مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی

نمایش ۳۸۱ تا ۴۰۰ مورد از کل ۱٬۰۶۶ مورد.

۳۸۱.

ارزیابی ساختار، کنش های متقابل، گمنامی و بازنمایی خود در چهار شبکه اجتماعی مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید عبداللهیان محمدجواد زاهدی مهین شیخ انصاری

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: خود گمنامی فیس بوک اکیوپید چت روم ها گروه های یاهو

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۱۹ تعداد دانلود : ۱۰۱۲

مقاله حاضر با استفاده از روش مشاهده مشارکتی و مستقیم، به مطالعه و مقایسه ساختار، کنش های متقابل، گمنامی و شیوه بازتاب «خود» در چهار شبکه اجتماعی مجازی به شرح زیر می پردازد: 1. چت روم ها در یاهو؛ 2. گروه های مجازی در یاهو؛ 3. شبکه قرارملاقات اکیوپید؛ 4. شبکه اجتماعی فیس بوک. مسئله این مقاله به تعامل بین ویژگی های ساختاری و کنش های متفاوت کاربران در این چهار شبکه اجتماعی مربوط می شود. بر اساس ترکیبی از نظریه «تعریف وضعیت» توماس و رویکرد کیفی لیندلاف و تیلور نسبت به رشته ارتباطات، مدلی را ارائه کرده و برای فهم بهتر معنای کنش، کاربران در دنیای مجازی بدان عمل کرده ایم؛ همچنین، به بازتعریف مفاهیم گروه های ارادی، تجمع و جمع دونفره در فضای مجازی پرداخته ایم. نتایج پژوهش نشان می دهد شیوه بازتاب «خود» تحت تأثیر ویژگی های ساختاری، گمنامی یا هنجارها در دنیای مجازی شکل می گیرد.

۳۸۲.

آثار فناوری های نوین بر شبکه های اجتماعی با تأکید بر نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسماعیل سعدی پور

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره دوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: نوجوانان اینترنت فناوری اطلاعات و ارتباطات شبکه های اجتماعی شکاف دیجینال

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۴۱۵

هدف از این مقاله بررسی آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات بر ساختار شبکه های اجتماعی است. در این مقاله سه سؤال اصلی بررسی شده است. اول، ترکیب پیوندهای اجتماعی نوجوانان تا چه حد رو به ناهمگن شدن می رود، و این تغییر تا چه حد با عوامل اجتماعی و فناورانه ارتباط دارد؟ دوم، آیا این تغییر قدرت بر پیوندهای اجتماعی نوجوانان تأثیر دارد؟ سوم، اثر فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی (فناوری اطلاعات و ارتباطات) بر سرمایة اجتماعی چیست؟ به ویژه آیا فناوری اطلاعات و ارتباطات از پیوند دادن یا پل زدن بر سرمایة اجتماعی حمایت می کند؟ روش تحقیق این مقاله اسنادی و با مراجعه به پژوهش های انجام شده در کشورهای مختلف جهان است. همچنین، در ادامه اثر تراکم شبکه و استفاده از اینترنت بر کیفیت روابط اجتماعی بین نوجوانان هم عصر، و اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر توانایی آن ها در بازسازی شبکه های اجتماعی و الگوهای روابطشان بررسی شده است. نتیجه گیری آنکه با بزرگ تر شدن اندازة شبکة کاربران اینترنت، مطالعات آینده باید با استفاده از مطالعات جامع دربارة فناوری اطلاعات و ارتباطات بررسی کنند که سرمایة اجتماعی با کیفیت روابط چه ارتباطی دارد، به ویژه، گرایش های فعلی به فناوری و سواد جدید نسل شبکه چه اثری بر کیفیت روابط نوجوانان می گذارد.

۳۸۳.

حوزة عمومی و گفتگو در فضای مجازی شبکه های اجتماعی (بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر گفتگوی میان فرهنگ ها)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهجت یزدخواستی صمد عدلی پور الهام کیخائی

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات (نامه پژوهش فرهنگی سابق) سال چهاردهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۲۱

کلید واژه ها: گفتگو فضای مجازی حوزه عمومی شبکه های اجتماعی مجازی گفتگوی میان فرهنگ ها

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی

تعداد بازدید : ۳۵۸۶ تعداد دانلود : ۱۵۶۴

دغدغه های فزاینده نسبت به حفظ و ارتقای امکان همزیستی مسالمت آمیز و عادلانه در سطوح ملی و فراملی، اهمیت گفتگو را به طور بی سابقه ای مهم کرده است. به همین دلیل، عوامل و زمینه های مؤثر بر گفتگو موضوع پژوهش های گوناگون قرار گرفته است. از جملة این عوامل، شبکه های اجتماعی مجازی هستند که عرصه های مختلف زندگی اجتماعی را تحت تأثیر قرار می دهند. هدف نوشتار حاضر، مطالعة تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر گفتگو میان فرهنگ ها در حوزة عمومی مجازی است. در این چارچوب، استدلال می شود که هر چند ارتقای امکان برقراری ارتباط و دادوستد اطلاعات امکان گفتگو را ارتقا می دهد، محدود و مخدوش کنندة آن هم است. محدودیت مورد نظر اساساً از توزیع نابرابر امکان های مرتبط با این گونه فناوری ها ناشی می شود و وضعیت خاص حوزة عمومی مجازی هم گفتگو میان فرهنگ ها را مخدوش می کند. در واقع شبکه های اجتماعی مجازی، به واسطة حوزة عمومی مجازی که پدید می آورند، گفتگو میان فرهنگ ها را محدود و مخدوش می کنند.

۳۸۴.

بررسی علل و پیامدهای سایبرلوفینگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم هنگامه موسوی ارفع سعید روحانی

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلید واژه ها: سایبرلوفینگ سایبرلوفینگ خفیف سایبرلوفینگ شدید serious cyber loafing minor

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی تکنولوژی های نوین ارتباطاتی

تعداد بازدید : ۲۶۲۱ تعداد دانلود : ۱۲۶۲

با ورود به هزاره سوم، شاهد تغییرات سریع در فنّاوری ها و شدت پیچیدگی محیط هستیم. در چنین شرایطی، سازمان ها با توجه به محیط رقابتی و حفظ و بقای خویش، لازم می دانند که از تکنولوژی های جدید و تجهیزات مدرن با توجه به مزایایی که دربر دارد، برای افزایش کارایی و بهره وری هرچه بیشتر سازمان خود بهره مند گردند. اما، همچنان شاهد سوء استفاده هایی (سایبرلوفینگ) از این فنّاوری های جدید از جمله اینترنت هستیم که اخیراً سبب واردآمدن مشکلات عدیده و خسارت های فراوانی شده است. مهم ترین گام در این خصوص، بررسی و شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد سایبرلوفینگ و چگونگی پیشگیری از این پدیده است. هدف از انجام این تحقیق، مشخص کردن علل و پیامدهای سایبرلوفینگ و ارائه پیشنهادها مبنی بر کاهش انجام سایبرلوفینگ است. روش تحقیق به صورت کیفی (گراندد تئوری) بوده و در این تحقیق داده ها از طریق مصاحبه ها و مقالات جمع آوری گردیده است. مدل ارائه شده در تحقیق مدل پارادایم است. نتایج تحقیق نشان می دهد که عوامل فردی، سازمانی و محیطی/ بیرونی از جمله مواردی هستند که در ایجاد پدیده سایبرلوفینگ نقش مهمی را ایفا می کنند.

۳۸۵.

رابطة بین مؤلفه های هوش هیجانی و اعتیاد به اینترنت در بین دانش آموزان دبیرستان های شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید محمد حسینی بهشتیان

منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال چهارم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: دانش آموزان هوش هیجانی تهران اعتیاد به اینترنت دبیرستانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۸۵۰ تعداد دانلود : ۱۶۶۶

هدف این تحقیق بررسی رابطة بین اعتیاد به اینترنت و هوش هیجانی در بین دانش آموزان دبیرستان های تهران است. جامعة آماری این تحقیق شامل همة دانش آموزان دبیرستانی تهران در سال تحصیلی 1391 - 1392 و شامل 972 نفر است که به ترتیب زیر انتخاب شده اند. نخست، از بین مناطق 22 گانة شهر تهران (مناطق شهرداری تهران) از هر منطقه 4 دبیرستان (2 غیر دولتی (یک دخترانه و یک پسرانه) و 2 دولتی (یک دخترانه و یک پسرانه)) به تصادف انتخاب شدند و در هر یک از مدارس انتخابی نیز از هر مقطع یک کلاس (کلاً 4 کلاس از هر دبیرستان) انتخاب شد. سپس، از دانش آموزان این کلاس ها خواسته شد که پرسش نامه های اعتیاد به اینترنت یانگ، پرسش نامة اطلاعات دموگرافیک و نیز پرسش نامة هوش هیجانی بار ـ آن را تکمیل کنند (تکمیل پرسش نامه ها از طریق سایت محقق به آدرس www.beheshtiyan.ir انجام می شد). تعداد دانش آموزانی که پرسش نامة اعتیاد به اینترنت یانگ را تکمیل کردند 8342 نفر بودند که از بین آن ها 4967 نفر پرسش نامة هوش هیجانی را نیز تکمیل کردند. از کل دانش آموزان 573 نفر معتاد به اینترنت تشخیص داده شدند که از بین آن ها 486 نفرشان پرسش نامة هوش هیجانی را تکمیل کرده بودند. بر همین اساس، از بین افراد غیر معتاد نیز به تصادف 486 نفر انتخاب شدند که پرسش نامة هوش هیجانی را تکمیل کرده بودند. پس از اجرای پرسش نامه ها، نتایج با آزمون t مستقل تحلیل شد. تحلیل نتایج نشان داد که رابطة مثبت و معنی داری بین مؤلفه های هوش هیجانی و اعتیاد به اینترنت برقرار است. بر اساس نتایج این تحقیق، می توان گفت که با افزایش هوش هیجانی در دانش آموزان می توان از ابتلای آن ها به اعتیاد اینترنتی جلوگیری کرد.

۳۸۶.

تاثیر استفاده از اینترنت و ماهواره بر رفتار اجتماعی جوانان: مقایسه کاربران و غیر کاربران در شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سوسن باستانی لیلا زمان

منبع: جامعه شناسی ایران سال چهاردهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: جوانان اینترنت ماهواره مشارکت اجتماعی رفتار اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی تکنولوژی های نوین ارتباطاتی

تعداد بازدید : ۴۴۷۹ تعداد دانلود : ۱۵۴۹

هدف پژوهش حاضر واکاوی تاثیر اینترنت و ماهواره بر رفتار اجتماعی جوانان در سه بعد رفتار در خانواده، رفتار با دوستان و همسالان و مشارکت اجتماعی جوانان میباشد. در این پژوهش میزان و نوع استفاده جوانان از اینترنت و ماهواره بر رفتار اجتماعی جوانان موثر فرض شده است. فرضیات پژوهش با روش پیمایش مورد آزمون قرار گرفتند. جامعه آماری پژوهش را جوانان 15 تا 29 سال ساکن شهر اصفهان تشکیل میدهند. حجم نمونه برابر با 400 نفر است که برای انتخاب آنها از نمونه گیری خوشهای با احتمال متناسب با حجم استفاده شده و سپس با ابزار پرسشنامه، اطلاعات جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.نتایج پژوهش نشان میدهد که تاثیر میزان و نحوه استفاده از اینترنت و ماهواره بر ابعاد مختلف رفتار اجتماعی متفاوت است. بر اساس یافتههای پژوهش استفاده از اینترنت و ماهواره بر رفتار جوانان در خانواده تاثیری ندارد، در حالیکه بر رفتار آنان با دوستانشان تاثیر مثبت میگذارد. در ضمن اینترنت و ماهواره تاثیر یکسانی بر مشارکت اجتماعی جوانان ندارند. نحوه استفاده از اینترنت بهویژه نوع سایتهای مورد استفاده بر مشارکت جوانان در سازمانهای غیر دولتی، فعالیتهای داوطلبانه و مشارکت سیاسی آنان تاثیر گذار است. اما استفاده از ماهواره تنها با مشارکت سیاسی جوانان رابطه دارد، که رابطه موجود رابطهای منفی است.

۳۸۷.

سنجش سرمایه اجتماعی کاربران ایرانی شبکه اجتماعی فیس بوک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید عبداللهیان حسین کرمانی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال ششم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲۳

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی مثلث بندی شبکه های اجتماعی مجازی فیسبوک

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۱۲۸

این مقاله قصد دارد الگویی را برای سنجش سرمایه اجتماعی در سایت های شبکه اجتماعی معرفی کند. دو پدیده در دو دهه اخیر شانه به شانه در معادلات مفهومی علوم اجتماعی تغییرات تازه ای را به وجود آورده اند: 1- مفهوم سرمایه اجتماعی جایگاه خود را در علوم اجتماعی و دیگر شاخه های علوم انسانی باز کرده است، 2- شبکه های اجتماعی مجازی از اوایل دهه 2000 میلادی (1379 خورشیدی) فضای جدیدی را برای کنش های اجتماعی مجازی ایجاد کرده اند. در عین حال، در میان شبکه های اجتماعی مجازی، سایت فیسبوک نه تنها به پربازدید ترین سایت دنیا تبدیل شده است، بلکه با تعداد کاربرانی نزدیک به یک میلیارد نفر در سال 1392 خورشیدی، از موقعیت متمایزی نیز برخوردار شده است. ما در این مقاله از نظریه سرمایه اجتماعی رابرت پوتنام و رویکرد روش شناختی فرانک برای ساختن ابزار سنجش سرمایه اجتماعی استفاده کرده و سایت فیسبوک را نیز به عنوان میدان تحقیق برای اجرای این طرح در نظر گرفته ایم. ضمنا با استفاده از فن مثلث بندی و روشهای مشاهده مشارکتی و پیمایشی آنلاین سعی کردیم تا داده های لازم را برای آزمون ادعاهای مقاله جمع آوری کنیم. در ابتدا با استفاده از مشاهده مشارکتی، 14 کاربر انتخاب شدند و اقداماتشان در فیسبوک مورد تحلیل قرار گرفت. سپس پرسش نامه آنلاین طراحی شد که بر اساس نتایج مشاهده مشارکتی تدوین شده بود. این پرسش نامه ازسوی 218 پاسخگو تکمیل و باز گردانده شد و بر آن اساس تحلیل ها را آغاز کردیم. تحلیل داده ها و یافته های تحقیق را در نهایت به کار بردیم تا در سایت فیسبوک، 10 شاخص سنجش سرمایه اجتماعی بسازیم

۳۸۸.

اینترنت؛ شبکه های اجتماعی؛ شکاف دیجینال؛ فناوری اطلاعات و ارتباطات؛ نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سوده مقصودی مژده آراسته سمیرا تندولی

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره دوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: شهر کرمان لوازم آرایشی زنان و دختران دانشجو

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۲۵ تعداد دانلود : ۱۱۰۳

آرایش صورت فنی است که افراد بشر برای خوش منظره کردن چهرة خویش از آن استفاده می کنند. در این زمینه زنان با استفادة گسترده و بی سابقه از تغییردهنده ها و اصلاح کننده های علمی و غیرعلمی گوی سبقت را از مردان ربوده اند. بررسی دلایل گرایش زنان به این نوع رفتار هدف اصلی این پژوهش است. بدین منظور 200 دانشجوی مجرد و متأهل در دانشگاه های شهید باهنر و آزاد شهر کرمان بر اساس نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده متناسب با حجم مطالعه شدند. پژوهش حاضر به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام گرفت و جهت بررسی ارتباط بین متغیرها و شدت و ضعف آن ها از آزمون های اسپیرمن، کندال c و d، و سامرز d استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد دختران و زنان دانشجو علل گرایش به آرایش چهرة خود را فقدان اعتماد به نفس، هم رنگی با جماعت زنان، ترمیم آسیب های صورت، اعتراض به سختگیری های جامعه و خانواده، احساس برخوردار بودن از روحیة بهتر، واهمه از جذب شدن همسران خود به زنان و دختران زیباروی و آرایش کرده، پنهان کردن خستگی های ناشی از کار زیاد روزانه و جزآن ارزیابی کردند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد پنج متغیر فقدان اعتماد به نفس، نیاز به تأیید دیگران، اعتقاد به زیبایی زنان به عنوان شرط انتخاب همسر برای مردان، تمایل به نشان دادن موقعیت طبقاتی بالاتر و اعتراض به سختگیری های جامعه و خانواده به ترتیب میزان اهمیتی که در تبیین علل گرایش به لوازم آرایش داشته اند وارد معادله شد و حدود 67 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کرد.

۳۸۹.

بررسی رابطه فضای مجازی با مشارکت سیاسی: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین هرسیج حوا ابراهیمی پور محمود رهبرقاضی مجید ملکان

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و چهارم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۵۲)

کلید واژه ها: آگاهی سیاسی نوع کاربری اینترنت بحث سیاسی اثربخشی سیاسی درونی و بیرونی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی

تعداد بازدید : ۳۸۰۷ تعداد دانلود : ۱۴۴۵

این مقاله، به رابطه بین استفاده فضای مجازی (اینترنت) و گرایش به مشارکت در سیاست در میان دانشجویان میپردازد. بعضی، رسانههای جدید را به عنوان عوامل تسهیل مردم سالاری و عده ای دیگر آنها را به منزله ابزار سرکوب تصور کرده اند، اما به نظر می رسد بسیاری از اندیشمندان علوم اجتماعی رسانه های ارتباط جمعی جدید را یکی از مهمترین وسایل موجود برای انتقال مفاهیم و مشارکت سیاسی میدانند. شهروندان با دسترسی به مجموعه ای بی نهایت از اطلاعات از طریق اینترنت می توانند گزینش فعالانه ای در حوزه سیاست انجام دهند و با گسترش مجاری دریافت اطلاعات، به اطلاعات وسایل ارتباطی سنتی بسنده نکنند. در واقع، شهروندان با گزینش و انتخاب اطلاعات، به مخاطب فعال تبدیل می شوند، درحالی که تأثیر اینترنت بر روابط سیاسی بسیار مورد توجه بوده است، تحقیقات تجربی بسیار ناچیزی برای بررسی تأثیرات اینترنت، بویژه در ارتباط با مشارکت سیاسی وجود دارد. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است که آیا بین استفاده از اینترنت با مشارکت سیاسی رابطه وجود دارد یا خیر؟ و در صورت وجود رابطه میان استفاده از اینترنت با مشارکت سیاسی، استفاده از اینترنت چه تأثیری بر روی ابعاد مشارکت سیاسی دانشجویان بر جای میگذارد. برای آزمون فرضیه ها از روش های تحلیل همبستگی و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شد. با تقسیم استفاده از اینترنت به سه بعد کاربری خبری، کاربری علمی و کاربری تفریحی و مشارکت سیاسی به چهار سطح آگاهی سیاسی، بحث سیاسی، اثربخشی سیاسی درونی و بیرونی، یافته های پژوهش نشان داد که میان کاربری علمی و خبری با ابعاد آگاهی سیاسی، بحث سیاسی و اثربخشی سیاسی درونی و بیرونی رابطهای معنادار و مثبت وجود دارد، اما رابطه کاربری تفریحی با آگاهی سیاسی و بحث سیاسی رابطهای منفی و معنادار و با ابعاد اثربخشی سیاسی درونی و بیرونی منفی و غیرمعنادار بود.

۳۹۰.

ارتباطات رسانه ای، فرهنگ، و هویت در فرایند جهانی شدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهرداد نورایی

منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال چهارم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۹)

کلید واژه ها: هویت فرهنگ جهانی شدن ارتباطات رسانه ای

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات جهانی شدن

تعداد بازدید : ۱۸۴۶ تعداد دانلود : ۸۱۹

جوامع در فرایند جهانی شدن، تحت تأثیر ارتباطات رسانه ای، در معرض نظام ها و ارزش های گوناگونی قرار می گیرند که ریشه در توسعه اجتماعی آن ها ندارد و از زهدان آن جوامع برنیامده است. فرهنگی که به این ترتیب و تحت تسلط فنّاوری به شکل کالای مصرفی به سرزمین های ملی راه می یابد، بی آن که مجالی برای نقد و بررسی آن وجود داشته باشد، شیوة نوینی از آگاه شدن از جهان و تفسیر آن را منتقل می کند. ایجاد شکاف در بنیادها و ساختارهای اجتماعی و همچنین آشوب در میان نمادهای بنیادین جامعه می تواند از نتایج مخرب چنین رویدادی باشد

۳۹۱.

شبکه ی اجتماعی فیس بوک و تغییرات هویت اجتماعی جوانان شهر تبریز

نویسنده: وحید قاسمی صمد عدلی پور سید احمد میرمحمدتبار

منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره اول زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: هویت هویت اجتماعی فیس بوک شبکه های اجتماعی مجازی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۸۹ تعداد دانلود : ۴۸۰

حضور در شبکه های اجتماعی اینترنتی همچون فیس بوک بنا به ویژگی ها، خصوصیات، امکانات و کارکردهای خاص این فضا و با عنایت به وضعیت اجتماعی، سیاسی، فرهنگی جوانان در کلان شهرهای در حال گذار ما، تأثیرات عمیقی را بر جنبه های متفاوت هویت و به تبع آن، بر سبک زندگی کاربران ایرانی و خصوصاً جوانان به مثابه ی بزرگ ترین طیف مخاطبان و فعالان این فضا خواهد گذاشت. در حقیقت کاربران ایرانی با توجه به ساختارهای عینی و ذهنی موجود در جهان واقعی خود و بنا به نوع و میزان استفاده شان از شبکه های اجتماعی اینترنتی، تأثیرات و تغییرات گسترده ای را به طور تدریجی خواهند پذیرفت. بدین لحاظ پژوهش حاضر، رابطه ی حضور و تعامل در شبکه ی اجتماعی فیس بوک با هویت اجتماعی جوانان را مورد مطالعه قرار می دهد. پژوهش حاضر پیمایشی است و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و بهره گیری از پرسشنامه ی محقق ساخته صورت گرفته است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر را کاربران جوان فیس بوک شهر تبریز تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از جدول لین، 424 نفر برآورد شده است. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که حضور و تعامل در فیس بوک عاملی تأثیرگذار بر هویت اجتماعی کاربران است و این شبکه باعث تضعیف برخی از ابعاد هویت اجتماعی چون هویت خانوادگی، دینی و ملی و همچنین باعث تقویت هویت مصرفی کاربران شده است.

۳۹۲.

تبیینی بر همبستگی بین شدت استفاده از فیسبوک و سرمایه اجتماعی کاربران فیسبوک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید عبداللهیان مهین شیخ انصاری

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و چهارم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۵۲)

کلید واژه ها: عزت نفس فیس بوک سرمایه اجتماعی پیوند بخش سرمایه اجتماعی پیوند مدار سرمایه اجتماعی نگهدارنده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۲۹ تعداد دانلود : ۸۰۱

این تحقیق براساس فرضیات الیسون به تبیین همبستگی مثبت بین افزایش شدت استفاده از فیسبوک و افزایش سرمایه اجتماعی کاربران ایرانی فیسبوک پرداخته است. جمع آوری داده ها به روش پیمایشی و به شکل آفلاین و آنلاین و نیز از طریق کاربرد گروه کانون انجام شد. تحلیل داده ها نیز با استفاده از روش های آماری کمی و فازی انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق در روش آنلاین کاربران اینترنت و در روش آفلاین دانش آموزان ساکن تهران که کاربر اینترنت هستند، در نظر گرفته شد. حجم نمونه نهایی در مجموع بالغ بر 2437 نفر شد که تحلیل ها نیز بر همین اساس انجام شد. فرضیه ها را به دو روش زیر ارزیابی کرده ایم: 1- ارزیابی همبستگی بین شدت استفاده از فیسبوک و افزایش سه نوع سرمایه اجتماعی پیوند بخش، پیوند مدار و نگهدارنده کاربران فیسبوک و 2- ارزیابی تفاوت میانگین سه نوع سرمایه اجتماعی دو گروه کنترل (کسانیکه عضو فیسبوک نیستند) و گروه آزمایش (گروهی که عضو فیسبوک هستند). نتایج تحقیق نشان میدهد که بین افزایش شدت استفاده از فیسبوک و سرمایه اجتماعی پیوند بخش و سرمایه اجتماعی نگهدارنده کاربران فیسبوک در سطح 0.05 همبستگی مثبت وجود دارد. در میان گروه کنترل و گروه آزمایش نیز بین سه نوع سرمایه اجتماعی تفاوت وجود دارد. به عبارت دیگر، میانگین این سه نوع سرمایه در بین کاربران فیسبوک نسبت به کسانی که کاربر نیستند، بیشتر است. دستاورد این تحقیق آن است که شبکه اجتماعی فیسبوک پیوندهای ضعیف را تقویت میکند.

۳۹۳.

پروندة ویژه: شبکه های اجتماعی و تحول در سبک زندگی

منبع: پایش سبک زندگی بهمن ۱۳۹۲ شماره ۱

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۴۱ تعداد دانلود : ۲۲۹۵

نقش رسانه و تولیدات رسانه ای در سبک زندگی از منظر مقام معظم رهبری(مدظله العالی) پیشگفتار؛ نگاهی انتقادی به تاثیر رسانه و شبکه های اجتماعی بر سبک زندگی ایرانی-اسلامی تاریخچة شبکه های اجتماعی مجازی شبکه های اجتماعی؛ انواع، ظرفیت ها و تفاوت ها زندگی به سبک فیس بوک؛ نگاهی به فیلم «شبکه اجتماعی» معرفی کتاب مطالعات انتقادی استعمار مجازی آمریکا شبکه های اجتماعی؛ مروری بر پیشنهادها و راهکارهای کاهش آسیب ها آسیب شناسی شبکه های اجتماعی شبکه های اجتماعی مجازی؛ تحلیلی انتقادی

۳۹۴.

جرم شناختی فضای اینترنت

نویسنده: ابراهیم رجبی

منبع: دانش انتظامی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۶۰)

کلید واژه ها: بزهکاری اعتیاد به اینترنت جرم شناختی اینترنت هرزه نگارى اینترنتى

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۰۶ تعداد دانلود : ۶۱۶

زمینه و هدف: یکی از موضوعات مهم کنگره دوازدهم سازمان ملل در زمینه پیشگیری از جرم و عدالت کیفری جرایم سایبری و چالش های فراروی آن است و بنابراین آگاهى از پى آمدهاى اینترنت و در کنار آن، در نظرگرفتن راهبردهاى مناسب براى استفاده درست و پیش گیرى یا کاهش پى آمدهاى احتمالی منفى آن، اهمیت اساسى دارد. این نوشتار به بیان روانشناسی اینترنت و پى آمدهاى منفى آن بر سلامت و رفتار انسان و بازداری زدایی در اینترنت و تاثیرات اینترنت بر بزهکاری و بزه دیدگی افراد می پردازد. روش: این تحقیق بصورت کتابخانه ای و با بررسی ادبیات موجود در زمینه آثار مثبت و منفی اینترنت و فضای مجازی صورت گرفته است. داده های تحقیق به کمک ابزار فیش برداری جمع آوری و تدوین گردیده اند. یافته ها و نتایج: اینترنت در کنار دست آوردها و کاربردهاى انکارناپذیر و مثبتى که در زمینه هاى گوناگون دارد، پى آمدهاى نامطلوبى به همراه دارد که باید مورد توجه والدین، مربیان و همه مسئولان امر تعلیم و تربیت و برنامه ریزان فرهنگى جامعه و پلیس قرار بگیرد.

۳۹۵.

کاربری فیس بوک و سرمایة اجتماعی؛ مقایسه دانشجویان کاربر و غیرکاربر در دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرضیه موسوی محمدتقی شیخی نجمه عطایی نژاد

منبع: جامعه شناسی ایران سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴

کلید واژه ها: سرمایة اجتماعی شبکه اجتماعی مجازی کاربری شبکه اجتماعی مجازی سرمایة اجتماعی ساختی سرمایة اجتماعی شناختی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۸۰ تعداد دانلود : ۸۰۵

پژوهش حاضر به بررسی رابطه کاربری شبکه اجتماعی مجازی فیس بوک و سرمایة اجتماعی می پردازد. گسترش تعاملات اجتماعی درفضاهای مجازی از سوی جوانان و دغدغه کاهش روابط و تعاملات و مشارکت اجتماعی آنان در دنیای واقعی مباحث گسترده ای را در زمینه چگونگی تأثیر پذیری سرمایه اجتماعی جوانان از کاربری شبکه های اجتماعی مجازی موجب گردیده است و اثرات کاهنده و یا فزاینده کاربری این شبکه های اجتماعی برسرمایه اجتماعی در پژوهش هایی متعددی درجهان مورد بررسی قرارگرفته است. به همین منظور درمقاله حاضر با بررسی و مقایسه سرمایه اجتماعی دانشجویان کاربر و غیرکاربر کم وکیف کاربری فیس بوک و رابطه آن با ابعاد ساختی و شناختی سرمایه اجتماعی و مؤلفه های آن مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش با روش پیمایش انجام شده است و جمعیت آماری آن را 336 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران تشکیل می دهند که با روش نمونه گیری خوشه ای متناسب با حجم انتخاب شده و سپس با استفاده از ابزار پرسش نامه، اطلاعات جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق میزان بالاتر سرمایه اجتماعی را در نزد دانشجویان کاربر در مقایسه بادانشجویان غیر کاربر نشان می دهد. هرچند تأثیر کم و کیف کاربری فیس بوک بر ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی یکسان نبوده و بر اساس یافته های پژوهش، تنوع استفاده از فیس بوک با سرمایه اجتماعی و برخی مؤلفه های آن نظیر اندازه شبکه واقعی، انواع هنجارهای همیاری و آگاهی اجتماعی ارتباط مثبت دارد در حالی که میزان استفاده از فیس بوک با مؤلفه حمایت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در کل ارتباط منفی را نشان داده است.

۳۹۶.

رسانه های جمعی جهانی و هویت دینی در جوانان شهر شیراز

نویسنده: محمدرضا جوادی یگانه جلیل عزیزی محمدرضا انصاری

منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره اول زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: هویت اینترنت رسانه ماهواره هویت دینی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۴۵ تعداد دانلود : ۱۰۴۶

مسئله ی این مقاله، ناظر بر تأثیر استفاده از رسانه های جمعی بر احساس تعلق خاطر جوانان به هویت دینی است. گستردگی و عمق تأثیر نرم افزاری رسانه ها، باعث شکل گیری و رواج تعابیری نظیر دهکده ی جهانی و جهانی شدن فرهنگ، در ادبیات اجتماعی، فرهنگی و رسانه ای جوامع مختلف گردیده است. تعلق خاطر به عناصر هویتی از جمله حوزه های تأثیر پذیر عرصه ی فعالیت رسانه های جمعی است. مقاله ی حاضر که نتیجه ی پژوهشی تجربی در این حوزه است، به دنبال بررسی تأثیر استفاده از رسانه های جمعی جهانی (ماهواره و اینترنت) بر تعلق خاطر جوانان به هویت دینی است. به عبارت دیگر، پرسش اساسی پژوهش این است که آیا استفاده از رسانه های جمعی جهانی بر روی تعلق خاطر جوانان به هویت دینی تأثیر می گذارد یا خیر؟ و اگر تأثیر می گذارد، این تأثیرها از طریق چه سازوکار هایی صورت می پذیرد؟ جهت پاسخ به پرسش های فوق، پس از بررسی ادبیات موضوع، مدل علی تحقیق شامل متغیرهای سازوکاری ترسیم شد. جامعه ی آماری این پژوهش، کلیه ی دانش آموزان سال سوم دبیرستان های شهر شیراز است. روش مورد استفاده، میدانی و از تکنیک پیمایش به منظور جمع آوری داده ها استفاده شد. اعتبار متغیرها با استفاده از اعتبار صوری و روایی متغیرها با استفاده از آلفای کرونباخ مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمون های مورد استفاده در این تحقیق، شامل همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر است. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد، میزان استفاده از رسانه های جمعی جهانی یک رابطه ی معنی دار منفی با هویت دینی دارد .

۳۹۷.

بررسی رابطه بین اعتیاد به اینترنت و سلامت روانی دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه تاجی فریدون وردی نژاد

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلید واژه ها: سلامت روانی دانشجویان اعتیاد به اینترنت

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی تکنولوژی های نوین ارتباطاتی

تعداد بازدید : ۳۰۱۶ تعداد دانلود : ۱۴۰۲

پژوهش حاضر که به بررسی رابطه اعتیاد به اینترنت و سلامت روانی دانشجویان می پردازد، به دنبال پاسخ گویی به این پرسش است که چه رابطه ای بین اعتیاد به اینترنت و سلامت روانی دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی وجود دارد. برای پاسخ به این پرسش، با بررسی ادبیات موجود در حوزه های رفتاری و رسانه ها، سه فرضیه در قالب بررسی رابطه سلامت روانی با اعتیاد به اینترنت؛ جنس و مقطع تحصیلی دانشجویان تدوین گردید. پژوهش حاضر از نوع توصیفی ـ همبستگی است و جامعه آماری آن، همه دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی را دربر می گیرد که تعداد آنها 3600 نفر می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول و جدول مورگان، 368 نفر و روش نمونه گیری از نوع تصادفی سیستماتیک است. گردآوری داده ها از طریق مطالعات نظری و میدانی انجام شده و ابزار سنجش پژوهش عبارت است از: تست اعتیاد اینترنتی یونگ و پرسش نامه سلامت عمومی (GHQ) که با استفاده از آنها رابطه اعتیاد و سلامت روانی همه دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد با جنس و مقطع تحصیلی آنها آزموده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین اعتیاد به اینترنت و جنسیت رابطه معناداری وجود ندارد، اما بین اعتیاد به اینترنت و مقطع تحصیلی رابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین، بین سلامت روانی و اعتیاد به اینترنت و جنسیت رابطه معناداری وجود دارد، اما بین سلامت روانی و مقطع تحصیلی رابطه معناداری وجود ندارد.

۳۹۸.

آسیب شناسی ارتباطات اینترنتی در بین دانشجویان دانشگاه یزد

نویسنده: اکبر زارع شاه آبادی خدیجه زارع بیدکی

منبع: دانش انتظامی سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۶۱)

کلید واژه ها: نیاز دانشگاه یزد گمنامی آسیب شناسی ارتباطات اینترنتی چت روم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۶۷ تعداد دانلود : ۵۷۱

زمینه و هدف :امروزه استفاده از اینترنت که دارای کارکردهای متعددی در بین دانشجویان گسترش زیادی یافته است. یکی از این کارکرد ها برقراری ارتباط می باشد که از طریق پست الکترونیکی، چت روم ها، وبلاگ ها و سایت های مختلف انجام می شود. ارتباط برقرار کردن از طریق اینترنت، دارای کارکردهای مثبت و منفی می باشد که این مقاله به کارکردهای منفی آن توجه دارد. روش: روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع پیماشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش رادانشجویان علوم انسانی دانشگاه یزد تشکیل می دهندکه درسال 90 تعداد آنها3260 نفر بوده است و براساس فرمول کوکران تعداد 121نفر بعنوان نمونه؛ به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. پس ازجمع آوری اطلاعات همه داده ها توسط نرم افزار Spssمورد پردازش قرار گرفت ومیزان روایی از طریق آلفای کرونباخ بدست آمده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد بین آسیب های اینترنتی به عنوان متغیر وابسته ومتغیرهای چون (جنس ،سن،گمنامی (بازی نقش )احساس آزادی، نیاز به احترام، نیاز جنسی ،گریز از مشکلات )به عنوان متغیر های مستقل ارتباط معنادار وجود دارد، ولی بین آسیب های اینترنتی ومتغیرهای چون(مقطع تحصیلی، شغل پدر، شغل مادر، درآمد تحصیلات مادر، تحصیلات پدر) ارتباط معنادار وجود ندارد. تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که از 7 متغیر مستقل وارد شده به معادله رگرسیونی، 4 متغیر گریز از مشکلات، سن، احساس آزادی ونیاز جنسی در تبیین آسیب های اینترنتی سهم معناداری دارند و حدود1/40 درصدتغییرات آسیب های اینترنتی را تبیین می کند در این میان سن بیشترین تاثیر را بر پیش بینی آسیب اینترنتی دارد.

۳۹۹.

آسیب شناسی فضای مجازی؛ بررسی تأثیر استفاده از اینترنت بر انزوای اجتماعی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی ربیعی فرشته محمدزاده یزد

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال دوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۶

کلید واژه ها: اینترنت آسیب شناسی فضای مجازی انزوای اجتماعی و استفاده اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی

تعداد بازدید : ۵۵۹۷ تعداد دانلود : ۳۲۰۷

اینترنت در حال دگرگون ساختن سیمای زندگی روزانه جوامع، به ویژه قشر جوان است. جاذبة اینترنت باعث شده بسیاری از جوانان به جای تعامل با همسالان و والدین خود، رایانه را برگزینند که این موضوع باعث به وجود آمدن انزوای اجتماعی در میان آنان می شود. هدف این مقاله، بررسی آسیب شناختی فضای مجازی است. به این منظور، تأثیر استفاده از اینترنت بر انزوای اجتماعی جوانان در میان 220 دانشجو در مقاطع مختلف تحصیلی با به کارگیری پرسشنامه محقق ساخته و استفاده از پرسشنامة اینترنتی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها حاکی از آن است که یکی از متغیرهایی که بیشترین اثر را بر انزوای اجتماعی دارد، استفادة اجتماعی از اینترنت است. نتیجة تحقیق حاکی از آن است که استفادة اجتماعی از اینترنت با بتای 24 درصد دارای تأثیر مستقیمی بر انزوای اجتماعی است.

۴۰۰.

آسیب های فضای مجازی بین دانش آموزان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمد زندوانیان مریم حیدری ریحانه باقری فاطمه عطارزاده

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲۳

کلید واژه ها: اینترنت دانش آموزان بازی های رایانه ای ماهواره تلویزیون تلفن همراه آسیب های فضای مجازی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۱۱۳ تعداد دانلود : ۴۴۳۱

هدف نوشتار حاضر، شناسایی آسیـب های فضای مجازی بیـن دانش آموزان دختـر مقطع متـوسطة شهر یـزد است. روش، توصیفی ـ پیمایشی و جامعة آماری شامل کلیة دانش آموزان دختر مقطع متوسطة شهر یزد است که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار شامل پرسش نامة «محقق ساخته» می باشد. برای آزمون فرضیه ها از تحلیل واریانس رتبه ای «فریدمن» استفاده شد. نتایج نشان داد که استفاده از فضای مجازی در ابعاد خانوادگی، تحصیلی، سازگاری، اعتقادی ـ عبادی و روانی دانش آموزان تأثیر منفی دارد و بین وسایل، «تلفن همراه» بیشترین و بازی های رایانه ای کمترین آسیب را بر دانش آموزان داشته است. دانش آموزان در اولویت بندی راهکارهای مقابله با آسیب های فضای مجازی، تقویت ارتباطات منطقی و عاطفی در خانواده و جایگزین کردن تفریح های سالم، درگیرکردن افراد در فعالیت ها و برنامه های مثبت را مهم ترین و افزایش نظارت حوزه های سیاسی ـ امنیتی و فیلترینگ را کم اهمیت ترین راهکار برای کاهش آسیب های فضای مجازی دانسته اند

درخت حوزه‌های تخصصی