درخت حوزه‌های تخصصی

تعامل روانشناسی و دین

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ارزیابی، سنجش وآمار تاریخچه و مکاتب حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی انگیزش روانشناسی رشد و تحول روانشناسی شخصیت روانشناسی مرضی تحولی روانشناسی یادگیری عصب شناختی رفتاری مشاوره مناسبات انسانی در محیط نقد و بررسی کتاب هوش هیجان
تعامل روانشناسی و دین روانشناسی اقتصادی روانشناسی رسانه روانشناسی سازمانی و صنعتی روانشناسی سلامت روانشناسی مثبت گرا روانشناسی منطقه ای روانشناسی نظامی روانشناسی هنر روانشناسی ورزشی روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۳۰۱ تا ۱٬۳۲۰ مورد از کل ۱٬۹۵۰ مورد.
۱۳۰۱.

روش شناسی استنباط در فقه نظام سلامت؛ مبتنی بر نظریه کشف نظام از آیت الله سید محمدباقر صدر(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۶ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 148-161

کلید واژه ها: پزشکی روایات طبی فقه پزشکی طب اسلامی طب سنتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۲۱۳
سابقه و هدف: امر «نظام سازی» از مسیر دانش فقه و هویت بخشی به روش «کشف نظام» در اندیشه ورزی فقهی دارای سوابق و تجاربی توسط برخی از اندیشمندان دینی مانند آیت الله سید محمدباقر صدر در کلان موضوعات حکومتی و اجتماعی همچون «اقتصاد» است که روش ها و الگوهای پردازش آن می تواند به دیگر نظام های مرتبط با ابعاد فردی و اجتماعی بشر مانند نظام «سلامت» تسری یابد. به عبارتی کارآمدترین روش ها در پرداختن به موضوع سلامت از دیدگاه اسلام، فهم نظام مند گزاره هایی است که در این رابطه در منابع دینی ما بیان شده است. هدف این پژوهش روش شناسی استنباط در فقه نظام سلامت؛ مبتنی بر نظریه کشف نظام از آیت الله سید محمدباقر صدر بود. روش کار: در این نوشتار با توجه به آمیختگی ادراکات اعتباری و حقیقی در فقه النظام الصحه، روش شناسی «کشف» فقه نظریات و تأمین «حجیت» در فقه نظامات، ابعاد نظری حاکم بر نظام «الصحه» از منظر فقه اسلامی، با رویکرد توصیفی-تحلیلی و روش کتابخانه ای واکاوی شد. مؤلفان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: بر اساس یافته پژوهش حاضر، امکان تجویز بیشتر روایات طبی جهت درمان و معالجه وجود غیرممکن است مگر مواردی که در صدد بیان برخی از فوائد و محاسن محصولات طبیعی عالم است و یا آنچه امکان درمانی آن در آزمایش های تجربی اثبات شده باشد. نتیجه گیری: منابع ظنی الصدور در حوزه سلامت ماهیتی کاشف از واقع دارد و از ساحت اعتباریات مجعول و مشروع اخبار آحاد متفاوت خواهد بود. بر این اساس باید در نظام معنایی و دلالی مستنبط از مذاق شریعت و منابع معتبر دینی، با اعتبارسنجی فنی و اجتهادی در کارکردی غیرتجویزی (مانند پیشگیری از بیماری) استفاده شود.
۱۳۰۲.

ارائه الگوی اسلامی کامیابی در کار براساس قرآن، کتب روایی و بیانات مقام معظم رهبری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۶ 7 - 28

کلید واژه ها: کامیابی در کار قرآن مقام معظم رهبری الگوی اسلامی کامیابی در کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۳۲۷
کامیابی در کار، انرژی بخش و توانمندکننده برای انجام بهتر کار است. در متون اسلامی ریشه های کامیابی در کار قدمتی طولانی دارد، اما چند سالی است که در متون پژوهشی غربی بدان توجه شده است. هدف پژوهش حاضر، ارائه الگوی اسلامی عوامل کامیابی در کار، براساس متون دینی شامل قرآن، کتب روایی و بیانات رهبر معظم انقلاب است. روش پژوهش، کیفی و از نوع تحلیل محتوا است. مدیریت داده ها با نرم افزار MAXQDA-11 انجام شده است. براساس پژوهش، پنج کد هسته ای کامیابی در کار عبارت اند از: عمل خوب، علم آموزی، ارزش گذاری به زمان، تلاش و کوشش، پایداری و استقامت در مسیر اهداف. دو کد هسته ای متون پژوهشی غربی، یادگیری و سرزندگی است. با توجه به اینکه کدهای متون پژوهشی غربی زیرمجموعه ای از دو کد هسته ای علم آموزی و تلاش و کوشش هستند، در این کدها قابل ادغام می باشند. بر این اساس، الگوی اسلامی عوامل کامیابی در کار ارائه می شود.
۱۳۰۳.

اثرگذاری ذکرهای مذهبی در بهبود فشار روانی: مرور نظام مند(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۷ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 157-171

کلید واژه ها: استرس پریشانی ذکر مطالعه مروری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۱۷۷
سابقه و هدف: ذکرگویی یکی از روش های قرآنی است که در مقابله با اضطراب مطرح است. در پژوهش های متعددی به بررسی اثربخشی ذکر در کاهش فشار روانی انسان پرداخته شده است. فشار روانی یکی از بزرگ ترین مشکلات انسان ها است که به فرسودگی، اضطراب، ضعف سیستم ایمنی و آسیب اندام ها منجر می شود. ازاین رو هدف پژوهش حاضر جمع بندی تحلیلی و بررسی سیر تحقیقات مربوط به تأثیر ذکرهای مذهبی بر کاهش فشار روانی بود. روش کار: پژوهش حاضر با استفاده از روش سندی (کتابخانه ای) و طرح مروری نظام مند انجام شده است. با جست وجو در پایگاه های ساینس دایرکت، پاب مد، مگیران، اس.آی.دی، پروکوئست، اریک، سایک اینفو، اسپرینگر، ابسکو و نورمگز 39 مقاله به دست آمد که درنهایت 12 مطالعه ملاک های لازم را داشت و وارد پژوهش شد. مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: مطالعات یافت شده با توجه به نمونه مطالعه شده آنها در چهار دسته طبقه بندی و تحلیل شد: شهروندان (یک مطالعه)، کهنه سربازان با تجربه جنگ (شش مطالعه)، اعضای خانواده و مراقبان بیماران (چهار مطالعه) و بیماران مبتلا به ایدز (یک مطالعه). 11 مطالعه (92 درصد) بیانگر آن بود که تکرار ذکر در کاهش فشار روانی تأثیر مثبت و معناداری داشت. بیشتر تحقیقات نیز در ایالات متحده و درباره کهنه سربازان صورت گرفته بود. نتیجه گیری: برای انسان امروزی که با عوامل فشارزای متعددی احاطه شده است، ذکر می تواند یکی از راهبردهای مطمئن به منظور کسب آرامش باشد. توصیه می گردد پژوهشگران مطالعات مروری مشابهی را جهت بررسی اثربخشی ذکر بر دیگر مسائل روان شناختی انسان ازجمله افسردگی و پرخاشگری انجام دهند.
۱۳۰۴.

بررسی ویژگی های روان سنجی آزمون سبک زندگی اسلامی در نوجوانان دبیرستانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۱ 7 - 34

کلید واژه ها: سبک زندگی اسلامی روانسنجی سنجش دین روان شناسی اسلامی جهت گیری مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۴۲۸
هدف پژوهش، بررسی ویژگی های روان سنجی آزمون سبک زندگی اسلامی(ILST) در نوجوانان بود. بدین منظور، نخست روایی محتوایی و صوری این آزمون بررسی و سپس اجراء شد. جامعه آماری، دانش آموزان دبیرستان های شهر قم (15-20 سال) بودند که 578 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش «آزمون سبک زندگی اسلامی» و «آزمون جهت گیری مذهبی» بود. داده ها، با روش تحلیل عاملی و تحلیل مانوا تحلیل شدند. بررسی ها، به اصلاح 12 و حذف 9 سؤال انجامید. ضریب آلفای کرونباخ برابر با 86/0 بدست آمد. تعداد عوامل در نمونه نوجوان همانند نسخه اصلی 9 عامل است، اما نامِ بعضی، متفاوت است. عوامل تحت عنوان عبادی، روشنفکری منفی، خویشتن داری، تعهد، ارتباط مثبت، خردورزی، دنیاخواهی، فعال بودن و بی تفاوتی نامگذاری شدند. عامل ها 42/39 درصد واریانس سبک زندگی در نوجوانان را تبیین کرد. در تحلیل عاملی، 8 سؤال حذف شد. روایی همزمان در دو آزمون مورد نظر، 70/0، همبستگی را نشان داد. با توجه به روایی عاملی، روایی همگرا و پایایی مناسب «آزمون سبک زندگی اسلامی- نسخه نوجوانان» (ILST-AV)، استفاده آن در پژوهش های مربوط به نوجوانان توصیه می گردد.
۱۳۰۵.

نقش دعا از منظر آیات و روایات در ارتقای سلامت جسمی و روان شناختی؛ با تأکید بر بحران شیوع کووید 19(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ ویژه نامه ۱۴۰۱ 129-147

کلید واژه ها: دعا طب مکمل کووید- 19 مذهب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۲۴۵
سابقه و هدف: شیوع ویروس کووید 19 بحرانی فراگیر در جهان است که نظام درمانی کشورها را به شدت به خود مشغول ساخته است. اثرات روان شناختی همه گیری کرونا اگر بیش از اثرات جسمانی آن نباشد، کمتر نیست. دعا یکی از اعمال مذهبی است که اثرات مثبت آن از طریق مسیرهای زیستی، روان شناختی و معنوی تأیید شده است. هدف این مطالعه ارائه تعریفی از دعا، معرفی انواع و الگو های دعا و تبیین اثرات آن با تأکید بر شرایط بحران کرونا بود.
۱۳۰۶.

تأثیر آموزش خودبخشودگی بر شیوه های فرزندپروری و عاطفه مثبت و منفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال یازدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴۲)

کلید واژه ها: خودبخشودگی شیوه های فرزندپروری عاطفه مثبت و منفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۴۹۰
این پژوهش به بررسی تأثیر آموزش خودبخشودگی بر شیوه های فرزندپروری و عاطفه مثبت و منفی، دانش آموزان سال دوم متوسطه شهر قم، در سال تحصیلی 1393-1394 می پردازد. روش پژوهش آزمایشی از نوع پیش تست پس تست با گروه کنترل است. جامعه آماری را کلیه مادران دانش آموزان دبیرستانی شهر قم تشکیل می دهند. نمونه پژوهش، 76 نفر از مادران دانش آموزان دو مدرسه دولتی قم می باشد که در کارگاه های آموزشی شرکت کردند و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. شرکت کنندگان به عنوان پیش آزمون، دو پرسش نامه شیوه های فرزندپروری بامریند و عاطفه مثبت و منفی واتسون و کلارک را تکمیل نمودند. سپس، به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند و گروه آزمایش طی هشت جلسه مورد تدبیر خودبخشودگی قرار گرفته و سپس هر دو گروه به عنوان پس آزمون دو پرسش نامه فرزندپروری و عاطفه مثبت و منفی را تکمیل کردند. در پژوهش از روش آماری توصیفی و تحلیل کواریانس استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که آموزش خودبخشودگی بر شیوه فرزندپروری مستبدانه و مقتدرانه تأثیر مثبت دارد، اما بر شیوه سهل انگارانه، تأثیری نشان نداد. همچنین، نتایج حاکی از این است که آموزش خودبخشودگی بر عاطفه مثبت و منفی تأثیر مثبت دارد.
۱۳۰۷.

مدل یابی ارتباط دلبستگی به خدا و اضطراب وجودی، با نقش میانجی خداآگاهی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ۱۴ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۵۶) 97-114

کلید واژه ها: دلبستگی به خدا خداآگاهی اضطراب وجودی مدل یابی تحلیل مسیر نقش میانجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۲۵۰
این پژوهش، با هدف مدل یابی ارتباط علّی دلبستگی ایمن، اجتنابی و اضطرابی به خدا، با اضطراب وجودی، به واسطه نقش میانجی خداآگاهی انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی است که از روش تحلیل مسیر، برای تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از اجرای همزمان سه مقیاس دلبستگی به خدا، خداآگاهی و اضطراب وجودی، بر روی 300 نفر از طلاب حوزه علمیه قم استفاده گردید. یافته ها حاکی از وجود رابطه معنادار و دو به دو بین سبک های دلبستگی ایمن، اجتنابی و اضطرابی به خدا، خداآگاهی و اضطراب وجودی بود. برای سنجش نقش میانجی خداآگاهی، در ارتباط میان سبک های گوناگون دلبستگی به خدا و اضطراب وجودی، مطابق رویکرد بارون و کنی عمل شد. نتایج پژوهش نشان داد که اثر غیرمستقیم هریک از دلبستگی های ایمن، اضطرابی و اجتنابی به خدا در اضطراب وجودی، از طریق میانجی گری خداآگاهی معنادار است. بنابراین، تأثیر دلبستگی به خدا در کاهش اضطراب وجودی از طریق میانجی گری فرآیند خداآگاهی، تبیین پذیر است.
۱۳۰۸.

اشتغال مادران و تأثیر آن بر فرزند پروری تا سه سالگی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 103 - 117

کلید واژه ها: اشتغال مادران تربیت فرزندان فرزندپروری سه سال اول زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۲۱۲
مادر یکی از تأثیرگذارترین افراد بر زندگی و شخصیت کودک به شمار می رود. اشتغال مادران می تواند پیامدها و تأثیرات متفاوتی بر سلامت روانی کودکان آنها داشته باشد. هدف این پژوهش شناسایی پیامدهای اشتغال مادران بر فرزندپروری تا سه سالگی کودک بر اساس نظرات و پژوهش های متخصصان علوم تربیتی است. با توجّه به هدف، نوع پژوهش مطالعه مروری و روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش مقالات و پژوهش های ده سال گذشته با کلیدواژه های مرتبط با موضوع، در پایگاه داده های نورمگز، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و پورتال جامع علوم انسانی بود. ابتدا مقالات و پژوهش ها جمع آوری و سپس مطالب آنها دسته بندی و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد اشتغال مادران تأثیرات نامطلوبی بر رشد روانی اجتماعی فرزند، شکل گیری دلبستگی کودک، نگرانی، خواب، رشد عاطفی، اعتماد به نفس و الگوپذیری کودک دارد و کودک در سال های اولیه کودکی آسیب می بیند. علاوه بر این آسیب پذیری کودک در سال های بعد و سنین نوجوانی را افزایش می دهد. پس می توان نتیجه گرفت که اشتغال مادران گرچه فوایدی به دنبال دارد؛ اما تأثیرات نامطلوبی در فرآیند رشد فرزندان، به ویژه رشد عاطفی آنها، بر جای می گذارد و میزان آسیب پذیری کودکان را در سال های اولیه کودکی افزایش می دهد.
۱۳۰۹.

بررسی رابطه بهزیستی معنوی با پایستگی در اهداف بلندمدت و لذت از یادگیری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۶)

کلید واژه ها: بهزیستی معنوی پایستگی در اهداف بلندمدت لذت از یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۷ تعداد دانلود : ۵۰۰
هدف این پژوهش، بررسی ارتباط بهزیستی معنوی با پایستگی در اهداف بلندمدت (ثبات علایق و پایداری در تلاش) و لذت از یادگیری در دانشجویان دختر بود. بدین منظور، 146 نفر از دانشجویان دختر خوابگاه دانشگاه شهید چمران اهواز، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. سپس، پرسش نامه های بهزیستی معنوی، خرده مقیاس لذت یادگیری، مقیاس هیجان های پیشرفت پکران و مقیاس پایستگی را تکمیل کردند. داده های گردآوری شده با استفاده از روش های رگرسیون گام به گام و مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که از بین ابعاد بهزیستی معنوی، ارتباط با طبیعت و ارتباط با خود، مهم ترین پیش بین های لذت از یادگیری بودند و ارتباط با خود و ارتباط با دیگران، پایداری در تلاش را پیش بینی کردند. همچنین، لذت از یادگیری میانجی گر رابطه بهزیستی معنوی، با پایستگی در اهداف بلندمدت بود. بنابراین، یکی از آثار بهزیستی معنوی، پایداری در تلاش برای دستیابی به اهداف بلندمدت و تجربه هیجان لذت در حین فعالیت های یادگیری است که اهمیت آن را در زندگی تحصیلی و غیرتحصیلی دانشجویان نشان می دهد.
۱۳۱۰.

