درخت حوزه‌های تخصصی

اعمال استانداردهای بین المللی، در تعیین کیفیت تولیدات علمی و کمک به آنها در پیوستن به جریان اصلی دانش نقشی بسزا دارد. علاوه بر این ، مخاطبان باید به خوبی از سطح کیفیت به دست آمده آگاه شوند. این مقاله با هدف ارزیابی چگونگی معرفی مجله های علمی ـ پژوهشی مصوب وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت و آموزش پزشکی ایران در اینترنت انجام شده و ٢٧ معیار کیفیت در سطح مجله ها را بررسی میکند. یافته های پژوهش نشان از آن دارد که استانداردهای کیفیت مجله های علمی ـ پژوهشی ایران به خوبی در اینترنت به نمایش درآمده اند؛ به نحوی که دست کم نیمی از این معیارها در اکثر مجله های مورد بررسی، معرفی شده است. با این حال، بررسی داده ها نشان از آن دارد برخی از معیارها که در جلب اعتماد مخاطب نسبت به اعتبار مجله تأثیری ویژه دارند، به طور گسترده ای نادیده گرفته شده اند

هدف از انجام این پژوهش تعیین و بررسی سهم نشریات ادواری در برون دادهای علمی اعضای هیات علمی دانشکده های علوم انسانی (دانشکده ی ادبیات و علوم انسانی، علوم تربیتی، علوم اجتماعی، مدیریت و اقتصاد) دانشگاه شیراز نمایه شده در Web of Science طی سالهای 1998 تا 2007 است. جامعه ی آماری این پژوهش را تعداد 1067 استناد از مجموع 51 عنوان مقاله ی نمایه شده در نمایه های استنادیA&HCI و SSCI تشکیل می دهند. این پژوهش به روش تحلیل استنادی انجام شده است. در این پژوهش سهم نشریات ادواری نسبت به سایر منابع اطلاعاتی، زبان نشریات مورد استناد، میزان استناد به مجله های رتبه بندی شده در گزارش های استنادی مجله ها (JCR)، تعیین مجله های هسته بر اساس قانون برادفورد و مطابقت فهرست پراستنادترین مجله ها با فهرست موجودی دانشگاه شیراز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که نشریات ادواری، نقش مهمی در تولید اطلاعات علمی اعضای هیات علمی دانشکده های علوم انسانی این دانشگاه دارند به طوری که میزان استناد به این نوع منابع 68 درصد است.

هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی ظاهری، ضریب تاثیرگذاری و وضعیت بازدید وب سایت دانشگاه های علوم پزشکی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. برای نیل به این هدف، 41 وب سایت مورد نظر با استفاده از سیاهه ی وارسی متشکل از 59 عامل، از دیدگاه ظاهری بررسی شدند. هم چنین تعداد صفحات نمایه شده ی هر وب سایت، تعداد کل پیوندها، پیوندهای دریافتی، خود پیوندها، ضریب تاثیرگذاری کل و ضریب تاثیرگذاری دریافتی این وب سایت ها به منظور ارزیابی رؤیت پذیری و میزان تاثیرگذاری آنها مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این در پژوهش حاضر میزان بازدید از وب سایت های مورد بررسی و عواملی مانند رتبه ی ترافیک در ایران و جهان، درصد کاربران وب که سایت های مورد نظر را مرور کرده اند، متوسط صفحات مرور شده توسط کاربران و میزان مرور از داخل و خارج از کشور، بر اساس آمار مستخرج از سایت آلکسا بررسی شدند. یافته های پژوهش، نشان می دهد که وب سایت دانشگاه های علوم پزشکی شیراز و ایران از نظر طراحی در بهترین وضعیت قرار دارند. بیش ترین تعداد پیوندها و پیوندهای دریافتی مربوط به وب سایت دانشگاه علوم پزشکی تهران و بیش ترین تعداد خودپیوندها مربوط به وب سایت دانشگاه علوم پزشکی مشهد است. بالاترین ضریب تاثیرگذاری کل به وب سایت دانشگاه های علوم پزشکی شاهرود و ایران و بیش ترین ضریب تاثیرگذاری دریافتی به وب سایت دانشگاه های علوم پزشکی اصفهان و گیلان تعلق دارد. هم چنین وب سایت دانشگاه های علوم پزشکی تهران، شیراز و مشهد به ترتیب دارای بالاترین رتبه ی ترافیک در ایران و جهان بوده اند.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی شهر قزوین با استفاده از ابزار لیب کوآل انجام گرفته است. در این پژوهش برای گردآوری داده ها از پرسشنامه لیب کوآل استفاده شده است. این پرسشنامه ابزاری استاندارد است که به ارزیابی کیفیت خدمات از دید کاربران می-پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که سطح خدمات دریافتی کاربران در برخی گویه ها از حداقل سطح مورد انتظار آنها بیشتر می باشد، اما حداکثر سطح انتظارات آنها را برآورده نکرده است. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که این کتابخانه ها در بعد تاثیرگذاری خدمات نسبت به سایر ابعاد ضعیف تر می-باشند، بطوری که منابع آنها حداقل سطح انتظارات کاربران را نیز برآورده نساخته است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی، پنج عامل را که در ارزیابی کیفیت خدمات توسط کاربران بیشترین تاثیر را داشته اند شناسایی کرده است که تمایل وعلاقه کارمندان به ارائه خدمت و وجود منابع و دسترس پذیر بودن آنها، از عواملی است که پاسخگویی کاربران را در ارزیابی این نوع کتابخانه ها تحت تاثیر قرار داده است. در نهایت با استفاده از یافته های بدست آمده و به منظور ارتقاء سطح کیفیت خدمات در این نوع از کتابخانه ها راهکارها و پیشنهادهایی ارائه شده است.

این مقاله شرح پژوهشی است که دو هدف را دنبال می­کرد. 1) تعیین وضعیت عملکرد مدیریت کتابخانه­های دانشگاه شهید چمران براساس مدل تعالی سازمانی بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت (EFQM)؛ 2) بررسی کارآمدی مدل تعالی سازمانی در محیط کتابخانه­ها. دانشگاه شهید چمران با سابقه­ای پنجاه ساله، به عنوان یکی از دانشگاه­های مادر کشور، همواره در تلاش بوده است به­سوی تعالی گام بردارد. کتابخانه­های این دانشگاه به عنوان عوامل اصلی پشتیبانی برنامه­های آموزشی و پژوهشی آن، همسو با مجموعه­ی دانشگاه شهیدچمران، همواره به دنبال رسیدن به تعالی بوده­اند. برای بهبود کیفیت، لازم است این کتابخانه­ها ابتدا با بررسی وضعیت حاضر، عملکرد مدیریت در این کتابخانه­ها، و میزان دوری یا نزدیکی از شرایط آرمانی تعالی را مشخص کنند تا پس از آن با آگاهی از ضعفها و قوّتهای خود، برای برداشتن گامهای لازم در راه رشد و تعالی برنامه ریزی کنند. انجام تحقیق حاضر نشان داد که کیفیت مدیریت در کتابخانه­های مورد بررسی، در سطحی بسیار پایین­تر از متوسط قرار دارد و از بعد «توانمندسازها»،  بخشها، روشها و ساز و کارهای طراحی شدة مربوط به حوزه­های رهبری، خط مشی، کارکنان، منابع و مشارکت­ها و فرآیندها در حوزة مدیریت، توانسته­اند تنها با کیفیتی که 35 درصدِ وضعیت مطلوب است فعالیت کنند. در بعد «نتایج» نیز وضعیت اندکی بهتر بوده و در سطح نسبتاً متوسطی است. فقط «نتایج مشتریان» با کسب امتیازی برابر با 2/122 از 200 بیشتر از حد متوسط ارزیابی شد. بقیة زمینه ها نیاز به بهبود دارد.  درمجموع،  کیفیت مدیریت درکتابخانه­های دانشگاه شهید چمران با عنایت به کسب 3/ 421 امتیاز از 1000 امتیاز الگوی تعالی سازمانی، از سطحی پایین تر از متوسط برخوردار است. پرداختن به نقاط ضعف و تلاش در جهت مرتفع ساختن آنها و نیز تقویت نقاط بهبود مدیریت کتابخانه­های مورد بررسی، می­تواند سبب ساز ارتقاء کیفیت مدیریت در این کتابخانه­ها گردد. از سوی دیگر، انجام این تحقیق و حصول نتایج روشن، بیانگر این واقعیت است که الگوی تعالی سازمانی بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت که تا کنون بیشتر در مؤسسات صنعتی، و در موارد اندکی در مؤسسات خدماتی غیرکتابداری به کار گرفته شده بود، این قابلیت را دارد که با اندک تغییرات و تعدیلهایی با محیط کتابخانه و خدمات آن سازگار شده و در این محیط نیز به کار گرفته شود.

امروزه اینترنت استفادة روزافزون یافته است. یکی از گروه­هایی که به سرعت به سوی این رسانه کشیده می­شوند، کودکان و نوجوانان هستند. با توجه به نیازها و ویژگیهای خاص این گروه، به نظر می­رسد آنها نیازمند اطّلاعات ویژه­ای در وب­سایتهای مخصوص خود هستند و تعیین ویژگیهای محتوایی مهم برای قرارگیری در وب­سایتهای مخصوص آنها، می­تواند برطرف­کنندة نیازهایشان باشد و از ورود آنان به وب سایتهای غیرعلمی و غیراخلاقی جلوگیری نماید. به علّت نگرانی و حساسیت بیشتر بر روی ردة سنی 12ـ14 سال و حد واسط بودن این دوره در میان دیگر دوره­های سنی کودکان و نوجوانان، ردة سنی فوق به عنوان جامعة مخاطب انتخاب و وب­سایتهای انگلیسی­زبان و فارسی­زبان مخصوص نوجوانان 12ـ14 ساله تحلیل محتوا گردیده است و سپس به علّت تفاوت در فرهنگ هر کشور، با استفاده از سیاهة وارسی، نظرات صاحب­نظران و نوجوانان 12ـ14 ساله ایرانی را جویا شده و با احتساب درصد فراوانی، مهمترین ویژگیهای محتوایی را برای قرارگیری در وب­سایت نوجوانان 12ـ14 ساله ایرانی، تعیین و معرفی کرده­ است