فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۱٬۳۳۷ مورد.
۴۱.

نقش مسیحیان نسطوری در برقراری صلح میان ایران و بیزانس در سال630م(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خسرو دوم هراکلیوس موریس کلیسای نسطوری یشوع یهب دوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 295 تعداد دانلود : 347
پس از قتل موریس (Maurice) در سال 602م به دست فوکاس (Phocas)، مناسبات دیپلماتیک میان دولت بیزانس و ساسانیان به سرعت دگرگون شد. خسرودوم به بهانه خونخواهیِ موریس، استراتژی خود را برپایﮥ نابودی کامل همسایه غربی گذاشت. فتح شهر مهمِ اورشلیم و انتقال صلیب راستین به تیسفون، جنگِ میان دو دولت را به جنگ مذهبی تبدیل کرد. بدین سان هراکلیوس (Heraclius) با حمایت های مالی کلیسا و تهییج نیروهای مردمی، ضربات مهلکی به ارتش ساسانی وارد کرد. با مرگ خسرودوم، برای برقراری صلح میان دو طرف بستری مناسب مهیا شد. دو طرفی که پس از جنگ های طولانی فرسوده شده بودند. دراین میان، در برقراری صلح نهایی در سال 630م که درواقع آخرین مراودات دیپلماتیک میان دولت ساسانی و بیزانس بود، مسیحیانِ نسطوری نقش مهمی ایفا کردند. این مقاله قصد دارد این سؤال را مطرح کند که اهمیت و نقش مسیحیان نسطوری در برقراری صلح سال 630م تا چه اندازه بود؛ همچنین مقاله برآن است تا مسائلی همچون چرایی ناکامی مذاکرات صلح در زمان حیات خسرودوم، دستاوردهای صلح سال 630م برای هر دو دولت و تأثیر دخالت های خسرودوم در امور کلیسای نسطوری در برکناری وی از سلطنت را بررسی کند.
۴۲.

دگردیسی خدایان در ایلام باستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمدن ایلام مذهب ایلامیان نقش خدایان نقوش اساطیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 515 تعداد دانلود : 75
تمدن ایلام، مهم ترین تمدن باستانی و بومی سرزمین ایران پیش از تشکیل حکومت های آریایی ماد و هخامنشی است که با مرکزیت شوش، از حدود 3200 ق.م. وارد عصر شهرنشینی شده و در 646 ق.م. به دست آشوری ها از صحنه تاریخ کنار گذاشته شد. یکی از مهم ترین ارکان تمدن ایلامیان مذهب و جهان بینی خاص آنان است که با ساخت معابد، پیکره خدایان، مراسم و آیین های مذهبی مانند قربانی و نذورات و... جلوه گر می شود. بر اساس مدارک و شواهد باستان شناختی مذهب ایلامیان در گذر زمان بسیار دگرگون شده است که مهم ترین وجه این دگرگونی را می توان در اشکال مختلف خدایان ایلامی به طرزی آشکار مشاهده کرد. مقاله حاضر می کوشد تا با تکیه بر شواهد باستان شناختی، سیر تحول اشکال خدایان ایلامی را از آغاز شکل گیری تا سقوط این تمدن در قالب ظاهر: حیوانات (دیوسانان)، ترکیب حیوان – حیوان، ترکیب انسان – حیوان، انسان و در نهایت به صورت ایزدانی مجرد و نادیدنی به نمایش بگذارد.
۴۴.

شِکِل یا سیکل (نظریه ای جدید درباره وزن سکه نقره دوران هخامنشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درآمد حسابداری ایران باستان مخارج سیکل داریک شکل

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران باستان هخامنشی اقتصادی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه سکه شناسی
تعداد بازدید : 40 تعداد دانلود : 701
امپراتوری پارسها توسط کورش بزرگ پدیدار شد و به دست داریوش اول به سرعت در مسیر ترقی و آهنگ توسعه سیاسی و اقتصادی قرار گرفت.داریوش برای ایجاد تمدنی بزرگ، دگرگونی های عمده ای را پدید آورد.از آن جمله می توان اصلاح اوزان و پیمانه ها و ضرب سکه را نام برد.مقایسه و تحلیل سکه های هخامنشی و تناسب وزن بین آنها، ما را در کشف و فهم سیستم اداری- مالی ایران باستان یاری می کند.سکه طلای هخامنشیان «داریک» است و سکه نقره آنان را در منابع گوناگون «شکل/سیکل» نامیده اند.تجارت با کشورهای متمدن آن زمان و پرداخت مزدِ مزدوران، بیشتر با سکه نقره ای که 6/5 گرم وزن داشت، انجام می گرفت و از طرف دیگر طبق الواح گنجینه تخت جمشید مزد کارگران با «شِکِلی» به وزن 3/8 گرم محاسبه و پرداخت می شد.با توجه به قدرت و دقت هخامنشیان برای اداره امور سرزمین وسیع خود، اختلافی به اندازه 7/2 گرم در سکه نقره آن روزگار بعید به نظر می رسد.در این مقاله کوشیده ایم با استناد به منابع دست اول تاریخ ایران باستان و تجزیه و تحلیل آنها درباره این اختلاف وزن به پاسخی روشن دست یابیم.
۴۵.

کوروش عیلامی ـ انشانی یا کوروش پارسی؟ نگاهی دوباره به بحث های پیرامون هویت عیلامی ـ انشانی کوروش دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عیلام پارس داریوش بزرگ کوروش دوم انشان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران باستان ایلام سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه شخصیت ها
تعداد بازدید : 330 تعداد دانلود : 685
ورود پارسی ها به انشان / پارسه و ارتباط گسترده آنان با ساکنان عیلامیِ این سرزمین در جنوب غرب ایران باعث نفوذ فرهنگ و تمدن عیلام در فرهنگ و تمدن هخامنشی به ویژه در زمان کوروش دوم و کمبوجیه دوم شد. به علاوه، ادعاهای کوروش در استوانه مشهور خود به زبان بابلی که خود و اجدادش را پادشاهان انشان معرفی می کند و ذکرنکردن نام پارس و یا هخامنش در این نوشته، باعث شده است که در سال های اخیر تعدادی از اندیشمندان تاریخ ایرانِ پیش از اسلام درباره هویت پارسی کوروش دچار تردید شده و کوروش را دارای هویت عیلامی ـ انشانی بدانند. هرچند که تاکنون نقدهایی بر چنین ادعاهایی نوشته شده است، هنوز این بحث ها ادامه دارد. در این مقاله تلاش شده است تا با استفاده از شیوه پژوهش های تاریخی و با استناد به داده های باستان شناسی، اسناد و نوشته های کهن میان رودانی ـ عیلامی، کتیبه های پارسی، الواح عیلامی، نوشته های یونانی و همچنین پژوهش های جدید تاریخی و با ارزیابی بحث های موافق و مخالفِ ادعای بالا، به بررسی نظر پاتس در رابطه با هویت انشانی ـ عیلامی کوروش دوم بپردازیم.
۵۰.

نظام آبیاری ایران در روزگار ساسانیان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: ساسانیان شادروان قنات کستبزود شوشتر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران باستان
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران باستان ساسانی
  3. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران باستان ساسانی اجتماعی
تعداد بازدید : 896 تعداد دانلود : 600
ساسانیان به روش های نوین آبیاری توجه بسیار مبذول داشتند زیرا کشاورزی عمده درآمد آنان را تشکیل می-داد. سرمایه گذاری عظیم دولت ساسانی در احداث شبکه-های آبیاری در اقصی نقاط کشور سبب شد تا اراضی رونق یابد و از خشکسالی تا حدود بسیاری در امان باشند، همچنین به افزایش عایدات حکومت نیز انجامید. شاهان ساسانی با ساختن بندها و حفر قنوات بویژه در خوزستان و شوشتر مزارع را سیراب نمودند. از سویی دیگر در آن روزگار جهت نظارت بر ساخت هر گونه بند، حفر قنات ها و نگهداری و ثبت دستگاه های آبیاری و حقابه ها دیوان کستبزود (کاست افزود) به معنای کاهش و افزایش به وجود آمد تا از این طریق نظام آبیاری ایرانشهر قانونمند شود. بدین ترتیب از کشمکش ها جلوگیری شد و حقوق هر شخص معلوم گردید. بنابراین شیوه آبیاری این سرزمین به نظام زمین داری یاری رساند و در دوران اسلامی سرلوحه مسلمین واقع گشت.
۵۳.

بررسی شکست ساسانیان در جنگ ذوقار با تکیه بر نظریه های جامعهشناسی جنگ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعراب ساسانیان خسروپرویز جنگ ذوقار ایاس بن قبیصه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران باستان ساسانی روابط خارجی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ اسلام و عرب جزیره العرب قبل از اسلام
تعداد بازدید : 474 تعداد دانلود : 960
جامعه شناسی جنگ با نگاهی موشکافانه، جنگ و عوامل ﺗﺄثیرگذار بر آن را بررسی می کند. این بررسی خود را در سطح علت ها و عوامل ﺗﺄثیرگذار بر آغاز جنگ، پدیدﮤ جنگ و پیامدهای آن نمایان می کند. سقوط ساسانیان در جنگ ذوقار، در شکست های بعدی آنها نقش مهمی داشت؛ بنابراین، بررسی جامعه شناختی این شکست و شکست های بعدی ایران از اعراب که به سقوط ساسانیان منجر شد، اهمیت چشمگیری می یابد. استراتژیی که اعراب در این جنگ و در فرصت اندک برای شکست سپاه قدرتمند ایران به کار بردند، منطبق بر وضع حساس ارتش های ضعیفی بود که در جنگ های نامتقارن در مقابل ارتش های قدرتمند قرار می گیرند. تاکتیک هایی که اعراب به کار بردند، در راستای استراتژی عملیات روانی بود و ضرﺑﮥ هولناکی بر سپاه ایران وارد کرد و ایرانیان را به عقب نشینی مجبور کرد. در این پژوهش، نشان داده می شود که چگونه ایرانیان باوجود داشتن امپراتوری وسیع و منابع و ارتش حرفه ای، در جنگی نابرابر در برابر نیرویی فاقد تجهیزات شکست خورد. این پژوهش با رویکردی جامعه شناسی، به دنبال بررسی جنگ های ایران و اعراب است و از نظر هدف، جز پژوهش های نظری ست و به لحاظ ماهیت و روش کار، در ردیف پژوهش های تاریخی قرار می گیرد و به روش توصیفی تحلیلی به نگارش در آمده است.
۵۴.

مدیریت تولید هنر در دوره هخامنشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هخامنشیان مدیریت هنری فلزکاری طراحی نقشمایه حجاری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران باستان هخامنشی فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی اول اقتصادی
تعداد بازدید : 937 تعداد دانلود : 273
یکی از ویژگیهای مهم هنر هخامنشی، تکرار نقش مایه های یکسان در آثار هنری این دوره طولانی و انسجام این هنر است. از این رو، بسیاری ازپژوهشگران ایده وجود الگوهای ثابت و از پیش تعیین شده برای این هنر را ضروری دانسته و آن را الگویی برای حجاران، پیکرتراشان و فلزکاران دانسته اند. اما پژوهش حاضر درصدد نمایش تفکر منسجمی است که با بهره-گیری از تفکری جامع به تدوین این الگوهای ثابت و متناسب پرداخته است. به این منظور بررسی میدانی بر روی نقش سر شیر بواسطه کثرت استفاده در هنرهای گوناگون هخامنشی و بازنمایی آن از وجوه گوناگون مورد نظر این مقاله قرار گرفته است. شیوه پژوهش استفاده از دستگاه ترسیم نماهای گوناگون برای دستیابی به ساختار هندسی این نقش مایه و نحوه بازنمایی آن در آثار نقش برجسته، سرستون و مجسمه ها و هنرهای کاربردی این دوره است. نتایج نشان میدهد که مدیریت هنری کارگاه های دربار، یک سازمان سه بعدی دارای انتظام معین ایجاد و بنا به نیاز بازنماییهای گوناگون، با استفاده از قوانین صفحات تصویر و ترسیم نمای مورد نظر، ضمن حفظ انسجام نقوش، نمای متناسب با جایگاه مورد نظر را پدید می-آورده است. از سوی دیگر، نتایج میتواند راهی برای تمایز آثار هنری کارگاه های دربار و دیگر آثار این دوره محسوب گردد.
۵۵.

کورگان های سکایی

کلید واژه ها: سکاها مصریان گورتپه پاپونوس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 715 تعداد دانلود : 114
سکاها یکی از اقوام بزرگ بیابانگرد بودند که به دلیل شغل دامداری از سرزمینی به سرزمین دیگر درحال کوچ بودند منشا اولیه آنها خیلی روشن نیست، ولی با توجه به اشارات نویسندگان سکاها تا قرن هشتم قبل از میلاد در جنوب روسیه و کوبان کاملا مستقر شده بودند مهمترین آثار معماری سکاها که تا کنون باقی مانده است و بیانگر هنر سکاهاست، به ما در شناخت اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و جهان بینی آنها کمک شایان می کند، گور تپه یا کورگان های آنهاست. گور تپه های سکایی چه از لحاظ روش ساخت و چه از نظر شیوه تدفین و قرار گرفتن اشیا در کنار فرد متوفی بازتابی از مذهب و عقاید سکاها می باشد. در این مقاله سعی شده با توجه به منابع تاریخی و بیشتر با توصیف یافته های سکایی از قبیل گورتپه ها و اشیای قرار گرفته در داخل آنها به شناختی روشن تر از مذهب و اعتقادات سکایی دست یافت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان