مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی

این مقاله ابتدا به اهمیت مجلات در ارتباطهای علمی و بحران پیش روی کتابخانهها برای اشتراک این مجلات میپردازد. سپس رویکرد به مجلات دسترسی آزاد را به عنوان روشی جدید در ارتباطهای علمی مورد توجه قرار میدهد، پیش زمینة ظهور این مجلات را بررسی میکند، مسائل مرتبط به آنها را ارائه میدهد و در نهایت نگرانیهای مربوط به آنها را بیان مینماید و میپذیرد که جنبش دسترسی آزاد با وجود تاریخچة اندک خود، تأثیری بسزا در وضعیت ارتباطهای علمی در سطوح علمی، دانشگاهی و جوامع انتشاراتی داشته است.

۲۶۳.

بررسی و مقایسه چکیده فارسی مقاله های مجله های علمی – پژوهشی حوزه علوم انسانی با استاندارد ایزو 214(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدحسین دیانی شهلا شیردل

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره دهم تابستان ۱۳۸۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)

کلید واژه ها: استاندارد ایزو 214 مقاله ها مجله های علمی پژوهشی چکیدة راهنما چکیدة تمام نما چکیده فارسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۰۷۸ تعداد دانلود : ۱۴۱۸

هدف از پژوهش حاضر، بررسی و تعیین میزان انطباق چکیدة فارسی مقاله های مجلّه های علمی ـ پژوهشی حوزة علوم انسانی با عناصر مندرج در استاندارد ایزو 214 است . روش پژوهش، پیمایشی است. به دلیل تنوّع چکیده ها در این حوزه، چکیده ها به دو دسته کلّی تقسیم شد: 1. چکیده های راهنما 2. چکیده های تمام نما. دو سیاهة استخراج شده از عناصر مندرج در استاندارد ایزو 214 به عنوان ابزار پژوهش برای دو نوع چکیده موجود انتخاب گردید. جامعة پژوهش حاضر، شامل 270 چکیده فارسی از آخرین دوره مجلّه های علمی ـ پژوهشی در دسترس در حوزة علوم انسانی بود که تا قبل از سال 1383 موفّق به کسب رتبة علمی ـ پژوهشی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شده بودند. این تعداد نمونه به روش تصادفی انتخاب شد. یافته ها نشان داد 37/60 % چکیده های جامعه پژوهش از نوع چکیده راهنما و 63/39% از آنها از نوع چکیدة تمام نماست، همچنین، یافته ها نشان داد میانگین درصد همخوانی چکیده های راهنما با عناصر استخراج شده از استاندارد ایزو 214، 14/83 % و میانگین درصد همخوانی چکیده های تمام نما با عناصر مذکور70/78% است. در ادامه اطّلاعات الگوی ارائه شده برای نوشتن چکیده در بخش «راهنمای نویسندگان مقاله ها» در هر مجلّه بررسی شد. نتایج پژوهش نشان داد: 1. چکیده های حوزه علوم انسانی بیشتر از نوع چکیده راهنماست 2. در حوزه علوم انسانی، چکیده های راهنما بیشتر از چکیده های تمام نما با استاندارد ایزو 214 مطابقت دارند 3. اطّلاعات ارائه شده در الگوی مجلّه برای نوشتن چکیده، عناصر محدودی از استاندارد ایزو 214 را منعکس میکند.

۲۶۴.

خوداستنادی در مجلات علوم اطلاع رسانی و فصلنامه کتاب (1374- 1383)

نویسنده: پرویز شهریاری اسماعیل افقهی

منبع: کتاب سال هجدهم زمستان ۱۳۸۶ شماره ۴ (پیاپی ۷۲)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۱۹ تعداد دانلود : ۷۴۶

۲۶۵.

روزنامه مستقل!

نویسنده: سید محمدتقی یاسینی

منبع: خردنامه همشهری آبان ۱۳۸۶ شماره ۲۰

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۰۸ تعداد دانلود : ۷۰۶

۲۶۶.

راهنمای آشنایی با ذخایر و دست نوشته های فارسی

نویسنده: قاسم صافی

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی پاییز و زمستان ۱۳۸۶ شماره ۴۶

کلید واژه ها: میراث فرهنگی نسخه شناسی فهرست نگاری نسخه های خطی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی نسخ خطی

تعداد بازدید : ۱۲۹۱ تعداد دانلود : ۵۷۰

هدف: احیای متون فارسی و دست نوشته های موجود در گنجینة نسخه های خطی کتابخانه ها، بحث تازه ای نیست و برخی از دانشمندان برجسته، در این زمینه خدمات شایانی ارائه داده اند، لکن فهرست های رایج، وافی به مقصود طالبان آثار نیست و این کار را باید جهتی نو بخشید و از شیوه های جدید و صحیح پیروی کرد. روش: در راستای روش های احیا و حفظ متون فارسی در تمام مراحل آن از جمله کتابت، مقابله، تصحیح، ترجمه، تدریس، تهیه میکروفیلم و لوح فشرده و سایر شیوه های جدید و همچنین نسخه شناسی و فهرست نویسی آن، استفاده از روش صحیح و علمی لازم است تا نتایج کار، مورد بهره برداری بهتر و بیشتر محققان قرار گیرد. روش مورد نظر در این مقوله، روش تطبیقی و استنادی است. یافته ها: متن حاضر متن بیان موارد آشنایی با فنون خطی، ارزش و ویژگی کتاب آشنایی با نسخ خطی و آثار کمیاب فارسی و عربی اثر غلامرضا فدایی1 6 را بررسی میکند که به موازات آثار دیگری از این دست نظیر نسخه خطی و فهرست نگاری در ایران؛ مجموعه مقالات و جستارها به پاس زحمات سی سالة فرانسیس ریشار نسخه شناس برجسته فرانسوی به کوشش احمد رضا رحیمی ریسه2 و نقد و تصحیح متون نگارش نجیب مایل هروی3، نشر یافته است

۲۶۷.

روزنامه نگاری و اخلاق

نویسنده: پی یر بوردیو محسن ایمانی

منبع: خردنامه همشهری آبان ۱۳۸۶ شماره ۲۰

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۲۴ تعداد دانلود : ۸۸۱

۲۶۸.

تحلیل استنادی مقالات منتشر شده در مجلات کتابداری

نویسنده: احترام کیانمهر

منبع: کتاب سال هجدهم تابستان ۱۳۸۶ شمازه ۲ (پیاپی ۷۰)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۹۶ تعداد دانلود : ۵۱۵

۲۶۹.

کتاب شناسی خاندان بستانی

نویسنده: عزت ملاابراهیمی

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی پاییز و زمستان ۱۳۸۶ شماره ۴۶

کلید واژه ها: لبنان نهضت عربی لبنان ادبیات عرب بستانی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی کتابشناسی ها

تعداد بازدید : ۱۰۹۰ تعداد دانلود : ۵۰۰

هدف: در این پژوهش به معرفی خاندان بستانی پرداخته شده است. این خاندان در پیشبرد شکوفایی نهضت ادبی لبنان نقش به سزایی داشته اند. آنان هر یک به نوبه خود در راه احیای میراث فرهنگی، تمدن و اندیشه کهن عربی و نیز تربیت نسل نوپای لبنانی کوشیده اند. بستانیها به عنوان سلسله جنبان ادبای معاصر همواره با تألیف، تدوین، ترجمه و تدریس، خدمات ارزنده ای به جهان عرب عرضه کرده اند. چندان که در دوره ای کمتر از صد سال چهره های درخشانی در آسمان علم و ادب و دین و فرهنگ از میان آنان برخاسته است. روش: در این پژوهش از روش کتابخانه ای استفاده شده است. یافته ها: روشن سازی تأثیرات این خانواده بر ادبیات عرب و معرفی برخی از مهم ترین مشاهیر آنها نظیر: امیل مرشد، پطرس بن بولس، پطرس بن سلیمان، پطرس بن یوسف، سلیم بن پطرس، سلیمان بن خطار، عبدالله بن میخاییل، فرید افرام، فؤاد افرام، کرم سلیمان، ودیع فارس، یوسف بن توما، یوسف بن ظاهر، از یافته های این مقاله است.

۲۷۰.

یادی از خادمان راستین نسخ خطی

نویسنده: عبدالله انوار

منبع: کتاب ماه کلیات سال یازدهم اسفند ۱۳۸۶ شماره ۳ (پیاپی ۱۲۳)

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی نسخ خطی

تعداد بازدید : ۸۱۳ تعداد دانلود : ۴۶۶

۲۷۱.

فهرست نسخه های خطی اهدایی استاد محمد واعظ زاده خراسانی به کتابخانه دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود یزدی مطلق

منبع: دانشکده الهیات و معارف مشهد زمستان ۱۳۸۶ شماره ۷۸ (ویژه علوم قرآن و حدیث)

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی نسخ خطی

تعداد بازدید : ۹۲۸ تعداد دانلود : ۴۱۳

۲۷۲.

بر افزوده ها و نویافته های گوناگون در نسخه های خطی:از لابه لای نسخه ها

نویسنده: ابوالفضل حافظیان

منبع: نسخه پژوهی پاییز ۱۳۸۵ شماره ۳

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی نسخ خطی

تعداد بازدید : ۸۷۴ تعداد دانلود : ۴۶۳

۲۷۳.

مجله های علمی دسترسی آزاد و الگوهای مالی نشر آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیدرضا جمالی مهمویی حسین وکیلی مفرد سعید اسدی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره نهم تابستان ۱۳۸۵ شماره ۲ (پیاپی ۳۴)

کلید واژه ها: مجله های علمی دسترسی آزاد مجله های رایگان نشریه های الکترونیک هزینه اشتراک نشریه های ادواری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۶۰ تعداد دانلود : ۸۴۲

این مقاله ابتدا به مرور بحران کنونی تهیة نشریه های علمی و پژوهشی در کتابخانه های دانشگاهی و تخصصی که با مشکل افزایش هزینة اشتراک نشریه های ادواری مواجه هستند، میپردازد. سپس پیش زمینة ظهور نشریه های علمی رایگان موسوم به «مجله های دسترسی آزاد» را مورد بررسی قرار داده و به بحث در مورد الگوهای رایج برای تأمین مالی این شیوة نشر میپردازد. هدف نشریه های دسترسی آزاد که عموماً به صورت الکترونیکی منتشر میشوند این است که مقاله های علمی را به صورت رایگان در دسترس همگان قرار دهند. در الگوی سنتی، هزینه نشر یک نشریه از طریق حقّ اشتراک تأمین میشود. در عوض، مجله های دسترسی آزاد تلاش میکنند تا هزینة نشر خود را از مجرایی غیر از گرفتن حق اشتراک، از خوانندگان تأمین کنند. از شیوه های رایج مورد استفادة این مجله ها برای تأمین هزینه، میتوان به گرفتن پول از مؤلفان برای نشر مقاله های آنان، درج آگهی تبلیغاتی، و یا جلب حمایت سازمانها و مؤسسات حامی پژوهش و نشر اشاره کرد. اگر چه تردیدهای بسیاری در مورد موفقیت این الگوی نشر مجله های علمی در دراز مدت وجود دارد، اما تعداد این مجله ها در حال حاضر رو به افزایش است و این میتواند دلیلی بر امکان همزیستی مجله های دسترسی آزاد در کنار مجله های سنتی باشد.

۲۷۴.

درباره دو نسخه خطی شاهنامه (نسخه موزه بریتانیا و نسخه کتابخانه ملی فلورانس)

نویسنده: مهدی قریب

منبع: نامه بهارستان سال ششم ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ شماره ۱۱ و ۱۲

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۲۴ تعداد دانلود : ۸۵۶

۲۷۵.

غائله ای از خط و قوانین غلط

نویسنده: احسان الله شکراللهی

منبع: پیام بهارستان مرداد ۱۳۸۵ شماره ۶۲

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۸۱ تعداد دانلود : ۷۳۸

۲۷۶.

گسترش استفاده از مجلات الکترونیکی غیر رایگان و رایگان در جوامع دانشگاهی : مروری بر نوشتار

نویسنده: امیررضا اصنافی

منبع: کتاب سال هفدهم زمستان ۱۳۸۵ شماره ۴ (پیاپی ۶۸)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۲۳ تعداد دانلود : ۴۹۱

۲۷۷.

رابطه بین میزان تماشای برنامه های تلویزیونی و استفاده از منابع اطلاعاتی غیر درسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید عباس رضوی مجید جعفری زاده داریوش نوروزی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره نهم زمستان ۱۳۸۵ شماره ۴ (پیاپی ۳۶)

کلید واژه ها: منابع اطلاعاتی تماشای تلویزیون روزنامه مجله کتاب غیردرسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۰۶ تعداد دانلود : ۸۹۸

این پژوهش به منظور بررسی رابطه موجود بین تماشای تلویزیون و استفاده از منابع اطلاعاتی غیر درسی مانند کتاب، روزنامه و مجله انجام شده است. بدین منظور، از میان کلیه دانش آموزان مدارس راهنمایی پسرانه شهر کرمان (18760=N) تعداد 600 دانش آموز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای، محقق ساخته بود که روایی آن با استفاده از نظر 7 تن از متخصصان موضوع تعیین گردید. به منظور بررسی پایایی ابزار جمع آوری داده ها از آلفای کرانباخ استفاده شد و پایا بودن آن مورد تأیید قرار گرفت(72/0=a). داده های به دست آمده با استفاده از روشهای توصیفی آماری مانند میانگین و درصد و نیز روش آماری استنباطی خی دو (مجذور کای) تجزیه و تحلیل شد. یافته های این پژوهش نشان میدهد بین میزان تماشای تلویزیون و میزان مطالعه کتابهای غیردرسی و مطالعه روزنامه رابطه ای معنادار وجود ندارد، ولی در مورد میزان تماشای تلویزیون و میزان مطالعه مجله، رابطة معناداری مشاهده شد؛ بدین ترتیب که با افزایش میزان تماشای تلویزیون توسط دانش آموزان میزان مطالعه مجله توسط آنان کاهش می یابد.

۲۷۸.

ستارخان - تلگراف هایی خطاب به سردار ملی

نویسنده: خسرو خواجه نوری

منبع: پیام بهارستان مرداد ۱۳۸۵ شماره ۶۲

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۵۰ تعداد دانلود : ۱۰۰۹

۲۷۹.

رهنمودهای انتخاب و انتقال منابع از مجموعه عمومی به مجموعه های خاص

مترجم: ناهید بنی اقبال

منبع: کتاب سال هفدهم پاییز ۱۳۸۵ شماره ۳ (پیاپی ۶۷)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۶۴ تعداد دانلود : ۷۸۵

۲۸۰.

احیاء نسخ خطی را یک گام به پیش ببریم

نویسنده: عبدالحمید واسطی

منبع: پیام بهارستان اردیبهشت ۱۳۸۵ شماره ۵۹

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۵۱ تعداد دانلود : ۱۱۶۷

درخت حوزه‌های تخصصی