فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۸۰۱ تا ۳٬۸۲۰ مورد از کل ۳۳٬۹۷۶ مورد.
حوزه های تخصصی:
اختلالات طیف درخودماندگی به عنوان یکی از وخیم ترین و پیچیده ترین اختلالات روان شناختی کودکان شناخته شده است که با مشکلاتی چون نقص کیفی در روابط اجتماعی، کلامی و رفتارها، حرکات تکراری، کلیشه ای و محدود همراه است. این مشکلات در روند ارتباط و تعاملات این کودکان با سایرین و اعضای خانواده به خصوص مادران آن ها اثر منفی و آسیب زایی دارد. پژوهش حاضر با هدف تدوین دست نامه راهنمای هنر درمانی مادر-محور و چگونگی اثربخشی آن بر رابطه مادر و کودک انجام گرفته است. روش مورداستفاده در پژوهش حاضر، روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_ پس آزمون، همراه با گروه کنترل و پیگیری (دوماهه) است. تعداد بیست مادر و کودک دارای اختلالات طیف درخودماندگی از میان مادران و کودکانی که به کلینیک آموزش و پژوهش کودکان با اختلال ویژه دانشگاه شهید بهشتی مراجعه کرده اند، انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه ده نفره آزمایش و کنترل قرار داده شدند. هر دو گروه در سه مرحله، پیش و پس از مداخله و دو ماه بعد از مداخله به مقیاس رابطه مادر و کودک پیانتا (Pianta, 1992) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از شاخص های توصیفی و روش های آماری t استیودنت و تحلیل واریانس آمیخته استفاده شده است. یافته ها نشان داد که دست نامه راهنمای هنر درمانی مادر-محور به طور معناداری رابطه مثبت مادر و کودک را در گروه آزمایش افزایش داده است؛ افزایش صمیمیت (F=8.49,sig<0.001) کاهش تعارض (F=47.52,sig<0.001) و کاهش وابستگی (F=13.29,sig<0.001). به عبارت دیگر تعارض و وابستگی در رابطه مادر و کودک دارای اختلالات طیف درخودماندگی کاهش و نزدیکی افزایش یافته است. درنتیجه اثربخشی دست نامه راهنمای هنر درمانی مادر-محور مورد تائید است.
اثربخشی مداخله شناختی -رفتاری بر تجربه سوگ، افسردگی و اضطراب بستگان قربانیان بیماری کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات روانشناختی دوره هجدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲
63 - 76
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف اثربخشی مداخله شناختی رفتاری بر تجربه سوگ، افسردگی و اضطراب بستگان قربانیان بیماری کووید-19 انجام شد. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع روش آمیخته (کمی، کیفی) بود. جامعه آماری شامل تمامی مردان و زنان بالای 18 سال در شهر شیراز بود. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس استفاده شد افرادی که بیش از 4 ماه ازتجربه سوگ آنان گذشته و با اجرای پرسشنامه تجربه سوگ، نمره بالای 68 را کسب نمودند به عنوان نمونه انتخاب شدند پس از انجام مصاحبه و تحلیل کیفی به منظور مقایسه گروه آزمایش و کنترل از پرسشنامه افسردگی بک و اضطراب وجودی گود استفاده شد. نتایج آماره یومان ویتنی و ویل کاکسون نشان داد که درمان شناختی رفتاری بر تجربه سوگ، افسردگی و اضطراب بستگان قربانیان بیماری کووید-19 اثربخشی معناداری داشته است بر اساس نتایج به دست آمده درمان شناختی رفتاری بر تجربه سوگ، افسردگی و اضطراب وجودی در بستگان قربانی کرونا مؤثر است. این روش میتواند به صورت فردی و گروهی برای مشکلات مورد استفاده قرار گیرد و باعث ارتقاء سلامت روانی و واکنش های مؤثر و سازگارانه افراد در برابر رویدادهای آسیب زای زندگی شود.
تأثیرآموزش تلفیقی کنش های اجرایی گرم و سرد برتنظیم هیجان کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات روانشناختی دوره هجدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲
91 - 104
حوزه های تخصصی:
بدکارکردی هیجانی در کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، سازش یافتگی آنها را به خطر می اندازد. پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیرآموزش تلفیقی کنش های اجرایی گرم و سرد برتنظیم هیجان کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی انجام شد. طرح پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری تمامی کودکان 9 تا 12 ساله با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی شهر رشت بودند که در سال 1400 به مراکز درمانی مراجعه کردند. نمونه پژوهش 26 کودک با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی از جامعه آماری ذکر شده بود که با روش دردسترس انتخاب و به طور تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. کودکان گروه آزمایش و مادران آنها هرکدام برنامه مداخله ای موردنظر را طی 10 جلسه دریافت کردند. ابزار مورداستفاده شامل پرسشنامه جمعیت شناختی، مقیاس درجه بندی کانرز و چک لیست تنظیم هیجان بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس تحلیل شد. یافته ها نشان داد، آموزش تلفیقی کنش های اجرایی بر بهبود تنظیم هیجان کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی مؤثر بود. تلفیق آموزش کنش های اجرایی گرم و سرد و مداخله در سطوح کودک-والد، در ارتقاء تنظیم هیجان کودکان با این اختلال نقش داشت؛ بنابراین استفاده از مداخلات چندبعدی پیشنهاد می شود.
اثربخشی توانبخشی دوساهو بر بازداری پاسخ و توجه پایدار کودکان دارای اختلال کم توجهی بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات روانشناختی دوره هجدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲
105 - 117
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی توانبخشی دوساهو بر بازداری پاسخ و توجه پایدار کودکان دارای اختلال کم توجهی بیش فعالی بود. روش این پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری، شامل تمام کودکان پسر 12-8 سال دارای اختلال کم توجهی بیش فعالی بود که به مراکز مشاوره وخدمات روان شناسی شهر اصفهان در سال 1399 مراجعه کرده بودند. شرکت کنندگان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت دو ماه و طی 8 جلسه یک ساعته درتوانبخشی روانی دوساهو شرکت کردند و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه کانرز فرم والدین، آزمون برو- نرو و آزمون عملکرد پیوسته کانرز استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که توانبخشی روانی دوساهو بر بهبود بازداری پاسخ و توجه پایدار کودکان دارای اختلال کم توجهی بیش فعالی تأثیر دارد. براساس نتایج پژوهش حاضر می توان گفت از آن جایی که تمرین های دوساهو تأثیر مثبت و معناداری بر بازداری پاسخ و توجه پایدار کودکان دارای اختلال کم توجهی بیش فعالی دارد، می تواند به عنوان یک رویکرد درمانی مکمل در کنار سایر مداخلات روان شناختی مورد استفاده قرار گیرد.
شناسایی مؤلفه های صمیمیت زناشویی در ازدواج های پایدار: براساس نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های نوین روانشناختی سال هفدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۵
117 - 128
حوزه های تخصصی:
صمیمیت زناشویی مایه پیوند زوجین و ارتقای کیفیت زندگی زناشویی و نبود یا کمرنگ شدن آن عاملی کلیدی در گرایش زوجین به جدایی ست. در کشور ایران، این پدیده چون طفلی گمشده ست که نیاز به یافتن دارد. از این رو، هدف پژوهش حاضر، یافتن مؤلفه های صمیمیت زناشویی در ازدواج های طولانی مدت می باشد. این مطالعه به صورت کیفی و با رویکرد نظریه داده بنیاد اجرا شد. اطلاعات تا رسیدن به اشباع داده ها توسط مصاحبه های نیمه-ساختاریافته با 11 زوج صمیمی که به روش هدفمند و ملاک محور انتخاب شده بودند به دست آمد. اطلاعات حاصل از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تحلیل داده ها منجر به ایجاد یک طبقه اصلی به نام «صمیمیت زناشویی: فرآیندی از درون به برون» گردید که این طبقه از 12 مؤلفه شامل «شخصیت اثربخش»، «تمایزیافتگی»، «دلبستگی زناشویی ایمن»، «باهم بودن های لذت بخش زوجی»، «آموزه های خانوادگی-مذهبی»، «پختگی عقلانی»، «ازدواج آگاهانه»، «مسائل اجتماعی-اقتصادی»، «فرزندان و گذر به مرحله والدینی»، «تعاملات سازنده زوجی»، «حمایت ابزاری-عاطفی از همسر»، و «ارتقای کیفیت زندگی زناشویی» تشکیل شد. نتایج این پژوهش به بسیاری از مراکز آموزشی و درمانی کمک می کند تا با در نظر داشتن عوامل شناسایی شده، بسته های آموزشی و برنامه های ضروری را در ارتباط با زوج ها و خانواده ها تدوین کنند. علاوه بر این، آموزش این عوامل به زوجین موجب پیشگیری و جلوگیری از شکست و قطع روابط زناشویی و افزایش شادزیستی و کیفیت زندگی زناشویی می شود.
اثربخشی درمان فراتشخیصی بر تنظیم هیجان و کفایت هیجان در دانشجویان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: اختلال اضطراب اجتماعی، یکی از انواع اختلات اضطرابی است. تحقیقات اخیر نشان داده است که نارسایی در تنظیم هیجان مکانیسم زیربنایی اختلال های خلقی و اضطرابی می باشد. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی درمان فراتشخیصی بر اضطراب اجتماعی دانشجویان است. روش: طرح مطالعه حاضرکاربندی تصادفی کنترل شده بود. ۲۴ نفر از شرکت کنندگان واجد شرایط ملاک های ورود با روش نمونه گیری در ددسترس انتخاب و به شکل تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابزارهای مورد استفاده این پژوهش پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ)، مقیاس دشواری در تنظیم هیجان ها (DRES)، پرسشنامه هراس اجتماعی (SPIN) بود. پس از جمع آوری اطلاعات تحلیل آماری با روش اندازه گیری مکرر توسط نرم افزارSPSS-24 انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که اجرای درمان فراتشخیصی می تواند علائم هیجان محور را در افراد مبتلاء به اضطراب اجتماعی بهبود بخشد. درمان فراتشخیصی ۸/۵۹ درصد از واریانس تغییرات پس آزمون نسبت به پیش آزمون را تبیین کرد. بنابراین استفاده از این پروتکل یکپارچه نگر موجب بهبود کفایت هیجانی و تنظیم هیجان در دانشجویان مبتلا به اضطراب اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه شد(0.05 >P). نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان گفت که درمان فراتشخیصی موجب کاهش اضطراب اجتماعی، بهبود کفایت و تنظیم هیجان دانشجویان می شود و می تواند آنرا روش مناسبی برای دانشجویان با اضطراب اجتماعی و مشکلات هیجانی تلقی کرد.
مقایسه بین حس انسجام روانی، خودتنظیمی و سرسختی دانش آموزان سال آخر متوسطه تک فرزند و چند فرزند شهر رشت
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف مقایسه بین حس انسجام روانی، خودتنظیمی و سرسختی دانش آموزان سال آخر متوسطه تک فرزند و چندفرزند شهر رشت انجام شد. این پژوهش از نوع علّی- مقایسه ای است و جامعه موردمطالعه این پژوهش، کلیه دانش آموزان سال آخر متوسطه شهر رشت می باشد، که در سال تحصیلی 96-95 مشغول به تحصیل بودند. نمونه موردمطالعه 350 نفر می باشد که به پرسش نامه های احساس انسجام فلنسبرگ (2006)، راهبردهای یادگیری خودتنظیمی پنتریچ و دیگروت (1990)، مقیاس بررسی دیدگاه های شخصی کوباسا (1982)، پاسخ دادند. نتایج به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS-22 تحلیل شد. نتایج نشان داد که، بین حس انسجام روانی، خودتنظیمی و مؤلفه هایش در دانش آموزان دختر و پسر تک فرزند و چند فرزند و سرسختی و مؤلفه های آن در دانش آموزان دختر و پسر چند فرزند، تفاوت معنادار است (0/01>P)؛ اما بین سرسختی و مؤلفه هایش به جز مؤلفه کنترل در دانش آموزان دختر و پسر تک فرزند تفاوت معناداری وجود ندارد. با توجه به نتایج فوق باید گفت که حس انسجام روانی، خودتنظیمی و سرسختی روان شناختی در تک فرزندان و چند فرزندان با توجه به تفاوت-های موجود در ویژگی های شخصیتی هر کودک ممکن است از انتظارات و سبک های فرزند پروری والدین باشد.
سازه «امید» در جوان شیعه بر اساس نظریه زمینه ای: یک پژوهش کیفی(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
روانشناسی و دین سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۸)
161-180
حوزه های تخصصی:
با توجه به ارائه مؤلفه های تشکیل دهنده سازه «امید» توسط اسنایدر در بافت غیرایرانی اسلامی، هدف این پژوهش ترمیم و تکمیل الگوی «امید» اسنایدر در جوامع شیعی ایرانی براساس نظریه زمینه ای است. با توجه به هدف، رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای انتخاب شد. بدین منظور 37 جوان شیعه با روش «نمونه گیری هدفمند» و «گلوله برفی» انتخاب و با آنها مصاحبه کیفی نیمه ساختاریافته صورت گرفت و مصاحبه ها تا دستیابی به اشباع داده ها ادامه یافت. یافته های پژوهش نشان می دهد سازه «امید» در جوان شیعه، چهار مؤلفه اصلی و بیست زیرمؤلفه دارد: 1. هدف گذاری الهی و شفاف (هدف زندگی: رضای الهی و سعادت اخروی، توجه به اهمیت و پیامدهای اهداف، تعیین اهداف عینی و شفاف، تعیین اهداف چالشی و واقع بینانه، تعیین اهداف گام به گام، تعیین اهداف گرایشی و ایجابی، فرایندگرایی به جای نتیجه گرایی)؛ 2. انگیزش درونی (احساس نیاز «روان شناختی معنوی»، علاقه به هدف، الگوگیری، سازگاری و انعطاف پذیری)؛ 3. نگرش مثبت (مثبت نگری نسبت به آینده، احساس توانمندی، امید متعالی)؛ 4. تدبیر (مهارت حل مسئله، جلب حمایت اجتماعی، یاری گرفتن از امور الهی، برنامه ریزی، مقابله با موانع، تلاش). سازه «امید» جوان مسلمان شیعه براساس «نظریه زمینه ای»، در مقایسه با سازه «امید» اسنایدر و سازه «امید» براساس منابع اسلامی خلیلیان، اجزای کامل تری دارد. بنابراین نتایج این پژوهش بستر مناسب تری برای تدوین پرسشنامه امید بومی و همچنین تدوین برنامه های آموزش روانی معنوی امید فراهم کرده است.
الگوی ارتباطی بین معنویت در محیط کار و استرس شغلی کارکنان بیمارستان با نقش میانجی سرمایه روان شناختی(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
روانشناسی و دین سال ۱۵ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۵۹)
133-150
حوزه های تخصصی:
یکی از عوامل مؤثر بر سلامت انسان، محیط شغلی اوست. این پژوهش به بررسی رابطه معنویت در محیط کار و استرس شغلی کارکنان بیمارستان، با نقش میانجی سرمایه روان شناختی می پردازد. روش پژوهش از حیث هدف، کاربردی و به طور مشخص مبتنی بر الگو یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Amos بوده است. جامعه آماری کلیه کارکنان یکی از بیمارستان های خیریه در شهر قم است که بالغ بر 138 تن از کارکنان بیمارستان بر حسب روش «نمونه گیری طبقه ای» انتخاب شدند. ابزار اصلی گردآوری داده ها، پرسشنامه های استاندارد است. یافته های پژوهش بیانگر ارتباط مستقیم و غیرمستقیم منفی و معنادار معنویت در محیط کار با استرس شغلی کارکنان، ارتباط مثبت و معنادار معنویت در محیط کار با سرمایه روان شناختی کارکنان و ارتباط منفی و معنا دار سرمایه روان شناختی با استرس شغلی کارکنان است. با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت: وجود معنویت در محیط کار می تواند با تأمین منابع حمایتی برای فرد و نیز به شکلی غیرمستقیم تر از طریق تأثیرگذاری بر امید، خوش بینی، تاب آوری و خودکارامدی، به سازگاری روانی بیشتر و کاهش استرس منجر گردد. ازاین رو ترویج و حمایت از فضایلی نظیر عبادت، حیا، احترام به بزرگ تر، مهربانی، غیرت، سخاوت و مانند آن موجب افزایش معنویت در محیط کار می شود.
طراحی و اعتبارسنجی مدل رهبری دانشی در شرکت های دانش بنیان ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رهبری آموزشی کاربردی سال سوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲
27 - 48
حوزه های تخصصی:
هدف از انجام این پژوهش طراحی و اعتبارسنجی مدل رهبری دانشی در شرکت های دانش بنیان ایران بود. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها توصیفی-پیمایشی و از نظر نوع داده ها آمیخته (کمی و کیفی با رویکرد پدیدارشناسی) است. جامعه آماری در بخش کیفی (بخش مصاحبه) 12 نفر از مدیران شرکت های دانش بنیان با روش نمونه گیری گلوله برفی و پس از اشباع نظری انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش 7 مرحله ای کلایزی استفاده گردید. نتایج این بخش حاکی از استخراج 209 کد در ابتدا بود که با توجه به تحلیل های صورت گرفته تجارب زیسته مدیران شرکت های دانش بنیان ایران در زمینه رهبری دانشی شامل: 4 بعد اصلی (شامل: هدفگذاری، سیاستگذاری های آموزشی، سیاستگذاری های حمایتی، سیاستگذاری های عملکردی)، 8 مولفه ( تعالی فردی، فرابالندگی سازمانی، , ...) با توجه به مفاهیم صورت بندی شده استخراج گردید. در بخش کمی از روش توصیفی پیمایشی استفاده گردید.جامعه آماری شامل کلیه مدیران شرکت های دانش بنیان بودند که با استفاده از جدول مورگان360 نفر حجم نمونه تعیین و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه حاصل از بخش کیفی استفاده گردید که پایایی بر پایه ضریب آلفای کرونباخ 91/0 بدست آمد. همچنین به منظور بررسی مناسبت مدل از روش تحلیل عاملی تاییدی (CAF) با رویکرد کوواریانس محور از نرم افزار AMOS استفاده شد. نتایج نشان داد تمام مدل رهبری دانشی از برازش و اعتبار مناسبی برخوردار است و تما می متغیر های بدست آمده می توانند در طراحی مدل نهایی مورد توجه باشند.
اثربخشی درمان شفقت به خود ذهن آگاهانه بر کیفیت خواب، نشخوار فکری و شفقت به خود افراد مبتلا به بیماری های قلبی- عروقی
حوزه های تخصصی:
مقدمه: بیماری های قلبی- عروقی، شایع ترین علت مرگ در دنیا هستند و مؤلفه های روانشناختی نقش مهمی در بیماری های قلبی- عروقی دارند. هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان شفقت به خود ذهن آگاهانه بر کیفیت خواب، نشخوار فکری و شفقت به خود افراد مبتلا به بیماری های قلبی- عروقی انجام شد. روش : روش مطالعه کارآزمایی بالینی همراه با گروه کنترل بود. جامعه بیماران مراجعه کننده به بیمارستان های امام علی (ع) و امام رضا (ع) کرمانشاه از آبان تا بهمن ۱۳۹۹ بودند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و به صورت تصادفی ۲۰ نفر در دو گروه گمارده شدند. گروه آزمایش ۸ جلسه درمان شفقت به خود ذهن آگاهانه و گروه کنترل لوح فشرده و کتابچه ی راهنمای آموزش آرام سازی را دریافت کردند. شرکت کنندگان فرم جمع آوری اطلاعات جمعیت شناختی و پرسشنامه های کیفیت خواب، سبک پاسخ دهی نشخواری و شفقت به خود را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه ۲۲، شاخص های توصیفی و تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که براساس زمان (۰/۰۰۱≥P) و تفاوت بین گروهی (۰/۰۵>P) از نظر کیفیت خواب بین دوگروه تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین، براساس زمان، تعامل زمان با گروه و تفاوت بین گروهی از نظر نشخوار فکری و شفقت به خود بین گروه ها تفاوت معناداری وجود دارد (۰/۰۰۱≥P). نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش حاضر این درمان بر علائم روانشناختی و علائم جسمی بیماران قلبی مؤثر بود؛ بنابراین، پیشنهاد می شود از این درمان برای بهبود کیفیت خواب، نشخوار فکری و شفقت به خود در بیماران قلبی- عروقی استفاده شود.
Causal Modeling of Psychological Well-being Based on Psychosocial Development and Temperament and Character Patters Mediated by Belief System In Female Adolescents
حوزه های تخصصی:
Objective: This study was conducted on the causal modeling of psychological well-being based on psychosocial development, and temperament and character patterns mediated by belief system in female adolescents. Methods: The present study was a correlational research with structural equation modeling. The statistical population of this study consisted of all female students (12-18 years old) in year 2021-2022 in Urmia city. Data were collected through Ryff’s PWB scale, Hawley’s psychosocial development questionnaire, Cloninger’s Temperament and Character Inventory (TCI), and Holland’s system of belief inventory. To analyze data, PLS software was used. Results: The results confirmed the positive effect of temperament and character patterns on psychological well-being. In addition, it was confirmed that the relationship between psychological well-being and temperament and character patterns was mediated by belief system while such mediatory role was not confirmed in the relationship between psychosocial development and psychological well-being. Conclusion: According to the results, psychosocial development, temperament and character patterns, and belief system play a role in the psychological well-being of female adolescents
بررسی اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر رویکرد رفتاری-شناختی بر مهارت های اجتماعی و سازگاری فردی در کودکان دوره ی اول ابتدایی شهر اصفهان
حوزه های تخصصی:
مشارکت کردن در کار گروهی و همکاری کردن با یکدیگر، از مهارت های اجتماعی لازم برای زندگی در دنیای امروز است و یادگیری این مهارت ها در دوران کودکی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر رویکرد رفتاری-شناختی بر مهارت های اجتماعی و سازگاری فردی در کودکان دوره اول ابتدایی شهر اصفهان بود. جامعه آماری این پژوهش شامل32344 دانش آموزان دوره اول ابتدایی بودند. نمونه گیری به شیوه تصادفی خوشه ای به این صورت که از بین نواحی شش گانه آموزشی شهر اصفهان، مناطق2،6 به صورت کاملاً تصادفی انتخاب شدند. تعداد 15 نفر که در دو گروه کنترل و آزمایش قرار داده شدند. ابزار پژوهش عبارت از پرسشنامه مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت (1990) و سازگاری کودکان دخانچی (1377) بود. گروه آزمایش طی 8 جلسه 45 دقیقه ای، تحت درمان قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. داده های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-25 تحلیل شد. نتایج نشان داد که بازی درمانی مبتنی بر رویکرد رفتاری شناختی بر مهارت های اجتماعی و سازگاری فردی در کودکان دوره اول ابتدایی شهر اصفهان تأثیر دارد.
تهیه و اعتباریابی پرسشنامه ترس از ازدواج در دانشجویان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های نوین روانشناختی سال هفدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۵
10 - 20
حوزه های تخصصی:
هدف این مطالعه ساخت و اعتباریابی پرسشنامه ترس از ازدواج در بین دانشجویان دختر دانشگاه تبریز بود. مطالعه حاضر از نوع مطالعات روان سنجی و اعتباریابی است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان دختر دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 98-1397 بود. شرکت کننده-های پژوهش تعداد 155 نفر از دانشجویان دختر بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و از آنان خواسته شد پرسشنامه محققساخته ترس از ازدواج را تکمیل کنند. برای بررسی روایی سازه و تعیین ساختار عاملی پرسشنامه، از تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفه-های اصلی و چرخش واریماکس استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی یک ساختار تک عاملی با نام کلی «ترس از ازدواج» و یک ساختار سه عاملی نشان داد که به ترتیب، «ترس از مشکلات همسر»، «ترس از تفاوت های بین فردی» و «ترس از محدود شدن اشتغال و تحصیل» نام گذاری شد. ضرایب اعتبار پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ و روش دو نیمه کردن، مناسب ارزیابی شد. تفاوت های گروهی بین دختران مجرد و دختران نامزد کرده نیز گویای مناسب بودن این ابزار بود. در مجموع، شاخص ها حاکی از این است که این پرسشنامه از روایی و اعتبار خیلی خوبی برای اندازه گیری ترس از ازدواج در دختران برخوردار است و می تواند در مشاوره های پیش از ازدواج و تحقیقات روان شناسی مورد استفاده قرار گیرد.
مدل خردمندی: نقش ویژگی های شخصیتی، هوش موفق با واسطه گری صبر و خودکارآمدی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال هجدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۷۱
221 - 234
حوزه های تخصصی:
واکاوی بحران های وجودی در مردانِ بی وفا و بررسی اثربخشی مشاوره بومی مبتنی بر آن بر گرایش به خیانت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی کاربردی سال ۱۶ بهار ۱۴۰۱شماره ۱ (پیاپی ۶۱)
228 - 203
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش واکاوی بحران های وجودی در مردانِ بی وفا و بررسی اثربخشی مشاوره بومی مبتنی بر آن بر گرایش به خیانت زناشویی بود. روش: روش پژوهش، ترکیبی از نوع اکتشافی و شامل دو مرحله کیفی و کمی بود. در مرحله کیفی از روش پدیدارشناسی تفسیری استفاده شد. در این مرحله 18 نفر از مردان خیانت کرده شهرستان شاهین دژ با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. داده ها با استفاده از روشِ کُلایزی تحلیل گردید. این تحلیل منجر به شناسایی شش مضمون (درنگ گریزی، سرنوشت ناپذیری، کشمکش با تنهایی وجودی، عشق توخالی و میل محور، استحاله مرضی ارزش ها و پوچی گریزی) شد. سپس مبتنی بر این بحران ها، مدل اولیه ی مشاوره طراحی شد. جهت ارزیابی روایی نظری الگو، از روش تطبیق الگو بهره گرفته شد. جهت تایید روایی صوری و محتوایی، الگو در اختیار 12 متخصص قرار گرفت و پس از تایید، در قالب 12 جلسه نهایی شد. در مرحله کمی از روش مورد منفرد استفاده شد. در مرحله کمی، سه مشارکت کننده به صورت هدفمند از بین مردان خیانت کرده انتخاب شدند. الگو در سه مرحله خط پایه، مداخله و پیگیری اجرا شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه گرایش به خیانت (ATIS) استفاده شد و داده ها از طریق تحلیل دیداری، معنی داری آماری و بالینی مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که الگو نقش معناداری بر کاهش گرایش به خیانت زناشویی دارد (P<0/01). نتیجه گیری: درمانگران می توانند از این الگو، جهت کاهش گرایش به خیانت در فرد یا زوج درگیر در خیانت زناشویی استفاده کنند.
طراحی و تدوین الگوی پیشنهادی مشارکت والدین و بررسی تاثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: یکی از عواملی که می تواند بر روی دانش آموزان و کیفیت یادگیری آنان تاثیر بگذارد، عملکرد خانواده می باشد. هدف پژوهش حاضر طراحی و تدوین الگوی پیشنهادی مشارکت والدین و بررسی تاثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. روش ها: در این پژوهش از روش پژوهش آمیخته و طرح اکتشافی متوالی استفاده شد. در بخش کیفی پژوهش، از روش تحلیل محتوای استقرایی و در بخش کمی، از طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون – پس آزمون استفاده گردید. در بخش کیفی پژوهش، اسناد، مقالات، کتاب ها و متن های استخراج شده از مصاحبه با 27 نفر از استادان، معلمان و والدین که به شیوه هدفمند انتخاب شده بودند، مورد تحلیل قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی از تحلیل محتوای کیفی استقرایی بهره گرفته شد. طبق تحلیل محتوای انجام شده، پنج مؤلفه اصلی (تحلیل، تصمیم گیری، تعامل و آموزش خانواده، ابعاد مشارکت خانواده و ارزشیابی و بازخورد) و 55 زیر مؤلفه برای مؤلفه های اصلی استخراج شدند. در بخش کمی پژوهش، جامعه آماری دانش آموزان پسر دوره اول ابتدایی در استان تهران بود. نمونه در بخش کمی شامل 60 نفر از دانش آموزان پایه اول ابتدایی در مدارس شهر قدس بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 30 نفری(آزمایش و کنترل) قرار داده شدند. همچنین جهت گردآوری داده های کمی، از آزمون متخصص ساخته پیشرفت تحصیلی و پایایی83/0 از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. در سطح آمار توصیفی از میانگین و انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی به منظور مقایسه دو گروه آزمایش و کنترل از لحاظ میانگین نمره کسب شده برای بررسی مفروضات از روش تحلیل کواریانس تک متغیری استفاده شد. یافته ها: نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها نشان داد که پس از حذف اثر پیش آزمون (میانگین تعدیل شده) بین میانگین نمرات پیشرفت تحصیلی دو گروه در مرحله پس آزمون، تفاوت معناداری مشاهده می شود (001/0 p<). بنابراین نتایج این پژوهش در راستای سایر پژوهش های انجام شده، بیانگر نقش مثبت مشارکت والدین در افزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بود. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود از این الگو به عنوان یکی از راهکارهای اجرایی برای دستیابی به یکی از اهداف کلان در سند تحول بنیادین آموزش پرورش " افزایش مشارکت و اثر بخشی همگانی به ویژه خانواده در تعالی نظام تعلیم و تربیت " استفاده شود.
اثربخشی توانبخشی شناختی بر کارکردهای اجرایی افراد وابسته به مواد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اعتیادپژوهی سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۴
۱۹۶-۱۷۷
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی توانبخشی شناختی بر کارکردهای اجرایی حافظه، انعطاف پذیری شناختی و کنترل مهاری بود. روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی مردان وابسته به مواد مراجعه کننده به کلینیک های اعتیاد شهر تبریز بود که از میان آن ها 30 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه تحت توانبخشی شناختی قرار گرفت. جهت جمع آوری داده ها از تکلیف برو/نرو، آزمون طبقه بندی کارت های ویسکانسین و آزمون فراخنای کلمه مستقیم و وارونه استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که توانبخشی شناختی بر کارکردهای اجرایی حافظه، انعطاف پذیری شناختی و کنترل مهاری تاثیر معنادار داشت اما بر مولفه خطای درجاماندگی آزمون طبقه بندی کارت های ویسکانسین تاثیر معنادار نداشت. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش حاضر می توان از توانبخشی شناختی در راستای درمان اعتیاد و توانبخشی افراد وابسته به مواد بهره برد.
ارائه مدل ساختاری رابطه سبک های فرزند پروری ادراک شده با رفتارهای پر خطر از راه میانجی گری تاب آوری و تنظیم هیجان در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روش ها و مدل های روان شناختی سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۷
101 - 116
حوزه های تخصصی:
مقدمه: نوجوانی از بحرانی ترین دوره های زندگی می باشد. دوره رشد سریع جسمی وتحولات عاطفی و روانی است. بیش ترین ناسازگاری های رفتاری در این دوره نمود می یابد.گرایش به رفتارهای پرخطر یکی از ناسازگاری های رفتاری دوران نوجوانی بشمار می رود.
مواد و روش ها: این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است.جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهرستان لنگرود می باشد که در سال تحصیلی 1400-1399مشغول به تحصیل بودند. شرکت کنندگان در پژوهش 265 نفر از دانش آموزان مدارس گوناگون لنگرود بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند.داده ها با استفاده از مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی(IARS)،پرسش نامه سبک های فرزندپروری بامریند،مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون(CD-RIS)) و پرسش نامه ی تنظیم هیجان جان و گروس(2002)گردآوری شد. برای بررسی برازش مدل پیشنهادی پژوهشگر از مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزار ایموس استفاده شد.
یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که سبک های فرزندپروری مقتدرانه، مستبدانه و سهل گیر به واسطه تنظیم هیجان و تاب آوری بررفتار پرخطر اثر معنی داری دارد.
بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش، سبک فرزندپروری مقتدرانه منجر به کاهش رفتارهای پرخطر می شود.
بررسی مقایسه ای اثربخشی درمان راه حل مدار کوتاه مدت و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش تنیدگی تحصیلی نوجوانان مقطع متوسطه اول شهر تهران
حوزه های تخصصی:
مقدمه: استرس تحصیلی یک وضعیت روانشناختی منفی است که با مولفه های شناختی و عاطفی که در بردارد سلامت دانش آموزان را تهدید می کند. هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی درمان راه حل مدار کوتاه مدت و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش تنیدگی تحصیلی نوجوانان مقطع متوسطه اول انجام گرفت. روش : این پژوهش در چهارچوب طرح کارآزمایی بالینی با پیش آزمون و پس آزمون و آزمون پیگیری سه ماهه اجرا شد. از بین دانش آموزان پسر دوره اول مدارس متوسطه منطقه ۱۳ شهر تهران در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۳۹۸؛ به شکل نمونه گیری هدفمند تعداد ۶۰ نفر انتخاب و توسط مقیاس استرس تحصیلی نوجوانان دون، هو و ژو (۲۰۱۱) بررسی شدند و به صورت تصادفی به ۳ گروه کنترل، گروه درمان راه حل مدار و گروه درمان ذهن آگاهی تقسیم شدند. سپس مداخله بر گروه های آزمایشی انجام شد و پس از پایان سه ماه آزمون پیگیری به عمل آمد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۶ و آزمون های تحلیل کوواریانس و واریانس مختلط تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که هر دو روش درمانی در کاهش تنیدگی تحصیلی دانش آموزان موثر بوده است اما روش ذهن آگاهی (Eta۲=۰/۳۵۷) توانسته است نسبت به روش مداخله راه حل مدار کوتاه مدت (Eta۲=۰/۳۱۸) در کاهش تنیدگی دانش آموزان بهتر عمل کند (۰/۰۵>P). نتیجه گیری: به درمانگران توصیه می شود در کار با دانش آموزان نوجوان دارای تنیدگی تحصیلی از روش های مداخله ای راه حل مدار کوتاه مدت و درمان ذهن آگاهی استفاده کنند و در این رابطه درمان ذهن آگاهی از اولویت درمانی بالاتری برخوردار است.