای فراغتی کاملاً زنانه، فضاهای فراغتی کاملاً مردانه و فضاهای فراغتی مردانه/ زنانه تقسیم کرد. حضور زنان در هر کدام از این فضاهای فراغتی متفاوت از دیگری بوده است. بررسی ها نشان داد حضور زنان در فضاهای فراغتی که متعلق به هر دو جنس می باشد نسبت به گذشته بیشتر شده و در عین حال فضاهای فراغتی منحصر به یک جنس نیز در این دوره بازتولید شده اند که می توان به پارک بانوان, پارک های آبی، سالن های اجرای موسیقی منحصراً برای بانوان و استادیوم های ورزشی برای مردان اشاره کرد.
۳۷۴۶.

بررسی و تحلیل سیر تاریخی سیمای خانواده در رمان فارسی از ابتدا تا دهه 50(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نقد جامعه شناختی رمان اجتماعی رمان واقع گرا روابط و مناسبات خانوادگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه های ادبی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۱۸۹۱ تعداد دانلود : ۸۶۲
رمان نویسی در ادبیات فارسی گونه ادبی جدیدی است که مقارن با مشروطه رواج یافت. این نوع ادبی در ایران هم زمان با ورود به دوره نوین اجتماعی شکل گرفت و واقع گرایی و توجه به مسائل اجتماعی یکی از اصلی ترین مضامین آن گردید. رمان واقع گرا در ایران به دلیل اهمیت و کارکرد خاص خود، همواره در تعامل با نهادهای اجتماعی بوده است و نویسندگان عموماً بیان واقعیت های اجتماعی را برای خود نوعی رسالت می دانسته اند. یکی از مضامین اجتماعی که در رمان های فارسی طرح شده، مضمون خانواده و توجه به این نهاد اجتماعی است. مفهوم خانواده در اکثر رمان های ایرانی نقش کلیدی دارد و همواره نقش اصلی داستان در درون خانواده معرفی می شود. از سویی، پرداختن به نقش هایی که انسان ها در خانواده به خود می گیرند، غالباً تصویرگر واقعیت های موجود جامعه است. به مناسبت شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر هر دوره، چگونگی توجه به مسئله نهاد خانواده در آن دوره متفاوت است و دغدغه نویسندگان در بازتاب مسائل خانواده با اوضاع اجتماعی زمانه مناسبت تام دارد. در بسیاری موارد، نویسندگان در قالب ترسیم سیمای خانواده، سیمای اجتماع را تصویر می کنند و از مناسبات میان اعضای خانواده به عنوان نمونه ای از روابط اجتماعی افراد، برای طرح مسائل کلان اجتماعی استفاده می کنند؛ به گونه ای که با پرداختن به جزئیات روابط افراد نزدیک به هم، الگویی از مناسبات کلان اجتماعی را بازتاب می دهند. مسئله اصلی این پژوهش، چگونگی بازآفرینی مناسبات خانوادگی در رمان فارسی از آغاز تا دهه پنجاه است که در قالب جریان های کلی ادبیات داستانی واقع گرا، به بررسی و تحلیل تصویری که از این نهاد اجتماعی در ادبیات بازتولید شده است، می پردازیم
۳۷۴۷.

پیش بینی رضایتمندی زناشویی از روی متغیرهای باورهای ارتباطی و صمیمیت زناشویی در زنان متقاضی طلاق و عادی شهر مشهد

کلید واژه ها: باورهای ارتباطی اخلاق صمیمیت زناشویی پزشکی و بهداشت رضایتمندی زناشویی روان شناسی طلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۱ تعداد دانلود : ۲۱۳
هدف پژوهش حاضر پیش بینی رضایتمندی زناشویی از روی متغیرهای باورهای ارتباطی و صمیمیت زناشویی در زنان متقاضی طلاق و عادی شهر مشهد بود.
۳۷۴۸.

بررسی عوامل فرهنگی و روان شناختی موثر بر بهزیستی روانی مادران متعلق به آشیانه خالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتماد به نفس رسانه جمعی میانسالی بهزیستی روانی آشیانه خالی رضایت زنا شویی وابستگی به مادر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، تفریحات و سلامت روانشناسی زنان
تعداد بازدید : ۹۳۳ تعداد دانلود : ۴۷۴
این پژوهش با هدف بررسی عوامل فرهنگی و روانشناختی موثر بر بهزیستی روانی مادران متعلق به آشیانه خالی انجام شده است. این پژوهش به شیوه پیمایشی بر روی 241 نفر از مادران متعلق به آشیانه خالی در شهر ساری صورت گرفت. ابزار سنجش پرسش نامه بوده است و روایی آن با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته است. داده های آماری با استفاده از نرم افزار آماری برای علوم اجتماعی(spss) و روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. براساس یافته های این پژوهش بین متغیر های ارتباط با گروههای گوناگون، تحصیلات، استفاده از وسایل ارتباط جمعی، رضایت زناشویی، اعتماد به نفس، داشتن روابط صمیمی با دیگر اعضای خانواده، وابستگی مادر به فرزند و بهزیستی روانی مادران متعلق به آشیانه خالی رابطه وجود دارد. براساس نتایج رگرسیون چند متغیره، بیش ترین تاثیر مستقیم بر روی بهزیستی روانی مادران متعلق به آشیانه خالی مربوط به متغیر وابستگی مادر به فرزند (292/0)، بیش ترین تاثیر غیر مستقیم بر روی بهزیستی روانی مادران متعلق به آشیانه خالی متغیر ارتباط با گروه های گوناگون (238/0) می باشد
۳۷۴۹.

نقدی بر جایگاه زن در اندیشه غزالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زن مادر همسر غزالی دختر کیمیای سعادت احیاءالعلوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۴۷ تعداد دانلود : ۹۱۲
در آثار برخی اندیشمندان مسلمان نظیر غزالی، فخر رازی و خواجه نصیر طوسی تعالیم و آموزه هایی راجع به آداب رفتار و معاشرت با زنان به چشم می خورد. این آموزه ها عموماً در حکمت عملی و بخش تدبیر منزل و یا در ضمن کتب اخلاق و سیاست مطرح می شود و در آن، زن در چند نقش معین یعنی مادر، همسر و فرزند (دختر) بررسی می شود و یا ذات و سرشت و طبیعت وی مورد ملاحظه و مداقه قرار می گیرد. در این مقاله جایگاه زن را در اندیشه غزالی بررسی می کنیم. او در سه اثر بزرگش در علم اخلاق یعنی احیاء علوم الدین، کیمیای سعادت و نصیحه الملوک به بررسی خلق و خو و روان شناسی زنان پرداخته و درباره تعلیم و تربیت و حدود و حقوق و وظایف آنان اظهار نظر کرده است. ضمن تحلیل و نقد آرای وی در این سه اثر، می کوشیم تا با روشن کردن فضای اخلاقی حاکم بر بحث زنان در این آثار، ناهماهنگی محتوا و مدعای این کتب، یعنی تعلیم اخلاق را نشان دهیم
۳۷۵۰.

سنجش عوامل اجتماعی مؤثر بر نگرش زنان باردار نسبت به سقط عمدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بارداری دینداری سقط جنین عمدی طبقه اجتماعی نگرش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۷۲
سقط جنین عمدی یکی از معضلاتی است که برخی از زنان به دلایلی نظیر تنظیم خانواده، مخفی کردن روابط نامشروع، گریز از بارداری ناخواسته، تجاوز به عنف و... به آن متوسل میشوند. تأثیرات جسمی و روحی سقط جنین بر زنانی که آن را تجربه میکنند و نیز شرایط فرهنگی و اجتماعی سقط، توجه به این مسئله را آشکار می سازد. هدف تحقیق حاضر، بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر نگرش زنان باردار نسبت به سقط جنین عمدی است. روش پژوهش، پیمایشی و جامعه آماری تحقیق، زنانِِ در سن باروری شهر تهران (سال 1385) می باشند. حجم نمونه بر اساس فرمول 300 نفر برآورد گردیده است. روش نمونه گیری نیز سهمیه ای تعیین گردید. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که متغیرهای دینداری، نگرش اطرافیان نسبت به سقط جنین و طبقه اجتماعی متغیرهایی هستند که بیش از 26 درصد تغییرات متغیر وابسته ی را تبیین می کنند .کم رنگ شدن اعتقادات مذهبی و دینداری در میان زنان با افزایش نگرش مثبت به سقط جنین ارتباط مستقیم دارد. سایر متغیرها نظیر سن، تحصیلات و وضعیت شغلی با نگرش زنان باردار به سقط جنین عمدی رابطه ای ندارند.
۳۷۵۱.

رابطه سبک های دلبستگی و خشونت دیدگی در زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خشونت علیه زنان سبک های دلبستگی دلبستگی رمانتیک

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده زن در خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : ۲۲۵۸ تعداد دانلود : ۱۲۴۰
خشونت علیه زنان به وسیله همسران آن ها، یک مسئله شناخته شده در تمام کشورها و فرهنگ-های دنیاست. هدف این مطالعه بررسی رابطه بین سبک های دلبستگی و خشونت دیدگی در زنان می باشد. بدین منظور 396 نفر از زنان ساکن در شهر کرمانشاه با روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب شده و پرسشنامه همسرآزاری قهاری (1384) و مقیاس تجارب مربوط به روابط نزدیک (ECR) را تکمیل کردند. تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که دو سبک دلبستگی (اجتنابی و اضطرابی) پیش بینی کننده انواع خشونت دیدگی در زنان است. یافته ها حاکی از آن است که ترس از جدایی و طرد شدن و هم-چنین تکیه بیش از حد بر خود در اوقات استرس، می تواند عامل خطری در جهت خشونت دیدگی زنان باشد.
۳۷۵۲.

بازار تن فروشی خیابانی زنان در کلانشهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تهران روسپیگری خیابانی بازار تن فروشی زنان درآمد و هزینه روسپیگری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی اجتماعی
  3. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی جنسی
  4. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام حجاب و عفاف
  5. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن و اقتصاد اشتغال
  6. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، تفریحات و سلامت بهداشت جسمی و جنسی
  7. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : ۱۴۹۱۰۹ تعداد دانلود : ۱۸۲۱۶
شناخت کامل بازار فعالیت های غیرقانونی از جمله تن فروشی دشوار و در مواردی ناممکن است. در عین حال، بدون شناخت ویژگی های بازار پدیده ای مثل تن فروشی نمی توان سیاست های مداخله ای برای پیشگیری، کنترل، یا کاهش آن را طراحی کرد. جامعة آماری پژوهش زنانی هستند که در مناطق 22گانة شهر تهران تن فروشی می کردند. یافته های پژوهش نشان می دهد در بازار تن فروشی تقریباً مثل هر بازار دیگری قواعد عرضه و تقاضا تأثیرگذار و تعیین کنندة بسیاری از عوامل اند، اگرچه توضیح دهندة اصلی ترین علت ها و آثار نیستند. بررسی اجزای درآمد و نوبت های کار روسپیان نشان داد عواملی مثل 1. هزینه ها 2. سن فعلی 3. محل جلب مشتری 4. نرخ هرنوبت رابطة جنسی (عادی) 5. شمار مشتریان و 6. تجربه بر درآمد حاصل از تن فروشی آثار معناداری دارند. یافته ها نشان می دهد الگوی غالب فعالیت روسپیگری خیابانی در ایران، کار فردی است و به معنای اقتصادی ""بازار"" روسپیگری در این بخش کاملاً شکل نگرفته است. پایین بودن نرخ رشد درآمدها به نسبت تورم، عدم توسعه و سازماندهی و تنوع بخشی به فعالیت ها، پایین بودن قاچاق انسان (زنان خارجی) برای روسپیگری به ایران و عدم امکان و اطمینان سرمایه گذاری مانع شکل گیری بازار تن فروشی مشابه دیگر کشورها شده است. سن ورود به روسپیگری در ایران بین 16 تا 22 سال و بالاتر از معیار جهانی است. همچنین بررسی برخی عوامل بازار از جمله توزیع مکانی و زمانی فعالیت، تعداد متقاضیان، درآمد و هزینه ها و دیگر موارد و مقایسة آن ها با یافته های مطالعات جهانی نشان می دهند که به لحاظ جغرافیایی بازار روسپیگری در شهر تهران در محل های فعالیت تقریباً متمرکز و در مسیر خیابان های اصلی شهر است و از این لحاظ با الگوهای جهانی مشابهت دارد. روزهای پرکار هفته در ایران هم مثل بیشتر تحقیقات مشابه در دیگر کشورها، روزهای پایانی هفته عنوان شده است. اما میزان تقاضا، درآمدها و هزینه ها الگوی متفاوتی دارند. یافته های این تحقیق بر فقرزدایی، به عنوان راهبردی پایدار در کنترل آسیب های اجتماعی و از جمله روسپیگری، تأکید دارد و غفلت از آن را تهدیدی برای شکل گیری و توسعة بازارهای غیرقانونی می داند.
۳۷۵۳.

مقام زن در شعر ابوالقاسم لاهوتی ایرج میرزا و عارف قزوینی

کلید واژه ها: زن حقوق و علوم سیاسی شعر مشروطه هنر و معماری ابوالقاسم لاهوتی ایرج میرزا عارف قزوینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۲ تعداد دانلود : ۴۳۳
برخی از شاعران در دوره مشروطه عمدتاً به دلیل بی بهره بودن از درک عمیقِ مبانی آموزه های اسلام و تنها با تکیه بر دریافتهای خود از ظواهر قوانین شرع و با تأثیر پذیری از تحوّلات اجتماعی و فرهنگی نو ظهور و بی سابقه زمان؛ مانند رواج نگرش غرب گرایانه به زن موضوعاتی را از قبیل حقوق و آزادی زنان، انتقاد از حجاب و مخالفت با ازدواج دختران در سنین نوجوانی، در شعر خود مطرح کردند و در این راه تا مرز عناد و ستیزه جویی با آموزه های دینی پیش رفتند. ایرج میرزا، عارف قزوینی و ابوالقاسم لاهوتی از جمله این شعرا هستند. در این جستار، با نگرشی توصیفی- تحلیلی به بررسی و مقایسه تجلّی این موضوع در شعر این سه شاعر پرداخته می شود. بر اساس نتایج این پژوهش، هر چند دیدگاه های این سه تن، نسبت به زنان و مسائل مربوط به آنها، به دلایلی چون؛ قلّت بضاعت علمی، تأثر از نگرش یک بعدی اومانیستی و مرعوبیت در برابر فرهنگ غربی، با نگرشی انتقادی به فرهنگ بومی و پشتوانه های مذهبی آن، همراه است؛ امّا مواضع آنها در این خصوص، بدلیل تفاوت عوامل تأثیر گذار فردی؛ چون شخصیت، نگرشِ فلسفی و محیط زندگی،تا حدّی بایکدیگر تفاوت دارد.
۳۷۵۴.

تاثیرخانواده بر مشارکت سیاسی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنان خانواده مشارکت سیاسی مشارکت جویی فردی مشارکت جویی والدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۶ تعداد دانلود : ۱۰۴۲
الزامات جامعه ایران مانند هر جامعه درحال گذار و یا درحال توسعه مشارکت زنان را به عنوان نیمی از نیروهای فعال جامعه در عرصه های گوناگون ضروری می سازد. از آن جا که خانواده نخستین و مهم ترین عامل جامعه پذیری افراد تلقی می شود لذا، به نظر می رسد میزان تمایلات مشارکت جویانه در خانواده می تواند بر مقدار مشارکت زنان از جمله مشارکت سیاسی آنان تاثیر بگذارد. از راه بحث و گفت و گو در منزل، فرزندان با ارزش ها و نگرش های سیاسی والدین آشنا می شوند و از این راه علاقمندی یا بی علاقگی آنان نسبت به مسایل سیاسی ابراز می شود. لذا، به نظر می رسد وضعیت خانوادگی و موقعیت اجتماعی بر میزان مشارکت سیاسی افراد تاثیر میگذارد. این مقاله براساس نتایج یک پژوهش پیمایشی پهنانگر و از نظر زمانی یک بررسی مقطعی است که در سطح استان آذربایجان شرقی، بین زنان 18 تا 64 سال ساکن در استان به اجرا گذاشته شده است. بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه مورد بررسی 1074 نفر برآورد شده، روش نمونه گیری به صورت خوشه ای چندمرحله ای و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. یافته های پژوهش نشان می دهند که والدین پاسخگویان تمایل حدمتوسط و یا متوسط به بالایی به مشارکت سیاسی داشته و در انجمن های گوناگون شرکت و فعالیت می کنند. نتایج آزمون همبستگی بین متغیرهای مستقل و وابسته حاکی از آن است که گرایش به مشارکت سیاسی والدین بر فعالیت آن ها در انجمن ها تاثیر گذار است و مشارکت جویی فرد در انجمن های گوناگون و در نهایت، مشارکت سیاسی وی را متاثر می سازد.
۳۷۵۵.

باز نمایی جنسیت در کتب فارسی مقاطع تحصیلی راهنمایی و دبیرستان در سال تحصیلی 89- 1388(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازنمایی جنسیت تحلیل محتوای کیفی تصاویر کتاب ها کتب آموزشی کلیشه های جنسیتی متون درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۷۵
کتاب های درسی در کنار آموزشِ دانش آموزان، آنها را برای پذیرش نقش های متناسب با ویژگی های جنسیتی شان، آن گونه که مدنظر مؤلفین این کتب می باشد، آماده می کنند. پژوهش حاضر درصدد است به چگونگی بازنمایی جنسیت در کتاب های فارسی دوره ی راهنمایی و پایه های اول، دوم و سوم دبیرستان در رشته های غیر انسانی در سال تحصیلی 89- 1388 بپردازد. روش تحقیق، تحلیل محتوای کمی بر اساس شاخص جنسیت در بین تصاویر، اسامی، مؤلفان کتاب ها، نویسندگان متون درسی و شخصیت های حاضر در متن دروس می باشد. همچنین از روش تحلیل محتوای کیفی برای تحلیل کیفیت بازنمایی ها در تصاویر و متون درسی استفاده شده است. این تحقیق با مبنا قرار دادن نظریه های آلتوسر و بوردیو در این زمینه، سعی در کشف چگونگی بازنمایی های جنسیتی در این کتاب ها نموده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد در بخش کمّی، به مردان، بسیار بیش از زنان پرداخته شده است و زنان با معیار این شاخص ها حضور چندانی در کتاب های مورد بررسی ندارند. از نظر کیفی زنان در اندک موارد حضور، موجوداتی ضعیف، عاطفی، نیازمند کمک و مطیع مردان بازنمایی می شوند. در مقابل، مردان در موارد بسیاری، حاضر در اجتماع، صاحب قدرت، دانا و عاقل، مدیر و کاردان، شجاع و جنگنده تصویر شده اند. به نظر می رسد کلیشه های جنسیتی رایج در اجتماع، در کتاب های مورد بررسی نیز بازتولید شده اند.
۳۷۵۶.

سنجش عوامل جامعه شناختی مؤثر در مشارکت مدنی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳ تعداد دانلود : ۵۱
با توجه به اهمیت مشارکت مدنی به عنوان اصلی ترین شاخص توسعه ی اجتماعی، این پژوهش درصدد است تا در چارچوب دستگاه مفهومی پاتنام، به مطالعه ی میزان مشارکت مدنی و گونه های آن در میان زنان بپردازد. این تحقیق از نوع پیمایشی است که در طی آن با 370 نفر از زنان 18 تا 45 سال شهر الشتر مصاحبه شده است. یافته ها نشان می دهد که میانگین مشارکت مدنی زنان معادل 2/59 درصد بود که بر مبنای یک مقیاس صفر تا 100 متوسط ارزیابی می شود. در میان گونه های مشارکت مدنی، نوع غالب مشارکت مذهبی بوده و مشارکت نهادی (انجمنی) در پایین-ترین سطح قرار داشته است. تحلیل رگرسیونی چندمتغیره نشان می دهد که مشارکت مدنی زنان به ترتیب شدت رابطه با متغیرهای میزان منابع در دسترس زنان، گستره روابط اجتماعی، اثربخشی اجتماعی، وضع تأهل و سن مربوط است. متغیرهای مذکور در مجموع 54 درصد تغییرات مشارکت مدنی زنان را تبیین می کنند. در بخش پایانی مطالعه، دلالت های یافته ها و نتایج تحقیق در زمینه مطالعات آتی و سیاست گذاری اجتماعی و فرهنگی مورد بحث قرار گرفته است.
۳۷۵۷.

آسیب های اجتماعی و فرهنگی دانشجویان دانشگاه ها (با تأکید بر دختران دانشجو)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیب های اجتماعی انحرافات اجتماعی پیشگیری وکاهش دانشجویان دختر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۰۹
آسیب های اجتماعی و فرهنگی دختران نظیر رفتارهای ناهنجار، فراغت غیر مفید، سردرگمی هویتی، استعمال مواد مخدر، جرایم جنسی، بی تفاوتی یا پرخاشگری سیاسی و... در بین بخشی از دانشجویان به-طور نسبی وجود دارد که عمدتاً ناشی از علل و عوامل خارج از دانشگاه است.مطالعات در این زمینه به ویژه در بخش دختران دانشجو اندک، موضوعات غیر کاربردی و نتایج آن ها مبهم است و ارتباطی با راهبردهای فرهنگی ندارند. اندک بودن مطالعات برای شناخت هدفمند آسیب های اجتماعی بیانگر لزوم تصویب سیاست ها و برنامه های لازم برای مطالعه، پیشگیری و کاهش این آسیب ها در دانشگاه ها است. هدف از این مطالعه، بررسی آسیب های اجتماعی و فرهنگی در بین دانشجویان دانشگاه ها با تأکید بر دانشجویان دختر می باشد که با روش اسنادی و فراتحلیل مطالعات انجام یافته است. با لیست برداری، غربالگری و اعتبارسنجی مطالعات موجود، 16 مطالعه و سند علمی مجزا شده و مشخصات و نتایج آنها فراتحلیل شد. یافته حاکی از آن است که مطالعه و شناخت آسیب های اجتماعی دختران دانشجو، بازنگری در راهبردها و نظارت بر اجرای آن ها، تربیت نیروی انسانی آموزش دیده، تشکیلات فرهنگی مناسب، استفاده از اطلاعات کمیته های علمی و آموزشی و مراکز مشاوره دانشجویی، بکارگیری شیوه های فرهنگی کارآمد، استفاده از نیرو های مددکار همگی زمینه تحقق راهبردهای فرهنگی را افزایش داده و کاهش آسیب های اجتماعی در بین دانشجویان را امکان پذیر می سازد. آسیب های اجتماعی دختران دانشجو با آسیب های روانی آنان ارتباط داشته و سیاست ها و برنامه های فرهنگی مناسب برای آن ها باید تنظیم و اجرا گردد.
۳۷۵۸.

بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت اجتماعی زنان بالای 20 سال شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۵ تعداد دانلود : ۶۰۷
مشارکت یـکی از شاخص­های مهم جوامع مـردم­سالار و یکی از شـرایط موفقیت توسعه جوامع محسوب می­شود. مشارکت حقی است که باید برای همگان فراهم شود و از بنیان­های مهم روابط اجتماعی است و زنان به عنوان نیمی از جمعیت جامعه با مشارکت در امور اجتماعی می­توانند نقش مهمی در توسعه اجتماعی و اقتصادی داشته باشند. هدف اصلی این مقاله بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت اجتماعی زنان بالای 20 سال شهر تبریز است. در همین راستا از نظریه­های فمینیستی، نظریه توانمندسازی زنان و نظریه مبادله به عنوان مبانی نظری پژوهش استفاده شده است. روش تحقیق در این مقاله پیمایشی است و اطلاعات از طریق پرسشنامه جمع­آوری و با استفاده از نرم­افزارSPSS پردازش شده و تـجزیه و تحلیل داده­ها در دو سـطح توصیف و تبیین (ضریب پیرسون، آزمونF ، رگرسیون چندمتغیره) به انجام رسیده است. یافته­های این تحقیق نشان می­دهد که 3 متغیر انسجام اجتماعی (411/0=Beta)، تبعیض جنسیتی (255/0=Beta)، و اعتماد به­نفس (175/0=Beta) به ترتیب میزان اهمیت، در تبیین واریانس متغیر وابسته نقش دارند و در مجموع این (3) متغیر توانسته اند 26 % از واریانس متغیر وابسته را شکل دهند (26/0=R2).
۳۷۶۰.

مسئله زن در نگرش خبرگان قانون اساسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنان انقلاب اسلامی ایران مجلس خبرگان قانون اساسی جنسیت و انقلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۹ تعداد دانلود : ۴۷۸
انقلاب ها از حیث پیامدهای جنسیتی دو نوع اند: مساوات گرا، که رهایی زنان یکی از اهداف آنها به شمار می رود؛ و مردسالارانه، که زن را در قالب خانواده محصور می سازند. شایسته است پیش از بررسی مفهوم مشارکت سیاسی زنان در جامعه انقلابی ایران، درک کنیم که خبرگان تدوین کننده قانون اساسی چه نوع نگرشی نسبت به مسئله زن داشته اند. گمان نخستین آن است که خبرگان دارای نگرشی پنج وجهی (مذهبی، بدیهی، عقلانی، انقلابی، فقهی) بوده اند؛ یعنی، از یک سو، مسئله زن محصور در شرع محسوب شد، زیرا فقها بر فضای ذهنی مجلس خبرگان چیرگی داشتند؛ و از دیگرسو، نگاه جمع گرایانه بر نگرش فردگرایانه غلبه یافت و زن به عنوان یک فرد، افزون بر ویژگی های فردی، در مجموعه ای به نام خانواده نیز اهمیت یافت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان