درخت حوزه‌های تخصصی

"در سال 1985 گایاتری چاکراورتیاسپیواک، با انتقاد از مجامع علمی آکادمیک غرب این سؤال را مطرح کرد که «آیا شخص مغلوب می تواند سخن بگوید؟»، پاسخ به این سؤال نیازمند بررسی علوم انسانی و هر دستگاه معرفتی است که سبب ایجاد حاشیهها شده است. گفتار پسااستعماری به عنوان نظری های انتقادی، آزادیخواه و ضداستعماری این دستگاه معرفتی را مورد نقد و بررسی قرار می دهد. متفکر پسااستعماری با دیرینه شناسی علوم انسانی زمانی را جستجو میکند که چیزی تحت عنوان «شرقی» در برابر «غربی» تعریف شد. کیستیِ سوژه مدرن موضوعی است که متفکر پسااستعماری مانند میشل فوکو در دیرینه شناسی مورد سؤال قرار می دهد. ایجاد مفهوم شرقی به زمانی برمی گردد که وجود عالم خارج، از ذهن شناسا نتیجه گرفته می شد. شرقی هنگامی میتواند سخن بگوید که نقد خود را متوجه سوژه خودبنیادی کند که علوم انسانی بر اساس آن شکل گرفته است. دستیابی به تعریفی از انسان و چگونگی مواجهه او با جهان برای فهم آن، نخستین قدم برای معرفی بدیلی در برابر علوم انسانی سلطه گر است. روش متفکر پسااستعماری در فهم دیگری، و عالم خارج مبتنیبر بیناذهنیت است. این روش فهم، از طریق تبیین مطالعات انسانی در برابر علوم انسانی غربی و علوم انسانی بومی، و با دیدگاهی انتقادی نسبت به پارادایم فکری اسپیوک، به سؤال او ـ برخلاف پاسخ خودش ـ پاسخی مثبت می دهد. "

عملکرد موسسه های علمی کاربردی شهر تهران هدف بررسی این پژوهش است که به شیوه پیمایشی انجام شده است. اطلاعات لازم برای این بررسی از طریق دو نوع پرسش نامه مدیران و دانشجویان به دست آمده است. بخش دیگر اطلاعات در طی مشاهده و مصاحبه با دانشجویان، مدیران و استادان موسسه های علمی کاربردی کسب شده است. 20 موسسه مرتبط در سطح شهر تهران به روش نمونه گیری «تصادفی ساده» انتخاب شدند. مهمترین نتایج در بخش تجزیه و تحلیل اطلاعات به قرار ذیل است: چشم انداز مثبتی از انتظارات موسسه های علمی کاربردی اعم از مسوولان و دانشجویان نسبت به این مراکز دیده نشده است. به نظر می رسد عملکرد این مراکز در بخشی از زمینه ها در راستای برنامه ها و اهداف معین در آیین نامه تاسیس این مراکز نیست. امکانات و منابع قابل توجهی به کار گرفته شده است؛ لیکن خروجی این داده ها مقبول و مطلوب عوامل دست اندرکار اعم از مدیران و به خصوص دانشجویان نیست. به نظر می رسد کاربردی نبودن آموزش های مراکز علمی کاربردی مهم ترین ضعف و کاستی آن هاست. این در حالی است که کاربردی و مهارتی بودن آموزش های علمی کاربردی مهم ترین هدف تاسیس چنین مراکزی است. جمع این دو گزاره نشان می دهد که موسسه های علمی کاربردی از مهم ترین هدف پایه گذاران منحرف شده اند

مرگ و میر یکی از مولفه های اصلی جمعیتی است که نقش مهمی در تعیین رشد جمعیت ایفا میکند. به طوری که می توان گفت، یکی از دلایل اصلی کندی رشد جمعیت در گذشته بالا بودن میزان مرگ و میر بوده است. با پیشرفتهای پزشکی و بدنبال کاهش اساسی در میزان مرگ و میر و بویژه مرگ و میر نوزادان و کودکان، رشد جمعیت شتاب گرفت. لیکن با وجود کاهش اساسی و مستمر در میزان ...

بشر از زمانی که زندگی گروهی را برگزید، همواره با مشکل ناهمنوایی و رفتارهای انحرافی برخی از همنوعان خود روبرو بوده و همواره در شناسایی علت پدیداری آن و راه حل و یا گریز از آن، تلاش کرده است. در این میان، در همه اعصار جهل و نادانی اصلی ترین علت ناهنجاری های اجتماعی شناخته شده و اندیشمندان بر آگاهی بخشی از طریق جامعه پذیری و فرهنگ پذیری در این زمینه تأکید داشته اند. البته شیوة فرهنگ پذیری را در آگاهی بخشی مطمئن تر و کارسازتر دانسته اند. این مقاله، نقش بی بدیل خانواده را در حل و یا کاهش معضل انحرافات و کجروی اجتماعی بررسی می کند. پس از بهره گیری از تحقیقات به عمل آمده محققان و آموزه های دینی، نشان داده است که خانواده تنها عاملی است که در کاهش انحرافات اجتماعی نقش برجسته و انکار ناپذیری دارد. می توان با بهره گیری از شیوه صحیح و تایید شده دینی، رفتار فرزندان را مطابق ارزش های حاکم شکل داد و یا در اثر سوء تدبیر و سخت گیری و یا سهل انگاری در روش تربیت، راه انحراف و کجروی رفتاری و ناهمنوایی را توسط فرزندان در جامعه هموار ساخت.

تحقیق حاضر به منظور بررسی نگرش دانشجویان به برنامه های فرهنگی و هنری و عوامل موثر بر میزان علاقه، آگاهی و شرکت آنها در این برنامه ها صورت گرفته است. جامعه آماری این تحقیق دانشجویان دانشگاه شیراز در گروه ها و مقاطع مختلف آموزشی می باشند. ابزار سنجش این بررسی پرسش نامه کتبی است که بین 1400 دانشجو به صورت تصادفی توزیع گردید که 780 پرسش نامه برگشت داده شد. یافته ها نشان می دهد که میزان علاقه دانشجویان به برنامه های فرهنگی و هنری نسبتا زیاد است. این افراد ضرورت برنامه های فرهنگی و هنری را در حد نسبتا زیادی حس می کنند اما میزان آگاهی آنان از این برنامه ها بسیار ناچیز است. نتایج آزمون فرضیات نشان می دهد که بین سه متغیر علاقه، احساس نیاز به کسب اطلاع و آگاهی با میزان شرکت آنها رابطه مستقیم وجود دارد و آگاهی بیشترین رابطه را با شرکت دارد. به علاوه علاقه مندی در میان زنان، افراد مجرد و غیر شاغل، ساکنین شهرهای بزرگ، افرادی که پدر و مادر آنها از سطح تحصیلات بالایی برخوردارند، کسانی که وضع درآمدی بهتری دارند و نیز دانشجویان مقطع کارشناسی و دانشجویان گروه آموزشی هنر و معماری بیشتر است.

رفتارهای نابهنجار نوجوانان، امروزه مسئله عمده ای در حوزه آسیب شناسی به شمار می رود. خانواده جایگاه مهمی را در چارچوب نهادهای جامعه دارد که از طریق پایه ریزی الگوهای تربیتی و رفتاری خود، همنوایی با هنجارهای اجتماعی مورد پذیرش جامعه را در کودکان و نوجوانان درونی می سازد. هم چنین نقش مدرسه در انتقال هنجارها و ارزش های مورد قبول در جامعه، بر همگان آشکار است. تعلقات خاطر نوجوانان نسبت به مدرسه و مشارکتآنان در فعالیت های مدرسه، از عوامل مؤثر بر کژرفتاری نوجوانان است. بر این اساس و با توجه به نقش حائز اهمیت دو نهاد مذکور، هدف اصلی این تحقیق، شناخت میزان اثر نهادهای خانواده و مدرسه بر گرایش به کژرفتاری جنسی و اعتیاد به مواد مخدر در میان دختران نوجوان می باشد. پژوهش حاضر سعی نموده است ضمن مرور و توجه به رویکردها ی مختلف این حوزه، با رویکردی جامعه شناختی و با روش پیمایش (انتخاب 426 نفر از دانش آموزان نوجوان دختر 14 تا 18 سال در تهران بزرگ)، نمونه ای از جامعه ایران را مورد مطالعه قرار دهد. برای تحلیل داده ها از روش رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که فاکتورها و متغیرهای خانواده و مدرسه هر کدام به طور مجزا بر متغیرهای وابسته تحقیق، اثرات قابل توجهی دارند. در مجموع، میان اکثر متغیرهای مستقل تحقیق با متغیرهای وابسته مورد نظر، رابطه معناداری مشاهده شد و بنابراین، نتایج حاصل از آزمون های رگرسیونی، مدل نظری تحقیق را تایید نمود.

"ایجاد نقش برجسته های صخره ای یکی از سنت های خاور نزدیک باستان است که حاکمان وقت برای جاودان ساختن خواست ها و اندیشه های خود از آن بهره برده اند. این یادمان های ارزنده تاریخی نه فقط اطلاعات گرانبها در خصوص سبک های هنری آن زمان در اختیار پژوهشگران قرار می دهند، بلکه داده های ارزشمندی هستند که می توان به کمک آن ها حوادث تاریخی، اوضاع سیاسی، مذهبی و نظام های اجتماعی آن زمان را بازسازی کرد. نقش برجسته ها در حقیقت برگ هایی از کتاب مصور تاریخ، فرهنگ و هنر ایران هستند که در پس آن، اندیشه های فراوانی نهفته و تا امروز تمام مفاهیم آن ها به درستی آشکار نشده است. نقش برجسته ها در تحقیقات و مطالعات ایرانی از اهمیت بسیاری برخوردار است. شناخت و تفسیر صحنه های نقش برجسته ها، همواره از موضوعات مورد بحث محققان بوده و از جنبه های مختلفی مطالعه و تحقیق شده است. در این مقاله، نگارنده بر آن است با بررسی و تامل در نقش برجسته ها، بخشی از اندیشه حکومت های حاکم بر سرزمین ایران را بکاود."

توسعه تکنولوژی‌های جدیدِ ارتباطی در سال‌های اخیر، به حدی رسیده است که برای به‌دست‌آوردن اطلاعات از سراسر دنیا، دیگر نیازی به سفری واقعی و حضور در محل احساس نمی‌شود. انسان در دنیای امروز، قادر است از درون خانه خود، با استفاده از امکانات فضای مجازی، در هر زمان که بخواهد، به مناطق دوردست سفر کند. گردشگری، در این اوضاع، دیگر وابسته به زمان و مکان و نیازمند برنامه‌ریزی مالی و زمانی خاص نیست. در این زمینه، دو سؤال مهم وجود دارد. اولاً، آیا گردشگری مجازی ممکن است جایگزین گردشگری واقعی شود و نیاز سفر واقعی را مرتفع کند؟ ثانیاً، آیا نوع شناختی که گردشگری مجازی تولید می‌کند، با نوع شناختی که در اثر حضور واقعی گردشگر در مکان ایجاد می‌شود، یکسان است؟ در این مقاله، برای پاسخ به این سؤال‌ها، ابتدا خصوصیات و ویژگی‌های گردشگری واقعی و گردشگری مجازی توضیح داده خواهد شد. محور اصلی این مقایسه، حضور در مکان خاص و حس تجربی مکان در گردشگری واقعی و گزینشی‌بودن خصوصیات مکان و اخذ اطلاعات بسته‌بندی‌شده در گردشگری مجازی است. نویسندگان این مقاله عقیده دارند که گرچه گردشگری مجازی قادر است اطلاعات بسیار وسیع‌تر و کامل‌تری از گردشگری واقعی در اختیار افراد قرار دهد، در عمل، فاقد حس حضور در مکان و تجربه زیسته است. به‌همین‌سبب، اولاً، نوع شناختی که به‌دست می‌دهد، دستکاری‌شده و غیرواقعی است. ثانیاً، این نوع گردشگری، صرفاً، نقش مکمل برای گردشگری واقعی دارد. آن گردشگری که از فضای مجازی آغاز شده و به فضای واقعی ختم شود، آثار و نتایج مثبت هر دو نوع را در عرصه شناخت دربرخواهد داشت.

قدرت آینده پژوهان در تشخیص آنان نهفته است که می دانند یا حدس می زنند که این یا آن ""اسباب بازی""، کودکان را مجذوب و واله خواهد کرد. چگونه آینده پژوهان می توانند نظر کودکان را جویا شوند؛ در حالی که کودکان در آغاز تا 2 سالگی بخوبی صحبت نمی کنند، و نمی توانند از آنچه در ذهن و ضمیرشان می گذرد، گزارش دقیقی بدهند! بررسی حاضر به معیارها و شاخصه ها و ویژگیهایی برای صنعت ""اسباب بازی"" اشاره کرده است که در نوع خود کم نظیر است. می دانید این معیارها چیست؟ چه ویژگیهایی را برای ساخت و تولید اسباب بازی باید مورد توجه قرار داد؟ اثر حاضر به برخی از این ویژگیها، اشاره دارد که توانسته شرکتهای بزرگ ""صنعت اسباب بازی"" را در جهان بر صدر قرار دهد و از این راه به درآمدهای سرشار میلیون دلاری دست یافته اند. این ویژگیها عبارتند از:...

پژوهش حاضر با هدف هنجاریابی فرم واقعی مقیاس جو خانواده برای خانواده های ایرانی بر اساس نظریه کلاسیک می باشد . نمونه آماری شامل 510 نفر از خانواده های عادی ، که به روش تصادفی و تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند ، 36 نفر از خانواده های مشکل دار هستند . ابزار پژوهش ، مقیاس جو خانواده ( فرم R ) می باشد . پایانی مقیاس به دو روش ضریب آلفای کرونباخ برای هر ده خرده مقیاس و روش باز آزمایی به فاصله 5/1 ماه و محاسبه ضریب همبستگی پیرسون برای هر یک از خرده مقیاس ها بدست آمد ...

"در این مقاله با استفاده از مضامین حقوقی، مفاد معاهدات بین‌المللی و قوانین کشورهای قدرتمند نشان داده شده است که چگونه مرزهای حقوقی و به ظاهر موجه تفویض اختیار به دولت‌ها به منظور تعدی به آزادی‌های مشروع شهروندان، استراق سمع، سرقت اطلاعات شخصی و ورود به حریم خصوصی افراد ترسیم می‌شوند و چگونه با سوء استفاده از عبارت «حفاظت از امنیت عمومی» تمام محدودیت‌های قانونی و اخلاقی از پیشِ پای مأموران امنیتی برداشته می‌شود و رسانه‌ها را دچار محدودیت می‌کند. این مقاله در دو بخش مفاهیم کلی و ارائة مصداق‌های عینی تنظیم شده است. نویسنده در بخش اول، پس از تعریف امنیت و ابعاد آن، به گونه‌شناسی امنیت، بررسی تأثیر رسانه‌ها بر امنیت و نسبت حقوق با امنیت و نظم عمومی پرداخته است و در بخش دوم، با عنوان امنیت و رسانه از دیدگاه حقوق بین‌الملل با ارائه مفاد تعدادی از قوانین بین‌المللی و قوانین امریکا (به ویژه قانون جدید معروف به «وطن‌پرستی») مفاهیم مذکور در بخش اول را بررسی کرده است. در انتهای بخش دوم نیز مفهوم امنیت و امنیت رسانه‌ای در حقوق ایران مورد ارزیابی قرار گرفته است"

بدون شک پدیده قاچاق مواد مخدر، اعتیاد و ناهنجاری های رفتاری ناشی از کاربرد این مواد، یکی از معضلات بزرگ جامعه بشری به خصوص در عصر حاضر به شمار می آید. تمامی جوامع انسانی و بیشتر دولت ها بر این موضوع اتفاق نظر دارند که مواد مخدر و جرائم ناشی از آن، نسل بشریت را مورد تهدید قرار داده و همچنان مورد تهدید قرار می دهد و این که صاحب نظران و آگاهان متعهد تردیدی ندارند که حل این معضل اجتماعی نیازمند مبارزه ای مستمر و همه جانبه از ابعاد نظامی، انتظامی و سیاسی تا تلاش های اقتصادی و فرهنگی می باشد. بدیهی است هر کشوری برای مقابله با جرایم و از جمله مقابله با جرایم مواد مخدر راه های خاص خودش را دنبال می کند، البته در بسیاری از موارد مشترکاتی نیز در جهان وجود دارد. با توجه به حساسیت نظام جمهوری اسلامی ایران به مواد مخدر و پیچیدگی مسائل مربوط به آن تحقیق و اجتهاد فقهی و حقوقی در فروع مختلف مربوط به مواد مخدر و جرایم و مجازات آن یک امر ضروری به نظر میرسد. یکی از ابزارهای مقابله با این پدیده، یعنی مواد مخدر و جرائم ناشی از آن، در قوانین ایران، اعمال مجازاتهای شدید و سنگین بوده و مجازات اعدام و حبس های طولانی مدت به عنوان نمونه های از پیشگیری های کیفری در نظر گرفته شده است. در بین این مجازات ها ، مجازات اعدام از اهمیت و حساسیت خاصی برخوردار است، چرا که مجازات اعدام در بین مجازات های بدنی علیه تمامیت جسمانی، شدیدترین آن هاست . در این مقاله به واکاوی فرایند کاهش یا حذف اعدام آن در جرایم مربوط به مواد مخدر می پردازیم .

بحث پیرامون گردش اطلاعات در جوامع مختلف و قدرتهای پنهان و آشکار کنترل کننده آن، یکی از مباحث ژئوپلیتیک اطلاعات یا سیاست جغرافیایی اطلاعات است. پژوهش حاضر که توصیفی - مقطعی است، تلاش کرده با استفاده از دو روش تحلیل محتوا و تحلیل استنادی به بررسی کمی و مقایسه تطبیقی مولفه های اصلی مورد بحث در اطلاعات سیاسی دو روزنامه کشوری «آفتاب یزد» و «کیهان» در تیر ماه 1385 بپردازد و به سوالاتی از قبیل: موضوعات محوری مورد بحث در این دو روزنامه کدامند؟ اطلاعات سیاسی بیشتر حول چه افراد و چه کشورهایی دور می زند؟ وضعیت استناد به منابع خبری در این دو روزنامه چگونه است؟ به کدام منابع خبری داخلی و خارجی بیشتر استناد شده است؟ آیا اطلاعات سیاسی مندرج در روزهای مختلف از نظر کمیت تفاوتی با هم دارند؟ آیا اطلاعات سیاسی مندرج در دو روزنامه مورد بررسی با یکدیگر تفاوت دارند؟ پاسخ دهد. یافته ها نشان داد که دو روزنامه کیهان و آفتاب یزد از نظر نوع پوشش خبری، دامنه و موضوع، منابع مورد استناد، توجه به اشخاص خبرساز، کمیت اطلاعات سیاسی و توزیع آن در روزهای هفته با یکدیگر متفاوت هستند. آفتاب یزد بیشتر به طرح مسایل و مشکلات داخلی کشور و نقد عملکرد دولت توجه دارد، در حالی که کیهان بیشتر به طرح سیاست خارجی ایران و دیگر کشورها پرداخته است. از نظر اطلاعات ارایه شده در مورد کشورها هر دو روزنامه به کشورهایی یکسان البته با ترتیبهای متفاوت پرداخته اند. به نظر می آید دلیل تفاوتهای مشاهده شده در اخبار و اطلاعات سیاسی دو روزنامه کیهان و آفتاب یزد ناشی از وابستگی جناحی متضاد این دو روزنامه و به تبع آن نگرشها و گرایشهای سیاسی مختلف آنها و تاثیر آن بر گزینش و نشر اخبار سیاسی باشد. کلید واژه: ژئوپلیتیک اطلاعات، روزنامه کیهان، روزنامه آفتاب یزد، اطلاعات سیاسی، تحلیل محتوا، تحلیل استنادی