علم اطلاعات و دانش‌شناسی

نمایش ۲٬۱۶۱ تا ۲٬۱۸۰ مورد از کل ۷٬۲۷۳ مورد.

۲۱۶۱.

شناسایی و اعتبارسنجی شاخص های ارزیابی کیفیت نمایه های تخصصی در حوزه های موضوعی علوم پایه، مهندسی، کشاورزی، علوم انسانی، علوم پزشکی و هنر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالرضا نوروزی چاکلی آمنه راه جو

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۷۸)

کلید واژه ها: ارزیابی اعتبارسنجی شاخص ها نمایه های تخصصی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۸۸ تعداد دانلود : ۷۵۹

این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی شاخص های ارزیابی کیفیت نمایه های تخصصی معتبر در شش حوزه موضوعی فنی و مهندسی، علوم کشاورزی، علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی و هنر انجام شده است. برای شناسایی شاخص ها، ابتدا مطالعات کتابخانه ای جامعی بر متون صورت پذیرفت و شاخص های مرتبط شناسایی شد. سپس، این شاخص ها به دو گروه شاخص های مربوط به ارزیابی کیفیت نمایه های تخصصی ""چاپی"" و ""الکترونیکی"" تقسیم شد. در مجموع ۴۶ شاخص برای ارزیابی کیفیت نمایه-های تخصصی چاپی و ۹۱ شاخص برای ارزیابی کیفیت نمایه های تخصصی الکترونیکی به دست آمد که برخی از این شاخص ها در هر دو شکل نمایه ها (چاپی و الکترونیکی) مشترک بود. سپس با مطالعه متون و بهره گیری از نظرات صاحبنظران، ابعاد و قابلیت های هر یک از این شاخص ها شناسایی شد. پس از شناسایی این ابعاد، کلیه شاخص ها با توجه به ابعاد و قابلیت هایشان در طبقات جداگانه ای قرار گرفت و از شاخص های شناسایی شده، پرسشنامه هایی تدوین شد و جهت اولویت بندی بر اساس میزان اهمیت، در اختیار تعدادی از افراد در هر یک از حوزه های موضوعی شش گانه قرار گرفت. نتایج این پیمایش به صورت جداول و نمودار ارائه شد. بررسی ها نتایج نشان داد، بین امتیازاتی که به وسیله صاحب نظرانِ شش حوزه موضوعی فنی و مهندسی، علوم کشاورزی، علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی و هنر در خصوص میزان اعتبار شاخص های ارزیابی کیفیت نمایه های تخصّصی ""چاپی"" و ""الکترونیکی"" داده شده, تفاوت معنی داری وجود ندارد. این در حالی است که بین نظرات این شش گروه صاحب نظران در خصوص میزان اهمیّت شاخص های ارزیابی کیفیت نمایه های تخصّصی چاپی و الکترونیکی تفاوت معنی داری وجود دارد.

۲۱۶۲.

ربط عینی و ربط ذهنی در نظام های اطلاعاتی (تحلیلی بر ربط در بازیابی اطلاعات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وفا قبادپور غلامرضا فدایی افسون ثابت پور

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۹)

کلید واژه ها: ربط نظام های اطلاعاتی ذخیره و بازیابی اطلاعات ربط چهریزه ای ربط عینی و ربط ذهنی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۶۸ تعداد دانلود : ۶۰۰

دامنه مباحث میان فلاسفه از دو موضع عین گرایی و ذهن گرایی به مبحث ربط نیز که از مباحث بنیادین طراحی و ارزشیابی نظام های اطلاعاتی است کشیده می شود. درک ما از موضوع ربط و چرائی دستاوردهای موجود در ادبیات آن بدون درک صحیح از این بحث های بنیادین کامل نخواهد بود. این پژوهش ضمن مروری اجمالی بر این دو دیدگاه تلاش کرده است به گونه ای جمع بندی از آن دست یابد که برای نظام های اطلاعاتی مورد نیاز و پذیرش باشد و با رویکردی انتقادی، پارادایم ذهن گرایانه حاکم بر ادبیات ربط را مورد بررسی قرار دهد. روش: پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای با مطالعه منابع موجود در کتابخانه ها و جستجوی مقالات در پایگاه های اطلاعاتی مرتبط با موضوع پژوهش و تحلیل متون، تدوین یافته است. یافته ها: این پژوهش نشان می دهد، بازنگری واقع گرایانه و معتدل تری در مباحث ربط ضرورت دارد به ترتیبی که نقش دو عنصر نظام و متخصصان نیز مورد غفلت واقع نگردد. همچنین ضمن معرفی ربط چهریزه ای، پیشنهاد شده است که ذهن و عین گرائی نه تنها به عنوان رویکرد در طراحی نظام اطلاعاتی، بلکه در تعریف ربط وارد شده و مورد بازشناسی قرار گیرند.

۲۱۶۳.

ارزیابی پورتال های کتابخانه ای دانشگاه های دولتی ایران در سال1392(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن نوکاریزی اکرم کوچکی

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۸ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ 563 - 582

کلید واژه ها: پورتال های کتابخانه ای دانشگاه های دولتی ایران کتابخانه های دانشگاهی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۲۴ تعداد دانلود : ۲۱

هدف: هدف این پژوهش تعیین وضعیت پورتال های کتابخانه ای دانشگاه های (دولتی) در ایران بود. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی - ارزیابانه (تلفیقی از پیمایشی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و ارزیابانه با استفاده از سیاهه وارسی محقق ساخته) به ارزیابی پورتال های کتابخانه ای دانشگاه های (دولتی) ایران اختصاص یافت. جامعه پژوهش پورتال کتابخانه ای 57 دانشگاه برتر وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بود که دارای پورتال کتابخانه ای مستقل بودند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، 40 پورتال کتابخانه ای انتخاب و دیدگاه مدیران آنها درباره به کارگیری مؤلفه های حوزه های تحت بررسی در این پژوهش بررسی شد. یافته ها: پورتال های کتابخانه ای دانشگاه های (دولتی) ایران از نظر مؤلفه های مورد بررسی در وضعیت «خوبی» قرار داشتند. حوزه «امکانات مدیریتی» با میانگین نمره 61/3 کمترین و حوزه «کیفیت نوشتار» با میانگین نمره 58/4 بیشترین نمره را کسب کردند. همچنین پورتال کتابخانه 13 دانشگاه در سطح مطلوب، 24 دانشگاه در سطح خوب و 3 دانشگاه نیز در سطح متوسط بودند. ابعاد مورد بررسی در حوزه «کیفیت نوشتاری» و «دسترس پذیری» در وضعیت مطلوب و در حوزه «بازیابی اطلاعات»، «خدمات عمومی و اطلاع رسانی»، «شخصی سازی»، «مدیریت محتوا»، «سازماندهی»، «حفاظت و امنیت» و «امکانات مدیریتی پورتال در بخش امانت و مرجع» در وضعیت خوبی قرار داشت. به نظر می رسد با توجه به زیرساخت های موجود در پورتال، بستر مناسبی برای عرضه خدمات و امکانات هر چه بیشتر به کاربران از طریق آن وجود دارد.

۲۱۶۴.

مکان یابی کتابخانه های عمومی با سامانه اطلاعات جغرافیایی نمونه: شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرزانه عفیفیان زهیر حیاتی علی گلی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۷۷

کلید واژه ها: شیراز مکان یابی کتابخانه های عمومی سامانه اطلاعات جغرافیایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۷۱ تعداد دانلود : ۵۰۱

هدف: هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی نحوه توزیع کتابخانههای عمومی شهر شیراز و تعیین بهترین مکان برای احداث کتابخانه های عمومی این شهر می باشد. روش: به منظور ارزیابی نحوه توزیع کتابخانههای عمومی، دادههای توصیفی با استفاده از مطالعه، مشاهده، مصاحبه جمع آوری شد و دادههای مکانی با استفاده از نقشهها گردآوری گردید. سپس دادههای گردآوری شده در محیط نرمافزار سامانه اطلاعات جغرافیایی وارد و پایگاه داده مکانی تشکیل شد. با استفاده از تلفیق لایه ها، نخست توزیع فضایی کتابخانه های موجود ارزیابی و سپس الگوهایی جهت استقرار کتابخانه های عمومی در شهر شیراز طراحی شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که کتابخانههای عمومی شهر شیراز به لحاظ نحوه توزیع در وضعیت مطلوبی قرار ندارند و توزیع کتابخانه ها در شهر شیراز به صورت اتفاقی صورت گرفته است. همچنین الگوهایی جهت استقرار کتابخانههای عمومی شهر شیراز در سطح محله، ناحیه، منطقه و مرکزی ارائه شد. اصالت/ارزش: از معیارهای رشد و توسعه فرهنگی در هر جامعه میزان استفاده از کتابخانهها به خصوص کتابخانههای عمومی است و استفاده از کتابخانههای عمومی نیز در گرو سهولت دسترسی به آنهاست. با توجه به رشد و توسعه جمعیت، مسئله دسترسی چالش برانگیزتر شده و لزوم اهمیت مکانیابی برای کتابخانههای عمومی را آشکارتر میکند.

۲۱۶۵.

بررسی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی از طریق مدل تحلیل شکاف مبتنی بر دیدگاه کاربران: مطالعه موردی کتابخانه های عمومی مستقر در شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یعقوب نوروزی مهدی درم نثاری

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۷۹

کلید واژه ها: کیفیت خدمات تبریز کاربران تحلیل شکاف کتابخانه های عمومی لایب کوال مدل های ارزیابی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۴۱ تعداد دانلود : ۷۸۸

هدف: هدف این پژوهش ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی مستقر در شهر تبریز از طریق مدل تحلیل شکاف مبتنی بر دیدگاه کاربران با استفاده از ابزار لایب کوال است. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی تحلیلی انجام گرفته است. تعداد کتابخانه های عمومی مورد مطالعه در این پژوهش 19 کتابخانه است. در زمان انجام پژوهش، تعداد اعضای کتابخانه های عمومی مستقر در شهر تبریز 46 هزار نفر بود که با مد نظر قرار دادن ضریب خطای 5 درصد، 381 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد که با افزایش میزان دقت، 450 نفر از اعضای کتابخانه ها به صورت نمونه تصادفی برای پژوهش انتخاب گردید. پس از حذف پرسشنامه های ناقص، تعداد 414 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور انجام تحلیل های آماری از آزمون های U من ویتنی و کروسکال والیس استفاده شده است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد که سطح خدمات دریافتی کاربران از کتابخانه ها در تمام موارد از سطح حداقل مورد انتظار آنها فراتر است؛ اما هنوز حداکثر سطح مطلوبیت مورد نظر کاربران را فراهم نکرده اند. همچنین بر اساس یافته های این پژوهش و امتیازات تعلق یافته از سوی کاربران، بخش منابع کتابخانه ها نسبت به سایر بخش ها ضعیف تر است. قویترین بخش کتابخانه ها مربوط به حوزه وجود کارکنانی با برخورد مؤدبانه می باشد. در این پژوهش فرض تفاوت معنی داری بین حداکثر و حداقل سطح انتظار کاربران از کتابخانه با سطح کیفی خدمات ارائه شده فعلی مورد تأیید قرار گرفت. اصالت/ارزش: نتایج حاصل از این پژوهش می تواند مدیران و مسئولان کتابخانه های عمومی این شهر را در ارتقای کیفیت خدمات یاری رساند. همچنین برای رفع شکاف بین حداکثر مطلوبیت کیفیت خدمات با سطح واقعی که در حال حاضر ارائه می شود میتوان با برنامه ریزی و آسیبشناسی دقیقتر- به تفکیک هر کتابخانه- اقدام نمود.

۲۱۶۶.

مدل موضوعی برای پایان نامه های کتابداری و اطلاع رسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی شرفی حمزه علی نورمحمدی مهدی علیپور حافظی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۰۰

کلید واژه ها: پایان نامه ها کتابداری و اطلاع رسانی مدل موضوعی پایگاه اطلاعاتی لیستا

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۶۹ تعداد دانلود : ۶۳۳

هدف: تهیه الگوی موضوعی پایان نامه های کتابداری و اطلاع رسانی در ایران با هدف کمک به دانشجویان فعلی و آتی در انتخاب موضوع و جلوگیری از پژوهش های تکراری. روش/ رویکرد پژوهش: کتابخانه ای و دلفی. ابتدا با مطالعه مدل های پژوهش های پیشین و موضوع های موجود در پایگاه اطلاعاتی لیستا و کسب نظر متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی، 6 رده اصلی معین شد. سپس، برای تعیین موضوع های فرعی از سرعنوان های موضوعی فارسی، سرعنوان های موضوعی کنگره، اصطلاحنامه های فرهنگی یونسکو و اصفا و نما، و طرح های رده بندی های دیویی و کنگره استفاده شد. یافته ها: مدل پیشنهادی شامل 6 رده اصلی (کتابداری، کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی، مدیریت اطلاعات، ذخیره و بازیابی اطلاعات، فهرست نویسی و رده بندی، و روش های کمّی و کیفی اندازه گیری اطلاعات) و 70 رده فرعی است. نتیجه گیری: برای جلوگیری از انجام پژوهش تکراری، لازم است پژوهشگران و دانشجویان به این نقشه توجه کنند.

۲۱۶۷.

محتوای اطلاعاتی وب سایت گروه های مدیریت و فناوری اطلاعات سلامت و مدارک پزشکی دانشگاه های علوم پزشکی کشور(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: صدیقه عابدی رضا خواجویی لیلا احمدیان سارا کاوه

منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره یازدهم مهر و آبان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۳۸)

کلید واژه ها: ارزیابی دانشگاه ها وب سایت ها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۴۶ تعداد دانلود : ۶۶۲

مقدمه: با توجه به رسالت وب سایت های دانشگاهی در ارائه خدمات به کاربران، طراحی کارآمد محتوای اطلاعاتی آن ها باعث استفاده مؤثر آن ها می شود. از جمله ی آن ها وب سایت های گروه های آموزشی هستند که می توانند حاوی اطلاعاتی ارزنده برای اساتید، دانشجویان و سایر کاربران باشند. هدف از این مطالعه شناسایی محتوای اطلاعاتی وب سایت های گروه فناوری اطلاعات سلامت و مدارک پزشکی کشور بود. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه کاربردی است که در زمستان سال 1391 خورشیدی به صورت مقطعی بر روی 14 وب سایت گروه های مذکور انجام شد. اقلام اطلاعاتی با استفاده از یک فرم گردآوری داده ها جمع آوری شد که روایی آن مورد تأیید سه نفر متخصص انفورماتیک پزشکی قرار گرفته بود. میزان ضرورت اقلام در یک جلسه گروه متمرکز بررسی شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی در SPSS 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این پژوهش در کل 36 عنوان اقلام اطلاعاتی موجود در 14 وب سایت مورد مطالعه استخراج شده و در شش گروه اطلاعات رشته، اساتید، پژوهشی، آموزشی، عملکرد گروه، و سایر طبقه بندی شدند. بیشترین موارد مربوط به اطلاعات آموزشی و پژوهشی ( هر کدام 22 درصد)، وکمترین مربوط به اطلاعات رشته (8 درصد) می باشد. هشتاد و سه درصد از عناصر موجود در وب سایت ها توسط گروه متمرکز ضروری شناخته شدند. نتیجه گیری: عناصر اطلاعاتی وب سایت گروه های آموزشی مختلف هم از نظر عناوین استفاده شده و هم از نظر نوع محتوای اطلاعاتی متفاوت می باشند. این تفاوت می تواند باعث پایین آمدن کارآیی استفاده و سردرگمی کاربران در یافتن اطلاعات گردد. نتایج این تحقیق می تواند برای گروه های آموزشی، مسئولین وب سنجی دانشگاه ها و طراحان وب سایت ها در طراحی و ارتقا وب سایت ها مفید واقع شود.

۲۱۶۸.

بررسی جایگاه واسطه های اجتماعی آنلاین در اطلاع یابی : مطالعه موردی"پایگاه مرجع متخصصین ایران"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: قاسم آزادی احمدآبادی نصرت ریاحی نیا

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفدهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۶۵) 91 - 114

کلید واژه ها: واسطه های اطلاعاتی رفتار اطلاع یابی آنلاین گفتگو پایگاه مرجع متخصصان ایران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۱۵۸

هدف : این پژوهش با انتخاب پایگاه مرجع متخصصان ایران به عنوان جامع ترین پایگاه در حوزه های تخصصی متنوع، بر آن است که جنبه های مختلف و نقشهایی را که به عنوان واسطه اطلاعاتی در بین مخاطبان و کاربران خود ایفا می کند، شناسایی نماید. روش : این مطالعه از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه پژوهش را اعضای پایگاه مرجع متخصصین ایران که افزون بر 190 هزار نفر هستند، تشکیل می دهد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر به دست آمد. نحوه نمونه گیری به صورت تصادفی است و پرسشنامه به آدرس پست الکترونیک افراد ارسال شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه آنلاین محقق ساخته با 12 پرسش است که با ابزار گوگل داک طراحی شده است. یافته ها : مراجعه اعضا به این پایگاه بیشتر به شکل روزانه اتفاق می افتد. کاربران و مخاطبان مهم ترین دلیل مراجعه خود به این پایگاه را به ترتیب دریافت اخبار تخصصی، اطلاع از آگهی های استخدام، طرح سؤال، پاسخگویی به سؤالها، اطلاع از فرصتهای تحصیلی مرتبط با رشته تخصصی، سایر موارد، آگاهی از کنفرانسهای ملی و بین المللی، دریافت یا اشتراک مقاله و استفاده از کتابهای موجود در کتابخانه دیجیتال عنوان کرده اند. کاربران میزان رضایت خود از حجم پاسخهای ارائه شده به سؤالهایشان را در بخش تالارهای سؤال و جواب این پایگاه، کیفیت پاسخها و سرعت پاسخگویی، متوسط به بالا و نقش این پایگاه در ایجاد ارتباطات کاری در حوزه تخصصی خود و برقراری ارتباط با سایر متخصصین را زیاد توصیف کرده اند. نتایج : میزان استفاده علمی و پژوهشی از این پایگاه، پائین بوده و از آن بیشتر به عنوان ابزار اطلاع رسانی شغلی و تخصصی بهره گیری می شود. از میان قابلیتهای متعدد این پایگاه، بخش اخبار تخصصی بالاترین میزان استفاده را دارد. مراجعه به این پایگاه در مقایسه با جستجو در موتورهای کاوش، برای کاربران سودمندتر بوده است. با بهره گیری از این پایگاه ایجاد ارتباطات کاری در حوزه تخصصی کاربران و برقراری ارتباط آنان با سایر متخصصان، افزایش یافته است.

۲۱۶۹.

ارتباطات و اطلاعات و تأثیر آن ها در ارتباطات بین الملل

نویسنده: مصطفی رضایی

منبع: کتاب مهر پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۴

کلید واژه ها: تکنولوژی ارتباطات ارتباطات بین الملل اطلاع رسانی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۱۱۴ تعداد دانلود : ۶۲۴

در این مقاله، نخست دلایل و اهمیت و ضرورت اطلاعات در عصر حاضر و نقش آن در ارتباطات بین الملل بررسى و به دنبال آن وضعیت نظام اطلاع رسانى در کشور ایران بررسى و تحلیل شده است و علت ارتباط تنگاتنگ I.T و سیستم هاى نظارتى توضیح داده شده است. با توجه به روند رو به رشد روش های زندگى و تقویت روزافزون نظام تفکر و تولید اندیشه هاى جدید در جوامع انسانى، رسیدن به شاهراه هاى اطلاعاتى امرى بدیهى به نظر مى رسید که با ظهور صنعت اطلاعات و راه اندازی شبکة جهانى اینترنتْ فاصلة تفکرات انسانى بیش از گذشته کوتاه شد، حال آنکه لزوم استفاده از صنایع مدرن در بسیارى از نقاط جهان به درستى شناخته نشده است. (کیائی نژاد 1386) الوین تافلر، در کتاب معروف خود، موج سوم، تمدن بشر را تأثیرگرفته از سه موج پیاپى مى داند که با هر موجْ تاریخ تمدن وارد فصل جدیدى از مراحل سیستماتیک خود مى شود. بنابراین، با آغاز هزارة سوم میلادى، مقولة دانش و اطلاعات وارد ابعاد تازه اى از مباحث بشرى گشته و در اکثر نشست هاى علمى جهان از گذارِ جوامع انسانى به جوامع تکنولوژیک اطلاعاتى و پردازش داده هاى انفورماتیکى سخن به میان آمده است. آنچه پس از انقلاب صنعتى حادث شد بهبود شرایط مادى زندگى بشر را به همراه داشت. لکن در عصر حاضر که نوع نگاه جامعهْ انقلابى دیگر را در جست وجوى پردازش داده ها و کسب دانش براى ارتقاى سطح معنوى زندگى دنبال مى کند حادثة جدید را در ابعاد فراصنعتی ایجاد خواهد نمود. (کوکلان 1378) بنابراین، لزوم تغییرات سریع و همه جانبه در سازمان ها، جوامع، و، به تبع آن، در امور نظارت بر اجرائیات بیش از پیش جلوه گر شده و توجه صاحب نظران را جلب کرده است. بنابراین، در این مقاله، نخست به عوامل اهمیت و ضرورت اطلاعات در عصر حاضر و نقش آن در تصمیم گیرى و توسعه اشاره، سپس، نظام اطلاع رسانى در کشور ایران بررسى خواهد شد. آنگاه نقش اطلاعات در نظارت بر زیرگروه هاى اجرایى تحلیلْ و عملکرد سیستم هاى اطلاع رسانى در چند کشور بررسى خواهد شد. در پایان، پیشنهادهایى براى ایجاد یک نظام توانمند اطلاع رسانى ارائه مى شود. همچنین، در این مقاله مفاهیم و فنون ارتباط در حوزة مدیریت و روابط بین الملل بررسی می شود. مباحث این مقاله عبارت اند از: عوامل پدیدآورندة تنش در سازمان؛ فرایند ارتباط و اجزای آن؛ راه های ایجاد ارتباط و انواع آن؛ انواع ارتباطات در سازمان؛ روش های بهبود ارتباطات و شناسایی و رفع موانع ارتباطی برای ایجاد محیط و ارتباطات پویا در سازمان و تنش زدایی.

۲۱۷۰.

تدوین برنامه راهبردی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از مدل دیوید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه شیخ شعاعی حسین انتظامی سید محمد موسوی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۶۶) 5 - 30

کلید واژه ها: برنامه ریزی راهبردی کتابخانه دانشگاهی ماتریس SWOT ماتریس QSPM کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علوم پزشکی تهران مدل دیوید راهبرد تهاجمی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۲۶۵

هدف : پژوهش حاضر با هدف تدوین برنامه راهبردی برای کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علوم پزشکی تهران صورت گرفته است. روش : پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده ها، توصیفی است که در زمره مطالعات موردی قرار می گیرد. جامعه پژوهش را 21 نفر شامل مدیر، معاون، مسئولان و کارکنان کتابخانه مرکزی تشکیل می دهند. به سبب محدود بودن تعداد اعضای جامعه، تمامی اعضا مورد پیمایش قرار گرفتند. اطلاعات مراحل مختلف این برنامه ریزی شامل ماتریس های ارزیابی عوامل داخلی و خارجی، سیاست های راهبردی، و ماتریس «برنامه ریزی راهبردی کمی» [1] طی دو میزگرد و دو سری پرسشنامه، به دست آمده است. برای تدوین برنامه راهبردی، از الگوی جامع مدیریت راهبردی و مدل دیوید استفاده شده است. یافته ها : نتایج پژوهش نشان داد کتابخانه از نظر نقاط قوّت و ضعف در وضعیت متوسط و از نظر فرصت ها و تهدیدها، نزدیک به حد متوسط قرار دارد. در ماتریس QSPM بیشترین نمره یا امتیاز، به راهبردهای SO یا تهاجمی تعلق دارد. نتیجه گیری : با توجه به یافته ها، باید نقاط قوّت تقویت و نقاط ضعف برطرف شود. همچنین، از فرصت ها نهایت استفاده صورت گیرد و با بهره گیری از نقاط قوّت، تهدیدها از بین برود. امتیاز بالای راهبردهای تهاجمی نشان دهنده آن است که کتابخانه با وجود نقاط ضعف و تهدیدهایی که دارد، دارای نقاط قوّت و فرصت های خوبی است که به آن اجازه می دهند رویه راهبردهای تهاجمی را برای تثبیت و توسعه جایگاه خود در سطح ملی و منطقه ای در پیش بگیرد.

۲۱۷۱.

بررسی تنوع الگوهای نگارش فارسی و تاثیر آن بر جامعیت بازیابی اطلاعات : مطالعه موردی : پیکره همشهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هاجر ستوده زهره هنرجویان

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۶۶) 31 - 49

کلید واژه ها: بازیابی اطلاعات نگارش فارسی چالش پیکره همشهری

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۲۴۶

در الگوهای نگارش می تواند بر اثربخشی بازیابی اطلاعات فارسی تأثیر منفی داشته باشد. آشکار است که تلاش در جهت لحاظ کردن همه الگوها در الگوریتم های بازیابی اطلاعات فارسی، بر پیچیدگی آنها می افزاید و کارآیی سامانه های بازیابی اطلاعات را کاهش می دهد. از این رو، ضروری است با بررسی رفتارهای نگارندگان فارسی، میزان چندگانگی الگوها و تأثیر آن بر بازیابی اطلاعات در عمل و در نتیجه، ضرورت لحاظ کردن آنها در الگوریتم های فارسی آشکار گردد. روش پژوهش : در پژوهش حاضر که به روش تحلیل محتوای مفهومی انجام گرفته است، 7 چالش از میان 43 چالش نگارشی که با مرور ادبیات مربوط، شناسایی شده بود انتخاب گردید و پس از محاسبه تنوع و فراوانی رویداد آنها در متون پیکره همشهری، میزان انطباق شیوه نگارش آنها با دستور خط مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی بررسی شد. یافته ها : نتایج پژوهش نشان داد نگارندگان متون پیکره به طور کلی تمایل به حذف یا جایگزینی نویسه های چالشی دارند. بنابراین، به نظر می رسد دست کم درباره هفت چالش مورد بررسی در این پژوهش، با نادیده گرفتن این چالش ها در سامانه های بازیابی اطلاعات، اثربخشی بازیابی چندان متأثر نمی شود. مقدار کلی شاخص«ضریب درگیری» برابر با 033/0 به دست آمد که بیانگر انطباق نداشتن گسترده الگوی نگارشی نگارندگان با دستور خط مصوب فرهنگستان است. از دلایل این امر می توان به تمایل نگارندگان به ساده نگاری در اثر «اصل کمترین کوشش» و عدم احساس ضرورت رعایت رسم الخط مرسوم عربی توصیه شده در دستور خط مصوب فرهنگستان، اشاره کرد.

۲۱۷۲.

بررسی عوامل موثر بر خرید کتابهای مذهبی با تاکید بر عناصر آمیخته بازاریابی کتب مذهبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابوالقاسم ابراهیمی سید مسلم علوی مهدی نجفی سیاهرودی فاطمه کشاورز

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفدهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۶۷) 107 - 134

کلید واژه ها: کتاب خرید کتاب های مذهبی آمیخته بازاریابی کتاب های مذهبی ویژگی جمعیت شناختی خریداران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۲۱۴

هدف : هدف از این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر خرید کتاب های مذهبی با تأکید بر عناصر آمیخته بازاریابی شامل قیمت، محصول، ترفیع، توزیع و افراد است. روش : تحقیق از نظر روش پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. نمونه ای متشکل از 280 نفر از میان خریداران کتاب های مذهبی در شهر استهبان انتخاب شد. ابزار گردآوری نیز پرسشنامه ای محقق ساخته بوده است. یافته ها : عنصر «محصول» (شامل ویژگی های مختلف کتاب های مذهبی) بیشترین تأثیر را در خرید کتاب های مذهبی دارد و عامل «توزیع» تأثیر چندانی در آن نداشته است. ویژگی های جمعیت شناختی مشتریان (از نظر شغل، درآمد و وضعیت تأهل آنها) نیز توانسته است نظر مشتریان را در ارتباط با اثرات عناصر آمیخته بر خرید کتاب های مذهبی، با تفاوت هایی همراه سازد. اصالت اثر : این مطالعه برای نخستین بار به صورتی جامع و با رویکرد بازاریابی، عوامل مؤثر بر خرید کتاب های مذهبی را در سطح کشور بررسی کرده است.

۲۱۷۳.

مقایسه دستنامه مارک ایران (برای تک نگاشتها)، مارک 21 و یونی مارک، با 17 مشکل شناسایی شده در رابطه با مارک ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: میترا پشوتنی زاده مرتضی کوکبی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۹)

کلید واژه ها: مارک ایران یونی مارک مارک 21 دستنامه مارک ایران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۸۲ تعداد دانلود : ۶۲۶

از آنجایی که یونی مارک مبنای مارک ایران قرار گرفته است، به همین دلیل در این پژوهش به بررسی 17 مشکل شناسایی شده در سال 1994 توسط نامه کوکبی در مورد به کارگیری یونی مارک در ایران پرداخته شده است. این مشکلات ابتدا با دستنامه مارک ایران برای تک نگاشتها مقایسه شده تا راهکارهای پیشنهادی برای این مشکلات و میزان بومی سازی یونی مارک برای ایران مشخص گردد. پس از آن با توجه به این که در حال حاضر دو فرمت مارک 21 و یونی مارک به صورت جهانی در حال فعالیت هستند، این 17 مشکل با هر یک از این فرمتها نیز مقایسه شده است، تا مشخص گردد که آیا در ویرایش های جدید یونی مارک، این مشکلات رفع شده اند یا همچنان به همان صورت باقی مانده اند. همچنین از بررسی این مشکلات در مارک 21 و مقایسه نتایج آن با نتایج بررسی این 17 مشکل در یونی مارک، می توان تعیین کرد که کدام یک از این دو فرمت بیشتر با ویژگی های کتابشناختی و فهرست نویسی فارسی سازگاری دارند. در نهایت مشخص گردید که در مورد این 17 مشکل، مارک 21 نسبت به یونی مارک عملکرد بهتری در رفع آنها داشته است.

۲۱۷۴.

تدوین و گزینش راهبردهای مناسب بر اساس تحلیل ماتریس سوات در صنعت نشر ایران

نویسنده: صدیقه انصاری موحد محمدجواد هنرمندساری

منبع: کتاب مهر پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۴

کلید واژه ها: ماتریس سوات برنامه ریزی راهبردی صنعت نشر ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی صنعت و تجارت کتاب

تعداد بازدید : ۱۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۰۶۲

امروزه در کنار فروش و عرضة کالاهای سنتی و مصرفی، کالاها و خدمات فرهنگی نیز جایگاه اقتصادی ویژه ای دارند. بنابراین، شرکت ها و ناشران فعال در صنعت نشر، به عنوان تولیدکنندگان یکی از شاخص ترین اقلام فرهنگی (کتاب، نشریه، مجله، و روزنامه)، به منظور تحقق اهداف کلان و نیز اهداف بازاریابی خود به برنامه ریزی راهبردی نیاز دارند. از این رو، با توجه به ضرورت برنامه ریزی راهبردی برای پاسخ گویی به محیط، هدف این پژوهش بهره گیری از ماتریس سوات برای تدوین راهبردهای مناسب برای صنعت منظور است. برای دستیابی به این هدف، ابتدا اطلاعات مربوط به فرصت ها و تهدیدهای پیشروی صنعت نشر و سپس نقاط قوت و ضعف آن با استفاده از پرسش نامه و مصاحبه با مدیران داخلی شرکت های انتشاراتی و نیروهای انسانی دخیل در آن ها، جمع آوری و تحلیل شد. در انتها بر اساس نتایج به دست آمده، برای ادامة فعالیت هر چه بهتر این صنعت در کشور عزیزمان، راهبردهای مناسبی مطرح شد.

۲۱۷۵.

تغییر و تحول در سازمان های رسانه ای

نویسنده: مصطفی رضایی

منبع: کتاب مهر پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۴

کلید واژه ها: تعالی سازمانی تغییر و تحول در سازمان ها سازمان های رسانه ای

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۲۰۵۶ تعداد دانلود : ۸۵۹

این مقاله به بررسی چگونگی تغییر و تحول در سازمان ها، به ویژه سازمان های رسانه ای، می پردازد. سپس، تهدیدات پیش روی روزنامه ها و چگونگی تبدیل این تهدیدات به فرصت ها و موانعی که در این راه وجود دارد بررسی می شود. در ادامه دربارة چگونگی الگوبرداری یک سازمان، به خصوص سازمان های رسانه ای، برای رسیدن به تعالی سازمانی سخن به میان می آید. در زمینة چگونگی تغییر در نیروی انسانی و ساختار و تکنولوژی نیز توضیحاتی داده می شود و خصوصیات سازمان های فراگیر و اجزای آن معرفی می شود. این سازمان ها می توانند الگوهای مناسبی برای سازمان های رسانه ای باشند.

۲۱۷۶.

رفتار پرسش جستجوی اطلاعات دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان در محیط وب(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: مریم اخوتی مژگان رحیمی فرزانه ذوالعلی

منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره یازدهم ویژه نامه ۱۳۹۳ شماره ۷

کلید واژه ها: اینترنت دانشجویان رفتار جستجوی اطلاعات

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۳۰ تعداد دانلود : ۵۸۵

ﻣﺅثر پرسش کاربران در جستجوی اطلاعات در محیط وب وجود دارد، چراکه جمعیت متنوعی از کاربران با نیازهای اطلاعاتی و اهداف گوناگون و سطوح متفاوتی از تجربه و دانش موضوعی از وب استفاده می کنند. پژوهش حاضر با هدف تعیین رفتار پرسش جستجوی کاربران بر اساس عوامل زمینه ای مختلف توسط دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان در وب، انجام شده است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با استفاده از روش پیمایشی و از رویکری ترکیبی (کمی و کیفی) صورت گرفته است. تعداد 30 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان داوطلبانه در نیمسال اول سال تحصیلی 92-91 خورشیدی در این پژوهش شرکت کردند. گردآوری داده ها از طریق دو پرسش نامه و فایل گزارش با استفاده از نرم افزار Camtasia Studio انجام شد. روایی پرسش نامه ها با نظر خواهی از استادان و پایایی آن ها با محاسبه ی Cronbach’s alpha، پرسش نامه اول (90/0) و پرسش نامه دوم (87/0) سنجیده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آنالیز توصیفی و آنالیز استنباطی (ANOVA، آنالیز t و آزمون همبستگی اسپیرمن) با کمک نرم افزار SPSS نسخه 19 استفاده گردید. یافته ها: در مجموع 399 پرسش با میانگین تکرار 30/13 توسط کاربران در ابزارهای جستجوی وب، جستجو شد. بین تکرار پرسش جستجو با تجربه ی جستجو و سطوح مختلف سهولت استفاده، سودمندی، رضایت و قضاوت ربط اختلاف معناداری مشاهده شد. در پژوهش حاضر، میانگین طول پرسش جستجوی کاربران 31/3 بود و کاربران معمولاً از دو کلیدواژه در پرسش جستجوی خود استفاده می کردند. طول پرسش جستجوی کاربران ارتباط معناداری با متغیرهای کار بازیابی (عملکرد مشاهده، مرور و ذخیره) در موتور جستجوی عمومی و موتورهای جستجوی تخصصی داشت. بین عوامل زمینه ای (تجربه ی جستجو و آشنایی با موضوع جستجو) با کار بازیابی (عملکرد مرور و ذخیره ی نتایج) نیز اختلاف معناداری مشاهده شد. نتیجه گیری: مطالعه ی حاضر نشان داد، رفتار پرسش جستجوی کاربران در طول فرایند جستجوی اطلاعات در وب، بر اساس عوامل زمینه ای مختلف متفاوت بوده است. از آن جایی که تجربه ی کاربران در جستجوی اطلاعات در وب، می تواند باعث ارتقای فرایند جستجو شود، پیشنهاد می شود، آموزش لازم به دانشجویان ارایه شود و با توجه به ارتباط متغیرهای ارزیابی نتایج جستجو با رفتار پرسش جستجو، سیستم هایی با رابط کاربر بهتر و متناسب با نیاز اطلاعاتی کاربران طراحی گردد. لذا مطالعه ی حاضر، حاوی مفاهیمی برای طراحان سیستم های بازیابی اطلاعات و پایگاه داده ها می باشد.

۲۱۷۷.

بررسی وضعیت کتابخانه های عمومی استان خوزستان در مقایسه با استانداردهای منابع، تجهیزات و وضعیت نیروی انسانی متخصص برای خدمات کتابخانه ای جهت نابینایان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرتضی کوکبی صبا احسانی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۷۹

کلید واژه ها: نابینا نیروی انسانی منابع اطلاعاتی استانداردها کتابخانه نابینا ساختمان و تجهیزات خدمات کتابخانه برای نابینایان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۱۲ تعداد دانلود : ۶۵۸

هدف: هدف مقاله حاضر، بررسی وضعیت کتابخانه های عمومی استان خوزستان از منظر وجودِ بخشِ تخصصی نابینایان و کم بینایان، و تطابق شرایط موجود با استانداردهای منابع، تجهیزات و وضعیت نیروی انسانی متخصص است. روش: این پژوهش، پیمایشی و از نوع توصیفی است. جامعه پژوهش حاضر از 3 کتابخانه ثامن الأئمه (آبادان)، شهید شریف (خرمشهر)، و مرکزی استان خوزستان (اهواز)، با در نظر گرفتن وضعیت نیروی انسانی، ساختمان و تجهیزات، منابع و نحوه ارائه خدمات در آنها تشکیل شده است. اطلاعات در این پژوهش با بهره گیری از مشاهدات انجام شده طی بازدیدهای کتابخانه ای توسط پژوهشگر، مصاحبه با مسئولان بهزیستی استان خوزستان و استفاده از «استانداردهای ملّی خدمات کتابخانهای برای نابینایان» (تعاونی، 1379) و «دستورالعمل نحوه اداره و توسعه بخش نابینایان و کم بینایان» (نهاد کتابخانه های عمومی کشور، 1389) گردآوری شده است. یافته ها: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که بخش نابینایان و کم بینایان در کتابخانه های مورد پژوهش، در شرایط مطلوبی قرار ندارند و تقریباً در هیچ کدام از شاخص های مورد نظر (اعم از فضا، تجهیزات، منابع، نیروی انسانی و خدمات رسانی)، به استانداردها نزدیک نیستند. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر در خصوص وضعیت بخش نابینایان و کم بینایان کتابخانه های عمومی خوزستان در مقایسه با استانداردها و دستورالعمل های مربوطه، جزو اولین گام ها در این حوزه است.

۲۱۷۸.

نظام های شناسه گر دیجیتالی: ارزیابی تطبیقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیدرضا خدمتگزار مهدی علیپور حافظی پیام حنفی زاده

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸۰)

کلید واژه ها: ارزیابی تطبیقی شئ نظام های شناسه گر دیجیتالی محیط دیجیتالی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۲۱ تعداد دانلود : ۶۳۲

یکی از مفاهیم اصلی در شناسایی یک شئ در محیط دیجیتال شناسه گر دیجیتالی است. نظام های شناسه گر دیجیتالی به دنبال بروز مشکلات زیادی از جمله عدم ثبات و یکتایی نظام های شناسه گر فیزیکی و مکانیاب یکدست منابع (یو.آر.ال) در محیط دیجیتالی، شکل گرفتند. این شناسه گرها با استفاده از نام های غیر مستقیم برای «دی.ان.اس.»، ثبات و یکتایی نام های میزبانی را تضمین می نمایند. با توجه به اهمیت این شناسه گرها در مدیریت محتوا در محیط دیجیتالی، هدف اصلی این پژوهش پاسخ به این پرسش مهم است که چگونه می توان یک نظام شناسه گر دیجیتالی را از دیگر نظام های شناسه گر تشخیص داد؟ در این پژوهش ابتدا بر اساس مرور ادبیات و برگزاری مصاحبه گروه متمرکز، 7 معیار اصلی متمایزکننده شناسه گرهای دیجیتیال در سه حوزه خصوصیات شناسه گر شامل یکتایی و ثبات شناسه گر، پوشش محیط دیجیتالی شامل شناسایی دیجیتالی، یکتایی دیجیتالی، ثبات دیجیتالی و دسترسی دیجیتالی و جامعیت و گستره شامل جامعیت شناسایی مورد شناسایی قرار گرفت. یافته های انجام ارزیابی تطبیقی بر اساس معیارهای تطبیقی در مورد 22 نظام شناسه گر مطرح در سطح جهان نشان داد که شش نظام شناسه گر «دی.اُ.آی.»، «هندل»، «یو.سی.آی.»، «یو.آر.ان.»، «آ.ر.ک.» و «پی.یو.آر.ال.» می توانند به عنوان بهترین گزینه های نظام شناسه گر دیجیتالی در کلیه حوزه ها و سه نظام «ماریام»، «آی.اس.ان.آی.» و «ان.بی.ان.» در حوزه های تخصصی خاص مورد استفاده قرار گیرند. نتایج این پژوهش می تواند به متخصصان محیط دیجیتالی در تشخیص نظام های شناسه گر دیجیتالی و استفاده مؤثر از آنها در حوزه های کاربرد یاری رساند.

۲۱۷۹.

نیازهای اطلاعاتی کاربران با آسیب بینایی و نقش کتابخانه ها در تامین آنها: مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن صیامیان محمد حسن زاده فاطمه نوشین فرد نجلا حریری

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۹۸

کلید واژه ها: ایران نیازهای اطلاعاتی خدمات کتابخانه ها نابینایان و کم بینایان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۷۱ تعداد دانلود : ۸۲۴

هدف : هدف از این تحقیق، مرور نظام مند نیازهای اطلاعاتی کاربران با آسیب بینایی و نقش کتابخانه ها در تأمین آنهاست. روش/ رویکرد پژوهش : روش پژوهش مرور نظام مند است. بدین منظور پژوهش های مرتبط در ایران در پایگاه های اطلاع رسانی , medlib, magiran, Sid, Irandoc, NLAI Iranmedex با کلیدواژه های نیاز اطلاعاتی، کتابخانه، نیازهای اطلاعات بهداشتی، نیازهای اطلاعاتی افراد با آسیب های بینایی، خدمات کتابخانه ای، نابینایان، منابع اطلاعاتی، ابزارها، فناوری اطلاعات، کتابخانه ها، کم بینایان، نابینایان، نقش کتابداران و تأمین کنندگان اطلاعات؛ و در جهان در پایگاه های اطلاعاتی PMC, Pubmed, Scopus, CINAHL با کلیدواژه های nformation needs, health information needs, library services, visually impaired people, low vision, blind people and شناسایی و نتایج مرتبط در این حوزه در چهار عامل مؤثر بر نیاز اطلاعاتی کاربران یعنی منابع اطلاعاتی، ابزارها و فناوری ها، نقش کتابخانه ها و خدمات آنها و نقش کتابداران و تأمین کنندگان اطلاعات، از پژوهش ها استخراج شدند و مورد مقایسه قرار گرفته اند . یافته ها : پژوهش ها نشان داد ابزار مورد استفاده اکثر آنها پرسشنامه بوده، بنابراین روش پژوهش اکثر آنها نیز پیمایشی- توصیفی است. جامعه پژوهش ها در خارج از کشور برحسب نوع کتابخانه و سازمان بود. نتیجه گیری : در ایران، عوامل مؤثر بر نیازهای اطلاعاتی کاربران وضعیت مطلوبی ندارد و تنها نقش کتابداران در این خصوص قابل توجه است. جمع بندی حاصل از این پژوهش ها به ویژه در ایران، نشان داد که منابع اطلاعاتی، ابزارها و فناوری ها، و کتابخانه ها در تأمین نیاز اطلاعاتی کاربران نابینا موفق عمل نکرده اند و کاربران از وضعیت آنها رضایت کمتری دارند. از میان این چهار عامل، نقش کتابداران و اطلاع رسانان در تأمین نیازهای اطلاعاتی آنها قابل توجه است.

۲۱۸۰.

ارزیابی رابط کاربر موتورهای جستجوی فارسی: دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا (س)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم آقایی میرک آباد امیر غایبی معصومه کربلاآقایی کامران

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۰۰

کلید واژه ها: رابط کاربر موتورهای جستجوی فارسی دانشجویان دانشگاه الزهرا (س)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۶۱ تعداد دانلود : ۸۰۷

هدف: ارزیابی مؤلفه های رابط کاربر موتورهای جستجوی فارسی. روش/ رویکرد پژوهش: این پیمایش با استفاده از پرسشنامه، دیدگاه 297 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا (س) را در سال 1391 بررسی کرده است. یافته ها: بیش از نیمی از دانشجویان اهمیت 56 معیار رابط کاربر را زیاد و بسیار زیاد دانستند. از میان معیارها، ""امکان محدود کردن جستجو به فیلد موضوع"" با درصد فراوانی تجمعی زیاد و بسیار زیاد (1/87) بیش از همه مهم تلقی می شود. ""راهبری""، با میانگین رتبه 12/5 اولویت بالاتری دارد. در دیدگاه دانشجویان دانشکده های مختلف نسبت به این رابط اختلاف معنادار وجود ندارد. نتیجه گیری: طراحان و مدیران موتورهای جستجوی فارسی به منظور صرفه جویی در وقت و هزینه کاربران، می توانند ترتیب مؤلفه ها و معیارهای پذیرفته شده این پژوهش را در طراحی رابط کاربر موتورهای جستجو مد نظر قرار دهند.

درخت حوزه‌های تخصصی