علوم اجتماعی (دانشگاه فردوسی مشهد)

هدف پژوهش حاضر بررسی شدت اختلال هویت جنسی و عوامل اجتماعی موثر بر آن می باشد. روش انجام پژوهش پیمایش می باشد. جامعه آماری تمام افراد دارای اختلال هویت جنسی مراجعه کننده به مرکز بهزیستی استان خراسان رضوی و مرکز اورژانس اجتماعی شهید نواب صفوی تهران بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 160 نفر انتخاب شده است. روش نمونه گیری، تصادفی ساده با استفاده از فهرست افراد مراجعه کننده به دو مرکز یاد شده بوده و ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه است. یافته ها نشان می دهد اختلال هویت جنسی (عدم پذیرش هویت جنسی) در میان افراد نمونه میزان بالایی دارد به گونه ای که در دامنه (5-1) میانگین اختلال 76/4 می باشد ، همچنین متغیر های «احساس رضایت از کنش اجتماعی با همسالان همجنس» و «کسب تایید اجتماعی از سوی همسالان همجنس»رابطه معنی دار و معکوسی بر اختلال هویت جنسی دارند و متغیر های «اختلال در جامعه پذیری»، «اختلال در همانند سازی»، «میزان تاثیرپذیری از الگوی رفتاری غیرهمجنس» و «دریافت برچسب اجتماعی جنس مخالف از سوی دیگران» به صورت معنی دار و مستقیم با اختلال هویت جنسی دارای رابطه ی معناداری هستند. نتیجه تحقیق نشان می دهد عوامل اجتماعی با تاکید بر یادگیری اجتماعی و عوامل خانوادگی با بروز و رشد اختلال هویت جنسی رابطه معناداری دارد.

هدف اصلی این مقاله، بررسی نقش عوامل فرهنگی در رضایت مندی از مهاجرت در شهر ایلام می باشد. مطالعات نشان داده اند هنگامی که افراد با یک محیط فرهنگی جدید روبرو می شوند که با فرهنگ بومی آنان تفاوت های اساسی دارد با مشکلات زیادی در سازگاری با آن محیط مواجه می شوند، تا جایی که فشار ناشی از این مساله آنان را دچار نارضایتی های زیادی می کند. داده های این مقاله بر گرفته از جامعه آماری 1100 نفری از طریق پرسش نامه ساختار یافته و مصاحبه با 300 نفر به صورت نمونه تصادفی بوده است. برای بررسی پایایی ابزار از آلفای کرونباخ استفاده شد. برای آزمون فرضیه ها از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس، و رگرسیون استفاده شد. در این مقاله از میان عوامل فرهنگی به تاثیر فرهنگ پذیری، شبکه های اجتماعی و گرایش های دینی پرداخته شده است. براساس یافته های تحقیق رابطه معنی داری بین رضایت مندی مهاجران و متغیرهای فرهنگ پذیری در مقصد، گرایش های مذهبی، وجود شبکه های اجتماعی در مقصد، مدت اقامت، امکانات آموزشی، امکانات بهداشتی، فاصله بین مبدا و مقصد، رفتار مردم در مقصد رابطه معناداری وجود دارد. نتایج رگرسیون چندگانه نشان می دهد که متغیر وابسته مستقیما تحت تاثیر متغیرهای فرهنگ پذیری در مقصد، گرایش های مذهبی، شبکه های اجتماعی، تحصیلات، امکانات آموزشی، امکانات بهداشتی، رفتار مردم در مقصد، مدت اقامت و جنسیت قرارگرفته است و در مجموع این متغیرها توانسته اند مقدار 65% از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند.

هدف این مقاله بررسی اعتماد اجتماعی و برخی از عوامل موثر بر آن در میان زنان سه روستا از سه استان کشور می باشد. سوالات این پژوهش عبارتند از: وضعیت اعتماد اجتماعی در میان زنان در مناطق روستایی چگونه است؟ چه عواملی بر میزان اعتماد اجتماعی زنان روستایی موثر هستند؟ یافته های این پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه و انتخاب نمونه ای 300 نفری از زنان روستایی روستاهای نقندر (خراسان رضوی)، کوشک هزار (فارس) و تنگسرخ (کهکیلویه و بویراحمد) نشان می دهند که سطح اعتماد اجتماعی زنان روستایی در سطح متوسط قرار دارد. نتایج نشان می دهد درآمد بیشتر، متاهل بودن، سطح توسعه پایین تر، میزان رفت و آمد بیشتر بین خانوارها، سطح رفاه بالاتر خانوار، گرایش به سنت گرایی کم تر و میزان استفاده بیشتر از رسانه های جمعی منجر به افزایش اعتماد اجتماعی در بین زنان روستایی می شود. همچنین بعد خانوار، تحصیلات و سن رابطه معنی داری با میزان اعتماد اجتماعی زنان روستایی در روستاهای منتخب ندارند. این مطالعه پیشنهاد می کند جهت جلوگیری از کاهش اعتماد اجتماعی در جامعه، برنامه ریزان و سیاست گذاران در تدوین برنامه ها توجه هر چه بیش تری به روابط اجتماعی در جامعه داشته باشند.

هدف این تحقیق بررسی رابطه سرمایه های اجتماعی زنان و الگوی تقسیم کار در خانواده است. در ابتدا مطالعات انجام شده و سپس نظریه های مرتبط با موضوع بررسی شده اند. مقاله حاضر با استفاده از نظریه سرمایه اجتماعی بر روی 400 نفر از زنان متاهل شهر جیرفت تقسیم کار خانگی را مورد مطالعه قرار داده است. برای جمع آوری اطلاعات از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز با شیوه نمونه گیری خوشه ای مرحله ای به دست آمده است، نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که به ترتیب متغیرهای ساخت قدرت، تعداد فرزندان، درآمد پاسخگو و سرمایه اجتماعی به طور کلی 5/21 درصد تقسیم کار خانگی را تبیین می کنند.

در سه دهه اخیر، تحقیق چندانی درباره روند مشارکت مالی بخش خصوصی در توسعه صنعتی ایران و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن صورت نگرفته است. تحقیق حاضر با چنین هدفی و با استفاده از روش های اسنادی ، پیمایشی و میدانی، با حجم نمونه ای به تعداد 146 نفر از صاحبان صنایع بخش خصوصی انجام شده است. مطالعات نشان داد که فرآیند مشارکت مالی بخش خصوصی در توسعه صنعتی ، در دهه نخست پس از انقلاب اسلامی ، همراه با رشد منفی ، در دو دهه پس از آن، در مجموع همراه با رشد مثبت و از حدود دو سال پیش به این طرف دوباره رشد منفی داشته است. این، بدان معنی است که روند مشارکت مالی بخش خصوصی در توسعه صنعتی در سه دهه اخیر ناپایدار، پر نوسان و دَوَرانی بوده است و نمره مشارکت فعلی آن در حد کم یعنی 4/1 (در مقیاس صفر تا 4) است. پس از آزمون فرضیات، تنها فرضیات مربوط به عوامل درون جامعه ای تأیید و فرضیات مربوط به عوامل برون جامعه ای و بین جامعه ای رد شدند. و از این که نتیجه مطالعات نشان داد بین سه متغیر مستقل فرضیات مربوط به عوامل درون جامعه ای مانند: «میزان وجود آنومی»، «عملکرد دولت» و «عملکرد بازار» با «میزان مشارکت مالی بخش خصوصی» به عنوان متغیر تابع، رابطه معنادار معکوس وجود دارد، می توان نتیجه گرفت که حاکمیت شرایطِ آنومیک بر حوزه فعالیت های صنعتی، عملکرد دولت و عملکردِ بازار، مشارکت مالی بخش خصوصی را در توسعه صنعتی کاهش داده است

بررسی رابطه دین داری و رفتار انتخاباتی به عنوان سوال اصلی این تحقیق پس از مشاهده نتایج متناقض برخی تحقیقات در این باره مطرح شد. در این تحقیق اثر میزان و نوع دین داری بر رفتار انتخاباتی در دو سطح گرایش و مشارکت مورد تحلیل واقع شده است. بر اساس مروری بر ادبیات نظری و تجربی تحقیق چهار فرضیه مطرح شد که خلاصه آن ها بدین شرح بود که میزان دین داری بیش تر و دین داری انجمنی منجر به مشارکت بیشتر و رأی دادن به اصول گرایان می شود و میزان دین داری کمتر و دین داری جماعتی منجر به مشارکت کمتر و رأی دادن به اصلاح طلبان می گردد. روش انجام تحقیق پیمایش و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه می باشد. جمعیت تحقیق حاضر، دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس بود، که از میان آن ها تعداد 376 نفر به روش نمونه گیری تعمدی به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. در تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی همچون میانگین و جداول توزیع فراوانی و همچنین تکنیک های تحلیلی همچون آزمون تی، تحلیل رگرسیون خطی و لجستیک استفاده شد. نتایج تحقیق هر چهار فرضیه تحقیق را تأیید نمود. میزان و نوع دین داری اثر معنی داری را بر رفتار انتخاباتی (گرایش رأی-دهی و میزان مشارکت افراد در انتخابات) دارد.

تحرک مسکونی یک نوع تحرک مهم بوم شناختی است که علاوه بر تاثیرات کالبدی، سهم عمده ای در شکل گیری و یا تغییر شکل مجدد محیط های اجتماعی شهر دارد. نتایج تحلیل تحرک مسکونی بر روی نمونه ای متشکل از 17510 خانوار ساکن در 40 ناحیه شهری مشهد نشان می دهد که:«9/46 درصد از خانوارهای ساکن مشهد در طی یک دوره ده ساله جابجایی مسکونی داشته اند؛ بیشترین جابجایی مسکونی(8/62درصد) درمشهد، بین ناحیه ای است؛ درحدود نیمی از نواحی شهر مشهد میزان فرستندگی مهاجر مسکونی بیش از گیرندگی است؛ 8/61 درصد از جابجایی های مسکونی درمشهد، جابجایی افقی، 4/16 درصد جابجایی ها عمودی روبه پائین و 8/21 درصد جابجایی ها نیز عمودی رو به بالاست؛ 9/64 درصد از تغییرات تحرک مسکونی در نواحی چهل گانه شهرمشهد تحت تاثیر هم زمان پنج خصوصیت ساختاری شامل اندازه منابع منزلتی، نابرابری منزلتی، جدائی گزینی منزلتی، تنوع اجتماعی و تراکم (سرانه) مسکونی و اشکال ترکیبی (تعاملی) آن ها است. در این میان اثر نسبی حاصل از تعامل متغیرهای «اندازه منابع، نابرابری منزلتی، جدائی گزینی منزلتی و تنوع اجتماعی» وهم چنین اثرتعاملی «نابرابری منزلتی و جدائی گزینی منزلتی» بر تحرک مسکونی بیش از سایر متغیرها است؛ دو متغیر مذکور به ترتیب 23/9 و 14% از تغییرات تحرک مسکونی در نواحی شهری را تبیین می کنند.