درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: تحلیل راهبردی وضع کنونی کتابخانه ملی ایران در قالب بازاریابی- ترویج و ارائه راهبردهای پیشنهادی مبتنی بر ماتریس سوات. روش/ رویکرد پژوهش: ابتدا از طریق مصاحبه با 13 نفر از کارمندان متخصص کتابخانه و استفاده از روش تحلیل محتوا، مؤلفه های سوات استخراج شد. سپس با استفاده از پرسشنامه و رتبه بندی مؤلفه ها، و با استفاده از ماتریس ارزیابی موقعیت راهبردی، وضعیت راهبردی کتابخانه ملی ایران در مقوله ترویج تعیین و راهبردهای SO، ST، WO، و WT ارائه شد. یافته ها: ضعف های پیش روی کتابخانه ملی ایران بر قوت های آن و فرصت های پیش رو نیز بر تهدیدها غلبه دارد. بنابراین، بهتر است خود را در معرض خطرات بزرگ قرار ندهد. نتیجه گیری: موقعیت راهبردی کتابخانه ملی ایران در مقوله بازاریابی- ترویج، محافظه کارانه است. برخی راهبردهای پیشنهادی عبارت اند از: استفاده از حداکثر ظرفیت های فکری نیروی انسانی، اصلاح قانون به منظور استفاده مؤثر از قابلیت های رسانه های اجتماعی، استفاده از فرصت های ترویجی مناسب تر، رسیدن به ثبات مدیریتی، استفاده از کارکنان توانمند در پژوهش در سِمَت های اجرایی، و تلاش برای بودجه بندی و تخصیص منابع مالی مناسب و مانند آنها.

هدف: وجود نقاط مشترک فرهنگی، دینی و تاریخی بین کشورها و از همه مهم تر همجواری جغرافیایی کشورهای عضو اکو و پیشینه تاریخی مشترک ، لزوم شناسائی مؤلفههای تقویت کننده و تسهیل کننده همکاری در بین کتابخانههای ملی کشورهای عضو اکو را بیش از پیش آشکار می کند. در این مقاله راهکارهایی در این خصوص ارائه شده است. روش/رویکرد پژوهش: ، مطالعه اسنادی و کتابخانهای موجود در 10 کتابخانه ملی کشورهای عضو اکو یافته ها: وجود اشتراکات زبانی و خط در بین این کشورها، وابستگی سازمانی مشترک، اشتراک در مذهب، آثار و منابع مشترک احراز شد. برای همکاری کتابخانهها میتوان از فهرست ها و کتابشناسی های چندزبانه و چکیده های استاندارد بهره جست. لازمه آن تدوین استانداردهای توافق مورد کشورهای عضو و به-کارگیری متخصصان است. با وجود منابع مشترکی در کتابخانههای ملی کشورهای عضو اکو ، میتوان به زمینهسازی همکاری هرچه بیشتر این مراکز حافظ میراث علمی و فرهنگی اقدام کرد.

هدف: بررسی وضعیت کتابخانه های آموزشگاهی مقطع متوسطه استان کرمانشاه از نظر فضا، بودجه، امکانات و تجهیزات، نیروی انسانی، کمّیت مجموعه، و ارائه خدمات و همچنین مقایسه آنها با استانداردهای ایفلا برای کتابخانه های آموزشگاهی. روش/ رویکرد پژوهش: پیمایشی و پژوهش از نوع توصیفی. جامعه پژوهش، کل مدارس مقطع متوسطه استان کرمانشاه را شامل می شود. داده های این پژوهش از طریق پرسشنامه به دست آمده اند و برای تجزیه و تحلیل آنها از آمار توصیفی استفاده شده است. یافته ها: یافته های این تحقیق نشان می دهد که 79/80 درصد از مدارس دارای کتابخانه هستند. 38/32 درصد از کتابخانه ها به وسیله کتابداران اداره می شوند که سرپرست 34/9 درصد از آنها در رشته کتابداری تحصیل کرده اند. 27/91 درصد از کتابخانه ها بودجه مدوّن و اختصاصی ندارند. فضای کتابخانه ها بسیار محدود است و اکثر آنها برای مطالعه دانش آموزان فضایی درنظرنگرفته اند. مجموعه کتابخانه ها از نظر کمّی ضعیف هستند. 53/32 درصد از کتابخانه ها شیوه استفاده از کتابخانه را به دانش آموزان آموزش می دهند و فقط 72/5 درصد از آنها دسترسی به اینترنت را برای کاربران فراهم می کنند. وسائل و تجهیزات کتابخانه ها بسیار ضعیف است. در مقایسه با استانداردهای ایفلا، کتابخانه های آموزشگاهی مقطع متوسطه استان کرمانشاه در تمام زمینه ها در حد استانداردهای ایفلا نیستند به طورکلی می توان گفت که این کتابخانه ها دچار چالش های جدّی هستند و توان پاسخ گویی به نیازهای دانش آموزان را ندارند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش می تواند تصویر روشنی از وضعیت کتابخانه های مدارس مقطع متوسطه استان کرمانشاه را نشان دهد و زمینه برنامه ریزی برای ایفلا بهبود آنان را فراهم آورد.

هدف: ارائه مدل مدیریت مکانی تجهیزات و اموال با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس) برای مدیریت مکانی تجهیزات و اموال کتابخانه ها و مراکز اسناد در سطح طبقات ساختمان. روش/رویکرد پژوهش: برای گردآوری داده ها از روش پیمایشی- توصیفی و برای پیاده سازی و ورود داده ها به نرم افزار آرک جی آی اس و نیز تحلیل داده ها و نمایش نتایج بر روی نقشه های طبقات کتابخانه، از روش طراحی سامانه استفاده شد. یافته ها: مکان اموال و تجهیزات با جستجو در پایگاه اطلاعات مکانی ایجادشده، بر روی نقشه طبقات کتابخانه و مرکز اسناد در سطح طبقه و بخش قابل مشاهده است. مدل پیشنهادی مدیریت مکانی اموال و تجهیزات کتابخانه و مرکز اسناد با استفاده از جی آی اس، براساس واقعیت اجرایی مراحل مختلف پژوهش، ترسیم شد. نتیجه گیری: استفاده از جی آی اس، به ویژه در مراکز اسناد که تعدد و تنوع بیشتری در بخش ها و تجهیزات دارند، کاربرد بیشتری دارد. این مدل علاوه بر سهولت مدیریت اموال، به طراحی فضاهای ساختمان کمک می کند. می توان با ادغام جی آی اس و فناوری های دیگری که دارای قابلیت ردیابی اقلام هستند مانند فرکانس رادیویی شناسایی، به نتایج سودمندی دست یافت.