فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۸۸۱ تا ۵٬۹۰۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۶ مورد.
۵۸۸۱.

فراتحلیل تأثیر رشد جمعیت بر رشد اقتصادی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: جمعیت رشد رشد اقتصادی ساختار سنی متاآنالیز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۶۳
مقدمه: جمعیت وَ ویژگیهای آن، نقش بسزایی در برنامه ریزی و سیاست گذارییها و تعیین اهداف اقتصادی، اجتماعی دارد. هدف این مقاله بررسی تأثیر رشد جمعیت بر رشد اقتصادی با روش فراتحلیل است. روش: پژوهش حاضر با هدف ترکیب کمی نتایج پژوهشهای انجام شده در حوزه تأثیر رشد جمعیت بر رشد اقتصادی، با استفاده از روش فراتحلیل و به کمک نرم افزارهای جامع فراتحلیل (CMA2,STATA15) صورت گرفته و با جستجو در پایگاههای مختلف از میان 143 مقاله، 48 پایانامه و 32 مقاله انتخاب شده در نهایت تعداد 18 مطالعه بر اساس معیارهای ششگانه فراتحلیل انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: رشد جمعیت بر رشد اقتصادی با اندازه اثر معادل 38/0- تأثیر منفی دارد. همچنین ساختار سنی جمعیت با اندازه اثر معادل 91/0 تأثیر مثبت، نوع مدل مورد استفاده با اندازه اثر27/2 در الگوی خود توضیحی برداری و16/3 در الگوی پانل دیتا ، نوع داده به ترتیب با اندازه اثر ( 18/2، 13/1 و 40/0 ) در داده های (سری مقطعی، داده های تلفیقی و داده های سری زمانی) و ترکیب مهارتی با اندازه اثر 63/0 اثر مثبت بر رشد اقتصادی کشور داشته اند. بحث: باتوجه به نمودار قیفی فانل اندازه اثر مطالعات دارای سوگیری انتشار نبودند. اندازه اثر در جنسیت مرد بیشتر از جنسیت زن می باشد بر این اساس می توان گفت که مردان تأثیر بیشتری بر رشد اقتصادی دارند. اندازه های اثر تحصیلات به تفکیک، این اندازه ها در تمام مقاطع تحصیلی به غیر از بیسوادان معنادار بود لذا می توان گفت با افزایش سطح تحصیلات، رشد اقتصادی نیز افزایش خواهد یافت. همچنین نتایج نشان داد افزایش مهارت منجر به افزایش رشد اقتصادی می شود.
۵۸۸۲.

جامعه پذیری سیاسی: سطوح، عوامل و کارکردهای آن

کلید واژه ها: جامعه پذیری جامعه پذیری سیاسی جامعه شناسی سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵۵ تعداد دانلود : ۸۲۲
هدف مقاله پیش رو بررسی جامعه پذیری و به طور خاص جامعه پذیری یا اجتماعی شدن سیاسی است. جامعه پذیری به معنای همسازی و همنوایی فرد باارزش ها، هنجارها و نگرش های گروهی است یا به مفهوم دیگر، اجتماعی شدن فراگردی است که به واسطه آن هر فرد، دانش و مهارت های اجتماعی لازم برای مشارکت مؤثر و فعال در زندگی گروهی و اجتماعی را کسب می کند. مجموعه این ارزش ها، هنجارها، نگرش ها، دانش ها و مهارت ها، فرد را قادر می سازد که با گروه ها و افراد جامعه، روابط و کنش های متقابل داشته باشد. فراگرد اجتماعی شدن، امری مستمر و به نوعی مادام العمر است. جامعه پذیری سیاسی یعنی انتقال فرهنگ سیاسی از نسلی به نسل دیگر و یا شکل گیری ایستارها و هنجارهای سیاسی فرد در جامعه. جامعه پذیری سیاسی را می توان جریانی مستمر در تمام طول زندگی دانست که طی آن، شخصیت سیاسی افراد شکل می گیرد. این نوع از جامعه پذیری و یا به تعبیر دیگر فرهنگ پذیری سیاسی، همان انتقال فرهنگ سیاسی از نسلی به نسل دیگر است. در تحقیق پیش رو مفهوم اجتماعی شدن سیاسی موردبررسی قرارگرفته و عوامل، پیش فرض ها و کارکردهای آن ارائه شده و همچنین جامعه پذیری سیاسی در جامعه ایران مورد کنکاش قرار می گیرد.
۵۸۸۳.

نقد و بررسی دیدگاه برساخت گرایان درمسأله هویت قومی؛ دربسترعقل و وحی

نویسنده:

کلید واژه ها: قوم ملت هویت هویت قومی برساخت گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۱۲۱
در خصوص هویت قومی و ملی یکی از نظریات رایج در میان اندیشمندان حوزه ی جامعه شناسی و علوم سیاسی نظریه یا رهیافت برساخت گراهاست. آراء مخالفی درمقابل این نظریه وجود دارد که به منظور دست یابی به نظر ارحج، بررسی آن ضرورت می یابد. سوالاتی که مطرح می شود این است که نخست مدعای برساخت گراها چیست؟ دوم در بستر عقل و وحی این مدعا چه جایگاهی دارد؟ این نظریه یا رهیافت درسه رویکرد اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی قابل تقسیم و تفکیک است که وجه مشترک آنها تکیه بر علل و عوامل ساختاری در شکل گیری و تشدید هویت قومی و ملی است. استناد به روش عقلانی و نیز تحلیل محتوای آیات وحی مدعای هر سه رویکرد را نقد پذیر نموده و این نتیجه را حاصل می دهد که هویت قومی امری صرفاً ساختمند نیست بلکه چهار قاعده کلیِ منشأ اثر بودن اجتماع، حب ذات و مشابهات آن، مدنی الطبع بودن انسان، تدرج هویت طلبی قومی نقش عوامل بیرونی را اثبات می نماید.
۵۸۸۴.

بررسی و تحلیل اندیشه های اجتماعی و جمعیّتی امام محمد غزالی در باب مهاجرت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام محمد غزالی کیمیای سعادت سفر مهاجرت اندیشه های جمعیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۱۵
حجه الاسلام، ابوحامد، امام محمد غزّالی طوسی، یکی از بزرگ ترین مردان تصوف سده ی پنجم هجری (505- 450 ه.ق) است. مقاله ی پیش رو در پی شناخت گزیده ای از اندیشه های جمعیتی غزالی درباب پدیده های مهاجرت و یا به تعبیر خود وی "سفر" می باشد. وی اندیشه های خود را حدود نهصد سال پیش در کتاب "احیاء علوم الدین" و هم چنین کتاب کیمیای سعادت که فشرده ی فارسی اثر فوق است، ارائه نمود. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی است. در این زمینه، از اسناد و مدارک، منابع و آثار غزالی بهره گرفته ایم تا درزمینه موضوع مدنظر به جمع بندی برسیم. بنابر یافته های تحقیق، او بسیاری از ابعاد پدیده ی مهاجرت را که دوران کنونی مطرح هستند را بررسی کرده است. وی مهاجرت را پدیده ای گروهی، اختیاری و غالباً کوتاه مدت دانسته که به دلایل مختلف نظیر اوضاع نامساعد اقتصادی و گرانی، در جهت کسب علوم مختلف دینی، اخلاق نفس و آیات خدای روی زمین، تفرج و تفنن، گریختن از بیماری های مرگبار و آن چه دین را مشوش می کند؛ صورت می پذیرد. هم چنین قائل به ارتباط تنگاتنگ میان مهاجرت و عمران و آبادنی می باشد و در نوشته های خویش به روایت های تاریخی و سیره ی ائمه معصومین و امامان استناد می کند که این امر ناشی از عقاید و روحیات مذهبی متفکر مسلمان می باشد.
۵۸۸۵.

تحولات نهاد خانواده در فرایند نوسازی و تأثیر آن بر سیاست گذاری ایران در حوزه خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه نوسازی خانواده سیاستگذاری خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۷ تعداد دانلود : ۵۷۷
جامعه شناسان حوزه خانواده بر این باورند که نوسازی مهم ترین عامل تغییر و تحولات خانواده در کشورهای در حال توسعه است. در ایران نیز پس از ورود نوسازی به کشور، نهاد خانواده طی چند دهه اخیر تغییرات متعددی را تجربه کرده است. پس از انقلاب ایران، سیاست ها و برنامه هایی در راستای حمایت از خانواده در مقابل چالش های پدیدار شده از نوسازی صورت گرفته است. به همین دلیل، هدف این پژوهش مطالعه تغییر و تحولات خانواده در بستر نوسازی و تأثیر آن بر سیاست گذاری ایران در حوزه خانواده است. روش پژوهش، کیفی است و از رهیافت نظریه داده بنیاد به منزله روش عملیاتی پژوهش استفاده شده است. نمونه آماری پژوهش، شهروندان شهر تبریز و انجمن خبرگان در این شهر هستند. راهبرد نمونه گیری، نظری و شیوه نمونه گیری، هدف مند است. یافته ها بیانگر آنند که نوسازی باعث تغییر در الگوهای خانواده، قواعد ازدواج و الگوهای همسرگزینی، عملکردهای خانوادگی، نگرش ها و الگوهای فرزندآوری، متوازن شدن قدرت در خانواده، تغییر در الگوهای اوقات فراغت و تغییر در نگرش ها و الگوهای طلاق شده است. همچنین سیاست های اتخاذشده از سوی دولت ها پس از انقلاب نتوانسته اند آسیب ها و چالش های خانواده را رفع کنند. این سیاست ها با مشکلاتی همچون فراگیر نبودن سیاست ها یا عدم رویکرد کل نگر به خانواده، داشتن رویکرد آسیب محور به خانواده، متعدد بودن نهادهای متولی خانواده، صریح نبودن سیاست های خانواده، مشخص نبودن طریقه دستیابی به سیاست ها، نادیده گرفتن تنوع خانواده ، عدم وجود بینش جامعه شناختی در سیاست ها و تقلیل فضای معنایی و مفهومی خانواده به تأمین نیازهای اساسی، مواجه هستند.
۵۸۸۶.

زندگی در چارک چهارم؛ مطالعه سبک زندگی محلات محروم شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اوقات فراغت ترجیحات ذوقی سبک زندگی سرمایه فرهنگی محلات محروم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۱۹۸
در یک قرن اخیر، توسعه تمرکزگرا، نامتوازن و نابرابر سامان اجتماعی ایران را با چالش های جدی، از جمله محرومیت فزاینده در برخی مناطق کلان شهرها، روبرو کرده است. شهر کرمانشاه، علاوه براین فرایند، به سبب عوامل دیگری همچون جنگ تحمیلی و ویژگی های جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی، این محرومیت را به صورت مضاعف تجربه کرده است. این محرومیت، زمینه اصلی مطالعه حاضر، با تأکید بر زندگی روزمره در بین مناطق محروم و برخوردار شهر کرمانشاه است. ما شاخص های سرمایه اقتصادی، سرمایه فرهنگی، نحوه گذران اوقات فراغت، مدیریت بدن و ترجیحات را در 13 محله محروم و 2 محله برخوردار، با 800 نمونه، «پیمایش» و تحلیل کرده ایم. یافته ها حکایت از آن دارد که در مجموع، محلات محروم در ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی، فراغتی، ذوقیات و مدیریت بدن، به رغم تفاوت های جزئی، به طور نسبی از الگوی یکسانی پیروی می کنند که ویژگی اصلی آن فقر و محرومیت است؛ و در بیشتر شاخص ها بین مناطق محروم و برخوردار تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین، بین وضعیت اقتصادی و متغیرهای «سرمایه فرهنگی»، «مدیریت بدن» و «ترجیحات هنری و ادبی» و «منطق اقتصادی» همبستگی مثبت وجود داشته است. متغیرهای جمعیت شناختی سن، تحصیلات و شغل نیز از جمله متغیرهای مهم در تغییر میزان سرمایه ها بوده اند.
۵۸۸۷.

زنانگی اروتیک: برساختی تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اروتیک اگزوتیک نقاشی فرنگی سازی جدال تمدنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۰۷۵
"برساخت زن اروتیک" در تاریخ ایران نقطه ای کانونی در نگارش تاریخ سکسوالیته است. این پژوهش در راستای پاسخ گویی به این سؤال تدوین شده است که در کدامین برهه تاریخی زن دارای هستی اروتیک شد؟ پژوهش حاضر با روش دیرینه شناسی انجام گرفته و در این راستا از نگاره های اروتیک دوره صفویه و اسناد مکتوب موجود استفاده شده است. در دوره شاه عباس گذاری از برهنه های ادبی به برهنه های اروتیک در نقاشی ها صورت گرفت و تصاویر زنان با فردیت یافتگی بیشتری در اندام ها در عرصه تصویر حضور یافتند. در اواخر صفویه تصاویر عریان زنان پیوسته دارای نشانگانی فرنگی می شود. اما مسئله نه بر سر دوگانه زن غربی و زن ایرانی بلکه در رابطه با جدالی است که در این دوره بین مسیحیت، تصوف و اسلام شروع به شکل گیری می کند و رساله های متعددی حول آن نگاشته می شود؛ بنابراین برهنگی به زن مسیحی فرنگی منتسب می شود. با حضور فیگور زن در نقاشی های تک برگی و دیوارنگاره ها کم کم تعریف جدیدی از زنانگی در خیال انسان ایرانی شروع به شکل گیری می کند و نوعی تغییر جغرافیایی در امیال مرد ایرانی صورت می گیرد، زن مسیحی فرنگی ابژه میل مرد ایرانی می شود که پس لرزه های آن را به صورت شدیدتر در دوره قاجار شاهد هستیم .    
۵۸۸۸.

تحلیلی بر سرشماری 95 و برآوردهای جمعیتی بر پایه داده های ثبتی استان خراسان شمالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرشماری عمومی معادله توازن داده های ثبتی ثبت احوال هرم سنی نسبت جنسی ولادت فوت مهاجرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۱۷۳
در آبان 1395 جمعیت استان خراسان شمالی براساس سرشماری سال 1390 و بر پایه داده های ثبتی، 942659 نفر برآورد شده بود که پس از انتشار اطلاعات سرشماری 1395 و گزارشهای مهاجرت، اختلاف چشمگیری میان جمعیت برآورد شده و سرشماری مشاهده می شد. درحالیکه طی سالهای 1390 لغایت 1395 استان با میزان موالید ثبت شده بالا، جزء استانهای برتر کشور به شمار می رفت و در گزارش مرکز آمار ایران، در سال 1395 استان خراسان شمالی با میزان باروری 2.84 فرزند به ازای هر زن، سومین استان کشور معرفی شده است. به همین منظور در این مقاله تحلیلی بر مقایسه جمعیت استان در سرشماری 1395 و1390 و برآوردهای جمعیتی بر پایه داده های ثبتی از روش معادله توازن صورت گرفته است که در نهایت کم شماری برای سال 1395 تائید و با نگاهی به هرم سنی طی دو سرشماری متوالی، با احتساب مهاجرت، کم شماری در گروه سنی 15-19 ساله و 20-24 ساله مردان و گروه سنی 15-34 ساله زنان، غیرقابل اغماض می باشد. همچنین در ارزیابی سرشماریهای سال1390 و 1395 با استفاده از نسبت جنسی به تفکیک سن، درگروه های سنی شناسایی شده تغییراتی متفاوت با سایر گروه های سنی پدیدار شده است که تائیدی بر وجود اشتباهات پوششی در سرشماری سال 1395 می باشد.
۵۸۸۹.

تبیین چالش های سازمان صدا و سیما در فضای مجازی (تدوین راهبردهای مناسب برای معاونت فضای مجازی این سازمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازمان صدا و سیما معاونت فضای مجازی فضای مجازی برنامه های راهبردی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات مطبوعاتی‏، رادیویی و تلویزیونی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه رسانه سنتی، رسانه مدرن
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی شبکه های اجتماعی
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی شبکه های اجتماعی موبایل محور
تعداد بازدید : ۱۷۳۴ تعداد دانلود : ۱۰۷۶
با شکل گیری فضای مجازی و متعاقب آن پیدایش شبکه های اجتماعی ، سازمان های رسانه ای و رسانه های سنتی با تهدیدات و فرصت های جدیدی روبرو شده اند. چالش های جدید رسانه های نوین متکی بر اینترنت برای رسانه های سنتی، موضوعی است که همواره محل بحث صاحبنظران بوده است. مسئله اصلی این پژوهش تبیین چالش های کنونی و آتی سازمان صدا و سیما در فضای مجازی و ارائه راهکارهایی برای مواجهه با این چالش ها است .همچنین در این پژوهش با توجه به اینکه وظیفه پایش و اثرگذاری در فضای مجازی بطور رسمی به معاونت فضای مجازی سازمان صدا و سیما واگذار شده و معاونت مذکور نیزنسبتاً نوپا است ، سعی شده تا با بررسی فرصت ها، تهدیدات، نقاط قوت و ضعف این معاونت ، راهبردهای مناسب مطرح و معرفی شوند. راهبردهای مورد نظرپژوهش به معاونت این امکان را می دهد تا در برابر اقدامات سایر شبکه های اجتماعی  و کاربران فضای مجازی منفعل نبوده بلکه واکنش بموقع از خود نشان داده وحتی اعمال نفوذ نماید. این پژوهش با استفاده از روش دلفی ، طی سه مرحله و با بهره گیری از الگوی برنامه ریزی استراتژیک دیوید به این مهم دست یافته است. به همین منظور از نظرات 18 نفر از خبرگان حوزه رسانه کمک گرفته شده است. بر اساس یافته های این پژوهش، چالش های سازمان صدا و سیما به دو دسته : چالش های کنونی و چالش های آتی تقسیم بندی و برای هر دسته از این چالش ها نیز راهکارهای مختص به خود ارائه شده است. نتیجه این تحقیق نشان می دهد: نقاط قوت و فرصت های معاونت فضای مجازی از نقاط ضعف و تهدیدات آن بیشتر است که در نهایت راهبردهای تهاجمی، مناسبترین راهبردها برای این معاونت تشخیص و پیشنهاد شده اند .
۵۸۹۰.

تحلیل اجتماعی عادت مصرف انرژی با تأکید بر مصرف گاز خانگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهینه سازی دانش مصرف گاز رفتار عادتی فرهنگ خانواده مصرف کنندگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۳۹۶
یکی از سازوکارهای مؤثر و تضمین کننده تداوم رفتارهای جدید، ایجاد عادت های نوین رفتاری است. به همین دلیل، هدف عمده مداخلات سیاستی، از جمله آموزش یا تأمین انگیزه های اقتصادی، ایجاد رفتارها و عادت های مثبت در قالب بهینه سازی مصرف انرژی (مثل آب، برق و گاز) به صورت پایدار است. پژوهشگران اجتماعی بر اهمیت نیاز آشکار برای وقوع تغییر اساسی در طرز فکر و شیوه عمل مصرف تأکید می کنند. هدف از انجام پژوهش حاضر، شناخت عادت های مصرفی مشترکان خانگی گاز با تأکید بر بهینه سازی در مصرف است. این پژوهش در سطح استان مازندران و در آبان ماه سال 1398 انجام شد. نمونه آماری را 430 نفر از مشترکان خانگی شرکت گاز استان مازندران تشکیل دادند. روش بررسی، پیمایش بود و از پرسشنامه ساخت یافته برای گردآوری داده ها استفاده شد. برای تحلیل داده ها نیز از آماره های توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که مشترکان خانگی به بهینه سازی مصرف گاز گرایش دارند. میانگین فرهنگ خانواده، آگاهی از پیامدهای منفی مصرف گاز، آگاهی از سیاست های مصرف بهینه گاز در ساختمان و اثربخشی شخصی پاسخگویان در سطح خوبی قرار دارد؛ درحالی که میانگین دانش مصرف گاز و رضایتمندی از خدمات دهی شرکت گاز در سطح متوسط گزارش شده است. علاوه براین، نتایج تحقیق نشان می دهد که اگرچه بهینه سازی مصرف گاز برحسب شغل متفاوت است، برحسب تحصیلات متفاوت نیست. همچنین عادت به بهینه سازی مصرف گاز با سن هم بستگی مثبتی دارد، اما با درآمد خانوار و گازبها رابطه معنا داری ندارد. مدل نظری به وسیله مدل سازی ساختاری آزمون شد و روابطی که در مدل نظری ترسیم شده بود، اصلاح شد نتایج نشان می دهد که دانش مصرف گاز بیشترین تأثیر مستقیم را بر عادت مصرف گاز دارد؛ درحالی که فرهنگ خانواده بیشترین تأثیر غیرمستقیم را بر آن دارد. به طورکلی، نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که دانش تأثیر مثبتی بر عادت های بهینه سازی مصرف گاز دارد.
۵۸۹۱.

بررسی الزامات ورود نظام اشتراک اموال به ساختار نظام مالی خانواده در حقوق ایران با نگاه به حقوق استان کبک/کانادا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظام مالی خانواده نظام اشتراک اموال نظام استقلال مالی برابری اموال مشترک خانوادگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۲۶۳
با بررسی نظام های مالی خانواده موجود در سطح بین المللی، دو دسته از نظام های مالی را می توان متمایز نمود. دسته ی اول نظام هایی هستند که با اعتقاد به برابری حقوق و مسئولیت های زوجین در خانواده به تعریف حقوق مالی خانواده می پردازند. این دسته با پیروی از مدل برابری ارائه شده توسط کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان [1] ، نظام مالی اشتراک اموال زوجین را به عنوان رژیم مالی قانونی برای خانواده ارائه می دهند که در آن زن و مرد در آورده ی یکدیگر در خانواده سهیم می شوند. دسته ی دیگر از نظام های مالی با درنظرگرفتن مرد به عنوان مدیر خانواده و به دنبال آن قراردادن مسئولیت های مالی خانواده بر عهده ی وی، مسئولیت ها و حقوق متفاوتی برای هر یک از زوجین در نظر می گیرند. در این مدل از نظام مالی خانواده، زن نقش اقتصادی در خانواده ندارد. مرد مسئول پرداخت هزینه های همسر و فرزندان می باشد و به دنبال آن حقوق زن برای انجام وظایف و مسئولیت ها در خانواده باید توسط مرد جبران گردد. نظام حقوقی ایران، با پیروی از مدل ارائه شده توسط فقه امامیه، نظام حقوقی استقلال مالی زوجین را انتخاب نموده و در دسته دوم قرار می گیرد. در این نوشتار، به دنبال بررسی امکان ورود نظام مالی اشتراک اموال به نظام کنونی خانواده در نظام حقوقی ایران و روند آن با توجه به پایه های دینی و نیازهای جامعه ی کنونی، به بایدها و نبایدهای اعمال این تغییرات خواهیم پرداخت. [1] Convention on the Elimination of all Forms of Discrimination Against Women; CEDAW
۵۸۹۲.

جایگاه روایتگری صوتی در نمایش رادیویی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رادیو نمایش رادیویی روایتگری صوتی نشانه شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۲۴۵
روایتگری صوتی، بیان روایت با استفاده از نشانه های غیر زبانی اصوات بوده و عنصری است که به نمایش رادیویی، جان می بخشد. هدف این پژوهش، درک چیستی روایتگری صوتی و چگونگی کاربرد آن در نمایش رادیویی است. روایتگری صوتی، به دلیل نزدیکی بیشتر به فرمِ بیانگر، از جهتی، موجب ارتقای سطح هنری آثار نمایشی و از جهت دیگر، موجب جهانی تر شدن آن می شود. در پژوهش حاضر، به روش نشانه شناسی و با بهره گیری از الگوی سفر قهرمان کریستوفر وگلر، پنج قطعه نمایشی «زندگی... و دیگر هیچ»، «فردای زمین»، «افسانه ایرج»، «آکوا آلتا» و «مرثیه»، تحلیل شده اند. این پژوهش، با دسته بندی رمزگان های موسیقی، افکت، سکوت، تدوین و حالاتِ ادای کلمات در نمایش های مذکور، به بررسی دلالت هر دال صوتی و رابطه همنشینی دال ها پرداخته است. یافته های تحقیق، حاکی از آن است که سامان دادن یک روایت کامل (بر مبنای الگوی روایی وگلر) بدون استفاده از کلام و تنها با روایتگری صوتی، امکان پذیر است. تدوین صدا در نمایش رادیویی می تواند کارکردهای روایی متعددی از جمله: فلش فوروارد، تغییر وضعیت و گذر زمان، داشته باشد. همچنین، موسیقی می تواند کارکردهایی روایی، نظیر: کنترل ریتم روایت، فضاسازی و شخصیت پردازی داشته باشد. از سکوت، می توان برای ایجاد تعلیق، کنترل ریتم ماجرا و پیش آماده سازی در یک نمایش رادیویی بهره برد. حالت هایی که هنگام ادای کلام بروز می کنند نیز، می توانند برای نمایش تحول شخصیت، پیشبرد ماجرا و تغییر زمان به کار روند. همچنین افکت، کارکردهایی روایی، مانند نمایش کنش ها در نمایش رادیویی دارد.
۵۸۹۳.

تحولات زیباشناختی پوشش و پوشاک زنان ایران در گفتمان ارزش گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گفتمان ارزش گرایی پوشش اسلامی زیبایی شناسی پوشاک زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۰ تعداد دانلود : ۴۱۶
در این مقاله تأثیر گفتمان های حاکم و خرده گفتمان رقیب در دوره ارزش گرایی (1359 تا 1367) بر پوشاک زنان و زیبایی شناسی آن مطالعه شده است. این مقاله می کوشد تا با اتکا به روش های تحلیل گفتمان لاکلائو و موفِ و تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف، با مطالعه نهاد قدرت در دوره ارزش گرایی، به مطالعه کردارهای گفتمانی آن برای تاثیرگذاری بر نوع پوشش و پوشاک زنان بپردازد و نحوه هویت بخشی به لباس زنان را بر اساس تعریف دال های مفصل بندی شده در منظومه گفتمانی ارزش گرا و نیز چگونگی کاربست شیوه برجسته سازی و به حاشیه رانی را تحلیل نماید. همچنین با همین هدف، کردارهای گفتمانی رقیب در منظومه مرتبط با خود، تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد که گفتمان ارزش گرا، زیبایی شناسی پوشاک زنان را منطبق بر پوشش حداکثری اسلامی با نشانگان ایدئولوژیک، برجسته و خرده گفتمان رقیب را طرد کرد. خرده گفتمان رقیب نیز بر تثبیت نظام زیباشناختی پوشاک با حدود متوسط پوشش اسلامی پافشاری کرد. نتیجه این تنازع به اقبال جمعی زنان مذهبی و سنتی به پوشش حداکثری اسلامی ختم شد و در مقابل، پدیده های نوظهور حجاب سیاسی و اشکالی از مقاومت در پوشش شکل گرفت.
۵۸۹۴.

مفهوم خرد در جامعه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خرد فرهنگ فضیلت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۴ تعداد دانلود : ۳۹۳
مقاله حاضر با هدف بررسی و شناسایی مؤلفه ها و ابعاد خرد با استفاده از رویکرد ادراک افراد از خرد (نظریه ضمنی خرد) در جامعه ایران انجام گرفت. جامعه پژوهش حاضر شامل تمامی افراد بالای 20 سال ایران بودند. 328 شرکت کننده (134 زن و 194مرد) از قومیت های ایران (ترک، کرد، لر، عرب، بلوچ، ترکمن و فارس) به روش هدفمند و در دسترس برای پاسخ گویی به پرسش نامه باز پاسخ محقق ساخته انتخاب شدند. پژوهش به روش تحلیل محتوا و با استفاده از رویکرد کیفی انجام گرفت. یافته ها در ارتباط با نمونه های خرد نشان داد که میانگین سنی آنها 9/62 و 2/94 درصد از آنان از گروه مردان بودند. 9/27 درصد از نمونه های خرد را شخصیت های دینی، 1/20 درصد نزدیکان فرد، 15/19 درصد افراد متخصص، 6/12 درصد شخصیت های اجتماعی سیاسی و مابقی را سایر گروه ها تشکیل دادند. همچنین مؤلفه ها و ابعاد خرد در 5 طبقهٔ اصلی فضیلت های عقلانی، اخلاقی، مدنی، عملکردی و معنوی به دست آمد. نتایج بررسی مؤلفه ها، مقولات و طبقات نشان داد که 05/37 درصد از کل ویژگی ها و رفتارهای به دست آمده ذیل طبقه فضیلت های عقلانی قرار گرفتند و فضیلت های عملکردی، اخلاقی، مدنی و معنوی به ترتیب 5/26، 6/18، 01/8 و 4/4 درصد از کل مؤلفه ها و ویژ گی ها را به خود اختصاص دادند. به طور کلی، نتایج نشان داد ادراک خرد ایرانیان تلفیقی است از مؤلفه های مورد تأکید فرهنگ غرب (شناختی، عقلانی) و شرق (اجتماعی عاطفی و معنویت).
۵۸۹۵.

گونه شناسی هیئت های مذهبی معاصر در شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هیئت های عزاداری یزد گونه شناسی بازاندیشی هویت اندیشی مکتب اندیشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۳۳۰
هیئت های مذهبی یکی از عناصر هویتی اساسی مذهب تشیع و یکی از «شاخص ترین وجه شیعهٔ زیست شده» محسوب می شود که با ورود جوامع شیعی به عصر جدید، دچار تغییرات زیادی شده اند و این سبب ظهور گونه های مختلف هیئت ها، هم در فرم عزاداری ها و هم در محتوای آن، در سال های اخیر شده است. در این مقاله تلاش شده است هیئت های مذهبی شهر یزد بر اساس جهت گیری کلی و محتوای نوحه های آن گونه شناسی شوند. این مقاله در چارچوب تفسیری قرار می گیرد و روش تحقیق عمدتاً مبتنی بر نظریهٔ زمینه ای است. جمع آوری داده ها با استفاده از تجربه زیستهٔ محققان، تحلیل محتوای نوحه های هیئت ها و مصاحبه نیمه ساختاریافته با 22نفر از مطّلعان کلیدی هیئت های یزدی از میان سرپرستان، شاعران، نوحه خوانان و فعالان هیئت ها صورت گرفته است. نتایج نشان می دهد هیئت های یزدی را می توان در سه گونهٔ «بازاندیش»، «هویت اندیش» و «مکتب اندیش» جای داد. ویژگی های گونهٔ بازاندیش «نگاه زمانمند به واقعه عاشورا»، «تأکید بر مفاهیم عام انسانی»، «نگاه انتقادی به جوامع اسلامی معاصر» و «منتقد گفتمان نظام جمهوری اسلامی ایران» است. ویژگی گونهٔ هویت اندیش «نگاه غیرزمانمند به واقعه عاشورا»، «نگاه سوگوارانه و تسلّی بخش»، «تأکید بر هویت شیعی» و «مقیّد به مرزهای هویت شیعی نظام جمهوری اسلامی ایران» است. ویژگی گونهٔ مکتب اندیش «نگاه زمانمند به واقعه عاشورا»، «نگاه مکتبی به جامعه»، «تأکید بر جنبه جهادی شیعه» و «مقید به مرزهای گفتمانی نظام جمهوری اسلامی ایران» است.
۵۸۹۶.

تبیین و بررسی نظام زندان و حبس در ایران قرون پنجم و ششم هجری بر اساس روش تبارشناسی فوکو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفر حبس زندان برون قضایی زندان درون قضایی زندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸ تعداد دانلود : ۴۸۲
زندان یکی از کهن ترین اشکال تنبیه و برجسته ترین مکانِ طرد در تاریخ جوامع بشری است که تشکیلات بیرونی و سازوکار درونی آن، از جامعه ای به جامعه دیگر و از دوره ای به دوره دیگر تغییر می کرده است. اشکال مختلف زندان و موقعیت برجسته مکان زندان در ساختار کالبدی شهرهای ایرانی اسلامی و استفاده مکرر از مجازات حبس در مورد محکومان در تاریخ ایران در قرون پنجم و ششم هجری، این پرسش را برمی انگیزاند که زندان در کجای نظام حقوقی قضائی قرار می گرفت و سازوکار درونی آن چگونه بوده است. مقاله حاضر بر آن است با رویکردی توصیفی تحلیلی و با الهام از مطالعات میشل فوکو، به بررسی نظام زندان و حبس بپردازد و توصیفی کامل از آن در دوره مزبور ارائه کند. در پایان، چنین نتیجه گرفته شد که زندان به مثابه مکانِ طردْ در دل یک شبکه بندی دقیق فضای شهری و قلمروی قرار داشت که از طریق جای دادن زندانیان به بهترین شیوه تقسیم بندی های دوتایی و توزیع تفاوت گذارانه زندانیان را بازنمایی می کرد. زندانیان محاکم حقوقی قضائی بر اساس جرم، نوع و میزان محکومیت، جنسیت، سن، جایگاه تشکیلاتی و غیره، تنها با گذراندن دوران محکومیت و یا استفاده از سایر ابزارهایی که نظام حقوقی قضائی مبتنی بر فقه اسلامی در اختیار او می گذاشت، قادر به بازگشت به جامعه بود؛ اما زندانیان سیاسی امنیتی که به اراده قدرت سیاسی گرفتار حبس شده بودند، اگر تا مرگ در حبس نمی ماندند، آزادی شان در گرو عفو یا مرگ حاکم و سلطان بود.
۵۸۹۷.

ارزشیابی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی در زندان ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش مهارت های زندگی ارزشیابی اثربخشی بهبود رفتار زندانیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۹ تعداد دانلود : ۴۲۸
زمینه و هدف: یکی از راه های افزایش کیفیت سلامت روانی- اجتماعی و کاهش تنش های زندگی اجتماعی و شغلی، کمک به افراد برای رشد و گسترش مهارت های مورد نیاز برای ایجاد یک زندگی مطلوب است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی میزان اثربخشی آموزش مهارت های زندگی به زندانیان است. روش شناسی: پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش 60 نفر از زندانیان و 30 نفر از کارکنان(مدیران ارشد و رؤسای ادارات) اداره کل و زندان های بوشهر بودند که به پرسشنامه ارزیابی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی را که در یک بازه 2 ساله اجرا شده بود پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل آزمونt  تک نمونه ای، تحلیل واریانس و آزمون t گروه های مستقل استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که آموزش مهارت های زندگی به زندانیان بر اساس مدل پاتریک در ابعاد واکنش مثبت به مهارت های زندگی (t=39/478)، افزایش دانش مهارت های زندگی (t=49/505)، بهبود قابلیت کاربست مهارت های زندگی (t=36/700) و تحقق اهداف مهارت های زندگی (t=33/694) اثربخش بوده است. همچنین بین دیدگاه کارکنان مرد و زن در خصوص اثربخشی آموزش مهارت های زندگی به زندانیان (t=/130) تفاوت معنی دار بود، اما به لحاظ وضعیت تأهل (t=0/933)، تفاوت معنی دار نبود. بر اساس نتایج تحلیل واریانس، بین دیدگاه کارکنان در خصوص اثربخشی این آموزش ها به لحاظ میزان تحصیلات (951/2F=)، تفاوت معنادار بود، اما به لحاظ وضعیت استخدامی (F=0/017) و سابقه کار (F=0/214)، تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: شرکت در دوره آموزش مهارت های زندگی به زندانیان در واکنش مثبت به مهارت های زندگی، افزایش دانش مهارت های زندگی، بهبود قابلیت کاربست مهارت های زندگی درجهت کاهش رفتارهای نابهنجار و پرخطر و تحقق اهداف مهارت های زندگی مؤثر بوده است.      
۵۸۹۸.

تحلیل فرانظری «نظریه نمایشی اروینگ گافمن»(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: نطریه نمایشی فرانظریه گافمن نظریه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲۵ تعداد دانلود : ۶۱۸
گافمن یکی از نظریه پردازان اجتماعی نیمه دوم قرن بیستم است که مدت درازی به عنوان یک شخصیت حاشیه ای در نظریه جامعه شناسی به شمار می آمد. با استفاده از ابزاری که فرانظریه در نقد و بررسی نظریات در اختیار پژوهشگر می گذارد، به سراغ نطریه نمایشی گافمن حرکت کرده ایم. گافمن در عرصه نظریه جامعه شناسی موقعیت ویژه ای دارد. از سویی وی را جامعه شناسی فاقد نظریه ای کلی، تک رو، خارج از جریان اصلی تفکر نظری و مبدع اصطلاحات خودساخته و غریب می دانند و از سوی دیگر، پیوندهای اندیشه وی با دورکیم، زیمل، مکتب کنش متقابل نمادی و اتنومتدولوژی و تلاش وی برای بنیاد نهادن جامعه شناسی زندگی روزمره، او را به نظریه پردازی با موقعیت ویژه تبدیل می کند. وی برای خلق دیدگاه نظری اش، از منابع فکری بسیاری استفاده کرد. هدف اصلی این مقاله ارائه بینشی روشن از نظریه اجتماعی گافمن (نظریه نمایشی / (Theaterical performance با نگاهی بازاندیشانه و فرانظری است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که نظریه نمایشی گافمن از انسجام نظری خوبی برخوردار است.
۵۸۹۹.

تفاوت روش شناختی فقه سیاسی سنتی و فقه حکومتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اجتهاد فقه سیاسی سنتی فقه حکومتی روش شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۲ تعداد دانلود : ۳۴۰
مناسبات میان اجتهاد و سیاست تأثیرات بنیادینی درتحولات سیاسی اجتماعی ایران معاصربه همراه داشته است به گونه ای که دستگاه های فقهی و فقیهان در تولید، استقرار و یا نقد نظام های سیاسی حاکم بر ایران نقش به سزایی داشته اند. از سویی تنوع نظریه ها و دیدگاه های فقیهان در حوزه سیاست، حاکی از تفاوت در روش ها و نگرش آنان به فرد، جامعه و دولت از منظر دین است و از سوی دیگر تحول و نوآوری در دستگاه فقه همواره با تحول در ساحت روش شناسی همراه است. از این رو مقاله حاضر براین فرض است که مناسبات اجتهاد و سیاست در دوره معاصر، تابعی از تحولات روش شناختی در دانش فقه و به تبع آن فقه سیاسی است که موجب گذار از فقه سیاسی سنتی به رویکرد حکومتی به فقه شده است. براین اساس مهم ترین تفاوت ها عبارت اند از: تفاوت در رویکرد اجتهادی فردی و اجتماعی، محوریت فرد در مقابل محوریت اجتماع، اجتهاد بر مبنای اصاله الاباحه و اصاله الحظر، چگونگی مواجهه با نص: پرهیز از تفسیرگرایی در مقابل توسعه معنای نص، کاربرد تقیه، محوریت حق وحکم، منابع اجتهاد، توجه به بعد اجرایی احکام، توجه به ملاکات احکام، کارآمدی فقه و احکام تولیدشده در تأمین نیاز های نظام سیاسی، گسترش و کاربرد قواعد فقهی، میزان مراجعه به اصول عملیه، تفاوت در فهم حکومتی از نصوص و روایات، توسعه قلمرو دین به عرصه های اجتماعی و اداره جامعه، محوریت فرد در مناسبات میان فرد و دولت، توجه به مقتضیات زمان و مکان و میزان مسئولیت فرد و دولت در تحقق شریعت.
۵۹۰۰.

سنجش میزان خطرپذیری محله های شهری ازنظر وجود فضاهای بی دفاع (مستعد بروز جرم) مطالعه موردی: منطقه 3 شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فضاهای بی دفاع جرم خیزی پهنه بندی خطر GIS شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۲۹۰
فضاهای بی دفاع، یکی از مسائل جدی در محیط های شهری است که احتمال وقوع جرم و ناهنجاری اجتماعی در آنها بیشتر است. این فضاها زمینه را برای وقوع جرائم مکان- مبنا تسهیل می کند؛ از این رو، شناسایی این فضاها، برای اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و کاهش زمینه وقوع جرم، ضروری است. هدف این پژوهش، شناسایی، تحلیل و رتبه بندی میزان خطرپذیری فضاهای بی دفاع محدوده مورد مطالعه (منطقه 3 شهر اردبیل) است؛به این منظور، با استفاده از روش برداشت میدانی و فرم محقق ساخت، 172 فضای بی دفاع- که برای آن، تعریف علمی وجود دارد- شناسایی شد. برای انجام دادن تحلیل ها، معیارهایی مانند فراوانی فضاهای بی دفاع، تراکم جمعیتی و ساختمانی، گروه های درآمدی، کیفیت شبکه معابر، کیفیت کالبدی بافت، ویژگی اجتماعی، قیمت زمین و ساختمان و کاربری زمین با استناد به پیشینه پژوهش، تعریف شد. سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش های تحلیل فضایی برای تحلیل ها استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان داد شدت تراکم فضاهای بی دفاع در برخی محله های شهر (محله های شماره 3، 4، 6 و 9) بیشتر از سایر محله هاست. همچنین، 35/45 درصد محله ها با خطرپذیری زیاد و خیلی زیاد و 37/36 درصد با خطرپذیری کم و خیلی کم مواجه است. نتایج روش میانگین نزدیک ترین همسایگی نشان داد ازنظر توزیع جغرافیایی، فضاهای بی دفاع در محله های خاصی خوشه بندی شده است. نتایج پژوهش نشان داد نوع کاربری زمین، گسست یا نبود نظارت اجتماعی، کیفیت اندک بناها و ساختار خیابان ها در شکل گیری فضاهای بی دفاع در محیط های شهری، نقش دارد. درنهایت، با توجه به یافته های پژوهش، پیشنهادهایی برای برنامه ریزی کاهش خطر وقوع ناهنجاری های احتمالی ارائه شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان