درخت حوزه‌های تخصصی

برنامه ریزی درسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آموزش کودکان استثنایی برنامه ریزی آموزشی برنامه ریزی درسی تکنولوژی آموزشی روشها و فنون تدریس طراحی فضاهای آموزشی فعالیتهای هنری و بازی ها مدیریت آموزشی
اصول و روشها پیش دبستانی دبستان متوسطه نظریه ها و کاربرد آن
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۱٬۲۵۰ مورد.
۱۰۱.

نظریه برخاسته از عمل نِل نادینگز و نظریه اخلاق مراقبت، بحران پژوهش های کیفی و رتبه بندی مجله های علمی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۹ ۱۲-۱
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷ تعداد دانلود : ۲۱۴
درگذشت نِل نادینگز فیلسوف بزرگ تعلیم وتربیت و صاحب نظریه اخلاق مراقبت، جرقه ای بود که درمورد بحران پژوهش های کیفی در رشته برنامه درسی و رتبه بندی و امتیازدهی مجله های علمی در ایران، اشاره ای کنم. این مسئله سال هاست که یکی از دغدغه های حرفه ای م بوده و آشنایی بیشتر با سیر زندگی و آثار نادینگز، باعث شد که درنگ را جایز ندانم و دست کم، به طرح این دغدغه بپردازم. بدین سبب این سرمقاله را که مبتنی بر آموزه های نادینگز است، در سه پرده تقدیم خوانندگان دوفصلنامه نظریه و عمل برنامه درسی می کنم.
۱۰۲.

بررسی انسجام محتوای برنامه درسی در کتاب های درسی زیست شناسی دوره دوم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۶ 211 - 258

کلید واژه ها: انسجام محتوا سازماندهی محتوا برنامه درسی کتاب درسی زیست شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹۵ تعداد دانلود : ۹۲۰
این مقاله با هدف بررسی انسجام محتوای برنامه درسی کتاب های درسی زیست شناسی دوره دوم متوسطه انجام گرفته است. بدین منظور چهار شاخص وسعت، تداوم، توالی و ادغام در کتاب های مذکور با استفاده از تحلیل محتوای کیفی بررسی شد. نمونه پژوهش عبارت بود از تمام کتاب های درسی و کتاب های راهنمای معلم زیست شناسی دوره دوم متوسطه در سال تحصیلی 99-1398. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که در شاخص وسعت، کتاب های پایه یازدهم و دوازدهم کاملاً استانداردهای محتوایی و عملکردی را رعایت کردند، اما پایه دهم از این استانداردها برخوردار نیست. در شاخص تداوم، محتوای دوره دوم متوسطه از وضعیت مناسبی برخوردار است و بیش از 90% مطالب دارای ارتباط از نوع تداوم هستند. در شاخص توالی، به عنوان نمونه کتاب پایه دوازدهم بررسی شد، مشخص گردید از هیچکدام از شیوه های توالی در ادبیات این حوزه تبعیت نمی کند. در شاخص ادغام نیز مشخص شد این شاخص چندان مورد توجه نیست.  
۱۰۳.

آسیب شناسی نظام آموزشی رشته پویانمایی در پایه دهم هنرستان فنی و حرفه ای

نویسنده:
منبع: پژوهش در برنامه درسی دوره ۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳) 41 - 59

کلید واژه ها: آسیب شناسی پویانمایی نظام آموزشی هنرستان فنی و حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹ تعداد دانلود : ۴۶
هدف پژوهش حاضر، شناسایی آسیب های موجود در مقطع دهم رشته پویانمایی هنرستان های فنی و حرفه ای بر اساس روش کیفی پدیدارشناسی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل 15 نفر از هنرجویان این دو هنرستان (که به صورت هدفمند انتخاب شدند)، 3 نفر از هنرآموزان دو هنرستان (که بر اساس سابقه تدریس بیشترانتخاب شدند) و دو مدیر هنرستان ها می شوند. ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختاریافته و مشاهده بود. برای تحلیل داده ها، سعی شد تا با استفاده از راهبرد کلایزری و مبتنی بر داده های روایتی بدست آمده از مصاحبه ها و همچنین مشاهدات کلاسی، ضمن درک پدیده مورد مطالعه از منظر جامعه آماری این پژوهش، نتایج باورپذیر و پرمایه ای تولید شود. در مجموع 8 مضمون اصلی و 26 مضمون فرعی استخراج گردید که مضامین اصلی این پژوهش شامل:" ناآگاهی و نداشتن شناخت کافی هنرجویان در باره رشته پویانمایی، کافی و به روز نبودن امکانات و تجهیزات هنرستان، ضعف مهارت و مسلط نبودن هنرآموز بر مباحث درسی، حجم زیاد و محتوای مطالب کتاب های دروس تخصصی کارگاهی، کم و محدود بودن زمان دروس کارگاهی تخصصی، نبود امکان استعدادسنجی هنرجویان موقع ورود به هنرستان، محبوب نبودن هنرستان و به وِیژه رشته پویانمایی در بین خانواده ها و جامعه و نداشتن انگیزه کافی برای ادامه تحصیل در این رشته" می شدند.در نتیجه، پژوهش حاضر نشان می دهد که در نظام آموزشی رشته پویانمایی آسیب هایی وجود دارد که جهت بهبود و کارآمدی این رشته، نیازمند بررسی و اصلاح می باشند .
۱۰۴.

برده پروری یا بنده پروری؟ آموزش و برنامه درسی ایران در قرن چهاردهم چه راهی را طی کرده و به کجا رهسپار است؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۴ 1 - 56

کلید واژه ها: تربیت نوین ایران دستاوردهای آموزش نوین فرهنگ تبعیت فرایندهای اطاعت و حماقت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۲۶۸
تربیت نوین در ایران طی قرن چهاردهم تحت شرایط جهانی و خواست عمومی بدست حکومت های مستقر گسترش یافت. در بررسی جوانب این موضوع، چهار بعد اساسی «مدرسه و موقعیت آموزش»، «محتوا و برنامه آموزش»، «معلم و کنشگر آموزش» و «برنامه ریزی درسی و علم آموزش» تشریح و آشکار شد که این ابعاد دارای وضعیت متفاوتی در دو نیمه قرن در دو حکومت مستقر بوده اند. باوجوداین، در سراسر قرن چهاردهم، با اندک تفاوت هایی در شدت عمل، آنچه محور تمام فعالیت های آموزش و پرورش قرار گرفت، تلاش برای توسعه و ترویج « فرهنگ تبعیت» بود که در نیمه اول مبتنی بر فرایند اطاعت و در نیمه دوم مبتنی بر فرایند حماقت دنبال شد. شواهد نشان می دهد عمل بر آن منطق نمی تواند موثر و مقبول واقع شود؛ هر چند که تحت فشار قدرت حکومت استمرار یابد. آنچه لازم است محترم شمرد «دانایی واقعی» است که برآیند علم می باشد و با بکارگیری علم آموزش بدست می آید.  
۱۰۵.

ارزشیابی برنامه درسی جدید فیزیک در عمل: پژوهشی بر اساس خبرگی و نقد تربیتی آیزنر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۶ 177 - 210

کلید واژه ها: برنامه درسی فیزیک ارزشیابی برنامه درسی برنامه درسی در عمل خبرگی و نقد تربیتی آیزنر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۲۷۹
برنامه درسی در عمل، درواقع تفسیر و برداشتی است که معلمان از برنامه قصد شده دارند و براین اساس آن را به اجرا درمی آورند. هدف پژوهش کاربردی حاضر، ارزشیابی برنامه درسی جدید فیزیک در عمل با استفاده از الگوی ارزشیابی انسان گرایانه خبرگی و نقد تربیتی آیزنر می باشد که با رویکرد کیفی و به شیوه نقادی زنده انجام شده است. در این پژوهش نمونه گیری به شیوه هدفمند در دسترس و جهت گردآوری داده ها از ابزار مشاهده با حضور مستمر نقاد در هفت کلاس درس فیزیک در مدارس متفاوت، مصاحبه نیمه ساختاریافته، پرسش نامه باز پاسخ، ضبط تعاملات گفتاری و تصویربرداری استفاده شده است. تحلیل داده ها به شیوه تحلیل مضمون و با استفاده از کدگذاری باز و محوری انجام و منجر به شناسایی ۸۸ مضمون پایه، ۲۰ مضمون سازمان دهنده و 5 مضمون فراگیر گردید. جهت اعتباربخشی به پژوهش معیارهای استحکام ساختاری، اعتبار اجماعی و کفایت ارجاعی برآورده شده است. با توجه به نتایج به دست آمده و عدم انطباق کافی برنامه ها، آموزش مؤثر معلمان در خصوص اسناد بالادستی و همچنین برنامه درسی جدید ضروری به نظر می رسد.  
۱۰۶.

بررسی دیدگاه فارغ التحصیلان دانشگاه فرهنگیان از میزان کارآمدی درس کارورزی در افزایش توان حرفه ای دانشجومعلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۴ 217 - 248

کلید واژه ها: دانشجومعلم کارورزی تربیت معلم توانمندسازی حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۱۷۷
هدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه فارغ التحصیلان دانشگاه فرهنگیان از میزان کارآمدی درس کارورزی در افزایش توان حرفه ای دانشجومعلمان بود. پژوهش از نوع کیفی و با روش پدیدارشناسی اجرا شد. اطلاعات مصاحبه های نیمه ساختارمند گردآوری شد. بر این اساس، از بین فارغ التحصیلان سال های 1398 و 1399 کارشناسی آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان، 20 نفر به صورت هدفمند انتخاب شدند. تحلیل مصاحبه ها، با الگوی هفت مرحله ای کلایزی (1978) و سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. یافته ها در 5 بعد: «محتوای برنامه درسی کارورزی، توسعه دانش ها و مهارتهای حرفه ای»، «تقویت سواد دیجیتالی»، «تقویت اخلاق حرفه ای» و «تقویت ساختار سازمانی » نشان دادکارورزی توان حرفه ای دانشجومعلمان را با مشارکت و تعامل فعال بین مدارس و دانشگاه، همکاری اساتید و معلمان راهنمای مجرب، فعالیت دانشجومعلمان در مدرسه و کلاس، تقویت سواد رسانه ای و فناوری اطلاعات، کسب دانشها و مهارتهای علمی و پژوهشی مورد نیاز معلمی، کسب فضائل اخلاقی افزایش داده و به تدریج آنان را برای ورود به عرصه معلمی در مدرسه تقویت می کند.
۱۰۷.

نقش باورهای معرفت شناختی در خودکارآمدی و هیجانات تدریس معلمان آموزش ویژه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره دوازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 237 - 254

کلید واژه ها: باورهای معرفت شناختی تدریس خودکارآمدی هیجان معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۱۷۹
باورهای معلم در مورد ماهیت دانش نقش مهمی بر خودکارآمدی و هیجانات تدریس او دارد. بدین منظور پژوهش حاضر به بررسی تأثیر باورهای معرفت شناختی بر خودکارآمدی و هیجانات تدریس معلمان آموزش ویژه می پردازد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه ی آماری، شامل کلیه معلمان ابتدایی شاغل در مدارس دانش آموزان با نیازهای ویژه استان مازندران در سه گروه معلمان کم توان ذهنی، نابینا و ناشنوا شهرستان بابل بوده که بر اساس روش خوشه ای تک مرحله ای شهرستان بابل به صورت تصادفی انتخاب و در این خوشه کلیه اعضا به تعداد 96 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. جهت گردآوری داده ها، از سه پرسش نامه باورهای معرفت شناختی شومر، پرسش نامه خودکارآمدی معلم و پرسش نامه هیجانات تدریس معلمان استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های ضرایب همبستگی اسپیرمن، تحلیل رگرسیون خطی چندگانه به شیوه گام به گام استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که خودکارآمدی با مؤلفه سریع دانستن یادگیری، ساده دانستن دانش، باور به ذاتی دانستن توانایی و قطعی دانستن دانش رابطه منفی دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که باور به ذاتی بودن توانایی یادگیری قدرت پیش بینی خودکارآمدی را دارد. هم چنین یافته ها نشان داد که ذاتی دانستن توانایی یادگیری، ساده دانستن دانش، و سریع دانستن یادگیری با لذت رابطه منفی دارند. به طور کلی معلمان دارای باورهای معرفت شناختی خام بیشتر در کلاس هیجانات منفی را تجربه می کردند. در تحلیل رگرسیون بجز یادگیری سریع سایر مولفه های باورهای معرفت شناختی توانایی پیش بینی لذت را دارند. یافته های حاصل از این پژوهش بر رشد باورهای معرفت شناختی جهت ارتقاء خودکارآمدی معلمان دانش آموزان با نیازهای ویژه و ایجاد هیجان مثبت تدریس تأکید دارد.
۱۰۸.

غمخواری در فرایند آموزش: مؤلفه های آموزش غمخوارانه نادینگز و میزان کاربست آن توسط معلمان دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۵ 99 - 132

کلید واژه ها: نل نادینگز آموزش اخلاقی غمخواری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰ تعداد دانلود : ۱۷۷
مقاله حاضر میزان کاربست مؤلفه های آموزش غمخوارانه نادینگز (سرمشق دهی، گفتگو، تمرین و تأیید) توسط معلمان بررسی نموده است. پژوهش از نوع پیمایشی و داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. پایایی ابزار پژوهش با استفاده از آلفای کرونباخ 965/0 محاسبه و روایی آن بر مبنای نظر اساتید صاحب نظر تأیید شد. جامعه آماری این پژوهش 3742 نفر معلم دوره اول ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 99-98 بودند. برای نمونه گیری، از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شده و سپس حجم هر خوشه در انتخاب نمونه در نظر گرفته شده است. سپس با استناد به جدول مورگان پرسشنامه بین 350 نفر از افراد جامعه آماری توزیع گردید. یافته ها نشان می دهد، میزان کاربست آموزش غمخوارانه توسط معلمان دوره اول ابتدایی شهر اصفهان با میانگین 3.86 به طور معناداری بالاتر از حد متوسط (3) و در وضعیت نسبتاً مطلوبی قرار دارد.  
۱۰۹.

شناسایی میزان توجه به مؤلفه های ادبیات پایداری در برنامه درسی دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۴ 249 - 276

کلید واژه ها: ادبیات پایداری کتاب های فارسی ابتدایی سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۲۲۷
ادبیات پایداری و مواجهه خردمندانه با آن از جمله اهداف ساحت تربیتی و سیاسی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است که بر این اساس، برنامه ریزان آموزشی با انتخاب متون مربوط به ادبیات پایداری تلاش کرده اند زمینه های رشد و تربیت فردی و اجتماعی را در اندیشه و رفتار کودکان ایجاد نمایند. پژوهش حاضر که با روش تحلیل محتوا و با هدف شناسایی میزان توجه به مؤلفه های ادبیات پایداری در جامعه آماری شامل شش کتاب پایه اول تا ششم مقطع ابتدایی صورت گرفته است، نشان داد مفاهیم وطن دوستی، طرح مفاهیم و نمادهای دینی و معرفی نمادهای ملی بیشتر از سایر مؤلفه ها، و زنده نگه داشتن خاطرات انقلاب و دفاع مقدس، امید به آینده، دعوت به مبارزه و دعوت به اتحاد کمتر از سایر مؤلفه ها مورد تأکید قرار گرفته اند؛ بنابراین بر اساس اهداف مندرج در اسناد تعلیم و تربیت و ویژگی های رفتاری کودکان ابتدایی پیشنهاد می شود این ترکیب مورد بازنگری قرار گیرد.
۱۱۰.

تحلیل تکالیف کتاب درسی علوم تجربی پایه ششم از منظر توجه به مولفه های درگیری تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۵ 215 - 244

کلید واژه ها: تحلیل محتوا کتاب درسی علوم تجربی درگیری تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۱۷۸
یکی از عوامل تأثیرگذار بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، افزایش درگیری تحصیلی در فعالیت های آموزشی است. با توجه به نقش محتوای آموزشی در تدارک فعالیت های آموزشی، مقاله حاضر، تکالیف کتاب درسی علوم تج ربی پایه ششم ابتدایی و کتاب راهنمای معلم مربوط به آن را با استناد به مولفه های درگیری تحصیلی توسط تکلیف، مورد تحلیل قرار داده است. جامعه مورد مطالعه کتاب درسی علوم تجربی پایه ششم و کتاب راهنمای معلم مربوط به آن بوده و برای تحلیل داده ها از فرآیند تحلیل مح توا (مدل کریپندورف) ج هت مقوله بندی و تحلیل توصیفی استفاده شده است. یافته های پژوهش 5 مقوله را به عنوان مقوله های درگیرکنندگی در تکالیف آموزشی نشان داد. در تحلیل تکالیف کتاب درسی علوم، مشاهده شد که صرفاً 88/31 درصد از تکالیف دارای 3 مقوله درگیرکنندگی بودند که این نرخ کمتر از 50 درصد از مجموع تکالیف است و نشانگر نامطلوب بودن تکالیف کتاب درسی علوم از منظر کمک به درگیریِ تحصیلیِ بیشتر دانش آموزان است. تحلیل پیشنهادات کتاب راهنمای معلم، نیز نشان داد که 8/51 درصد از پیشنهادها هیچ ویژگی درگیرکنندگی را نداشتند که بیانگر ناکافی بودن پیشنهادات راهنمای معلم از منظر کمک به درگیریِ ت حصیلیِ بیش تر دانش آموزان است.
۱۱۱.

الگوی مفهومی توسعه حرفه ای معلمان ابتدایی با رویکردآینده پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره دوازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 1 - 23

کلید واژه ها: توسعه حرفه ای معلمان مدل مفهومی آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۲۳۹
عصر آینده، عصر شبکه ها است، اما نه شبکه های تکنولوژی، بلکه شبکه های انسانی و عصر هوشمندی مجموعه انسانی در شبکه های جهانی است و نقش معلمان به عنوان هسته مرکزی نظام آموزشی با رویکرد توسعه حرفه ا ی بیش از پیش مورد توجه خواهد بود. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی توسعه حرفه ای معلمان با رویکرد آینده پژوهی انجام گرفته است. این پژوهش از نوع کاربردی و با روش پژوهش نظریه ای انجام گرفته است. همچنین شیوه های گردآوری اطلاعات میدانی بوده است و از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی و نظرورزی محققان برای تجزیه و تحلیل استفاده شده است. مشارکت کنندگان در پژوهش شامل 10 نفر از معلمان ابتدایی ،3 نفر از مدیران این مدارس و 2 نفر از کارشناسان آموزش منابع انسانی اداره آموزش و پرورش شهرستان سرایان بودند که به صورت هدفمند (ملاک محور) و بر اساس قاعده اشباع نظری انتخاب شدند. معیار هدف مندی داشتن مدرک کارشناسی ارشد و دکتری و حداقل سابقه خدمت 20 سال است. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته است. برای تأمین روایی و پایایی از معیارهای لینکن و کوبا (1980) استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که مدل مفهومی توسعه حرفه ای معلمان متناسب با آینده دارای مبانی معرفت دینی، فرهنگی و اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است. این مدل همچنین دارای دو بعد درونی و بیرونی است که بعد درونی شامل فردی، مهارت ورزی و محتوایی و بعد بیرونی شامل فناوری، سازمانی و ارتباطات است. براساس نتایج بدست آمده، سه سناریو یعنی نوع مطلوب، موجود و نوع  بحرانی با توجه به مدل قابل تبیین است. 
۱۱۲.

بررسی چالش های تحقق اجرای برنامه ریزی درسی مدرسه محور در نظام آموزشی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره دوازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 24 - 43

کلید واژه ها: برنامه ریزی درسی مدرسه محور چالش ها نظام آموزشی معلمان مدیران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۵ تعداد دانلود : ۳۱۳
   پژوهش حاضر با هدف بررسی چالش های تحقق اجرای برنامه ریزی درسی مدرسه محور در نظام آموزشی ایران انجام گرفته است. پژوهش ترکیبی و از نوع اکتشافی متوالی و مدل ابزارسازی است. حجم جامعه در بخش کیفی شامل اسناد و مدارک مرتبط با موضوع، آیین نامه ها، دستورالعمل ها و بخشنامه ها و در بخش کمی شامل دبیران و مدیران مدارس متوسطه شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 1401-1400 بوده است. حجم نمونه شامل 50 نفر از مدیران و 100 نفر از دبیران بود که به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار در بخش کیفی فرم تحلیل محتوای کیفی و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از روش تحلیل در مطالعه کیفی موردی از نوع تشکیل شبکه مضامین استفاده شده است. در بخش کمی هم از آزمون تی مستقل و آزمون فریدمن استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که نبود فرهنگ سازمانی نهادینه شده، نبود منابع مالی و مادی و شرایط سخت افزاری مورد نیاز، عدم وجود ساز و کار قانونی مناسب، نبود مهارت و توانمندی تخصصی برنامه ریزی درسی مدرسه محور در مدیران و دبیران، عدم وجود قوانین و مقررات کافی برای اجرای برنامه ریزی درسی مدرسه محور و ضعف دانشی و عدم آگاهی و علم کافی مدیران و دبیران در زمینه اجرای برنامه ریزی درسی مدرسه محور از جمله مواردی بودند که به عنوان چالش های تحقق اجرای برنامه ریزی درسی مدرسه محور در نظام آموزش و پرورش ایران شناسایی شدند. در مجموع نتایج تحقیق نشان داد که نگرش نسبت به برنامه ریزی درسی مدرسه محور مثبت است اما با اتخاذ سیاست ها و راهبردهایی لازم است چالش ها در سایر مولفه ها را مدیریت نمود. 
۱۱۳.

مواجهه معلمان با اجرای برنامه های درسی در آموزش مجازی و ارایه راهکارهای آنان برای بهینه کردن فرایند یاددهی- یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره دوازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 121 - 153

کلید واژه ها: یاددهی - یادگیری برنامه درسی اجرا شده آموزش مجازی معلمان دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۱۹۲
امروزه آموزش مجازی یکی از مهم ترین دغدغه های اصلی معلمان در مبحث یاددهی- یادگیری است و این مهم با شیوع یکباره ویروس کرونا و پایداری آن درهم تنیده شده است. پژوهش حاضر با هدف مواجهه معلمان دوره ی ابتدایی با آموزش مجازی و راهکارهای مطرح شده برحسب تجربه زیسته معلمان ابتدایی برای بهینه شدن آن صورت گرفت. برای انجام این پژوهش، رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی توصیفی اتخاذ گردید. مشارکت کنندگان بالقوه پژوهش، شامل تمامی معلمان دوره ی ابتدایی شهرستان قشم بوده است که انتخاب آن ها به صورت هدفمند و مصاحبه ها به صورت نیمه ساختاریافته و هم چنین با اشباع نظری، تعداد 15 نفر انتخاب شده اند. مضامین فراگیر، سازمان دهنده و پایه با کدگذاری هفت مرحله ای کلایزی مشخص گردید. یافته های این پژوهش شامل دو مضمون فراگیر، شش مضمون سازمان دهنده و 54 مضمون پایه بود. نتایج حاکی از آن است که معلمان دوره ی ابتدایی دچار ابهام در نقش ها و کارکردهای آموزش مجازی هستند و راهکارهای اتخاذ شده از سوی آن ها به نوعی بازتاب دهنده ی تعمیم فهم و ادراک آن ها از یادگیری در آموزش حضوری به مجازی می باشد. لذا در این راستا ضروری است بستری جهت تفهیم معلمان ابتدایی نسبت به نقش ها و کارکردهای آموزش مجازی و همچنین محدودیت های آن جهت یادگیری دانش آموزان ابتدایی فراهم گردد.
۱۱۴.

کورره من: روایت هایی از تجربیات تدریس من در بدو معلمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۴ 125 - 156

کلید واژه ها: معلم ابتدایی داستان های زندگی تجربیات تدریس خودشرح حال نویسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۲۰۴
هدف این پژوهش بازنمایی و روایت تجربیات تدریس پژوهش گر است. این که وی در امتداد دو سال آموزگاری خویش در پایه های چهارم و ششم ابتدایی، فرایند تدریس، عمل معلمی و پدیده مدرسه را چگونه تجربه و فهم نموده است. برای دست یابی به این هدف از روش خودشرح حال نویسی بهره گرفته شده است تا پژوهشگر بتواند کورره خویش را روایت نماید. نتایج تحقیق حکایت از تأثیر عمیق پیشینه زیسته پژوهشگر بر کُنش های جاری و چشم اندازهای تربیتی وی دارد. افزون براین، روایت های پژوهشگر از فراز و فرودهایی پرده برمی دارد که در آن معلم در مدرسه و کلاس درس در زمینهایی باتلاقی قرار میگیرد و نظریه های تربیتی به جای عامل بودن، ناظر باقی می مانند. بنابراین پژوهش حاضر، به مثابه داستان سفری است که محقق با روایت زندگی شخصی خویش، از شکاف بین نظریه و عمل معلمی میگوید و دیگر معلمان را دعوت میکند تا تجربیات تدریس خویش را روایت کنند و با جامعه به اشتراک بگذازند.
۱۱۵.

چارچوب نظری مؤلفه های برنامه درسی کنجکاو محور و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالا دستی آموزش و پرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۴ 277 - 302

کلید واژه ها: آموزش و پرورش اسناد بالادستی برنامه درسی کنجکاو محور تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۴۹
مقاله ح اض ر با هدف شناسایی چارچوب نظری مؤلفه های برنامه درسی کنجکاو محور و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالا دستی آموزش و پرورش ایران صورت پذیرفت. روش پژوهش توصیفی شامل: تحلیل اسنادی و تحلیل محتوا بوده و رویکرد آن نیز کاربردی بود. جامعه پژوهشی شامل دو بخش: متون مرتبط با برنامه درسی کنجکاو محور و محتوای چهار سند بالادستی نظام آموزش و پرورش ایران بود. با توجه به ماهیت موضوع، از نمونه گیری صرف نظر شده و حجم نمونه برابر با حجم جامعه در نظر گرفته شد. ابزارهای اندازه گیری، فرم فیش برداری و سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بود. داده های اسنادی به شیوه کیفی و داده های تحلیل محتوی با استفاده از شاخص های توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون مورد بررسی قرار گرفت. ع م ده ت ری ن ی اف ت ه ه ا بیانگر آن است که: 1. چارچوب نظری برنامه درسی کنجکاو محور را می توان در ده مؤلفه: ذهنیت باز، اکتشاف، اشتیاق یادگیری، خود جهت دهی، انگیزه، خلاقیت، نوآوری، یادگیری مشارکتی، پرسشگری، خودانگیختگی تدوین نمود. 2. در اسناد بالادستی (سند چشم انداز بیست ساله، نقشه جامع علمی کشور، سند تحول بنیادین و برنامه درسی ملی)، در م ج م وع 366 مرتبه به مؤلفه های برنامه درسی کنجکاو محور توجه شده که میزان تراکم آن در مؤلفه خلاقیت زیاد و در مؤلفه خودانگیختگی بسیار کم بود. در بین اسناد مورد بررسی، بیشترین ضریب اهمیت مربوط به برنامه درسی ملی و کمترین مربوط به سند نقشه جامع علمی کشور بوده است.
۱۱۶.

رویکردی آمیخته برای سنجش شادکامی مدرسه ای دانش آموزان ابتدایی منطقه 15 شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۵ 245 - 276

کلید واژه ها: سنجش شادکامی دانش آموزان شاد مدرسه شاد شادکامی مدرسه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۰۱
این مقاله با هدف سنجش میزان شادکامی مدرسه ای دانش آموزان ابتدایی شهر تهران انجام شد. جامعه آماری را کلیه دانش آموزان ابتدایی منطقه 15 شهر تهران تشکیل دادند که به روش نمونه گیری در دسترس، 410 دانش آموز مورد بررسی قرار گرفت. پژوهش حاضر، آمیخته از نوع همسوسازی همزمان است. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه شادکامی مدرسه ای کمالی (1398) و فهرست وارسی محقق ساخته انجام شد. یافته ها نشان داد که در بین شش عامل شادکامی مدرسه ای سه عامل تدریس معلم، دوستان دانش آموز و خود دانش آموز در وضعیت شادکامی نسبتاً رضایت بخشی قرار دارند و سه عامل اجرایی- مدیریتی، فرهنگی و محیطی در وضعیت شادکامی نارضایت بخشی قرار داشته است. مقایسه نتایج همسوسازی نشان داد که در هفت کلاس، نظر دانش آموزان و محقق با یکدیگر مطابقت داشت، در سه کلاس محقق شرایط را بهتر ارزیابی کرده و دانش آموزان شرایط را مناسب ندانستند و در دو کلاس دانش آموزان شرایط را بهتر ارزیابی کرده اند. در مجموع یافته های این پژوهش نشان می دهد که دانش آموزان ابتدایی منطقه 15 از وضعیت شادکامی مدرسه ای نسبتاً متوسطی برخوردارند.  
۱۱۷.

طراحی الگوی برنامه درسی تربیت جنسی در دوره اول متوسطه: مدلی برآمده از نظریه داده بنیاد

نویسنده:
منبع: پژوهش در برنامه درسی دوره ۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳) 22 - 40

کلید واژه ها: برنامه درسی پنهان خودکارآمدی تحصیلی سرزندگی تحصیلی اشتیاق تحصیلی دانش آموزان ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۶۹
هدف از انجام تحقیق حاضر تاثیر برنامه درسی پنهان بر اشتیاق تحصیلی و سرزندگی تحصیلی با میانجی گری خودکارآمدی در دانش آموزان بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر شهرستان دهاقان می باشد که در سال تحصیلی 1401 -1400 به تحصیل در دوره دوم ابتدایی اشتغال داشتند، شامل 1900 نفر بود. که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای تعداد 320 نفر از دانش آموزان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس امید به تحصیل خرمایی و کمری(1395)، پرسشنامه اشتیاق تحصیلی فردریکز و فرومنفیلد(2004)، پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی جینک و مورگان (1999)، و پرسشنامه برنامه درسی پنهان شیخی و همکاران(1388) بود. نتیج نشان داد که برنامه درسی پنهان بر اشتیاق تحصیلی(584/0=R2 و P<0.01) و سرزندگی تحصیلی(425/0=R2 و P<0.01) و خودکارآمدی(565/0=R2 و P<0.01) تاثیر معنی داری دارد. همچنین خودکارآمدی بر اشتیاق تحصیلی(052/0=R2 و P<0.01) و سرزندگی تحصیلی(051/0=R2 و P<0.01) تاثیر معنی داری دارد. همچنین بدست آمد خودکارآمدی در رابطه بین برنامه درسی پنهان و اشتیاق تحصیلی (381/0=Vaf) و سرزندگی تحصیلی(416=Vaf) نقش میانجی در حد متوسط دارد. با توجه به نتایج پژوهش می توان با اجرای برنامه درسی پنهان، اشتیاق تحصیلی، سرزندگی تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی در دانش آموزان را در سطح مطلوبی بالا برد.
۱۱۸.

بررسی مقایسه ایی تاثیرات دو روش تدریس مشارکتی و رقابتی درس تربیت بدنی بر مشارکت ورزشی دختران دارای اضطراب اجتماعی اندام: نقش تعدیل کننده عزت نفس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۶ 289 - 314

کلید واژه ها: تدریس مشارکتی تدریس رقابتی اضطراب اجتماعی اندام مشارکت در ورزش عزت نفس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۱۹۴
دانش آموزان نگرانند که دیگران در خلال تمرینات ورزشی ظاهر بدنی آنها را چگونه ارزیابی می کنند. هدف این پژوهش بررسی تدریس مشارکتی و رقابتی بر مشارکت ورزشی دانش آموزان دختر دچار اضطراب اجتماعی اندام است. از 120 دانش آموز دختر راهنمایی، نمونه گیری خوشه ای و سپس به صورت تصادفی به سه نمونه 40 نفره تقسیم شدند. داده ها با روش آماری تحلیل واریانس و کوواریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون t زوجی، باکس، گرین هاوس – گیزر و ماچلی تحلیل شد. در پیش آزمون و پس آزمون تمامی افراد پرسشنامه انگیزش ورزشی و اضطراب اجتماعی اندام را تکمیل کردند. پس از 14 جلسه یک پس آزمون به عمل آمد. نمونه های انتخاب شده، در پیش آزمون که ش امل عوام ل آم ادگی جس مانی و حرکتی ب ود، ش رکت کردن د. هر دو شیوه تدریس بر دانش آموزان دارای اضطراب اندام موثر بود ولی تأثیر تدریس مشارکتی مثبت است. روش رقابتی منجر به افزایش مشارکت ورزشی و البته اضطراب شد. تدریس مشارکتی در کاهش اضطراب اجتماعی اندام و افزایش مشارکت ورزشی موثرتر از تدریس رقابتی است.  
۱۱۹.

تأثیر آموزش های پیش دبستانی بر میزان احترام به خود دانش آموزان پایه اول ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۵ 159 - 178

کلید واژه ها: احترام به خود آموزش های پیش دبستانی دانش آموزان پایه اول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵ تعداد دانلود : ۱۴۶
آموزش های پیش دبستان می توانند تأثیر بسزایی در جنبه های مختلف رشد و ابعاد شخصیتی کودکان به خصوص در ابعاد روانی و زندگی فردی و اجتماعی آنان داشته باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش های پیش دبستانی بر میزان احترام به خود دانش آموزان پایه اول ابتدایی به روش پس رویدادی بر روی 100 نفر از دانش آموزان پیش دبستانی رفته و نرفته پایه اول شهرستان ساوه انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه استاندارد احترام به خود پوپ و همکاران (1989) بود. داده های پژوهش با استفاده از آزمون های توصیفی و استنباطی (tمستقل، تحلیل واریانس یکطرفه و آنوا)، مورد تحلیل قرار گرفت یافته های بدست آمده حاکی از آن بود که میانگین احترام به خود در ابعاد تحصیلی، جسمانی و اجتماعی در کودکانی که دوره پیش دبستانی را گذارنده اند نسبت به گروهی که این دوره را نگذرانده اند، بالاتر است و تفاوت معنی داری بین میزان احترام به خود خانوادگی و همچنین احترام به خود در دانش آموزان دختر و پسر یافت نشد.
۱۲۰.

مرور سیستماتیک اثرات پاداش دهی در مدارس کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۶۵ 179 - 214

کلید واژه ها: پاداش تنبیه انگیزه درونی انگیزه بیرونی الگوی عناصر سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۱۹۱
با توجه به آن که استفاده از پاداش جهت ایجاد انگیزه در مدارس کشور راهکاری معمول است، این پژوهش قصد دارد که با روش مروری به بررسی اثرات ناشی از پاداش دهی در پژوهش های داخلی و خارجی بپردازد. بدین منظور مقالات تحقیق در زمینه پاداش و تنبیه دانش آموزان به دو زبان فارسی و انگلیسی، در فاصله زمانی 1380-1399 برای مقالات فارسی و 2000-2020 برای مقالات انگلیسی در بانک های اطلاعاتی جستجو شد. پس از انجام جستجو اولیه و بعد از اعمال معیارهای ورود 42 مقاله برای بررسی وارد مطالعه شدند. از 42 مقاله ورودی، تعداد 11 مقاله فارسی و 31 مقاله به زبان انگلیسی منتشر شده بودند. نتایج این بررسی نشان داد که نگاه به پاداش در نظام آموزشی کشور نسبت به پژوهش های خارج از کشور متفاوت است. مدارس ما همچنان بر مدل سنتی پاداش-تنبیه تأکید دارند که باعث تقویت انگیزه بیرونی و در نهایت براساس الگوی عناصر سازمانی فقط باعث بهبود فراورده و برونداد می شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان