درخت حوزه‌های تخصصی

هدف از انجام این پژوهش، برنامه ریزی کالبدی معماری و ساماندهی مکانی و فضایی عملکردهای شهری در محدوده شعاع 800 متری فلکه دفاع مقدس شهر رشت می باشد. این نوع مطالعات به دلیل تاثیرگذاری همه جانبه بر کلیه طرح های مرتبط با مباحث کالبدی نظیر طرح های معماری، شهرسازی، طراحی شهری و ارتباط آن با برنامه ریزی به عنوان زیربنای فکری مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و شهری دارای ماهیتی غیرقابل انکار می باشد. بدین منظور ابتدا شناخت محله مورد نظر و بررسی مشکلات و نیازهای شهروندانی که در آنجا زندگی می کنند، از طریق تدوین پرسشنامه ای مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین با استفاده از مدل سوات نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت های محله مورد نظر، مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از ماتریس های مطلوبیت و ظرفیت ارتباط بین کاربری های موجود در محله بررسی شده است. سپس با مشخص نمودن اهداف کلان و خرد به ارائه راهبردها و سیاست هایی جهت پیشبرد اهداف پژوهش پرداخته و با مشخص نمودن سرانه های موجود و سرانه های مطلوب و همچنین پیش بینی نرخ رشد جمعیت در بیست سال آینده به ارائه راهکارهای مناسب، جهت بهبود فضای کالبدی و زیستی این محدوده پرداخته شده است. با توجه به نتایج حاصل از پرسشنامه مهمترین نیازهای کالبدی این محدوده به ترتیب کاربری های فرهنگی، ورزشی و درمانی می باشد. همچنین مهمترین مشکلات محله از دیدگاه ساکنین به ترتیب، نبود آسفالت مناسب، کمبود کتابخانه و سر و صدای ناشی از تردد وسایل نقلیه می باشد. بر این اساس راهکارهایی همچون استفاده از بناهای مخروبه و اراضی خالی، جهت رفع کمبود کاربری های مورد نظر؛ کاشت گل و گیاه جهت کاهش آلودگی صوتی و ایجاد توازن در توزیع و جانمایی کاربری ها جهت رفع کمبود ها ارائه شد. در مجموع طبق بررسی های به عمل آمده می توان اینگونه نتیجه گرفت که برنامه ریزی کالبدی معماری و ساماندهی عملکردهای شهری با توجه به تامین نیازهای نسل آینده نقش بسزایی در توسعه پایدار شهری دارد. همچنین ساماندهی کالبدی فضاهای شهری می تواند منجر به رونق اقتصادی و سرزندگی فضاهای شهری گردد.

این مقاله به بررسی تاریخی تاثیر ایدئولوژی صفویان بر شکل گیری منبت کاری سبک صفوی می پردازد . از آنجا که سبک منبت کاری صفوی در دوران شاه طهماسب به کمال خود می رسد ، لذا در این تحقیق آثار اجرا شده در زمان وی با بهره گیری از مشاهده میدانی مورد تحلیل قرار گرفته و ریشه های اعتقادی آن تطبیق داده شده است . در بررسی تحلیلی آثار موجود به این نتیجه می رسیم که هنرمندان منبت کار دوران شاه طهماسب برای تبیین سبکی در هنر منبت کاری ایرانی به نام سبک صفوی از ویژگیهایی که اشاره به سه نوع مضمون یعنی : تشیع اثنی عشری ، تصوف و فرهنگ ایران باستان دارد استفاده کرده اند ...

موزه هنر متروپولیتن نیویورک حاوی مجموعه بزرگ و نادری از تاریخ اسلام و ایران باستان است. در این بین، قالی ها نیز جزو آثار هنری اسلامی محسوب می شوند. از قالی های مهم این موزه می توان به معروف ترین قالی های پولونز یا لهستانی اشاره کرد. در این نوشتار به انگیزه شناخت برخی قالی های پولونز موجود در موزه هنر متروپولیتن نیویورک و همچنین گشایش زاویه ای نو در آسیب شناسی قالی ها در امر حفاظت و مرمت آن ها در موزه تلاش دارد. در گام نخست، مطالعات کتابخانه ای و جستجو در پایگاه های اینترنتی نشان داد که تاکنون در این خصوص بیشتر به توصیفات نقشه و رنگ آمیز آن پرداخته شده و از دید حفاظتی و مرمتی مورد بررسی واقع نشده است. در گام بعد، با تحلیل داده های دریافتی به طور مختصر این قالی ها معرفی شده و به بررسی و معرفی آسیب های فیزیکی 4 نمونه (دو جفت) از این قالی ها که در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می شوند پرداخته شده است. این قالی ها اثر هنرمندان اصفهان یا کاشان عصر صفوی است که از نخ های ابریشم، زرین و سیمین در بافت آن بر روی تارهای ابریشمی استفاده شده است. قالی های مورد بررسی دچار آسیب هایی از قبیل چند رنگی، ازبین رفتن قوس گره، پارگی، ساییدگی و فرسودگی لبه ها شدهاند.

به دنبال صنعتی شدن جوامع بشری و گسترش محیط های صنعتی انسان ساخت و از بین رفتن مناظر سبز و طبیعی، پارک در معنایی جدید به عنوان ""زمینه ای برای حفظ یک حس از طبیعت"" در شهر ها مطرح می شود. با توجه به گسترش فضای شهری و گسترش زمین ها ی صنعتی نیاز شهر به فضاهای سبز و احیای زمین های صنعتی نمایان می شود و بر همین اساس فلسفه طراحی پارک ها، مرمت بافت شهری و ترویج روزافزون قطعات سبز شهری شکل می گیرد. در پیوند مناطق قدیمی به مناطق جدید و مدرن شهرها، فضاهای سبز به عنوان مفصلی میان این دو منطقه نقش اساسی در پیوند آنها و احیا و بازنده سازی بافت های فرسوده و کهن پیدا می کند. در عین حال طراحی پارک های حاشیه رودخانه ها، مسیرهای حرکتی، اتصال بافت های مدرن و بی روح امروزی به یکدیگر به عنوان اقدامی در جهت باززنده سازی طبیعت از دست رفته در زندگی مدرن شهرهای امروزی مورد توجه است. مدتی بعد با رسوخ تفکر ساختارهای سبز به حاشیه جاده ها و مسیرهای حرکتی و احیای فضاهای سبز در مسیر اصلی حمل و نقل نیاز به حرفه ""معماری منظر"" مطرح شد. مفهوم منظر در حال حاضر در گستره ای از بازتاب های شهری و برون شهری استفاده می شود که نشان دهنده چالش های جدیدی در مقیاس شهری (مرزها ـ تعلقـ کیفیت و محیط زیست) است. امروز در پاسخ به چالش های روزافزون زندگی شهر ها، معماران منظر در حوزه ها و مقیاس های مختلف منظر شهری اجرای پروژه های مهم و تعیین کننده ای را بر عهده دارند. «آلن پروو» در میان معماران منظر فرانسوی از فعال ترین معماران منظر در طراحی منظر شهری به شمار می رود. پروو در گستره وسیعی از پروژه های شهری در زمینه های مختلف (منظر راه، منظر خیابان، پارک های شهری، لبه های شهری، میدان ها و پلازاهای شهری و...) نقش مستقیم هویت و زمینه در طراحی منظر را مورد توجه قرار داده و توجه به زمینه و تغییر و تحولات پروژه در طول زمان را عامل مهمی در طراحی منظر می داند. آلن پروو در طرح های منظر شهری، بر اصول طراحی خود : خطوط منظم، اشکال هندسی خوانا، استفاده از بازی آب و ایجاد رنگ با طرح کاشت پایبند است با این حال تنوع و جذابیت طرح در عین نظم هندسی غالب آن در یک مسیر طولانی حائز اهمیت است و با در نظرگرفتن گذشته حاکم بر این سایت ها و فضاهای مورد نیاز مردم در سطوح اجتماعی و سنی مختلف، قطعه ای سبز و پایدار را به عنوان آشتی با طبیعت اما با الگوهای خطی و رسمی با فضاهای درون شهری، ایجاد کرده است که به پایداری زیستی و ارتقای سطح زندگی بر اساس الگوهای صنعتی کمک خواهد کرد. پروژه های پروو به شدت متأثر از بستر تاریخی، طبیعی و فرهنگی خود بوده و در عین حال در مقیاس های مختلف با شهر و زندگی شهری در هم می آمیزد.

مطالعه حاضر با هدف ساخت، اعتباریابی و رواسازی پرسشنامه جایگاه طراحی در معاصرسازی بافتهای فرسوده ایران بر اساس مصاحبه با اساتید دانشگاههای تهران و متخصصین و استخراج نظرات آنان تهیه شد. با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای، نمونه 210 نفری از اهالی محله سیروس تهران انتخاب و پرسشنامه روی آنان اجرا شد. پرسشنامهها با استفاده از نرمافزار SPSS تحلیل شد. روشهای به کار رفته شامل تحلیل گویهها (ضریب تمیز و روش لوپ)، روایی محتوا و روایی سازه (تحلیل عاملی) و اعتباریابی (محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه و عاملها) بودند. در نتایج تحلیل عاملی 11 عامل شناسایی شد که عبارتند است از : مشارکت مردم در تهیه و ساخت، شکل معابر، تجمیع قطعات برای نوسازی، حفظ فضاهای ارزشمند، اولویت عبور و مرور، لزوم تغییر و نوسازی، نوسازی توسط دولت، ایجاد خدمات منسجم، ایجاد خدمات خرد، استحکام مصالح و زیبایی ساخت. اعتبار این پرسشنامه از طریق محاسبه آلفای کرونباخ 961/0به دست آمد. با در نظرگرفتن نتایج این پژوهش میتوان گفت این پرسشنامه از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار است و عوامل به دست آمده از تحلیل عاملی میتواند جایگاه طراحی در معاصرسازی بافتهای فرسوده ایران را به گونه مناسب اندازهگیری کنند و یا به عبارتی با دریافت نظرات مردم در الگوی طراحی با عاملهای معرفی شده در این پژوهش میزان موافقت مردمی و در نهایت موفقیت معاصرسازی را سنجش کرد.

همراه با مزیت های اقتصادی و اجتماعی شهرها آثار سوء ناشی از رشد روزافزون جمعیت، گسترده تر شدن ابعاد تخریب و آلودگی های زیست محیطی، ناکافی بودن خدمات و زیر ساخت ها، بافت های فرسوده شهری، سکونت غیر رسمی و ... زمینه وسیعی از عوامل تهدیدکننده سلامت انسان و کیفیت زندگی شهروندان را در شهرهای جهان در حال توسعه فراهم کرده است. سلامت به عنوان یک رویکرد نوین در ادبیات برنامه ریزی توسعه شهری، با هدف بهبودکیفیت زندگی شهروندان مورد تاکید قرار گرفته است. دراین مقاله با هدف سنجش وضعیت سلامت در رویکرد برنامه ریزی شهری، تلاش شده است با بررسی سوابق و تجربیات جهانی و در نظرگرفتن شرایط بومی، سنجش وضعیت سلامت در شهر مشهد صورت گیرد. نتایج نشان داد نیمه شرقی و شمالی شهر با بیشترین شدت نسبی تهدید سلامت روبه رو بوده که مربوط به شاخص های کالبدی- فضایی و اجتماعی- اقتصادی است. در کلانشهر مشهد بیش از 12.5درصد محدوده در حالت بیشینه تهدید و تهدید نسبتا بالا، 16.5درصد با حالت تهدید متوسط، بیش از 29 درصد حالت تهدید نسبتا کم و حدود 41 درصد حالت کمینه تهدید سلامت قرار دارند که این وضعیت متوسطی را برای شهر مشهد در زمینه شاخص سلامت شهری نشان می دهد.

دیوارنگاری از جمله هنرهای شهری است که از ظرفیت ها و کارکردهای شهری و ساختار فرهنگی و تاریخی قابل توجهی برخوردار است. حضور این هنر در فضای شهری و کارآیی های آن در فرهنگ، هویت ملی، حیات جمعی شهری، امورتجاری، تبلیغات و آموزش های شهروندی امری انکارناپذیر است. دیوارنگاری یکی از شاخه های هنرهای تجسمی است. آن چه که شناخت ما را از پیرامون مان سازماندهی می کند، تصویری است که از آن در ذهنمان شکل می گیرد. اعلام، اشاعه و تحکیم مواضع فرهنگی و بنیان های هویتی در شهرهای ایرانی می تواند از طریق آثار دیوارنگاری صورت گیرد و دیوارنگاره ها می توانند به تطبیق سیمای شهر با هویت و فرهنگ آرمانی آن کمک کنند. اهمیت تصویر در شهر، به ویژه زمانی که در قالب اثر هنری ارایه می شود، از این جهت است که می تواند کارکردهای متعددی داشته و در جایگاه های مختلف، ایفای نقش کند. سه رویکرد و عملکرد دیوارنگاره ها به عنوان تصاویر هنریِ شهری شامل «هنری»، «ارتباطی» و «کاربردی» در سه ساحت «هنرهای تجسمی»،«ارتباطات اجتماعی» و«معماری-شهرسازی» است که منظر، کالبد و فضای شهری را تحت تاثیر قرارمی دهد. پژوهش حاضر با روش تحلیلی- توصیفی به دنبال تبیین کارکرد دیوارنگاره ها در هویت بخشی شهری و کمک به بازآفرینی هویت ایرانی-اسلامی در شهرهای ایرانی است. نقش هویت ساز دیوارنگاری شهری از طریق شناسایی کارکردهای آن در حوزه های پیرامونی اش شامل«هنرهای تجسمی»، «ارتباطات اجتماعی» و «معماری-شهرسازی» قابل شناسایی و معرفی است. بررسی سه محور «ارزش های فرهنگی-هنری»، «ظرفیت گفتمانی و رسانه ای» و نیز «کارکردهای زیباسازی و تزیینی» به عنوان حوزه های مهم اجتماعی که خروجی و تاثیرات دیوارنگاری در آن ها قابل تشخیص، ارزیابی و تحقق است، بر ما روشن می سازد که دیوارنگاری شهری به عنوان یک هنر شهری با پشتوانه های چشمگیر تاریخی، هنری، فرهنگی و اجتماعی، در زمینه هویت بخشی به فضاهای شهری، از قابلیت های ویژه ای برخوردار است. فرض این پژوهش بر این مساله استوار است که هویت بخشی دیوارنگاری به شهر ایرانی-اسلامی می تواند از طریق اشاعه و تحکیم الگوهای تبیین شده برای شهر اسلامی در ساحت های هنر، ارتباطات و معماری محقق شود.

« هرگاه برای نوشتن آماده می شوم، ترسی در درونم بوجود می آید.» جان آزبرن سینما با قابلیت بسیار فراوان با بهره گیری از سایر هنرها و تکنولوژی نوین در فرآیند پیشرفت و تکامل خود، طیف وسیعی از دانشها ، حرفه ها و افراد غنی و هنری را به خدمت خود گرفت و ضمن معطوف کردن توجه قشرهای مختلف اجتماعی، توانست بسیاری از جنبه های زیبایی شناسی بصری، نحوه برقراری ارتباط و تبادل اطلاعات ، شیوه تحلیل محتوی و ارتباط گروهی را از جنبه کمّی و کیفی و ... تحت الشعاع خود قرار دهد. در بررسی تاریخ سینمای ایران، فیلمنامه نویسی در هیچ زمان مرکز توجه دست اندرکاران این حرفه ومسئولین فرهنگی کشور نبوده است و با همه گستردگی نتوانسته خواسته های معنوی و روحی تماساگران را علیرغم نیاز انجام پژوهشهای بنیادی و کاربردی تأمین نماید. به زبانی دیگر باید عنوان کرد که گروه تحقیقی منسجمی به تحلیل سینما از جنبه فیلمنامه نویسی با توجه به تحول بنیادین در عرصه هنر فیلمنامه نویسی و ساختار آن در زمینه های تم،موضوع،ساتار، طرح داستانی، شخصیت پردازی، گفت و گوی نویسی، حادثه و فضا آفرینی به عنوان سنگ عمارت سینما در طول سالیان نپرداخته و سینمای ایران نتوانسته سهمی را در زمینه چارچوب فیلم های سینمایی در جهان بخود اختصاص دهد. رجوع به بانکهای اطلاعاتی و شبکه های جهانی Internet )) نشان دهنده عدم حضور فعال و جدی سینما و سینماگران ایرانی است. مقاله حاضر ابتدا بر این بوده است که به تحلیل « فیلمنامه های الف » سینمای ایران بپردازد. به چند دلیل عمده این مهم قابل انجام نبود و نتیجه ای در بر نداشت. الف) عدم همکاری و دسترسی به کلیه فیلمنامه ها ی درجه بندی شده در مراکز ذیربط، ب) تقسیم بنددی کیفی فیلمنامه ها به « گروه های الف، ب، ج و د » از تیرماه سال 1367 و لغو تصویب فیلمنامه ها به روال سابق، ج) برقراری مجدد تصویب فیلمنامه ها از ابتدای سال 1369 در قالب ارائه خلاصه داستان به شورای بررسی فیلمنامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی . د) ابلاغ مقررات جدید تصویب فیلمنامه از آبانماه سال 1371. ه) عدم انسجام در تصمیم گیری ها و مصوبات در طی این سالیان. و) ... فیلمنامه نویسی موضوع فیلمنامه شخصیت پردازی ساختار تجربه نخست سینمای رؤیا پرداز روش علمی فیلمنامه نویسی. کلیدواژگان: اصلاح زمین ,سیمای شهر ,شهر ,شهر اسلامی ,شهر مسلمین ,شهرسازی اسلامی ,فرهنگ ,محیط زندگی ,معنا ,وحدت