فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۱۴۱ تا ۱٬۱۶۰ مورد از کل ۱۳٬۱۵۸ مورد.
۱۱۴۱.

حقانیت و عدم تحریف قرآن در بیان مستشرقان

کلید واژه ها: حقانیت عدم تحریف قرآن مستشرقان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۲۸۰
این تحقیق بر آن است حقانیت قرآن را از دل تحقیقات و بیانات خود مستشرقان منصف یا گاها مستشرقان مغرض استخراج نماید این مهم از آن جهت حایز اهمیت است که گاه مستشرق پس از سالها تحقیق و تفحص به صراحت یا در پس پرده و لفافه به حقیقت قرآن و حقانیت آن اعتراف دارد. از آنجایی که دیدگاه های برخی از این دانشمندان موثر بر عقاید سایرین است لذا اثبات حقانیت قرآن از زبان مستشرقان خود حائز اهمیت بوده و به موازات آن موجب اثبات حقیقت دین و چراغی روشن برای هدایت خواهد بود. برای این مقصود از روش کتابخانه ای برای دستیابی به منابع و آثار مستشرقان بهره برداری شده که پس از بررسی های صورت گرفته مشاهده شد تعداد قابل توجهی از مستشرقان به انحای مختلف و در بیان های گوناگون به تائید قرآن کریم زبان گشوده و نتوانسته اند به حقانیت آن پرده انداخته و اگر در این راه صادقانه و به دور از غرضورزی های جاهلانه و عامدانه گام بردارند قطعا به حقیقت این معجزه جاودان و همیشگی دست خواهند یافت. در این راستا نظرات سر ویلیام موئیس، گوته، توماس کارلایل، ناپلئون بناپارت، لئون تولستوی، مونتگموری وات، هانری کربن، ویلیام لوئیس، راینهارت پیتر، سرکو ویلیام، گوستاولوبون، ژول لابوم، تئودور نولدکه، ادموند بورگ و... مورد توجه قرار خواهد گرفت.
۱۱۴۲.

بررسی تفسیری نظائر آیات در سوره های همجوار، به مثابه اولین گام در تفسیر قرآن با قرآن (مطالعه موردی سوره های الرحمن و واقعه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفسیر قرآن‌ با قرآن سوره الرحمن سوره واقعه سوره های همجوار لایه های معنایی زوجیت سوره ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۱۸۴
پژوهش حاضر به بازخوانی نظریه زوجیت سوره ها به مثابه زمینه پی جویی نظائر آیات قرآن کریم در جهت توسعه تفسیر قرآن به قرآن می پردازد. بنابراین، زوج سوره واقعه و الرحمن برای کاربردی سازی انتخاب گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد در این زوج سوره، معانی مشترک بسیاری وجود دارد و هر یک از این دو سوره، بخشی از فرآیند دلالت یا معناورزی را بر عهده دارند. این معانی محوری عبارتند از: «تبیین درجات بهشت و جهنم» و «قدرت خداوند در پرتو اشاره به طبیعت و فرهنگ»؛ از حیث ساختار بیان نیز «بیان اجمالی معانی در یکی از دو سوره و تفصیل آن در دیگری» و «بهره گیری از سبک های بیانی متفاوت در طرح موضوعات مشترک» در این دو سوره به دست آمد. از دیگر نتایج پژوهش می توان به شناسایی یکی از لایه های معنایی قرآن کریم اشاره نمود.
۱۱۴۳.

بازاندیشی حکم منع قضاوت زن در فقه اسلامی

کلید واژه ها: زن منصب قضاوت اجتهاد منابع فقه قاضی تحکیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۱۲۵
قضاوت از حِرَف خاص جامعه بوده، که برای حضور زن در این شغل میان فقهای اسلامی اختلاف می باشد و هر گروه به قرآن ، سنت، اجماع و عقل استناد می نمایند. شرط ذکورت قاضی اولین بار در فقه اهل تسنن مطرح گردید و در بین شیعیان شیخ طوسی نخستین فردی بود که این شرط را پذیرفت و قبل از او اثری از این شرط در فقه شیعه نبود. علامه حلّی اولین شخصی است که اجماع درباره شرط ذکورت قاضی، به وی منتسب شد و قضاوت زن را عامل مشکلات اجتماعی و فتنه انگیزی دانست. بسیاری از فقهاء در شرط مذکور از شیخ الطائفه پیروی نموده و حتی فقهای متأخرادعای اجماع کردند. شهید اول در لمعه، صاحب مفتاح الکرامه، صاحب جواهر و شیخ انصاری و ... مَسند قاضی تحکیم و داوری را برای زن امکان پذیر دانسته اند. این تحقیق با روش توصیفی-تحلّیلی به واکاوی مستندات اسلامی پرداخته و به نظر می رسد ممنوعیت قضاوت زن در فقه اسلام، به صورت قطعی و مسلّم نبوده و از احکام ضروری و قطعی اسلام نیست، بلکه اکثر فقهای اسلامی تصدّی منصب قضاوت زن را از روی اجتهاد نپذیرفته و تنها برخی زن را در مَسند قاضی تحکیم و داوری که شرط مرد بودن ندارند، پذیرفته اند و لذا اینگونه نیست که زن حق قضاوت نداشته باشد. مبحث احتمال فتنه، امری دوسویه میان زن و مرد بوده که خاصّ حرفه قضاوت هم نیست و تفاوت های ذاتی و طبیعی زن و مرد در امور قضایی، همچون سایر مشاغل اجتماعی کمترین نقش را داراست.
۱۱۴۴.

نگرشی قرآنی به مفهوم «امنیت اقتصادی» و ترسیم نظام آسیب شناسی و تأمین آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن کریم اقتصاد امنیت امنیت اقتصادی اقتصاد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۱۲۵۲
امنیت اقتصادی از مسائل مهم و دغدغه روزمره افراد جامعه است و نقش مؤثر آن در زندگی بر کسی پوشیده نیست. اما به دلیل مناقشه فراوان در مفهوم «امنیت اقتصادی»، این پژوهش بازتعریقی قرآنی از این مفهوم ارائه داده است؛ به این ترتیب که با بررسی استعمالات واژگان «امن» و «قصد» و مشتقات آن ها در قرآن، و با لحاظ نمودن وحیانی و غیر محرف بودن الفاظ قرآن و حجیت ظواهر قرآن و نیز باور به چینش و کاربرد حکیمانه الفاظ آن، نگاهی نو به این مفهوم مهم اقتصادی انداخته است تا در نهایت، ساختاری نظام مند و منسجم و کارآمد از آسیب ها و رویکرد تأمین امنیت اقتصادی وحیانی با محوریت خداوند متعال ارائه دهد.یافته های تحقیق حاکی از آن است که از منظر قرآن کریم، تعریف «امنیت اقتصادی» همسو با برخی تعاریف موجود، بلکه بر احساس اطمینان به ظرفیت برخورداری نسبی، بر مبنای تدبیر حکیمانه معیشت متعادل و هدفمند و مقاوم تأکید دارد. افزون بر این، رویکرد عمده تعالیم وحیانی برای تأمین روشمند امنیت اقتصادی، با توجه ویژه به عوامل و زمینه ها در سه بخش باورها، فرهنگ ها و رفتارهای پیشگیرانه از آسیب ها ترسیم می شود.
۱۱۴۵.

درنگی در مفهوم مسّ شیطان در آیه 41 سوره «ص» بر پایه تفسیر المیزان

کلید واژه ها: شیطان مس ایوب (ع) آیه 41 ص

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۰ تعداد دانلود : ۹۰۴
شیطان موجودی آزاردهنده از جن است که در برابر حضرت آدم(ع) تکبر ورزید و رانده شد و از خداوند کریم مهلت خواست تا بندگان، غیر از افراد مخلص را گمراه کند و خداوند متعال این مهلت را برای آزمایش انسان قرار داده است. واژه «شیطان» به دفعات مکرر در آیات قرآن بیان شده است. از پیدایش لفظ تا کسب مفهوم قرآنی اش، تطور قابل ملاحظه ای داشته است. هدف این پژوهش، دریافت مفهوم مسّ حضرت ایوب(ع) توسط شیطان و رنج و عذاب آن حضرت(ع) طبق آیه 41 سوره «ص» است. حال سوال اصلی این است که آیا شیطان این توانایی را دارد که انسان را بیمار کند؟ آیا مسّ شیطان از نوع لمس کردن و حلول شیطان در بدن حضرت ایوب(ع) بوده است؟ لذا در این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی تلاش گردید تا نگرش جدیدی از مسّ و کارکرد شیطان ارائه شود و شش دیدگاه در خصوص آیه مذکور بیان گردیده و سپس این دیدگاه ها با استفاده از دلایل قرآنی و عقلی، مورد نقد و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که نسبت بیماری به شیطان در طول اسباب طبیعی مورد قبول نیست؛ بلکه شیطان به وسیله وسوسه، موجبات رنج و عذاب حضرت ایوب(ع) را فراهم آورد. هم چنین کلمه مسّ شیطان به معنی وسوسه است و ادعای مسّ به معنای رنج و بلا، صحیح نیست.
۱۱۴۶.

دیدگاه گفتمانی و کارکرد آن در شناخت تاریخ و فضای نزول سوره؛ مطالعه موردی: سوره عادیات(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: سوره عادیات گفتمان مکی و مدنی رستاخیز عصر نزول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۹۶
سوره عادیات ازجمله سوره های قرآنی است که در باب مکی یا مدنی بودن آن و فضای نزول سوره، روایات و اقوال سخت مختلفی گزارش شده است. افزون بر این، سوگندهای آغاز سوره و نسبت معنایی میان آیات آن، برای مفسران مسائلی را به همراه آورده است. پژوهش حاضر برای تبیین این مسائل، از دیدگاه گفتمانی بهره برده است. فهم گفتمان حاکم بر سوره، امکان شناخت نگاه و موقعیت نزول آن را فراهم آورده و نشان می دهد که قرآن در مواجهه با مخاطبان نخستین خود چگونه رفتار کرده است. نتایج و یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد سوره عادیات یک سوره مکی است که موضوع مرکزی آن، بیان نزدیک شدن، ناگهانی بودن و احاطه و فراگیری رستاخیز است. این معنا از طریق دخیل ساختن حواس مختلف سوژه روایت و احساس و عواطف برآمده از تجربه زیسته او شکل می گیرد. همچنین سوگندهای آغاز سوره به خود اسبان، به مثابه پدیده ای آشنا در زندگی روزمره و دور از مدنیت عرب عصر نزول مربوط است که در فرهنگ و زبان ایشان، دارای ابعاد و وجوه احساسی و عاطفی خطیری است. 
۱۱۴۷.

بررسی و نقد دلایل ابن سینا درباره مادی انگاری تجربه های ادراکی جزئی؛ با تأکید بر مسئله «شکاف تبیینی»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادراک جزئی نفس بدن شکاف تبیینی رابطه نفس و بدن ابن سینا ملاصدرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۲۴
با تشکیک در مادی بودن ادراکات، براساس مسئله شکاف تبیینی، مبنایی عقلانی برای نقد ادله ابن سینا درباره امتناع تج ردِ ادراکات جزئی و اثبات امکان بلکه ضرورت تجرد انواع ادراک، فراهم می آید. تلقی مادی انگارانه در مورد ادراک اعم از حسی و خیالی از جمله دیدگاههای ابن سینا در هستی شناسی ادراک است. او با بیان ادله یی بر امتناع تجرد تجربه های جزئی ادراکی، تنها حالت ممکن در مورد این تجربه ها را مادی بودن آنها میداند. از سوی دیگر، فرض جهان ممکنی که در آن بتوان حالتی متافیزیکی (مانند درد ) را بدون وجود فرآیند عصبی تصور کرد، تمایز میان حالت ذهنی و فرآیند عصبی را ممکن میسازد. این شکاف تبیینی میان حالت ذهنی و فرآیند عصبی، با نفی اینهمانی میان این دو پدیده، امکان تجرد و غیرمادی بودن ادراک را فراهم می آورد. با عنایت به تمایز میان دو حیث فیزیکی و متافیزیکی و ضرورت تجرد ادراک بدلیل براهین متعدد فلسفی، مادی انگاری ادراک جزئی محل مناقشه بوده و دیدگاه ملاصدرا مبنی بر تجرد ادراک حسی و خیالی (همانند ادراک عقلی)، تبیین جامعتری از ادراک و نفس ارائه میدهد. محور اصلی این مقاله، بررسی چیستی و هستی شناسی ادراکات جزئی است که خود این بحث ذیل مسئله» کلان رابطه» نفس و بدن در فرآیند ادراک قرار میگیرد.
۱۱۴۸.

واکاوی ملاک ها و شیوه گزینش اخبار در تفسیر الصافی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روایات تفسیری ملاک گزینش تفسیر صافی فیض کاشانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۹۰
«تفسیر صافی» یکی از تفاسیر مهم شیعه در قرن یازدهم است. فیض کاشانی گذشته از اجتهاد در روش و گرایش «تفسیر صافی»، در گزینش منابع و روایات آن نیز اجتهاد نموده است. زیرا از یک سو روایات را از برخی منابع روایی امامیه انتخاب کرده و از سوی دیگر با توجه به حجم «تفسیر صافی»، وی در صدد جمع آوری همه روایات تفسیری در آن نبوده است. فیض ، روایات تفسیری را بر اساس ملاک هایی چون اهتمام به نقل از معصوم(ع) در منابع شیعه، مرتبط بودن با آیه، اهتمام به نقل از راویان موثق، توجه به صحت نقل از معصوم(ع)، عدم تنافی با عقل و عدم تنافی با شأن و عصمت انبیا(ع) انتخاب کرده و برای نقل، روش هایی همچون نقل کامل روایت، تلخیص، تقطیع مناسب، حذف سند، تشکیل خانواده حدیث، حذف تکرار و اشاره به روایات مشابه و نقل به معنا را به کار برده که در مواردی هم عملکرد او با برخی از ملاک هایش سازگاری ندارد.
۱۱۴۹.

Critique of the Fallibility of the Prophet (PBUH) in the Holy Qur’an

کلید واژه ها: theology Islamic Beliefs prophecy Infallibility from Sin Infallibility from Disbelief interpretation Verses of the Holy Quran the Messenger of God

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۶۶
Muslims are consensus on the principles of Islamic beliefs (‘usūl), though wide differences have appeared among them on the secondary beliefs (furūāt), including the infallibility (‘isma) of the prophets, especially the holy Prophet of Islam (PBUH). Some believe in the fallibility of the prophets and hence the holy Prophet of Islam, referring to some verses of the Holy Qur’an. They argue that although the prophet’s infallibility can be proved by rational reasons, rather than the words from God Almighty, as he himself took them from Him, if there are verses indicating the fallibility, then such infallibility shall be criticized and refuted through such verses. In this article, based on the analytical-citation method, different opinions on the holy Prophet’s (PBUH) immune from sin and their evidences are mentioned. In addition, the verses argued by the critics of the infallibility of the Prophet are mentioned. An investigation of the interpretations of these verses show that they not only do not indicate to this claim, but also prove the infallibility of the Holy Prophet (PBUH) at the highest level.
۱۱۵۰.

استراتژی زبانی قرآن کریم در اقناع مخاطب (مطالعه موردی اسلوب مقابله)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن استراتژی زبانی اقناع مقابله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۱۶۰
یکی از اهداف مهم قرآن کریم، نفوذ در انسان ها به منظور شکل دادن به رفتارها و نیل به مقاصد خاص است که این مهم در سایه روش هایی همچون اقناع انجام می شود. اقناع، فرایندی است برای مجاب ساختن مخاطبان نسبت به پذیرش موضوع و خواسته ای که به واسطه مهارت های کلامی و غیر کلامی حاصل می شود. در این پژوهش، کوشش شده است با روش توصیفی تحلیلی، استراتژی زبانی قرآن کریم در اقناع مخاطب به واسطه اسلوب بدیعی مقابله، مطالعه و چگونگی اثرگذاری آن تبیین شود. با احصای صورت گرفته در کل قرآن کریم، 121 نمونه آرایه مقابله به دست آمد؛ تمامی این نمونه ها با دو محور اساسی ایمان و کفر در ارتباط بوده اند و بحث اقناعی آن شایان توجه است که ازطریق خطاب وجدان صورت می گیرد. همچنین، نتایج بحث پیش رو حاکی از آن است که اسلوب مقابله، نقشی بنیادین در تصویرآفرینی و تولید موسیقی ازطریق سازه توازن و تکرار در متن دارد که این موارد نیز دارای کارکرد اقناعی اند و با نیکوسازی کلام، فحوای آن را با تأثیرگذاری بیشتر به مخاطب ابلاغ می کنند و به فرایند اقناع جامه عمل می پوشانند.
۱۱۵۱.

بررسی بازگشت بنی اسرائیل به مصر پس از عبور از دریا از منظر مفسران قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تفسیرتاریخی بنی اسرائیل موسی (ع) فرعون مصر فلسطین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۸ تعداد دانلود : ۲۷۵
مشهور است که بنی اسرائیل از دریا عبور کردند و فرعون و لشگریانش که در تعقیب آنان بودند، غرق شدند و آنان پس از عبور از دریا به سمت سرزمین مقدس فلسطین رفتند و پس از سرپیچی از فرمان خدا در مورد ورود به آن سرزمین، چهل سال در بیابان سرگردان شدند. این نوشتار با مراجعه به آیات و تفاسیر قرآن و تحلیل و بررسی دیدگاه مفسران درصدد است، نشان دهد که بنی اسرائیل پس از عبور از دریا به مصر بازگشتند و مدتی در آنجا سکونت کردند و پس از آن به سمت سرزمین مقدس کوچ نمودند. نُه شاهد قرآنی که مهمترین آنها وارث شدن بنی اسرائیل نسبت به اموال فرعونیان مصر و استخلاف و جانشینی بنی اسرائیل به جای فرعونیان است برای تقویت این احتمال ارائه شده است و در پایان به این نتیجه رسیده است که بنی اسرائیل پس از عبور از دریا به مصر بازگشته اند.
۱۱۵۲.

عوامل و موانع تعمیق باورهای دینی در فرهنگ عمومی جامعه (مطالعه موردی: رویکرد شهید مطهری به دین، با تکیه بر آیات قرآن کریم)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن دین جامعه شهید مطهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۱۸۰
ایمان و باورهای دینی برگرفته از کتاب های آسمانی همواره می تواند الگوی مناسبی برای سعادت مندی بشر در طول تاریخ باشد. چنان چه تاریخ نشان داده است که هر موقع سطح ایمان و باور های دینی مردم یک جامعه افزایش یافته، اصلاحات اجتماعی و بحران ها بهتر مدیریت شده و آرامش در جامعه گسترش یافته است و هر موقع این سطح در بین جامعه کاهش یافته، معضلات اجتماعی و به تبع آن آسیب های اجتماعی افزایش یافته است. به همن دلیل است که در تاریخ معاصر به خصوص در دهه 20 تا 50 هجری جریان های مختلف علمی سیاسی سعی در تعریفی از دین و فرهنگ دین داری بودند که بتوانند جامعه را با خود همراه نمایند. در این بین اندیشمندانی همچون شهید مطهری با استفاده از علوم روز و با تبیینی قرآنی سعی در بیان معارف اسلامی داشت که هم از یک سو برای افکار معاند سدی ایجاد کند و هم از سوئی برای جویندگان حقیقی معارف اسلامی، مطالبی ارزشمند ارائه نماید. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی-کتابخانه ای در پی تبیین عوامل و موانع تعمیق ایمان و باورهادی دینی در فرهنگ عمومی جامعه از دیدگاه شهید مطهری با تکیه بر آیات قرآن کریم هستیم که نتایجی همچون لزوم جهان بینی توحیدی، آموزش بر مبنای فطرت الهی را جزو عوامل و نحله های فکری، تقیه، محبت افراطی به اولیاء الهی و .. را از موانع دست یابی به این مهم در می یابیم.
۱۱۵۳.

مطالعه تطبیقی محل زایمان مریم(س) از منظر قرآن و اناجیل (با تأکید بر تحلیل زایمان ایشان در کنار درخت نخل)

کلید واژه ها: مطالعه تطبیقی زایمان مریم نخل خرما قرآن اناجیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲۵ تعداد دانلود : ۱۷۷
مطالعه تطبیقی، عملی برای مقایسه میان مشابهت ها و تفاوت هایِ طرفین یا طرف های تطبیق است و یکی از فوائد آن، گره گشایی از نقاط مبهم و دست یابی به مطالبی نو است. محل زایمان مریم(س)، یکی از این مسائل است که بررسی تطبیقی آن، از فایده مزبور مستثنی نیست. بر این پایه، پِژوهش حاضر با بهره-گیری از روش تطبیقی و تحلیل داده های بدست آمده، به مقایسه میان دو روایتِ قرآنی و انجیلی از محل زایمان مریم پرداخته و از گذرگاه این مقایسه، نقطه اشتراکی را، در «تولد مسیح در روستای بیت لحم» عنوان می کند. اما درباره نقاط افتراقی بیان می دارد که از نگاه اناجیل، این زایمان در آخور یا یک غار، و با همراهی یوسف نجار اتفاق افتاده اما از نگاه قرآن، مریم(ع) در هنگام زایمان تنها بوده و دقیقا در زیر یا کنار خرمابُنی، مسیح(ع) را به دنیا آورده است. با این حال، -در رابطه با نقاط اشتراکی-می توان«زایمان در یک غار و کنار نخلِ خرمایی» را نیز از اناجیل و تفاسیر قرآن برداشت کرد. و در تحلیل پیوند میان این زایمان با درخت نخل می توان به نکات ذیل رسید: 1- خرما دادنِ نخلِ خشک، باردار شدن خارق العاده مریم را تأیید می کند. 2- خرمابُن، درختی پاک است و زایمان مریم در زیر آن، افتراءزدائی از اوست. 3- این زایمان، عروج عیسی(ع) را نشان می دهد چرا که نخل، نماد عروج است. 4- خرما برای نفساء، غذایی مفید و انرژی بخش است.
۱۱۵۴.

کارکردهای مقاومت در حوزه اقتصاد از منظر قرآن و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مقاومت اقتصاد مقاومت در حوزه اقتصاد کارکرد مقاومت در اقتصاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۳۹
کارکرد مقاومت در حوزه اقتصاد برخاسته از آموزه های قرآنی و واقعیات دنیای کنونی است. مقاومت در حوزه اقتصاد، در مقابل دسیسه های مستکبرین و مشرکان رشد و نمو پیدا کرده. در راستای رهنمودهای اسلام نیز با حفظ امنیت و عدالت اقتصادی دارای برنامه ای هماهنگ است. این مقاله در پی این پرسش است که کارکردهای مقاومت در حوزه اقتصاد از منظر قرآن و روایات چیست؟ . با توجه به عنوان پژوهش روش تحقیق توصیفی و تحلیلی است. از نتایج و یافته های این مقاله، معین و مشخص شدن کارکردهای مقاومت است که موجب رهایی انسان و جامعه از مشکلات اقتصادی عصر حاضر خواهد بود. همچنین با برطرف نمودن موانع و اجرای کارکردهای اقتصادی اسلامی می توان به مقاومت در حوزه مقاومت دست یافت. کارکردهای ارائه شده تکمیل کننده و وابسته به یکدیگرند که مردم و دولت در اجرا و به ثمر رساندن آنها موثرند. هدف از این مقاله تبیین مقاومت، استخراج کارکردهای عملی و کاربردی مقاومت در حوزه اقتصاد از دیدگاه قرآن و روایات است. لذا با تکیه بر مبانی قرآنی می توان در شرایط بحران با مدیریت و راهکار اقتصادی الگوی عملی برای حکومت اسلامی و تامین کننده نیاز جامعه اسلامی را پایه گذاری کرد.
۱۱۵۵.

علل و منشأ تفاوت سبک زندگی انسان ها از دیدگاه قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دنیا گرایی دین تفاوت سبک زندگی انسان قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۹۴
خداوند متعال در قرآن کریم، علاوه بر ارائه سبک زندگی اسلامی به عنوان یگانه سبک برتر و مورد تأیید و توصیه خود به انسان؛ علل و منشأ گرایش برخی انسان ها به سایر سبک های زندگی را بیان نموده است تا انسان، آگاه به علل و عواملی شود که او و جوامعِ انسانی را به سبک خاصی از زندگی، سوق داده یا از انتخاب و پیمودن سبک برتر، واداشته است. دین اسلام؛ سبک و شیوه ای از زندگی است که منشأ خداوندی دارد و علل پیدایش یا شیوع سبک هایی از زندگی که بدون استمداد از وحی و تسلیم شدن مطلق به توصیه های خداوند متعال، ترسیم یا پویش می شوند؛ انقطاع از خداوند و گرایش به غیر او می باشد. جهل و نادانی؛ تقلید و ایستایی؛ سفاهت و بی عقلی؛ کبر و نخوت؛ تکذیب و رویگردانی؛ بهانه گیری و توقّع؛ هوا پرستی و دنیا گرایی؛ غفلت و فراموشی؛ اغواء و فریب شیطان؛ حسادت و زیاده خواهی؛ از جمله علل و عوامل محروم ماندن از دین الهی و گرایش به سایر سبک های زندگی است.       
۱۱۵۶.

واکاوی و تحلیل دیدگاه آیت الله جوادی آملی در خصوص امکان و جواز وقوع چندمعنایی در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چندمعنایی استعمال لفظ در بیش از یک معنا تفسیر تسنیم آیت الله جوادی آملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۰۸
یکی از مسائل بحث برانگیز در حوزه قرآن پژوهی، امکان وجود معانی متعدد در تفسیر یک واژه و نیز حجیت و کیفیت اعتبار شرعی این وجوه معنایی است. در طول قرن های گذشته، اندیشمندان اسلامی در صدد پاسخ به این سؤال بر آمده اند که آیا خداوند از واژگان و عبارات قرآن کریم فقط یک معنا و مفهوم را قصد کرده یا معانی متعددی را از آنها اراده نموده است. اهمیت این مسأله به جهت تأثیر زیاد این مبنا در بررسی معانی قرآنی و کشف مراد الهی از آن است. پژوهش حاضر با روش تحلیلی و توصیفی به بررسی آرای آیت الله جوادی آملی درباره چندمعنایی قرآن پرداخته و جایگاه این مبنا را در کنش تفسیری ایشان بررسی کرده است. نتیجه از آن حکایت دارد که در تفسیر تسنیم، اصل امکان استعمال لفظ در بیش از یک معنا پذیرفته شده و این مبنا در تفسیر مشترکات لفظی، مَجازات، کنایات و بواطن آیات قرآن کریم به کار رفته است.
۱۱۵۷.

تحلیل علت شناختی ارتکاب جرایم مبتنی بر نفرت با اشاره به رویکرد قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعصب جرم شناسی تبعیض مذهب گرایش جنسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۸۷
جرایمی که با انگیزه تبعیض، تعصب و عدم پذیرش نسبت به گروه های خاصی به دلیل ویژگی های هویتی مانند نژاد، قومیت، ملیت، مذهب، جنسیت، گرایش جنسی، عقیده و از این قبیل در جامعه ارتکاب می یابند به عنوان جرایم مبتنی بر نفرت توصیف می شوند. در آیات مختلف قرآن کریم نیز این جرایم منع شده اند و در آیات مختلفی رعایت اصل کرامت انسانی توصیه گردیده است از جمله آیه 70 سوره اسراء که خداوند متعال می فرماید: ﴿وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ﴾ یعنی و به تحقیق فرزندان آدم را گرامی داشتیم. اما عده ای هم مانند گروه های تکفیری داعش با سوء برداشت از برخی آیات شریف مرتکب فجیع ترین جنایت انسانی گردیده اند. حال آنکه ارتکاب چنین جنایاتی به شدت مورد نکوهش قرآن کریم و مخالف روح متعالی کلام خداوند است. علت ارتکاب این جرایم را از دیدگاه های مختلف جرم شناختی می توان تحلیل کرد. این مقاله با روش تحلیلی-توصیفی و به شیوه مراجعه به کتابخانه و فیش برداری و نیز ترجمه اسناد بین المللی و کتب داخلی به این موضوع می پردازد. 
۱۱۵۸.

بررسی دیدگاه قرآن و روانشناسی نسبت به موفقیت بر اساس نظریه ی زمینه ای

کلید واژه ها: موفقیت قرآن روانشناسی الگوی پارادایمی نظریه ی زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۱۴۷
در پژوهش حاضر به منظور دستیابی به وجوه تشابه و تمایز دیدگاه قرآن و روانشناسی به «موفقیت» و شرایط، تعامل ها و پیامدهای آن، رویکرد کیفی و روش نظریه ی زمینه ای به کار گرفته شد. با اعمال سه نوع کدگذاری باز، محوری و انتخابی درباره داده های قرآن و روانشناسی، الگوهای پارادایمی تدوین و با توجه به آن ها تعریف موفقیت ارائه شد. در الگوی قرآن «فلاح» به عنوان مقوله اصلی و «فطرت خداجو»، «لطف الهی»، «باور به آخرت» به عنوان شرایط علّی؛ «آزادی» و «ورود به صراط مستقیم» به عنوان شرایط زمینه ای؛ «روابط مثبت» و «قدرت درونی» به عنوان مقوله های واسطه ای و «خودسازی»، «عبودیت»، «دینداری»، «ولایتمداری» و «سرعت و سبقت» به عنوان راهبرد مطرح شدند. در الگوی روانشناسی «شکوفایی» به عنوان مقوله اصلی انتخاب و «خودشناسی» و «غایت گرایی» به عنوان شرایط علّی؛ «آزادی»، «محیط مناسب» و «انگیزش» به عنوان شرایط زمینه ای؛ «هیجان ها و عواطف مثبت»، «روابط مثبت» و «ویژگی های شخصیتی» به عنوان مقوله های واسطه ای و «خودکفایی و خودمدیریتی»، «کار و تلاش»، «تفکر و سبک تبیین مناسب» و «تأخیر کامروایی لذت جویی» به عنوان راهبرد مطرح شدند. یافته ها نشان داد هر دو دیدگاه موفقیت را رشد و تحقق انسان می دانند که در دیدگاه قرآن باعث فلاح و ورود به حیات طیبه شده و منتهی به قرب و فوز الهی می گردد اما در دیدگاه روانشناسی به منظور نیل به شکوفایی، تعالی و بهزیستی صورت می پذیرد. قرآن، الگوی پارادایمی موفقیت را حول محور «خداوند» ترسیم می کند درحالیکه در الگوی روانشناسی، «انسان» محور اصلی است.
۱۱۵۹.

افساد فی الأرض از وصف جزایی تا جرمی مستقل با تکیه بر آموزه های قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: افساد فی الأرض استقلال مستندات فقهی مصادیق قانونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۶۸
یکی از مهم ترین جرایم ذو ابعاد و امنیتی افساد فی الأرض می باشد. با نگاهی به متون فقهی و تاریخچه قانونگذاری نتیجه می گیریم که علی رغم مستندات و استحکام مبانی فقهی به خاطر شمول مفهومی و مصادیق فراوان تا کنون قانونگذار از ورود به جرم انگاری مستقل برای افساد فی الأرض اجتناب نموده است. ایراداتی از جمله شمول مفهومی از یک سو و اصول حاکم بر سیاست کیفری مانند اصل تفسیر مضیق از سوی دیگر مانع از جرم انگاری مستقل آن شده بود. همینطور مناقشه وحدت یا ثنویت دو عنوان محاربه و افساد فی الأرض که در این پژوهش نیز تا حدودی به آن پرداخته ایم مزید بر آنچه گفتیم سد راه استقلال جرم افساد بود. البته خواهد آمد که آیه 33 سوره مبارکه مائده مفهومی واحد داشته و شأن صدور آیه شریفه با عنایت به نظر مفسران و قول مشهور فقها متمرکز بر موضوع محاربه است و نه افساد فی الأرض. در واقع «افساد» قید توضیحی برای محاربه بوده و ناظر به تعلیل مجازات های چهارگانه است.
۱۱۶۰.

An Analysis on Guidance and Training in the Light of the Concealment of Laylat al-Qadr, from Perspective of the Qur'an and Hadith(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Ramadan Laylat al-Qadr concealment Concealment of Laylat al-Qadr

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۱۱۲
The lack of determining the exact time of some creative and legislative categories and their concealment by God Almighty has raised some questions. Some of these questions are about the time of death, the Day of Judgment, the middle (wustā) prayer, the time for prayer to be answered on Friday and also the Laylat al-Qadr. These have led to questions like: What is the wisdom of this concealment? What are the results? The present article has a descriptive-analytical method and by referring to the verses of the Holy Qur’an and the narrations of the Infallibles (AS) has examined the issue of the concealment of Laylat al-Qadr among the nights of the holy month of Ramadan in general and the nights of the nineteenth, twenty-first and twenty-third in particular and has considered the effects of the mentioned concealment. The findings of the research indicate that the concealment of the exact time of Laylat al-Qadr, for the believers, can have effects such as adherence to the manners of the Infallibles (AS), immunity from arrogance, self-discipline, and ijtihad in worship, all of whom are meaningful in order to value the human souls, their education and excellence in the path of divine guidance. 

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان