درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: پژوهش شناسایی میانگین تمایل به پرداخت کاربران برای خدمات کتابخانه های مرکزی و عوامل موثر بر آن در شرایط بحرانی و بهبود و تخمین ارزش اقتصادی کل خدمات کتابخانه از نظر کاربران مورد بررسی است. روش: ارزش گذاری مشروط و تکنیک تمایل به پرداخت که بخشی از روش ترجیحات اظهارشده هستند، استفاده شد.جامعه آماری پژوهش کاربران کتابخانه های مرکزی اعم از دانشجویان ، اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاههای زیر نظر وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری هستند. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای ، تعداد10 کتابخانه مرکزی انتخاب شد.حجم نمونه با استفاده از فرمول میشل وکارسون درسطح10درصد854 نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته دو بعدی با 40سؤال که برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری مانند، آمار توصیفی و رگرسیون خطی و لجستیک استفاده شده است. یافته ها : میانگین تمایل به پرداخت برای هرنفر در استفاده ماهیانه از خدمات کتابخانه های مرکزی در شرایط بهبود برابر84100 ریال و درشرایط بحرانی برای حفظ خدمات کتابخانه تقریباً مبلغ 101560 ریال است. 6/17 درصد تمایل به پرداخت مبلغی در شرایط بحرانی نداشتند. نتایج نشان می دهد متغیرهای شغل، تحصیلات و میزان درآمد کاربران دارای تاثیر مثبت و معنی دار اما متغیر جنسیت افراد تاثیری در تمایل به پرداخت بیشتر برای استفاده سالیانه از خدمات کتابخانه مرکزی ندارد.مقدار میانگین تمایل به پرداخت ماهیانه برای هر فرد جهت استفاده از خدمات کلی کتابخانه مرکزی با استفاده از انتگرال تمایل به پرداخت برابر 92830 ریال به دست آمد.

هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین توانایی اکتساب دانش کتابداران کتابخانه های دانشگاهی کرمانشاه و رشد و توسعه سازمانی آنها انجام شد.<br /> روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تمامی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه که در مجموع 58 نفر می باشند. با توجه به اینکه جامعه پژوهش محدود و در دسترس قرار داشتند از روش سرشماری جهت جمع آوری داده ها استفاده گردید، که از این تعداد 55 پرسشنامه تکمیل و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد توسعه سازمانی و پرسشنامه محقق ساخته سنجش اکتساب دانش در طیف لیکرت پنج گزینه ای استفاده شده است.<br /> یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که توانایی اکتساب دانش و مولفه های آن(استخراج دانش، تبدیل دانش و انتقال دانش) در بین کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه در سطح نسبتاٌ مطلوبی قرار دارد. بیشترین میانگین مربوط به مولفه توانایی استخراج دانش (68/3) و کمترین فراوانی، مربوط به توانایی انتقال دانش (25/3) بود. <br /> نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان داد که سطح توانایی انتقال دانش در بین کتابداران نسبت به دیگر مولفه های اکتساب دانش آنها پایین تر است، نیاز به آموزش و فراهم کردن شرایطی برای بهبود این مهارت و روحیه اشتراک دانش در بین کتابداران ضروری به نظر می رسد، زیرا توانایی انتقال و اشتراک دانش که یکی از شاخصه های اصلی چرخه اکتساب دانش است، برای کتابداران به عنوان اشاعه دهندگان اطلاعات امری اجتناب ناپذیر و ضروری می باشد

یکی از مسائل محوری در هر علم تعریف و تعیین جایگاه آن در درختواره علم است. بدون تعریف، گویی با مجسمه ای بی سر و یا درختی بی ریشه روبه رو هستیم. این مسئله با میان رشته ای بودن که این روزها به شدت مطرح است هم به حاشیه نمی رود زیرا بین رشته ای بودن اصل رشته را از بین نمی برد (فدائی، 1389). در این زمان و بلکه همه زمان ها کلیه رشته ها به نوعی میان رشته ای هم هستند منتها درجه آنها با هم فرق می کند. بعضی بیشتر و بعضی کمتر و این به این دلیل است که همه علوم برای بشر هستند و بشر خود ذو اَبعاد است. بعضی رشته ها دقت بیشتری را برای اجرا طلب می کنند و لذا باید جهات زیادتری را در نظر گرفت.

ساخت هستان نگار با وجود داشتن مزایای بسیار، مستلزم صرف زمان و هزینه زیادی است. محققان در راستای کاهش این هزینه ها و همچنین افزایش دقت و کیفیت در فرایند ساخت هستان نگار، روش های گوناگونی معرفی کرده اند. هدف اصلی این روش ها، ارائه یک الگوی نظام مند دستی یا نیمه خودکار برای ساخت هستان نگار است. روش های موجود با وجود داشتن هدف مشترک، تفاوت های زیادی دارند و در هر یک از آن ها نقاط قوت و ضعفی وجود دارد. در این مقاله، پس از مروری بر هستان نگار و روش های ساخت آن، یک سامانه یکپارچه توسعه مشارکتی هستان نگار معرفی و ابعاد مختلف آن با سایر روش ها مقایسه خواهد شد. از این سامانه جدید با عنوان «انتیرانداک» در دو پروژه جداگانه توسعه هستان نگار استفاده و صحت عملکرد آن آزمون شده است.

هدف پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل ساختار واژگان و مفاهیم مقالات «علم اطلاعات و دانش شناسی» با استفاده از نگاشت های علمی هم واژگانی در پایگاه «وب آوساینس» است. روش به کاررفته در پژوهش حاضر تحلیل محتوای واژگان و مفاهیم متون است. در پژوهش حاضر از فنون رایج در علم سنجی شامل توزیع فراوانی قانون «برادفورد» و خوشه بندی سلسله مراتبی با رویکرد Between-Groups Linkage ، و همچنین، از تحلیل های آماری شامل فراوانی، درصد، و رگرسیون در نرم افزارهای SPSS و Excel بهره گرفته شده است. جامعه پژوهش شامل کلیه مقالات (16475 مقاله) منتشرشده در پایگاه «وب آوساینس» طی سال های 2009-2013 است. در فرایند انجام پژوهش جهت یکدست سازی واژگان و مفاهیم عناوین مقالات از نرم افزار علم سنجی Ravar Premap استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که واژگان «اطلاعات»، «وب»، «پژوهش»، «تحلیل استنادی»، «دانش»، «کتابخانه»، «مجلات»، و «فناوری» محور اصلی مفاهیم مورد مطالعه در این رشته را تشکیل داده اند. همچنین، مفاهیم مورد مطالعه در 13 خوشه قرار گرفته اند که محورهای اصلی مطالعات شامل «آموزش و یادگیری، سواد اطلاعاتی»، «سازماندهی اطلاعات و دانش»، «منابع اطلاعاتی تحت وب و شبکه های اجتماعی»، «اخلاق حرفه ای در علم اطلاعات»، «انفورماتیک، ارتباطات و خدمات اطلاعات سلامت»، «مدیریت اطلاعات، نظام های اطلاعاتی، مدیریت دانش و نوآوری»، و «مطالعات و شاخص های علم سنجی و اطلاع سنجی» است. بررسی هم واژگانی مفاهیم علم اطلاعات و دانش شناسی بیانگر پدیداری حوزه های مطالعاتی نوظهور در مطالعات علم اطلاعات و دانش شناسی است. همچنین، شاهد حضور مطالعات میان رشته ای در بطن برون دادهای علمی علم اطلاعات و دانش شناسی هستیم.

مقدمه: ممیزی دانش به عنوان گامی مهم در مدیریت دانش نقش تعیین کننده ای در چابک سازی و ارتقای اثربخشی گنجینه دانشی سازمان ها ایفا می کند. تاکنون روش شناسی ها و مدل های مختلفی به منظور اجرای ممیزی دانش ارائه شده است. بررسی دقیق روش شناسی ها و مدل های موجود دانش ارزنده ای در اختیار متخصصان و دست اندرکاران حوزه مدیریت دانش قرار خواهد داد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی مدل ها و روش شناسی های ممیزی دانش موجود به منظور انتخاب یا تدوین مدل مناسب ممیزی دانش براساس ویژگی ها و اولویت های سازمان های پروژه محور است. روش شناسی: مطالعه حاضر از انواع پژوهش های کاربردی است که به روش مطالعه اسنادی و با رویکردی تحلیلی به مطالعه مقایسه ای و تحلیل مدل ها و روش شناسی های موجود در حوزه ممیزی دانش پرداخته است. یافته ها: با وجود تنوع و گوناگونی مدل ها و روش شناسی های ممیزی دانش، تمامی آنها تا حدودی کلی و در ماهیت ایستا هستند و به منظور به کارگیری در محیط های مختلف سازمانی انعطاف پذیری و چابکی لازم را ندارند. نتیجه گیری: با توجه به عدم تناسب مدل های موجود با ویژگی ها و مختصات خاص سازمان های پروژه محور و به دلیل ضرورت اجرای ممیزی دانش در این نوع سازمان ها، مدل مناسب ممیزی دانش برای این سازمان ها باید براساس الزامات و ویژگی های سازمان های مذکور، تاکسونومی دانش و مؤلفه های ممیزی دانش در این سازمان ها تدوین شود.

مقدمه: ارزش گذاری اقتصادی عاملی اساسی، در ارزیابی و بهبود مدیریت پایگاه های اطلاعاتی است، که توسط عوامل گوناگونی تحت تأثیر قرار می گیرد. از این رو پژوهش حاضر به منظور ارزش گذاری اقتصادی پایگاه های اطلاعاتی پیوسته مقاله های فارسی و تعیین عوامل اثرگذار بر آنان از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی انجام شده است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است، با روش پیمایشی و ارزش گذاری مشروط که بخشی از روش ترجیحات اظهارشده هست، به تعیین تمایل به پرداخت اقدام نموده است. جامعه پژوهش تمام دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی در سال تحصیلی 95-1394 با تعداد 4145 نفر بود، نمونه پژوهش بر اساس فرمول میشل و کارسون 523 نفر محاسبه شد. همچنین برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته دوبعدی بود. برای تعیین روایی از روایی صوری و برای تعیین پایایی از آلفای کرونباخ (83/0) استفاده شد. از روش های آماری مانند، آمار توصیفی و آمار استنباطی بهره گرفته شد. در سطح آمار استنباطی متناسب با متغیرهای پژوهش و حالت دوگانه متغیر وابسته (تمایل به پرداخت و عدم تمایل به پرداخت)، نرمال نبودن متغیرها و ثابت نبودن واریانس ها از آزمون ناپارامتریک رگرسیون لجستیک با روش ورود هم زمان متغیرها استفاده شد. یافته ها: میانگین تمایل به پرداخت سالیانه دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای استفاده از پایگاه های اطلاعاتی پیوسته مقاله های فارسی حدود 17.505 تومان بود. هم چنین نتایج نشان داد که متغیرهای وضعیت تأهل (در سطح متأهل)، دانشکده (در سطح دانشکده های ادبیات، فنی مهندسی، علوم پایه، شیمی و کشاورزی)، تعداد افراد خانواده (در سطح چهار نفر) و میزان استفاده از پایگاه های اطلاعاتی فارسی (در سطح یک یا چند بار در سال، ماهی یک بار، چند بار در ماه، هفته ای یک بار، چند بار در هفته و تقریباً هرروز) بر تمایل به پرداخت سالیانه دانشجویان تحصیلات تکمیلی در استفاده از پایگاه های اطلاعاتی فارسی گاهی با علامت مثبت و گاهی با علامت منفی تأثیر گذاشته اند. نتیجه گیری: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی تمایل به پرداخت قابل ملاحظه ای برای حمایت از بهبود و توسعه پایگاه های اطلاعاتی فارسی داشتند. برای مسئولان دانشگاه توجیهی فراهم شد که با توجه به مشارکت دانشجویان تحصیلات تکمیلی در تأمین هزینه ها، تلاش بیشتری در جهت حفظ و توسعه پایگاه های اطلاعاتی فارسی داشته باشند. این امکان فراهم شد که با توجه به متغیرهای تأثیرگذار به پیش بینی و جهت دهی تمایل به پرداخت دانشجویان تحصیلات تکمیلی در خصوص مدیریت بهینه پایگاه های اطلاعاتی بپردازند؛ بنابراین پیشنهاد شد که تمایل به پرداخت محاسبه شده، برای تحلیل هزینه ها پیش از اشتراک پایگاه های اطلاعاتی فارسی مورد استفاده قرار گیرد؛ و از تمایل به پرداخت محاسبه شده به عنوان، شاخصی برای تعیین میزان حق اشتراک احتمالی استفاده شود. با توجه به اینکه متغیر دانشکده و میزان استفاده از پایگاه های اطلاعاتی تأثیر بسزایی بر تمایل به پرداخت داشته اند، به ارائه کارگاه های آموزشی در زمینه معرفی و استفاده از پایگاه های اطلاعاتی فارسی در دانشکده های مختلف دانشگاه رازی پرداخته شود.

مقدمه: کودکان برای استفاده از اطلاعات نیازمند کمک هستند و پرسشگری نقطه شروع رفتار اطلاعاتی در آنان و یا رفتار اطلاعاتی کلامی است. در حالی که بیشتر پژوهش های این حوزه رفتار جامعه با سواد خواندن را مورد بررسی قرار داده اند، هدف پژوهش حاضر آشنایی با منابع اطلاعاتی و تغییر رفتار اطلاعاتی کلامی کودکان دوره پیش دبستانی تهران است. روش شناسی: به منظور مشاهده تغییر رفتار اطلاعاتی کلامی کودکان این مقاله به روش شبه تجربی با گروه آزمون و گواه و پیش و پس آزمون انجام شد. جامعه پژوهش کودکان مراکز پیش دبستانی تهران و روش نمونه گیری هدفمند بود. نظر به یکسان سازی شرایط پژوهش دو مرکز که از لحاظ کتب تدریس شده و شرایط محیطی در شرایط همسانی قرار داشتند انتخاب شدند. در هر کلاس پیش دبستانی 10 کودک حضور داشتند. بدین ترتیب 20 نفر به عنوان نمونه پژوهش از دو مرکز پیش دبستانی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده پرسشنامه نیمه ساختاریافته Havigerová (2011) از نظر والدین بود. مشاهده معلم از انجام تکلیف پژوهشی دانش آموزان ابزار دوم بود. یافته ها: نتایج جداول نشان داد بر اساس نظر والدین و با توجه به پرسش های پژوهش و مدل استفاده شده در پژوهش ابعاد رفتار اطلاعاتی کلامی یعنی وضعیت توجه غیرفعال یا دفعات توجه به منابع اطلاعاتی در زندگی روزمره، وضعیت جستجوی غیرفعال و یا تمایل به کسب اطلاعات از منابع اطلاعاتی و همچنین وضعیت جستجوی فعال و یا به بیان دیگر استفاده از منابع اطلاعاتی برای انجام تکلیف پژوهشی در گروه آزمایش تغییر کرد و همچنین وضعیت پردازش و استفاده از اطلاعات در انجام تکلیف پژوهشی در گروه آزمایش بر اساس نتایج ارائه تکلیف توسط کودکان تغییر کرد. در حالی که در وضعیت گروه گواه تغییری ایجاد نشد. نتیجه گیری: با توجه به تغییر ابعاد مختلف رفتار اطلاعاتی کلامی گروه آزمایش، پس از مداخله می توان نتیجه گرفت این مداخله رفتار اطلاعاتی کلامی آنان را تغییر داده است و نتایج استفاده آنان از منابع اطلاعاتی و ارائه تکلیف پژوهشی نشان از بهبود وضعیت در کودکان دوره پیش دبستانی دارد. به جهت محدودیت امکانات، جستجوی مداوم اطلاعات در این پژوهش بررسی نشد. آشنایی با منابع اطلاعاتی و تقویت رفتار اطلاعاتی کلامی کودکان می تواند جهت بخش رفتار اطلاعاتی در بزرگسالی باشد؛ بنابراین به عنوان پیشنهاد افزودن واحدهای درسی سواد رسانه ای و تفکر انتقادی و آشنایی با منابع اطلاعاتی در آموزش های پیش دبستانی می تواند به پیشرفت رفتار اطلاعاتی کلامی کودکان و تربیت دانش آموزانی پژوهشگر کمک کند. برای تعمیم و بسط بیشتر نتایج بایستی پژوهش با نمونه های بزرگ تر تکرار شود.

جریان اطلاعات و شفافیت آن سرمایه اجتماعی را می سازد و افزون می کند. زندگی انسان بدون اطلاعات ممکن نیست. اطلاعات منظم و هدفمند به دانش تبدیل می شود و ما برای گذران زندگی به کسب و استفاده، به آن نیازمندیم. وقتی زندگیِ اجتماعی گسترده شد مردم به تقسیم کار می پردازند و مسئولیت های اجتماعی شکل می گیرد و هر مسئولیتی ناظر به حل بخشی از مشکلات می شود. مردم انتظار دارند که مسئولان اطلاعات لازم را در مورد چگونگی انجام کار ها و احیاناً مشکلات در اختیار آنان بگذارند، تا در حلّ آنها مشارکت کنند. هر گاه مسئولانی در اطلاع رسانی بهتر کار کنند از کمک های مردمیِ بیشتر برخوردار می شوند و این به این معنا است که سرمایه اجتماعی زیاد است. معنای دیگر آن این است که مردم و کارگزارانشان به هم اعتماد دارند و به هم یاری می رسانند. هر گاه رابطه با مخاطب با عدم شفافیت و غلط بودن مبنای کار توأم باشد سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی از بین می رود. نتیجه اینکه مردم هم اطلاعات درست نمی دهند و هم کارگزاران بر اساس اطلاعات غلط نمی توانند برنامه ریزی کنند و کشور اداره نمی شود و همه چیز به هم می ریزد. بنابراین مخفی کردن اطلاعات، و یا اطلاعات غلط دادن آنها نتیجه عملکرد مسئولان است. این نوع اطلاعات مردود ( ( rejected ) است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش توسعه حرفه ای و اخلاق کار بر تعهد سازمانی و میل به ماندن کارکنان کتابداری شهر تبریز انجام شد. روش: این پژوهش از نظر نوع توصیفی و از لحاظ روش، همبستگی از نوع مدل یابی علی (مدل یابی معادلات ساختاری) می باشد. جامعه آماری 360 نفر از کارکنان کتابداری شهر تبریز بود که از میان آنان 200 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی انتخاب شدند که برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی و مورگان استفاده شد. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه-های استاندارد استفاده شد. داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل گردید. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین توسعه حرفه ای با تعهد و میل به ماندن رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که بین اخلاق حرفه ای با تعهد و میل به ماندن رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. علاوه براین تحلیل ها نشان داد که اخلاق حرفه ای نقش میانجی در رابطه بین توسعه حرفه ای با تعهد و میل به ماندن ایفا می کند. اصالت اثر: با توجه به یافته ها توسعه حرفه ای به طور مستقیم باعث ارتقاء تعهد سازمانی و افزایش میل به ماندن کارکنان می شود. همچنین با تایید نقش اخلاق حرفه ای، توسعه حرفه ای دارای اثر غیر مستقیم، مثبت و معنی دار بر تعهد سازمانی و میل به ماندن می باشد. این نتایج بر ضرورت بازشناسی نقش میانجی اخلاق حرفه ای در بررسی رابطه علی توسعه حرفه ای با پیامدهای آن تاکید می کند.

هدف: آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران همواره در کانون توجه پژوهشگران این حوزه قرار داشته است. از این رو، مطالعه حاضر با هدف ارائه تصویری از موضوعات اساسی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی ایران انجام شده است. روش: این مطالعه با استفاده از روش های مرور سیستماتیک و تحلیل محتوا انجام شده است. در مجموع 194 مقاله بازیابی و مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: مقالات تحلیل شده در هفده مقوله موضوعی تحت عناوین آسیب شناسی، الگویی برای آموزش، نظریه ای برای برنامه ریزی آموزش، برنامه های درسی، تاریخچه آموزش، نام گذاری رشته و مشاغل آن، دانشکده علم اطلاعات و دانش شناسی، تخصص گرایی، آینده پژوهی، نگرش به رشته، اشتغال و بازار کار، آموزش ضمن خدمت و نیازهای آموزشی کتابداران، ارزیابی کیفیت و اعتبارسنجی، آموزش از راه دور، فناوری اطلاعات و آموزش رشته، منابع درسی و دیگر موضوعات مرتبط با آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی طبقه بندی شدند. اصالت/ارزش: پویایی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی مستلزم توجه همزمان به نیروهای پیشران کلیدی درونی و بیرونی است. یافته های این پژوهش بیان گر کم توجهی پژوهشگران به نیروهای پیشران کلیدی بیرونی اثرگذار بر آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی است. همچنین، تاکنون تصویری از مهم ترین موضوعات پژوهشی درباره آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران ارائه نشده است.

از زمانی که به کارگیری نرم افزارهای مدیریت ارتباط با مشتری [1] فراگیر شده است، همواره این دغدغه وجود داشته که از بین ارائه دهندگان مختلف این نرم افزار، کدام یک می بایست مورد انتخاب قرار گیرد. هدف این پژوهش، شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر انتخاب نرم افزارهای مدیریت ارتباط با مشتری در سازمان های ایرانی، به کمک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی [2] است. بدین منظور، ویژگی های مهم نرم افزارهای مدیریت ارتباط با مشتری و همچنین معیارهای موردتوجه در انتخاب آن ها از طریق مطالعه ادبیات شناسایی شد و طی جلسات مصاحبه با خبرگان بررسی گردید. سپس، پرسشنامه تجزیه وتحلیل سلسله مراتبی بر مبنای معیارهای موردتوافق طراحی شد و مجدداً در اختیار خبرگان قرار گرفت. یافته های حاصل از تحلیل داده های جمع آوری شده بیانگر آن است که قابلیت های کارکردی نرم افزار شامل قابلیت های عملیاتی، ارتباطی و تحلیلی؛ قابلیت های غیرکارکردی و نهایتاً ویژگی های شرکت ارائه دهنده نرم افزار مدیریت ارتباط با مشتری مهم ترین عواملی هستند که می بایست در انتخاب این نرم افزار مدنظر سازمان ها قرار گیرد. همچنین به ترتیب قابلیت های کارکردی نرم افزار، قابلیت های غیرکارکردی و سپس ویژگی های شرکت ارائه دهنده نرم افزار دارای اهمیت می باشند. به علاوه، اوزان و اولویت های مربوط به معیارهای موجود در هر دسته نیز محاسبه شده است. [1] Customer Relationship Management (CRM) [2] Analytical Hierarchy process (AHP)

این پژوهش در صدد بررسی تأثیر محدودیت های اطلاعاتی بر تمایل به کاربری اطلاعاتی از اینترنت در بین نوجوانان و جوانان شهر تهران است. پس از مرور ادبیات نظری و تجربی تحقیق، کاربری اطلاعاتی، استفاده از اینترنت به منظور کسب اطلاعات، اهداف کاری و حرفه ای مانند استفاده خبری، علمی و ... تعریف شده است. با پشتوانه نظریه های ارتباطاتی و جامعه شناختی، تبیین نظری از تأثیر محدودیت های اطلاعاتی بر تمایل به کاربری اطلاعاتی از اینترنت صورت گرفت. در تأثیر دو متغیر فوق، دو متغیر تعدیل کننده، یعنی پایگاه اقتصادی و اجتماعی خانوادگی کاربران و سابقه کاربری آن ها بررسی شده است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، پیمایشی و شیوه جمع آوری داده ها، پرسشنامه، و جامعه آماری پژوهش نیز نوجوانان و جوانان واقع در گروه سنی 15 تا 29 شهر تهران در نظر گرفته شده است. بررسی داده های مربوط به 384 نفر از جامعه آماری نشان داد که نوجوانان و جوانان از تمایل متوسط به کاربری اطلاعاتی برخوردارند. نتایج آزمون فرضیه نیز نشان داد که محدودیت های اطلاعاتی تأثیر معناداری در تمایل کاربران به کاربری اطلاعاتی از اینترنت دارد و در این بین، متغیرهای سابقه کاربری و پایگاه اقتصادی و اجتماعی خانوادگی نقش معناداری در این تأثیر ندارند.

مقدمه: مدیریت دانش در سازمان، فرایند ایجاد، توزیع و به کار بردن دانش برای اهداف سازمانی را هدایت می کند. شناخت نقاط ضعف و موانع عوامل موفقیت جریان دانش در سازمان، می تواند بر روند مدیریت دانش تأثیر گذارد. از این رو پژوهش حاضر به شناسایی و اولویت بندی موانع جریان دانش در کتابخانه های دانشگاهی براساس مدل بلوغ مدیریت دانش مرکز بهره وری و کیفیت آمریکا می پردازد. روش شناسی: روش پژوهش حاضر پیمایشی- تحلیلی است. جامعه آماری شامل 184 نفر از مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاه ها می باشند که همه آنها با سرشماری در پژوهش شرکت داده شدند. گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته انجام شد. یافته ها: موانع جریان دانش از نظر درجه اهمیت به ترتیب اولویت؛ عوامل مدیریتی با میانگین 72/5 در رتبه اول، بُعد منبع دانش با میانگین 17/5 رتبه دوم، بُعد عوامل سازمانی با میانگین 67/4 رتبه سوم، بُعد عوامل زمانی با میانگین 37/4 رتبه چهارم، بُعد کانال های ارتباطی با میانگین 22/4 رتبه پنجم، بُعد عوامل فردی با میانگین 21/4 رتبه ششم، بُعد عوامل فناوری با میانگین 92/3 رتبه هفتم و بُعد ویژگی های دانش با میانگین 72/3 رتبه هشتم قرار دارند. از نظر رتبه بندی موانع ابعاد جریان دانش با سطح بلوغ مدیریت دانش، به ترتیب بیش ترین موانع، سطح نوآوری، سطح بهینه سازی، سطح استانداردسازی، سطح توسعه و سطح شروع می باشند. نتیجه گیری: کتابخانه های دانشگاهی در گام های اصلی چرخه مدیریت دانش با موانع و گلوگاه هایی مواجه هستند. اگرچه این موانع در کل ابعاد جریان دانش وجود دارد اما این موانع در بُعد مدیریتی از دیگر عوامل ملموس تر است. بنابراین توجه به شاخص های رهبری کارآمد، سبک درست مدیریت، حمایت سازمانی، توجه به کارکنان دانشی، برای رفع موانع ضروری می باشد

مقدمه: دانش بومی،دانش محلی، سنتی یا قومی است که ماهیت آن تجربی،شفاهی وذهنی است. تدوین آن دشوار است چرا که دانشی ضمنی و پنهان است با ظهور علم نوین و پیشرفت جوامع مورد غفلت قرار گرفته و در معرض نابودی است. این جنوبی در کتابخانه های روستایی انجام گرفت مطالعه با هدف پیشنهاد و ارائۀ الگویی به منظور مستندسازی، حفظ و اشاعۀ دانش بومی روستاییان خراسان. روش شناسی: این مطالعۀ کیفی به روش نظریۀ زمینه ای انجام شد. داده ها به کمک ابزار مصاحبۀ نیمه ساختاریافته از نمونه ها گردآوری شد. نمونه را بیست مرد و ده زن روستایی، هشت کتابدار و سه نفر مطلع از دانش بومی استان خراسان جنوبی تشکیل داد. روایی پژوهش به کمک بازخورد همتایان و توضیح مفصل و غنی و داوران بیرونی تأیید شد. پایایی پژوهش نیز از طریق تصویربرداری و ضبط صدا و یاداشت برداری واژه به واژه با آوانگاری تقویت شد. یافته ها: یافته ها نشان داد سازمان های بسیاری می توانند به منظور حفظ و اشاعۀ دانش بومی فعالیت کنند. دراین میان، کتابخانه های روستایی می توانند در بین سازمان ها نقش مؤثری ایفا کنند؛ چون نزدیکترین مراکز دانش در روستا هستند و با ایجاد انگیزه و افزایش مهارت های تخصصی، فنی، پژوهشی و کلامی به کتابداران و همچنین با مستندسازی دانش بومی به هر دو صورت رقومی و چاپی می توانند در نقش هماهنگ کننده ظاهر شوند. نتیجه گیری: شیوه نامۀ به دست آمده مهم ترین نتیجۀ حاصل از این پژوهش بود. این شیوه نامه بر چهار اصل تخصص، تعهد، تعامل و تعادل استوار است. از طریق این شیوه نامه، ده مرحلۀ شناسایی، انتخاب، یادگیری، ارتباط، اقدام، پیاده سازی، بازبینی، ثبت، سازماندهی و دسترسی، به منظور مستندسازی، حفظ و اشاعۀ دانش بومی روستاییان به کتابخانه های کتابخانۀ روستاییروستایی خراسان جنوبی ارائه داده شده است.

مقدمه: ازآنجاکه خدمات مرجع مجازی، خدماتی است که از قابلیت های مطلوبی برخودار بوده و می تواند در فرایند خدمات رسانی در محیط وب، نقش آفرین نیز باشد، بررسی نقش این گونه قابلیت ها در روند تحقیقات کاربران، بیش ازپیش محسوس خواهد بود. ازاین رو، هدف از این پژوهش، بررسی نقش خدمات و قابلیت های مربوط به مؤلفه های مرجع مجازی بر بهبود عملکرد فعالیت های تحقیقاتی دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی است. روش شناسی: تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و به روش پیمایشی انجام شده است. ابزارگردآوری داده ها، پرسش نامه و جامعه آماری آن، کلیه دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی بوده که 377 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و براساس جدول مورگان گزینش انتخاب شدند. یافته ها: تحلیل ها نشان داد که از میان انواع مؤلفه های مرتبط با قابلیت های مرجع مجازی، سرعت ارائه پاسخ با میانگین امتیاز 29/4، وضعیت مطلوبی داشته و در اولویت قرار گرفت و سایر مؤلفه ها مانند پاسخ گویی کتابدار، جامعیت پاسخ و اعتبارمنابع با میانگین ۹۴/۳، 86/3 و ۷۵/۳ به ترتیب در مراتب بعدی قرار گرفته و وضعیتی نسبتاً مطلوب داشتند. نتیجه گیری: ارزش مقاله حاضر در نشان دادن قابلیت های مرجع مجازی در کتابخانه ها است. تمرکز بر مؤلفه های مرتبط با مرجع مجازی، خواهد توانست تا امور پژوهشی کاربران درکتابخانه ها را تسهیل نماید. دراین راستا، بهره گیری از قابلیت های مرجع مجازی کتابخانه های دانشگاه توسط دانشجویان، درحدمطلوب بوده و همچنین اعتماد دانشجویان به میز مرجع مجازی کتابخانه دانشگاه در حد بالایی بوده و این بدان معنا است که مسئولان کتابخانه باید در این راه توجه و دقت نظر بیشترى داشته باشند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف مشخص ساختن وضعیت استفاده از رسانه های اجتماعی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به منظور تعیین بهترین رسانه های اجتماعی برای استفاده رسمی در سازمان صورت پذیرفت. روش شناسی: پژوهش توصیفی _ تحلیلی بوده و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل274 کتابدار و 400 کاربر فعال سازمان اسناد و کتابخانه ملی بود که بر اساس جدول مورگان نمونه گیری و 355 نفر متشکل از 159 کتابدار و 196 کاربر تعیین گردید. اطلاعات به وسیله پرسش نامه در فرم گوگل جمع آوری و از آمار توصیفی میانگین برای توصیف داده ها و آمار استنباطی آزمون تی میانگین دو جامعه مستقل برای تحلیل فرضیه پژوهش با استفاده از نرم افزارهای اس پی اس اس و اکسل استفاده شد.   یافته ها: کتابداران (35/3) و کاربران (16/4) از برنامه های موبایلی رسانه های اجتماعی بیشترین استفاده را دارند. کتابداران از رسانه های اجتماعی در امور کتابخانه ای و پژوهشی کم استفاده می کنند، اما کاربران بیشتر از آنها و در حد متوسط از رسانه های اجتماعی در این امور استفاده می کنند. کتابداران از تلگرام و اینستاگرام  برای امور پژوهشی و خدمات کتابخانه ای بیشترین میزان استفاده را دارند. کاربران نیز برای انجام خدمات کتابخانه ای از تلگرام و اینستاگرام بیش از سایر رسانه های اجتماعی استفاده می کنند. برای امور پژوهشی علاوه بر تلگرام (34/4) و اینستاگرام(07/4) از  لینکداین (76/3) و ریسرچ گیت (73/3) نیز نسبت به سایر رسانه های اجتماعی استفاده بیشتری می کنند. نتیجه گیری: تلگرام، اینستاگرام، لینکداین و ریسرچ گیت به ترتیب به عنوان بهترین رسانه های اجتماعی برای استفاده رسمی در کتابخانه ملی تعیین و پیشنهاد می شوند. تهیه خط مشی مدوّن استفاده و ایجاد شرایط مناسب استفاده در کتابخانه ملی پیشنهاد می شود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل نقش رهبری خدمتگزار در سکوت سازمانی با تمرکز بر نقش میانجی سرمایه اجتماعی، اعتماد سازمانی و عدالت سازمانی صورت گرفته است. طرح/ روش شناسی/ رویکرد: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی همبستگی از شاخه پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه کارکنان کتابخانه های عمومی استان یزد، مشتمل بر 207 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای برای جامعه محدود، 126 پرسش نامه توزیع گردید. داده های پژوهش از طریق پرسش نامه عدالت سازمانی «نیهوف و مورمن» (1993) پرسش نامه سرمایه اجتماعی «ناهاپیت و قوشال» (1998)، پرسش نامه اعتماد سازمانی راولینز (2008)، پرسش نامه سکوت سازمانی «ون داین» (2003) و پرسش نامه رهبری خدمتگزار «تیلور و همکاران» (2007) گردآوری شده است که پایایی تمامی پرسش نامه ها بالاتر از 7/0 است؛ تجزیه وتحلیل داده های پژوهش با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری مبتنی بر استفاده از نرم افزار Smart-PLS2 انجام شده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داده است نقش رهبری خدمتگزار بر متغیرهای میانجی مثبت و معنادار است که در این بین بیشترین رابطه (697/0) با عدالت سازمانی بوده است. همچنین از بین متغیرهای میانجی، عدالت سازمانی و سرمایه اجتماعی بر سکوت سازمانی تأثیر معناداری دارد و تأثیر متغیر اعتماد بر سکوت سازمانی معنادار نبود. از طرف دیگر، عدالت سازمانی و سرمایه اجتماعی با شدت تأثیر 45 و 35% اثر رهبری خدمتگزار بر سکوت سازمانی را میانجیگری می کند. نتیجه گیری: افزایش میزان توجه مدیران کتابخانه ها با سبک رهبری خدمتگزار به عدالت موجب فراهم ساختن محیطی همراه با اعتماد و تعامل های بیشتر شده که نتیجه آن کاهش سکوت سازمانی در کتابخانه های عمومی استان یزد است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت دگرنویسی عنوان های نرم افزارهای دیداری-شنیداری غیرفارسی در فهرست پیوسته کتابخانه مرکزی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و ارائه دستورالعمل پیشنهادی، انجام شد. روش: مطالعه حاضر پیمایشی و از نوع توصیفی است. جامعه آماری پژوهش 2213 مورد عنوان های منابع نرم افزاری دیداری-شنیداری غیرفارسی در فهرست پیوسته کتابخانه مرکزی سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی است، که از سال 1372 تا اول دی ماه سال 1393 در این فهرست وارد گردیده است. گردآوری داده ها با استفاده از کارت مشاهده محقق ساخته انجام گردید. یافته ها: از 2213 عنوان منبع تعداد 1772 مورد از این عنوان ها در فهرست نویسی آنها از عنوان روی منبع استفاده شده، در 134 مورد از عنوان ها دگرنویسی انجام شده است، در 7 مورد از این منابع ترجمه و در 300 مورد از آنها ترکیبی از ترجمه و دگرنویسی صورت گرفته است. نتیجه گیری: در سازمان کتابخانه ها، فهرست نویسی منابع نرم افزاری مانند دیگر مواد دیداری-شنیداری صورت می گیرد و برای منابع نرم افزاری تمایزی قائل نشده اند. با توجه به اینکه سرشناسه منابع دیداری-شنیداری عنوان منبع است، جستجوی منابع نرم افزاری دیداری-شنیداری اگر با عنوان صورت گیرد، وجود دگرنویسی برای عنوان این منابع امری ضروری می نماید. برای یکدستی این دگرنویسی، شیوه ای مشخص و معیار، ضروری به نظر می رسد. همچنین برای ضبط واژه های قرضی در فارسی، به سبب اختلاف فاحش نشانه های الفبای زبان های خارجی، مشکلات جدی وجود دارد. الفبای فارسی آوانگار نیست و به همین جهت در ضبط دقیق تلفظ ها دچار مشکل است. از این رو، ضبط تلفظ واژه های بیگانه در فارسی با چندگونگی روبه روست. لذا بهتر است سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مراکز اسناد آستان قدس رضوی، برای منابع با ویژگی های خاص به دستورالعملی مجزا از فهرست نویسی سایر مواد دیگر داشته باشد.

مقدمه: بسیاری از بحران های زیست محیطی ریشه در مشکلات فرهنگی دارد. در این میان، کتابخانه ها که سازمانی فرهنگی و اجتماعی تلقی می شوند، بیش از هر سازمان دیگری باید نسبت به مسائل زیست محیطی اهمیت بدهند و می توانند با ارائه اطلاعات و انجام خدمات مختلف، نقش به سزایی در اصلاح نگرش و رفتار زیست محیطی جامعه داشته باشند. روش شناسی: این پژوهش از نوع پیمایشی توصیفی بوده و به لحاظ هدف، کاربردی محسوب می شود. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته ایست که روایی و پایایی (آلفای کرونباخ برابر با 92/0) آن مورد تأیید قرار گرفته است. جامعه آماری شامل 22 نفر کتابدار مشغول به کار در کتابخانه های عمومی شهر اصفهان هستند که به علت تعداد محدود آن ها از روش نمونه گیری سرشماری برای تعیین پاسخگویان استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان می دهد میزان اهمیت کتابداران به مسائل زیست محیطی (میانگین برابر با 47/4)، میزان توجه کتابخانه به برنامه ها و طرح های اجتماعی مرتبط با بازاریابی سبز (میانگین برابر با 28/4) و میزان تمایل کتابخانه به خرید کالا ها و خدمات سبز (میانگین برابر با 42/4) بسیار زیاد است. نتیجه گیری: بسیاری از بحران های زیست محیطی ریشه در مسائل فرهنگی دارد و از آنجایی که کتابخانه های عمومی نیز نهادی فرهنگی و تأثیرگذار هستند، فعالیت در چنین سازمانی که دائماً در حال تحول برای پاسخ گویی به نیازهای اطلاعاتی است، باعث می شود کتابداران با مسائل فرهنگی بیش تر آشنا شوند. و بیش تر در جریان وقایعی که در جهان در حال وقوع است قرار می گیرند و بنابراین آنان تلاش خواهند کرد تا آگاهی دیگران را نیز از مسائل زیست محیطی افزایش دهند. و به این شکل به خرید کالاهای سبز و در نهایت توسعه پایدار کمک نمایند.