درخت حوزه‌های تخصصی

علم اطلاعات و دانش‌شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
صنعت و تجارت کتاب علوم اطلاع رسانی علوم کتابداری کتاب کتابخانه ها کتابخانه ها(به طور عام) کتابخانه های الکترونیکی مراکز اطلاع رسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۴۸۱ تا ۵٬۵۰۰ مورد از کل ۷٬۲۷۳ مورد.
۵۴۸۱.

استفاده مجدد از داده های پژوهشی در ایران: شناسایی عناصر و الزامات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۵ بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۱) 663-692

کلید واژه ها: استفاده مجدد داده های پژوهشی مدیریت داده های پژوهشی مخازن داده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۵ تعداد دانلود : ۴۹۱
محققان در این پژوهش به دنبال شناسایی عناصر و الزامات مورد نیاز برای استفاده مجدد از داده های پژوهشی در بین پژوهشگران ایرانی هستند. پژوهش حاضر از نوع کیفی است و در دو مرحله انجام گرفت، ابتدا با مرور و تحلیل محتوای متون، عناصر اولیه استخراج شد اما با توجه به بومی نبودن عوامل مستخرج، به وسیله ی مصاحبه ی نیمه ساختاریافته، از نظر خبرگان استفاده شد. جامعه آماری در مرحله اول، شامل پژوهش های انجام شده در حوزه استفاده مجدد در پایگاه های اطلاعاتی معتبر است. جامعه آماری مرحله دوم پژوهشگرانی بودند که با بحث استفاده مجدد از داده های پژوهشی آشنایی داشتند . مصاحبه ها با استفاده از نمونه گیری هدفمند شروع شد سپس با استفاده از استراتژی گلوله برفی و نمونه گیری مبتنی بر معرفی مشارکت کننده ادامه پیدا کرد. ابزار گردآوری داده ها، در مرحله اول متون و منابع و در مرحله دوم مصاحبه ی نیمه ساختاریافته است و در نهایت داده ها با نرم افزار مکس.کیو.دا تجزیه و تحلیل شدند. کدها و مقوله هایی در نتیجه تحلیل محتوای متون و مصاحبه با خبرگان شناسایی و در نهایت در ذیلِ سه بعد اصلیِ عوامل انسانی، عوامل سازمانی و زیرساخت ها دسته بندی شدند. سپس مولفه های هر بعد مشخص و در پایان پیشنهاداتی برای به کارگیری استفاده مجدد از داده های پژوهشی موجود در ایران مطرح شد.
۵۴۸۲.

مدل متقارن تعامل اطلاعاتی: باز تعریفی از جایگاه فناوری در تعامل اطلاعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۳۱ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۴) 114 - 135

کلید واژه ها: تعامل اطلاعاتی اطلاع یابی مدل متقارن عاملیت فناوری انسان غیر انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۵ تعداد دانلود : ۲۷۳
هدف : بازبینی و بازتعریف فرایند تعامل با اطلاعات با رویکرد جامع نگر روش : داده های این پژوهش کیفی به روش مصاحبه نیمه ساختار یافته با 18 نفر گردآوری و تحلیل مضمون شد. یافته ها : شبکه تشکیل دهنده تعاملات اطلاعاتی شامل 5 مضمون فراگیر است که از 23 مضمون سازمان دهنده استخراج کردیم. در این شبکه، با کمک مضمون تقارن، چهار مضمون دیگر شامل آغاز، جهت گیری، شبکه سازی و تثبیت تفسیر می شوند. تقارن به مفهوم نگاه نسبتا متوازن به جایگاه و اثرگذاری توأم انسان و غیرانسان در تعامل اطلاعاتی است. تقارن مانع سیطره مطلق یکی از این دو بر تعامل اطلاعاتی می شود. در مدل متقارن تعاملات اطلاعاتی سه لایه بافتاری شامل بافت درونی-شناختی، بافت بیرونی-محیطی و بافت فناوری-ابزار، تأثیر تعیین کننده دارند. نتیجه گیری : نگاه جدید به تعامل با اطلاعات آن را از محدوده تفسیر از منظر کاربر انسانی فراتر می برد و در کنار عوامل غیرانسانی می بیند. در این رویکرد عوامل غیرانسانی را در نقش زیرساخت و بافت فناوری-ابزار، همپای عوامل انسانی، بافت بیرونی و درونی دارای اثرات مشخص می داند.  
۵۴۸۳.

نقش تعدیل کننده درگیری مشتریان در خدمات بر رابطه ارزش ادراک شده و رضایتمندی با وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی (مطالعه موردی: کتابخانه های عمومی غرب کشور)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلید واژه ها: وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی درگیری مشتریان در خدمات غرب کشور ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۳ تعداد دانلود : ۳۷۳
هدف: این پژوهش به بررسی نقش تعدیل کننده درگیری مشتریان در خدمات ارائه شده توسط کتابخانه در رابطه میان ارزش ادراک شده و رضایتمندی با وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی غرب کشور می پردازد. روش : جامعه آماری پژوهش را همه اعضای کتابخانه های عمومی غرب کشور تشکیل داده اند. داده ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری و سپس با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس ، و مدگراف تحلیل شدند. تجزیه وتحلیل نهایی روی ۴۶۷ پرسشنامه بازگشتی انجام شد. در تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون، و تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد درگیری مشتریان در خدمات کتابخانه، در هر دو سطح بالا و پائین، روی رابطه ارزش ادراک شده و وفاداری مشتریان اثرگذار بوده (۰.۰۵p
۵۴۸۴.

طراحی مدل خدمات شخصی سازی شده با رویکرد سامانه های توصیه گر درکتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۹۰) 5 - 24

کلید واژه ها: شخصی سازی سامانه توصیه گر کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی قوانین انجمنی در داده کاوی الگوریتم FP-Growth

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۳ تعداد دانلود : ۳۹۵
هدف : هدف پژوهش ارائه مدلی کاربردی از سامانه توصیه گر (پیشنهاددهنده) در حوزه خدمات شخصی سازی کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی است، این سامانه، با تحلیل الگوهای رفتاری کاربران و ارائه پیشنهادهای دقیق و مورد نیاز، آنان را از مرور داده های غیر مرتبط بی نیاز می سازد. از مزایای این سامانه می توان شناسایی دقیق نیازهای اطلاعاتی، افزایش کیفیت جستجو، کمک به انتخاب صحیح منابع اطلاعاتی و پیش بینی نیازهای آتی کاربران را برشمرد. روش : پژوهش کاربردی است و با استفاده از کاوش قوانین انجمنی و الگوریتم FP-Growth انجام شده است. جامعه تعداد 960 نفر کاربر نرم افزار کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی در فاصله دو سال بوده، که بر مبنای الگوی مجموعه داده های مکرر، 170 درخواست پرتکرار از میان کل دیتاست های موجود استخراج شد. نتایج از طریق پیاده سازی این داده های پرتکرار در نرم افزار رپید ماینر، به دست آمد. یافته ها : بهترین حالت دسترسی به مجموعه داده های تولید شده، با تنظیم درجه حداقل پشتیبانی 02/0 و حداقل اطمینان 095/0 است که منجر به کشف الگوریتم های شرطی (اگر – آنگاه) گردید. این یافته نشان می دهد: اگر کاربری در زمان جستجوی نرم افزار کتابخانه دیجیتال موضوعاتی همچون (علم اصول، اجتهاد، سنت و...) را انتخاب نماید، به دلیل سابقه جستجو های پر تکرار کاربران پیشین با همین موضوعات، از سوی سامانه توصیه گر، آنگاه عناوین مرتبطی با موضوع اصول فقه پیشنهاد خواهد شد. نتایج: طراحی مدل سامانه توصیه گر و اجرای آن، منجر به افزایش آگاهی و عدم سردرگمی کاربران و ارتقاء سطح کیفیت خدمات و رضایت آن ها و در نهایت حفظ کاربران فعلی و جذب کاربران جدید خواهد شد.
۵۴۸۵.

تبیین رویکرد ریزوماتیک در نظام های سازماندهی دانش و اطلاعات با تاکید بر فضای وب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۵ بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۱) 817-846

کلید واژه ها: طبقه بندی علم رده بندی کتابخانه ای سازماندهی دانش رویکرد سلسله مراتبی رویکرد ریزوماتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۳ تعداد دانلود : ۵۴۰
توجه به مبانی نظری و زیربنای فلسفی نظام های رده بندی کتابخانه ای همواره برای متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی اهمیت داشته است. در پژوهش حاضر تلاش شد که مبانی فلسفی و منطق حاکم بر نظام های طبقه بندی و ساختار دانش بشری بررسی شده و از این رهگذر منطق حاکم بر نظام های سازماندهی منابع کتابخانه ای مورد مطالعه قرار گیرد. اشکال و نقدهای وارده بر اندیشه سنتی طبقه بندی دانش و ساختار سلسله مراتبی آن بررسی شده و اندیشه ریزوماتیک به عنوان بدیل رویکرد درختی و سلسله مراتبی برای مواجهه و تحلیل سازماندهی اطلاعات در دنیای وب و فضای اطلاعات فرامتنی و دیجیتال مطرح شد. در تفکر غربی الگوی غالب برای رده بندی، ساختار درختی بر اساس منطق ارسطویی بوده که با توجه به اشکالات آن، ساختار ریزوماتیک پیشنهاد شده است. اطلاعات در فضای نوین مانند ریزوم در جهات گوناگون حرکت نموده و با ایجاد اتصالات و ارتباطات جدید بین حوزه های متنوع علمی، فضایی برای مطالعات جدید نیز پدید آورده است، رشد و ظهور مطالعات گسترده بین رشته ای را می توان شاهدی بر این مدعا دانست. این فضای اطلاعاتی جدید و ریزوم گونه، ریزومیک شدن سازماندهی و ذخیره و بازیابی آن را نیز می طلبد. گفتمان سنتی و مبتنی بر اندیشه درختی و سلسله مراتبیِ سازماندهی اطلاعات با توجه به چارچوب ها و مولفه هایی که بر آن مترتب است، قابلیت فهم ماهیت و ویژگی های فضای اطلاعاتی دیجیتال را نداشته و از سازماندهی این فضا ناتوان است و لزوم تحول پارادایمی، و متعاقبا پژوهش و نظریه پردازی در منظومه فکری دیگری را می طلبد، تفکر ریزوماتیک می تواند جایگزین مناسبی برای تفکر سنتی سازماندهی اطلاعات باشد.
۵۴۸۶.

نقش مدیریت دانش و خلاقیت سازمانی در بهره وری منابع انسانسی (مطالعه موردی: مجتمع گازی پارس جنوبی)

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال اول پاییز ۱۳۹۴ شماره ۴ 51 - 66

کلید واژه ها: بهره وری خلاقیت سازمانی مدیریت دانش منابع انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۲ تعداد دانلود : ۲۲۵
هدف: هدف این پژوهش، بررسی نقش مدیریت دانش و خلاقیت سازمانی در بهره وری منابع انسانی است. روش: پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی و از نظر اهداف، کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش را 300 نفر از کارمندان شرکت مجتمع گازی پارس جنوبی تشکیل می دهند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. روایی محتوای پرسشنامه با استفاده از نظر چند تن از متخصصان مدیریت ، اساتید و استفاده از آن در چندین پژوهش محاسبه شد. جهت محاسبه پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است که ضریب محاسبه شده برای کل پرسشنامه 098/0 محاسبه گردید. در نهایت به منظور بررسی و مقایسه توصیفی و استنباطی داده ها از شاخص های توصیفی و آزمون های استنباطی کلموگروف- اسمیرنوف، ضریب همبستگی، تحلیل رگرسیون و آزمون فرید من استفاده شده است. یافته ها: بین ابعاد مدیریت دانش و خلاقیت سازمانی با بهره وری منابع انسانی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. از این میان بعد خلق دانش و بعد مکانیزم های نو آوری بیشترین رابطه را با بهره وری منابع انسانی دارد. همچنین بعد کاربرد دانش و بعد اعتقادات و فضای سازمان بیشترین تأثیر را بر بهره وری منابع انسانی دارند. در نهایت بر اساس رتبه بندی ابعاد ، بعد کاربرد دانش و بعد صلاحیت منابع انسانی دارای بیشترین اهمیت در بهره وری منابع انسانی است. نتیجه گیری: سازمان ها باید نسبت به بهبود بهره وری منابع انسانی در جهت تقویت و استفاده از دانش نیروی انسانی که مهم ترین عامل افزایش بهرهوری است گام بردارند و از توانایی های ذهنی و فکری کارکنان در جهت تولید کالا و خدمات با کیفیت حمایت کنند.
۵۴۸۷.

شناسایی شاخص های فرهنگ سازمانی کارآفرینانه، ساخت و اعتباریابی ابزار اندازه گیری آن در نهاد کتابخانه های عمومی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۴ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۹۳) 235-263

کلید واژه ها: فرهنگ سازمانی کارآفرینی سازمانی کتابخانه های عمومی اعتباریابی تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل عاملی تأییدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۱ تعداد دانلود : ۳۴۹
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی شاخص های فرهنگ سازمانی کارآفرینانه و ساخت و اعتباریابی ابزار اندازه گیری آن در نهاد کتابخانه های عمومی کشور صورت گرفته است. روش: این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع پژوهش، توصیفی همبستگی است. جامعه آماری 385 نفر از کتابداران نهاد کتابخانه های عمومی مراکز استان های تهران، فارس، اصفهان، خراسان جنوبی و کرمانشاه بود که از این تعداد طبق جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان 191 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری به شیوه خوشه ای چندمرحله ای انجام شد. روایی ابزار به شیوه تحلیل روایی محتوا، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و پایایی ابزار نیز با استفاده از آلفای کرونباخ برای هر شاخص و کل ابزار بررسی شد. مقدار پایایی 89 / 0 به دست آمد که نشان دهنده پایایی مناسب ابزار بود. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، بارهای عاملی شاخص های فرهنگ سازمانی کارآفرینانه نهاد کتابخانه های عمومی عبارت اند از: شور و شوق سازمانی (46 / 0)، همکاری و ارتباطات برون سازمانی (70 / 0)، آموزش مستمر و حمایت از توسعه (62/0)، انسجام و نگرش سیستمی (52/0)، سیاست گذاری و برنامه ریزی برای فرصت تغییر (72 / 0) و خدمات و بازاریابی کتابخانه (68 / 0) نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، روایی و پایایی ابزار را تأیید کرد. اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در معرفی شاخص های فرهنگ سازمانی کارآفرینانه از دیدگاه کاربران و ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش آن در نهاد کتابخانه های عمومی کشور است.
۵۴۸۸.

مروری بر نظریه های کاربردی در مطالعات مربوط به رفتار اشتراک دانش

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال ششم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۱ 113 - 142

کلید واژه ها: دانش اشتراک دانش تسهیم دانش رفتار اشتراک دانش نظریه ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۱ تعداد دانلود : ۲۹۳
هدف: این مقاله با هدف درک عمیق از رفتار اشتراک دانش انجام شده است و سعی دارد با تحلیل نظریه های کاربردی در این حوزه به این موضوع بپردازد. روش: مقاله حاضر مروری نقلی است و با استفاده از روش کتابخانه ای به مطالعه انواع مقالاتی میپردازدکه در داخل و خارج ازکشور با اتکا به نظریه های مختلف به بررسی عوامل انگیزشی مؤثر بر رفتار اشتراک دانش پرداخته اند. یافته ها: عوامل انگیزشی مختلف که افراد را برای انجام رفتار اشتراک دانش تحت تاثیر قرار می دهند با تحلیل نظریه هایی از رشته های روانشناسی اجتماعی، اقتصاد، علم اطلاعات و دانش شناسی و مدیریت که در مطالعات مربوط به این حوزه به کار رفته اند، مورد بررسی قرار گرفتند و مشخص شد نظریه عمل منطقی، نظریه رفتار برنامه ریزی شده، نظریه تبادل اجتماعی، نظریه تعادل، نظریه خودمختاری، نظریه سیگنالینگ پرهزینه و نظریه تمرکز نظارتی از رشته روانشناسی اجتماعی، نظریه وابستگی به منابع از رشته اقتصاد، نظریه وضعیت ناهمگون دانش از رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و نظریه جو سازمانی از رشته مدیریت، در حوزه رفتار اشتراک دانش قابلیت کاربرد دارند. نتیجه گیری: به منظور تفسیر رفتار اشتراک دانش نیاز به تحلیل نظریه های کاربردی و اقتباس شده از سایر رشته ها در این حوزه بود که بتوان بینشی عمیق از قابلیت های روانی، اقتصادی، سازمانی و همچنین فردی که در نیت افراد در به اشتراک گذاری دانش تاثیر گذارند ایجاد نمود. اشتراک دانش می تواند بخش اعظم درک خود را از نظریه های روانشناسی اجتماعی به دست آورد. مفاهیمی مانند نگرش و قصد رفتاری ناشی از این نظریه ها در رفتار اشتراک دانش تاثیر می گذارد.
۵۴۸۹.

روند رشد رویکرد تحلیل چهریزه ای در سازماندهی دانش: مروری صد ساله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۴ بهار ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۹۷) 1235-1264

کلید واژه ها: سازماندهی دانش بازیابی اطلاعات چهریزه تحلیل چهریزه ای مرور سیستماتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۰ تعداد دانلود : ۴۶۸
رویکرد تحلیل چهریزه ای از اوایل قرن بیستم تاکنون روند رشد مستمری داشته است. هدف این مقاله مرور سیستماتیک پژوهش ها و مستندات طرح های سازماندهی چهریزه ای و نیز تقسیم بندی موضوعی و زمانی این مطالعات است. با مرور صورت گرفته، روند رشد و توسعه کاربردهای این رویکرد در ابزارهای سازماندهی و بازیابی اطلاعات شناسایی و پیشنهاداتی برای پژوهشگران آینده ارائه گردید. برای این منظور در گام اول، جست وجوی جامع در منابع و بررسی اولیه اسناد؛ در گام دوم، طبقه بندی و پالایش اسناد؛ و در گام سوم، طبقه بندی زمانی و موضوعی اسناد و تحلیل متون و شناسایی شکاف های موجود و در نهایت، پیشنهاداتی برای پوشش این شکاف ها صورت گرفت. حاصل تلاش های انجام شده قبلی، توسعه رده بندی های چهریزه ای، اصطلاحنامه ها و سرعنوان های چهریزه ای و نظام های بازیابی اطلاعات چهریزه ای بود که به طوری گسترده تا دهه 1990 میلادی ادامه داشت؛ اما بعد از آن با توسعه سیستم های کامپیوتری و وب، چهریزه ها نقش دیگری در بازیابی اطلاعات در پایگاه داده بر عهده گرفتند. در این دوره مجموعه ای از مدل ها، فراداده های چهریزه ای، رابط های کاربری چهریزه ای و آنتولوژی های چهریزه ای شکل گرفت و نرم افزارهای متعددی در این زمینه توسعه یافت. رویکرد تحلیل چهریزه ای از حدود اوایل قرن بیستم تا سال 1990 میلادی بر مبنای نظام منطقی (پیشینی) طبقه بندی علوم پیش رفته است. اما از آن سال به بعد، به دلیل گسترش توانایی های کامپیوتری و رشد نیازهای کاربران، دیدگاه منطقی جای خود را به دیدگاه محاسباتی و کاربرمدار (پسینی) سپرد. ایجاد ساختار چهریزه ها در محیط وب معنایی و ایجاد استانداردهای جدید، بهره برداری از روش های مؤثرتر درک رفتار کاربران و توجه به توسعه و تحول تاریخی علم، شکاف هایی است که هنوز نیاز به مطالعه و بررسی بیشتر دارد. پوشش این شکاف ها، تأثیر پایدار فرایند تحلیل چهریزه در آینده را نوید می دهد.
۵۴۹۰.

خدمات استفاده از تکنولوژی رایانش ابری در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی: ارائه نقشه راه

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال پنجم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۸ 123 - 144

کلید واژه ها: رایانش ابری کتابخانه نقشه راه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۰ تعداد دانلود : ۴۱۱
رایانش ابری یک مدل محاسباتی است که نرم افزارها و منابع محاسباتی مبتنی بر وب را هنگام تقاضای کاربران ارائه می کند. رایانش ابری علاوه بر اینکه باعث صرفه جویی در هزینه ها می شود به کاربران اجازه دسترسی به نرم افزارها را می دهد. دسترس پذیری، مدیریت و بهره برداری بهینه تر از منابع از مزایای دیگر مجازی سازی به حساب می آید. در این مقاله به توضیح رایانش ابری، استانداردهای رایانش ابری پرداخته ایم و در پایان نقشه راهی برای استقرار رایانش ابری در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی ارائه می کنیم. رایانش ابری یک مدل محاسباتی است که نرم افزارها و منابع محاسباتی مبتنی بر وب را هنگام تقاضای کاربران ارائه می کند. رایانش ابری علاوه بر اینکه باعث صرفه جویی در هزینه ها می شود به کاربران اجازه دسترسی به نرم افزارها را می دهد. دسترس پذیری، مدیریت و بهره برداری بهینه تر از منابع از مزایای دیگر مجازی سازی به حساب می آید. در این مقاله به توضیح رایانش ابری، استانداردهای رایانش ابری پرداخته ایم و در پایان نقشه راهی برای استقرار رایانش ابری در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی ارائه می کنیم.
۵۴۹۱.

تجربه کاربر در وبگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۶ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۴) 501-532

کلید واژه ها: تجربه کاربری رابط کاربری وبگاه کتابخانه ملی ایران پرس و جوی بافتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۸ تعداد دانلود : ۲۶۸
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربه کاربری در محتوای وب کتابخانه ملی ایران، انتظارات و نیازهای کاربران را هنگام استفاده از محتوای وب کتابخانه ملی ایران شناسائی و بررسی کرده است. روش: برای بررسی تجربه کاربری از روش های «پرس وجوی بافتی » و تکمیل جمله استفاده شده است و برای تکمیل و تأیید برخی نتایج به داده های تحلیلی وبگاه (برگرفته از سایت سیمیلاروب) ارجاع شده است. «پرس وجوی بافتی» یک رویکرد کیفی و تفسیری است که در قالب مصاحبه نیم ساختاریافته و به صورت مکالمه با کاربر در محیط واقعی کار وی انجام می شود. روش تکمیل جمله، جملاتی است که مشابه پرسشنامه برخط روی وبگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران قرار گرفته و توسط کاربران تکمیل شده است. یافته: نتایج بدست آمده نه مقوله کلی و چهل و هشت مقوله فرعی در خصوص انتظارات و تجربه های کاربران در وبگاه کتابخانه ملی ایران بدست داد که مقوله های کلی عبارت از جستجو، پژوهش و دانش افزایی، شخصی سازی و بومی سازی، موقعیت یابی در فضای کتابخانه، دستیابی به منبع، تعامل، رویدادها، معماری اطلاعات، طراحی و ظاهر است. نتیجه گیری: نتایج بدست آمده پیشنهادهایی است که می تواند مبنای مناسبی برای توسعه وبگاه کتابخانه ملی ایران یا حتی وبگاه ها و نرم افزارهایی با بافت های مشابه قرار بگیرد. این نتایج علاوه بر پیشنهادهایی که برای بهبود تجربه کاربری وبگاه کتابخانه ملی ارائه کرده است برای کارآفرینان و علاقه مندان به راه اندازی کسب و کار و طراحی اپلیکیشن نیز ایده های مناسبی مبتنی بر انتظارات و نیازهای واقعی کاربران بدست می دهد.
۵۴۹۲.

بررسی نیازهای اطلاعاتی حرفه ای و غیرحرفه ای اعضای هیأت علمی دانشگاه ها بر مبنای رویکرد تحلیل شناختی کار: مطالعه موردی، دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)

کلید واژه ها: مدیریت دانش رویکرد تحلیل شناختی کار نیازهای اطلاعاتی حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۷ تعداد دانلود : ۳۳۷
هدف: پژوهش حاضر نیازهای اطلاعاتی اعضای هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد را به منظور زمینه یابی نظام مدیریت دانش این دانشگاه بررسی کرده است. روش : این پژوهش به روش پیمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش، کلیه اعضای هیأت علمی رسمی و پیمانی شاغل در سال تحصیلی ۹۰-۸۹ دانشگاه فردوسی مشهد هستند. از مجموع ۶۶۴ نفر جامعه آماری، حجم نمونه ای به تعداد ۲۴۲ نفر به شیوه نمونه گیری طبقه ای انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه های محقق ساخته است. یافته ها: اعضای هیأت علمی بیشترین نیاز اطلاعاتی حرفه ای خود را نیازهای اطلاعاتی شغلی-وظیفه ای می دانند. در مورد اطلاعات شهروندی، اعضای هیأت علمی بیشترین نیاز خود را به اطلاعات اجتماعی و کمترین نیاز اطلاعاتی خود را در اطلاعات سیاسی عنوان کرده اند. یافته ها نشان داد، نیازهای اطلاعاتی حرفه ای اعضای هیأت علمی در میان دانشکده های مختلف متفاوت است. اینترنت رایج ترین کانال تأمین نیاز اطلاعاتی جامعه آماری است. جامعه مورد مطالعه، مهم ترین مانع در تأمین نیازهای اطلاعاتی را پاسخگو نبودن مسئولان می دانند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که دغدغه اصلی و فرعی اعضای هیأت علمی در درون و برون دانشگاه متفاوت است.
۵۴۹۴.

مقایسه اثربخشی کتابخانه های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی و سازمان فرهنگی هنری شهرداری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: کتابخانه های عمومی اثربخشی استاندارد کتابخانه عمومی سازمان فرهنگی هنری شهرداری نهاد کتابخانه های عمومی کشور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۴۴۱
مقدمه : پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه ای اثربخشی کتابخانه های عمومی شهر تهران وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی و سازمان فرهنگی هنری شهرداری انجام گرفته است. همچنین به بررسی وضعیت موجود کتابخانه ها و مقایسه آن ها با استاندارد کتابخانه های عمومی پرداخته است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی است. این پژوهش از نظر گردآوری اطلاعات در دسته پژهش های آمیخته قرار می گیرد. برای محاسبه اثربخشی از پرسش نامه و از سیاهه ارزیابی جهت بررسی وضعیت موجود کتابخانه ها استفاده شده است. جامعة آماری این پژوهش، کتابخانه های عمومی شهر تهران است که بعد از نمونه گیری طبقه ای به طور تصادفی 19کتابخانه عمومی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور و 30 کتابخانه وابسته به شهرداری انتخاب شدند. یافته ها: میزان اثربخشی کتابخانه های وابسته به نهاد بیشتر از کتابخانه های وابسته به شهرداری است. در کتابخانه های نهاد بین حجم مجموعه ، مدرک تحصیلی مدیر و میانگین اثربخشی در ابعاد کارکنان و منابع همبستگی مستقیم و معناداری وجود دارد. در کتابخانه های شهرداری بین مدرک تحصیلی مدیر، تعداد کتابداران متخصص، تعداد رایانه های قابل استفاده برای کاربران و کارکنان و میزان اثربخشی این کتابخانه ها رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه گیری : باتوجه به نقش کتابخانه های عمومی در توسعه فرهنگی و اجتماعی و مدیریت چندگانه این کتابخانه ها در کشور ضروری است اثربخشی این کتابخانه ها که در راستای ارزیابی عملکرد آنهاست مورد سنجش قرار گیرد. زیرا دلیل اصلی سنجش اثربخشی نزدیک تر شدن به هدف نهایی و خاص هر کتابخانه و به عبارتی برنامه ریزی برای ارتقای وضعیت کتابخانه های عمومی است. یافته های پژوهش حاضر می تواند در شناسایی نقاط قوت و ضعف کتابخانه های عمومی همزمان بادرنظر داشتن استاندارد کتابخانه عمومی از یک سو و بررسی انتظارات و ادراک کاربران کتابخانه ازسوی دیگر، کمک کند.
۵۴۹۵.

ارتباط میان کیفیت مقالات حوزه علم اطلاعات در ویکی پدیای انگلیسی با رتبه بازیابی شان در موتورهای جستجو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۹ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۴) 191 - 214

کلید واژه ها: کیفیت اطلاعات مقالات ویکی پدیا رتبه بندی نتایج موتورهای جستجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۳۱۳
هدف: بررسی ارتباط میان کیفیت مقالات حوزه علم اطلاعات در ویکی پدیای انگلیسی با رتبه بازیابی شان در موتورهای جستجوی گوگل، یاهو، و بینگ. روش شناسی: با روش پیمایشی-توصیفی و براساس چهارچوب شناسایی شده، ابعاد کیفیت شامل اعتبار، کامل بودن، پیچیدگی، آگاهی بخشی، ثبات، روزآمدی، و فراریت برای هر مقاله محاسبه شده است. یافته ها: مقالات بررسی شده در ابعاد پیچیدگی و فراریت نسبتاً مطلوب ارزیابی شدند؛ اما در ابعاد کامل بودن، روزآمدی، و آگاهی بخشی وضعیت مناسبی نداشتند. بینگ به لحاظ صوری، رتبه نخست بیشترین تعداد نمایش مقالات ویکی پدیا را داشت؛ اما در رتبه بازیابی مقالات میان موتورهای جستجو تفاوت معناداری وجود نداشت. به استثنای شاخص روزآمدی، میان سایر ابعاد کیفیت اطلاعات با رتبه بازیابی مقاله ارتباط معناداری دیده نشد. نتیجه گیری: ویکی نویسان باید با رعایت اصول لازم در نگارش آثار خود در بهبود مؤلفه های کامل بودن، روزآمدی، و آگاهی بخشی تلاش کنند. مسائل تجاری پشت پرده سامانه های بازیابی اطلاعات که انتشار الگوریتم رتبه بندی آنها را با محدودیت روبه رو می کند، می تواند توجیهی برای نبود رابطه میان برخی ابعاد کیفیت اطلاعات مقالات با رتبه بازیابی آنها باشد.
۵۴۹۶.

طراحی مدل مفهومی اجرای بازی وارسازی در سامانه ثبت پایان نامه ها و رساله های پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۳ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۹۲) 659-686

کلید واژه ها: بازی وارسازی الگوی مفهومی مشارکت مخاطبان سامانه ثبت پایان نامه ها و رساله ها پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۴۲۳
بازی وارسازی یکی از روش های پرکاربرد در کسب، حفظ و بهبود مشارکت و وفاداری کاربران بوده و به معنای بکارگیری تفکر مبتنی بر بازی در کاربردهای جدی است تا بدین وسیله بر اشتیاق کاربران افزوده شده، مسائل حل شده و رفتارهای مورد نظر صورت پذیرد. در این مقاله تلاش شد تا با بکارگیری مفاهیم بازی وارسازی و تجارب اجرای آن، الگوی مفهومی اجرای بازی وارسازی ارائه شده و بر سامانه ثبت پایان نامه ها و رساله های پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) نگاشته شود تا بدین وسیله بتوان مشارکت مخاطبان این سامانه را افزایش و تجربه استفاده از سامانه را بهبود داده و در نتیجه با ارتقاء سطح تعامل مخاطبان با سامانه بر صحت و دقت اطلاعات ورودی افزود.
۵۴۹۷.

اطلاعات تجاری: از نیاز تا خدمات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: اطلاعات تجاری نیاز اطلاعاتی تجاری منابع اطلاعاتی تجاری خدمات اطلاعاتی تجاری متخصصان علم اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۵ تعداد دانلود : ۴۸۳
مقدمه: انسان همواره به اطلاعات نیاز داشته، دارد و خواهد داشت. عوامل مختلفی زمینه ساز نیاز اطلاعاتی هستند که بافت یکی از آنهاست. بافت پیچیده و متحول امروزی کسب و کار باعث ایجاد نیاز اطلاعاتی تجاری شده است که خود ضرورت ارائه خدمات اطلاعاتی تجاری را می طلبد. این پژوهش به مرور و معرفی این مفاهیم به منظور باز کردن مسیری برای متخصصان علم اطلاعات برای حضور در این بخش از دنیای اطلاعات می پردازد. روش شناسی : این پژوهش به صورت مروری انجام و با بررسی متون مرتبط با اطلاعات تجاری و خدمات اطلاعات تجاری، مفاهیم مرتبط روشن شده است. یافته ها: بررسی های انجام شده در این پژوهش، ابعاد مختلف اطلاعات تجاری و همچنین نیاز، منابع و خدمات اطلاعات تجاری را مطرح و نقش متخصصان اطلاعات و دانش شناسی را در این عرصه روشن ساخته است. نتیجه گیری : امروزه نقش اطلاعات تجاری و خدمات اطلاعات تجاری در دنیا مشخص شده است. ازاین رو، لازم است تا یک نظام خدمات اطلاعاتی تجاری طراحی، پیاده سازی و ارزیابی شود که متخصصان اطلاعات به این حوزه ورود کنند تا بتوانند نقش کاربردی و اساسی پیدا کنند و این امر می تواند علاوه بر ایجاد جایگاه حرفه ای آنان، به اشتغال حرفه مندان علم اطلاعات نیز کمک کند.
۵۴۹۸.

پدیدارنگاری: روش پژوهش کیفی در مطالعات قلمرو بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۳۰ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۸) 18 - 38

کلید واژه ها: قلمرو بازیابی اطلاعات پارادایم تفسیری روش کیفی پدیدارنگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۵ تعداد دانلود : ۵۵۴
هدف: معرفی و ارائه روش پژوهش کیفی پدیدارنگاری به عنوان چهارچوبی مفهومی برای انجام پژوهش های قلمرو بازیابی اطلاعات و ارائه بازتاب ویژگی های این روش برای دانشجویان و پژوهشگران علاقه مند به روش های پژوهش کیفی. روش شناسی: این مقاله با رویکردی مروری/ تحلیلی از نوع مفهومی، روش پژوهش کیفی پدیدارنگاری ذیل پارادایم تفسیری را معرفی کرده است و با بررسی مطالعات پژوهشگرانی چون بروس، لیمبرگ، ادواردز، فورستر، و دیگران تلاش دارد تغییر پارادایمیک روش شناسی پژوهش (از پارادایم اثبات گرایی به پارادایم تفسیری) در قلمرو بازیابی اطلاعات را به تصویر بکشد. یافته ها: توجه به ضرورت تغییر پارادایم در پژوهش های قلمرو بازیابی اطلاعات از دهه 1980 در میان پژوهشگران این قلمرو آغاز شد. روش پژوهش کیفی پدیدارنگاری، روشی است که تنوع در روش های تجربه های افراد از یک پدیده را بررسی می کند. در این روش، افراد از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب و داده ها در قالب مصاحبه های نیمه ساختاریافته گردآوری می شوند و از طریق کدگذاری نظری تحلیل و نتایح در قالب دسته های توصیفی به شکل فضای نتیجه ارائه خواهند شد. نتیجه گیری: این روش پژوهش می تواند با شمارش و درک پدیده ها ازنظر گروه های خاصی از کاربران، درک روشن تری نسبت به بسیاری از پرسش های مطرح در عرصه پژوهش های رفتار اطلاع یابی ارائه دهد و ضمن توصیف برداشت کاربران از تجربه آنها در جستجو و بازیابی اطلاعات، نگرشی جدید به قلمرو مطالعات کاربران نهایی ایجاد و دست اندرکاران این قلمرو را با رویکردی جدید، نسبت به موضوع آشنا کند و زمینه دقیق تری برای خدمات و عمل آنها به وجود آورد.
۵۴۹۹.

رویکردی کتابشناختی به مسائل و موضوعات اساسی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۴ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹۲) 51-80

کلید واژه ها: آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی رویکرد کتاب شناختی تحلیل محتوا ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۵ تعداد دانلود : ۶۵۳
هدف: آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران همواره در کانون توجه پژوهشگران این حوزه قرار داشته است. از این رو، مطالعه حاضر با هدف ارائه تصویری از موضوعات اساسی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی ایران انجام شده است. روش: این مطالعه با استفاده از روش های مرور سیستماتیک و تحلیل محتوا انجام شده است. در مجموع 194 مقاله بازیابی و مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: مقالات تحلیل شده در هفده مقوله موضوعی تحت عناوین آسیب شناسی، الگویی برای آموزش، نظریه ای برای برنامه ریزی آموزش، برنامه های درسی، تاریخچه آموزش، نام گذاری رشته و مشاغل آن، دانشکده علم اطلاعات و دانش شناسی، تخصص گرایی، آینده پژوهی، نگرش به رشته، اشتغال و بازار کار، آموزش ضمن خدمت و نیازهای آموزشی کتابداران، ارزیابی کیفیت و اعتبارسنجی، آموزش از راه دور، فناوری اطلاعات و آموزش رشته، منابع درسی و دیگر موضوعات مرتبط با آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی طبقه بندی شدند. اصالت/ارزش: پویایی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی مستلزم توجه همزمان به نیروهای پیشران کلیدی درونی و بیرونی است. یافته های این پژوهش بیان گر کم توجهی پژوهشگران به نیروهای پیشران کلیدی بیرونی اثرگذار بر آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی است. همچنین، تاکنون تصویری از مهم ترین موضوعات پژوهشی درباره آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران ارائه نشده است.
۵۵۰۰.

عوامل تأثیرگذار بر ""نمانام"" (برند) کتابخانه ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۷)

کلید واژه ها: برند کتابخانه ملی ایران عوامل تأثیرگذار نمانام دیدگاه کارکنان دیدگاه کاربران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۴ تعداد دانلود : ۵۹۳
هدف: تعیین میزان اعتبار عوامل تأثیرگذار بر ""نمانام"" کتابخانه ملی ایران از نگاه کارکنان و مراجعان. روش/ رویکرد پژوهش: در این پیمایش تحلیلی از پرسشنامه پژوهشگرساخته استفاده شد. جامعه آماری 214 نفر کارمند و 285 نفر از مراجعان کتابخانه ملی بودند. یافته ها: از نگاه کارکنان، تهیه کتابشناسی ملی ایران (با میانگین 3/4) و از دید مراجعان، باز بودن کتابخانه در روزهای تعطیل و شیفت شب (با میانگین 66/4) بالاترین اهمیت را برای این سازمان دارد. براساس نوع خدمات، از نگاه کارکنان داشتن نرم افزار جامع رسا (با میانگین 4/44) و از دید مراجعان، در دسترس بودن نسخه های رقومی پایان نامه ها (با میانگین 52/3) در رتبه نخست قرار گرفتند. در مورد ویژگی مزیت خدمات، از نگاه کارکنان داشتن اعضای هیأت علمی تابع وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (با میانگین 1/4) و از نظر مراجعان، دسترسی به غذای گرم و نوشیدنی (با میانگین 44/3) در رتبه نخست قرار داشتند. نتیجه گیری: دیدگاه کارکنان و کاربران در مورد عوامل تأثیرگذار بر نمانام کتابخانه ملی به جز ارائه خدمات از اعتبار بالایی برخوردار بوده است؛ بنابراین کتابخانه ملی برای حفظ سطح خود از نظر جامعه استفاده کننده باید به بهینه سازی خدمات بیشتر توجه کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان