درخت حوزه‌های تخصصی

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان دسترس پذیری و زوال استنادهای اینترنتی مقالات منتشر شده در سالهای 2005 تا 2008 در 4 مجله کتابداری و اطلاع رسانی موجود در پایگاه اطلاعاتی امرالد انجام شد. براساس نتایج حاصل، در بررسی اولیه از 2886 یو.آر.ال استناد شده، 1858 یو.آر.ال (64 درصد) قابل دسترس و 1028 یو.آر.ال (36 درصد) غیر قابل دسترس بوده است که با استفاده از مرورگر اینترنتی اینترنت اکسپلورر، آرشیو اینترنتی و موتور جستجوی گوگل، استنادهای غیر قابل دسترس از 36 درصد به 5 درصد کاهش یافت. دسترس پذیری یو.آر.ال ها نیز نشان داد که 60 درصد استنادهای اینترنتی در یو.آر.ال استناد شده قابل دسترسی اند و در بین پیامهای خطا، خطای فایل با 61 درصد بیشترین پیغام خطا بود. توزیع یو.آر.ال ها نشان داد که دامنه های .net و .gov در مقایسه با دامنه های .edu، .org و .com ثبات و ماندگاری بیشتری دارند و میانگین استناد اینترنتی برای هر مقاله 8/4 است.

در این مقاله تلاش بر ارائه روشی مبتنی بر چهارچوب الگوریتم سه مرحله ای حل مسئله است تا بتواند، ابتدا اندازه-گیری بهره وری دانش کاران را در سطوح گوناگون سازمان براساس مدل کلاسیک خروجی به ورودی و مدل ویژه «دابلیو.سی.اِم.» (خواستن، توانستن و امکان داشتن) نمایش دهد(تعیین وضع موجود)، دوم این که علت های ایجاد وضع موجود را براساس مدل ویژه ارائه شده شناسایی نموده و بر اساس روش های تصمیم گیری مناسب اولویت بندی شوند. و بااستفاده از تحلیل های دینامیکی میزان تاثیرشان بر بهره وری دانش کاران مشخص شود (تعیین علت ها)، در پایان بهره وری دانش کاران را در دوره زمانی یک ساله مبتنی بر تکنیک های سری های زمانی پیش بینی نموده و با توجه به شرایط، از میان گزینه های گوناگون بهترین گزینه را به عنوان راه کار برای بهبود بهره وری دانش کاران ارائه دهد (ارائه راه کار). روش یاد شده در شرکت ایرانی آزمون شده است و مبتنی بر رویکرد اعتبارسنجی ساختاری اعتبارسنجی می شود.

حجم مقاله های منتشر شده در حوزة علوم پزشکی نیز مثل سایر حوزه­ها افزایش قابل توجهی یافته است و ارزیابی کارایی پایگاه­هایی که به نمایه­سازی مجله های این حوزه می­ پردازند، ضروری است. در حال حاضر، جستجو و بازیابی مقاله های فارسی در حوزة علوم پزشکی از طریق پایگاه­های «مگ ایران»، «ایران مدکس» و پایگاه «اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی» امکان­پذیر است. از آنجا که جامعیت و مانعیت به عنوان دو معیار مهم برای ارزیابی نظامهای بازیابی اطلاعات به­کار می­روند، این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی و مقایسه­ای،جامعیت نسبی سه پایگاه اطلاعاتی فوق در حوزة دندانپزشکی را بررسی نمود. به همین منظور 29 کلیدواژه از حوزه دندانپزشکی انتخاب شد و پس از جستجو و تجزیه و تحلیل داده ها، نتایج نشان داد «ایران مدکس» دارای بالاترین میزان جامعیت با 72/0 است. همچنین، مشاهده شد که جامعیت نسبی پایگاه «مگ ایران» نسبت به SID بیشتر است.

هدف این پژوهش، ارائه الگویی ترکیبی (کمّی و کیفی)، سازوکاری مقایسه ای و فرمولی ساده ولی در عین حال جامع برای سنجش قدرت و ضعف رشته های علمی به منظور تحلیل حوزه های علمی در سطوح ملی و جهانی است. با استفاده از شاخصهای مختلف علم سنجی، فرمول ارائه شده در عرصه مقاله های نمایه شدة حوزه علوم اجتماعی کشور مالزی در SSCI طی یک دوره ده ساله (1999-2008) مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها نشان داد: 1- تکیه صرف بر یک شاخص علم سنجی نمیتواند ابزاری چندان کارآمد برای ارزیابی برونداد علمی باشد 2- «شاخص توان علمی» معرفی شده در این پژوهش میتواند مبنای کمّی قابل اطمینانی برای مقایسه و سنجش قدرت و ضعف رشته های درون یک حوزه مشخص باشد. محاسبه شاخص توان علمی بر مبنای تعداد انتشارات، تعداد استناد، تعداد استناد نشده ها، حجم انتشارات و استنادهای مجموعه است. در این شاخص، داده ها برحسب نوع مدرک، دوره زمانی، موضوع و پنجره استنادی محاسبه و نرمال سازی و بر این اساس، امکان مقایسه رشته های درون حوزه میسر میگردد

امروزه تسهیم دانش، به منشا دستیابی به مزیت رقابتی و حفظ آن تبدیل شده است. برای دستیابی به چنین مزیتی، سازمان ها نیازمند راهکارهایی هستند که بتوانند توانمندی تسهیم دانش را ارزیابی کنند. هدف اولیه این پژوهش، تدوین و ارائه الگویی کاربردی برای سنجش توانمندی تسهیم دانش از طریق شناسایی معتبرترین و کاربردی ترین شاخص های این حوزه است. در مرحله دوم، شاخصها با استفاده از نظرات خبرگان تایید و بومی سازی شدند و با استفاده از روشهای آماری شاخصهایی را که در حد قابل قبول قادر به سنجش توانمندی تسهیم دانش بودند، شناسایی و الگوی نهایی تدوین شد. در مرحله بعد، دانشگاههای صنعتی شریف، تهران و امیر کبیر برای ارزیابی در نظر گرفته شدند که پس از ارزیابی داده ها، نقاط قوت و ضعف تسهیم دانش در آنها مشخص و مسیر بهبود کیفیت مدیریت دانش در این دانشگاهها روشن شد. در پایان نیز پیشنهادهایی برای بهبود تسهیم دانش و اجرای پژوهشهای آینده ارائه شده اند.

هدف: این پژوهش عوامل ترغیب کننده و بازدارنده مطالعه را در میان مراجعان 20 تا 30 ساله کتابخانه های عمومی شهرستان ماهشهر مورد مطالعه قرار داده است. روش : روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی و از نوع توصیفی می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اِس پی اِس اِس و اِکسل استفاده شده و برای آزمون فرضیه ها ضریب همبستگی پیرسون به کار گرفته شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که از میان عوامل مؤثر بر مطالعه در میان مراجعان کتابخانه های عمومی، بین وضعیت کتابخانه های عمومی و تحصیلات افراد و نیز بین تحصیلات والدین و درآمد خانواده رابطه معنی داری وجود دارد و این رابطه مثبت است، ولی رابطه بین قیمت کتاب ها و استفاده از سایر رسانه ها با مطالعه، منفی می باشد. همچنین، یافته ها نشان داد که بین عوامل تاهل و جنسیت با مطالعه رابطه معنی داری وجود ندارد. به علاوه، مطالعه حاضر نشان داد که نقش خانواده در ترغیب فرزندان به مطالعه، وجود کتابخانه در مدارس، گنجاندن ساعاتی به عنوان ساعت مطالعه در برنامه درسی و به خصوص اخلاق خوب کتابداران کتابخانه ها اهمیت بسیاری در ترغیب به مطالعه دارد. در مقابل نداشتن انگیزه، کمبود وقت، مناسب نبودن کتابخانه ها، گرانی کتاب و جهت گیری های جامعه به سمت مسائل اقتصادی باعث رکود مطالعه در جامعه به عنوان عوامل بازدارنده مطالعه استنباط شد. اصالت/ارزش: این تحقیق با توجه به ضرورت و اهمیت مطالعه در ارتقاء سطح آگاهی و دانش و نیاز به گسترش فرهنگ مطالعه در بین جوانان انجام گرفته و به شمه ای از عوامل ترغیب کننده و بازدارنده مطالعه برای استفاده در جهت گیری های آینده مدیریتی نهاد کتابخانه های عمومی کشور می پردازد.

این پژوهش تعداد پیوندهای وارد شده را به وبگاه مستقل 69 مجله علوم پزشکی نمایه شده در پایگاه «آی. اس. آی» که از وبگاه مستقلی برخوردار بوده اند را با استفاده از سه موتور جستجوی آلتاویستا، آل د وب و یاهو و با روش وب­سنجی بررسی کرده است. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم افزار آماری علوم اجتماعی استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که بیشترین میزان پیوندهای برقرار شده در سه موتور جستجو مربوط به مجله«بریتیش مدیکال ژورنال» است. یافته­های حاصل از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه آماری معنی­داری بین تعداد پیوندهای خارجی به وبگاه مجلات و عامل تاثیر آنها ( 82/0 در آل د وب و 65/0 در یاهو و آلتاویستا) وجود دارد. یافته­های حاصل از آزمون تحلیل واریانس نشان داد که میان سه موتور جستجو از نظر سنجش میزان صفحات و پیوندهای داخلی هیچ تفاوت معنی­داری وجود ندارد اما از نظر سنجش عامل تاثیر با یکدیگر متفاوت هستند. بر این اساس مجلاتی که عامل تاثیر بالاتری دارند تعداد پیوند بیشتری به وبگاه خود جذب می­کنند. سه موتور جستجو از لحاظ سنجش میزان پیوند داخلی و تعداد صفحات تفاوت معناداری ندارند، اما از لحاظ عامل تعداد پیوندهای کلی و خارجی و عامل تاثیر تفاوت معنی­داری را نشان می­دهند. تفاوت معناداری میان این سه موتور جستجو از لحاظ تعداد پیوندهای کلی و خارجی (که مهمترین پیوند در مطالعات وب سنجی به شمارمی روند) تفاوت معناداری وجود دارد ولی اگر معیار سنجش، عامل تاثیر وب باشد این سه موتور جستجو از این لحاظ تفاوت معنی داری را نشان می دهند

هدف از پژوهش حاضر، کشف رابطه میان مآخذ و متون پایان نامه های نگاشته شده در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی است. رویکردهای تحلیل افقی در تحلیلهای استنادی، بیانگر این مطلب است متونی که مآخذ مشترک دارند، در حوزه ها و موضوعات مشابهی نگاشته شده اند. این پژوهش قصد دارد آشکار سازد در پایان نامه هایی که موضوع مشابه دارند، چقدر اشتراک مآخذ وجود دارد و آیا درجه اشتراک مآخذ بر درجه شباهت موضوعی صحّه میگذارد؟ بدین منظور، از دسته بندی موضوعی چکیده پایان نامه های کتابداری و اطلاع رسانی استفاده و دسته موضوعی خاصی از پایان نامه های نگاشته شده در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی به عنوان جامعه پژوهش، انتخاب شد. درجه شباهت موضوعی در پایان نامه های مورد بررسی، از روی شباهت کلیدواژه های عنوان و شباهتهای استنادی این پایان نامه ها از طریق میزان اشتراک آنها در مآخذشان سنجیده شده است. بررسیهای انجام شده در این تحقیق نشان داد پایان نامه هایی که در مآخذ بیشتری با هم مشترک بودند، شباهتهای موضوعی کمتری از خود نشان میدادند.