بررسی نقش خشم و تحول روانی- معنوی در بروز و گسترش افسردگی دانشجویان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 39-56

کلید واژه ها: افسردگی خشم تحول روانی معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۷ تعداد دانلود : ۳۶۷
افسردگی، یکی از اختلالات شایع روانی بوده و شناسایی عوامل تأثیرگذار بر آن، از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از سازه های روان شناختی مرتبط با افسردگی، هیجان خشم می باشد. معنادهی به رویدادهای آسیب زای زندگی و تجربه خشم، تحت تأثیر تحول روانی معنوی افرادست. این پژوهش، درصدد بررسی نقش خشم و تحول روانی معنوی، در بروز و گسترش افسردگی است. بدین منظور، 172 نفر از دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس، به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به تکمیل پرسش نامه افسردگی بک، پرسش نامه خشم چندبُعدی سیگل، و پرسش نامه تحول روانی معنوی جان بزرگی پرداختند. نتایج نشان داد که بین «خشم و تحول روانی معنوی با افسردگی»، و نیز بین «خشم و افسردگی»، همبستگی مثبت معنادار وجود دارد. همبستگی منفی معناداری نیز بین «خشم و تحول روانی معنوی»، و بین «تحول روانی معنوی و افسردگی» وجود دارد. به نظر می رسد، خشم و تحول روانی معنوی در بروز و گسترش افسردگی، نقش مؤثری داشته، باید این دو عامل، به عنوان عوامل تأثیرگذار در پیش بینی افسردگی مورد توجه ویژه قرار گیرند.
۱۳۱۱.

پیش بینی تاب آوری اجتماعی شهروندان در برابر سوانح طبیعی بر اساس نگرش مذهبی با نقش واسطه ای اضطراب کرونا(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ ویژه نامه ۱۴۰۱ 100-113

کلید واژه ها: اضطراب کرونا تاب آوری اجتماعی سوانح طبیعی نگرش مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۱۲۵
سابقه و هدف: محققان در سال های اخیر به مفهوم تاب آوری در برابر سوانح بسیار توجه کرده اند. سوانح طبیعی که جزئی از فرایند زندگی بشر به شمار می رود و هر روزه بر تعداد و تنوع آنها افزوده می شود، چالشی اساسی در جهت نیل به توسعه پایدار جوامع انسانی مطرح شده است. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی تاب آوری اجتماعی شهروندان در برابر سوانح طبیعی بر اساس نگرش مذهبی با نقش واسطه ای اضطراب کرونا انجام شده است.
۱۳۱۲.

نقش سرمایه معنوی و صبر در پیش بینی میزان سازگاری عاطفی دانشجویان؛ مطالعه ای در دوران کووید 19(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ ویژه نامه ۱۴۰۱ 23-34

کلید واژه ها: سازگاری عاطفی سرمایه معنوی صبر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۶ تعداد دانلود : ۱۵۰
سابقه و هدف: همه گیری ویروس کرونا یکی از مهم ترین وقایع اجتماعی بشر در قرن حاضر است که اثرات ناشی از آن سازگاری همه گروه های سنی را تحت الشعاع قرار داده است. ازاین رو، مطالعه حاضر با هدف نقش سرمایه معنوی و صبر در پیش بینی میزان سازگاری عاطفی دانشجویان انجام شد.
۱۳۱۳.

دین راهنمای سلامت معنوی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۱ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳ 41-49

کلید واژه ها: دین سلامت معنویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۱۶۳
«معنویت» و«سلامت معنوی» از واژگانی است که در عصر نزول قرآن و عصر اهل بیت(ع)، در روایاتی که از آن بزرگواران موجود است، به کار برده نرفته، ولی امروزه در حوزه های مختلف علوم، به ویژه در علم پزشکی، استفاده شده است؛ از این رو، در این مقاله تلاش شده بر اساس مفهومی که از «دین» و«سلامت»، در قرآن و روایات بیان شده، محدوده ی «سلامت معنوی» از نظر مفهومی، مشخص گردد و تأثیری که «دین» بر این نوع از سلامت دارد تا حدودی روشن شود. بر این اساس، مقاله ی حاضر به این نتیجه رسیده که باید سلامت معنوی را در داشتن باور و اعتقاد صحیح و بهره مندی از اخلاق الهی و بندگی جستجو نمود. افزون بر این با توجه به پژوهش های انجام گرفته، بهره مندی از سلامت معنوی می تواند در سلامت جسمانی انسان نیز مؤثر واقع شود.
۱۳۱۴.

ساخت و اعتباریابی مقیاس هوش معنوی دانشجوی مسلمان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ۱۴ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۵۶) 41-52

کلید واژه ها: هوش معنوی معنویت مقیاس هوش معنوی دانشجوی مسلمان اعتباریابی ساختار عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۱۸۸
هوش معنوی، به کارگیری منابع معنوی برای سازگاری و افزایش عملکرد، موجب افزایش بهزیستی روانی می شود. این پژوهش با روش توصیفی و با هدف ساخت مقیاس هوش معنوی برای دانشجویان مسلمان و اعتباریابی آن بود. ابتدا براساس مصاحبه کیفی، با 17 دانشجوی مسلمان با هوش معنوی بالا، مؤلفه ها و گویه های پرسش نامه هوش معنوی، طراحی و توسط 14 کارشناس تأیید شد. برای هنجاریابی آن به روش خوشه ای، 226 دانشجو از دانشگاه های تهران، قم و مازندران انتخاب شدند و پرسش نامه های اولیه هوش معنوی، سلامت معنوی پولوتزین و الیسون، دلبستگی به خدا روات و کرکپاتریک، بهزیستی روانی ریف، تاب آوری کونور و دیویدسون، خودکارآمدی شرر، هدفمندی ماهولیک و کرامباف را تکمیل کردند. در تحلیل داده ها، از روش آلفای کرونباخ، تحلیل عاملی اکتشافی، تأییدی، همبستگی و نرم افزارهای spss24 و lisrel8.8 استفاده شد. نتایج نشان داد که مقیاس هوش معنوی، دارای 15 گویه و 3 مؤلفه (احساس نزدیکی به خدا، تاب آوری معنوی و هدفمندی معنوی) است. تحلیل عاملی تأییدی، روایی سازه مطلوبی (IFI=0/97 و IFC=0/97) را نشان داد. پرسش نامه هوش معنوی، با سلامت معنوی (7/0) و دلبستگی ایمن به خدا (6/0)، بهزیستی روانی (5/0)، تاب آوری (5/0) و خودکارآمدی(5/0) و هدف در زندگی(7/0) رابطه معنادار دارد. پایایی پرسش نامه، از طریق ضریب آلفای کرونباخ، 87/0 به دست آمد. مقیاس هوش معنوی دانشجوی مسلمان، برای ارزیابی هوش معنوی دانشجویان مسلمان، مناسب است و می تواند در آسیب شناسی ابعاد معنوی دانشجویان مسلمان استفاده شود.
۱۳۱۵.

اثربخشی درمان شناختی- رفتاری مذهب محور بر تاب آوری و شادکامی در دانشجویان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال یازدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۴۳)

کلید واژه ها: درمان شناختی رفتاری مذهب محور تاب آوری شادکامی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۵۰۱
این پژوهش، با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری مذهب محور، بر تاب آوری و شادکامی دانشجویان اجرا شد. 375 دانشجو به پرسش نامه تاب آوری کانر و دیویدسون و شادکامی آکسفورد پاسخ دادند. از میان افرادی که در پرسش نامه تاب آوری و شادکامی یک انحراف معیار پایین تر از میانگین کسب کردند، به طور تصادفی تعداد 40 نفر انتخاب شدند. به دلیل ریزش 6 آزمودنی در گروه آزمایش، گروه کنترل هم به همان اندازه همتاسازی گردید. سپس، آزمودنی ها به دو گروه آزمایش و کنترل (14 نفری) تقسیم شدند. درمان شناختی رفتاری مذهب محور، در 10 جلسه 90 دقیقه ای به گروه آزمایش ارائه شد، در این مدت، گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. یافته های پژوهش نشان داد که میان گروه آزمایش و کنترل، از لحاظ تاب آوری و شادکامی تفاوت معناداری وجود دارد (001/0>p)؛ یعنی میزان تاب آوری و شادکامی در گروه آزمایش، نسبت به پیش آزمون و گروه کنترل به طور معنا داری افزایش یافته بود. نتایج پژوهش نشان می دهد که کاربرد روان درمان گرانه، به ویژه مداخلات شناختی رفتاری مذهب محور، در کنار درمان های پزشکی، موجب افزایش میزان تاب آوری و شادکامی دانشجویان می شود.
۱۳۱۶.

اعمال نیک در دیدگاه کودکان پیش دبستانی؛ مطالعه پدیدارشناختی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: اعمال نیک کودکان پیش دبستانی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۳۳۷
کودکان، در فرایند رشد، در کانون خانواده و از طریق نهادهای اجتماعی و آموزشی، با ارزش های حاکم بر جامعه و خانواده آشنا شده، و در حد امکان به آنها عمل می کنند. برای دستیابی به دیدگاه کودکان در ارتباط با اعمال نیک، از روش کیفی و نظریه برخاسته از داده ها استفاده شد. در این راستا، بیست و پنج نفر از کودکان پیش دبستانی شهرستان ملایر، به صورت تصادفی انتخاب و سؤالات نیمه ساختاریافته، در مورد کارهای نیک از دیدگاه کودکان، رسیدن به مرحله اشباع مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل یافته ها از طریق کدهای باز و مشخص شدن گزاره ها اصلی و فرعی، نشان داد که در این گروه، به ترتیب، یاری رساندن، اطاعت از والدین و پرهیز از اذیت دیگران، جزء رفتارهای خوبی محسوب می شوند که کودکان گزارش می کنند. این امر نشان می دهد که حمایت از هم نوع و پرهیز از خشونت و ویژگی های الگوپذیر، در فرایند رشد کودکان از اهمیت خاصی برخوردار است و در نظام های آموزشی و فرهنگی جامعه ایرانی، به آن بیشتر توجه شده است.
۱۳۱۷.

بررسی ارتباط فریضه نماز با میزان افسردگی و نوع سبک های هویتی دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۷ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 28-40

کلید واژه ها: افسردگی دانشجو سبک های هویتی نماز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۱۷۲
سابقه و هدف: با توجه به فراوانی عوامل استرس زا در دانشجویان علوم پزشکی و آثار مخرب افسردگی و تشکیل نشدن هویت بر زندگی شخصی و کاری آنان و با توجه به تأثیرات عمیق و شگرف اعمال مذهبی و در صدر این اعمال نماز در سلامت روان قشر دانشجو و لحاظ موارد ضد و نقیض در این زمینه، پژوهشگران بر آن شدند تا این مطالعه را با هدف تعیین ارتباط فریضه نماز با میزان افسردگی و نوع سبک های هویتی دانشجویان مجتمع آموزش عالی سلامت کاشمر طراحی و اجرا نمایند. روش کار: در این مطالعه توصیفی- همبستگی از نوع مقطعی، تعداد 129 نفر از دانشجویان مجتمع آموزش عالی سلامت کاشمر که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند به صورت آمارگیری تمام شماری در سال 1397 وارد مطالعه شدند. روش جمع آوری داده ها به این صورت بود که پس از توضیح اهداف پژوهش، شرکت کنندگان پرسش نامه های جمعیت شناختی، افسردگی دانشجویان(USDI) و سبک های هویتی (ISI-6G) را تکمیل کردند. داده ها پس از جمع آوری با آزمون های آماری توصیفی و ضریب همبستگی تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: طبق نتایج نمره میانگین افسردگی آزمودنی ها 99/26±18/63 و بالاترین نمره سبک های هویتی مربوط به گویه اطلاعاتی و هنجاری به ترتیب با نمره 09/6±55/40 و 24/5±22/33 بود. بین متغیّر اقامه نماز، التزام به اقامه نماز و شرکت در نماز جماعت با میزان افسردگی و سبک هویت هنجاری دانشجویان ارتباط معنی داری وجود داشت. دانشجویانی که به اقامه فریضه نماز اهتمام می ورزیدند سطح افسردگی کمتر و سطح هویت بالا و همچنین دانشجویانی که در نماز جماعت به صورت همیشگی شرکت می کردند پایین ترین سطح افسردگی و بالاترین سطح گویه های اطلاعاتی، هنجاری، اجتنابی و تعهد را داشتند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه حاضر مبنی بر ارتباط فریضه نماز با افسردگی و سبک های هویتی دانشجویان، می توان با سیاست گذاری مؤثر در فرهنگ سازی صحیح اقامه نماز در دانشگاه ها، موجبات ارتقای سطح هویتی و کاهش سطح افسردگی دانشجویان را مهیا ساخت.
۱۳۱۸.

طراحی و ارزیابی اثربخشی آموزش آموزه های دینی روان شناختی بر روابط سالم و مهارت های ارتباطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال یازدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴۲)

کلید واژه ها: روابط سالم مهارت های ارتباطی بین فردی آموزه های دینی - روان شناختی زنان متأهل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۵ تعداد دانلود : ۴۵۱
این پژوهش، به هدف شناسایی اثربخشی بسته آموزشی طراحی شده مبتنی بر آموزه های دینی – روان شناختی بر روابط سالم و مهارت های ارتباطی طراحی و اجرا گردید. جامعه آماری شامل زنان متأهل ساکن منطقه یازده و دوازده تهرانی است که حداقل، یک سال و حداکثر پانزده سال از زمان ازدواج آنان گذشته است. نمونه آماری، شامل 36 زن متأهل در منطقه 11 و 12 تهران است که با روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند. از مقیاس مناسبات سالم و مقیاس مهارت های ارتباطی استفاده شد. ابتدا، از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمد، آنگاه، گروه آزمایش طی هفت جلسه دو ساعته، تحت آموزش بسته آموزشی طراحی شده قرار گرفت. پس از پایان آموزش، مجدداً از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. برای مقایسه نتایج از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج حاکی از این بود که آموزش بسته آموزشی بر روابط سالم و ابعاد روابط سالم و مهارت های ارتباطی، تأثیر مثبت دارد.
۱۳۱۹.

پیش بینی اختلالات رفتاری کودکان بر اساس روان بنه های ناسازگار اولیه و دینداری مادران(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 111-122

کلید واژه ها: مشکلات رفتاری کودکان دینداری طرح واره روان بنه های ناسازگار اولیه طرح واره های ناکارآمد مادران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۳۶۰
این پژوهش، از نوع همبستگی است که با هدف بررسی ارتباط بین دینداری و روان بنه های ناسازگار اولیه مادران با مشکلات رفتاری کودکان در یک نمونه غیربالینی اجرا شد. بدین منظور، نمونه ای به حجم 386 نفر از دانش آموزان ابتدایی به روش نمونه گیری خوشه ای، انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش سیاهه رفتاری کودک (CBCL)، پرسش نامه دینداری و پرسش نامه روان بنه های ناسازگار اولیه (YSQ-SF) بودند. هر سه پرسش نامه توسط مادر دانش آموزان تکمیل شد. نتایج نشان دادند که بین دینداری مادران و مشکلات رفتاری کودکان و نیز بین روان بنه های ناسازگار اولیه مادران و مشکلات رفتاری کودکان رابطه معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که بُعد اخلاق دینداری مادران و نیز حوزه های بریدگی و طرد و خودمختاری و عملکرد مختل روان بنه های ناسازگار اولیه مادران به صورت معناداری مشکلات رفتاری کودکان را پیش بینی می کند. این یافته ها ضمن پیش بینی مشکلات رفتاری کودکان بر پیامدهای منفی روان بنه های ناسازگار اولیه مادران و ضرورت طرح برنامه های درمانی و حمایتی تأکید می کند و نقش دینداری مادران را در کاهش مشکلات رفتاری کودکان مورد تأیید قرار می دهد.
۱۳۲۰.

اثربخشی درمان چندبعدی معنوی خداسو بر معنویت ادراک شده و خودپنداره−خداپنداره در کارکنان هلال احمر دارای نشانه های اختلال تنیدگی پس از سانحه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال پانزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۸ 185 - 201

کلید واژه ها: درمان چندبعدی معنوی خداسو معنویت ادراک شده خودپنداره - خداپنداره کارکنان هلال احمر اختلال تنیدگی پس از سانحه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۴۳۶
هدف پژوهش بررسی اثربخشی درمان چندبعدی معنوی خداسو بر معنویت ادراک شده و خودپنداره−خداپنداره در کارکنان هلال احمر دارای نشانه های اختلال تنیدگی پس از سانحه بود.روش این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه کارکنان هلال احمر دارای نشانه های اختلال تنیدگی پس از سانحه در سال 1398 در شهر تهران بودند و از بین آنها با استفاده از نمونه گیری هدفمند30 نفر انتخاب و تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه شامل 15 نفر) جایگزین شدند. سپس پرسشنامه های معنویت ادارک شده رید (1986) و مقیاس خودپنداره−خداپنداره جان بزرگی (1395) توسط هر دو گروه تکمیل شد. پس ازآن درمان چندبعدی معنوی خداسو بر روی گروه آزمایش و سپس پس آزمون اجرا شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 و روش تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد درمان چندبعدی معنوی خداسو موجب افزایش نمرات معنویت ادراک شده و خودپنداره−خداپنداره و زیرمقیاس های آنها می شود (001/0P=). نتیجه پژوهش نشان داد این مداخله با اصلاح خودپنداره (تصویر ساختگی از خود) و خداپنداره (تصویر ساختگی از خدا) زمینه تقویت و ایجاد تصویر واقعی از خود و تصویر واقعی از خدا را فراهم می کند و درجات ادراک معنویت را نیز ارتقا می بخشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان