فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹٬۰۶۱ تا ۹٬۰۸۰ مورد از کل ۳۰٬۰۰۹ مورد.
۹۰۶۱.

فتوای رهبری در مورد سلاح های تخریب جمعی: سرچشمه، اهمیت و تأثیرات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلاح های هسته ای فتوا علیه سلاح های تخریب جمعی حکم شرعی حکومتی فناوری هسته ای صلح آمیز تعهد سیاسی حقوقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۵ تعداد دانلود : ۳۶۲
از سال ١٣٩١ (٢٠١٢)، وجود، اعتبار و ماندگاری فتوای مقام معظم رهبری علیه سلاح های تخریب جمعی، از سوی برخی مطبوعات غربی مورد سؤال قرار گرفت و با نگاهی غیرعلمی نفی شد. این مقاله در پی بررسی علمی سؤال مزبور و دریافت پاسخ صحیح به آن است. افزون بر ارائه منابع و متون فتوا که حکمی شرعی حکومتی است به ریشه های تاریخی و استحکام منطقی آن نیز توجه شده است. هدف از این کار، ارائه اطلاعات درست و روشن و بررسی چرایی صدور چنین حکمی، اهمیت و اعتبار آن و دریافت نسبت آن با اصول و قوانین بین المللی است. ارتباط آن نیز با برخی از مهم ترین مشکلات مربوط به صلح و امنیت بین المللی مورد توجه قرار گرفته است. در این زمینه، به بررسی کم وکیف همسویی های فتوا، به ویژه در بعد حقوقی، با اصول بین المللی منع اشاعه و خلع سلاح هسته ای پرداخته ایم. این بررسی نشانگر آن است که فتوای مزبور، هم بر پایبندی ایران به منع سلاح های تخریب جمعی تأکید دارد و هم در چارچوب ترتیبات بین المللی پادمان هسته ای، بر حق غیرقابل انتزاع ایران به توسعه علمی و فناوری و استفاده صلح آمیز از انرژی و فناوری هسته ای توجه دارد. همچنین، در موارد مهم چندی، تعهد پذیرفته شده از سوی ایران به واسطه این فتوا، از جامعیت و ماندگاری ماهیتاً برتری نسبت به ان. پی.تی برخوردار است و لذا می تواند به عنوان زیربنای مستحکمی برای ساخت و توسعه اعتماد بین المللی نسبت به برنامه هسته ای ایران و نیز در حکم پشتوانه ای قوی و ماندگار در حمایت از اصول بین المللی منع سلاح های تخریب جمعی تلقی شود. با توجه به نقش تعیین کننده آن نسبت به برنامه هسته ای ایران، لازم است در سطح ملی، سازوکار قانونی و اجرایی یافته و نیز در عرصه تعاملات بین المللی به نحوی برتر مورد بهره برداری قرار گیرد
۹۰۶۲.

دموکراسی رایزنانه؛ جنبش های اجتماعی و حوزه عمومی جهانی (با تأکید بر نظریه عقلانیت ارتباطی هابرماس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنبش های اجتماعی حوزه عمومی دموکراسی رایزنانه عقلانیت ارتباطی هابرماس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۱ تعداد دانلود : ۵۹۰
دموکراسی، بی تردید، عرصه عمومی فعالیت های انسانی است؛ چراکه انسان ها در این حوزه به تعامل با یکدیگر می پردازند و درخواست ها و علاقه مندی های خود را بیان می کنند. جنبش های اجتماعی که بیان کننده تقاضاهای مردمی هستند، در همین عرصه عمومی شکل می گیرند و به فعالیت می پردازند. این پژوهش به دنبال بررسی و ارزیابی میزان تأثیراتی است که عقلانیت ارتباطی نظریه هابرماس، بر شیوه فعالیت و سازماندهی جنبش های اجتماعی نوین و نیز نوع روش ها، راهبردها و استراتژی های اتخاذشده آن ها برای دستیابی به اهدافشان دارد. با توجه به جهان گستر بودن اهداف، هم از منظر دموکراسی رایزنانه هابرماس، و هم از نگاه جنبش های اجتماعی جدید، و نیز با توجه به شیوه مفاهمه ای و گفتگوییِ هردو طرف، می توان هماهنگی ها و سنخیت های قابل ملاحظه ای را میان این دو مشاهده کرد. استدلال نوشتار حاضر این است که جنبش های اجتماعی جدید مانند جنبش سبز (محیط زیست گرایی)، خلع سلاح و...، با اقتباس از شیوه دموکراسی رایزنانه هابرماس، چه در سطح عمل و چه در سطح نظر، از این نظریه متأثر شده اند. در ادامه تلاش می گردد جنبه های متفاوت این رابطه، با تأکید بر دو جنبش سبز و وال استریت به تصویر کشیده شود. روش پژوهش، کیفی از نوع تبیین علّی و روش تحلیل، توصیفی_ تبیینی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و اسنادی است.
۹۰۶۳.

گفتمان رعیت و راعی در نظام اندرزنامه ای دوره اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: رعیت سیرالملوک نظام اندرزنامه ای دوره سلجوقی نصیحة الملوک نظام شبانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران
  3. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران
تعداد بازدید : ۹۸۷ تعداد دانلود : ۴۹۳
مؤلف پژوهش حاضر درصدد است اصطلاح «رعیت» را از ظهور تا رواج آن در تاریخ ایران میانه بررسی و تبیین نماید. این مفهوم، که مطابق احادیث پیامبر، در آغاز به منظور مسئولیت پذیری به کار رفته، در دوره های بعدی به «اطاعت» و «تبعیت» صرف و سپس به «ملکیت مطلق» تغییر معنا و ماهیت داده است. مدعای تحقیق آن است که نظام اندرزنامه ای دوره اسلامی، به خصوص دوره سلجوقی، تأثیر به سزایی در تطور و چرخش مسیر حقوق و مسئولیت ها و جایگاه رعیت و راعی داشته است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که اندرزنامه نویسان این دوره در تغییر مفهوم رعیت از مسلمانِ مسئولِ متعهد، که مد نظر حدیث پیامبر اسلام بوده است، به تابعِ صرف حکومت ها و ایجاد نظام شبانی تأثیر داشته اند. این مفهوم به رابطه «ملکیت» و «تبعیت» تأویل و به تدریج در دوره های متأخرتر با تأثیر عوامل دیگر کاملاً به واژه ای دگرگون شده با مفهوم «مالکیت صرف» و «تابعیت محض» تبدیل شده است.
۹۰۶۴.

تبارشناسی مطالعات استراتژیک در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نظام بین المللی مطالعات استراتژیک رویکرد بومی دانش- قدرت نظم منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۹ تعداد دانلود : ۳۵۵
دانش مطالعات استراتژیک در ایران در تعامل با تحولات سیاسی- اجتماعی در سطوح داخلی، منطقه ای و بین المللی تکوین یافته و تغییر در این مؤلفه ها روند شکل گیری و ماهیت آن را تحت تأثیر قرار داده است. با مفروض دانستن رابطه دانش- قدرت، استدلال نویسنده این است که به تبع تحول از نظام سیاسی پهلوی به جمهوری اسلامی در سطح داخلی، تغییر از نظم منطقه ای غرب محور به نظم غرب گریز و دگرگونی نظام بین المللی از دوران جنگ سرد به دوران پسا جنگ سرد، امکان شکل گیری و تکوین مطالعات استراتژیک مبتنی بر آموزه های اسلامی- ایرانی بیش از گذشته فراهم شده است. در واقع، نویسنده با بررسی نحوه پیدایش و سیر تکوین مطالعات استراتژیک در ایران بر مبنای رویکرد سازه انگارانه، درصدد است نشان دهد چگونه به واسطه تحول در مناسبات قدرت داخلی، منطقه ای و بین المللی، مبانی هستی شناسی دانش مطالعات استراتژیک در ایران و به تبع آن، مبانی معرفتی و روشی آن دستخوش تحول و دگرگونی شده و زمینه برای سخن گفتن از رویکرد بومی بر مبنای مؤلفه های اسلامی- ایرانی فراهم شده است.
۹۰۶۵.

راهبردهای ضدتروریسم در ایران: رویکرد فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تروریسم ضد تروریسم فرهنگ راهبرد فرهنگی افرا طگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸ تعداد دانلود : ۳۳
تروریسم گرچه پدیده ای نو نیست، به عنوان یکی از معضلات جهان امروز، گریبا نگیر بسیاری از دولت هاست و چنان گسترش یافته که بسیاری از معادلات بین المللی را متأثر کرده است. حوزه نفوذ این پدیده حتی حاکمیت برخی کشورها را به چالش کشیده و بسیاری را نیز به اندیشه مقابله با آن واداشته است. از این رو ارائه راهبردهای ضد تروریستی جامع و مانع، که با توجه به رویکردهای مختلف در نگرش به تروریسم تدوین شده باشد، امری ضروری به نظر می رسد. پژوهش حاضر با انگاشتن فرهنگ به مثابه شیرازه هر اجتماع، تروریسم را پدیده ای اجتماعی م یداند که ریشه در فرهن گها دارد؛ از این رو اساس مقابله با تروریسم را نیز رویکرد فرهنگی می داند. این پژوهش در نظر دارد با ارائه مجموعه راهبردهای فرهنگی، به مثابه راهبردی پایه ای، به مقابله با تروریسم بپردازد و در این مسیر ضمن لحاظ مقدورات و محدودیت های جمهوری اسلامی ایران، سعی در تدوین طرحی جامع و بومی دارد. از این رو با ارائه هفت سرفصلِ «راهبردهای ضد تروریستی در سطوح مختلف جغرافیایی، راهبردهای ضد تروریسم در قبال حوادث تروریستی در باز ههای مختلف زمانی، سیاست های ضد تروریسم بر اساس ماهیت، راهبردهای متمرکز بر گروه های تروریستی، سیاست های کلان معطوف تحدید فعالیت های گروه های تروریستی، سیاست های تحدید و دفع تروریسم در مبدأ، و مقابله با تمام انواع تروریسم موجود یا پیش روی کشور » به تبیین سیاست ها پرداخته و سپس در دو سرفصل، تقسیم وظایف ملی در تحقق راهبردهای فرهنگی ضد تروریسم و تقسیم وظایف نهادهای حاکمیتی )عمومی( در تحقق راهبردهای فرهنگی ضد تروریسم را طر حریزی کرده است. در نهایت آنچه چش مانداز این طرح است مشروعی تزدایی از تروریسم و اقدامات تروریستی، افزایش سطح آگاهی و در نتیجه کاهش گرایش های افراطی است که در بلندمدت و با رویکردی بردبارانه به کاهش ریشه ای تروریسم در جمهوری اسلامی ایران خواهد انجامید
۹۰۶۶.

تبیین تأثیر برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران بر روابط متقابل این کشور و اتحادیه اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه هسته ای سیاست خارجی جمهوری اسلامی منافع ملی تهدیدات امنیتی اتحادیه ی اروپا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲ تعداد دانلود : ۱۰۸
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سیاست خارجی ایران تغییرات بنیادی ایجاد شد. تقویت برنامه ی هسته ای که یکی از نمودهای بارز این تحولات بود، باعث چالش امنیتی اتحادیه ی اروپا در برابر ایران شد. ترس از ایران هسته ای، قاره ی سبز را به سمت ائتلاف جدید با ایالات متحده ی آمریکا و حتی تعدادی از همسایگان ایران به خصوص دولت های محافظه کار عرب راند. با چرخش در سیاست خارجی اروپا نسبت به ایران، جمهوری اسلامی نیز به بازبینی متحدان و دشمنان احتمالی پرداخت. بر همین اساس مقاله ی حاضر به بررسی محدودیت ها و فرصت های پیش رو در روابط ایران و اتحادیه ی اروپا  تحت تأثیر برنامه هسته ای می پردازد. راهبرد اساسی اتحادیه ی اروپا در قبال برنامه هسته ای جمهوری اسلامی جلوگیری از دست یابی احتمالی ایران به توانایی تولید تسلیحات اتمی است و از ابزارهای لازم از قبیل تحریم، مذاکره و تقویت رقباء ایران هم زمان بهره می گیرد. بخشی از سیاست گذاری خارجی این اتحادیه ی تحت تأثیر روابط ایران با کشورهای چین و روسیه و حتی تقابل یا تعامل احتمالی ایران با ایالات متحده ی آمریکا در میان مدت تغییر یافته است.
۹۰۶۷.

شناسایی، اولویت بندی و تعیین عوامل موثر بر انگیزه ها و نیازهای گردشگری دفاع مقدس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انگیزه نیاز راهیان نور گردشگری جنگ گردشگری دفاع مقدس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۹ تعداد دانلود : ۲۷۸۳
بازدید از یادمان های دفاع مقدس و به عبارتی گردشگری دفاع مقدس، کمک شایانی به ترویج و نشر ارزش های والای دفاع مقدس و انتقال صحیح آن به نسل های آینده است. در همین راستا، بررسی انگیزه ها و نیازهای مؤثر بر تداوم این رفتار، به عنوان مسئله اصلی این مقاله مطرح است. این مقاله سطح توصیفی- تحلیلی، به روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و جامعه آماری افراد بالای 15 سال کشور و روش نمونه گیری سهمیه ای با تکنیک هدفمند، با حجم نمونه 1200 نفر انجام شده است. یافته ها بیانگر این است که بر اساس تعریف منتخب، گویه های تعیین شده به عنوان نیاز مطرح بوده و در عین حال قابلیت تعمیم به جامعه را دارند. نیازهای دارای اولویت به ترتیب عبارتند از: سرویس های بهداشتی مناسب در محل یادمان ها؛ محل اسکان و استراحت مناسب، ارزان و در دسترس؛ تعمیرگاه و مراکز خدمات وسایل نقلیه؛ جاذبه های گردشگری و تفریحی دیگر؛ محل فروش سوغاتی و صنایع دستی محلی؛ محل فروش محصولات فرهنگی مرتبط با دفاع مقدس؛ پاسخ به سؤالات و شبهات درباره دفاع مقدس؛ مسیرهای تردد مناسب؛ افزایش آگاهی و شناخت نسبت به توانایی های دفاعی کشور؛ وجود ایستگاه های صلواتی با خدمات مختلف. عوامل و متغیرهای زمینه ای تاثیر نظام مند معناداری در انگیزه ها و نیازهای افراد نداشت و می توان گفت که نیازهای افراد مختلف در گردشگری دفاع مقدس همانند و شبیه به هم هستند.
۹۰۶۸.

عوامل مرتبط با رضایت از برنامه های تلویزیونی مربوط به انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رسانه انقلاب اسلامی تلویزیون شکاف آگاهی رضایت مخاطبان سواد رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۱ تعداد دانلود : ۵۷۰
از آنجا که رضایتمندی مخاطبان از برنامه های مربوط به انقلاب اسلامی نقش بسزایی در استفاده مخاطبان از این برنامه ها دارد و نتیجتاً بر نحوه شناخت مخاطبان از پدیده انقلاب اسلامی اثرگذار است، لذا متولیان این امر می توانند با شناخت عمیق تر این عوامل و برنامه ریزی در جهت افزایش رضایت مخاطبان، از ظرفیت تلویزیون برای ارتقای رضایتمندی و به تبع آن شناساندن بهتر انقلاب اسلامی استفاده کنند. هدف این پژوهش بررسی میزان رضایت مخاطبان از برنامه های تلویزیونی مربوط به انقلاب اسلامی و عوامل مرتبط با آن است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که حدود 70 درصد پاسخگویان رضایت بالایی از برنامه های تلویزیونی مربوط به انقلاب اسلامی دارند، و میان متغیرهای سن، نوع نیازمندی، اعتماد به رسانه و سواد رسانه ای مخاطبان با میزان رضایت آنان از این برنامه ها رابطه ای معنادار وجود دارد. در حالی که رابطه میان متغیرهای جنس، تحصیلات و نوع مصرف رسانه ای مخاطبان با میزان رضایت آنان معنادار نیست.
۹۰۶۹.

سیاست قدسی در حکمت متعالی امکان سنجی و ملاحظاتی بر انگارة فلسفة سیاسی در پارادایم صدرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ملاصدرا پارادایم فلسفة سیاسی سیاست قدسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در اسلام
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام فلسفه سیاسی
تعداد بازدید : ۸۷۶ تعداد دانلود : ۳۹۲
بحث محوری و مرکزی مقاله تبیین هویت فلسفة سیاسی متعالی بر مبنای حکمت متعالیه است که در گام نخست، با تنقیح وجود پارادایمی به نام پارادایم صدرایی، مدعی الگوی بنیادینی شده ایم که می توان با ابتنا بر مبانی هستی شناسانه، معرفت شناسانه، انسان شناسانه و گرایشات ارزشی و اخلاقی منظومه ای از مسائل و موضوعات مطرح در فلسفة سیاسی را از اصول و مبانی مزبور استنباط و اجتهاد کرد. در بخش پایانی نوشتار نیز با تقریر نظریة فلسفة سیاسی متعالی صدرایی با عنوان «سیاست قدسی» ارکان و اضلاع آن را برشمرده ایم و سپس ملاحظاتی چند در قالب نقد و بررسی دربارة آن مطرح و مبین کرده ایم. همانند آن که اگر در حکمت متعالیه حکم به مشروعیت حکومت فقیهان و مجتهدان داده شود رأی اضطراری صدرا است نه رأی حقیقی و نهایی او که حکومت متألهان و حکیمان است و این که سیاست صدرایی مصداق نظریة آمریت و تابعیت است و دیگر آن که رسالت سیاست قدسی متعالی عمدتاً مطابق با الگوی بازگشت است و لذا سیاست را هویتی ابزارگونه می داند و در آخر این که، سیاست قدسی صدرایی راهی را برای تحقق دموکراسی هموار و میسور نمی سازد.
۹۰۷۰.

مطبوعات محلی و مشارکت سیاسی مردم در انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری؛ مطالعه موردی شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت سیاسی مطبوعات محلی انتخابات ریاست جمهوری شهر کرمان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران رسانه ها و مطبوعات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران مشارکت سیاسی در ایران
تعداد بازدید : ۱۲۶۶
مشارکت سیاسی، از مؤلفه های مهم در انتخابات، برای رژیم های سیاسی از اهمیت خاصی برخوردار است. نظریه پردازان توسعه، مشارکت سیاسی و مخصوصاً شرکت در انتخابات را از مهم ترین شاخصه های توسعه سیاسی می دانند. توسعه سیاسی بدون مشارکت سیاسی معنا ندارد و یا حداقل از لحاظ محتوایی کامل نیست. رسانه های جمعی از جمله مطبوعات در کنار احزاب، گروه های ذی نفوذ، طبقات اجتماعی، سندیکاها و... نقش مؤثری در جامعه پذیری سیاسی و مشارکت سیاسی دارند و به طور مستقیم یا غیرمستقیم با رساندن اخبار و اطلاعات سیاسی، معرفی ارزش ها و آرمان های سیاسی و تبلیغ در مورد آن ها، مقایسه ارزش های سیاسی جامعه خودی با ارزش های جوامع دیگر، بحث و گفتگو پیرامون مواضع دولت و غیره مشارکت ملت ها در سیاست را محقق می کنند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مطبوعات محلی شهر کرمان بر مشارکت سیاسی مردم در انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری انجام شده است. در این پژوهش علمی-توصیفی، گردآوری اطلاعات در بخش نظری به روش کتابخانه ای و در بخش عملی با استفاده از ابزار پرسشنامه و به صورت پیمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش 392 نفر بود که تحلیل نتایج با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس انجام گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که علی رغم اثبات رابطه و تأثیر مطبوعات و نشریات محلی بر مشارکت سیاسی افراد مورد مطالعه در انتخابات مذکور، با توجه به ضریب رگرسیون محاسبه شده (518/0)، نشریات و مطبوعات محلی تأثیر چندان زیادی در این رابطه نداشتند و مشارکت سیاسی افراد مورد مطالعه، تحت تأثیر عوامل و متغیرهای دیگری بجز نشریات و مطبوعات محلی بوده است که موضوع مورد مطالعه این پژوهش نبوده اند
۹۰۷۱.

اینترنت، تحول فرهنگ سیاسی و چالشهای سیاسی حکومت کویت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کویت چالشهای سیاسی فرهنگ سیاسی اینترنت شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۲۸۲
اینترنت و شبکه های اجتماعی، نقش بسیار مهمی در تحول فرهنگ سیاسی و گسترش آگاهی های سیاسی-اجتماعی و اعتراضات داشته اند. وقوع انقلابات در شمال آفریقا و خاورمیانه بر اهمیت نقش سیاسی و بسیج گرانه اینترنت افزود، به طوری که از آنها به عنوان انقلاب های فیس بوکی یاد می شود. از دهه 1990 به این سو، در بین شیخ نشین های خلیج فارس، کویت فضای سیاسی نسبتاً باز داشته است و در ارتباط با آزادی نسبی رسانه ها، آزادی ها، رقابت های سیاسی و حقوق شهروندی وضعیت نسبتاً خوبی دارد. در این نوشتار، نگارنده با رویکرد جامعه شناختی سیاسی و روش تحلیل ثانویه، داده های برگرفته از پیمایش های منطقه ای و جهانی و مطالعات کمّی-تجربی انجام شده، درصدد است الف) تاثیر اینترنت و شبکه های اجتماعی بر تغییر و تحول نگرش ها و باورهای سیاسی و گسترش آگاهی های سیاسی و  ب) تأثیر تحول فرهنگ سیاسی بر شکل گیری و گسترش چالش ها و اعتراضات سیاسی و اصلاحات سیاسی انجام شده در کویت را بررسی کند. فرضیه اساسی در این نوشتار آن است که اینترنت و شبکه های اجتماعی عمدتاً بر تحول فرهنگ سیاسی جوانان تحصیل کرده شهری، اعضای وابسته به طبقه متوسط جدید و تحصیلکرده های دانشگاهی کویت تأثیر داشته است  نه مردم عادی.
۹۰۷۲.

تحلیل فرایند دموکراتیک سازی در افغانستان (1907- 2008م)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرایند دموکراتیک سازی در افغانستان توسعه اقتصادی - اجتماعی الگوی مناسبات کنشگران سیاسی جامعه مدنی عوامل بین المللی و خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۴ تعداد دانلود : ۷۶۹
موضوع این مقاله تحلیل فرایند دموکراتیک سازی در افغانستان در بازه زمانی 1907- 2008م است. ادعای مقاله این است که در طول یکصد سال اخیر (1907- 2008م) افغان ها در قالب چهار دوره تاریخی «نهضت مشروطه خواهی» (1907- 1928م)، «دوره دموکراسی» (1946- 1953م)، «دهه قانون اساسی» (1963- 1973م) و «دولت های موقت، انتقالی و جمهوری اسلامی» (2001- 2008م) در جهت دموکراتیک سازی مناسبات سیاسی و اجتماعی جامعه شان کوشش کرده اند؛ با این حال در افغانستان «دموکراسی» استقرار نیافته است. پس از اثبات این ادعا، سؤال پژوهش: «چرا فرایند دموکراتیک سازی در افغانستان به استقرار دموکراسی منجر نشده؟» مطرح شده است. درادامه، پس از استدلال انتقادی درباب نظریه های دموکراتیک سازی، شروط علّی «توسعه اقتصادی- اجتماعی»، «جامعه مدنی»، «الگوی مناسبات دموکراتیک نخبگان سیاسی» و «نقش عوامل بین المللی و خارجی» برای تبیین مسئله پژوهش در هر دوره تاریخی مطرح شده است. روش این پژوهش تطبیقی- تاریخی و روش داوری آن تحلیل روایتی- تاریخی و روش توافق است. یافته های تجربی بر آن دلالت دارند که اگر در افغانستان ساختارهای اقتصادی- اجتماعی توسعه یابد، با شرط وجود جامعه مدنی و الگوی مناسبات دموکراتیک میان نخبگان سیاسی و نقش مثبت عوامل خارجی و بین المللی، دموکراتیک سازی رخ می دهد.
۹۰۷۳.

تغییرات سیاست خارجی آمریکا و تحولات خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خاورمیانه بحران اقتصادی تغییرات سیاست خارجی آمریکا قدرت ملی آمریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸۵ تعداد دانلود : ۱۵۴۳
بحران مالی و اقتصادی 2008 آمریکا، به رغم سپری شدن نسبی، پیامدهای گسترده ای برای این کشور و نظام اقتصاد جهانی داشته است. در این مقاله نشان داده می شود که این بحران با آشکارکردن و همچنین تشدید روند تضعیف عناصر قدرت ملی آمریکا و تقویت قدرت بازیگران جدید بین المللی و در نهایت، تغییر در ساختار نظام اقتصاد جهانی، نقش مهمی در تغییرات به وجود آمده در سیاست خارجی آمریکا در سال های اخیر داشته است. یکی از این تغییرات، کاهش اهمیت خاورمیانه برای این کشور نسبت به گذشته بوده است. این کاهش اهمیت و تمایل به عدم مداخله، موجب اتخاذ سیاست توازن منطقه ای توسط این کشور و بازگذاشتن دست متحدان در خاورمیانه شد که این امر نیز در نهایت، نتیجه ای جز تقویت افراطی گری و تروریسم در منطقه نداشت.
۹۰۷۴.

نقش و جایگاه ارتباطات سنتی در شکل گیری انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی جنبش های اجتماعی روحانیون ارتباطات سنتی امام خمینی+ مسجد و منبر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۴ تعداد دانلود : ۱۱۳۹
این مقاله سعی دارد تا با توجه به ادبیات حوزه فرهنگ و ارتباطات، ضمن پرداختن به پرسش چگونگی نقش و جایگاه ظرفیت های ارتباطات سنتی تاریخ اجتماعی ایران در جنبش های عدالت خواهانه و حرکت سیاسی اجتماعی انقلاب اسلامی ایران به ارائه تصویری شفاف و گویا از نفوذ و حضور و نقش کاربردی رسانه های سنتی در حوزه های اجتماعی بپردازد. با توجه به نقش و تأثیر علما، مسجد، منبر، بازار، مراسم عزاداری، تجمعات و حرکت های جمعی سنتی مرسوم در جامعه مذهبی ایران و دیوارنوشته ها و دیگر ظرفیت های فرهنگی و ارتباطی، می توان به اهمیت و ضرورت واکاوی و بازتعریف مفهوم ارتباطات سنتی در ادبیات حوزه فرهنگ و ارتباطات اسلامی پی برد و دریافت که ارتباطات سنتی به عنوان عمیق ترین و ساده ترین نوع ارتباطات، نقش بی بدیلی در فرهنگ شفاهی ایران اسلامی و تحولات سیاسی اجتماعی معطوف به انقلاب اسلامی داشته است.
۹۰۷۷.

مسئولیت های دولت مردم سالار درباره مشارکت سیاسی مردم از منظر قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: دولت حق تکلیف شورا مردم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۳ تعداد دانلود : ۵۳۷
حکومت به مثابه امر جامعه شناختی پدیده ای ارتباطی است که از ارتباط فرمانروایان و فرمانبرداران تشکیل شده است. از منظر دینی دو طرف این رابطه دارای حقوق و تکالیف مشخص اند. تا کنون به حقوق فرمانروایان و تکالیف مردم بیش از حد توجه شده و در مقابل از حقوق مردم و مسئولیت های حاکمان غفلت گردیده است. از منظر قرآن حکومت از امور مشترک است و مردم مانند حاکم در آن سهیم اند و درنتیجه به اندازه ای که شراکت مردم در فرایند تصمیم سازی های سیاسی تضمین گردد، به همان اندازه حکومت مشروع، وگرنه غیرشرعی خواهد بود. در راستای اثبات فرضیه با طرح جامعه آرمانی قرآنی که در آن مردم نه عوام که بالغ اند، نه بی سواد که آموزش دیده اند، نه جاهل که عاقل اند، نه درجه بندی شده که برابرند، کارشان با تعاون و همیاری و ولایت همگانی بر همدیگر پیش می رود، تلاش کرده ایم با استخدام هفت قاعده و نظریه و تمرکز بر آیه شورا در سوره آل عمران دربارة حقوق سیاسی مسئولیت آفرین برای دولت و فرمانروایان دینی بحث کنیم. نتیجه نهایی این است که حکومت های مردم سالار امروز که در آن مشارکتِ فعالانه مردم در عرصه سیاسی تسهیل گشته است، از حکومت های دیگر که کمترین زمینه برای استیفای حقوق سیاسی مردم وجود دارد، مشروعیت بیشتری برخوردارند و هرگونه توافق در زمینه تضمین حقوق سیاسی مردم در خصوص امکان مشارکت بیشتر آنان در فرایندهای تصمیم سازی، برای حاکم از لحاظ قانونی و شرعی الزام آور است.
۹۰۷۸.

مؤلفه های قدرت سیاسی در قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: تفسیر موضوعی قرآن کریم قدرت مطلوب قدرت نامطلوب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در اسلام تاریخ و مبانی اندیشه سیاسی در اسلام
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام کلیات
تعداد بازدید : ۱۵۵۱
آنچه در تحلیل مفهومی قدرت اهمیت دارد، عناصر تشکیل دهنده قدرت است. مسئله مقاله حاضر تحلیل مؤلفه های غالب قدرت از منظر قرآن کریم می باشد. این مؤلفه ها عبارت اند از: عامل قدرت، تابع قدرت و هدف قدرت. روش تحلیل مقاله نیز بر اساس تفسیر موضوعی با رویکرد استنطاقی یا برون قرآنی شهید صدر می باشد. از منظر قرآن کریم عاملِ قدرت و هدف قدرت به مطلوب و نامطلوب تقسیم می شود و هر کدام دارای ویژگی هایی است. عاملان قدرت مطلوب عبارت اند از: انبیا، امامان و صالحان. ائمه کفر، مترفین و طاغیان عاملان قدرت نامطلوب اند. از منظر قرآن کریم، تابع قدرت نیز تحت تأثیر دوگانه حق و تکلیف به شکل گیری رابطه دوسویه بین عامل قدرت و تابع قدرت کمک می کند. اهداف قدرت مطلوب نیز بندگی، سعادت، عدالت و امنیت است. قدرت نامطلوب نیز از منظر قرآن این اهداف را پیگیری می کند: سلطه و استبداد، حفظ قدرت و سودانگارانه.
۹۰۷۹.

رویکردی تحلیلی بر عوامل پیدایی نهضت بیداری اسلامی در شمال آفریقا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بیداری اسلامی خیزش های گسترده مردمی شمال افریقا نظام های غیردمکراتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۴۲۳
خیزش های بزرگ مردمی در بخش گسترده ای از جهان عرب، با نام بیداری اسلامی، که به تغییر حاکمیت در کشورهایی همچون تونس ، مصر و لیبی در شمال افریقا و یمن در جنوب غرب آسیا انجامید، برآیندی از مشکلات گوناگون سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نهفته در درون این جوامع بود که پس از شعله ورشدن جرقه این نهضت های مردمی، به سرعت به بدنه حاکمیت سرایت کرد و در اندک زمانی به فروپاشی این حکومت های پادشاهی گونه منجر شد. در خصوص بروز این جنبش های عظیم مردمی در شمال افریقا دلایل متعددی ذکر شده، ولی کمتر به تمامی عوامل و دلایل شکل دهنده نهضت های یادشده پرداخته شده است. در این مقاله، با بهره گیری از روش تحلیل و توصیف، تلاش شده است عوامل اصلی کنشگر و  تاثیرگذار بر فرآیند تحولات موسوم به بیداری اسلامی (بهار عربی) بررسی گردد. در پایان نیز دورنمایی از آینده این خیزش های گسترده مردمی ترسیم شده است.
۹۰۸۰.

کالبدشکافی جنبش فرهنگی-زبانی و سیاسی کاتالونیا (کاتالانیسم)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کاتالانیسم سیاسی کاتالانیسم فرهنگی- زبانی کاتالونیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸ تعداد دانلود : ۳۰۱
یکی از مهم ترین مسائل در تاریخ کاتالونیا به جنبش کاتالانیسم برمی گردد که در حال حاضر در سیاست کاتالونیا از اهمیت بالایی برخوردار است. کاتالانیسم یک جنبش فرهنگی، زبانی و سپس سیاسی است که از شناسایی فرهنگی و سیاسی کاتالونیا از سوی دولت اسپانیا حمایت می کند. مقاله حاضر تلاش دارد تا به کندوکاو چگونگی شکل گیری این جنبش بپردازد. یافته های تحقیق نشان می دهد که جنبش کاتالونیا از آغاز ماهیتی فرهنگی- زبانی داشت. در قرن نوزدهم میلادی سه رخداد مهم که عبارت بود از شکست فرایند دولت-ملت سازی در اسپانیا، تفاوت اقتصادی میان کاتالونیا و اسپانیا، و اشغال نظامی کاتالونیا از سوی دولت مرکزی، باعث شکل گیری جنبش فرهنگی- زبانی (ناسیونالیسم مبتنی بر فرهنگ) شد. سه رخداد یادشده به سه حادثه حساس تاریخی دیگر در قرن بیستم که عبارت بود از تصویب قانون جدید برای قضاوت در خصوص دعاوی تحت نظارت حکومت نظامی، سرکوب جمهوری دوم (1939-1931م) در اسپانیا از سوی فرانکو، و دوره انتقال از دیکتاتوری فرانکو به دموکراسی، پیوست و زمینه را برای حرکت از ناسیونالیسم فرهنگی (جنبش فرهنگی، زبانی) به ناسیونالیسم سیاسی (خواهان استقلال) فراهم ساخت. همچنین در بخش دوم و سوم این مقاله برای شناخت بهتر این جنبش، به ترتیب به ساختار فرهنگی- زبانی کنونی کاتالونیا و موضع اتحادیه اروپا در قبال استقلال کاتالونیا پرداخته شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان