فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۷٬۱۲۱ تا ۱۷٬۱۴۰ مورد از کل ۷۳٬۵۱۴ مورد.
۱۷۱۲۲.

آسیب شناسی اقوال و کردار داود طائی در متون عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: داوود طائی آسیب شناسی تصوف زیاده روی تنبلی عزلت بی عملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷
عرفان اسلامی (Islamic mysticism) را می توان به عرصه وسیعی تعبیر کرد که عرفان نظری و عملی را دربر می گیرد و با طریقت تصوّف هم آمیختگی دارد و در مواردی تلقی یکسان یا مختلفی از آن دو می شود و در بسیاری از موارد، بزرگانی که در این عرصه شناخته شده هستند از آن حد و مرزی که باید در آن فعالیت می کردند قدم فراتر نهادند و گاه نیز دچار زیاده روی هایی در این عرصه شدند. داوود طائی یکی از شخصیت های شناخته شده در تصوّف اسلامی است و حکایت های زیادی درباره وی در متون عرفانی ادب فارسی وجود دارد که اغلب تکراری هستند و به شیوه های زبانی مختلف، در کتب مختلف نقل شده اند.
۱۷۱۲۳.

نظرة جدیدة إلى أسلوب الطباق فی القرآن الکریم (دراسة آرکیولوجیة حول المطابقة فی المعرفة القرآنیة)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: القرآن الکریم علم البلاغة الطباق التوحید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۶۰۶
الطباق، التضاد، المماثلة أو المقابلة هی المفاهیم التی تُطلق فی علم البلاغة العربیة علی ضربٍ من الفن البدیعی الذی یجعل الألفاظ فی نقطتین مقابلتین ک : النور والظلمات، اللیل والنهار، الأول والآخر، الظاهر والباطن وإلخ. وَلکن نحن نقترب من الموضوع بطریقة تختلف تماما عن التعاریف المتداولة وندرسه من منظار الآرکیولوجیة المعرفیة أی الفهم البشری. مفهوم الطباق أو الثنویّة یشکل أساس الفهم عند البشر، غربی منه کان أو الشرقی کما نجد هذا الأسلوب کثیراً فی القرآن الکریم. أنواع الطباقات التی یمکن أن نستخرجها من القرآن الکریم هی: الطباق المتعادل، المترادف والمتوحّد. الطباق التعادلی بمعنی أنّ وجود أحد طرفی الطباق ضروریّ لوجود الطرف الآخر کما أنّه فی الطباق التوحیدی لا یجوز اجتماع طرفی الطباق. أمّا الطباق التوحیدی فیعنی أن یکون بین طرفی الطباق علاقة شبه ترادف. النتائج التی اهتدت الیها المقالة تبیّنُ أنّ أساس المجتمع فی الحضارة الغربیّة یبنی علی الثنویّات التی نُسمّیها من وجهة النظر القرآن الکریم بالثنویّات المتعادلة کما هو الحال فی الحضاریة الشرقیّة حیث نجده عند «یین وینغ» الصینی. أمّا فی الفکر القرآنی فأساسُ الفهم یُبنی علی الثنویّات التوحیدیّة.
۱۷۱۲۴.

معناشناسی اوصاف الهی از منظر صدرالمتألهین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زبان دین اوصاف الهی معناداری اشتراک معنوی صدرالمتألهین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۴۴۳
این مقاله درصدد تبیین دیدگاه اشتراک معنوی صدرالمتألهین درباره نحوه معناداری گزاره های ناظر به اوصاف الهی (مشترک با مخلوقات) می باشد. بر این اساس، ابتدا از اصل معناداری این گزاره ها دفاع کرده، نشان داده ایم که دیدگاه پوزیتویستی که معنای معرفتی این گونه گزاره ها ناتمام و خودشکن است. در گام دوم، واقع نمایی این گزاره ها و حکایت گری آن ها از امری ورای اذهان بشری تبیین شده است. سپس به کوتاهی به مهم ترین دیدگاه های موجود در نحوه معناداری این گزاره ها اشاره شده است. و در نهایت جهات مختلف دیدگاه ملاصدرا به تصویر کشیده شده است. و با تفکیک میان حمل تواطی و تشکیکی و نیز توجه به عدم دخالت ویژگی های مصادیق در معنای واژگان از نظریه اشتراک معنوی دفاع شده، اشکال «لزوم تشبیه/انسان وارانگاری» نیز دفع شده است.
۱۷۱۲۵.

تحلیل گفتمان در سروده های باییه «مصعب العبدی» و هاییه «ابوفراس الحمدانی» باتکیه بر نظریه کنش گفتار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مصعب عبدی ابوفراس حمدانی مدح بافت کنش گفتار نقد تطبیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۴۵۷
یکی از اغراض مهم شعر شیعی، مدح است که شاعر آن را در دوره های مختلف با توجه به وجود الگوی یکسان مدحیات کلاسیک شعر شیعی که شامل مقدمه غزلی، ذم معاندان، بیان حقانیت امامت و سرانجام عرض ارادت به ساحت امام (ع) می شود به مخاطب سروده ها ارایه داده است. آنچه بایسته توجه است نوع و نحوه پردازش مواضع یکسان در این دست از اشعار می باشد که بررسی آن در گفتمان شعر آیینی ضروری است. در مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی ابیاتی از دو شاعر شیعی (مصعب عبدی و ابوفراس حمدانی) انتخاب و بر اساس طبقه بندی پاره گفتارها مبتنی بر نظریه «جان سرل» به تحلیل آن ها پرداخته شده است. از ویژگی های بارز کنش گفتارهای مصعب می توان به جزءنگری و انعکاس انگیزه ها و احساسات متفاوت اشاره کرد و در مقابل، گفتمان ابو فراس دارای صراحت بیان و یکپارچگی بیشتری است.
۱۷۱۲۶.

قصیدة «قلب الأم» عند إیرج میرزا وإبراهیم المنذر (دراسة مقارنة أسلوبیة)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الأسلوبیة الأدب المقارن إیرج میرزا إبراهیم المنذر شعر «قلب الأم»

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب شعر
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی تطبیق ادبیات فارسی و ادبیات عرب
تعداد بازدید : ۹۳۰ تعداد دانلود : ۷۰۹
الملخص تعدّ الدراسة الأسلوبیة من أهم مجالات البحث النقدیة لما فیها من رؤیة عمیقة وواسعة فی تحلیل النصوص ورصد جمالیاتها. ولها علاقة بالشعور النفسی والتأثیر الذی یرتقی إلى الأدبیة الفنیة والجمالیة. وتهدف هذه الدراسة إلى تحلیل الظواهر اللغویة والفنیة والفکریة فی قصیدة «قلب الأم» عند الشاعر الفارسی إیرج میرزا (1872 1965م)، والشاعر اللبنانی إبراهیم المنذر(1875 1950م) بأسلوب وصفی تحلیلی على منهج المدرسة الأمریکیة. وقد عبّر الشاعران فی شعرهما «قلب الأم»، عن عاطفة الأمومة الجیاشة بالحبّ والحنان من خلال الجوانب الموسیقیة التی تبدو جلیة للسمع. تؤکّد نتیجة هذا البحث على أنّ التوازن المقصود فی اختیار بحر الرمل والروی والقافیة مع الموضوع، وتقنیة التکرار وعلاقته الوثیقة بالانفعالات النفسیة والإیحاءات الدلالیة من میزات شعرهما فی المستوى الصوتی. ومن الناحیة الترکیبیة، تناول کلا الشاعرین تقنیّات التعبیر القصصی والسردی والأسلوب الإنشائی (الأمر، والنداء، والاستفهام) واستعملا، خاصة إیرج میرزا، ظاهرة الانزیاح بأنماطه المختلفة کالانزیاح الزمانی واللهجی والدلالی، ویتبیّن من خلال دراستنا أنّ خرق الاستخدام العادی للکلام والإکثار من الصورة المحسّة المتخیّلة کالکنایة والتشبیه والاستعارة من میزات لغة إیرج میرزا الشعریة. وفی المستوى الأخیر وهو المستوى الفکری، تعتبر الأم وعاطفتها الصادقة وحبّها العمیق منهجاً أخلاقیاً ودینیاً ووطنیاً وإنسانیاً یتمثل بالنزوع الروحی والذهنی والقلبی لدى الشاعرین.
۱۷۱۲۷.

مقایسه آرای مفسران در مورد مدیریت فرهنگی و توسعه فرهنگ نظم و انضباط در قرآن

کلید واژه ها: آموزه های قرآن مدیریت فرهنگی نظم وانضباط عدالت اجتماعی فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۴۹۵
مدیریت فرهنگی، علمی است که دانش مدیریت را به مولفه های فرهنگی می آراید، وفرهنگ وهنر را با علوم اجتماعی، ارتباطات، سیاست، فرهنگ، اقتصاد و دیگر دانش ها مرتبط می سازد و کاربرد فلسفی و زیبایی شناسانه آن را از حیطه نظری، احساس و ادراک فردی به حیطه عملی، اداره امور جامعه و تولیدات فرهنگی-هنری سوق می دهد. برای توسعه فرهنگ نظم وانضباط باید همه ی نهادهای فرهنگی نقش خود را به طور کامل ایفاء کنند. لازمه هر گونه تلاش برای تقویت فرهنگ، نظم وانضباط، شناخت اهداف وبرنامه ها، سازمان دهی مدیریت منابع وامکانات و نظارت مستمر بر آنهاست. در قرآن کریم نیز، نه تنها مدیریت اجتماعی ومادی مد نظر است، بلکه مدیریت معنوی و راهنمایی به سوی اهداف والا نیز مطرح است. بخش عظیمی از دستورها و سفارش های آن برای منظم کردن افکار، گفتار و کردار پیروان آن آمده است. مفسران قرآن کریم معتقدند همه ی آیاتی که در باره ی قوانین و مقررات الهی نازل شده است، مانند تأکید بر اشتراکات فرهنگی، و عدالت اجتماعی که نظم و برنامه را در زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان برقرار می کند موجب توسعه نظم و انضباط می شود.
۱۷۱۲۸.

رابطه وحدت تشکیکی وجود و نظریه انسان کامل از منظر استاد مطهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عرفان وحدت شخصی وجود انسان کامل وحدت تشکیکی وجود هدف تشکیکی نقد نقد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۲۷۳
مکاتب فلسفی و عرفانی بر اساس جهانبینی خاص خود، هر یک نظریاتی در باب انسان کامل ارائه کرده اند. عرفا بر اساس جهانبینیِ «وحدت شخصی وجود» معتقدند فقط حق وجود دارد و ماسوای حق، تجلیات و شئونات حق هستند. از دیدگاه این گروه، انسان کامل انسانی است که به کمال جلا و استجلا رسیده باشد. در واقع چنین انسانی مظهر کمالات (ظهورات) ذاتی و اسمائی حق میشود نه اینکه در برابر حق وجود دیگری داشته باشد. استاد مطهری در نقد خویش بر نظریه انسان کامل مورد نظر عرفا، بر اساس نظریه وحدت تشکیکی وجود معتقد است انسان کامل انسانی است که ضمن متحقق ساختن همه اهداف و ارزشها در خودش بنحو اعتدال، هدف واحدی را نیز در نظر داشته باشد که آن هدف همان قرب الهی است. بنا بر تشکیک وجود، اهداف کثیر و هدف واحد، یکی هستند اما در مراتبشان با هم اختلاف دارند؛ در اهداف کثیر نیز نیت و مرتبه نهایی، قرب الهی است. بعبارت دیگر، همچنانکه در حقیقت هستی، وحدت تشکیکی وجود حاکم است، به نظر استاد مطهری، کسی که به هدف تشکیکی واصل شده باشد همان انسان کامل است. در این مقاله روشن خواهد شد که هیچکدام از نقدهای مطهری بر عرفا وارد نیست و نصوص عرفا گویای نادرستی نقدهای وی است. بنابرین، عرفا تبیین کاملتری از انسان کامل دارند و انسان کامل با وحدت شخصی وجود سازگار است.
۱۷۱۲۹.

مفهوم شناسی دو واژه زوج و إمرأه

کلید واژه ها: زوج إمرأه مؤلفه های زوجیت عوامل ابطال زوجیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۱۲۴
در قرآن کریم، از همسر مرد، گاهی با لفظ «زوج» و گاهی با لفظ «إمرأه» یاد شده که در ظاهر، مترادف به نظر می آیند. نتایج این پژوهش که با شیوه توصیفی- تحلیلی، انجام شده، حاکی از عدم ترادف بین این دو واژه است. شواهد نشان می دهد تفاوت معناداری بین دو واژه زوج و إمرأه وجود دارد و معمولاً هرگاه ناهماهنگی و عدم ایمان و یا نقصی در زوج یا زوجین، وجود داشته، لفظ إمرأه، جایگزین زوج شده است. مهمترین مؤلفه های زوجیت، عبارتند از اعتقاد به خدای یگانه، سکونت و آرامش، موّدت و رحمت. عواملی از قبیل ارتداد، فوت و طلاق نیزباعث ابطال رابطه زوجیت می شود.
۱۷۱۳۰.

شیطان در آموزه های قرآن کریم و کتاب مقدس

کلید واژه ها: قرآن کریم کتاب مقدس شیطان فرشته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۱۵۱
شیطان، یکی از مفاهیم مهم و چالش برانگیز ادیان، به ویژه یهود، مسیحیت و اسلام به شمار می رود و از منظر آن ها سرنوشت آدمی به گونه ای در رویارویی با شیطان رقم خواهدخورد. پس آموزه های ناب و اصیل متون وحیانی می تواند مومنین را در قبال این دشمن قسم خورده، آماده و مصون نگه دارد. مطالعه و بررسی تحلیلی-تطبیقی قرآن و کتاب مقدس، ما را در تبیین ماهیت، اوصاف و جایگاه شیطان درنظام هستی و مشترکات و تمایزات آن در این دو کتاب، یاری خواهد ساخت. در هر دو منبع، شیطان مانند انسان موجودی ذی شعورو مختار،اما عاصی و رانده شده از درگاه الهی، دشمن و از عوامل گمراهی آدمی معرفی می شود. اما ماهیت و گاه عملکرد شیطان در قرآن و کتاب مقدس با یکدیگر متفاوت است. او در قرآن از جنس جن و در کتاب مقدس، هم نوع فرشتگان قلمداد شده است. حیطه ی قدرتش در کتاب مقدس تا تسلط بر انبیا(ع) و گمراه نمودن آن ها و نفوذ در برخی امور تکوینی مانند مرگ گسترش می یابد، حال آن که قرآن حداکثر میزان عملکرد او را در گمراهی انسان، وسوسه و دعوت به شر و بدی می داند و راهی برای او در تسلط بر اولیاء و مخلصین قائل نیست.
۱۷۱۳۱.

گستره رذیله رفتاری تقلب، و پیامدهای آن(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: تقلب دروغ رذایل اخلاقی آسیب های اجتماعی پیامدهای تقلب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۳۱۶
«تقلب» یکی از رذایل رفتاری است که رواج آن در یک محیط انسانی، اعم از محیط کار، تحصیل یا در سطح کلان جامعه، تبعات بسیار سنگین و جبران ناپذیری به دنبال دارد. آگاهی از پیامدهای این رذیله رفتاری، یکی از راهکارهای منع رواج این رذیله در جامعه به شمار می رود؛ رذیله ای رفتاری که ممکن است در صورت استمرار آن، به رذیله اخلاقی تبدیل شود. مهم ترین انواع تقلب در تحصیل، امور اقتصادی، مالی و تقلب در امور حاکمیتی و پست و مقام متجلی می شود. پیامدهای ناگوار آن، در دو بخش فردی و اجتماعی آشکار می گردد، به گونه ای که فرد متقلب بیش از هر کسی متحمل آن خواهد شد. در این مقاله، با روشی کتابخانه ای تلاش شد تا پیامدهای فردی و اجتماعی آن به تفکیک شناسایی و تبیین شود. در مسیر دستیابی به این مهم، از منابع قرآنی و روایی در حد امکان بهره گیری شده است.
۱۷۱۳۳.

تبیین تکامل برزخی بر اساس مبانی فلسفی صدرالمتألهین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تکامل برزخ ابن سینا صدرالمتألهین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۵ تعداد دانلود : ۴۸۰
تکامل نفوس انسان ها در برزخ از مسائل مورد تأکید در متون دینی است؛ اما در فلسفه به سبب برخی مبانی، با مشکلاتی روبه روست. صدرالمتألهین صریحاً آن را نفی می کند، اما به نظر می رسد که بتوان بر اساس برخی مبانی فلسفی صدرالمتألهین و با روشی عقلی، تکامل نفوس در برزخ را تبیین و اثبات فلسفی نمود. بر اساس برخی مبانی همچون: نفی هیولای مشائی، نفی کون و فساد در طبیعت، حرکت جوهری، و تعمیم حرکت جوهری و سیلان به همه واقعیاتی که مشمول دگرگونی و تغیرند، می توان نتیجه گرفت که نفس، بلکه تمام واقعیاتی که به دلیل سیلان اشتدادی یا عروض کمالات بر آن واقعیات سیال، دارای تغییر و دگرگونی اند، نه برای حدوث و زوال تدریجی شان، و نه برای عروض حوادث بر آنها نیازمند حلول در هیولا یا تعلق به آن نیستند. بنابراین نفس در کمال پذیری خود نیازی به هیولا ندارد و فقدان ماده و هیولا، سبب نفی تکامل نفس در برزخ نمی شود.
۱۷۱۳۴.

تحصیل النجاه فی اصول الدین، فخرالمحققین، معرفی نسخه و کتابشناسی

نویسنده:

کلید واژه ها: تحصیل النجاه فی اصول الدین فخر المحققین غیا ثالدین عبدالکریم ناصرالدین حمزه بن حمزه بن محمد العلوی الحسینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۱۸۲
«تحصیل النجاه فی اصول الدین » از جمله تالیفات فخرالمحققین ) ۷۷۱ - ۶۸۲ ه. ق( است که در مورد اصول اعتقادی نگاشته شده است. این اثر به درخواست ناصرالدین حمزه بن حمزه بن محمد العلوی الحسینی تالیف و به دست سید غیا ثالدین عبدالکریم )متوفی ۷۷۰ ه.ق( یکی از پنج خواهرزاده علامه حلی کتابت شده است. تنها نسخه باق یمانده از این کتاب که در ایران شناسایی شده است، متعلق به دانشگاه تهران به شماره ۱۷۷۱ است. این نسخه دارای آب خوردگی است و در بعضی از صفحات، کلمات و جمات قاب لخواندن نیست. از ای ن جهت کار تصحیح این اثر را دشوار م ینماید.
۱۷۱۳۵.

حیثیت ذاتی، عقل و امانیسم؛ اسلام و غرب با تأکید بر "مطهری و هابز،لاک، اسپینوزا، برلین"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: آزادی اختیار حیثیت ذاتی عقل عقیده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۱۰۰
پس از طرح آزادی به صورت مساله بعد از قرون وسطی در مغرب زمین و اهمیت دادن به آن به عنوان یک ارزش مهم، نسبت دین و آزادی در اسلام مورد بررسی فلاسفه و اندیشمندان اسلامی قرار گرفت. در این مقاله به زیربنای مساله آزادی میان فرق مختلف فکری اسلامی پرداخته شده است و به صورت استدلالی فرقه امامیه به عنوان فرقه موجود و دارای زیربنای تفکر آزادی معرفی گردیده است و ادله مختلف مکتب فکری اسلام در وجود داشتن حق طبیعی آزادی مورد بررسی  قرار می گیرد.در این مقاله سعی نویسنده بر آن است تا با مطالعه تطبیقی، ضمن بررسی مشابهت دو مکتب فکری فلسفی اسلام و غرب بر حق طبیعی و ذاتی آزادی، به اختلاف نظر این دو مکتب در منشاء حیثیت ذاتی انسان بپردازد. منشا این حق ذاتی در غرب، امانیسم است و در اسلام عقل انسانی است که بوسیله آن قابلیت تعالی و تکامل وجود دارد و این همان است که خداوند در خلقت انسان از دمیدن روح خود به وی یاد کرده است و نکته مهم آنکه در دیدگاه اسلامی، آزادی جزئی از هندسه سعادت می باشد و مساله به صورت پازل و هندسه دیده شده است و اینگونه نیست که ارزشهای آزادی، عدالت، امنیت، ثروت و غیره به صورت مستقل و هم عرض دیده شوند. تفاوت نگاه اسلام و غرب در منشا حیثیت ذاتی به تفاوت دیدگاه در حدود و ثغور آزادی می انجامد. در نگاه غربی بر پایه مبنا بودن امانیسم حد و مرز آزادی، آزادی دیگران است. اما در نگاه تفکر اسلامی بر پایه مبنا بودن عقل برای حیثیت ذاتی، حد و مرز آزادی علاوه بر آزادی دیگران، مصالح فرد و اجتماع و خروج از مرز عقل نیز در نظر گرفته می شود. همچنین عوامل نگهداشت آزادی مورد مطالعه قرار می گیرد.
۱۷۱۳۶.

بازخوانی نگاه صدرایی به سرشت علم و اقسام آن(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: علم حکمت متعالیه علم حصولی علم حضوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۳۵۸
کشف قناع از چیستی علم و اقسام آن و حل مسئله «مطابقت» از دل مشغولی هایی است که پیشینه آن به ابتدای فلسفه و آغاز شکل گیری عالمان فلسفه بازمی گردد. تبیین حقیقت علم، اقسامِ حصولی و حضوری آن، نسبیت تقسیم علم، امکان و نیز چگونگی بازگشت اقسام علم به یکدیگر از اهمّ مسائلی است که نگارنده آنها را در این نوشتار پژوهیده است. همچنین، بازگشت علم حصولی به حضوری و ارائه خوانش های مختلف آن و، در نهایت، بیان خوانش برگزیده از فرازهای مهم ترِ این پژوهش به شمار می رود. گفتنی است که بازخوانی عناوین پیش گفته با تأکید بر آرای حکمت متعالیه، به سبب اعتلای علمی آن مکتب، انگیزه اصلی راقم در این نگارش است.
۱۷۱۳۷.

متکلمان اشعری و علم منطق(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: اشاعره منطق غزالی فخرالدین رازی سیوطی سُبکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۵ تعداد دانلود : ۸۹۴
منطق دانان علم منطق را معیار درستی اندیشه می دانند. متکلمان مواضع مختلفی نسبت به این ادعا اتخاذ کرده اند، تا آنجا که حتی گاهی رهبران یک جریان و مذهب فکریِ پرحضوری مانند اشاعره در برابر آن ادعا به رویارویی با یکدیگر نیز برخاسته اند. کاوش آثار این متکلمان بدان می انجامد که آنها نسبت به علم منطق یکسان سخن نگفته اند. نتیجه تحقیق حاضر آن است که متکلمان اشعری در مواجهه با علم منطق سه دوره را تشکیل داده اند: قبل از سده پنجم هجری، مخالفت فراوانی از سوی این متکلمان نسبت به منطق ابراز می گردید. با ظهور نوشته های غزالی، منطق به فراز می رسد. بعد از او، اشاعره سه طیف را تشکیل داده اند: بسیاری چون فخرالدین رازی، شمس الدین محمد سمرقندی، تفتازانی و شریف جرجانی از باب موافقت وارد شدند، شماری با شدت از تحریم اشتغال به منطق سخن گفته اند و کسانی چون تقی الدین سبکی کوشیدند به نحوی بین رویکرد موافقان و فتاوای تحریمی وفاقی برقرار کنند.
۱۷۱۳۸.

فرزندآوری مقتضای اطلاق عقد نکاح(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرزندآوری مقتضای اطلاق نکاح مقتضای ذات نکاح نکاح دائم نکاح موقت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۳ تعداد دانلود : ۵۱۸
مقتضای ذات و مقتضای اطلاق عقود به مثابه نظریه تشخیصی در ساحت فقه اسلامی بر حقوق و تکالیف ناشی از انعقاد عقود حکومت دارند. تعیین اقتضائات ذات و اطلاق عقد نکاح نیز، با نظر به اقسام آن، تأثیر مستقیمی بر تبیین مصادیق مشروع حقوق و تکالیف زوجین در نتیجه تحقق عقد نکاح دارد. گرچه شاید برای اثبات عدم مشروعیت الزام زوجین به فرزندآوری، به نفی فرزندآوری به عنوان مقتضای ذات و اطلاق عقد نکاح در هر دو قسم دائم و موقت، تمسک شده باشد؛ در این پژوهش با انگیزه اثبات مشروعیت الزام به فرزندآوری در تحقیقات آتی، به تبیین اقتضائات عقد نکاح، روش کشف آن و ارتباط آن با امر فرزندآوری می پردازیم و با نظر به تفاوت میان اقتضائات عقد دائم و موقت و با اتخاذ مبنای کشف مقتضای اطلاق از طریق شرع و عرف، به تأملی فقهی پیرامون فرزندآوری خواهیم پرداخت و حاصل آنکه مستنداً فرزندآوری را به عنوان مقتضای اطلاق عقد نکاح دائم شناسایی و تأیید می کنیم.
۱۷۱۳۹.

أدب المقاومه فی نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: الإمام علی (ع) الأدب المقاومه الصبر الصمود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۸۹
یحمل هذا البحث عنوان "أدب المقاومه فی نهج البلاغه"، بذلت الکاتبه مساعیها لإلقاء الضوء على کلام الإمام علی (ع) وسلوکه الحسن إلى جانب القیم الأخلاقیه– العسکریه التی کان یحملها هذا الإمام الکبیر، التی تدور رحاها حول المقاومه فی وجه الأعداء والصمود فی ساحه الحرب، وذلک اعتمادا على ما ورد فی خطب الإمام فی نهج البلاغه. أوصى الإمام علی (ع) فی مختلف خطبه، أصحابه إلى ابداء المقاومه والصمود فی الجانب الفردی والجماعی، وکان الإمام نفسه النموذج الأعلى للمقاومه والصمود. اتخذ البحث المنهج الوصفی التحلیلی أسلوبا له وذلک بالرجوع إلى المکتبه وأخذ الملاحظات وانصبت المحاولات على دراسه القضایا الخاصه بالأدب المقاومه والصمود فی مختلف المجالات فی خطب الإمام علی (ع) ورسائله، محاوله استخراج النتائج منها، وملخص القول أنّ الإمام علیا (ع) أوصى فی ساحات القتال أصحابه وقاده جیشه إلى المقاومه والصمود بعبارات وجیزه ورصینه.
۱۷۱۴۰.

نقش حواء در لغزش حضرت آدم از منظر روایات تفسیری فریقین(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: آدم حواء روایات تفسیر شیعه اهل سنت عصمت درخت ممنوعه اسرائیلیات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۱۲۱
برخی از باورها و عقاید رایج بر گرفته از روایات غیر معتبر است که بدون تأمل و تحقیق مقبول افتاده و برای قرن ها رواج یافته است. یکی از این باورها انتساب گمراهی حضرت آدم(ع) به حواء و فریبکاری او است. در این مقاله سعی شده است تا میزان صحت و سقم این دیدگاه از منظر روایات فریقین مورد بررسی قرار گیرد . بدین منظور پس از بررسی تمامی روایاتی که به لغزش آدم مرتبط است، آنها به سه دسته تقسیم شده اند. دسته اول عامل اصلی لغزش حضرت آدم را حواء می داند، دسته دوم حواء را شریک ابلیس در لغزش حضرت آدم و دسته سوم حواء را مبرا از این تهمت دانسته و او را همانند حضرت آدم قربانی وسوسه و دروغ های ابلیس معرفی می کند . با بررسی سندی و متنی این روایات روشن شده که روایات دو دسته نخست از نظر سند ضعیف هستند، اما متن روایات گروه سوم با آموزه های قرآنی و برخی روایات معتبر امامیه مطابقت دارند، در حالی که روایات دسته اول و دوم مخالف آیات قرآن و چه بسا موافق متن تورات بوده و برخی از راویان آن از اهل کتابند؛ امری که گمانه زنی در مورد منقول بودن این روایات از یهود را تقویت می کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان