بازیابی دانش و نظام های معنایی (مطالعات دانش شناسی سابق)

بازیابی دانش و نظام های معنایی (مطالعات دانش شناسی سابق)

مطالعات دانش شناسی سال سوم پاییز 1396 شماره 12

مقالات

۱.

نقش به کارگیری داده کاوی بر عملکرد سازمانی مدیران کتابخانه های دانشگاه های دولتی تهران با رویکرد مدیریت دانش

کلید واژه ها: داده کاوی عملکرد سازمانی مدیریت دانش مدیر کتابخانه دانشگاه های دولتی شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 232 تعداد دانلود : 356
هدف ، تعیین نقش داده کاوی بر عملکرد سازمانی مدیران کتابخانه های دانشگاه های تهران با رویکرد مدیریت دانش است.<br /> روش پژوهش پیمایشی-تحلیلی است. تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزاراس.پی.اس.اس. استفاده شده است. جامعه پژوهش، شامل 137مدیران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تهران است.<br /> یافته ها نشان داد از شش فرضیه پژوهش، تنها دو فرضیه تأیید شد. فرضیه های مربوط به مدل مفهومی پژوهش که فرضیه های اصلی تر پژوهش هستند، تأیید نشدند. وضعیت به کارگیری داده کاوی در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تهران از دیدگاه مدیران و عملکرد سازمانی مدیران، متوسط است. وضعیت مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تهران از دیدگاه مدیران مطلوب است. رابطه معنی داری بین به کارگیری داده کاوی و مدیریت دانش و عملکرد سازمانی در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تهران از دیدگاه مدیران آنها، وجود ندارد. رابطه معنی داری بین به کارگیری مدیریت دانش و عملکرد سازمانی در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تهران از دیدگاه مدیران آنها، وجود ندارد.<br /> نتیجه گیری:وضعیت به کارگیری داده کاوی و عملکرد سازمانی مدیران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تهران، متوسط است و وضعیت مدیریت دانش مطلوب است. به کارگیری داده کاوی و مدیریت دانش بر عملکرد سازمانی مدیران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تهران همچنین به کارگیری داده کاوی بر مدیریت دانش از دیدگاه مدیران این کتابخانه ها نیز تأثیرگذار نیست.
۲.

شناسایی اهداف مرتبط با کتابخانه های عمومی در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران

کلید واژه ها: کتابخانه های عمومی اهداف کتابخانه های عمومی رسالت کتابخانه عمومی سند چشم انداز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 961 تعداد دانلود : 748
چکیده<br /> هدف: شناسایی اهداف مرتبط با کتابخانه عمومی در سند چشم انداز و برنامه های پنجم و ششم توسعه، سند اقتصاد مقاومتی کشور، سند نقشه جامع علمی کشور، سند نقشه مهندسی فرهنگی کشور و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش.<br /> روش: این پژوهش از نوع توصیفی به روش اسنادی و تحلیل محتوای قیاسی بر اساس 12 رسالت کتابخانه عمومی از منظر ایفلا در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران مانند سند چشم انداز، برنامه های پنجم و ششم توسعه، سند اقتصاد مقاومتی، سند نقشه جامع علمی کشور، سند نقشه مهندسی فرهنگی کشور و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش انجام شده است. <br /> یافته ها: بررسی اسناد از یک سو نشان می دهد که در برخی از بندهای مرتبط با اهداف و رسالت کتابخانه عمومی، به طور مستقیم به کتابخانه-های عمومی اشاره نشده این در حالی است که در حال حاضر برخی از آن بندها توسط کتابخانه های عمومی پیگیری و اجرا می شوند. از سوی دیگر با توجه به رسالت کتابخانه عمومی، می توان در اسناد بالادستی بندهایی را در ارتباط با اهداف و ماموریت های کتابخانه عمومی شناسایی کرده و اقدامات لازم در جهت عملیاتی شدن آن بندها توسط کتابخانه های عمومی طراحی و اجرا شود. <br /> اصالت/ ارزش: پژوهش حاضر می تواند تصویری روشن از اهداف کلان فرهنگی، آموزشی و اطلاع رسانی کشور مرتبط با کتابخانه های عمومی ارائه کند و ضمن آنکه جایگاه این کتابخانه ها را در اسناد بالادستی مشخص می نماید، در صدد شناسایی و تعریف نقش های جدید برای کتابخانه های عمومی در تحقق اهداف متنوع فرهنگی، آموزشی و اطلاع رسانی کشور می باشد.
۳.

عوامل مؤثر بر استفاده از اینترنت در بین دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه های غرب کشور (ارومیه، کردستان، رازی کرمانشاه، بوعلی همدان)

کلید واژه ها: اینترنت لاجیت پروبیت هاسمر- لمشو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 41 تعداد دانلود : 829
هدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر بر استفاده از اینترنت در میان دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه های غرب و شمال غرب ایران (ارومیه، کردستان، رازی کرمانشاه و بوعلی همدان) است. نمونه مورد بررسی 609 دانشجو در این دو مقطع تحصیلی بود که داده ها با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده است. ضمناً از همه گروه های تحصیلات تکمیلی شامل گروه علوم انسانی، گروه علوم پایه، گروه فنی و مهندسی و گروه کشاورزی در نمونه گیری استفاده شده است. در این پژوهش از روش های رگرسیون خطی، رگرسیون لاجیت و روش پروبیت با استفاده از نرم-افزار SPSS، برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شده است. در ضمن ضریب آلفای کرونباخ که پایایی پرسشنامه را ارزیابی می کند، در این تحقیق 87/. بود که نشان از پایایی قابل قبولی برای این پرسشنامه دارد. نتایج این پژوهش بیانگر تأثیر منفی دانشگاه بر استفاده از اینترنت و تأثیر مثبت گروه تحصیلی، ترم تحصیلی، وضعیت اشتغال و منابع اطلاعاتی بر استفاده از اینترنت است. هم چنین آزمون هاسمر- لمشو تأیید کننده مدل ارائه شده است. در نهایت پیشنهاد می گردد مدیریت دانشگاه ها، سیاست ها و خط مشی های روشن و عملی را جهت دسترسی و استفاده از اینترنت فراهم نموده و پایگاه های اطلاعاتی تخصصی طراحی و در جهت عملیاتی شدن آن تلاش نماید تا زمینه های توسعه علمی و از آن طریق توسعه اقتصادی و غیره فراهم گردد.
۴.

مهارت های فنی کتابداران دیجیتال کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران

کلید واژه ها: مهارت مهارت های فنی مهارت های کتابداران کتابداران دیجیتال مهارت های فنی کتابداران دیجیتال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 24 تعداد دانلود : 316
هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی مهارت های فنی کتابداران دیجیتال کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران بود. در این پژوهش از رویکرد کمی با روش پیمایشی، توصیفی استفاده شد. جامعه آماری آن 108 نفر از کتابداران دیجیتال کتابخانه های مرکزی 14 دانشگاه دولتی شهر تهران بود که از بین بیش از 200 نفر از کتابداران شناسائی و به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی پژوهشگر ساخته بود. روایی ابزار، صوری و محتوایی، براساس نظرات متخصصان کتابخانه های دیجیتالی و پایایی آن با آلفای کرونباخ 883/0 مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها با آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از آزمون کلموگروف-اسمیرنوف و آزمون t تک نمونه و t گروه های مستقل انجام گرفت. یافته های پژوهش نشان داد بیشترین میانگین ها در سخت افزار، مهارت کار با انواع پرینترها (44/3)، در نرم افزار، عامل مهارت در تبدیل فرمت فایل ها (89/3)، در اینترنت و شبکه، عامل توانایی در بهره گیری از اینترانت (91/3)، در مجموعه سازی، عامل توانایی در نحوه دانلود منابع و استفاده از دانلود منیجر (77/3)، در پردازش اطلاعات دیجیتالی، عامل بهره گیری از نظام های رده بندی (48/3)، در خدمات دیجیتالی، عامل توانائی در ارائه خدمات بازیابی تعاملی (80/3) و در حفاظت و نگهداری، عامل توانائی در انجام پشتیبان گیری (21/3) است. نتایج پژوهش نشان داد درهیچ یک از دانشگاه های موردبررسی مهارت های فنی کتابداران دیجیتال دانشگاه های دولتی شهر تهران، در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.
۵.

سنجش کیفیت خدمات کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبائی با استفاده از مدل لیب کوآل

کلید واژه ها: ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های دانشگاهی لیب کوآل دانشگاه علامه طباطبائی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 805 تعداد دانلود : 156
هدف: در این تحقیق، سنجش کیفیت خدمات کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبائی و شناسایی مولفه های خدمت نیازمند ارتقاء هدف پژوهش است. <br /> روش: پژوهش پیمایشی با مدل لیب کوال بوده و داده ها با پرسش نامه گردآمده است. شکاف بین حداقل انتظارات و نیز حداکثر انتظارات با سطح دریافت کاربران و معناداری تفاوت بین این سطوح تحلیل شده است. اطلاعات پژوهش از نمونه 100 نفری جامعه ی کاربران گردآمده است. <br /> یافته ها: خدمت دریافتی کاربران در همه مولفه های اثر خدمت، کنترل اطلاعات و کتابخانه به عنوان مکان جامعه پژوهش پایین تر از حداقل انتظار بوده و کاربران ناراضی بوده اند. حداقل انتظار بیشتری برای بهبود اثر خدمت نسبت به دو مولفه دیگر وجود دارد. کمترین دریافت خدمت و بیشترین نارضایتی سطح دریافت در مولفه کتابخانه به عنوان مکان بوده است. بیشترین نارضایتی سطح حداکثر انتظار به ترتیب در مولفه های کتابخانه به عنوان مکان و کنترل اطلاعات است.<br /> اصالت اثر: اولین ارزیابی عملکرد، همگامی با جامعه ی، توجیه اقتصادی، رضایت کاربر، و مشتری مداری ارزش پژوهش حاضر است.
۶.

آزادی اطلاعات و سناریوهای آینده

نویسنده:

کلید واژه ها: مطبوعات اطلاعات آزادی اطلاعات و حق دسترسی آینده پژوهی سناریوسازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 667 تعداد دانلود : 904
چکیده<br /> در دنیای معاصر، آزادی اطلاعات به عنوان لازمه دموکراسی شناخته شده و اکسیژن مردم سالاری لقب گرفته است. تجربه نشان داده است که حق دسترسی افراد به اطلاعات، به تنوع بیان های رسانه ای منجر شده، امکان بررسی صحت اخبار و اطلاعاتی را که به مردم ارائه می شوند افزایش می دهد.بنابراین، آشنایی اصحاب رسانه با محتوا و ساز و کارهای اعمال حق دسترسی به اطلاعات امری ضروری است.از این رو، آینده پژوهی به عنوان دانشی نوظهور خواهد توانست متخصصان حوزه رسانه و نویسندگان مطبوعات را یاری نمایدتا ضمن مشخص نمودن موانع اصلی آزادی اطلاعات، سازوکارهای عملی بسط و گسترش آن را ترسیم نمایند. در این مقاله، با توجه به روندهای آزادی اطلاعات در کشور، با رویکرد آینده پژوهانه و به روش سناریو نویسی، آینده های مواجهه آزادی اطلاعات در مطبوعات ایران مورد تحلیل قرار می گیرند.سئوال اصلی این پژوهش، بررسی آینده های متصور برای آزادی اطلاعات در مطبوعات است.تحقیق مورد نظر،ترکیبی- اکتشافی است و داده های این مطالعه به روش تحلیل محتوا و پیمایش جمع آوری و تحلیل شده اند.جامعه آماری پژوهش، شامل فعالان در حوزه آزادی اطلاعات و رسانه است. حجم نمونه آماری تحقیق مورد نظر 65 نفراست که به روش گلوله برفی انتخاب شده اند. در این تحقیق به تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی، حقوقی، سیاسی و فناوری بر روند آزادی اطلاعات پرداخته شده است.با توجه به این عوامل و بررسی شاخص های مربوط به هریک، چهار سناریو برای آزادی اطلاعات در مطبوعات ایران طراحی شده است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۶