جعفر آقایانی چاووشی

جعفر آقایانی چاووشی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۶ مورد.
۱.

خوارزمی نظریه پرداز معادلات درجه دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خوارزمی جبر و مقابله نظریة علمی معادلات درجه دوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 843 تعداد دانلود : 367
محمد بن موسی خوارزمی ریاضی دان بلندآوازة ایرانی در قرن سوم هجری علمی را برای نخستین بار صورت بندی و تدوین کرد که خود آن را «جبر و مقابله» نامید؛ علمی که تمام شرایط یک دانش واقعی را داشت، یعنی همان که ارو پاییان از آن به «ساینس» تعبیر می کنند. این ریاضی دان با استفاده از این دانش نو پا توانست همة معادلات درجه دوم زمانش را حل و راه را برای حل معادلات درجة بالاتر هموار کند. بر اساس الواح بابلی و آثار برجای مانده از محاسبه گران هندی در عهد باستان، مردمان بابل و هند به حل حالات خاصی از معادلات درجه دوم موفق شده بودند، اما آن ها راه حل های خود را فقط به صورت دستور ارائه کردند؛ یعنی این راه حل ها، که برای رفع نیازهای زندگی روزمرة آنان ارائه شده بودند و نه به منظور گسترش دانش ریاضی، فاقد براهین علمی بودند. ابتکار خوارزمی در آن است که وی نخست همة معادلات درجه دوم شناخته شدة زمانش را بررسی می کند؛ در مرحلة دوم روش حل هریک از آن ها را ارائه می دهد؛ سرانجام در مرحلة سوم، این روش ها را با کمک علم هندسه اثبات می کند؛ مؤلفه هایی که درمجموع علم جدیدی به نام «جبر» را تشکیل می دهند. این علم، که از طریق ترجمه های لاتینی کتاب خوارزمی در قرون وسطی به اروپا راه یافت، هم در قرون وسطی و هم در عصر رنسانس تحول بزرگی در علم ریاضیات را موجب شد، چنان که در قرن شانزدهم میلادی تارتاگلیا و کاردان، ریاضی دانان ایتالیایی که با ترجمة لاتینی جبر و مقابله، آشنا بودند روش این ریاضی دان ایرانی را برای حل معادلة درجه سوم تعمیم دادند و بدین ترتیب گام دیگری در گسترش ریاضیات برداشتند. در این مقاله کوشیده ایم چگونگی تکوین علم جبر را نشان دهیم و تأثیر آن را در اروپا بررسی کنیم.
۲.

تأثیر تمدن اسلامی در شکوفایی ریاضیات کاربردی؛ محاسبة فاصلة بغداد ـ مکه بهوسیله ابوالوفای بوزجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فتوگرامتری تمدن اسلامی ابوالوفای بوزجانی فاصله شهری مثلثات کروی ریاضیات کاربردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 146 تعداد دانلود : 126
ابوالوفای بوزجانی، ریاضیدان و منجم برجسته ایرانی در قرن چهارم هجری ضمن رسالة مختصری که نسخة خطی آن تاکنون بر جای مانده است، فاصلة بغداد ـ مکه معظمه را با روشی کاملاً ابتکاری تعیین کرده است. او این روش را به طور کلی برای تعیین فاصلة همه شهرها با معلوم بودن طول و عرض جغرافیایی آن ها تعمیم داده است. در این مقاله پس از مروری به عصر بوزجانی ـ یعنی عصر زرین تمدن اسلامی که ریاضیات کاربردی را متداول کرد ـ روش وی را با استفاده از علائم جدید ریاضی مورد تحلیل قرار داده، آنگاه نتیجه حاصل از آن را با نتیجه یکی از روش های جدید در این زمینه مورد مقایسه قرار می دهیم تا دقّت این ریاضیدان بزرگ را در محاسباتش بهتر نمایان کنیم.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان