درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: جوانی نسبی جمعیت، عوارض جنگ تحمیلی، تحریم ها، مهاجرت جوانان به تهران در جستجوی کار پژوهش در آسیب شناسی روانی جوانان بیکار تهران را الزامی می کند. روش: پژوهش حاضر طرحی علی مقایسه ای است. جامعه آماری شامل کلیه جوانان مذکر 25 تا 35 ساله ساکن شهر تهران بود. نمونه گیری پژوهش حاضر به روش تصادفی طبقه ای صورت گرفته است، 229 نفر شاغل و248 نفر بیکار 35-25ساله ساکن تهران همتاشده برحسب سن، تحصیل، و تأهل با وارسی نامه علایم گونه 90 سئوالی ویراسته و پرسش نامه جمعیت شناختی بررسی شدند. نمره گذاری با نرم افزار وارسی نامه علایم- گونه 90 سئوالی ویراسته انجام شد. نمره ها و میانگین های دو گروه با روش t استیودنت مقایسه گردید. برای شدت و فراوانی نشانه های آسیب شناسی از مجذور خی استفاده شد. میانگین ابعاد نه گانه آزمون و سه بُعد شاخص کلی شدت، شاخص ناراحتی از علایم و جمع علایم بین دو گروه سنجیده شد. یافته ها: میانگین همه ابعاد نه گانه و شاخص های سه گانه در بیکاران بالاتر از شاغل و همه در سطح 95% و بالاتر معنی دار بود. بالاترین میانگین آسیب شناسی روانی در بیکاران در مقیاس وسواس-اجبار با 29/1و پایین ترین نمره در حساسیت در روابط متقابل بود. بالاترین میزان آسیب های روانی در شاغلان در وسواس اجبار(97%) و پایین ترین، حساسیت در روابط متقابل(46%) بود. فراوانی نشانه های آسیب روانی در بیکاران 32% و در شاغل 27% بود. بین شدت کلی آسیب های روانی افراد شاغل و بیکار تفاوت وجود داشت. (001/0 P< ). بحث: فراوانی و شدت نشانه های آسیب شناسی روانی در بیکاران نسبت به شاغلان در حدّ معنی دار بالاتر است. بیکاری چه عامل یا معلول باشد، در هر دو وجه جوانان بیکار به شغل و درمان روانپزشکی نیازمندند.

آموزش مدرسه ای یکی از مهم ترین پایه های آموزشی هر کشور است. کتاب های درسی نیز پر کاربردترین رسانه آموزشی در هر کشور از جمله ایران است. این مقاله حاصل پژوهشی است که درباره بررسی شاخص های مربوط به «همت» و «کار» در کتاب های دورة ابتدایی و راهنماییِ تدریس شده در مدارس ایران و به روش تحلیل محتوا انجام شده است. واحد تحلیل را در این پژوهش «جمله» در نظر گرفته ایم. یافته ها حاکی از آن است که متغیر «خیرخواهی و کمک» به همراه «جدیت و تلاش» و زیرمجموعه های آن که در کل می توان به مثابه «همت» و «کار» مطرح کرد، در کتاب های درسیِ مقاطع ابتدایی و راهنمایی در مقایسه با سایر ارزش های اخلاقی و اجتماعی بیشترین فراوانی را دارند. همچنین در کتاب های فارسی در هر دو مقطع تحصیلی فوق، فراوانیِ اشاره به ارزش های اخلاقی در مقایسه با سایر کتاب های درسی بیشتر بوده است.

سرمایة اجتماعی مفهومی نسبتاً جدید در حوزة علوم اجتماعی است که به سرعت جایگاه خود را در حوزه های دیگری چون پزشکی، روان شناسی، اقتصاد، سیاست، برنامه ریزی شهری، و ... پیدا کرده است. این مفهوم، به خصوص ، در ارتباط تنگاتنگی با کیفیت زندگی قرار دارد. این ارتباط می تواند دروازة ورود مفهوم سرمایة اجتماعی به برنامه ریزی شهری باشد. موضوع اساسی، در این زمینه، نحوة سنجش سرمایة اجتماعی و کیفیت زندگی در شهر و به خصوص سطح محلات شهری است. در این پژوهش بر آنیم تا با ارائة روشی به اندازه گیری میزان سرمایة اجتماعی و همچنین میزان کیفیت زندگی شهروندان، البته از بعد ذهنی، بپردازیم و ارتباط این مفاهیم را بررسی نماییم. به این منظور، شهر جدید پردیس، به عنوان نمونة مورد مطالعه، انتخاب شده است. نتایج کلی بررسی، که با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون به دست آمده، نشان دهندة ارتباط معنی دار و قابل قبول این دو مفهوم در سطح شهر پردیس است.

افزایش سریع شهرنشینی بدون همراهی رشد و توسعه شاخص های اقتصادی و اجتماعی به عنوان لازمه شهرنشینی پایدار، شهرها را با مشکلات و معضلات بسیاری مواجه کرده است. یکی از این مشکلات حاشیه نشینی است. حاشیه نشینی از نظر بهداشت محیط، بهداشت روان، سلامت اجتماعی، پایداری شهری و ... دارای پیامدهای مخربی بر توسعه پایدار شهری است. حاشیه ها با ویژگی هایی همچون کیفیت پایین زندگی، وضعیت نامساعد مسکن، تراکم بالای جمعیت، خدمات نازل شهری و... و حاشیه نشینان با خصوصیاتی چون سطح پایین سواد، بیکاری، مشاغل نامطمئن و... محیط مساعدی برای رشد و ظهور انواع آسیب های اجتماعی را مانند اعتیاد، دزدی، ولگردی، فروش و مصرف مواد مخدر، فروش و مصرف مشروبات الکلی، فحشا و ... فراهم می کنند که این امر می تواند تهدیدی جدی برای توسعه و سلامت پایدار شهری محسوب شود. این مطالعه به شیوه پیمایشی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و تجربه زیسته پژوهشگران در حاشیه های شهرهای همدان و کرمانشاه به منظور بررسی معضل حاشیه نشینی به عنوان تهدیدی جدی برای توسعه و سلامت پایدار شهری است. حجم نمونه شامل 523 نفر از حاشیه نشینان شهر همدان و 374 نفر از حاشیه نشینان جعفرآباد کرمانشاه است. یافته های تحقیق نشان می دهد که حدود 63 درصد از پاسخگویان یا اصلاً از وضعیت بهداشتی محله خود راضی نبوده اند و یا رضایت اندکی داشته اند، خانوارهای مناطق حاشیه نشین از نظر کمیت مسکن بطور متوسط دارای دو اتاق بوده اند. حدود 43 درصد از آنها وضعیت مالی و اقتصادی خود را از لحاظ شیوع فقر در محله بد و ضعیف ارزیابی نموده اند.

احساس اثرمندى سیاسى داراى دو بعد درونى و بیرونى است. بعد درونى آن دلالت بر توانایى افراد در تأثیرگذارى بر فرایندهاى سیاسى و بعد بیرونى آن دلالت بر درک پاسخ گویى حکومت دارد. از ترکیب این دو بعد، چهار حالت عمده شامل دلگرمى سیاسى، بى تفاوتى سیاسى، نومیدى سیاسى و اعتراض سیاسى حاصل مى شود. تغییر حالات چهارگانه اثرمندى موکول به تغییر سطح اعتماد سیاسى، مشارکت انتخاباتى، علاقه سیاسى، ترجیح ایدئولوژیک و پایگاه اجتماعى اقتصادى است. نتایج تحلیل ثانویه حاضر که از یک نمونه 200 نفرى از معلمان شهر نیشابور حاصل آمده، نشان مى دهد اولا احساس اثرمندى سیاسى معلمان در بعد درونى کمتر از حد متوسط (9/48) و در بعد بیرونى کمى بیش از حد متوسط (6/56) است. ثانیآ حالت دلگرمى سیاسى با 8/52 درصد فراوانى، رایج ترین حالت اثرمندى سیاسى معلمان و پس از آن حالت بى تفاوتى سیاسى با فراوانى 2/39 درصد قرار دارد. ثالثآ از بین متغیرهاى پیش بینى کننده اثرمندى سیاسى، دو متغیر اعتماد سیاسى و مشارکت انتخاباتى، اثر تعیین کننده ترى بر تغییر حالات اثرمندى سیاسى (از بى تفاوتى به دلگرمى سیاسى) دارند. به طورى که 58 تا 78 درصد از تغییر حالات اثرمندى، موکول به تغییر سطح اعتماد سیاسى و مشارکت انتخاباتى برآورد گردیده است. رابعآ با آگاهى از قوت و ضعف اعتماد سیاسى و مشارکت انتخاباتى معلمان، در 3/92 درصد از موارد حالت دلگرمى و در 2/84 درصد از موارد، حالت بى تفاوتى سیاسى آن ها را به درستى مى توان پیش بینى نمود.

دلبستگی به مکان مسکونی مبیّن احساس تعلقی است که افراد نسبت به محلة مسکونی خود دارند. این پیوندهای عاطفی، به ویژه با خاطرات، تجربیات و حوادث مهم زندگی اشخاص مرتبط است. دلبستگی به محیط های مسکونی از آن رو اهمیت دارد که عمل جمعی را تسهیل می کند، مشارکت سازمانی را افزایش می دهد، سرمایه گذاری را تشویق می کند و فرصت مناسبی جهت رشد و توسعة اجتماعی محلات مسکونی فراهم می سازد. تحقیق حاضر با بهره گیری از الگوی نظام مند، مفهوم ارزش کاربری محلة مسکونی و نظریة بی سازمانی اجتماعی، به مطالعة دلبستگی به محلة مسکونی می پردازد و علل آن را مورد بررسی قرار می دهد. این تحقیق از نوع پیمایشی است که در آن با استفاده از شیوة نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای با 320 نفر از افراد بالای بیست سال، ساکن در مناطق مسکونی شهر کرمان مصاحبه شده است که از بین آن ها، اطلاعات 300 پرسش نامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان داد که متغیرهای پیوندهای اجتماعی محلی، دسترسی به امکانات و تسهیلات، احساس امنیت و نظم اجتماعی، اثرات معنی داری بر دلبستگی به محلة مسکونی دارند. همچنین، تأثیر غیر مستقیم متغیر مدت اقامت که از طریق پیوندهای اجتماعی محلی صورت می گیرد، بیش از تأثیر مستقیم آن بر متغیر وابسته است. در مجموع، نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد که متغیرهای اصلی تحقیق 59 درصد از تغییرات دلبستگی به محلة مسکونی را تبیین کرده اند.

در آغاز قرن بیست ویکم، شرکت های تعاونی مصرف، به عنوان پیشگام نهضت تعاون و اولین نوع رسمی شرکت های تعاونی در جهان، همچون انواع دیگر شرکت های تعاونی، با بحران هایی چون بحران سرمایه، ایدئولوژی، مشروعیت و مدیریت مواجه هستند. این بحران به حدی جدی است که فلسفة وجودی آن ها را نیز تحت الشعاع قرار داده است. این شرایط بر بیشتر کشورهای دنیا از جمله ایران حاکم است. اتحادیة بین المللی تعاون به عنوان مهم ترین مرجع رسمی نهضت تعاون در جهان، معنی دارساختن عضویت اعضا در شرکت های تعاونی را کارسازترین راه کار جهت رویارویی با این بحران ها می داند. به همین دلیل، کمیتة بین المللی تحقیقات این اتحادیه، مطالعات گسترده ای انجام داده و از کشورهای عضو نیز خواسته است تا تحقیقات مشابهی را انجام دهند. این پژوهش به پیروی از این رویکرد جهانی برای بنای چارچوب نظری خود مفاهیم و نظریه های مرتبط با مشارکت و عوامل مؤثر بر آن را با تأکید بر سرمایة اجتماعی به¬طور عام و همین مفاهیم را با تأکید بر سرمایة اجتماعی در شرکت های تعاونی مصرف کارمندی به-طور خاص مورد بحث و بررسی قرار داده است. با توجه به تأثیر عوامل زمینه ای بر مشارکت و نیز ضرورت انعطاف پذیری روش مورد استفادة این تحقیق، رویکرد غالب در انجام این پژوهش کیفی است، اما از روش های کمّی نیز استفاده شده است. گردآوری اطلاعات با بهره گیری از انجام مطالعة موردی ابزاری و توضیحی و استفاده از ابزارهای مشاهدة نظام مند و غیر مداخله ای، پرسش نامه و مصاحبة طراحی شده و بررسی اسناد انجام گرفته است. نمونه گیری از اعضا جهت تکمیل پرسش نامه تصادفی است و با همة اعضای هیئت مدیره، بازرسان و مدیر عامل مصاحبة هدفمند و طراحی شده انجام گرفته است. تحلیل داده ها نیز با استفاده از تحلیل محتوا و بهره گیری از الگوی به کارگیری قیاسی مقوله ها انجام گرفته است تا در نهایت، به نظریه ای زمینه ای بینجامد. نظریه ای که بتواند برای افزایش مشارکت اعضا در تعاونی های مصرف کارمندی به کار گرفته شود. راه کارهای پیشنهادی برای افزایش مشارکت اعضا در شرکت های تعاونی مصرف کارمندی، با رویکرد افزایش سرمایة اجتماعی در دو شکلِ شناختی و ساختاریدر حوزه های دارای زمینه و ظرفیت تحقق مشارکت اعضا در این نوع شرکت ها، ارائه شده است.

یکی از انواع نگرش و تقسیم بندی حقوق بشر، نگرش نسلی به حقوق بشر است. در این رویکرد سه نسل از حقوق بشر مورد شناسایی قرار می گیرد: 1. نسل اول که ریشه و مبانی آن مقوله «آزادی» است. 2. نسل دوم که این نسل بندی و مفاهیم آن با مفهوم «برابری» است. 3. نسل سوم که ریشه و اساس آن بر مقوله برادری مبتنی بوده؛ بر مقایسه اومانیستی استوار است و با رویکرد و نگرش اسلامی کمتر سازگاری دارد. هدف این تحقیق نقد و بررسی مواد یک تا 15 اعلامیه جهانی حقوق بشر، در ترازوی آیات قرآن است. روش تحقیق در این نوشته روش تحلیلی - اسنادی است. نتایج مطالعه نشان داد که محورهای نسل اولی حقوق بشر در مواد ابتدایی تا میانه اعلامیه جهانی حقوق بشر، لزوما با مفاهیم اسلامی سازگاری کاملی ندارد بلکه در برخی موارد سازگار و در برخی موارد ناسازگار است. به زعم نویسنده، ریشه این ناسازگاری در نگرش اومانیستی حاکم بر مفاد حقوق بشری نسل اول است و اگرچه این نگرش در نسل های بعد نیز وجود دارد اما در نسل های بعدی که عمدتا رویکردی کل گرایانه و جمع گرایانه تر پیدا می شود و از محوریت انسان فاصله گرفته می شود؛ سازگاری ها هم افزون تر می شود.

مهریه در ازدواج نقشی تعیین کننده دارد. بر اساس دستورات شرع مقدس اسلام شایسته است با تعیین مهریه ی متعادل، پایه های یک زندگی مشترک از ابتدا به گونه ای صحیح بنا نهاده شود. متاسفانه امروزه تعیین مهریه های زیاد و خارج از توانایی پسران، یکی از موانع عمده ی ازدواج است. هدف این پژوهش بررسی وضعیت مهریه ی دانشجویان متاهل، شناسایی آسیب های ناشی از مهریه و عوامل فرهنگی اجتماعی موثر بر آن بود. روش پژوهش از نوع توصیفی – پیمایشی بود که در مورد 180 نفر نمونه ی آماری از مجموع 530 نفر دانشجویان متاهل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد فلاورجان که به گونه ی نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده بودند، انجام گرفت. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه ی محقق ساخته بود که در سه بخش اطلاعات جمعیت شناختی، شناسایی آسیب های ناشی از مهریه و شناسایی عوامل آسیب زا در مقیاس لیکرت تنظیم گردید. پایایی پرسشنامه براساس آلفای کرونباخ، برابر 89/0 در شناسایی آسیب ها و 86/0 در شناسایی عوامل آسیب زا برآورد شد. داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل عاملی تجزیه و تحلیل شد. یافته های بدست امده از تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که مهریه سبب ایجاد آسیب های خانوادگی، آسیب های اجتماعی، آسیب های اقتصادی و آسیب های فرهنگی به ترتیب با ضریب کفایت نمونه گیری 82/0، 66/.، 64/. و 73/0 می شود. هم چنین، یافته های بدست آمده از آمار استنباطی نشان داد که عوامل اجتماعی (با میانگین 35/3)، عوامل اقتصادی (با میانگین 33/3) بیش از حد متوسط و عوامل فرهنگی (با میانگین 99/2) در حد متوسط بر وضعیت مهریه موثر بودند.

پوشش از جمله موضوعات حیات اجتماعی است که از گذشته تاکنون و در جوامع مختلف مورد عنایت بوده و درباره عوامل و زمینه های بروز آن تامل شده است. در این تحقیق، الگوی پوشش دانشجویان دانشگاه های دولتی، پیام نور و آزاد اسلامی (مورد شهر بافت) به تناسب محیط ـ موقعیت های مختلف ظهور آن بررسی شده است. دانشجویان مورد بررسی 180 نفر بودند که 9/38 درصد در دانشگاه دولتی، 3/38 درصد در دانشگاه پیام نور و 8/22 درصد در دانشگاه آزاد اسلامی تحصیل می کردند. این گروه با پاسخگویی به یک پرسشنامه، داده های لازم را ارائه کردند و داده ها با استفاده از روش های آماری مناسب تحلیل شدند. تحلیل داده ها نشان داد: در دانشگاه های مورد بررسی اقدام به پوشش ناهمنوا دارای فراوانی متفاوتی بوده و استفاده از الگوی پوشش ناهمنوا با «محیط» و «موقعیت»، رابطه مثبت معناداری با بروز رفتار داشته است؛ یعنی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی بیش از دانشجویان دانشگاه پیام نور و دانشجویان دانشگاه پیام نور بیش از دانشجویان دانشگاه دولتی شهر بافت هنگام حضور در بازار برای خرید و یا حضور در نزد دوستان برای مهمانی از پوشش ناهمنوا استفاده کرده اند؛ اما هر سه گروه در دانشگاه به طور مشابه دارای پوشش همنوا بوده اند. در مجموع می توان گفت پوشش ناهمنوای دانشجویان به تناسب نوع رابطه ای که آنها با محیطِ رفتار دارند و به تناسب انتظاری که از محیط در آنها شکل می گیرد، تغییر می کند. در محیط های عمومی (فاقد کنترل و ناآشنا) که منافع فرد کمتر از سوی دیگران امکان تهدید دارد، الگوی ناهمنوا بیشتر است ولی در محیط های دانشگاهی (دارای کنترل و آشنا) این وضعیت کاهش می یابد. اما در محیط دانشگاهی نیز به تناسب نوع انتظاری که از تحصیل و دانشگاه وجود دارد، وضع رفتار پوششی متفاوت می شود. دانشجویی که در دانشگاه دولتی درس می خواند، انتظار بیشتری دارد که به محیط های کار مرتبط وارد شود تا دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی. به همین علت، تفاوت در میزان بروز رفتار ناهمنوا دیده می شود؛ با وجود این، حتی رفتار پوششیِ همنوای دانشجویان دانشگاه دولتی نیز با این پرسش مواجه است که تا چه میزان درونی شده است؟

هدف از این پژوهش، مطالعه «نقش به کارگیری مهارت های مدیریت تنوع فرهنگی مدیران دبیرستان های شاهین شهر در ارتقای سطح مشارکت اجتماعی دانش آموزان در سال تحصیلی 89-1388» بود. نتایج پژوهش نشان داد میانگین مشارکت اجتماعی دانش آموزان بر حسب میزان به کارگیری مهارت های مدیریت تنوع فرهنگی تفاوت معناداری داشت و با افزایش مهارت های مدیریت تنوع فرهنگی مدیران، میزان مشارکت اجتماعی دانش آموزان نیز ارتقا یافته بود. از طرفی میانگین مشارکت اجتماعی دانش آموزان بر حسب میزان به کارگیری مهارت های مدیریت تنوع دینی ـ مذهبی و بر حسب میزان به کارگیری مهارت های مدیریت تنوع قومی ـ نژادی نیز متفاوت و معنادار بود؛ از این رو می توان عامل به کارگیری مهارت های مدیریت تنوع فرهنگی (در ابعاد تنوع قومی ـ نژادی و تنوع دینی ـ مذهبی) توسط مدیران را در افزایش سطح مشارکت اجتماعی دانش آموزان مؤثر دانست.

هدف پژوهش حاضر بررسی شدت اختلال هویت جنسی و عوامل اجتماعی موثر بر آن می باشد. روش انجام پژوهش پیمایش می باشد. جامعه آماری تمام افراد دارای اختلال هویت جنسی مراجعه کننده به مرکز بهزیستی استان خراسان رضوی و مرکز اورژانس اجتماعی شهید نواب صفوی تهران بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 160 نفر انتخاب شده است. روش نمونه گیری، تصادفی ساده با استفاده از فهرست افراد مراجعه کننده به دو مرکز یاد شده بوده و ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه است. یافته ها نشان می دهد اختلال هویت جنسی (عدم پذیرش هویت جنسی) در میان افراد نمونه میزان بالایی دارد به گونه ای که در دامنه (5-1) میانگین اختلال 76/4 می باشد ، همچنین متغیر های «احساس رضایت از کنش اجتماعی با همسالان همجنس» و «کسب تایید اجتماعی از سوی همسالان همجنس»رابطه معنی دار و معکوسی بر اختلال هویت جنسی دارند و متغیر های «اختلال در جامعه پذیری»، «اختلال در همانند سازی»، «میزان تاثیرپذیری از الگوی رفتاری غیرهمجنس» و «دریافت برچسب اجتماعی جنس مخالف از سوی دیگران» به صورت معنی دار و مستقیم با اختلال هویت جنسی دارای رابطه ی معناداری هستند. نتیجه تحقیق نشان می دهد عوامل اجتماعی با تاکید بر یادگیری اجتماعی و عوامل خانوادگی با بروز و رشد اختلال هویت جنسی رابطه معناداری دارد.

سبک زندگی یکی از مفاهـیم رایج در علوم اجتماعی است. سبک زنـدگی جنبه عینی و رفتار قابل مشاهده فرد در حیات اجتماعی را نشان می­دهد. این مفهوم برای نشان دادن تمایل افراد به تمایز و تشخص استفاده شده است. زیربنای سبک زندگی می­تواند بعد ذهنی مثل نگرش­ها و ارزش­ها باشد. هدف پژوهش حاضر سنجش رابطه نگرش جنسیتی و سبک زندگی در بین زنان است. جامعه آماری این پژوهش 400 زن 18 تا 45 ساله ساکن شهر کرمان بود. ابزار پژوهش پرسشنامه بود. سبک زندگی توسط شاخص­های جزیی سبک خرید، سبک گذران اوقات فراغت، سبک رفتار سلامت و سبک آرایش و بهداشت فردی بررسی شد.نتایج نشان داد که زنان مورد مطالعه در نگرش جنسیتی و سبک زندگی کاملاً سنتی هستند. فقط سبک رفتار سلامتی ایشان حالت مدرن داشت. نتایج نشان داد که نگرش جنسیتی با سبک زندگی زنان و کلیه ابعاد آن رابطه معنی دار دارد.

چشم انداز سازمان صدا و سیما در افق سال 1393، رسانه ملی را دارای نقشی بی بدیل در جهت دهی مثبت به تحولات فکری، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه با تکیه بر اطلاعات دقیق و همه جانبه از نیازها و انتظارات مخاطبان خویش؛ بسترسازی توسعه همه جانبه کشور و هموارکننده راه رشد و بسط اخلاق، معنویت و ارزش های دینی در جامعه و همچنین الهام بخش و اثرگذار بر تحولات منطقه و جهان اسلام در ترازی برتر از سایر رقبا تعریف کرده است. مسئله پژوهش حاضر، چگونگی تحقق این مهم است. نگارنده معتقد است فرهنگ مهدویت دست مایه حرکت و همچنین الزام رسیدن به مقصود است و با داشتن فضای سناریوی ترویج و آموزش فرهنگ مهدویت از طریق رسانه ملی می توان به تکلیف نوشته شده، عمل کرد. این پژوهش از نوع توسعه ای _ کاربردی است. در این مقاله در مقام طراحی سناریوی مطرح شده، پس از شناخت روندهای کلان، پیشران های راهبردی در زمینه موضوع پژوهش احصا شده است. سپس جایگاه پیشران های با عدم قطعیت بالا که در عین حال با اهمیت ترین آنها نیز هستند، با استفاده از پانل خبرگان و استفاده از نرم افزار تخصصی میک مک مشخص گردید و عدم قطعیت های جایگاه امام و معرفت شناسی و تولّی به عنوان بااهمیت ترین عدم قطعیت ها شناخته شدند. هم چنین با توجه به ارتباط معنادار این دو عدم قطعیت، فضای دوبعدی شکل گرفت. با اضافه کردن عامل رسانه ملی به عنوان عاملی حیاتی در آموزش و ترویج فرهنگ مهدویت، فضای سناریو از دو بعد به سه بعد تغییر یافت. با در نظر گرفتن ترکیب مناسب برای فضای مطرح شده، فضای سناریوی ترویج و آموزش فرهنگ مهدویت از طریق رسانه تبیین می شود: