فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۷۸۱ تا ۳٬۸۰۰ مورد از کل ۶٬۸۹۳ مورد.
۳۷۸۱.

Density in Relation to Patterns of Built-forms (Case Study: Addis Ababa, Ethiopia)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: Density ground coverage floor area ratio Built-Forms High-Density high-rise and low-rise Spatial-Quality urban-spaces built-environment Addis-Ababa

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۵۲
Density is a critical typology in determining sustainable urban built-form patterns. Built-form refers to the assemblage and arrangement of the building masses in a city reflecting the spatial layout of spaces. The relationship between density and urban character is also based on at certain densities (thresholds). In a wider sense, sustainable cities are a matter of density. Recent debates about the creation of more sustainable urban form, compact cities have led to a renewed focus on issues of density. The argument is that high density high-rise with low ground coverage or compact city form can offer a high quality of life while minimizing crime, possibility to provide adequate amenities, green and open spaces, accessibility and space consumption. However, the relationships of density and patterns built-form are not reasonably well developed and integrated into the urban design-planning processes in developing countries cities like Addis Ababa. On the hand, not many studies have been undertaken with regard to density in relation to patterns of built-forms. Therefore, this study aims to explore density in relation to patterns of built-form in the process of planning & design of urban spaces2. The analysis is based on the primary sources as well as secondary documents collected from the concerned agencies and related references. The findings illustrate that high density high-rise with low ground coverage patterns of built-forms can offer better possibilities for installing good spatial quality3 of urban spaces. It concludes with an overview of emerging thinking/implications where further efforts are required in the future
۳۷۸۲.

The Reuse of Historical Railway Stations in Turkey(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Railway Buildings Re-use Conservation Turkey Railways Stations

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۹۸
In this paper, the build and survived railway stations over the time at which first railway line construction started at Turkey until the present had been exامینed and the ones which were out of use and lost their original function with time had been determined. Also the determined building stock had been evaluated based on the principle of giving new function to the old buildings, in especial of station buildings. The obtained data had been scanned by means of software prepared by the expert system approach in order to make a priority order for buildings. The priority order of 40 stations which found to be eligible for re-usage and had been chosen among the exامینed 580 stations had been made . In this way discarded railway heritage action plan has been prepared for the solution of problems in the state. The solution proposes is guiding many countries, especially in Turkey.
۳۷۸۳.

تحلیل و بررسی نظریه پیرنیا درباره رون اصفهانی در فضای شهری و معماری سنتی اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رون اصفهانی جهت گیری میدان نقش جهان شرایط اقلیمی معماری سنتی اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۹ تعداد دانلود : ۲۷۹
رون معماری یکی از نظریات مطرح پیرنیا است که معماری سنتی اصفهان و میدان نقش جهان را به دلیل شرایط اقلیمی، در راستای مشخصی می داند. هدف این پژوهش بررسی میزان درستی آن است تا ضمن نقد و بررسی یکی از نظرات پیرنیا و شناخت زوایای دیگری از معماری و شهرسازی سنتی ایران، بتوان شرایط اقلیمی اصفهان را نیز از نظر طراحی معماری شناسایی نمود. آیا به راستی میدان نقش جهان با درنظرگرفتن رون اصفهانی و شرایط اقلیمی طراحی گردیده و معماری سنتی اصفهان در راستای این رون است؟ در این پژوهش با روشی کیفی-تحلیلی به بررسی اقلیم و نظرات مختلف درباره راستای میدان و عوامل مؤثر بر آن پرداخته شد و با روشی کمّی، فراوانی خانه های تاریخی اصفهان در این جهت گیری به دست آمد. نتایج نشان می دهد که اقلیم تأثیر چندانی بر جه تگیری میدان نداشته و اگرچه رون اصفهانی بهترین جهت گیری برای اصفهان است، اما این راستا در معماری سنتی اصفهان از فراوانی چندانی برخوردار نمی باشد.
۳۷۸۴.

مقیاس های روش زندگی در مسکن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محیط ساخته شده مسکن مقیاس های روش زندگی انتظام فضایی قرارگاه رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۰۹
«روش زندگی و مقیاس های آن» به عنوان یک مؤلفه فرهنگی بارز و تأثیرگذار در شکل دهی مسکن و محیط مسکونی می باشد. روش زندگی در مقیاس های متفاوت فردی و جمعی، طی فرادادهای فرهنگی، نمود آشکار فرهنگ در زندگی انسان به شمار می رود که قرارگاه های رفتاری را در محیط ساخته شده انتظام می بخشد. در مقیاس های مختلف روش زندگی در مسکن تعاریف گوناگونی مطرح گردیده است، لیکن تحقیق حاضر، با هدف روشنگری اذهان طراحان از طریق یک روش تحقیق کیفی نظام مند، به تحلیل مقیاس های روش زندگی در محیط های انسان ساخت بومی پرداخته است. نمونه های مورد مطالعه از گروه یکپارچه فرهنگی ایل قشقایی به صورت نظری و هدفمند انتخاب شده اند. بر خلاف مطالعات و تحقیقات اندیشمندان علوم اجتماعی که از مفهوم «سبک زندگی» برای تمایز بخشی به سبک های زندگی طبقات و تبیین معیار های منزلت اجتماعی در یک جامعه استفاده می کنند، این تحقیق به تحلیل رفتاری-محیطی «مقیاس های روش زندگی» در مسکن خانواده پرداخته است. در این مطالعات، از روش هایی همچون عکس برداری، برداشت واحد های مسکونی و دیاگرام قرارگاه های رفتاری سکونت، مصاحبه و پرسشنامه به جهت کشف ترجیحات و معانی سکونت در چهار سطح و مدل ابزار-غایت بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مقیاس های روش زندگی با تکیه بر معانی ذهنی انسانی، اساس شکل گیری قرارگاه های رفتاری و متعاقباً انتظام فضایی محیط مسکونی شکل گرفته اند. یافته های این تحقیق بر این مسئله تأکید دارد که محیط های انسان ساخت به خصوص محیط های مسکونی محصول نظام های فرهنگی انسان هستند.
۳۷۸۵.

مفاهیم در الگوی معماری مسکن روستایی (پژوهشی مورد در روستاهای استان خراسان رضوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسکن روستایی الگوهای معماری الگو نظام مفاهیم خراسان رضوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵ تعداد دانلود : ۷۸
بشر در بستر مفاهیم می اندیشد و عمل می کند. این مفاهیم در همه ابعاد زندگی او حضور دارند. معماری نیز همانند تمامی دست ساخت های بشر، از نظام های مفهومی ذهن او تبعیت می کند. با توجه به مجموعه تحقیقاتی که در عرصه معماری صورت گرفته است، می توان از الگوها به عنوان بستری برای بروز این نظام ها در ساماندهی عناصر کالبدی نام برد. پرداختن به این نکته می تواند پاسخی باشد در برابر برخی ابهاماتی که در حال حاضر نسبت به چرایی کیفیت نامناسب خانه های امروزی روستایی وجود دارد. این حیطه از معماری به عنوان میراث گران بها و غنی الگوهای گذشته، دغدغه ای است که ذهن بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب نموده است. مقاله پیش رو سعی دارد ضمن مروری بر مفاهیم مرتبط با الگوها و ابعاد آن، اهمیت نظام مفاهیم را به عنوان بستر ساخت الگو و حلقه ارتباط دهنده معماری و فرهنگ، مورد بررسی قرار دهد. در این راستا با بررسی نظریات پایه در حوزه مبانی الگوها و تعیین جایگاه و ارتباط آن با حوزه مفاهیم، به مطالعه چند نمونه از مصادیق آن در مسکن بومی مناطق روستایی استان خراسان رضوی پرداخته می شود. در انجام این تحلیل ها علاوه بر بازدیدهای میدانی، به نتایج و مطالعات گونه شناسی استان که در دو دوره متفاوت زمانی به انجام رسیده اند نیز استناد می گردد. نتایج پژوهش بیانگر اهمیت زمان و مکان در نحوه شکل گیری مفاهیم و الگوهای استخراجی از آن ها است که ارتباط میان عناصر معماری را تعیین می کنند. از این رو الگوهای معماری به شرطی خواهند توانست شرایط زمانی و مکانی حاکم بر جامعه را در معماری نمود دهند که طراحان عرصه معماری قادر به تطبیق و آفرینش نظام جدیدی از مفاهیم حاضر در معماری باشند. جهت رسیدن به این مهم رعایت نکاتی ضروری است که در این مقاله سعی خواهد شد پس از بررسی حدود آن ها، در قالب نتایج تحقیق مورد اشاره قرار گیرند.
۳۷۸۶.

بررسی معیارهای ظرفیت سنجی توسعه مجدد در محدوده بافت قدیم بابل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رویکرد توسعه مجدد مداخله در بافت های شهری ظرفیت سنجی فضاهای ناکارآمد شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۸۲
فرسودگی بافت که نتیجه فرسایش کالبدی، اقتصادی و اجتماعی است، به مرور محدوده ای از شهر را از چرخه زندگی شهری و شهروندی خارج کرده و سبب هدر رفتن زمین در بخش های توانمند شهر –محدوده های مرکزی و بافت قدیمی- می شود. شهر بابل دارای محلات متعدد قدیمی می باشد که در توسعه فیزیکی شهر به ظرفیت آنها توجهی نشده است و توسعه عموماً به صورت افقی و در جهت تخریب اراضی کشاورزی و باغات اطراف شهر بوده است. پژوهش حاضر در پی یافتن ظرفیت ها و پتانسیل های بالقوه موجود در محلات جهت توسعه مجدد و راه های به فعلیت در آوردن آنها می باشد. در این پژوهش با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، ضریب اهمیت معیارهای ظرفیت سنجی توسعه مورد سنجش و استفاده قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد با توجه به معیارهای مطرح شده، محدوده مورد مطالعه دارای ظرفیت های توسعه زیادی است که استفاده از آنها برای توسعه مجدد محلات، تاثیر بسزایی در حل مشکلات شهر داشته و نقش مهمی در تحقق توسعه مجدد خواهد داشت. همچنین در برخی مناطق به علت فقدان پتانسیل برای توسعه بیشتر و افزایش نیافتن تراکم و جلوگیری از مهاجرت ساکنین قدیمی، حفظ وضع موجود پیشنهاد می شود.
۳۷۸۷.

بررسی و مقایسه سیستم های متداول امتیازدهی ساختمان ها بر اساس شاخص های پایداری و مقایسه با مقررات ملی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیستم امتیازدهی زیست محیطی ارزیابی پایداری ساختمان سازی سبز مقررات ملی ساختمان ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۷۹
به دلیل روند رو به رشد صنعت ساختمان سازی در کشورهای درحال توسعه و مفهوم توسعه پایدار، همچنین اهمیت توجه به نسل های آینده، تدوین سیستم امتیاز دهی ساختمان ها بر اساس معیارهای زیست محیطی همواره مورد بحث بوده است. به دلایل متعددی، ازجمله تنوع در متغیرهای منطقه ای، نمی توان سیستم های موجود را برای تمام مناطق مورداستفاده قرارداد. در این مقاله به بررسی و مقایسه تطبیقی مهم ترین سیستم های متداول امتیازدهی زیست محیطی در سطح جهان شامل BREEAM، LEED و CASBEE به ترتیب مورد استفاده در کشورهای انگلستان، آمریکا و ژاپن و با توجه خاص به حوزه تخصیص اعتبار (سیستم های توزین و امتیازات) و معیارهای توسعه پایدار در هر سیستم پرداخته شده است. در ادامه زمینه های همگرا و متمایز سیستم های مذکور با مقررات ملی ساختمان ایران بررسی می شود. سپس اعتبارات مشترک در سیستم های مذکور که در مقررات ملی ساختمان ایران به آن ها اشاره ای نشده است، شناسایی شده اند. این اعتبارات که عموماً از اصول اساسی شناخته شده در توسعه پایدار هستند، می توانند به عنوان موارد پیشنهادی در سیستم امتیازدهی زیست محیطی ساختمان ها در ایران مورد توجه واقع شوند. برای ارائه روشی مؤثر در امتیاز دهی زیست محیطی ساختمان ها پیشنهاد می گردد یکی از سیستم های رایج در دنیا، با توجه به اولویت های کشور انتخاب گردیده و سپس در راستای اعمال اصلاحات، بخشی از اعتبارات حذف و یا اضافه شود، یا امتیاز اعتباری خاص تغییر کند و درنهایت سیستم امتیازدهی جدیدی تحت عنوانی نو برای کشور تدوین گردد.
۳۷۸۸.

چیدمان کتیبه نگاری: نگاهی به آثار خوشنویسان ایرانی در کتیبه های عتبات عالیات

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای تجسمی مجسمه سازی و برجسته کاری ایران و اسلام
  2. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای تجسمی خوشنویسی و کتابت ایران و اسلام
  3. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای کاربردی هنرهای صناعی تزئینی وغیره ایران و اسلام
  4. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای کاربردی معماری کاربردی ایران و اسلام
تعداد بازدید : ۱۴۳۴ تعداد دانلود : ۱۷۵۸
مقدمه: ایرانیان از دیرباز مورد توجه ویژه رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله) و ائمه اطهار (علیهم السّلام) بوده اند. در احادیث بسیاری، اسلام ایرانیان با اهمیت تلقی گردیده و از ملت ایران به عنوان وفادارترین ملت ها به اسلام یاد شده است. به گفته شهید علامه مطهری: «ایرانیان بیش از هر ملت دیگر نیروهای خود را در اختیار اسلام و اهل بیت (علیهم السّلام) قرار دادند و بیش از هر ملت دیگر در این راه صمیمیت و اخلاص نشان دادند، در این دو جهت هیچ ملتی به پای ایرانیان نمی رسد.» هنر قدسی و فاخر خوشنویسی از دانش هایی بود که ایرانیان مسلمان در ایجاد و رشد آن نقش مهمی داشته اند. بنیان گذاران اقلام ستّه –که هنوز هم توسط خطاطان در سراسر جهان اسلام نوشته می شوند- غالباً ایرانی بوده یا نژاد ایرانی داشته اند؛ کسانی چون ابن مقله، ابن بواب، اسدالله کرمانی، عبدالله مروارید، محمد مؤمن کرمانی، عبدالله صیرفی، بایسنغر میرزا، عبدالله طبّاخ، کمال الدّین هروی، علاء الدین تبریزی، عبدالباقی تبریزی، میرعماد، علیرضا عباسی، محمدرضا امامی و دیگران که آثارشان باقی و چشم نواز دیده بینندگان است. خطاطان ایرانی، هنر خود را با کیمیای مهر و محبت اهل بیت (علیهم السّلام) درآمیخته و در جهت خدمت به عرض ارادت به ساحت قدسی آل الله، آثار فراوانی از خود برجای نهادند که بخش عمده ای از این آثار در قالب کتیبه نویسی و کتابت نسخه های قرآن کریم یا کتب ادعیه برای قرائت در مشاهد شریفه، خلق شده اند.
۳۷۸۹.

تاریخ گذاری محراب های مسجد کوچه میر نطنز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرن هشتم هجری تاریخ گذاری مسجد کوچه میر نطنز محراب های گچی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۲ تعداد دانلود : ۸۷۰
محراب های گچ بری چه از نظر فن و چه از حیث ترکیب بندی، نقش و کتیبه ها، ازجمله آثار ارزشمند معماری ایران است که در یک بازه زمانی طولانی تولید می شده اند و گنجینه درخور توجهی از طرح ها و نقوش به ارث رسیده از دوران قبل یا ابداع شده دوره خویش هستند. اوج این آثار، محدوده دوران سلجوقی تا آغاز تیموری است که به دلیل تداوم سنت ها یا بطئی بودن روند تحول، تاریخ گذاری دقیق آن ها، کاری دشوار بوده است. ازجمله آن ها، دو محراب مسجد تاریخی کوچه میر در نطنز است. ازآنجایی که کتیبه های تاریخ ساخت این دو محراب، مخدوش شده و مشخص نیست، نظریات مختلف و متعددی در باره تاریخ احتمالی ساخت محراب ها مطرح شده است که جای تأمل دارند. این پژوهش در پی آن است که ضمن معرفی و بازشناسی این مسجد و محراب های آن، از طریق مطالعه تطبیقی و بررسی برخی جزئیات، تاریخ قابل قبول تری را برای این محراب ها ارائه دهد. به دلیل وجود امضای کرمانی، «عمل حیدر کرمانی» در محراب طبقه اول، مبنای مطالعه تطبیقی را محراب های گچ بری ای قرار دادیم که دارای امضایِ کرمانی هستند. پس از آنالیز ساختار، نقوش و کتیبه های محراب ها با محراب های تاریخ دار و بدون تاریخی که دارای امضای کرمانی هستند و همچنین با درنظرگرفتن امضای هنرمندی کرمانی بر روی برخی از آثار چوبیِ متعلق به نیمه دوم قرن هشتم هجری در روستاهای نطنز، این محراب ها را به اواسط قرن هشتم هجری منسوب کردیم. روش یافته اندوزی، مطالعات کتابخانه ای و میدانی بوده و رویکرد پژوهش، تاریخی تطبیقی است.
۳۷۹۰.

تغییر ادراک معنا از حرم امام رضا (ع) در نسبت با زمان

کلید واژه ها: ادراک معنا هویت حرم مطهر امام رضا (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۲۷۷
امروزه جایگاه بین المللی شهر مشهد به عنوان یکی از قطب های مذهبی و فرهنگی جهان اسلام، ضرورت برجسته کردن حرم مطهر، توجه به بافت پیرامونی و در نتیجه ساماندهی آن را به روشنی نمایان می سازد. عدم توجه به احیا و ساماندهی این بافت می تواند سبب کاهش جذب گردشگر، جابجایی جمعیت ساکن، رکود وضعیت اقتصادی و مهمتر از همه، از بین رفتن هویت و نقش مذهبی- فرهنگی آن گردد. در مقابل آشکار است که افزایش کیفیت معنایی و بصری عرصه های شهری می تواند عامل مهمی در جذب گردشگران مذهبی از سرتاسر نقاط جهان به شهر مشهد و همچنین حفظ ابعاد هویتی و خاطره ای نزد ساکنین و زوار محلی باشد . در پژوهش حاضر سعی بر آن بوده تا به این پرسش که کدام یک از ابعاد ادراک محیط حرم درگذر زمان دستخوش تغییر شده ، پاسخ داده شود. قلمرو مکانی این پژوهش خیابان های منتهی به حرم بوده و در تحقق آن از راهبرد اسنادی و پیمایش اجتماعی استفاده شده است. تأکید این جستار بر تغییر وجوه معنایی ادراک منظر بافت پیرامون حرم مطهر امام رضا (ع) درگذر زمان بوده و ارزیابی آن در ابعاد شناختی، احساسی، تفسیری و ارزش گذاری انجام یافته است. تعداد اعضای نمونه مرحله نظرسنجی 105 نفر می باشد که به روش تصادفی انتخاب و پرسش نامه ای شامل سؤالات باز و بسته میان آنان توزیع شده؛ همچنین تحلیل داده ها با استخراج ضریب رگرسیون میان متغیرهای مستقل و وابسته در نرم افزار SPSS 16 و Exel ارزیابی گردیده است. نتایج نشان می دهند که به سبب ظرفیت پایین بافت کنونی پیرامون حرم، بیشترین تأثیر بر تمایل افراد به تغییر محیط به ترتیب متوجه بعد شناختی، تفسیری، ارزشی و در نهایت بعد احساسی است که این نشان دهنده عدم توجه به ابعاد ادراکی، معنایی و به ویژه در بعد شناختی است که در معنادار شدن بیشتر محیط کمک مؤثری می نماید.
۳۷۹۱.

تحلیلی بر ضرورت وجودی دوره کارشناسی شهرسازی در دانشگاه های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش شهرسازی مقطع کارشناسی مقطع کارشناسی ارشد ضرورت وجودی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۱۶۳
با توجه به ماهیت بین رشته ای شهرسازی یکی از سؤالات کلیدی در آموزش شهرسازی ضرورت وجود یا عدم وجود مقطع کارشناسی در شهرسازی است؟ دیدگاه های موافق و مخالف زیادی در این ارتباط وجود دارد. در حالی که بعضی از مقطع کارشناسی ارشد حمایت می-کنند، عده ای با توجه به عملکرد خوب فارغ التحصیلان کارشناسی شهرسازی، ضرورت انتخاب رشته شهرسازی از 18 - 19 سالگی و مشکلات مالی دانشگا هها بر ضرورت وجودی مقطع کارشناسی تأکید دارند. در این مقاله این سؤال را در ارتباط با شرایط ایران مورد بحث قرار گرفته و از روش تحقیق آمیخته )پرسش نامه و مصاحبه( برای پاسخ استفاده شده است. مجموعاً 187 پرسش نامه توسط سه گروه دانش آموختگان کارشناسی شهرسازی، اساتید رشته و کارفرمایان )مدیران شهرسازی( تکمیل شده است. همچنین 12 مصاحبه ساختاریافته با استادان و حرفه مندان مطرح در حوزه شهرسازی انجام شده است. نتایج حاصل از مقاله نشان می دهد که اکثریت پرسش-شوندگان و مصاحبه شوندگان از وجود این دوره رضایت داشته و آن را برای کشور ضروری می دانند.
۳۷۹۲.

ارزیابی طرح های پیشنهادی برای زمین تملک شده محله تاریخی دارالشفاء یزد بر اساس رویکرد حفاظت و بازآفرینی یکپارچه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محله تاریخی رویکرد حفاظت و بازآفرینی یکپارچه معیار ارزیابی متخصصین و دانشگاهیان ارزیابی قبل از اجرا محله دارالشفاء یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۷۱
محله های تاریخی برای زنده ماندن، رفع نیاز های روز و ایفای نقش مناسب نسبت به کل شهر، در مواردی علاوه بر حفاظت نیاز به تغییر در خود دارند. طراحی فضای جدید از تغییرات فیزیکی است که جهت ایجاد تغییر در مواردی پیشنهاد می شود. این تغییر بر کلیت بافت شهری تاریخی و ارزش های آن تأثیراتی دارد که باید قبل از اجرای طرح، آن تأثیرات مورد ارزیابی قرار گیرند. هدف اصلی مقاله، ارزیابی طرح های پیشنهادی برای زمین تملک شده محله تاریخی دارالشفاء است که در راستای آن تدقیق معیارهای ارزیابی تغییر فیزیکی و تعیین شاخص های آنها نیز به عنوان اهداف فرعی پیگیری می شوند. در این راستا، ابتدا در بخش مبانی، با اتخاذ رویکرد حفاظت و بازآفرینی یکپارچه به عنوان جامع ترین رویکرد موجود، با روش استدلال منطقی و شیوه مطالعه اسناد، معیارها و زیرمعیارهای ارزیابی از ارزش های بافت شهری تاریخی به دست می آید و با شیوه پرسشنامه ای شاخص های زیرمعیارها تعیین می گردد. سپس در بخش دوم، با روش شبیه روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ولی ساده تر و با زمان بری کمتر و با تکیه بر شیوه پرسشنامه ای ارزیابی چهار طرح پیشنهادی برای زمین تملک شده محله تاریخی دارالشفاء که دارای پیشینه تاریخی 700 ساله است و در محدوده ثبت ملی بافت تاریخی یزد قرار دارد، صورت می گیرد. در این مقاله، متخصصین و دانشگاهیان به عنوان یکی از ذی نفوذان «تغییر» مورد پرسش قرار گرفته اند. نتایج مقاله، تعیین سه معیار «احترام و حفظ ارزش های تاریخی و فرهنگی»، «حفظ و ارتقای ارزش های روز محله» و «استفاده از معیارهای ارزشمندی آثار محله در تغییر (طراحی جدید)» به عنوان معیارهای ارزیابی و تشخیص طرح مجموعه چندمنظوره اقامتی-خدماتی برای محدوده به عنوان طرح بهتر، می باشد. از ویژگی های این طرح که باعث ممتاز شدن آن نسبت به دیگر طرح ها شده است، احترام به ارزش های فرهنگی و روز است که در رویکرد حفاظت و بازآفرینی یکپارچه همسطح با ارزش های تاریخی دیده شده اند.
۳۷۹۳.

الگوهای پوشش الحاقی موقت برای فضاهای باز نیازمند پوشش در بافت تاریخی یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: الگوهای پوشش الحاقی فضاهای باز بافت یزد پوش الگوهای تابستانه الگوهای زمستانه الگوهای چهارفصل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۶۴
تحقیق حاضر جلد صفری برای پرسش از پوشاندن فضاهای باز نیازمند پوشش در بافت تاریخی یزد است. در مرتبه بعدی ، حد پوشاندن و اطوار الگوهای پوشش مناسب، مورد بحث است، از این رواحصاء الگوهای پوشش الحاقی موقت به عنوان راهنمای مطالعاتی پیش از طراحی برای فضاهای بازنیازمند پوشش بافت یزد هدف تحقیق حاضر است. از اهداف بالادست، حرکت در مسیر سازگاری کالبد دیروز و زندگی امروز در فضاهای باز بافت است. در پیشینه موضوع، از روش تحقیق تفسیری – تاریخی و در بخش هایی از مطالعه میدانی و مطالعات کتابخانه ای استفاده شده است. همچنین از طریق جداول و الگوهایی به مثابه راهنمای مطالعاتی پیش از طراحی، روش توصیفی–تحلیلی در تحقیق به کار گرفته شده است. نیاز پوشانده شدن برخی فضاهای باز در بافت یزد، نیازی متناسب با شرایط آسایش امروز انسان است که دلایل مختلف از جمله استفاده بهینه از فضای باز، متناسب با تفاوت گوناگونی فعالیت های امروزی نسبت به گذشته را داراست. از سوی دیگر، بر اساس بیانیه های جهانی احیای بافت های تاریخی، امکان چنین تحولاتی طبق شرایطی وجود دارد، از این رو پاسخگویی به چنین نیازی به رسمیت شناخته می شود.در تحقیق حاضر، الگوهای پوشش بر اساس منطق اقلیمی، در سه دسته تابستانه ، زمستانه و چهارفصل قرار می گیرند. هر یک از الگوها بر اساس اندازه دهانه ، بودجه کارفرما ، ارزش تاریخی بناها ، جوهره کاربری ، میزان استفاده از فضای باز در شبانه روز ، هزینه نگهداری و میزان استحکام بنا برای استقرار آنها با یکدیگر متفاوتند، از این رو اولویت انتخاب الگوها، متفاوت است. در تحقیق ، ضمن بیان مزایا و معایب هر یک از الگوها ، پیشنهاداتی در جهت ارتقای آنان نیزآمده است.آفت هایی عمومی بر سر راه استفاده از الگوهای پوشش قرار دارند که عبارتند از: پوسیدن در برابر اشعه ماورای بنفش، آسیب پذیری در برابر باد و آسیب زدن به سازه های موجود سنتی. برای دچار نشدن به چنین آسیب هایی در مرحله طراحی بایستی به کمک متخصصین امر، راهکارهای دقیقی جست. الگوهای مناسب پوشش، با اولویت الگوهای پوشش چهارفصل و برخی الگوهای تابستانه و تا حدودی الگوهای زمستانه هستند. مزیت الگوهای چهارفصل آن است که کمترین تغییر را در سیما و پر و خالی بناها دارند . همچنین بیشترین بازدهی شرایط آسایش را سبب می شوند. برخی از آنها وجه موقت بودن را علاوه بر سال های استفاده ، می توانند در طول روز نیز عرضه نمایند. در نهایت بایستی بیان کرد برای پوشش فضاهای باز با ارزش تاریخی باکاربری مذهبی، تنها «راهکار پوش» از  الگوهای چهارفصل، وجاهت دارد و می بایست این سنت با آداب و کیفیت مترتب بر آن در یزد تداوم یابد. همچنین الگوی پوش برای کاربری های دیگر نبایستی استفاده شود.
۳۷۹۴.

تحلیلی بر رویکردهای نوظهور روستا- شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روستا- شهر روستا شهر شهرنشینی توسعه شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۰۴
مفاهیم نوینی در فرایند توسعه شهری ارایه شده است که به طور خاص به دنبال الگوهایی فراتر از الگوهای معمولی توسعه و نیز ترویج دیدگاه هایی متفاوت هستند. مفهوم روستا- شهر به عنوان نمونه ای از این مفاهیم مطرح است. این مفهوم در بردارنده ویژگی های متنوع و خاصی است لذا تعاریف متفاوتی از آن ارایه می شود. البته ویژگی های آن به وسیله کیفیت مکان و فضا تعیین شده و براساس ساختار مکانی تعریف می شود. از این رو چرایی های متفاوتی به واسطه تنوع در شاخص های اقلیمی، اجتماعی و فرهنگی و به تبع آن، تنوع در بافت های شهری و روستایی در کشورهای مختلف، برای به وجود آمدن خود می یابد و چیستی های مختلفی به خود می گیرد. این مفهوم به دلیل تفاوت های موجود در پیدایش مفهوم روستا- شهر از سویی و نوظهور بودنش از سویی دیگر، سبب شده است که با تعابیر و رویکردهای متفاوتی همراه باشد. سئوالی که طرح می شود عبارت است از اینکه مفهوم روستا- شهر در بردارنده چه رویکردهایی است؟ چارچوب کلی این پژوهش با هدف بررسی پدیده روستا- شهر و مرور پیشینه این پارادایم جهانی نوظهور سازماندهی شده است و ضمن اشاره به پیشینه و تعاریف موجود، به دنبال یافتن رویکردهای متفاوت روستا- شهر، ابعاد و شاخص های هر کدام و نقش روستا- شهر در هریک از آن ها است. این مقاله براساس مطالعات صورت گرفته، دو رویکرد متفاوت "رویارویی شهر و روستا با هم" و "روی آوری شهر و روستا به هم" در مفهوم روستا- شهر را مطرح و ابعاد و شاخص های روستا- شهر را در هر کدام از این دو رویکرد معرفی می کند.
۳۷۹۵.

ارزیابی برنامه های آموزش معماری دوره کارشناسی در ایران از منظر توجه به مؤلفه های فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ تاریخ جغرافیا جهان بینی سرفصل های آموزش معماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۹ تعداد دانلود : ۶۱۷
حرفه معماری و به تبع آن آموزش معماری فرایندی است که به شدت متأثر از عوامل فرهنگی، تاریخی، جغرافیایی و اجتماعی هر سرزمین است. یکی از مهم ترین اهداف آموزش معماری، باید پرورش معمارانی باشد که بتوانند بر پایه شناخت ویژگی های فرهنگی سرزمین خود، به امر معماری در ایران بپردازند. بنابراین این پرسش مطرح است که آیا نظام آموزش معماری در ایران، معمارانِ جوان را برای حل مسائلِ بومی منطقه ای شان و طراحی هوشمندانه در بستر فرهنگی سرزمینشان آماده می کند؟ در این مقاله برای ارزیابی آموزش معماری از منظر توجه به مؤلفه های فرهنگی، از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. بنابراین، نخست فرهنگ به طور عام تعریف شده و سه مولفه اصلی آن در قالب جهان بینی و باورها، جغرافیا و تاریخ تببین شده اند. سپس موضوعات مؤثر بر معماری در هریک از این سه حوزه، به روش دلفی مشخص شده اند. در بخش دوم با تکیه بر مؤلفه ها و موضوعات تعیین شده، برنامه آموزش فعلی معماری در کشور ارزیابی شده است. در این ارزیابی سه برنامه آموزشی مصوب شورای عالی برنامه ریزی، برنامه های بازنگری شده دانشگاه شهیدبهشتی و تهران بررسی شده است تا میزان توجه به مؤلفه های فرهنگی در اهداف و متن طرح دروس این برنامه ها در چهار حوزه کلی دروس طراحی معماری، دروس تاریخ و مبانی نظری، دروس فن ساختمان و در نهایت دروس اختیاری ارزیابی شود. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که میزان توجه به موضوعات سه حوزه جهان بینی، تاریخ و جغرافیا در طرح دروس مختلف سه برنامه بررسی شده همسان نیست و در محتوای مصوب برای دروس آموزش معماری، به اندازه کافی از ظرفیت های هر حوزه برای توجه به مؤلفه های فرهنگ استفاده نشده است. به عبارتی هریک از سه حوزه اصلی دروس آموزش معماری ظرفیت مناسبی برای پرداختن به مؤلفه های فرهنگی حوزه تاریخ، جغرافیا و جهان بینی فراهم می کند که لازم است در تدوین طرح درس ها به طور مشخص به آن ها اشاره شود. بازنگری برنامه های آموزش معماری با رویکرد تحلیل محتوا و تدوین دروس جدید فرصت مناسبی برای جبران کمبودهای موجود در آموزش معماری منطبق با بستر فرهنگی ایجاد می کند.
۳۷۹۶.

ارزیابی مفهومی عملکرد لرزه ای دیوارهای غیرسازه ای در ساختمان های میان مرتبه ی متعارف - بر اساس تجارب زلزله های گذشته(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دیوار غیرساز ه ای خسارت تجارب زلزله های گذشته عملکرد لرز ه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۱۲۶۹
در حال حاضر اغلب مهندسین سازه در فرایند طراحی، دیوارها را به عنوان عناصر غیرساز های به شمار آورده و تنها جرم آ نها را در محاسبات مدنظر قرار می دهند. از طرف دیگر معماران نیز، مشخصات دیوارها را بدون توجه به عملکرد لرزه ای آن ها تعیین میکنند. در حالی که تجربیات زلزله های گذشته نشان میدهد دیوارها میتوانند آثار مثبت یا منفی بر رفتار ساختمان داشته باشند. هدف از این مقاله شناسایی نقاط ضعف دیوارها و آثار آن ها بر عملکرد لرزه ای ساختمان به شیوه ای مفهومی میباشد. در این تحقیق از مشاهده خسار تهای زلزله های گذشته به عنوان یک آزمایشگاه با مقیاس یک به یک استفاده شد ه است. نتیجه مطالعات نشان میدهد رفتار لرزه ای دیوارها در یک نمودار شامل سه سطح و هر یک در دو جهت مثبت و منفی قابل تحلیل است. در سطح یک از عملکرد نامطلوب، تنها دیوار دچار آسیب میگردد، در سطح دو، احتمال وارد شدن آسیب به دیگر عناصر ایجاد می گردد، در سطح سه، دیوار موجب آسیب دیدن سازه ساختمان میگردد. در سطح یک از عملکرد مطلوب، دیوار پایدار باقی می ماند، در سطح دو، دیوار آسیبی بر عناصر دیگر وارد نمیکند، در سطح سه، دیوار میتواند موجب پایداری سازه های غیرمقاوم در برابر زلزله گردد یا پتانسیل اضافی برای سازه های مقاوم در برابر زلزله به وجو دآورد.
۳۷۹۷.

Investigating the Effect of Changing the Transmitted Light’s Color on Thermal and Visual Comfort(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۸۷
Thermal comfort is one of the key factors for achieving energy saving in the buildings. In the survey of thermal comfort, psychological aspects are as important as the physical parameters such as temperature and relative humidity. If thermal comfort could be achieved by using non–physical parameters, a significant energy and cost would be saved. The aim of this study is to investigate the effect of changing the color of inward daylight (into cool/warm), on sensation of thermal and visual comfort. This study was conducted to answer these questions: to what extent can the lights, which are traditionally called cool and warm, cause the real sensation of cold and heat? What is their influence on thermal and visual comfort? And what is the effect of changing the color of transmitted light on the occupant’s sensation of illumination? Research method is descriptive–analytical; in this study, thermal and visual effects of changing the color of inward light from the windows is surveyed, by using questionnaires, in three naturally ventilated high–schools; and the results were compared with the outputs of PMV simulation analysis. The results show that changing the inward light to a cool color (blue) and a warm color (red) resulted in a difference of 0.33°C in the sensation of thermal comfort. Moreover, the AMV in all cases had a neutral temperature below the PMV’s neutral temperature which was simulated by the software. In lower illuminance levels (lower than 300 lux) blue light aroused more visual satisfaction; but in higher illuminance levels (more than 300 lux), simple windows produced the best visual satisfaction. Red light produced the least visual satisfaction amongst these three. While, blue and red glazing generated better distribution of light in the room, than the witness group.
۳۷۹۸.

پیوندهای هنر و سیاست در عصر قاجار و پیامدهای آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هنر سیاست ناصرالدین شاه قاجار فتحعلی شاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۷ تعداد دانلود : ۳۱۸۳
در بررسی تاریخ هنر عصر قاجار افزون بر عناصر زیبایی شناختی آن، فرایندهای اجتماعی، تاریخی و سیاسی مؤثر در شکل گیری این آثار نیز باید مد نظر قرار گیرند. این گونه بررسی ها به هیچ وجه از ارزش آثار هنری نمی کاهد، بلکه سهم عناصر فرازیباشناختی را در آثار هنری نشان می دهد. شواهد تاریخی عصر قاجار نمودهایی از تأثیر سیاست در هنر این دوران به ویژه سیاستگذاری های نخبگان حکومتی 1را بر ما آشکار می سازد. عناوین مناصب دولتی، فرامین، اعلان ها، بخش نامه های حکومتی و مضامین سیاسی آثار هنری شاهد این مدعاست. در نیمة دوم حکومت قاجاریه، رشد اندیشه های نوگرایی، فضایِ گفتمانی تازه ای را پدید آورد که این تحول گفتمانی تأثیر بسزایی در ظهور سبک های هنری و پیدایی سبک های تلفیقی داشت. توجه به تعاملات هنر و سیاست و تحلیل عوامل مؤثر در شکل گیری آثار هنری از جمله موضوعاتی است که کمتر مورد توجه پژوهشگران این حوزه قرار گرفته ؛ به طوری که در میان عوامل تأثیرگذار بر خلق آثار هنری، سیاستگذاری های حاکمیت نقش تعیین کننده ای را ایفا کرده است. دو پرسش اساسی که مقالة حاضر در راستای پاسخگویی به آن شکل گرفته، چگونگی مناسبات هنر و سیاست در عصر قاجار و عوامل مؤثر بر این مناسبات است. مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، نحوة برخورد نخبگان حکومتی با هنرمندان، آثار هنری و پیامدهای ناشی از آن را مورد بررسی قرار دهد. این نوشتار نیز در بُعد نظری از مناسبات دانش و قدرت در اندیشه میشل فوکو الهام گرفته است. لذا بنا بر نظریه و دیدگاه فوکو در مناسبات دانش و قدرت، روابط هنر و سیاست مورد تحلیل واقع شده است. دستاوردهای این پژوهش نشانگر تعاملات سیاست و هنر در قالب حمایت های سیاست از هنر و در مواردی نیز تقابل هنر و سیاست است که نمودهای این تقابل را در مضامین انتقادی آثار هنری می توان یافت.
۳۷۹۹.

معماری و موسیقی تعلیمی در زورخانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: موسیقی تعلیمی معماری زورخ‍ان‍ه رویکرد کل نگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۶ تعداد دانلود : ۴۷۸
زورخانه به عنوان پدیده ای استوار، از فرهنگ ایرانی-اسلامی است که واجد ویژگی هایی تعلیمی سنّت های پیشینیان ماست. ویژگی هایی که اندیشه کل نگر پیشینیان بدان شکل داده و تحت عنوان یک کل واحد به اجزای آن وحدت بخشیده است. در بستر ذهن کل نگر مردمان ایران زمین، تمام عناصر سازنده در یک پدیده به دنبال تحقق هدفی بوده است. معماری و موسیقی به عنوان دو عنصر عینی و ذهنی که در دو سر طیف پدیده زورخانه قرار می گیرند، گواهی بر این مدعاست که زورخانه برای تعلیم و آموزش خوی پهلوانی و منش انسانی شکل گرفته است. مسئلة این تحقیق، یافتن آن نگاه آموزشی مشترک در دو عنصر عینی (معماری) و ذهنی (موسیقی) زورخانه است. بر اساس یافته های این تحقیق : معماری و موسیقی زورخانه با هرچه ساده تر شدن و نزدیک شدن به زندگی مردم، دوری از تفنّن و پیچیدگی های تخصصی و تمسّک به اصولی ساده و سهل الوصول نخست به دنبال نشاندن مردم پای سخن خود و دوم نشاندن سخن خود در ذهن آنهاست. اجزاء معمارانه و موسیقایی در این فضا به گونه ای انتخاب شده اند که فرد به راحتی می تواند آن را بسازد یا در ذهن بسپارد. نفوذپذیری، سادگی و مردم واری از ویژگی هایی است که هدف سازندگان و پدیدآورندگان پدیده ای با نام زورخانه را محقق می ساخته است و همگی در معماری و موسیقی زورخانه متجلّی است. روش تحقیق پیش رو کیفی و با جمع آوری اطلاعات به شیوه های میدانی و کتابخانه ای در جستجوی مصادیقی از دو عنصر معماری و موسیقی انجام شده است. در پایان با روش تحلیل محتوا و مقایسه محتوایی داده های حاصل از تحلیل اطلاعات به دست آمده، به تناظر بین این دو عنصر پرداخته شده است.
۳۸۰۰.

بازشناسی شهرسازی و معماری اسلامی ایران با رویکردتئوری آشوب و قانون فازی (مطالعه موردی : شهر یزد، میبد، تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: فازی پویایی آشوب فراکتال شهرهای سنتی مسلمانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۸ تعداد دانلود : ۴۵۵
با نگرش به شهر های اسلامی در دوره های مختلف زمانی از اوایل اسلام تا اوایل دوره قاجار همواره متوجه می شویم پویایی1 فضا در شهر های گذشته مسلمانان، تفاوت اصلی آنها با فضای شهری دوره های قبل از اسلام و معاصر در ایران بوده که از طریق پیچید گی سازمان یافته حاصل شده، این پیچیدگی در یک سیستم باز اتفاق افتاده و اجزای آن (فراکتال ها) با یک منطقی در طی زمان های متمادی تکامل و رشد یافته، منجر به توسعه درونی در یک سیستم شهری شده اند که نظمی پنهان را در فضای آشوب شهری به همراه داشته اند. در بافت شهری گذشته ، نظمی پنهان در فضای شهری، توسعه شهر را در حریمی مشخص سامان می داده و مشارکت های مردمی در تحقق این مهم نقش اصلی ایفا کرده است. همین موضوع از محوری ترین مباحث پایداری شهری است. این پژوهش سعی دارد با مطالعات اسنادی و تطبیقی ، با رویکرد تئوری آشوب2(هندسه فراکتال، منطق فازی و فضای آشوب)، به عنوان یک تئوری سیستمیک، عوامل پویایی و پیچیدگی3، غیر خطی بودن، نظم پنهان و خودسازماندهی فضایی را -که از مشخصات یک فضای آشوب در یک سیستم زنده است- در هنجارهای شهری و معماری گذشته اسلامی از جمله قوانین خصوصی گرایی و دولتی و قوانین موروثی اسلامی بررسی کند تا با دستیابی به تعاریف مشخصی از انسجام و پیچیدگی، نظم پنهانی موجود در شهر های کهن، عدم یکپارچگی و نا هماهنگی شهر های معاصر را که در حریمی نامشخص رشد می یابند را بازشناسی کرده، درنهایت در راستای تحقق پایداری شهری و معماری، عامل رشد درون زا که ناشی از فرهنگ و جهان بینی ایرانی- اسلامی بوده و خود سازماندهی حاصله از مشارکت های مردم در تمام جنبه های زندگی شهری را که در یک سیستم زنده به فعالیت می پرداختند را به جای تخصص گرایی معرفی می کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان