درخت حوزه‌های تخصصی

پائولو فریره یکی از متنفذترین متخصصان تعلیم و تربیت در قرن بیستم است. این مقاله ناظر بر کاربرد ایده های فریره در آموزش و پرورش است. بنابراین ابعاد اجتماعی و تربیتی نظریه انتقادی وی مورد مداقه قرار گرفته و برخی اصول کلیدی در آثار او شناسایی شده است. در این مقاله تصریح شده است که فلسفه پائولو فریره مبتنی بر رویکردی است که نشان دهنده دیدگاه کاربردی وی درباره دانش ایده آل انسانی و نیز تعهدی ژرف به آزادی بخشی ستمدیدگان است.

هدف از این مطالعه، بررسی رابطه همبستگی خانوادگی و استقلال عاطفی بر میزان مشکلات عاطفی در نوجوانان است. گروه نمونه این مطالعه شامل 1592 دانش آموز دختر و پسر مقطع دبیرستان در شهر شیراز است که به شیوه خوشه ای تصادفی انتخاب شده اند. میانگین سنی گروه نمونه برابر با 15.75 بود. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل سه مقیاس انسجام خانواده، استقلال عاطفی و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس بود. در این تحلیل رابطه متغیر های همبستگی خانوادگی و استقلال عاطفی بر مشکلات عاطفی در قالب یک مدل علی، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که جنسیت، همبستگی عاطفی و بعد فردیت، در استقلال عاطفی از موثرترین متغیر های مربوط به میزان مشکلات عاطفی به حساب می آیند. این مطالعه، همچنین نشان داد که جنسیت، عاملی موثر بر میزان بروز مشکلات عاطفی می باشد. در مجموع، نتایج این تحلیل نشان داد که مدل مورد آزمون 18.5 درصد واریانس متغیر مشکلات عاطفی را تبیین می نماید. همچنین شاخص GFI نیز حاکی از تطابق مدل با داده های تجربی بود.

" تازه ترین نظریه دررویکرد (شناختی – اجتماعی) هدف در پیشرفت، سه گونه هدف گرایی را مطرح نموده اند که عبارتند از: تبحری؛ عملکردی و پرهیز از شکست. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه انواع هدف گرایی با ابعاد مختلف خود تنظیمی (فراشناخت، شناخت و انگیزش) در دانشجویان رشته های مختلف تحصیلی انجام پذیرفت. گروه نمونه پژوهش حاضر، 229 دانشجوی دختر و پسر از دانشکده های مهندسی، علوم پایه، علوم تربیتی و علوم انسانی دانشگاه شیراز بودند که پرسش نامه های ""جهت گیری هدف تحصیلی"" و خود تنظیمی بر روی آن ها اجرا شد. به منظور تعیین روایی از روش تحلیل عامل و برای تعیین پایایی آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج حاکی از روایی و پایایی پرسش نامه های یاد شده بود. ضرایب استاندارد رگرسیون نشان داد که هدف گرایی تبحری، ابعاد فراشناخت و شناخت را، به گونه مثبت و بعد انگیزش را به صورت منفی پیش بینی می کند. هدف گرایی عملکردی، تنها در بعد انگیزش نقش پیش بین داشت. هدف پرهیز از شکست در تمامی ابعاد پیش بینی کننده منفی بود. نقش رشته تحصیلی به عنوان متغیر تعدیل گر مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان داد که الگوی پیش بینی تحت تاثیر رشته تحصیلی است. "

هدف مطالعه حاضر، نقش تفاوت های جنسیتی در نمره های سبک های مقابله و سلامت روانی 403 دانشجو (206 پسر و 197 دختر) از دانشگاه تربیت معلم تهران بود. شرکت کنندگان به مقیاس مقابله با موقعیت های استرس زا و پرسشنامه سلامت عمومی پاسخ دادند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد، دختران در سبک های مقابله اجتنابی و هیجان مدار و پسران در سبک مقابله مساله مدار نمره های بالاتری کسب کردند. همچنین، نتایج نشان داد که دختران در مقایسه با پسران از نشانه های سلامت روانی پایین تری برخوردارند. نتایج ماتریس همبستگی نشان داد که نیرومندی رابطه بین سبک های مقابله و سلامت روانی در دو جنس متفاوت است. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که از بین سبک های مقابله، سبک های مساله مدار و هیجان مدار به همراه متغیر جنس در پیش بینی سلامت روانی نقش داشتند. نتایج پژوهش حاضر بر ضرورت توجه به تفاوت های جنسیتی در سبک های مقابله به منظور تبیین نشانه های سلامت جسمانی و روان شناختی در دانشجویان تاکید می کند. همچنین، ضرورت توجه به آموزش راهبردهای مقابله ای موثر و انطباقی به دانشجویان بیش از پیش پیشنهاد می کند.

"هدف این پژوهش بررسی رابطه سرسختی روان‌شناختی و انگیزه پیشرفت با فرسودگی شغلی کارکنان منطقه 6 (واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی مستقر در استان خوزستان) دانشگاه آزاد اسلامی بود. بدین منظور از بین کلیه کارکنان غیر عضو هیات علمی شاغل در واحدهای دانشگاهی منطقه به شیوه تصادفی طبقه‌ای 211 نفر (126 مرد و 85 زن) از تمامی قسمتها انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری عبارت‌اند از: آزمون سرسختی روانشناختی اهواز (A-H-Q)، پرسشنامه توصیف خودگیزلی، مقیاس فرسودگی شغلی مزلچ. اعتبار و پایایی آزمونها محاسبه گردید که در سطوح معنادار بودند. داده‌ها با استفاده از روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس چندمتغیره (مانوا) تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین سرسختی روان‌شناختی و انگیزه پیشرفت با فرسودگی شغلی در سطح (05/0>P)، رابطه منفی وجود دارد. در این میان تفاوت معناداری بین آزمودنیها از نظر جنسیت، سن، تاهل، سابقه خدمت، رسته خدمتی و واحد دانشگاهی مشاهده نگردید. "

مقدمه: پژوهش در آموزش و پرورش، وسیع ترین و حساس ترین حوزه پژوهشی در قلمرو علوم انسانی را دربرمی گیرد. آموزش و پرورش به عنوان زیرساخت و الگوی توسعه جامعه در همه ابعاد از نقشی حیاتی و ظریف برخوردار است. علاوه بر این، ماهیت پیچیده فعالیت های یاددهی- یادگیری، سطح دشواری فعالیت های آموزش و پرورش را به مراتب افزایش می دهد. چنین موقعیتی است که نقش سازوکارهای حمایتی از جمله پژوهش را برای توسعه کارکردهای آموزش و پرورش و تضمین فعالیت ها در این نهاد گسترده آشکار می سازد. هدف این مقاله، معرفی پژوهش معلم محور به عنوان پارادیمی نو در عرصه پژوهش های آموزشی معرفی بوده است. این نوع پژوهش با ظرفیت خود می تواند روند تربیت معلم را متحول ساخته و در نهادینه سازی تحول و نوآوری در عرصه یاددهی- یادگیری نقشی اساسی ایفا نماید. نتیجه گیری: موضوع پژوهش در آموزش و پرورش پارادیم های گوناگونی را دربرمی گیرد. پژوهش معلم محور، از جمله پارادیم های نوین در عرصه پژوهش های آموزشی است که ناظر بر نیازمندی های حرفه ای معلم برای مدیریت تدریس و همچنین راهکاری اساسی برای ازمیان برداشتن فاصله بین پژوهش و عمل تربیتی است.

" مقدمه: اعتیاد به اینترنت، نوعی وابستگی رفتاری است که فرد برای مقابله با مشکلات از آن استفاده می کند. ویژگی های شخصیتی صفاتی پایدار در طول زمان هستند که از موقعیتی به موقعیت دیگر تغییر چندانی نمی کنند. تحقیقات نشان داده است که ویژگی های شخصیتی تاثیر مهمی بر استفاده از اینترنت دارند، لذا این پژوهش برای ارزیابی این ارتباط در نوجوانان تهران طراحی گردید. روش کار: نمونه ی پژوهش که در بهار سال 87 انجام گرفته است در برگیرنده ی 361 نفر از نوجوانان دبیرستانی بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و به وسیله ی پرسش نامه ی 20 سئوالی اعتیاد به اینترنت یانگ و پرسش نامه ی NEO PI–R مورد سنجش قرار گرفتند. آزمودنی ها در پاسخ گویی مختار بودند و اطلاعات آن ها محرمانه ثبت و نگهداری گردید. روش های آماری مورد استفاده شامل ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون همزمان و گام به گام می باشد. یافته ها: ارتباط معنی داری میان روان رنجورخویی و اعتیاد به اینترنت در نوجوانان دختر (01/0P<، 4/0=r) و نوجوانان دختر و پسر در کل (01/0P<، 25/0=r) وجود دارد. در نوجوانان پسر رابطه ی معنی داری میان خوشایندی (05/0P<، 17/0=r) و وظیفه شناسی با اعتیاد به اینترنت (05/0P<، 17/0=r ) به دست آمد. نتیجه گیری: اعتیاد به اینترنت با برخی از صفات شخصیتی نوجوانان از جمله روان رنجورخویی، خوشایندی و وظیفه شناسی ارتباط دارد. "

" پژوهش حاضر به بررسی عواملی می‌پردازد که بر میزان رضایت از ازدواج تأثیر می‌گذارند. هدف اصلی پژوهش برجسته کردن عواملی است که با افزایش احساس رضایت از ازدواج، پایداری زندگی زناشویی را تضمین می‌کنند. نمونه انتخابی را 300 دانشجوی زن و مرد متأهل که به صورت نمونه در دسترس از دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد تهران جنوب انتخاب شدند، تشکیل دادند. تمامی‌آزمودنیها به دو پرسشنامه رضایت از ازدواج و پرسشنامه مشخصات فردی پاسخ دادند و بدین ترتیب، متغیرهای جنس، سالهای زندگی مشترک، سن همسر، اختلاف سنی با همسر، درآمد خانواده و شیوه آشنایی بررسی شدند. نتایج حاصل از تحلیل واریانس یک طرفه نشان دادند که جنس، سالهای زندگی مشترک، سن همسر و اختلاف سنی با همسر بر میزان رضایت از زندگی زناشویی مؤثرند اما عواملی مانند درآمد خانواده و شیوه آشنایی بر میزان رضایت افراد از ازدواج تأثیر نمی‌گذارند. نتایج به دست آمده، ضرورت مداخله‏های روانشناختی پیش از ازدواج و در طول زندگی زناشویی را مورد تأیید قرار دادند. "

زمینه و هدف: سندرم نورولپتیک بدخیم Neuroleptic Malignant Syndrome یک عارضه کشنده ناشی از داروهای آنتی سایکوتیک به ویژه نوع قدیمی (تی پیک) می باشد. این عارضه با مصرف کلوزاپین خیلی به ندرت گزارش شده است و برای درمان NMS بهتر است داروی آنتی سایکوتیک به کلوزاپین تبدیل گردد. مواد و روش ها: بیمار مرد 42 ساله از حدود 20 سال قبل با تشخیص اسکیزوفرنیای مزمن تحت درمان بوده است. وی به علت مقاومت به درمان از 2 سال قبل تحت درمان با کلوزاپین بوده است. به دنبال قطع مصرف کلوزاپین دچار علایم NMS می گردد و پس از درمان مناسب علایم آن رفع شده و علایم حاد اسکیزوفرنیا آشکار می گردد و با شروع مجدد کلوزاپین علایم حاد بیماری کنترل می گردد. نتیجه گیری: اگرچه NMS از عوارض جانبی مصرف داروهای آنتی سایکوتیک می باشد ولی کلوزاپین در درمان NMS مفید گزارش گردیده است. هم چنین کلوزاپین تنها داروی آنتی سایکوتیک است که در درمان NMS مفید است .

زمینه: مطالعات مختلفی اثربخشی مداخله ذهن آگاهی در سکس تراپی را بر روی اختلالات جنسی (به خصوص در زنان) نشان داده اند، اما آیا این مداخله بر مشکلات زناشویی (جنسی و ارتباطی) نیز مؤثر است؟ هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مداخله ذهن آگاهی در سکس تراپی بر هیجان خواهی جنسی، روابط فرا زناشویی و سرخوردگی زناشویی زوجین دارای روابط فرا زناشویی انجام شد. روش: این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر، کلیه ی زوجین دارای روابط فرا زناشویی شهر تبریز در سال 1399 بودند که از این میان 20 زوج با روش نمونه گیری هدفمند با ملاک های ورود و خروج انتخاب شدند و به طور تصادفی و برابر به گروه های آزمایش و گواه (هر کدام 20 زوج) تخصیص یافتند. شرکت کنندگان قبل و بعد از مداخله درمانی، مقیاس هیجان خواهی جنسی کالیچمن و رومپا (1995)، پرسشنامه نگرش به روابط فرا زناشویی واتلی (۲۰۱۲)، و پرسشنامه سرخوردگی زناشویی کایزر (1993) را تکمیل کردند. پروتکل بالینی ذهن آگاهی در سکس تراپی و روابط صمیمانه کوکسیس و نیوبری -هلپز (2016) در 8 جلسه 120 دقیقه ای طی 2 ماه برای گروه آزمایش به صورت اینترنتی اجرا شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط از طریق نرم افزار SPSS-25 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مداخله ذهن آگاهی در سکس تراپی می تواند به طور معناداری موجب کاهش هیجان خواهی جنسی، روابط فرا زناشویی و سرخوردگی زناشویی زوجین گردد و این نتایج در مرحله پیگیری پایدار بود (0/01 p<). نتیجه گیری: با توجه به این یافته ها، استفاده از مداخله ذهن آگاهی در سکس تراپی برای کاهش هیجان خواهی جنسی، روابط فرازناشویی و سرخوردگی زناشویی در زوجین دارای روابط فرازناشویی توصیه می شود.

قدمه: ازآنجا که درسال‌های اخیر پژوهش‌های زیادی در خصوص بررسی تاثیرکار شیفتی بر زندگی شغلی و خانوادگی پرستاران صورت گرفته شده است،اما در این میان کمتر پژوهشی به بررسی تاثیر کار شیفتی بر تعارض کار-خانواده و رضایت زناشویی آنان پرداخته است. در همین راستا، این پژوهش به بررسی تاثیر کار شیفتی بر تعارض کار-خانواده و رضایت زناشویی در پرستاران زن پرداخته است. روش: پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی-مقطعی می‌باشد. نمونه پ‍‍ژوهش شامل240 پرستاربود که بطور تصادفی از میان شش بیمارستان آموزشی انتخاب شدند.داده‌ها با پرسشنامه تعارض کار-خانواده و پرسشنامه رضایت زناشویی اینریچ جمع آوری شد.برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از محاسبه میانگین،انحراف معیار،تحلیل کوواریانس وآزمون tبرای گروههای مستقل استفاده شد. یافته ها: بر اساس نتایج تفاوت معناداری بین پرستاران ثابت و شیفت در گردش در زمینه تعارض کار-خانواده به دست آمد و پرستاران شیفت در گردش میزان بیشتری از تعارض را تجربه کردند (02/0 = p). در زمینه رضایتمندی زناشویی،تفاوت معناداری بین دو گروه نبود (18/0=p) اما در دو متغیر" نظارت مالی" و "رابطه جنسی"، پرستاران شیفت در گردش پایین تر از میانگین بودند (02/0=P). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش آموزش مهارت‌های لازم به نوبت کاران در خصوص مدیریت تعارض کارـ خانواده و افزایش رضایتمندی زناشویی،امری ضروری است.

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی زوج درمانی شناختی - رفتاری بر صمیمیت زوجین صورت گرفت. روش تحقیق نیمه تجربی بود و از طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه ی آماری شامل زوجینی بود که به دلیل مشکلات زناشویی به یکی از مراکز مشاوره ی شهر اصفهان مراجعه کرده بودند. نمونه ی آماری شامل 32 زن و شوهر بود که با روش نمونه گیری تصادفی منظم انتخاب شده و به طور تصادفی در گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری، مقیاس صمیمیت زناشویی و پرسش نامه ی بررسی نیازهای صمیمیت بود. گروه آزمایش در 10 جلسه زوج درمانی مبتنی بر رویکرد شناختی - رفتاری شرکت کردند. یافته های تحقیق با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد که کاربرد تکنیک های مبتنی بر نظریه ی شناختی - رفتاری میزان صمیمیت و صمیمیت عاطفی و جنسی زوجین را افزایش داده است

زمینه و هدف: آلکسی تایمیا یا مهار هیجانی، عامل خطر ساز مهمی برای اختلالات روان تنی از جمله بیماری های گوارشی است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی ارتباط ابعاد آلکسی تایمیا با افسردگی و اضطراب در مبتلایان به اختلالات گوارشی عملکردی (Functional Gastrointestinal Disorders یا FGID) است. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی به روش همبستگی بود. در این پژوهش 129 نفر بیمار مبتلا به FGID از بین بیماران مراجعه کننده به درمانگاه گوارش بیمارستان نور اصفهان (طی 5 ماه در سال 1387) انتخاب شدند و با استفاده از مقیاس آلکسی تایمیای تورنتو، معیار بیمارستانی اضطراب و افسردگی و مقیاس شدت علایم گوارشی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های پژوهش با روش های آماری توصیفی، ضریب همبستگی Pearson و رگرسیون تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که از سه بعد آلکسی تایمیا، تنها بین بعد دشواری در شناسایی احساسات با افسردگی، اضطراب و شدت علایم گوارشی در بیماران مبتلا به اختلالات گوارشی عملکردی همبستگی مثبت و معنیداری وجود دارد و این بعد پیش بینی کنندهی تغییرات مربوط به افسردگی، اضطراب و شدت علایم گوارشی است. نتیجه گیری: این مطالعه نشان دهنده نقش آلکسی تایمیا به ویژه بعد دشواری در شناسایی احساسات و پردازش شناختی ادراک هیجانی آن در درک و فهم بهتر آسیب شناسی روانی اختلالات گوارشی عملکردی است. بنابراین ارزیابی و توجه به آن به عنوان یک عامل مؤثر در فرایند درمان این بیماران ضروری به نظر می رسد.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی برخی از شاخص های روان شناسی محیطی در بین دانشجویان خوابگاهی و ارتباط آن ها با موضوع جنسیت، مقطع تحصیلی و نوع خوابگاه می باشد. نمونه ی مطالعه ی این پژوهش شامل 201 دانشجو از 8 خوابگاه دانشگاه علوم پزشکی شیراز در رشته ها و مقاطع گوناگون تحصیلی می باشد که از این بین، 81 نفر دانشجوی مرد و 120 نفر دانشجوی زن بوده اند. ابزار پژوهش برای گردآوری داده ها، پرسشنامه ای چهار بخشی شامل پرسش هایی در مورد رضایت مندی دانشجویان از وضعیت کنونی خوابگاهشان بود. نتایج نشان داد که رابطه ای معنادار بین شاخص های روان شناختی و جنسیت، مقطع تحصیلی و نوع خوابگاه محل سکونت دانشجویان، وجود دارد. به طور خلاصه، به عنوان نتیجه گیری، جنسیت، مقطع تحصیلی و نوع خوابگاه محل سکونت از جمله عناصری هستند که لزوما باید در طراحی خوابگاهها در نظر گرفته شوند چرا که این عناصر بر برخی از شاخص های روان شناختی دانشجویان از جمله احساس آرامش، احساس ازدحام، احساس برخورداری از خلوت شخصی، احساس فرصت و قلمروپایی، حس حضور در خانه و غیره، تاثیر گذارند. هم چنین، بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش، پیشنهادهایی جهت بهینه شدن شرایط زندگی خوابگاهی در طراحی های آینده ارایه شده است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط باورهای کارآمدی جمعی و باورهای خودکارآمدی با رضایت شغلی دبیران دبیرستان های نظری شهر قم است. بدین منظور 285 دبیر به روش نمونه-گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس کارآمدی جمعی، (گودارد، هوی و ولفوک هوی، 2000)، برای اندازه گیری باورهای کارآمدی معلمان از مقیاس ساخته شده توسط چانن موران و ولفوک هوی (2001) و برای سنجش رضایت شغلی از پرسشنامه تعدیل شده رضایت شغلی مینه سوتا استفاده شده است. برای بررسی رابطه بین متغیرهای پژوهش از ضرایب همبستگی پیرسون و هم چنین تحلیل رگرسیون چندگانه، گام به گام استفاده شد. نتایج تحلیل ها نشان داد که باورهای کارآمدی جمعی با رضایت شغلی و مولفه-های آن در سطح p<0/01 رابطه مثبت معنی داری دارد. نتایج اجرای تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که دومتغیر باورهای کارآمدی جمعی و باورهای کارآمدی معلم به صورت معناداری حدود 5/19 درصد تغییرات رضایت شغلی معلمان را پیش بینی می کند.