فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۰۶۱ تا ۴٬۰۸۰ مورد از کل ۵٬۷۲۹ مورد.
۴۰۶۳.

ارتباط نفس مجرد و بدن در فلسفه اسلامى

نویسنده:

کلید واژه ها: نفس جسم لطیف روح حیوانى روح نفسانى روح طبیعى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱۸۲
چکیده این مقاله به چگونگى ارتباط نفس مجرد با بدن در فلسفه اسلامى از دیدگاه فلسفه مشاء «ابن سینا» و فلسفه اشراق «سهروردى» مى‏پردازد. مسئله ارتباط مجرد با مادى از مهم‏ترین مباحثى است که فکر بسیارى از فیلسوفان را به خود مشغول کرده است. با توجه به این‏که چگونگى ارتباط مجرد با مادى از جنبه انسان‏شناسى در مقایسه با جهان‏شناسى کمتر بررسى شده، نگارنده بر آن است تا در این مقاله این مسئله را از دیدگاه ابن سینا به عنوان فیلسوف مشائى و سهروردى به عنوان فیلسوف اشراقى از جبنه انسان‏شناسى بررسى کند. ابتدا نفس از دیدگاه دو فیلسوف اثبات و تعریف شده، سپس به تأثیر متقابل نفس و بدن پرداخته شده و در ادامه، اصل بودن نفس و فرع بودن بدن و چگونگى ارتباط این دو بیان شده است.
۴۰۶۶.

بررسی ادله ی تجرد نفس انسانی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: نفس برهان تجرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۸۱
از پرسش‏هایی که از قدیم در مبحث انسان شناسی مطرح بوده، این است که آیا در درون آدمی حقیقتی بالاتر از پدیده‏های طبیعی وجود دارد؟ عدّه‏ای جز همین اعضای مادی و طبیعی که دارای قوانین مخصوص خود است در وجود آدمی به واقعیت دیگری اعتقاد نداشته، همه‏ی فعالیت‏ها و بازتاب‏های انسان را ناشی از اعضای مادی و طبیعی وجود او می‏دانند و گروهی دیگر که معمولاً اندیشمندان الهی از آنهایند، قایلند که در تحقق هستی آدمی، علاوه بر جسم و اعضای مادی او، یک حقیقت دیگری وجود دارد که دارای آثار و فعالیت‏های غیر مادی است، و اوست که اصل و اساس انسان را شکل می‏دهد و برای اثبات دیدگاه خود به ره‏آوردهای کتب آسمانی و سخن پیشوایان دینی و استدلال و براهین عقلی استناد کرده‏اند. با توجه به این که یکی از فصول ممیّزه‏ی اصلی ماده گرایان و الهیون همین مسأله است، قوت و ضعف برهان‏های ارایه شده توسط دانشمندان الهی اهمیت زیادی دارد و برای تشخیص این ضعف و قوت بایستی به نقد و بررسی آنها پرداخت. در این نوشتار پژوهش نقدگونه‏ای در بعضی از براهین ارایه شده از طرف اندیشمندان و فلاسفه مسلمان به عمل آمده است.
۴۰۷۳.

هماهنگی عقل و معارف و حیانی دین در حکمت صدرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عقل حکمت متعالیه وحی مکتب تفکیک برهان معارف دینی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی حکمت متعالیه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام کلام جدید رابطه عقل و دین
تعداد بازدید : ۱۴۲۸ تعداد دانلود : ۸۲۷
یکی از نخستین محصولاتی که توسط ملاصدرا در زمینة مستعد حکمت متعالیه به بار نشست، نظریة توفیق و هماهنگی میان عقل و وحی است. حکمت متعالیة ملاصدرا در مقام داوری تنها به برهان ملتزم است. معارف دینی از نظر حکیم متاله از سه راه ظواهر نصوص، عرفان و حجت عقل قابل تحصیل است. در این میان، ادلة نقلی تنها با احراز چند شرط مهم از جمله عدم تعارض با اصول عقلی قابل اعتنایند. بدین ترتیب هیچگاه میان دلیل عقلی که دلالتش قطعی است و دلیل نقلی (با دلالت ظنی) معارضه ای رخ نداده و در صورت وقوع، دلیل عقلی ترجیح می یابد. برخی از پیروان حکمت متعالیه میان عقل و بخشهای مختلف معارف دینی نسبتهایی چون معیار و میزان، مصباح و سرانجام مفتاح یافته اند. ملاصدرا در اجرای عملی طرح توفیق میان عقل و دین، به اثبات فلسفی معاد جسمانی نیز اقدام می کند. این تلاش او از جهاتی چند قابل تأمل است. در ادامه، نظریة «وحدت حقیقت فلسفی و حقیقت دینی» به عنوان مبنای طرح توفیق عقل و دین مطرح شده و برخی از آراء مخالفان گزارش می شود. سرانجام تفاوت روی آورد متألهانی چون طباطبایی با نگرش صدرالمتألهین مورد تأکید قرار می گیرد.
۴۰۷۴.

مطالعه تطبیقی درباره زمان در فلسفه ارسطو و حکمت متعالیه ‏

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان