فلسفه های مضاف

نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۴٬۴۳۷ مورد.

۱۰۱.

آغاز جهان و کیهان شناسی نوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: میرسعید موسوی کریمی

منبع: نامه مفید ۱۳۸۰ شماره ۲۵

کلید واژه ها: کیهان‏شناسى نسبیت عام مکانیک کوانتومى فضا و زمان انفجار بزرگ تکینگى نظریه حالت پایدار جهان تورمى افت‏وخیز خلاء کوانتومى گرانش کوانتومى خلق از عدم جهان نواسانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۲۱۴

کیهان‏شناسى و بحث از آغاز و انجام جهان از مقولات مشترک سه حوزه معرفت‏بشرى یعنى علم، دین و فلسفه است که از قدیم مورد عنایت صاحب نظران این سه حوزه بوده است، هرچند تا قبل از رنسانس و حتى تا اوایل قرن بیستم، کیهان‏شناسى فیزیکى جایگاه پایین‏ترى نسبت‏به کیهان‏شناسى هاى دینى و فلسفى داشت . در این مقاله، اصول و مبانى بنیادین و مهمترین مدلهاى کیهان‏شناسى نوین علمى مطرح شده‏اند و در پى آن اشکالات و نارسائیهاى علمى و در حد ضرورت مبانى و مشکلات فلسفى آنها مورد بحث و بررسى قرار گرفته‏اند .

۱۰۲.

نشانه شناسی پرس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نرجس جوان دل

منبع: نامه مفید ۱۳۸۰ شماره ۲۶

کلید واژه ها: پرس معرفت‏شناسى نشانه‏شناسى زبان‏شناسى

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۱۸۶

اهتمام نوشتار حاضر بررسى نشانه‏شناسى (Semiotics) از دیدگاه پرس است. نشانه‏شناسى پرس نظریه‏اى چند بعدى است که در زمینه مسائل معرفت‏شناسى، فلسفه ذهن، فلسفه زبان و متافیزیک کارآمد است. در نظر پرس اندیشه، خود، نشانه محسوب مى‏شود و با تفسیرى که از اندیشه و یا تصور دیگر به دست مى‏آید، معنادار مى‏شود. از نظر پرس هر نشانه داراى نسبتى سه گانه است که شامل خود نشانه (sign) مدلولش (opject) و تفسیر کننده (interprtant) است. بر همین اساس، پرس، سه تقسیم بندى از نشانه ارائه داد که نظام پایه‏اى سه مقوله‏اى هستى شناختى او را نشان مى‏دهد. او به ترتیب این سه مقوله را اولیت (firstness)، ثانویت (Secondness) و ثالثیت (Thirdness) نامید.

۱۰۳.

تعارض علم ودین! در خلقت انسان(2)

نویسنده: سید عبدالکریم موسوی اردبیلی

منبع: نامه مفید ۱۳۷۶ شماره ۱۰

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه دین

تعداد بازدید : ۱۳۱۱۴

۱۰۴.

نقش دین دراستقرار و هدایت دولت

نویسنده: حسین ایدرم

منبع: قبسات ۱۳۷۶ شماره ۴

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۸۸۶

۱۰۵.

کیفیت ارتباط ساحتهاى وجود انسان

نویسنده: محمد بهشتی

منبع: حوزه و دانشگاه ۱۳۷۵ شماره ۹

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه ذهن

تعداد بازدید : ۱۲۷۵۵

۱۰۶.

ماهیت صفات خدا از دیدگاه ابن میمون و مقایسه آن با آرای علامه طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا کاشفی

منبع: قبسات ۱۳۸۱ شماره ۲۵

کلید واژه ها: خدا زبان دین صفات خدا ابن‌میمون علامه طباطبایی حکمت متعالیه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه دین

تعداد بازدید : ۱۲۶۶۸

مقالة‌ حاضر بر آن‌ است‌ تا در حوزة‌ معناشناختی‌ صفات‌ خداوند که‌ از مهم‌ترین‌ موضوعات‌ معاصر در عرصة‌ زبان‌ دین‌ به‌ شمار می‌رود، به‌ دو مسألة‌ مهم، یکی‌ مقیاس‌ شناخت‌ صفات‌ خدا و دیگری‌ تحلیل‌ ماهیت‌ صفات‌ خدا از دیدگاه‌ دو فیلسوف‌ برجسته‌ (یکی‌ از قرون‌ وسطا یعنی‌ موسی‌ ابن‌میمون‌ و دیگری‌ از قرن‌ معاصر یعنی‌ علامة‌ طباطبایی) بپردازد. در این‌ نوشتار کوشش‌ شده‌ است‌ با تحلیل‌ آرای‌ این‌ دو اندیشه‌ور و در ضمن‌ مقایسه‌ بین‌ آن‌ها مشخص‌ می‌شود که‌ مبانی‌ حکمت‌ متعالیه‌ که‌ حاصل‌ تلاش‌ فیلسوفان‌ مسلمان‌ و برگرفته‌ از آموزه‌های‌ دینی‌ اسلام‌ است، معقول‌تر و موجه‌تر به‌ این‌ مهم‌ پاسخ‌ داده‌ است.

۱۰۷.

مقدمه ای بر منطق علمی پیش بینی

نویسنده: مرتضی عزتی

منبع: نامه مفید ۱۳۷۷ شماره ۱۳

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۴۹۰

۱۰۸.

تأثیرات فلسفه کلاسیک آلمان و انقلاب فرانسه بر یکدیگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید اب‍وال‍ق‍اس‍م زاده‌ سید محمدرضا حسینی بهشتی

منبع: نامه مفید ۱۳۸۳ شماره ۴۴

کلید واژه ها: خودآگاهی روشنگری بورژوازی فلسفة کلاسیک آلمان انقلاب فرانسه تصویر جهان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۴۳۰

وقایعی که همزمان رخ می‎دهند، می‎توانند از منشأ و عاملی واحد برخوردار باشند. انقلاب عینی فرانسه و انقلاب ذهنی فلسفة کلاسیک آلمان, که دو رویداد مهم سیاسی و فلسفی غرب محسوب می‎شوند، با یکدیگر تداخل زمانی داشته‎اند. این مقاله, اصل قانونگذاری را که محصول جنبش روشنگری در فرانسه و آلمان بوده است، منشأ ظهور دو رویداد فوق می‎داند. سپس به تأثیرات آندو بر یکدیگر می‎پردازد و در نهایت, سبب رخ ندادن انقلاب واقعی و عینی در آلمان را بررسی میکند.

۱۰۹.

نگاهی به پژوهشی در نسبت دین و عرفان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سعید رحیمیان

منبع: قبسات ۱۳۸۱ شماره ۲۴

کلید واژه ها: عرفان دین نسبت‌ دین‌ و عرفان ابن عربی یحیی‌ یثربی نقد تأویل ‌پذیری‌ متون‌ دینی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه دین

تعداد بازدید : ۱۲۳۵۱

این‌ مقاله‌ بر آن‌ است‌ که‌ کتاب‌ پژوهشی‌ در نسبت‌ دین‌ و عرفان، تألیف‌ دکتر سیدیحیی‌ یثربی‌ را نقادی‌ کند. ناقد معتقد است‌ که‌ مؤ‌لف‌ کتاب، پیش‌ از هر چیز باید تصویر روشنی‌ از عرفان‌ و دین‌ ارائه‌ دهد؛ سپس‌ به‌ بررسی‌ نسبت‌ بین‌ آن‌ دو بپردازد؛ در حالی‌ که‌ چنین‌ کاری‌ را انجام‌ نداده‌ است. ناقد در ادامه‌ به‌ بعضی‌ از استنادهای‌ کتاب‌ خدشه‌ می‌کند.

۱۱۰.

اخلاق فضیلت

نویسنده: جین پورتر مترجم: انشاءالله رحمتی

منبع: قبسات ۱۳۷۸ شماره ۱۳

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه اخلاق

تعداد بازدید : ۱۲۳۳۵

۱۱۱.

فلسفه وسایل ارتباطات جمعی چیست؟

نویسنده: میکه زاند بوته مترجم: شهرام تقی زاده انصاری

منبع: ماهنامه اطلاعات حکمت و معرفت تیر ۱۳۸۸ شماره ۴ (پیاپی ۴۰ )

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه رسانه

تعداد بازدید : ۱۲۱۱۹

۱۱۲.

نظریه عدالت در اندیشه دیدوید هیوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمد واعظی

منبع: پژوهش های فلسفی-کلامی ۱۳۸۴ شماره ۲۴

کلید واژه ها: تجربه‏گرایی نفع‌انگاری‌ عدالت وضع طبیعی فضیلت‌ صناعی‌ فضیلت‌ طبیعی‌ شرایط عدالت‌ خودخواهی‌ معتدل‌

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۰۰۲

چکیده‌ گرچه‌ دیوید هیوم‌ یک‌ فیلسوف‌ سیاسی‌ مصطلح‌ نیست‌، برخی‌ دیدگاه‌های‌ او در تفکر سیاسی‌ اثرگذار بوده ‌است‌، از آن‌ جمله‌ بینش‌ خاص‌ او درباره‌ فضیلت‌ عدالت‌. وی‌ با اتکا‌ به‌ رویکرد تجربه‌گرایانه‌ خویش‌ تلقی‌ِ نفع‌انگارانه‌ای‌ از عدالت‌ عرضه‌ می‌دارد و برخلاف‌ تصور مرسوم‌ و رایج‌، عدالت‌ را یک‌ فضیلت‌ و ارزش‌ ذاتی‌نمی‌داند و فضیلت‌ بودن‌ آن‌ را به‌ وجود شرایطی‌ خاص‌ مشروط می‌کند. مقالة‌ حاضر ضمن‌ تبیین‌ تفصیلی‌ دیدگاه‌های وی‌ درباره‌ عدالت‌ و ارتباط آن‌ با معرفت‌شناسی‌ و انسان‌شناسی‌ وی‌ به‌ بررسی‌ و تحلیل‌ انتقادی‌ نظریة ‌عدالت‌ او می‌پردازد.

۱۱۳.

حل پارادکس آزادی در اندیشه استاد مطهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین سوزنچی

منبع: قبسات ۱۳۸۳ شماره ۳۰ و ۳۱

کلید واژه ها: امر به معروف و نهی از منکر آزادی مطهری دینداری معیار آزادی جهاد

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۸۷۷

در خصوص آزادی و ماهیت آن و ارتباطش با دینداری دو پارادوکس وجود دارد. اول اینکه آزادی یعنی عدم محدودیت، اما هر گروهی برای آزادی محدودیتی قائل شده است. اگر آزادی اصل است و معیار همه چیز می‌باشد، چرا در جایی باید محدود شود و اگر محدودیت اصل است چه جای سخن از آزادی؟ به هر حال، اندیشه رایج این است که آزادی را فقط آزادی دیگران محدود می‌کند و با مراجعه‌ای به اندیشه‌های شهید مطهری می‌توان نشان داد که این نظریه، منطقا نامعقول است و تنها چیزی که صلاحیت محدود کردن آزادی را دارد، هدفِ آزادی است. پارادوکس دوم در نسبت آزادی با دینداری است. اگر دین اجباری نیست (لا اکراه فی‌الدین)، تکالیفی همچون جهاد و امر به معروف و نهی از منکر چه توجیهی دارند و اگر اساس دینداری بر تکلیف است. چگونه می‌توان از انتخاب آزادانة دین سخن گفت. شهید مطهری مسأله را با تفکیک آزادی فکر و آزادی عقیده حل نموده، اما برخی بر این باورند که این سخن مصادره به مطلوب است ولی با توجه به مبانی فکری‌ای که ایشان در این بحث اتخاذ کرده می‌توان گفت اولاً تفکیک مذکور واقعا معقول است و ثانیاً می‌تواند پارادوکس مربوطه را حل کند.

۱۱۴.

بررسی چیستی مرگ از دیدگاه افلاطون و ملاصدرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضا اکبریان رضا فاضلی

منبع: قبسات ۱۳۸۶ شماره ۴۶

کلید واژه ها: افلاطون ملاصدرا مرگ ارادی علم النفس مرگ طبیعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۸۱۵ تعداد دانلود : ۳۱۳۴

انسانی را بررسی کند تا به وجوه تشابه و تمایز آن‌ها راه یابد. مرگ در اندیشه افلاطون اشتیاق و تمنای موت در افلاطون و ملاصدرا وجود دارد. این نوشتار می‌کوشد با تحلیل محتوای علم النفس معطوف به مرگ افلاطون و ملاصدرا، ویژگی‌های مرگ با اسطوره پیوند خورده است. همچنین او به وجود پیشین نفس معتقد است که در وجود پیش از بدن مشاهده حقایق کرده است. در صدرالمتألهین نیز مفهومی به نام مرگ طبیعی برخاسته از حرکت جوهری و حدوث جسمانی نفس وجود دارد. در پایان بیان می‌شود افزون بر پیش فهم‌های زمانه‌ای، تفاوت مبانی نفس شناسی نیز سبب شده است که به‌رغم شباهت‌ها، افلاطون و ملاصدرا فهم متفاوتی از مرگ داشته باشند. افلاطون مرگ را بازگشتی به عالم حقایق می‌داند؛ چون مرگ جدایی از عالم شدن‌هاست و فیلسوف مشتاق آن‌ است؛ حال آنکه در اندیشه ملاصدرا مرگ، مرحله‌ای از تکامل است که پیش‌تر با حرکت جوهری آغاز شده است و عالم ماده زمینه ساز معرفت حقیقی است.

۱۱۵.

تناسخ و مسئله تجربه های نزدیک به مرگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید فلاحتی محمدتقی فعالی علی الله بداشتی

منبع: فلسفه دین سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۹) 329 - 349

کلید واژه ها: تأثیرات فرهنگی تجربه نزدیک به مرگ تناسخ مرگ موقت هسته مشترک

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه دین

تعداد بازدید : ۱۱۶۵۹ تعداد دانلود : ۱۳۴۰

امروزه اندیشمندان در مواجهه با مسئله تناسخ، رویکرد بسیار متفاوتی نسبت به گذشته پیدا کرده اند، شاید تا یک صد سال پیش، بسیاری از مسائل از جمله تناسخ با رویکردی کاملاً عقلی و استدلالی بحث و بررسی می شد؛ ولی انسان امروزی در رویارویی با این مسئله رویکرد تجربی و پسینی را پیشه خود کرده است. یکی از این موارد «تجربه نزدیک به مرگ» یا «Near death experience» است که به اختصار NDE خوانده می شود. گروهی مدعی آنند که هنگام قرار گرفتن در آستانه مرگ بالینی، رخدادها و اتفاقات زیادی را مشاهده کرده اند، دیدن زندگی های متوالی گذشته یکی از مشاهداتی است که توسط این دسته از تجربه گران NDE بازگو و از سوی برخی روانشناسان به عنوان دلیلی بر اثبات تناسخ قلمداد شده است. سؤال اصلی تحقیق این خواهد بود که آیا تجربه های گزارش شده، توان اثبات تناسخ را دارد؟ با بررسی گزارش های این تجربه گران بر اساس روش کتابخانه ای و تحلیل های ارائه شده از سوی روانشناسان، این فرضیه به اثبات می رسد که اگر اصل وقوع تجربه نزدیک به مرگ را هم بپذیریم، بسیاری از جزییات آن، از جمله اثبات زندگی های متوالی بر اساس NDE پذیرفتنی نخواهد بود و این تجربه ها از اثبات آموزه تناسخ عاجز هستند.

۱۱۶.

نقد: عقل و اعتقاد دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد محمدرضایی

منبع: قبسات ۱۳۸۱ شماره ۲۳

کلید واژه ها: عقل و اعتقاد دینی ترجمه احمد نراقی‌ ابراهیم‌ سلطانی فلسفه دین

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه دین

تعداد بازدید : ۱۱۵۷۱

‌این‌ مقال‌ بر آن‌ است‌ تا ترجمه‌ یکی‌ از کتاب‌های‌ مهم‌ در حوزه‌ دین‌پژوهی‌ یعنی‌ عقل‌ و اعتقاد دینی‌ را مورد نقد و بررسی‌ قرار دهد. این‌ کتاب‌ توسط‌ چهار تن‌ از دین‌ پژوهان‌ مغرب‌ زمین‌ (مایکل‌ پترسون‌ و دیگران) به‌ انگلیسی‌ نگارش‌ یافته‌ است. دو تن‌ از محققان، یعنی‌ آقایان‌ احمد (آرش) نراقی‌ و ابراهیم‌ سلطانی‌ آن‌ را از انگلیسی‌ به‌ فارسی‌ ترجمه‌ کرده‌اند. ناقد این‌ ترجمه، پنج، صفحه‌ از متن‌ انگلیسی‌ را اجمالاً‌ مورد بررسی‌ قرار داده‌ و پانزده‌ خطا و اشتباه‌ در آن‌ مشاهده‌ کرده‌ است. امید است‌ که‌ این‌ نقد، تذ کاری‌ برای‌ دقت‌ هر چه‌ بیشتر مترجمان‌ و اصلاح‌ چاپ‌های‌ بعدی‌ این‌ کتاب‌ باشد.

۱۱۷.

ایمان دینی و رنج های وجودی

نویسنده: امیرعباس علیزمانی

منبع: پژوهش های فلسفی-کلامی ۱۳۸۳ شماره ۲۰و۲۱

کلید واژه ها: اضطراب ناامیدی تنهایی کارکردهای دین رنج‏های وجودی ایمان دینی معناداری زندگی رنج شیرین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۵۷۱

چکیده از جمله کارکردهای اصلی دین در روزگار ما، و در واقع در همه قرون و اعصار، کاهش رنج‏های انسان است. رنج‏های وجودی از زمره اصلی‏ترین رنج‏های انسان به‏شمار می‏آیند. رنج‏هایی از قبیل تنهایی، ناامیدی، پوچی و مانند آن. در این مقاله تلاش کرده‏ایم تا ابتدا تصویری کلی از وضعیت بحرانی انسان معاصر ارائه دهیم، سپس با نگاهی اجمالی به سه رنج اصلی انسان، یعنی رنج نرسیدن، از دست دادن و رنج ناشی از تکرار و خستگی، به اختصار راه‏های مختلف مواجهه با این رنج‏ها را بیان کرده‏ایم. هم‏چنین تلاش کرده‏ایم تا شیوه مواجهه امام علی (ع) را به عنوان کسی که تجربه‏ای عمیق در باب رنج‏های وجودی انسان و معناداری زندگی دارد، بیان کنیم. سخن اصلی این مقاله این است که در حیات دینی، رنج، درد و سختی وجود دارد، ولی همه این امور در پرتو تصویری معنوی از حیات، معنادار، تحمل‏پذیر و شیرین می‏گردد.

۱۱۸.

تأملی بر فلسفه سیاسی کانت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین جمالی

منبع: نامه مفید ۱۳۸۰ شماره ۲۵

کلید واژه ها: فلسفه سیاسى کانت آیین کانت خردناب نظام دولت کامل اراده عمومى دولت مدنى

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه سیاسی

تعداد بازدید : ۱۱۴۳۱

ایمانوئل کانت، فیلسوف آلمانى عصر روشنگرى (قرن هجدهم)، که شهرت بسزایى در فلسفه غرب دارد، از منظر تاریخ فلسفه سیاسى، چندان از وزن و اعتبار برخوردار نیست . مورخان و مفسران اندیشه سیاسى، که گزارشگر تاریخ تحولات این حوزه از دانش بشرى هستند، غالبا گزارشى از اندیشه سیاسى او ارائه نمى‏کنند و یا به حداقل آن اکتفا مى‏کنند . چندوچون این بى‏اعتنایى به کانت‏به عنوان فیلسوف سیاسى، تعیین کننده زمینه و جهت‏گیرى این مقاله است .

۱۱۹.

در جستجوی فضاهای گمشده

نویسنده: داریوش شایگان

منبع: نامه فرهنگ ۱۳۷۲ شماره ۹

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه هنر

تعداد بازدید : ۱۱۴۰۲ تعداد دانلود : ۴۷۴۴

۱۲۰.

نادرنگری- نقد مقاله خاتمیت دکتر عبدالکریم سروش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: قادر فاضلی

منبع: قبسات ۱۳۸۱ شماره ۲۶

کلید واژه ها: ولایت نبوت خاتمیت قطب ولی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۳۶۶

این‌ مقاله، در نقد چند مقاله‌ از کتاب‌ بسط‌ تجربة‌ نبوی، تألیف‌ آقای‌ دکتر عبدالکریم‌ سروش‌ است. وی‌ در آن‌ کتاب‌ با پرداختن‌ به‌ مسألة‌ «ختم‌ نبوت» سر از ختم‌ ولایت‌ در آورده‌ و ولایت‌ را نیز به‌ همراه‌ نبوت‌ پایان‌ یافته‌ تلقی‌ کرده‌ است. از آن‌ جا که‌ مسألة‌ ولایت‌ فقیه، از توابع‌ مسألة‌ ولایت‌ ائمة‌ اطهار است‌ و آقای‌ سروش‌ و همفکران‌ او به‌ مسأله‌ ولایت‌ فقیه‌ اعتقادی‌ نداشته‌ و بارها آن‌ را به‌ باد انتقاد و انکار گرفته‌اند، این‌ بار سراغ‌ خشکاندن‌ ریشة‌ اصلی‌ درخت‌ ولایت‌ فقیه‌ رفته‌ و با قطع‌ کردن‌ آن‌ شاخ‌ و برگ‌ آن‌ را خشکانده‌ است. محور بحث‌ وی‌ چنین‌ است: ولایتی‌ که‌ به‌ طور کامل‌ مورد پذیرش‌ هر مسلمان‌ است‌ فقط‌ ولایتی‌ است‌ که‌ خداوند به‌ حضرت‌ محمد9 داده، و جز رسول‌ اکرم، کسی‌ چنین‌ ولایتی‌ ندارد. با خاتمیت‌ نبوت‌ پیامبر اسلام، ولایتش‌ نیز خاتمه‌ یافته‌ است‌ و کسی‌ ولایت‌ او را ندارد؛ همان‌طور که‌ هیچ‌ کس، نبوت‌ او را ندارد. نتیجة‌ کلام‌ وی‌ این‌ است‌ که‌ با مرگ‌ پیامبر، کسی‌ جانشین‌ مقام‌ ولایی‌ او نیست‌ تا چه‌ رسد به‌ این‌ که‌ امروزه‌ پس‌ از گذشت‌ 1400 سال‌ از آن‌ زمان، عده‌ای‌ اد‌عای‌ جانشینی‌ او را کرده، بخواهند خود را در ولایت‌ او سهیم‌ بدانند. ما در این‌ مقاله، علل‌ روانی‌ و اجتماعی‌ و سیاسی‌ کلام‌ وی‌ را بررسی‌ و ادلة‌ دینی‌ و فلسفی‌ و عرفانی‌ موجود در ابطال‌ نظر وی‌ را به‌ اختصار بیان‌ کرده‌ایم.

درخت حوزه‌های تخصصی